NOS Nieuws - Algemeen

In zijn woning in Parijs is de Zuid-Afrikaanse schrijver, schilder en antiapartheidsactivist Breyten Breytenbach overleden. Zijn familie heeft dat bekendgemaakt op Facebook. "Hy is vanoggend vreedsaam in die ouderdom van 85 in Parys (Frankryk) oorlede met sy vrou Yolande aan sy sy."

Hij publiceerde enkele tientallen boeken, waaronder De ware bekentenissen van een witte terrorist. Dat gaat over de jaren dat Breytenbach in een Zuid-Afrikaanse gevangenis zat, vaak in eenzame opsluiting.

Hij vertrok op zijn twintigste naar Frankrijk uit afkeer van het apartheidsregime. Hij trouwde in Frankrijk met een Vietnamese vrouw waardoor hij niet naar zijn vaderland kon terugkeren. Een huwelijk tussen mensen 'van een verschillend ras' was destijds in Zuid-Afrika verboden. Wat zijn terugkeer verder bemoeilijkte was dat Breytenbach zich vanuit Frankrijk inzette tegen de apartheid.

Hoogverraad

Toen hij Zuid-Afrika in 1975 in het geheim bezocht, werd hij ontdekt en opgepakt. In een proces wegens hoogverraad werd hij veroordeeld tot een jarenlange gevangenisstraf. In 1982 werd Breytenbach onder internationale druk vervroegd vrijgelaten en keerde hij terug naar Frankrijk. Na de afschaffing van de apartheid, begin jaren 90, is Breytenbach geregeld op bezoek geweest in Zuid-Afrika.

In het bericht op Facebook noemt zijn familie hem "een gevierde woordsmid" en "een gezworen tegenstander van apartheid". De familie schrijft ook dat Breytenbach zich sinds zijn tachtigste op een onderzoekende manier verdiepte in de dood. "Hij heeft de moed gehad om gestalte te geven aan de eeuwige vormloosheid waaruit we voortkomen en waarnaar we ook zeker zullen terugkeren."

Breytenbach kreeg in Nederland grote bekendheid door het televisieprogramma Hier is...Adriaan van Dis. De twee schrijvers waren nauw bevriend met elkaar.

Naast romans schreef Breytenbach ook gedichten, vooral in zijn moedertaal Afrikaans.

In het dierenpark Pairi Daiza, in het zuidwesten van België, heeft een beer een andere beer gedood in een gevecht. Een van de dieren werd agressief tegen een van zijn soortgenoten. Medewerkers van het park probeerden met waarschuwingsschoten de beren af te leiden, maar dat mocht niet baten.

De gewonde beer was zo zwaar toegetakeld dat het dierenpark heeft besloten hem in te laten slapen, zegt een woordvoerder van Pairi Daiza tegen Belgische media.

Bezoekers van het park werden, nadat het gevecht uitbrak, weggeleid uit het gedeelte met het berenverblijf. "Om te voorkomen dat kinderen gruwelijke beelden te zien zouden krijgen." Mensen hebben de waarschuwingsschoten kunnen horen, volgens het park raakte niemand in paniek en is het publiek niet in gevaar geweest.

Er verbleven tien zwarte beren in het dierenpark, en ze leefden al jaren met elkaar samen. "Maar dit is nu eenmaal hun instinct", aldus het dierenpark. De agressieve beer zit nu in isolatie, de komende dagen zal gekeken worden of hij weer terug naar de groep kan gaan.

In Polen heeft de rechts-conservatieve partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) de 41-jarige historicus Karol Nawrocki naar voren geschoven als presidentskandidaat. Daarmee zijn de belangrijkste kandidaten voor de verkiezingen van volgend jaar bekend.

Nawrocki neemt het op tegen Rafal Trzaskowski van de pro-Europese Burgercoalitie, de partij van zittend premier Tusk. Gisteren werd bekend dat Trzaskowski, nu burgemeester van Warschau, de voorverkiezingen in zijn partij heeft gewonnen.

Karol Nawrocki, een relatief onbekende historicus, heeft geen politieke ervaring. Hij staat aan het hoofd van het IPN, het Poolse Instituut voor Nationale Herdenking. Daarvoor was hij directeur van een oorlogsmuseum.

Volgens Poolse media had de PiS moeite om een geschikte kandidaat te vinden. Verschillende politieke zwaargewichten zouden zich ervoor hebben gemeld, maar de partijleiding vreesde voor een afrekening door de kiezers voor de jaren waarin de PiS aan de macht was. Diverse partijleden zijn betrokken bij corruptieschandalen.

Einde termijn Duda

In het Poolse parlement had de conservatieve PiS jarenlang de meerderheid, maar verloor die bij de verkiezingen in 2023. De Burgercoalitie van premier Tusk nam de macht over. Wel levert de PiS nog de president, maar Andrzej Duda zit aan het eind van zijn maximale termijn en kan niet opnieuw president worden.

De PiS hoopt met Nawrocki tegenwicht te kunnen blijven bieden aan de pro-Europese koers van de partij van Tusk. President Duda doet dat nu door veel besluiten te vetoën.

De presidentsverkiezingen in Polen zijn in mei 2025.

Het Russische leger heeft honderden huurlingen uit Jemen gerekruteerd om te vechten in Oekraïne, meldt de Financial Times. De Britse krant citeert Jemenitische huurlingen die zeggen ze werden verleid door het aanbod van hoge salarissen en in sommige gevallen het Russische staatsburgerschap. Dat ze naar Oekraïne zouden worden gestuurd, werd hun niet verteld.

In plaats daarvan was hun verteld dat ze zouden gaan werken in bijvoorbeeld de beveiligingssector of in een fabriek waar drones gemaakt worden.

De huurlingen werden door een aan de Houthi's gelieerd bedrijf naar Rusland gebracht. Daar werden ze gedwongen ingelijfd bij het Russische leger en naar Oekraïne gestuurd, schrijft de krant.

Op basis van documenten die de krant heeft ingezien, schat de Financial Times dat de eerste Jemenieten in juli dit jaar een contract tekenden bij het Russische leger. Velen van hen hadden geen militaire training of gevechtservaring. Een groot aantal is inmiddels gedood, liet een van de huurlingen aan de krant weten.

Noord-Koreaanse militairen

De Jemenitische huurlingen zijn niet de enigen die Rusland heeft gerekruteerd om te vechten tegen Oekraïne. Volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie zijn er 10.000 Noord-Koreaanse militairen in Rusland. Ook NAVO-chef Rutte heeft bevestigd dat Rusland Noord-Koreaanse militairen inzet in de Russische grensregio Koersk, waar Oekraïne in augustus binnenviel.

Ook vanuit Nepal en Sri Lanka, Zuid-Amerika en Europa vertrokken huurlingen gelokt door de hoge lonen naar Rusland. Zij wisten wel dat ze voor Rusland zouden vechten in Oekraïne. Toch voelen ook zij zich bedrogen, onder meer door het gebrek aan training. De NOS sprak eerder met een aantal van hen die in krijgsgevangenschap in Oekraïne zitten.

Ruim een half jaar na de invasie in Oekraïne kondigde president Poetin een gedeeltelijke mobilisatie aan. Die aankondiging leidde tot onrust in Rusland. Tienduizenden Russen verlieten halsoverkop het land om aan de dienstplicht te ontkomen. Sindsdien zijn de wetten voor de dienstplicht aangescherpt en uitgebreid.

Kwijtschelding schulden

Tegelijk probeert het Russische leger op allerlei manieren mensen ervan te overtuigen om vrijwillig in het leger te gaan. Gisteren ondertekende Poetin een wet waardoor mensen die tekenen om te vechten in Oekraïne aanspraak kunnen maken op kwijtschelding van schulden. Ze moeten dan minstens een jaar dienen in het Russische leger en de hoogte van de schulden die kwijtgescholden worden, is maximaal 10 miljoen roebel (een kleine 100.000 euro).

Eerder werden ook al Russische gevangenen gerekruteerd die hun gevangenschap mochten inruilen voor dienst in het leger.

Mislukt. Zo noemt expert klimaatfinanciën Pieter Pauw de klimaattop in Bakoe. De belangrijkste afspraak van vannacht in Azerbeidzjan is dat rijke landen vanaf 2035 jaarlijks 300 miljard dollar aan klimaatsteun gaan geven aan armere landen. Er werd gesproken over een sigaar uit eigen doos en een olifant in de kamer.

Is 300 miljard een wassen neus? Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei was "erg blij" met de afgesproken 300 miljard dollar: "Er is besloten dat er wereldwijd drie keer zoveel klimaatfinanciering beschikbaar komt dan nu." Maar is dat wel drie keer zoveel?

Pauw, universitair docent aan de TU Eindhoven en verbonden aan Instituut Clingendael: "In 2009 is op de klimaattop in Kopenhagen afgesproken dat landen vanaf 2020 100 miljard dollar per jaar zouden ophalen. Tussen 2009 en nu is er een inflatie geweest van pakweg 50 procent. Dat zou betekenen dat we nu eigenlijk zo'n 150 miljard dollar hadden moeten inleggen. Trek je dit door naar 2035 - weer 11 jaar later - dan is dat doel van 300 miljard maar weinig extra geld."

Bovendien zijn er, net als in 2009, geen consequenties aan verbonden als rijke landen de 300 miljard niet halen. Het eerdere doel van 100 miljard dollar werd niet in 2020 gehaald, zoals afgesproken, maar pas twee jaar later. De economisch minder ontwikkelde landen konden niet veel meer dan boos zijn.

Dan de sigaar uit eigen doos. Toen die 100 miljard dollar werd afgesproken, stond in de afspraken dat het geld "nieuw en additioneel" moest zijn. Dat mag dus geen geld zijn dat rijke landen sowieso al uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking.

Pauw ziet dat niet terug in de plannen voor de 300 miljard. "Het kan dus dat donorlanden hun ontwikkelingssamenwerking sterker gaan inzetten op klimaatverandering. Dan hangen ze er gewoon twee labels aan: ontwikkelingssamenwerking en klimaatfinanciering."

En dan de olifant in de kamer. Dat is de vraag wie rijk is en wie arm. In de jaren '90 werd al afgesproken wie bij welke groep hoorde. Daardoor gelden landen als China, Singapore en Saoedi-Arabië nog steeds als ontwikkelingslanden, terwijl dat inmiddels grote economieën zijn, die ook veel uitstoten. Die landen zelf zijn er natuurlijk bij gebaat dat ze als ontwikkelingslanden blijven worden gezien. Een gemiste kans dat dit nu niet veranderd is, vindt Pauw.

Ook is niet afgesproken welk deel van de 300 miljard leningen en welk deel giften zal zijn. Het overgrote deel bestaat nu uit leningen. Pauw: "Maar bij adaptatie, denk bijvoorbeeld aan het bouwen van dijken, is geen winst te behalen. Omdat er geen rendement mogelijk is, is het niet mogelijk daar leningen voor te krijgen, dus vragen armere landen om meer giften."

Meer geld door bedrijfsleven

Hoeveel het bedrijfsleven gaat bijspringen blijft ook in het ongewisse. Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra verwacht dat er door het 'VN-stempel' meer geld door private partijen zal worden verstrekt.

Pauw is daar sceptisch over. "Zo'n stempel geeft een richting, maar er ontbreekt beleid omheen. Voelt een bank zich hierdoor aangesproken écht wat te gaan doen? Ik vraag het me af."

Volgens Pauw wordt er ook te weinig gekeken naar het hele financiële systeem. "De focus ligt op de grootte van de zak geld, maar die zou moeten worden verlegd naar de verandering van het financieel systeem. Centrale banken, commerciële banken, verzekeraars: ze hadden iedereen erbij moeten betrekken."

Valencia

Alles bij elkaar snijden rijke landen zichzelf in de vingers, zegt Pauw. "Het aantal klimaatrampen en de daarmee gepaarde kosten neemt alleen maar toe. Neem alleen al de schade door de overstromingen in Valencia, dat gaat in de miljarden lopen."

De universitair docent is ervan overtuigd dat de hand op de knip als een boemerang gaat terugkeren bij rijke landen. "Rampen worden groter en de prijzen stijgen door. Als je nu niet investeert, wordt de rekening alleen maar hoger en hoger en hoger."

Is er dan helemaal niets positiefs? Om met een laatste gezegde te eindigen, ziet Pauw wel een strohalm waar we ons aan kunnen vastklampen: "Er is afgesproken dat er verder gepraat gaat worden over hoe klimaatfinanciering kan worden opgeschaald tot 1.300 miljard dollar per jaar. Dat biedt een kleine opening. Nu de uitwerking nog."

24 november 2024 is de warmste 24 november geworden sinds het begin van de metingen. In De Bilt werd een temperatuur gemeten van 17,1 graden, meldt Weeronline. Daarmee is het record gebroken uit 1980, toen het in De Bilt 14,4 graden werd.

De hoogste temperatuur werd gemeten in het Limburgse Ell. Daar liep het kwik op tot 19,1 graden. Zo warm was het op deze datum nog nooit ergens in Nederland geweest. Het vorige record, uit 2003, was 16,3 graden, ook in Ell.

Eerder deze week vroor het op veel plekken en viel er sneeuw. Dat het vandaag veel warmer werd, heeft te maken met storm Bert die nu over het Verenigd Koninkrijk heen trekt. "Die trok in een rap tempo een stevige zuidelijke wind aan. Die warme luchtstroom vanuit de Golf van Biskaje zorgt nu voor het warme weer", zegt weerman Marco Verhoef.

Met betere temperaturen gingen mensen ook naar buiten:

De komende dagen koelt het weer af. Morgen wordt het regenachtig met temperaturen tussen de 12 en 14 graden. Later in de week zal het kwik nog verder dalen. "Het weer wordt minder wisselvallig en er komen meer opklaringen", zegt Verhoef. In de nacht kan de temperatuur dan verder richting het vriespunt zakken.

Iran gaat praten met Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk over het nucleaire programma. Het gesprek vindt vrijdag plaats, heeft een woordvoerder van de Iraanse regering gezegd. Het is de eerste keer dat de landen hierover in gesprek gaan sinds Masoud Pezeshkian president van Iran is.

Dinsdag bleek uit een uitgelekt rapport van het VN-atoomagentschap IAEA dat Iran mogelijk bereid is om de productie van verrijkt uranium af te bouwen. In ruil daarvoor zouden westerse landen hun sancties moeten afzwakken.

Donderdag nam het Internationaal Atoomagentschap nog een resolutie aan waarmee Iran dringend opgeroepen wordt om beter samen te werken. Ook wordt daarin gevraagd om uitleg over deeltjes hoogverrijkt uranium die in het land zijn gevonden. Frankrijk, Duitsland en het VK steunden die resolutie. In reactie daarop activeerde Iran enkele geavanceerde centrifuges waarmee uranium verrijkt kan worden.

Geklapte deal

Het nucleaire programma van Iran is al jaren onderwerp van gesprek en van grote zorgen bij Israël en het Westen. In 2015 sloot Iran een akkoord met de VS, het VK, de EU, China en Rusland. Daarin werd afgesproken dat Iran zijn uranium niet boven 3,67 procent mag verrijken, in ruil voor het versoepelen van economische sancties tegen het land.

In 2018 stapte president Trump uit de deal. Er volgden weer sancties tegen Iran en het land hield zich niet meer aan de afspraken. De productie van verrijkt uranium werd flink opgevoerd. Inmiddels verrijkt Iran uranium tot 60 procent. Hiermee is het land een stuk dichter bij de benodigde 90 procent voor het maken van een kernwapen.

Het regime in Iran heeft altijd ontkend dat het verrijkt uranium voor militaire doeleinden gebruikt. Het land zou de spanningen in de regio nu willen verminderen. Daarnaast zou Iran volgens het Japanse persbureau Kyodo uit de nucleaire impasse willen komen voordat Donald Trump in januari opnieuw president van de Verenigde Staten wordt.

Eerder dit jaar maakte de NOS deze video over het atoomprogramma van Iran:

Storm Bert die over het Verenigd Koninkrijk en Ierland trekt, heeft tot overstromingen geleid. Volgens de weerdienst moet op veel plaatsen het ergste nog komen. Het Met Office, het KNMI van het Verenigd Koninkrijk, verwacht meer overstromingen en harde windstoten en waarschuwt mensen voorzichtig te zijn.

In Schotland krijgen mensen het advies alleen de deur uit te gaan als het echt nodig is. De harde wind gaat daar gepaard met zware sneeuwval. Er zijn al wegen afgesloten omdat ze onbegaanbaar zijn geworden.

Smeltende sneeuw

Grote hoeveelheden regen veroorzaken in combinatie met smeltende sneeuw overstromingen in Engeland en Wales. Vooral in het zuiden en westen geldt nog tot vanavond laat een waarschuwing voor harde wind en ook in Ierland kan het flink stormen. Met name aan de kust kan de wind tot gevaarlijke situaties leiden.

Inwoners van de stad Pontypridd proberen met emmers het water buiten de deur te houden:

De storm leidt tot veel overlast voor het verkeer. Trein-, bus- en veerdiensten zijn ontregeld en het vliegverkeer ligt deels stil.

British Gas heeft mensen geadviseerd voedsel in te slaan en zaklampen, batterijen en dekens bij de hand houden voor als de stroom uitvalt.

Zeker twee mensen zijn sinds de storm gisteren aan land kwam om het leven gekomen. Een man in Winchester overleed toen een boom op zijn auto viel en in Noord-Wales is een vermiste man die zijn hond uitliet dood teruggevonden. In tienduizenden huizen viel de stroom uit. In het noorden van Wales zijn vijf volwassenen en vijf kinderen gered uit een woning na een aardverschuiving.

Nieuwszender Sky News plaatste beelden van overstromingen op X:

In Zuid-Wales is plaatselijk meer dan 100 mm regen gevallen, de hoeveelheid die normaal in de hele maand november valt. In de plaats Pontypridd staan huizen blank en staan auto's onder water doordat de rivier de Taff is overstroomd.

Volgens meteorologen trekt de zware regen langzaam naar het oosten en kan hij daar tot meer overstromingen en stroomuitval leiden. Plaatselijk wordt zo'n 150 mm regen verwacht. Ook wordt overlast voor reizigers op de weg en het spoor verwacht en vallen er vluchten uit. Rond Londen zijn de parken uit voorzorg dicht en in het hele land zijn evenementen afgelast. Er zijn opvangplekken ingericht voor gedupeerden. De overlast kan morgen nog aanhouden.

Ook gisteren leidde storm Bert al tot problemen met harde windstoten en overstromingen. Dat leidde tot veel overlast en schade.

In Zwolle zijn vandaag op verschillende plekken twee lichamen gevonden. Volgens de politie gaat het om een echtpaar, een vrouw en een man van beiden 78 jaar.

Het eerste lichaam werd vanochtend gevonden in een woning aan het Wipstrikpark. Na de vondst deed de politie onderzoek in de omgeving, waarna volgens Oost in het nabijgelegen Almelose Kanaal de tweede dode werd gevonden.

Het is niet duidelijk wat er gebeurd is. De politie doet daar onderzoek naar. "Hoewel we daar momenteel volop mee bezig zijn, is wel duidelijk dat het gaat om een echtpaar", meldt de politie.

Over de doodsoorzaak is niets bekend. Omdat het onderzoek nog gaande is, wil de politie verder geen informatie geven.

De inwoners van de Zwitserse stad Basel hebben ingestemd met overheidsfinanciering van het Eurovisie Songfestival in hun stad, volgend jaar. Inwoners mochten vandaag naar de stembus voor een referendum dat onder meer over de financiering van het songfestival ging. Een grote meerderheid is dus voorstander, blijkt uit een telling.

De uitslag is een tegenvaller voor de conservatieve en christelijke partij EDU. Die partij nam het initiatief voor het referendum. Volgens de partij is het Eurovisie Songfestival een "vreselijk propaganda-evenement" voor lhbtqi'ers en brengen deelnemende artiesten "occulte en satanistische" boodschappen.

Nemo

De Zwitserse Nemo won in mei in Malmö het Songfestival met het lied The Code. Winnende landen moeten de organisatie van de komende editie op zich nemen, waardoor het nu voor de derde keer in de geschiedenis de beurt is aan Zwitserland. Naast Basel waren eerder ook Genève, Bern en Zürich in de race om het Songfestival te organiseren.

Lange tijd was onduidelijk of Nederland volgend jaar mee zou doen, vanwege een incident met Joost Klein. De 27-jarige zanger van Europapa werd gediskwalificeerd in Malmö, omdat hij een cameravrouw zou hebben bedreigd. Het Zweedse Openbaar Ministerie heeft het onderzoek naar dat incident vanwege gebrek aan bewijs stopgezet.

Vorige maand maakte omroep AVROTROS bekend dat Nederland volgend jaar gewoon meedoet. Joost Klein kreeg de kans om opnieuw mee te doen, maar dat heeft hij geweigerd. Het is nog niet bekend wie Nederland in Basel vertegenwoordigt. Wel maakte AVROTROS gisteren bekend dat er meer dan driehonderd nummers zijn ingestuurd bij de omroep.

Tegen snelwegen

De Zwitsers konden vandaag ook hun mening geven over het uitbreiden van snelwegen. In dat project, dat vijf miljard euro zou gaan kosten, zouden zes stukken snelweg worden aangepakt en drie tunnels aangelegd. Met een kleine meerderheid van 53 procent werd dat plan afgewezen. De Groenen vieren het als een grote overwinning, zij noemen het een keerpunt.

Boos, verdrietig of teleurgesteld. Dat zijn pakweg de drie overheersende emoties bij het klimaatakkoord. Na twee weken onderhandelen werd diep in de nacht toch nog een akkoord gesloten in de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe. Uiteindelijk is niet de door velen nodig geachte 1.000 miljard dollar of de gehoopte 500 miljard dollar aan klimaatsteun voor arme landen afgesproken, maar eindigden de onderhandelingen op 300 miljard dollar per jaar.

"Ik had gehoopt op een ambitieuzer resultaat", zei VN-secretaris-generaal António Guterres op de door de VN georganiseerde klimaattop. "Ontwikkelingslanden worden overspoeld door schulden, geteisterd door rampen en zijn achtergebleven op het gebied van de hernieuwbare energiebronnen. Zij hebben wanhopig geld nodig."

Rijke landen hebben hun zin gekregen, stelt Milieudefensie. "Maar het is een klap in het gezicht van alle mensen die al geteisterd worden door klimaatverandering. De landen waren bijeengekomen om te praten over geld, maar toen het daarover ging, bleven de rijksten stil. Ik snap dat de vertegenwoordigers van de armere landen woest waren. Ze dragen het minst bij aan de klimaatcrisis, maar ervaren de meeste gevolgen van klimaatverandering."

Een van die boze landen is India. Vertegenwoordiger Chandni Raina was "zeer ongelukkig" en "teleurgesteld over het proces" en haalde hard uit. "De huidige ambitie van 300 miljard is feitelijk steun zoeken bij de ontwikkelingslanden, dat is onaanvaardbaar." Het bedrag noemde ze "schamel".

De vertegenwoordiger van Nigeria, Nkiruka Maduekwe, noemde de uitkomst "een belediging" en de 300 miljard dollar "een grap". "Moet ik herinneren aan wat de conventie zegt, dat de ontwikkelde landen het grootste aandeel hebben in de historische en huidige mondiale uitstoot?"

Milieuorganisatie Greenpeace is niet alleen teleurgesteld over het akkoord, maar ook over de opstelling van Nederland: "Rijke landen als Nederland laten met dit doel mensen in de kou staan, die het meest kwetsbaar zijn in de klimaatcrisis." Ook haalt Greenpeace uit naar de fossiele industrie, die volgens de milieuorganisatie vooruitgang probeert te blokkeren. "We zijn bezorgd hoe grote vervuilers meer klimaatambitie tegenwerken."

Ook Burgerbeweging FossielvrijNL voelt zich in de steek gelaten. "Zolang het taboe is om over de afbouw van fossiele brandstoffen te praten, is een klimaattop waardeloos. Het laat wederom zien hoe machtig de fossiele industrie is, en hoe de politiek faalt om hier paal en perk aan te stellen."

Actiegroep Extinction Rebellion noemt het een kwestie van tijd voordat ook rijkere landen massaal getroffen worden door weerrampen. "Wereldleiders moeten dit eigenbelang gaan inzien. Nu willen de rijke landen weer eens voor een dubbeltje op de eerste rij zitten."

Niet iedereen is teleurgesteld. Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei is "erg blij" dat men tot goede afspraken is gekomen. "300 miljard dollar is een ambitieus én een haalbaar bedrag." Het proces in Bakoe was volgens de minister zwaar omdat de belangen erg uit elkaar lagen. Juist dat maakt het volgens haar betekenisvol dat er wel een akkoord is gesloten.

Klimaateurocommissaris Wopke Hoekstra is het daarmee eens: "We hebben hard gewerkt om ervoor te zorgen dat er veel meer geld op tafel komt." Hij denkt dat de top later herinnerend zal worden als "een nieuw begin voor klimaatfinanciering". Hij verwacht dat er door het 'VN-stempel' meer geld door het bedrijfsleven zal worden verstrekt.

Hieronder is te zien dat het merendeel van klimaatgeld publiek geld is:

Maar er is ook ruimte voor verbetering, erkent Hoekstra. Zo is er te weinig gedaan aan mitigatie, oftewel het naar beneden brengen van de uitstoot. Hij pleit voor meer ambitie bij de volgende top in Brazilië.

Ook VN-Secretaris generaal Guterres was niet alleen maar negatief. "Dit waren complexe onderhandelingen in een onzeker en verdeeld geopolitiek landschap. Ik prijs iedereen die hard heeft gewerkt om consensus te bereiken."

De politie heeft gisteravond en vannacht langs de kust bij Scheveningen mensen weggestuurd. Zij zouden op zoek zijn geweest naar aangespoelde cocaïne. Vrijdag werden langs de Noordzeekust meerdere pakketten drugs gevonden, de meeste in Scheveningen. De pakketten wogen samen ruim 350 kilo. Zaterdag spoelden er ook nog enkele pakketten aan.

Sindsdien komen mensen naar het strand, zegt de politie, met als doel nieuwe pakketten te onderscheppen. Het zou gaan om een twintigtal mannen.

Personen op de bewuste plek werden gecontroleerd en gevraagd om hun legitimatie. Een aantal van hen kreeg een boete, omdat ze geen identiteitsbewijs konden tonen. Ook werden tassen gecontroleerd. Niemand is aangehouden.

De politie roept mensen die aangespoelde pakketten vinden op om meteen 112 te bellen. De drugs kunnen dodelijk zijn als bijvoorbeeld kinderen of dieren ermee in aanraking komen.

De Amerikaanse politie heeft een stel gearresteerd dat voor honderdduizenden euro's aan spullen van Lululemon gestolen heeft. Yogaleggings van het populaire Canadese sportkledingmerk kosten ongeveer 100 euro per stuk.

De verdachten liepen tegen de lamp in een winkel in Roseville in Minnesota. Bij de uitgang ging het alarm af, waarna een politieagent het tweetal tegenhield. Het paar ontkende iets gestolen te hebben en beschuldigde de winkelmedewerkers van racisme.

Een van de verdachten claimde dat het personeel expres het alarm had laten afgaan. Het tweetal mocht uiteindelijk vertrekken, maar werd even later alsnog aangehouden.

Twaalf koffers

De agent ontdekte namelijk dat hij de dag daarvoor een bericht van een Lululemon-medewerker had gekregen dat drie mensen 45 producten ter waarde van bijna 5000 euro uit dezelfde winkel hadden gestolen.

Na het bekijken van beveiligingsbeelden werd de link met het stel gelegd. Het tweetal werd vervolgens in een Lululemon-winkel in de buurt gearresteerd. In een hotelkamer vonden agenten twaalf koffers met gestolen kleren van Lululemon, waar de kaartjes nog aan zaten. Bij elkaar hadden de spullen een waarde van bijna 50.000 euro.

Vijftien jaar cel

Het duo en hun handlangers gingen steeds op vergelijkbare wijze te werk. Een van hen verzamelde een paar goedkope items en rekende die af. De anderen verstopten duurdere items onder hun kleren.

Met een apparaat haalden de verdachten de beveiligingslabels van de gestolen spullen en bevestigden deze opnieuw aan de gekochte producten. Zodra het winkelalarm afging, ging een van hen naar de kassa om het label van de betaalde spullen te laten verwijderen.

Het stel retourneerde de gestolen kleding in andere vestigingen en liet het geld op een creditcard of betaalpas zetten. Amerikaanse media schrijven dat de twee een gevangenisstraf van vijftien jaar kunnen krijgen.

Geruchtmakende uitspraken

In sportscholen wordt de yogakleding van Lulumon veelvuldig gezien, maar het bedrijf is niet zonder controverse. Oprichter Chip Wilson kwam vanwege geruchtmakende uitspraken meermaals onder vuur te liggen.

Zo gaf hij in een gesprek met Bloomberg TV aan "dat de broeken van Lululemon gewoon niet geschikt zijn voor alle vrouwenlichamen." Hij reageerde hiermee op kritiek van klanten dat een yogalegging doorschijnend was. Na het interview werd hij gedwongen om terug te treden als directeur.

Begin dit jaar zei Wilson in een interview met zakentijdschrift Forbes dat kleding van Lululemon niet voor iedereen is. "Je moet er duidelijk over zijn dat je bepaalde klanten gewoon niet wil hebben." Lululemon heeft wereldwijd honderden vestigingen, in Nederland zitten twee winkels in Amsterdam.

In Nijmegen zijn twee doden aangetroffen in een te water geraakte auto. Het voertuig werd gisteren bij de Waalhaven uit het water gehaald.

De politie en brandweer kregen gisteravond rond 19.00 uur een melding binnen dat er een auto in het water lag. Enkele uren later werd het voertuig geborgen, meldt Omroep Gelderland.

Het is niet duidelijk hoe lang de auto al in het water lag. De politie meldde vanochtend dat er in het voertuig twee lichamen zijn gevonden.

Wat er precies is gebeurd, is niet bekend. De politie vermoedt dat het gaat om een noodlottig ongeval. Om privacyredenen wordt er verder geen informatie gedeeld. Over de identiteit van de slachtoffers is niets bekend.

De werkdruk van jeugdbeschermers is met een kwart gedaald. Twee jaar terug begeleidde een jeugdbeschermer gemiddeld ruim zestien kinderen of jongeren, nu is dat ruim twaalf. De lagere werkdruk komt vooral doordat er meer jeugdbeschermers bij zijn gekomen, komt naar voren uit cijfers van Jeugdzorg Nederland. Wel is het aantal kinderen en jongeren dat wacht op een vaste jeugdbeschermer gelijk gebleven.

Een afspraak tussen vakbond FNV en de sector ligt aan de basis van de verlaagde werkdruk. Begin vorig jaar kwamen ze overeen de werkdruk stapsgewijs te verlagen naar twaalf kinderen of jongeren per jeugdbeschermer. Uit onderzoek blijkt dat er bij dat aantal voldoende tijd is om de benodigde begeleiding te bieden.

De problemen binnen de jeugdbescherming hebben zich jarenlang opgestapeld. Zo lag de werkdruk erg hoog, sommige jeugdbeschermers hadden ruim boven de twintig kinderen of jongeren onder hun hoede.

Ook werden de situaties van minderjarigen ingewikkelder door het toenemende aantal complexe scheidingen. De uitval onder het personeel was groot en duizenden medewerkers stopten met hun baan.

Falend beleid verslechterde de situatie van de jeugdbescherming, concludeerde de Rekenkamer begin vorig jaar. Gemeenten, hulpverleners en de overheid waren niet in staat om voor verbeteringen te zorgen. Kinderen en jongeren waren de dupe.

Marloes Souverijn - ruim twintig jaar jeugdbeschermer - heeft zo'n verlaging van de werkdruk nog nooit meegemaakt:

De afspraak tussen FNV en de sector leidt tot verbetering. Sindsdien zijn er een paar honderd nieuwe jeugdbeschermers bijgekomen. Het aantal medewerkers is daarmee met een kwart toegenomen. En daar komt bij dat de instroom van kinderen en jongeren met een beschermingsmaatregel wat is afgenomen.

Hoewel deze twee ontwikkelingen de druk op de sector verminderen, blijft de wachtlijst even lang. Zo'n 1500 kinderen en jongeren hebben geen vaste jeugdbeschermer, terwijl dat wel zou moeten.

"Het is een enorm lastig dilemma", zegt Paul Janssen van de branchevereniging Jeugdzorg Nederland. "De werkdruk is verlaagd, maar de wachtlijst is wel gelijk gebleven. Dat is zorgelijk, omdat we er meteen willen zijn als het nodig is."

"Tegelijkertijd", vervolgt hij, "Zien we dat de zorg verbetert. Jeugdbeschermers hebben meer tijd om aan het begin van de begeleiding goed te luisteren. Daarmee worden problemen efficiënter aangepakt. Ook is het plezier in het vak toegenomen. De eerste stap is dus gezet. Nu moeten we de wachtlijst gaan wegwerken."

Bredere werkdruk

De FNV ziet ook dat het de goede kant opgaat. "Maar werkdruk is veel meer dan alleen het aantal kinderen dat begeleid wordt", zegt bestuurder Maaike van der Aar. "Reistijd, vergaderingen en inwerken van collega's kost ook tijd. Vanaf volgend jaar houden we bij het bepalen van de werkdruk ook rekening met al die taken."

Daar komt bij dat het zoeken naar hulp veel tijd kost voor een jeugdbeschermer. Regelmatig zijn wachtlijsten lang, waardoor soms een dag in de week opgaat aan het vinden van beschikbare hulp. Daarbij kan een jeugdbeschermer niet bij alle problemen van een kind of jongere hulp bieden. Denk aan huisvesting, schuldhulpverlening of ggz voor ouders.

"Het blijft een uitdaging om goede zorg te leveren", concludeert Paul Janssen van Jeugdzorg Nederland. "We zijn er dus nog niet, maar het gaat de goede kant op."

Morgen rijden er toch treinen tussen Assen en Groningen Europapark, meldt de NS. Eerder werd er gemeld dat er buiten de spits helemaal geen treinverkeer tussen de twee stations zou zijn. Volgens een woordvoerder van NS rijdt maandag het grootste gedeelte van de treinen, alleen de extra sprinters tijdens de spitsuren komen te vervallen.

Tussen Europapark en Groningen is het treinverkeer morgen nog wel gestremd. Daar moeten reizigers de bus nemen.

De treinproblemen zijn het gevolg van een verzakt spoor dat vannacht tijdens onderhoudswerkzaamheden werd ontdekt. De verstoring van het treinverkeer rond Groningen duurt zeker tot dinsdag 02.00 uur, meldt ProRail.

Tussen Groningen en Groningen Europapark rijden ook vandaag geen treinen.

Sneeuw gesmolten

De verzakking had eerder vandaag ook invloed op het wegverkeer rond Groningen. De tunnel van de zuidelijke ringweg was in beide richtingen dicht. De ringweg loopt namelijk onder het spoor door. Inmiddels is de noordbaan weer open, de zuidbaan blijft dicht vanwege werkzaamheden die al eerder gepland waren.

ProRail onderzoekt wat er precies aan de hand is en hoe het probleem opgelost kan worden. Volgens Bert Kramer van aannemerscombinatie Herepoort - die de nieuwe ringweg bouwde - is de verzakking veroorzaakt door weggespoeld zand onder de rails. De sneeuw die hier afgelopen dagen lag, is ontdooid en heeft het zand meegenomen, zegt Kramer tegen RTV Noord.

De kosten van de noodnachtopvang voor asielzoekers lopen in de miljoenen euro's. Dat meldt persbureau ANP op basis van een analyse van gegevens van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).

Een locatie zoals die in Beilen kost volgens het COA 7000 euro per nacht als er niemand slaapt. Als de opvang vol is - met tweehonderd man - is dat 18.500 euro per nacht. Sinds december vorig jaar werden elke nacht gemiddeld 181 mensen naar de noodopvang gebracht, berekende het ANP. In totaal gaat het om 60.000 overnachtingen.

Het gaat dus om "ontzettend veel geld", zegt COA-manager Paula Lambeck tegen het persbureau. "We betalen huur voor de grond, tenten, catering, sanitaire voorzieningen, schoonmaak, busvervoer, beveiliging en de extra personele inzet. Dat tikt behoorlijk aan."

Nog niet genoeg

Op het terrein van aanmeldcentrum Ter Apel mogen maximaal 2000 asielzoekers aanwezig zijn. Omdat die limiet afgelopen jaar bijna dagelijks werd overschreden, werden asielzoekers naar noodnachtopvanglocaties gebracht, zoals in Stadskanaal, Beilen en Nieuwe Pekela.

Asielzoekers gingen hier 's avonds met bussen naartoe vanuit Ter Apel, om de volgende dag weer terug te worden gebracht. Sommigen overnachtten meerdere keren in de noodopvang. Gemiddeld verbleef iemand hier drie nachten, becijferde het Rode Kruis.

De nachtopvang, met tweehonderd bedden, bood in augustus en oktober nog steeds niet genoeg plek. Daarom gingen asielzoekers naar spoedlocaties, zoals in Ugchelen. Ook die plekken kosten "veel geld", zegt Lambeck, "want die moeten met spoed geregeld worden".

Instabiliteit

Vluchtelingenwerk noemt het heen- en weer rijden tussen Ter Apel en de noodnachtopvang "zeer onwenselijk". Ook is er op de locatie een "groot gebrek aan privacy, rust, goede en schone voorzieningen en passend eten".

Defence for Children stelt dat de verplaatsingen leiden tot "nog meer instabiliteit voor kwetsbare gevluchte kinderen en dat is schadelijk voor hun ontwikkeling".

Asielminister Faber zegt in een reactie dat ze zich wil richten op het verminderen van de asielinstroom. "Dat moet, want de maatschappij kan het niet meer bolwerken."

Vandaag is een historische dag voor het Nederlandse tennis: Nederland staat in de finale van de Davis Cup tegenover Italië en kunstliefhebbers kunnen weer een week lang terecht in de RAI in Amsterdam voor kunstbeurs PAN.

Eerst het weer: Vooral in het noorden eerst nog wat regen; later op de meeste plaatsen droog, met wolken en af en toe zon. Bij een stevige zuidenwind wordt het rond de 15 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

De klimaattop in Azerbeidzjan heeft op het laatste moment tot afspraken geleid over klimaathulp aan arme landen. Het bedrag dat zij jaarlijks krijgen om te verduurzamen en zich te beschermen tegen bijvoorbeeld extreem weer moet oplopen tot jaarlijks 300 miljard dollar in 2035. Op dit moment krijgen kwetsbare landen jaarlijks ruim 100 miljard dollar aan klimaatsteun.

De onderhandelingen op de klimaattop verliepen vanaf het begin moeizaam. Gisteren liepen de armste landen en eilandstaten nog woedend weg.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De nieuwe A24 gaat over twee weken open, maar voor het zover is liepen er gisteren 6000 mensen overheen om kennis te maken met de nieuwe Blankenburgverbinding. De snelweg moet leiden tot minder files, maar je moet er wel tol voor betalen.

Fijne zondag!

Toen de eerste berichten over de inzet van Noord-Koreaanse troepen door Rusland in de oorlog met Oekraïne vorige maand naar buiten kwamen, werd volop gespeculeerd over de rol die zij zouden gaan vervullen - van taken op de achtergrond tot aan kanonnenvoer. Inmiddels schetsen inlichtingendiensten een iets duidelijker beeld van hoe de operatie in zijn werk gaat.

Volgens de VS, Zuid-Korea en de NAVO zijn er op dit moment zo'n 10.900 manschappen actief in de Russische grensregio Koersk, waar Oekraïne in augustus een offensief begon en nog altijd een aantal dorpen bezet houdt.

Ze nemen deel aan het Russische tegenoffensief waarbij naar schatting 50.000 man zijn betrokken. Volgens de Zuid-Koreaanse inlichtingendienst NIS strijden de Noord-Koreanen zij aan zij met de Russen, in Russisch uniform.

De Noord-Koreanen zijn ingedeeld bij de luchtmobiele brigade en het marinierskorps, stelde het NIS deze week in het Zuid-Koreaanse parlement. Een deel van hen heeft al deelgenomen aan gevechten, al is onduidelijk hoeveel. De Oekraïense defensieminister Oemerov meldde begin deze maand al de eerste confrontaties met Noord-Koreaanse troepen.

Stormcorps

Volgens de Oekraïense en Zuid-Koreaanse inlichtingendiensten behoren veel van de uitgezonden militairen tot de beste troepen van Pyongyang. Het gaat om een elite-eenheid, ook wel het Stormcorps genoemd.

Hyunseung Lee kent die eenheid goed. Voordat hij in 2014 naar Zuid-Korea vluchtte, diende hij drie jaar in het Noord-Koreaanse leger, waarvan zes maanden in het Stormcorps. Tegenwoordig is hij Noord-Korea-expert bij The Global Peace Foundation.

"Die soldaten zijn fysiek sterker dan andere Noord-Koreaanse militairen", vertelt hij. "Maar ook zij lijden onder het enorme voedseltekort dat in het land heerst." Over de leefomstandigheden in Noord-Korea is weinig bekend, maar drie anonieme Noord-Koreanen spraken tegen de BBC van een verwoestende hongersnood.

Lee betwijfelt of de achtergrond van de soldaten van pas zal komen aan het Russisch-Oekraïense front. "Ze zijn getraind binnen militaire bases en in de stad, maar komen nu op onbekend terrein terecht. Met moderne apparatuur hebben ze geen ervaring."

Anderzijds zijn ze getraind om fysieke pijn en psychologische marteling te weerstaan. Daarbij stelt de VS dat Rusland de troepen extra trainingen geeft in het uitvoeren van drone-aanvallen en grondoperaties.

Chun In-bum, voormalig luitenant-generaal van het Zuid-Koreaanse leger, stelt tegenover de BBC dan ook juist dat de Noord-Koreaanse troepen waarschijnlijk tot de best getrainde van het front behoren. "Rusland stuurt veel rekruten naar het front zonder adequate training. Vergeleken met zulke militairen zijn de Noord-Koreanen goed geoefend."

Kim Yong Bok

De meeste Noord-Koreaanse militairen verlaten hun geïsoleerde thuisland voor het eerst. Het roept de vraag op of dat - samen met de taalbarrière - de integratie in het leger zal bemoeilijken. Het is moeilijk te zeggen, maar volgens de Amerikaanse krant The Wall Street Journal (WSJ) is inmiddels wel duidelijk wie dat proces in goede banen moet leiden.

Het zou gaan om kolonel-generaal Kim Yong Bok, een van de tien belangrijkste militaire figuren in Noord-Korea. Hij zou eerder de leiding hebben gehad over 200.000 militairen die getraind werden in het uitvoeren van "geheime operaties". Volgens WSJ zal hij toezicht houden op de integratie van de troepen en een raamwerk opzetten voor toekomstige uitzendingen naar Rusland.

Dat zijn tekenen die erop wijzen dat de landen uit zijn op een langdurige samenwerking. Ingewijden zeggen tegen persbureau Bloomberg dat sommige G20-landen vermoeden dat Noord-Korea op termijn 100.000 manschappen naar Rusland zal sturen. Dat zou gebeuren in "batches", zodat manschappen kunnen rouleren.

Psychologische oorlogsvoering

Noord-Korea heeft namelijk ook veel te winnen bij de vriendschap. Uit onderzoek van de BBC en het Open Source Centre blijkt dat Rusland sinds maart dit jaar meer dan een miljoen vaten olie heeft geleverd aan het geïsoleerde land.

Deze week zegde de VS toe dat Oekraïne langeafstandsraketten mag gebruiken op Russisch grondgebied. President Biden zou overstag zijn gegaan vanwege de inzet van de Noord-Koreanen.

Daarnaast leidt de Noord-Koreaanse deelname ook tot steun uit onverwachte hoek voor Kyiv. Een groep van 200 gevluchte Noord-Koreanen wil Oekraïne helpen met "psychologische oorlogsvoering", om Noord-Koreaanse troepen te overtuigen om de wapens neer te leggen. 'Overlopers' staan bekend als de schrik van het totalitaire regime.

'Mijn stem kan invloed hebben'

Hyunseung Lee schreef ook een open brief met advies aan Zelensky. In een video spreekt hij de Noord-Koreaanse troepen in Rusland toe. Lee: "Ik wil dat Oekraïne mijn boodschap met speakers uitzendt om die militairen te bereiken. Ik begrijp hun achtergrond, dus mijn stem kan invloed hebben. Het verspreiden van pamfletten kan ook helpen."

Hij denkt dat het Noord-Koreaanse regime er alles aan zal doen om te voorkomen dat hun militairen overlopen. "Ik vermoed dat ze iedere dag naar een ideologische sessie moeten. Manschappen krijgen waarschijnlijk de opdracht om overlopers direct neer te schieten."

Toch heeft hij goede hoop voor zijn landgenoten. "De jonge militairen zijn opgegroeid in een zware periode in Noord-Korea", aldus Lee. "Ze hebben altijd gehoord dat het nergens beter is. Ik denk dat er een grote kans is dat ze voor vrijheid kiezen als ze doorkrijgen dat het anders zit."

Donald Trump heeft bekendgemaakt dat hij Brooke Rollins op het oog heeft als minister van Landbouw van de VS. Hiermee zijn alle ministersposten in het door Trump beoogde kabinet ingevuld.

Alle genomineerde ministers moeten nog goedgekeurd worden door de Senaat. De aanstelling van Rollins betekent nog niet het einde van de zoektocht van Trump: er staan nog drie functies open in zijn regering, maar dat zijn geen ministersposten.

Brooke Rollins bekleedde tijdens de eerste ambtstermijn van Trump verschillende functies in het Witte Huis. Ze staat momenteel aan het hoofd van het America First Policy Institute. Deze invloedrijke conservatieve denktank wordt gerund door Linda McMahon, die Trump op het oog heeft als minister van Onderwijs.

Trump zegt dat de toewijding van Rollins aan boeren "ongeëvenaard is". Als de Senaat instemt met haar benoeming, gaat zij leidinggeven aan een agentschap met 100.000 medewerkers in het hele land. Haar ministerie heeft in 2024 een budget van bijna 440 miljard dollar.

Bekijk onderstaande video voor de rest van de ministersploeg: