NOS Nieuws - Algemeen

De voormalig president van Brazilië, Jair Bolsonaro, ontkent dat hij geprobeerd heeft om naar Argentinië te vluchten. De politie vond een concept-asielaanvraag op zijn telefoon, maar zijn advocaten zeggen dat dit niet kan worden gezien als indicatie van vluchtgevaar.

Het document dateert van februari 2024, kort nadat er een onderzoek tegen Bolsonaro was begonnen. Hij wordt in Brazilië beschuldigd van een poging tot een staatsgreep, nadat hij in 2022 de verkiezingen had verloren en duizenden van zijn aanhangers overheidsgebouwen bestormden.

Het is onduidelijk of de asielaanvraag ook daadwerkelijk is verstuurd. Een woordvoerder van de Argentijnse president Milei zegt dat Argentinië nooit een aanvraag ontvangen heeft.

"Feit is dat hij niet is gevlucht", schreven Bolsonaro's advocaten gisteren aan het Hooggerechtshof, dat om uitleg had gevraagd en dreigde de oud-president in voorarrest te plaatsen. Ze benadrukten dat het document dateert van ver voordat de rechter hem een enkelband en huisarrest oplegde. Bolsonaro ontkent opnieuw dat hij iets gedaan heeft dat ingaat tegen de regels die hem zijn opgelegd.

Enkelband en huisarrest

In juli van dit jaar bepaalde de rechter dat Bolsonaro een enkelband moet dragen vanwege vluchtgevaar. Sindsdien mag hij geen contact hebben met zijn zoon Eduardo, die bij de Amerikaanse president Trump aandringt om in te grijpen in de vervolging van zijn vader.

Ook mocht hij geen sociale media meer gebruiken. Hij overtrad die regel en daarom kreeg hij in augustus huisarrest. Bolsonaro heeft meerdere pogingen gedaan om zijn paspoort terug te krijgen, sinds hem dat in februari 2024 werd afgenomen.

Uitspraak in september

De uitspraak in de zaak van de couppoging staat in september gepland. Het Braziliaanse Openbaar Ministerie verdenkt Bolsonaro er ook van dat hij op de hoogte was van plannen om de huidige president Lula, zijn vicepresident en een hoge rechter te vermoorden. Daarnaast wordt hij samen met zijn zoon beschuldigd van het verstoren van de rechtsgang.

Verder loopt een zaak tegen hem rond witwassen. Deze week maakte de politie bekend dat hij binnen een jaar 5 miljoen dollar had ontvangen en "manoeuvres" heeft uitgevoerd om de oorsprong van het geld te verhullen.

De 70-jarige Bolsonaro houdt vol dat hij wordt vervolgd om politieke redenen en dat zijn tegenstanders hem willen vernederen. De Amerikaanse president Trump noemde zijn vervolging al eens een heksenjacht en dreigde Brazilië daarom met importtarieven van 50 procent. Als Bolsonaro wordt veroordeeld, kan hij 40 jaar cel krijgen.

In Turkije zijn twee Nederlandse broers van 15 en 17 jaar overleden. Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Hun vader ligt in het ziekenhuis. Over zijn toestand is nog niets bekend.

Het ministerie verleent consulaire bijstand en zegt in contact te staan met de familie en de lokale autoriteiten, die de doodsoorzaak onderzoeken.

Mogelijk zijn de broers overleden door voedselvergiftiging. Volgens Turkse media werden ze dood aangetroffen in een hotel in Istanbul, waar zij samen met hun vader op vakantie waren. De avond ervoor zouden de twee hebben gegeten in een restaurant in de uitgaanswijk Taksim. De vader heeft daar niet gegeten, meldt de krant Hurriyet.

Vader in kritieke toestand

De volgende ochtend sloeg hotelpersoneel alarm nadat er vreemde geluiden uit de hotelkamer waren gekomen. Vervolgens werden de lichamen van de broers gevonden. Medische hulp mocht niet baten. Hun vader werd in kritieke toestand aangetroffen, hij was in shock.

Onderzoek moet uitwijzen of het om een voedselvergiftiging gaat. Er zouden geen sporen van geweld zijn gevonden.

De voorpret voor een personeelsfeest van de Deense medicijnproducent Novo Nordisk was al weken gaande. Zo staan op muziekstreamingsite Spotify meerdere playlists met de naam 'Novo Nordisk Annual Party 2025', met daarop partyhits als Happy Boys and Girls van popgroep Aqua, in de jaren negentig de nationale trots van Denemarken.

"Dit wordt ons grootste bedrijfsfeest tot nu toe, we verwachten rond de 25.000 collega's," zei een woordvoerder voorafgaand aan de fuif. Gisteren vond het feest dan eindelijk plaats op een gigantisch festivalterrein in de Deense stad Roskilde. Maar is het dansen op de vulkaan?

Dit jaar is al de helft van de beurswaarde van Novo Nordisk verdwenen en de CEO is ontslagen. Het bedrijf moest in de Verenigde Staten de prijs van zijn belangrijkste product, het medicijn Ozempic, flink verlagen.

Groter dan Deense economie

Novo Nordisk werd met Ozempic wereldberoemd toen bleek dat het diabetesmedicijn ook werkt om af te vallen. De verkoop explodeerde. Nu is er ook Wegovy, speciaal voor mensen die willen lijnen. De middelen hebben enorme winstmarges.

Vorig jaar was Novo Nordisk het hoogst gewaardeerde bedrijf van Europa. De beurswaarde lag hoger dan het Deense bruto binnenlands product (bbp). Puur en alleen dankzij de medicijnmaker groeide de Deense economie in 2023 met 1,7 procent.

De onderneming bestaat al meer dan honderd jaar en hield zich al die tijd bezig met medicijnen voor diabetespatiënten. Het bedrijf heeft ook een Nederlandse vestiging met zo'n 170 medewerkers. Dat de beurswaarde van het bedrijf vorig jaar groter was dan de Deense economie "is misschien minder interessant dan het klinkt", zegt Las Olsen, hoofdeconoom bij Danske Bank. Volgens hem laten die cijfers vooral zien dat de verwachtingen van investeerders torenhoog waren.

"Bijna één procent van de Denen werkt bij Novo, voor hen maakt het natuurlijk uit hoe het met het bedrijf gaat. Novo is ook het populairste aandeel van Deense huishoudens."

'Hollandse ziekte'

Toch daalt de prijs van het Novo-aandeel sinds vorig jaar juni dramatisch. "Er is niet één oorzaak," concludeert de Deense economisch journalist Lone Andersen. Opgeblazen verwachtingen vielen samen met slechte onderzoeksresultaten van medicijnen en tegenvallende winstprognoses. "Daarbovenop kwam de Amerikaanse concurrent Eli Lilly met een goed product. Hun afvalmedicijn is vaak effectiever en goedkoper."

Ook de concurrentie van Ozempic-copycats is een hoofdpijndossier voor de Denen. Ze hebben meer dan 130 rechtszaken aangespannen tegen concurrenten wegens kopieergedrag in de VS.

In de internationale pers werd de situatie bij Novo Nordisk de afgelopen weken vergeleken met de crisis bij het Finse Nokia een paar decennia terug. Toen niemand de mobiele telefoons van Nokia nog wilde kopen, viel het bedrijf bijna om. De Finse economie werd meegesleurd in die val.

Maar dit is geen Nokia-situatie, zeggen deskundigen. "Hier in Denemarken wordt er gesproken van de Hollandse ziekte", grinnikt Andersen. Met die term bedoelt zij dat het ontwikkelen van één sector (zoals het Gronings gas in de jaren vijftig) leidt tot minder groei in andere delen van de economie.

De problemen van Nokia vielen samen met andere crises in de Finse economie, zoals de kredietcrisis. Bovendien ging het al slecht met de Finse techproducent. Novo Nordisk maakt en verwacht nog steeds winst, zij het minder dan de afgelopen jaren.

Tovermiddel

Op het festivalterrein in Roskilde lijkt er dus nog genoeg reden om dit weekend happy te zijn. Wel met een slag om de arm. Een reorganisatie hangt in de lucht. "De nieuwe ceo moet laten zien dat hij dingen anders gaat doen", vat Andersen samen.

Novo Nordisk vestigt de hoop op een nieuw product, een afslankpil. De VS is de belangrijkste markt en het medicijn wordt momenteel getoetst door de Amerikaanse overheidsinstelling FDA. Eind dit jaar wordt het oordeel verwacht.

Volgens Andersen zal het geen tovermiddel zijn. Patiënten moeten veel tabletten slikken en dat op precies de juiste momenten. Dat is niet heel gebruiksvriendelijk. Bovendien heeft Novo's aartsrivaal Eli Lilly ook een afslankpil in de maak.

Voor de toekomstige afnemers heeft dat voordelen. Diabetesmiddelen en afslankmedicijnen worden wereldwijd waarschijnlijk goedkoper.

Novo Nordisk heeft haar blockbuster-medicijnen vooral te danken aan het feit dat veel mensen te zwaarlijvig zijn. Volgens experts is de oplossing daarvoor niet om medicijnen te slikken. Mensen moeten minder snacks eten en meer bewegen, concludeerde ook Lars Fruergaard Jørgensen recent in het Britse blad The Economist. Vier dagen daarvoor moest hij aftreden als CEO van Novo Nordisk.

Goedemorgen! In Turijn gaat de wielerronde van Spanje van start en in Tokio is er een ontmoeting tussen de leiders van Zuid-Korea en Japan, het eerste buitenlandse bezoek van de nieuwe Zuid-Koreaanse president Lee Jae-myung.

Eerst het weer: bewolking met af en toe regen trekt vanochtend via het zuiden het land uit. Erachter zitten afwisselend wolken en zon, met kans op een enkele bui. Het wordt 17 tot 20 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt dat de "islamitische terreurorganisatie Hamas totaal vernietigd" moet worden en dat de militante beweging geen enkele rol mag krijgen in de toekomst van Gaza. Dat was de uitkomst van stemmingen vannacht na een bewogen debat. Een groot deel van de oppositie wilde ook maatregelen tegen Israël, maar die voorstellen haalden geen meerderheid.

De stemmingen volgden aan het eind van een turbulente dag in Den Haag. Alle NSC-bewindslieden stapten op omdat het kabinet niet instemde met meer maatregelen tegen Israël.

Premier Schoof meldde de Tweede Kamer dat de overgebleven bewindslieden zich gaan beraden over wat er nu moet gebeuren. Woensdag komt de Tweede Kamer opnieuw bijeen om ook te praten over de politieke situatie die is ontstaan.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Na maandenlang duiken op ongeveer dezelfde plek in het Markermeer, weet een groep hobbyduikers het zeker: ze hebben de resten gevonden van Kasteel Wijdenes. Het kasteel van graaf Floris V werd eind 13e eeuw door de West-Friezen afgebroken tijdens een gewelddadige strijd tussen het graafschap Holland en de onafhankelijke West-Friezen.

De resten kwamen daarna door natuurlijke invloeden onder water te staan. In de jaren 90 werden er in het Markermeer middeleeuwse muren ontdekt, maar zekerheid was er niet. Na een zomer duiken is die er nu wel, zeggen archeologen.

Zo troffen de duikers de resten van het kasteel aan:

Fijne zaterdag!

Noord-Korea beschuldigt Zuid-Korea van een "ernstige provocatie", omdat dat land waarschuwingsschoten heeft afgevuurd richting Noord-Koreaanse militairen.

Dat gebeurde op dinsdag, toen volgens Zuid-Korea militairen vanuit Noord-Korea kort de grens overstaken tussen de gedemilitariseerde zones van de twee landen. Volgens persbureau AP waren de Noord-Koreanen kort de militaire grenslijn overgestoken in het midden van de grensstreek omdat ze aan een bouwproject werkten.

De militairen zouden bezig zijn geweest met het bouwen van een barrière die volgens de Noord-Koreanen "permanent de zuidelijke grens moet afsluiten". Vanuit Noord-Korea werd niet teruggeschoten.

'Provocaties'

De vijandigheid tussen Noord- en Zuid-Korea loopt door zulke incidenten wel steeds verder op. Ko Jong Chol, vice-stafchef van het Noord-Koreaanse leger, zegt in een verklaring dat Zuid-Korea moet stoppen met "voorbedachte en opzettelijke" provocaties die volgens hem "een militair conflict aanwakkeren".

Volgens Ko Jong Chol vielen de schoten samen met de jaarlijkse zomer­oefeningen van Zuid-Korea en de VS. Kort na het statement vanuit Noord-Korea bevestigde Zuid-Korea dat er waarschuwingsschoten waren afgevuurd.

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un blijft intussen zijn nucleaire wapens tonen en zoekt meer samenwerking met Rusland in de oorlog van president Poetin tegen Oekraïne.

Toenadering afgewezen

Eind vorige maand wees de zus van de Noord-Koreaanse leider toenaderingspogingen van Zuid-Korea af. Het verminderen van de spanning tussen beide landen was een verkiezingsbelofte van de nieuwe president van Zuid-Korea, Lee Jae-myung. Maar de Noord-Koreaanse Kim Yo-jong zei dat de regering van de nieuwe president niet verschilt van de vorige regering door "het blinde vertrouwen" in de samenwerking met de Verenigde Staten.

Het Zuid-Koreaanse leger schafte eerder al het gebruik van luidsprekers aan de grens met Noord-Korea af. Uit deze luidsprekers klonk Zuid-Koreaanse propaganda. Als reactie haalde Noord-Korea ook een aantal van zijn speakers weg langs de zuidgrens.

Ook Lyle Menendez komt niet vervroegd vrij. Volgens een commissie in de Amerikaanse staat Californië zijn er nog steeds aanwijzingen dat de 57-jarige Menendez, bekend van de geruchtmakende Menendez-moordzaak, een gevaar voor de samenleving kan zijn.

Een emotioneel betoog van Menendez in een hoorzitting van ruim elf uur bracht de tweekoppige commissie niet op andere gedachten.

Gisteren kreeg zijn bijna drie jaar jongere broer Erik Menendez eveneens te horen dat hij niet eerder de gevangenis uit mag. De twee broers komen nu op z'n vroegst over drie jaar weer in aanmerking voor vervroegde vrijlating.

Erik en Lyle Menendez werden in 1996 veroordeeld tot levenslang voor het doodschieten van hun ouders, in 1989. De broers, toen 21 en 18 jaar, zeiden seksueel te zijn misbruikt door hun vader. Hun moeder zou van het misbruik hebben geweten.

Netflix-hit

De aanklager hield destijds vol dat de broers door hun ouders te doden hun erfenis wilden veiligstellen. Het verhaal werd vorig jaar wereldwijd opnieuw onder de aandacht gebracht door de Netflix-serie The Menendez Brothers.

In mei van dit jaar werd hun levenslange gevangenisstraf omgezet naar een celstraf van minstens 50 jaar. Volgens de wet kwamen ze daardoor in aanmerking voor vervroegde vrijlating.

Lyle Menendez was tijdens de hoorzitting te zien via een videoverbinding vanuit de gevangenis in San Diego. Bij zijn slotpleidooi moest hij huilen, schrijft persbureau Reuters. Hij zei onder meer nooit meer te kunnen herstellen van "wat ik iedereen in mijn familie heb aangedaan" en dat het hem "eeuwig" zou spijten.

In Amsterdam heeft de brandweer vier mensen uit een brandende woning gehaald. Ze konden zelf niet meer naar buiten komen door de grote hoeveelheid rook.

De brand brak kort voor middernacht uit in een pand aan de J.J. Viottastraat, in stadsdeel Oud-Zuid. Op de eerste verdieping stond een bed in brand.

Het viertal was op dat moment op de tweede etage. De brandweer kon ze met speciale maskers die werden aangesloten op persluchtflessen van de brandweer, uit het pand halen, schrijft de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland op X.

Via die zogenoemde combitox-maskers kunnen slachtoffers door de rook vervoerd worden.

De brand in Amsterdam was rond 00.30 uur geblust. De vier personen zijn naar het ziekenhuis gebracht vanwege het inademen van rook. Er zijn geen andere gewonden gevallen. Het is nog niet duidelijk hoe de brand kon ontstaan.

Ghislaine Maxwell, de ex-vriendin en handlanger van Jeffrey Epstein, heeft nooit "ongepast gedrag" bij de Amerikaanse president Trump gezien. Dat zei ze eind vorige maand in een gesprek met een hooggeplaatste functionaris van het Amerikaanse ministerie van Justitie. Ook was ze niet op de hoogte van een "klantenlijst" van Epstein, aldus Maxwell.

Dat blijkt uit transcripties van zo'n 300 pagina's van de gesprekken met Maxwell, die in 2022 werd veroordeeld tot twintig jaar cel voor het ronselen van jonge vrouwen voor Epstein.

De documenten werden gisteravond vrijgegeven door de regering-Trump. Het ministerie van Justitie deelde ook audiobestanden van de gesprekken. "Hij hield veel voor zichzelf en hield niet van delen", zei Maxwell.

Onder vuur om Epstein-link

De regering-Trump deelt de documenten op een moment dat Trump onder vuur ligt om zijn banden met Epstein. De steenrijke zakenman werd in 2019 dood in zijn cel gevonden nadat hij was aangeklaagd voor sekshandel.

Epstein werd ervan verdacht jarenlang minderjarige meisjes te hebben misbruikt en ze onder druk te hebben gezet om seks te hebben met zijn rijke vrienden. Epsteins dood werd als zelfdoding bestempeld, maar daar zijn twijfels over. Zo meldde tv-zender CBS recent nog op basis van een eigen onderzoek dat er "inconsistenties" zitten in een gevangenisvideo van Epstein.

Ook Trump stond in de contactenlijst van de multimiljonair en is meermaals samen met hem gefotografeerd terwijl ze op feestjes waren. Na een zee van kritiek, onder meer vanuit zijn eigen MAGA-achterban, gaf Trump opdracht om getuigenissen in de zaak-Epstein vrij te geven, maar het complete dossier is nog niet openbaar.

Eerder deze week weigerde een federale rechter in de zaak tegen Epstein om de getuigenissen te delen. Volgens de rechter geven de getuigenissen voor de grand jury in de zaak slechts "een klein inkijkje" in het vermoedelijke gedrag van Epstein en heeft het justitieministerie zelf aanzienlijk meer informatie in handen. Volgens de rechter oogde de focus op de getuigenissen als een "afleidingsmanoeuvre".

Overgeplaatst

De interviews met de 63-jarige Maxwell werden in een periode van twee dagen afgenomen door Todd Blanche in een rechtbank in Florida. Blanche is een van de hoogste ambtenaren op het ministerie van Justitie en tevens een oud-advocaat van Trump.

In de gedeelde transcripties en audiofragmenten spreekt Maxwell uitsluiteind lovend over Trump. Een week na het interview werd Maxwell overgeplaatst vanuit haar cel in Florida naar een gevangenis met een lichter regime in de staat Texas. De reden voor haar overplaatsing werd niet bekendgemaakt.

Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt dat de "islamitische terreurorganisatie Hamas totaal vernietigd" moet worden en dat de militante beweging "geen enkele rol" mag krijgen in de toekomst van Gaza.

Verder moeten landen die Hamas-leiders "de hand boven het hoofd houden" maximaal onder druk worden gezet, zo vond een Kamermeerderheid bij de stemmingen na een bewogen debat over de situatie in Israël en Gaza.

Een groot deel van de oppositie bepleitte maatregelen tegen Israël, met steun van de vertrokken regeringspartij NSC, maar die voorstellen haalden geen meerderheid in het parlement. Daaronder viel bijvoorbeeld het boycotten van producten uit de door Israël illegaal bezette gebieden.

Hetzelfde gold voor een motie die werd gesteund door verschillende oppositiepartijen om Nederland de Palestijnse Staat te laten erkennen. Een verbod op het kopen van wapens in Israël haalde het ook niet. Zo'n verbod zou leiden tot "grote problemen" voor de operationele gereedheid van Defensie, zei waarnemend minister Brekelmans van Buitenlandse Zaken (VVD), de vervanger van minister Veldkamp en ook de demissionaire minister van Defensie.

De Kamer is het wel eens over een oproep aan de Israëlische regering om internationale en nationale journalisten en waarnemers toe te laten tot Gaza.

Hele middag gewacht

De stemmingen volgden op een turbulente dag die leidde tot het opstappen van alle bewindspersonen van NSC uit het kabinet.

De Kamerleden hadden de hele middag gewacht op een besluit van het kabinet over eventuele maatregelen tegen Israël. Daarna zou het Kamerdebat met demissionair minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp (NSC) na gisteren worden voortgezet.

Maar Veldkamp stapte op en na hem vertrokken alle NSC-bewindspersonen. Het leidde tot verschillende momenten van uitstel van het debat en grote onzekerheid en ongenoegen bij de Kamerleden.

De Kamer ging vervolgens in debat met Brekelmans, als vervanger van Veldkamp. Op eisen van de oppositiepartijen ging hij niet in. Hij beloofde wel in Europees verband te gaan praten over een boycot van producten uit illegale nederzettingen in Palestijns gebied.

Als dat niet lukt, kan het kabinet alsnog een Nederlands verbod overwegen, zei hij.

VVD en BBB: we onderhandelden nog

Minister Veldkamp kondigde gisteren zijn ontslag aan, omdat hij vond dat de ministers van VVD en BBB nieuwe maatregelen tegen Israël blokkeerden die hij nodig vond "in verband met wat er in Gaza-Stad en op de Westelijke Jordaanoever gebeurt".

VVD en BBB spreken dat tegen en zeggen dat Veldkamp en NSC zijn opgestapt terwijl de onderhandelingen over maatregelen nog in volle gang waren. Demissionair premier Schoof zei in een korte verklaring in de Kamer dat hij en de overgebleven leden van het kabinet zich moeten gaan beraden op de situatie die is ontstaan.

Woensdag is er een Kamerdebat over de huidige politieke situatie.

De Amerikaanse minister van Defensie Hegseth heeft de directeur van de inlichtingendienst van het Pentagon (DIA) ontslagen. Dat melden meerdere Amerikaanse media.

Eind juni lekte een rapport van het DIA naar de pers waarin stond dat de schade die de VS met bombardementen had aangericht aan het Iraanse atoomprogramma aanzienlijk minder groot leek dan Trump beweerde.

Het gaat om Jeffrey Kruse. De bronnen zeggen tegen Amerikaanse media dat er formeel geen exacte reden voor zijn ontslag is gegeven. Intern wordt er gesproken van een "verlies van vertrouwen". Hegseth gebruikte die woorden vaker om het ontslag van hoge militaire officieren te rechtvaardigen.

Nadat de Verenigde Staten het Iraanse atoomprogramma eind juni hadden aangevallen, stelde president Trump dat de drie onder vuur genomen nucleaire complexen "volledig zijn weggevaagd". Amerikaanse media trokken, op basis van het DIA-rapport dat kort na de aanvallen was opgesteld, andere conclusies.

CNN en The New York Times berichtten dat het programma slechts enkele maanden vertraging lijkt te hebben opgelopen, al schreven ze ook dat die inschatting nog kan worden bijgesteld.

'Uranium verplaatst'

In het DIA-rapport stond dat een groot deel van de Iraanse voorraad verrijkt uranium vóór de aanvallen was verplaatst, waardoor er weinig van het nucleaire materiaal was vernietigd. Iran heeft mogelijk een deel daarvan naar geheime locaties gebracht, schreef The New York Times.

Trump reageerde woedend op de berichten. Hij betichtte de media onder meer van het verspreiden van nepnieuws.

Hij kreeg bijval van Hegseth en buitenlandminister Rubio. Ze gaven toe dat het rapport inderdaad bestond, maar stelden dat de inlichtingen prematuur waren en hintten op "zeer zware schade".

Ontslagen

Sinds hun aantreden hebben Trump en zijn ministers een groot aantal hooggeplaatste militairen ontslagen, onder wie de voorzitter van de Joint Chiefs of Staff, de top van de Amerikaanse strijdkrachten. Ook het hoofd van de Amerikaanse marine, admiraal Lisa Franchetti, en de commandant van de kustwacht, Linda Fagan, moesten plaatsmaken.

De overgebleven leden van het kabinet moeten zich gaan beraden over de ontstane situatie, zei demissionair premier Schoof in de Tweede Kamer. Hij reageert daarmee op het vertrek van minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp (NSC) en alle andere NSC-ministers en staatssecretarissen uit het kabinet.

Schoof: "We hebben deze besluiten te respecteren, maar betreuren ze zeer. Zeker in het licht van de verantwoordelijkheid die het kabinet heeft in deze demissionaire fase."

Het kabinet heeft zich "intensief" gebogen over de ontwikkelingen in Gaza, zei Schoof. "We zien allemaal het enorme leed en willen allemaal dat de humanitaire situatie verbetert. Die constatering heeft echter niet geleid tot een gezamenlijke conclusie tussen de drie partijen."

Politiek verslaggever Jorn Jonker over de ontstane situatie:

"Er gaat nu iets gebeuren wat eigenlijk zo goed als nooit gebeurt. Ze moeten nu opnieuw de ministersposten gaan verdelen, precies zoals na het vertrek van de PVV uit het kabinet. Dit kabinet was al demissionair en is nu nog meer demissionair. Het heeft nog maar het draagvlak van twee partijen en moet gaan kijken hoe het in de Kamer meerderheden kan vinden.

De oppositie wil graag weten hoe het nu verder moet. Hoe moet het land bestuurd worden? Je ziet al oppositieleden die zeggen: dit demissionaire kabinet zou wat meer naar de Tweede Kamer moeten luisteren. Dat we het beleid meer via moties gaan bepalen en dat er wat minder in de ministerraad besloten wordt. En ze zien dus kans om het Israël-beleid straks ook via moties bij te sturen, al lijkt dat wel heel lastig te worden."

De Tweede Kamer wachtte al sinds donderdagmiddag op een standpunt van het kabinet over eventuele maatregelen tegen Israël en een oordeel over voorstellen van de verschillende partijen daarover. De bedoeling was om daarna het chaotisch verlopen debat voort te zetten met Veldkamp, maar die vertrok dus.

Het debat werd later op de avond alsnog voortgezet met de vervanger van Veldkamp, demissionair minister van Defensie Brekelmans (VVD). Ook werd er gestemd over de moties. Volgende week is er een Kamerdebat over het vertrek van de NSC-bewindspersonen.

Bekijk hier de reactie van Schoof en oud-vicepremier Van Hijum (NSC) en de duiding van politiek verslaggever Jorn Jonker:

In het kabinet was een conflict ontstaan tussen NSC aan de ene kant en VVD en BBB aan de andere kant over nieuwe maatregelen tegen de Israëlische regering vanwege de invallen van Israël in Gaza-Stad en de ontwikkelingen op de Westelijke Jordaanoever en een omstreden bouwplan.

Veldkamp en zijn partij wilden extra maatregelen. Volgens NSC stonden de andere twee partijen daar te weinig voor open en blokkeerden zij de plannen van de minister. VVD en BBB verwijten Veldkamp en NSC juist dat zij nog tijdens de gesprekken daarover zijn weggelopen.

Hoe dan ook moet Schoof het in zijn kabinet zonder NSC-bewindspersonen doen. Eerder vertrokken al de PVV-bewindslieden, toen partijleider Wilders te weinig steun zag voor zijn asielbeleid.

Bekijk hieronder de verklaring van Schoof in de Tweede Kamer:

Schoof zou een van de komende dagen naar Oekraïne gaan voor een ontmoeting met de Oekraïense president Zelensky en gesprekken over de pogingen tot een vredesdeal tussen Oekraïne en Rusland. Dat bezoek is vanwege de politieke ontwikkelingen in Nederland afgezegd.

In Duitsland zijn twee Nederlandse motorrijders omgekomen. Ze verloren in de Harz, in Centraal-Duitsland, de controle over hun motoren, zegt de politie tegen persbureau DPA.

Een van de twee botste tegen een boom, de ander tegen een vangrail. Hulp van reddingsdiensten mocht niet baten. Ze stierven ter plekke.

De website heturkerland.nl meldt dat het om twee inwoners van Urk gaat. De leeftijden die worden genoemd stemmen overeen met de leeftijden van de mannen die DPA geeft. Volgens heturkerland.nl waren de twee met een groep motorrijders op vakantie in het gebied.

Iran gaat weer om tafel met Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland om over het nucleaire programma te onderhandelen. De drie Europese landen hadden gedreigd met nieuwe sancties als Teheran voor 31 augustus geen "bevredigende oplossing" zou vinden voor de nucleaire kwestie. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken belde vandaag met zijn Europese ambtgenoten en stemde in met het oppakken van de onderhandelingen.

De gesprekken tussen Iran en de zogenoemde E3, de Europese landen die ondertekenaar zijn van de nucleaire deal uit 2015, worden volgende week al hervat. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Barrot schrijft op X dat "de tijd dringt". De Duitse buitenlandminister Wadephul heeft de gesprekken ook bevestigd en waarschuwt Iran dat de sancties weer van kracht zullen worden als er geen overeenkomst wordt bereikt.

De laatste keer dat de E3 en Iran bijeenkwamen was op 20 juni. De strijd tussen Iran en Israël was toen in volle gang en na het gesprek werd geen vooruitgang gemeld. De E3 beweert, samen met de VS, dat Iran het kernenergieprogramma gebruikt om nucleaire wapens te ontwikkelen. Dat zou in strijd zijn met het non-proliferatieverdrag. Iran houdt vol dat het atoomprogramma alleen bedoeld is voor civiele doeleinden.

Atoomprogramma

Onder afspraken uit 2015 met de VS en andere grote landen kreeg Iran toestemming uranium te verrijken voor nucleaire energie. Het land stemde ermee in zijn nucleaire programma te beperken, in ruil voor het opheffen en verlichten van sancties. In 2018 zegde president Trump eenzijdig de afspraken op, maar Iran en de E3 bleven deel uitmaken van de nucleaire deal.

Onder de Europese landen zijn de zorgen over het Iraanse atoomprogramma de afgelopen maanden toegenomen. Teheran schortte de samenwerking met het internationaal atoomagentschap IAEA begin juli op. Dat volgde op de grootschalige aanvallen van Israël en de Verenigde Staten op faciliteiten van het Iraanse nucleaire programma.

Tot de aanvallen hield het IAEA toezicht op het Iraanse nucleaire programma, maar daarna kreeg het geen toegang meer tot de faciliteiten. Daags voor de aanvallen had het atoomagentschap nog scherpe kritiek geuit op Teheran.

Het regime zou informatie achterhouden en hield zich niet aan de afspraken die moeten voorkomen dat het een kernwapen krijgt. Het land naderde het punt waarbij het voldoende verrijkt uranium zou hebben voor de ontwikkeling van atoombommen. Toch was er geen bewijs dat Iran daadwerkelijk aan een atoombom werkte.

Herstel toegang

Na het gesprek met de E3 vanmiddag was de Iraanse buitenlandminister zeer kritisch op de dreigementen van de Europese landen. Desalniettemin zei hij dat de gesprekken inderdaad worden voortgezet. "De Islamitische Republiek Iran heeft het pad van de diplomatie nooit verlaten en staat open voor elke diplomatieke oplossing die de rechten en belangen van het Iraanse volk garandeert", verklaarde hij.

Het herstel van de toegang van de IAEA tot de Iraanse nucleaire faciliteiten wordt een belangrijk onderwerp bij de gesprekken volgende week. Persbureau AP meldt dat er, naast de onderhandelingen met Europese leiders, ook ontmoetingen tussen Iraanse diplomaten en IAEA-functionarissen zijn gepland. Die zullen in Wenen plaatsvinden.

Tot in hoeverre het Iraanse atoomprogramma werd beschadigd door de aanvallen van Israël en de VS is nog altijd onduidelijk. Dat er grote schade is aangericht, is evident. Niet iedereen is het echter met Trump eens dat het atoomprogramma volledig is verwoest, zoals de president achteraf beweerde. Iran zelf heeft gezegd dat de schade beperkt is, en dat het verrijkte uranium nog voor de aanvallen was weggehaald.

Een politieachtervolging in Roermond is vanavond geëindigd in een crash met meerdere auto's. Er zijn drie gewonden gevallen.

De politie zette de achtervolging in toen een auto met Duits kenteken een stopteken negeerde. De Volkswagen Golf werd bestuurd door een 25-jarige verdachte uit Roermond. Na een korte achtervolging met hoge snelheden in de omgeving van de Kempweg in Roermond botste de verdachte op een ander voertuig. De drie personen in die auto raakten gewond.

De 25-jarige bestuurder van de Volkswagen werd daarop aangehouden. De verdachte probeerde nog te vluchten, waarop de politie een waarschuwingsschot loste. Daarna kon hij meteen worden aangehouden. Hij is naar het ziekenhuis gebracht en wordt daarna naar een cellencomplex gebracht. Of er drugs of alcohol in het spel waren, wordt nog onderzocht.

De drie gewonden zijn ter plekke medisch onderzocht. Ze waren aanspreekbaar. Dagblad De Limburger meldt dat volgens een getuige ook een fietser en een fatbiker betrokken waren bij de crash. De politie kan alleen bevestigen dat een fiets is geraakt.

Na het ongeval zette de politie twee straten af voor onderzoek. Er werd ook een politiehelikopter ingezet om beelden te maken van de plek van het ongeluk.

Na maanden druk zetten lijkt de Amerikaanse president Trump eindelijk zijn zin te krijgen van de Amerikaanse koepel van centrale banken, de Federal Reserve. Een beetje dan. De Fed verlaagt volgende maand waarschijnlijk de rente. Alleen niet met 2 procent, de halvering die Trump wil, maar vermoedelijk met slechts 0,25 procent.

Dat viel vanmiddag op te maken uit de toespraak van Fed-voorzitter Jerome Powell op de jaarlijkse conferentie van de Fed in Jackson Hole. Daarin zette Powell de deur voor een renteverlaging op een ruime kier. De financiële markten houden er daarom rekening mee dat de Fed de rente volgende maand verlaagt met 0,25 procent. De beleidsrente van de Fed ligt sinds eind vorig jaar op 4,25 tot 4,5 procent.

President Trump eist dat de centrale bank de beleidsrente zo snel mogelijk halveert, zodat geld lenen voor Amerikaanse bedrijven en consumenten flink goedkoper wordt. Niet alleen is zo'n grote rentedaling zelden vertoond, de Fed probeert met een hogere rente de aanhoudende hoge prijsstijgingen in de VS af te remmen.

Publieke ruzie

Nadat de Fed in de laatste zes maanden van vorig jaar de rente met een procent verlaagde, bleef een verdere verlaging dit jaar uit. Dat kwam vooral nadat Trump in april een mondiale handelsoorlog ontketende. Dat deed hij door extra belasting in te voeren op spullen die de VS uit het buitenland importeert. Door alle onzekerheid over de importtarieven is ook de dollar verzwakt.

Wel zijn er inmiddels akkoorden gesloten met diverse economische blokken, waaronder de Europese Unie. Toch is er nog veel onduidelijkheid over de gevolgen van de nieuwe tarieven die zijn afgesproken.

Omdat hij zijn zin niet kreeg met de rente, riep Trump de afgelopen maanden Fed-voorzitter Powell meerdere malen publiekelijk op om af te treden. Omdat Powell geen krimp gaf, wil Trump hem nu voor de rechter slepen vanwege een in zijn ogen veel te dure verbouwing van de Fed-gebouwen.

De Amerikaanse president Trump ruziet voor de camera met Fed-voorzitter Powell op een bouwplaats:

De afgelopen weken richtte Trump zijn pijlen ook op andere bestuursleden van de Fed. Nadat eerst Adriana Kugler om onduidelijke reden opstapte, wil Trump nu dat Lisa Cook vertrekt vanwege een vermeende hypotheekfraude. Cook reageerde deze week dat zij zich "niet laat wegpesten".

Cijferbureau

In zijn toespraak repte Powell vanmiddag met geen woord over alle aanvallen van de president. Wel zei hij dat de centrale bank beleid blijft maken op basis van grondige analyses van alle data en vooruitzichten over de Amerikaanse economie. "Van die aanpak zullen we nooit afwijken", zei Powell stellig. Daarmee leek hij te verwijzen naar de groeiende politieke druk op de altijd onafhankelijk opererende Fed.

Toch is de informatie waar de Fed zich op baseert binnenkort mogelijk niet meer onomstreden. De Fed kijkt vooral naar de cijfers die het Amerikaanse statistiekbureau Bureau of Labor Statistics aanlevert. Omdat Trump daar niet tevreden over is ontsloeg hij onlangs de directeur, om die te vervangen door een econoom die zijn mening deelt. De benoeming van de nieuwe directeur, E.J. Antoni, moet nog wel door de Senaat worden goedgekeurd.

Toch rente omlaag

Ondanks alle onrust, zei Powell vanmiddag wel dat voor de Fed een "aanpassing van de beleidskoers is te rechtvaardigen". Daarmee doelde hij op een renteverlaging. Dat komt volgens Powell vooral omdat de werkloosheid al langere tijd stabiel blijft. Een stijging hiervan lijkt niet erg waarschijnlijk, mede door het strenge immigratiebeleid van Trump.

Over de prijsstijgingen is die onzekerheid er nog wel, benadrukte Powell. De afgelopen maanden verwerkten de meeste Amerikaanse bedrijven de extra heffingen op producten die zij uit het buitenland halen niet in de prijzen. Maar de kans lijkt groot dat ze die extra kosten toch gaan doorberekenen.

Gisteren zei topman Doug McMillon van Walmart nog dat de Amerikaanse supermarktgigant de kosten door de importtarieven "wekelijks ziet oplopen". "En we verwachten dat dit het komende halfjaar door zal gaan", zei hij.

In zijn toespraak zei Powell dat de gevolgen van de hoge importtarieven "nu duidelijk zichtbaar zijn in de consumentenprijzen". Hoewel het de Fed nog niet duidelijk is hoe en wanneer, zei Powell dat de effecten van de heffingen de komende maanden verder zullen ophopen. Daardoor kan de inflatie in de VS, die nu nog op 2,6 procent ligt, gaan stijgen. De Fed wil juist dat de prijsstijgingen structureel rond de 2 procent uitkomen.

Burgemeester Halsema van Amsterdam heeft naar aanleiding van drie ernstige misdrijven tegen vrouwen in de afgelopen maand extra maatregelen aangekondigd. Ze wil naar eigen zeggen niet wachten tot er weer een dodelijk slachtoffer valt.

"U kunt erop rekenen dat het Openbaar Ministerie, politie en de gemeenten in Amsterdam-Amstelland alles op alles zetten om vrouwenmoord, seksueel geweld en alle vormen van vrouwenhaat te bestrijden", zei ze.

Welke maatregelen Halsema wil nemen, zei ze niet. Ze wil die op korte termijn bekendmaken. Ze verwees wel naar extra veiligheidsmaatregelen die de gemeente Ouder-Amstel heeft genomen. De route die Lisa fietste liep deels over grondgebied van die gemeente.

Ouder-Amstel heeft daar camera's opgehangen en de afstelling van de straatverlichting aangepast. Die wordt daar na 23.00 uur niet meer gedimd. Ook wordt gekeken of het groen daar moet worden gesnoeid.

Halsema zei dat ze niet alleen als burgemeester sprak, maar ook als vrouw en moeder:

Halsema sprak vanavond tijdens een persconferentie over de aanhouding van een verdachte voor de gewelddadige dood van de 17-jarige Lisa uit Abcoude. Hij wordt ook verdacht van de verkrachting en mishandeling een week eerder aan de Weesperzijde in Amsterdam en een poging tot een seksueel misdrijf eerder deze maand, ook aan de Weesperzijde.

Halsema vindt het geweld tegen vrouwen een schande voor Nederland. "Dit is de grootste angst van elke vrouw en elke ouder. Het is een nachtmerrie die bewaarheid wordt. Terecht eisen duizenden vrouwen nu de nacht terug. Naar school fietsen, uitgaan en van de stad, het leven en de vrijheid genieten zou zonder angst moeten kunnen. Wat vanzelfsprekend zou moeten zijn - de veiligheid van vrouwen en meisjes - is niet vanzelfsprekend en dit is een schandvlek op onze samenleving."

#rechtopdenacht

De gewelddadige dood van Lisa en de andere geweldsincidenten tegen vrouwen van de laatste tijd leiden tot woede in de samenleving, blijkt ook op sociale media.

Het Instagrambericht met de hashtag #rechtopdenacht van schrijver en opiniemaker Nienke 's Gravemade kreeg in een dag bijna 200.000 likes. Ze schrijft daarin dat het verkeerd is om te denken dat Lisa niet alleen naar huis had moeten fietsen, ook al kwam die gedachte ook even bij haar op.

's Gravemade is het zat, zei ze tegen de NOS. "Dat ik zo denk, dat we met zijn allen zo denken. Dat het altijd over het meisje gaat en niet over de dader. Bijzonder dat zoveel mensen dat begrijpen."

Stille fietstocht

Aangespoord door het bericht organiseert GroenLinks-PvdA in Middelburg vannacht een stille fietstocht.

"De afgelopen week staat het nieuws weer vol met femicide", schrijft de lokale afdeling van de partij op Instagram. "Dit moet stoppen. Iedereen moet zich veilig kunnen voelen op straat."

Deelnemers verzamelen zich om middernacht bij het stadhuis op de Markt in Middelburg. Ze worden opgeroepen zo veel mogelijk lichtjes mee te nemen.

Demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken stapt op omdat hij geen steun in het kabinet krijgt voor nieuwe maatregelen tegen Israël. Die had hij gisteren aangekondigd, zonder dat vooraf met z'n collega-ministers te bespreken. Met Veldkamp zijn ook de andere bewindslieden van NSC uit het kabinet gestapt.

Het was niet de eerste keer dat Veldkamp in aanvaring kwam met collega's in het kabinet. In mei beloofde hij nog dat hij ze eerder zou informeren over gevoelige besluiten, oftewel besluiten over Israël.

Dat was voor de val van het kabinet-Schoof en ging over een brief die hij naar de Europese Commissie had gestuurd om te vragen om een onderzoek naar het handelen van Israël in Gaza.

Daar vielen toen met name de inmiddels vertrokken PVV-collega's in het kabinet over, maar Veldkamp kwam ermee weg. Hij beloofde beterschap en bovendien viel zijn actie in Europa in goede aarde. Daar werd zelfs gesproken over 'the Caspar proposal'.

Oud-ambassadeur

Veldkamp (61) is oud-diplomaat, maar niet van de soort die achter de schermen de neuzen dezelfde kant op probeert te krijgen. Behalve dat hij binnen het kabinet soms in zijn eentje leek te opereren, was hij ook niet bescheiden over wat hij voor elkaar kreeg.

"Nederland loopt voorop", liet hij bijvoorbeeld niet na te benadrukken als het om de druk op Israël ging. Dat viel niet bij iedereen goed.

Waar een pro-Israël-partij als BBB zijn dadendrang te ver vond gaan, deed de linkse oppositie het af als 'te weinig, te laat'. Van die kant kreeg hij het verwijt dat het kabinet juist veel meer zou moeten doen om een einde te maken aan het lijden in Gaza.

Het is hem vandaag niet gelukt om de ministerraad aan zijn kant te krijgen en daarom hield hij de eer aan zichzelf en vertrok, uitgerekend vanwege een onderwerp dat hem zeer na aan het hart ligt.

Veldkamp was van 2011 tot 2015 de Nederlandse ambassadeur in Israël en woonde in die periode met zijn vrouw en vier tienerkinderen iets ten noorden van Tel Aviv. Achteraf zei hij tegen het Nieuw Israëlitisch Weekblad: "Kijk, je kunt Israël wel verlaten, maar Israël verlaat jou nooit."

Eerder CDA-lid

Dat toenmalig NSC-leider Pieter Omtzigt hem in 2023 naar Den Haag haalde, dankte hij waarschijnlijk aan zijn volgende baan: ambassadeur in Griekenland. Daar speelde hij een belangrijke rol bij het oplossen van de Griekse schuldencrisis, samen met toenmalig Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem (PvdA).

Veldkamp werkte ook in Washington, Warschau en Londen. Voordat hij als minister aantrad in het kabinet-Schoof was hij bewindvoerder bij de Europese Bank voor Wederopbouw in de Britse hoofdstad.

Net als veel andere NSC'ers, onder wie Omtzigt, lijsttrekker Van Hijum en fractievoorzitter Van Vroonhoven, was hij eerder lid van het CDA. Bij de vorige verkiezingen stond hij op de vierde plek van de NSC-kandidatenlijst.

Hij had in aanloop naar de verkiezingen in oktober van dit jaar al besloten zich niet opnieuw verkiesbaar te stellen.

Na het vertrek van demissionair minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp (NSC), vertrekken ook alle andere NSC-ministers en staatssecretarissen uit het kabinet.

NSC-vicepremier en partijleider Eddy Van Hijum: "We zijn er kortgezegd eigenlijk wel klaar mee. Er was geen beweging. Er is een gebrek aan bereidheid om de minister van Buitenlandse Zaken ruimte te geven." Van Hijum zegt dat hij en zijn partijgenoten niet geloofwaardig verder kunnen.

"De acties van de Israëlische regering staan haaks op internationale verdragen. Daar is een streep nodig", zei hij verder in zijn verklaring op het ministerie van demissionair premier Schoof.

Van Hijum reageerde na het opstappen van de NSC-bewindspersonen:

Het gaat dus om Van Hijum, de ministers Uitermark (Binnenlandse Zaken), Bruins (Onderwijs) en Jansen (Volksgezondheid) en de staatssecretarissen Boerma, Struycken, Van Oostenbruggen en Palmen.

Hoe het nu verder moet met het demissionaire kabinet en de taken die openvallen is nog onduidelijk. Rond 22.00 uur gaf Schoof een verklaring in de Tweede Kamer.

Schoof zei het opstappen van de NSC'ers te betreuren:

Veldkamp stapte eerder vanavond op omdat de ministers van VVD en BBB nieuwe maatregelen tegen Israël blokkeerden die Veldkamp wilde nemen "in verband met wat er in Gaza-Stad en op de Westelijke Jordaanoever gebeurt".

Van Hijum: "Veldkamp voelde de noodzaak van extra maatregelen tegen de Israëlische regering heel nadrukkelijk, maar er werd voortdurend op de rem getrapt. Hij kreeg zo weinig ruimte om zijn verantwoordelijkheid te nemen. We hadden de hoop dat het na het vertrek van de PVV anders zou lopen, maar dat is niet gebeurd."

Politiek verslaggever Jorn Jonker over de ontstane situatie:

"Er gaat nu iets gebeuren wat eigenlijk zo goed als nooit gebeurt. Ze moeten nu opnieuw de ministersposten gaan verdelen. Precies zoals na het vertrek van de PVV uit het kabinet. Dit kabinet was al heel demissionair en is nu nog meer demissionair. Het heeft nog maar het draagvlak van twee partijen en moet gaan kijken hoe het meerderheden kan vinden.

De oppositie wil graag weten hoe het nu verder moet. Hoe moet het land bestuurd worden? Je ziet al oppositieleden die zeggen: dit demissionaire kabinet zou wat meer naar de Kamer moeten gaan luisteren. Dat we het beleid meer via moties gaan bepalen en dat er wat minder in de ministerraad besloten wordt. En ze zien dus kans om dat Israël-beleid straks ook via moties bij te sturen. Maar dat lijkt wel heel lastig te worden."

BBB reageert in een persverklaring boos op het opstappen van de NSC-bewindspersonen. "NSC noemt zichzelf de partij van goed bestuur, maar laat Nederland nu stuurloos achter. Terwijl de gesprekken nog bezig waren lopen ze weg en laten chaos achter."

Op de inhoud van de gesprekken in de ministerraad over eventuele maatregelen tegen Israël gaat de partij in de verklaring niet in.

Ook de VVD reageert in een verklaring op X. "Wij zijn zeer verbaasd dat NSC plots uit het kabinet stapt. Het kabinet was in gesprek om effectieve maatregelen te nemen tegen de regering Netanyahu. Midden in dat gesprek weglopen en het demissionaire kabinet verder verzwakken, is onverantwoord."

PostNL stopt morgen tijdelijk met het versturen van pakketten naar de Verenigde Staten. Dat heeft het postbedrijf bekendgemaakt. Buitenlandse postbedrijven hebben ook al laten weten de pakketpost naar de VS te staken. Reden is nieuwe regelgeving rond de invoerrechten.

De nieuwe Amerikaanse regels gaan op 29 augustus in. Tot nu toe waren zendingen naar de VS met een waarde tot 800 dollar vrijgesteld van invoerrechten. Die vrijstelling vervalt. Volgens de regering in Washington werd de vrijstelling misbruikt om tarieven te ontduiken en drugs binnen te smokkelen.

Er is echter veel onduidelijk over de uitvoering van de Amerikaanse wetswijziging. Er is nog geen systeem om de nieuwe heffingen te betalen en te innen. "Tot op heden geeft de Amerikaanse douane geen duidelijkheid over de manier waarop deze pakketten de Verenigde Staten wel in zouden mogen", laat PostNL in een verklaring weten.

Zolang die duidelijkheid er niet is, verstuurt PostNL dus geen postpakketten meer naar de VS. Briefpost versturen blijft wel mogelijk.

'Werken aan oplossing'

Ook andere postbedrijven sorteren voor op de Amerikaanse wetswijziging. Pakjesreus DHL verstuurt vanaf morgen vanuit Duitsland nog wel pakketten naar de VS, maar alleen als die als geschenk zijn aangemeld en minder waard zijn dan 100 dollar. Wie pakketten met een hogere waarde wil versturen moet gebruikmaken van de duurdere expres-bezorging. Voor Nederlandse pakketzendingen naar de VS via DHL verandert er niks, die gaan altijd via expres-bezorging.

Het Belgische Bpost liet eerder deze week al weten tijdelijk te stoppen met pakketpost naar de VS. Ook de postbedrijven van Noorwegen en Finland hebben dat aangekondigd.

PostNL zegt dat het samenwerkt met andere Europese postbedrijven en de United States Postal Service (USPS) om duidelijkheid te krijgen over het proces rond de invoerrechten. "Tot nu toe is die duidelijkheid er niet", aldus PostNL. "Tegelijkertijd blijft de ingangsdatum door de Amerikaanse overheid gehandhaafd. Er wordt gewerkt aan een oplossing. We staan in nauw contact met onze klanten en informeren hen wanneer er meer bekend is."

Demissionair minister Veldkamp (NSC) stapt op, omdat hij niet direct verdere maatregelen tegen Israël kan nemen. Die stap wordt volgens hem geblokkeerd door andere ministers in het kabinet.

"We hebben als kabinet al een heel aantal stappen gezet. Daar hoeft Nederland zich niet voor te schamen. Ik heb tegendruk gevoeld in het kabinet voor meer maatregelen in verband met wat er in Gaza-Stad gebeurt en op de Westelijke Jordaanoever", zei hij.

Maar de andere ministers willen hem niet tegemoetkomen. "Ik heb er onvoldoende vertrouwen in dat dat de komende weken, maanden anders zal zijn, als ik zo in mijn ruimte word beperkt om zelf het beleid te voeren dat ik nodig acht. Ik ga naar huis en ga een ontslagbrief schrijven."

De verklaring van Veldkamp na afloop van de ministerraad:

Veldkamp kwam in de problemen toen hij gisteren aan de Tweede Kamer beloofde met aanvullende maatregelen tegen Israël te komen vanwege de situatie in Gaza. Hij noemde die in een brief aan de Tweede Kamer "noodzakelijk".

Maar hij had dit politiek gevoelige voornemen niet afgestemd met de andere leden van het kabinet. VVD en BBB wilden uiteindelijk geen extra maatregelen tegen Israël nemen en dus zat er voor Veldkamp niets anders op dan op te stappen.

Demissionair premier Schoof komt later vanavond naar de Tweede Kamer om daar een verklaring af te leggen. De Kamerleden zaten daar al te wachten op een besluit uit de ministerraad over eventuele maatregelen tegen Israël. Daar zou met Veldkamp een debat over worden gevoerd.