NOS Nieuws - Algemeen

Twee schilderijen uit de collectie van het Mauritshuis blijken geen echte Rembrandt te zijn. Over een derde werk is geen uitsluitsel te geven, blijkt na onderzoek door het Haagse museum.

Het Mauritshuis heeft een van de grootste Rembrandtcollecties ter wereld. Van elf werken staat vast dat ze van de hand van Rembrandt zijn. Maar over zeven andere stukken bestaat twijfel of werd zelfs al gezegd dat ze niet door hem gemaakt zijn.

Van de werken waarover twijfel is, zijn Portret van Rembrandt met ringkraag, Studie van een oude man en Tronie van een oude man nog eens grondig onderzocht. Door de nieuwste technieken kon worden vastgesteld dat de eerste twee werken geen echte Rembrandts zijn. Maar bij de laatste, De tronie van een oude man, blijft dat onduidelijk.

De onderzoekers durven wel met zekerheid te zeggen dat alle drie de werken uit het atelier van Rembrandt komen, doordat ze bijvoorbeeld gekeken hebben op wat voor hout het geschilderd is.

"Aan de zijkant van de werken kun je de jaarringen tellen. Die hebben een heel eigen patroon, een soort vingerafdruk. En dat komt overeen met werken die zonder twijfel aan Rembrandt zijn toe te schrijven", zegt Carol Pottasch, onderzoeker en restaurator van het Mauritshuis.

De werken kunnen door een leerling of medewerker van Rembrandt zijn gemaakt. "Het geeft een goed inkijkje in hoe zijn atelier functioneerde en hoe hij lesgaf", zegt Pottasch. Zo is dankzij speciale onderzoekstechnieken op Studie van een oude man langs de kin een correctielijn te zien. "Dat is echt een typische hoekige vorm van Rembrandts hand. Net alsof hij tegen zijn leerling heeft gezegd: 'nee, dat moet je zo doen'."

Houtworm

Over het Portret van Rembrandt met ringkraag was rond de eeuwwisseling eigenlijk al duidelijk dat het om een kopie ging. Een museum in Neurenberg had namelijk exact hetzelfde werk. Door infraroodtechnieken bleek dat op de versie van het Mauritshuis potloodlijnen waarneembaar zijn. Maar Rembrandt zou nooit eerst schetsen en dan het werk afmaken.

Vandaar dat toen al aangenomen werd dat dit werk van een leerling van hem moet zijn. Om het zekere voor het onzekere te nemen, is het nu nog een keer onderzocht en ook gerestaureerd.

Het was sowieso de bedoeling om de drie onderzochte werken te restaureren. Bij de Studie van een oude man is dat ook gelukt. Maar de Tronie van een oude man was te kwetsbaar om te herstellen. "Door de jaren heen heeft daar mogelijk houtworm in gezeten. Waarschijnlijk hebben ze dat proberen op te lossen door erover heen te verven. Zelfs met de nieuwste methodes krijgen we dat werk niet zoals het was", zegt Pottasch.

Het lukt dus ook niet om vast te stellen of het een echte Rembrandt is of niet. "Het kanten kraagje is veel grover geschilderd dan we van hem gewend zijn. Net als de felrode accenten bij zijn linkeroor en -oog."

Aan de andere kant is het hoofd wel weer "heel typisch Rembrandt". Het kan volgens Pottasch ook nog dat er twee handen aan hebben gewerkt. "Dat Rembrandt zei: ik doe het gezicht wel, maak jij het dan maar af."

Altijd te zien

De laatste twee werken zijn aan het eind van de 19de eeuw aangekocht door Abraham Bredius. Hij was in die tijd directeur van het Mauritshuis en was een van de belangrijkste Rembrandtexperts.

Het Mauritshuis heeft een aantal van de mooiste Rembrandts uit de collectie aan hem te danken. Bredius kocht ze met zijn eigen geld en na zijn overlijden liet hij ze na aan het Mauritshuis. Hij stelde wel de strikte voorwaarde dat alle werken altijd te zien moesten zijn.

Erfgenamen van Bredius kwamen erachter dat aan die voorwaarde niet is voldaan. Zij eisen alle kunstwerken nu terug van het museum. Die zaak loopt nog en zolang dat zo is, wil het Mauritshuis er niets over zeggen.

Volgens het Mauritshuis staat het onderzoek naar de authenticiteit van deze werken hier los van en loopt dat al vijf jaar. Het museum zegt wel dat het topwerken zijn.

"Wie het ook geschilderd heeft: ze komen prachtig uit de verf, zeker nu ze gerestaureerd zijn." De drie onderzochte schilderijen zijn tot half juli in het Mauritshuis te zien.

Donald Trump voert de druk op Harvard verder op. De president bevroor eerder al ruim 2 miljard dollar aan overheidsgeld, nu staat ook een belastingontheffing op de tocht. Bovendien dreigen buitenlandse studenten geen visum meer te krijgen. Critici noemen het een aanval op de academische vrijheid.

Tijdens de campagne beloofde Trump al met universiteiten de strijd aan te gaan over "transgender-onzin en andere ongepast materiaal over ras, sekse en politiek". Nu hij president is, eist hij verschillende aanpassingen, zoals het schrappen van diversiteitsprogramma's, minder rechten voor trans studenten en een hardere aanpak van pro-Palestijnse protesten.

Om zijn eisen kracht bij te zetten, dreigde hij verschillende universiteiten te korten. Zo verloor Cornell in New York 1 miljard aan federaal geld, kreeg Northwestern ongeveer 790 miljoen minder en werden ook bij Princeton voor 210 miljoen aan verschillende contracten geschrapt.

Voor Columbia University was het wegvallen van het geld aanleiding inderdaad veranderingen door te voeren. Zo kwam het Midden-Oostendepartement onder verscherpt toezicht, werd er meer bewaking ingehuurd en waren gezichtsmaskers voortaan niet meer toegestaan bij protesten. Rector Armstrong stapte op na felle kritiek op die wijzigingen.

Harvard verzette zich juist tegen Trumps vorderingen. Volgens bestuursvoorzitter Garber heeft de Amerikaanse overheid niets te zeggen over het onderwijs aan Harvard. "De universiteit zal zijn onafhankelijkheid niet opgeven of afstand doen van grondwettelijke rechten."

Het leidde ertoe dat Trump deze week 2,2 miljard dollar voor de universiteit introk en nu dus met meer maatregelen dreigt. Zo wil hij een eind aan de belastingontheffing voor Harvard die voor alle onderwijsinstellingen geldt. Die vrijstelling levert Harvard nu nog een belastingvoordeel van een half miljard op.

"Voorwaarde voor die ontheffing is dat ze het algemeen nut dienen", redeneert de president op sociale media. "Ze moeten belasting betalen als ze politieke, ideologische, en door terroristen geïnspireerde meuk blijven uitdragen." Onderwijsminister McMahon sloot niet uit dat ook andere universiteiten uitgesloten kunnen worden.

Een besluit van de belastingdienst wordt binnenkort verwacht. Harvard zou daar nog tegen in beroep kunnen gaan. De universiteit noemt het een ongekend harde sanctie die in het verleden nog nooit zo gebruikt is.

Meer dreigementen

Daarnaast dreigt het ministerie van Binnenlandse Zaken geen visa meer uit te geven voor buitenlandse studenten, ruim een kwart van het totaal. Minister Noem eist dat Harvard voor 30 april opheldering geeft over beschuldigingen tegen studenten uit het buitenland, zoals het bedreigen van medestudenten of personeel, belemmeren van colleges of opgelegde sancties.

De regering-Trump beschuldigt pro-Palestijnse betogers van antisemitisme en zegt dat universiteiten dat mogelijk maken door demonstraties toe te staan. Er werd daarom de afgelopen weken al vaker hard opgetreden tegen deelnemers. Zo werd een organisator daarvan ondanks een verblijfsvergunning opgepakt om te worden uitgezet. Die zaak is nog onder de rechter, maar ook van honderden andere betogers werden de vergunningen ingetrokken.

In reactie op dit dreigement zegt Harvard dat "wij ons aan de wet blijven houden en ervan uitgaan dat de overheid hetzelfde doet". Dat betekent volgens de woordvoerder dat er bewijs moet zijn als betogers van strafbare feiten worden verdacht en dat iedereen de kans moet krijgen zichzelf te verdedigen. Eerder werd al duidelijk dat de regering-Trump het bij uitzettingen soms niet nauw neemt met de geldende rechtsgang.

Trump heeft in de eerste maanden van zijn tweede termijn vaker financiële middelen ingezet tegen instituties die hij als een bedreiging ziet. Zo wist hij honderden miljoenen aan gratis werk af te dwingen bij advocatenkantoren, met het dreigement dat ze anders geen overheidswerk meer zouden mogen doen. Over deze praktijk lopen nog verschillende rechtszaken van kantoren die zich niet bij dergelijke dreigementen neerlegden.

Een "MrBeast Experience-arrangement" inclusief verblijf van drie nachten in een hotel in Las Vegas. Compleet met een reeks activiteiten rond de bekende youtuber, een "mystery bag", gevuld met exclusieve MrBeast-merchandise en een kans op een cadeaubon van 10.000 dollar.

Het had voor fans van de socialemediaberoemdheid een prachtervaring moeten worden, maar de realiteit bleek anders. Iedereen krijgt nu zijn geld terug.

Het evenement in Resorts World Las Vegas, dat in samenwerking met MrBeast werd georganiseerd, werd aangekondigd als een meeslepende en onvergetelijke ervaring en kostte 1000 dollar. "Er zouden spelletjes worden gedaan, er zouden meet & greets en fotomomenten zijn en dergelijke", vertelt Theresa Metta, die met haar moeder naar Las Vegas reisde, aan een lokale zender. "Helaas zagen we daar niets van terug. "

In plaats daarvan moesten de gasten in hun hotelkamers dagenlang wachten op hun "mystery bags". Toen die uiteindelijk arriveerden, leidde dat tot teleurstelling. "Er werd mij verteld dat ik twee dagen op mijn kamer moest wachten op een pakketje. Dus ik heb daadwerkelijk twee dagen op mijn kamer gezeten om daar op te wachten", zegt Metta. Wat erin zat, was een doos bonbons.

Op sociale media zeiden fans dat ze T-shirts in verschillende maten hadden gekregen, die online voor omgerekend 8 euro gekocht kunnen worden. Eén van hen plaatste een video op TikTok waarin hij het hotel en de YouTube-ster beschuldigde van "misleidende reclame". Ook noemt hij het evenement een "verschrikkelijke" ervaring.

Een groep gefrustreerde MrBeast-fans verzamelde zich in het hotel waarin ze bij de baas van het Resorts World-hotel hun beklag deden over het evenement en geld terug eisten:

Ook op X werd er geklaagd. In reactie op een fan trekt Donaldson het boetekleed aan. Hij zegt dat het "absoluut niet de ervaring was die we gehoopt hadden" en belooft het goed te maken door de gedupeerden uit te nodigen in zijn studio.

Het evenement is inmiddels van de website van het hotel verwijderd. De lokale zender meldt dat het bedrijf van het hotel waar het evenement plaatsvond deelnemers een excuusmail heeft gestuurd. Daarin zegt het te begrijpen dat mensen gefrustreerd zijn omdat "niet aan de verwachtingen werd voldaan" en dat binnen drie tot vijf dagen een terugbetaling verwacht kan worden.

De Nederlandse democratie staat onder druk en heeft onderhoud nodig, waarschuwt de Raad van State (RvS) in het jaarverslag over 2024. Het bestel wordt uitgehold "als krachten binnen en buiten het politieke domein" democratie alleen maar gebruiken als middel om de meerderheid aan de macht te helpen.

"Democratie is zoveel meer dan de helft plus één", schrijft de belangrijke kabinetsadviseur. De RvS wijst bijvoorbeeld op het belang van wetenschap, onderwijsinstellingen, onafhankelijke media, adviesorganen en maatschappelijke organisaties voor het functioneren van de democratie.

De raad stelt verder dat minderheden moeten worden beschermd, fundamentele rechten gerespecteerd en dat er een open maatschappelijk debat moet zijn. Ook moeten uitspraken van rechters worden gerespecteerd en moet ook de overheid zich aan wetten en regels houden, betoogt de RvS.

De Raad van State noemt geen concrete gevallen waarin de democratie wordt ondermijnd en wijst ook geen schuldigen aan. Dat kan ermee te maken hebben dat de onafhankelijke adviseur en hoge bestuursrechter het belangrijk vindt om zoveel mogelijk neutraal te blijven.

Basislijn 'opmerkelijk'

Vorig jaar stond in het teken van grote verschuivingen in politiek Den Haag. De PVV, die lang buitenspel stond in formaties, ging voor het eerst regeren, als grootste partij in een coalitie met VVD, NSC en BBB.

In de formatie ondertekenden de partijen een zogenoemde basislijn over de rechtsstaat. De raad noemt het opmerkelijk dat er "zoveel woorden" gewijd moesten worden aan het waarborgen van de democratie. En het adviesorgaan zegt dat het vragen oproept dat de coalitie vervolgens ingrijpende bezuinigingen op wetenschap, hoger onderwijs en publieke omroep bekendmaakte.

Grenzen aan uitholling

De coalitie stuitte binnen en buiten de politiek op weerstand. Oppositiepartijen reageerden bijvoorbeeld bezorgd op het plan van de coalitie om noodwetgeving in te zetten om snel strenge asielmaatregelen in te voeren, waardoor de invloed van Eerste en Tweede Kamer werd beperkt. Uiteindelijk ging dit voornemen niet door omdat NSC grote bezwaren had.

De democratie moet weerbaarder worden gemaakt door grenzen te stellen aan "ondermijning of uitholling", betoogt de raad. Die vindt ook dat wetten hierop moeten worden aangepast, bijvoorbeeld door meer eisen te stellen aan hoe politieke partijen zijn georganiseerd en worden gefinancierd.

Ook hier worden geen specifieke partijen genoemd. Maar de PVV krijgt regelmatig kritiek omdat de partij naast Geert Wilders geen leden heeft. Forum voor Democratie is eerder berispt door het bestuur van de Tweede Kamer omdat parlementariërs weigerden hun nevenfuncties op te geven.

Het jaarverslag van de Raad van State heeft altijd een waarschuwend karakter. Vorig jaar stelde de RvS dat het disfunctioneren van rechtsstaat op de loer lag vanwege "kwetsbare vertrouwensrelaties". Een jaar daarvoor betoogde de raad dat de overheid scherpere keuzes moest maken.

Is hij erbij, of is hij er niet bij? Dat is de prangende vraag die door iedereen in en om het Vaticaan al dagen wordt gesteld. Met Witte Donderdag begint vandaag immers de belangrijkste reeks vieringen van de Goede Week, met als hoogtepunt de Hoogmis van Pasen aanstaande zondag. Na de mis volgen dan de Paasboodschap en de zegen urbi et orbi, voor Rome en de wereld.

Daar komt nog bij dat het dit jaar een Heilig Jaar is. De pelgrims die in de paastijd naar Rome komen hopen de paus in levende lijve te zien. Maar of en hoe dat zal kunnen, blijft tot op het laatste moment onzeker. Franciscus is nog altijd herstellende van een levensbedreigende longontsteking.

Tussen leven en dood

Na een ziekenhuisopname van vijf weken voor een dubbele longontsteking bovenop zijn chronische bronchitis, keerde de paus op 23 maart terug in het Vaticaan. Zijn artsen vonden dat goed (al hadden ze hem vermoedelijk graag wat langer in het ziekenhuis willen houden), op voorwaarde dat hij twee maanden volledig rust zou houden. Geen audiënties, geen ontmoetingen met groepen en al helemaal niet met kinderen, uit vrees voor nieuwe besmetting.

Eind februari, zo vertelde zijn behandelend arts, had de paus tot twee keer toe tussen leven en dood gezweefd. Met nog zwaardere medicatie was het medisch team erin geslaagd om zijn leven te redden.

Extra zuurstof

Bij zijn ontslag verscheen Franciscus kort in het openbaar. Zwak en vermagerd, en vrijwel zonder stem. In Casa Santa Marta, het gastenverblijf in Vaticaanstad waar hij sinds zijn verkiezing in 2013 woont, doet de paus het sindsdien, voor zijn doen, rustig aan.

Op zijn verdieping is speciale apparatuur aanwezig om hem, indien nodig, extra zuurstof te geven. Er is een medische staf die hem begeleidt. Franciscus doet aan stemtraining, ademhalings- en fysiotherapie, en hij bidt en rust veel.

Maar hij werkt ook, verzekert zijn woordvoerder. De paus zendt boodschappen de wereld in, schrijft toespraken die door anderen worden voorgelezen of per e-mail worden rondgestuurd, neemt besluiten en ontvangt naaste medewerkers. Hij regeert gewoon door.

Icoon van Maria

Ook al heeft de 88-jarige Franciscus lichamelijk flinke klappen gekregen, zijn wilskracht is en blijft onverminderd sterk. Twee weken na zijn thuiskomst verscheen hij opeens op het bordes van de Sint-Pietersbasiliek, na afloop van een speciale Heilig Jaarmis voor zieken en medisch personeel.

Als zieke tussen de zieken maakte de paus met een neusbril een rondje in zijn rolstoel en begroette de mensen. De aanwezige artsen hielden eerbiedig afstand om de paus niet in gevaar te brengen, maar de gewone gelovigen raakten hem veelvuldig aan. Franciscus genoot er zichtbaar van.

Daarna was er geen houden meer aan. Koning Charles en zijn vrouw Camilla mochten op hun staatsbezoek aan Italië even aanwippen bij de paus voor een privébezoek. Franciscus liet zich, gekleed in zwarte broek, wit hemd en met een soort poncho over zijn borst geslagen, rondrijden in de Sint-Pieter om bij het graf van een heilige paus te bidden.

Hij bezocht, dit keer in pauselijke kleding, de basiliek van Santa Maria Maggiore om een icoon van Maria te eren waar hij erg aan is gehecht. Als klap op de vuurpijl verscheen hij na de mis van Palmpasen tien minuten op het bordes van de Sint-Pieter om iedereen een mooie Goede Week te wensen.

Slechte knie

Met ieder bliksembezoek lijkt hij verder op te knappen. Op Palmpasen was opeens de neusbril verdwenen. Franciscus is een man die energie krijgt van het directe contact met mensen. Hoe hard zijn artsen ook met hun hoofd schudden, hij is niet tegen te houden.

De verwachting is dan ook dat we hem deze dagen verschillende keren zullen zien. De missen en vieringen waar hij normaliter bij zou zijn, zijn door hem gedelegeerd aan kardinalen. Eigenlijk is dat niet echt nieuw.

In de afgelopen jaren kon hij vanwege zijn slechte knie ook niet voorgaan achter het altaar. Zijn preek werd vanwege stemproblemen vaak voorgelezen door een medewerker. Maar hij zat er wel naast.

Lichamelijke aanwezigheid

Dit jaar zal hij zorgvuldig zijn momenten moeten kiezen om even aanwezig te zijn. Naar verwachting zal Franciscus zijn best doen om, als de weeromstandigheden het toelaten, bij het wereldwijd uitgezonden urbi et orbi te zijn.

Want, ook al kan hij maar enkele woorden spreken en met zijn hand de zegen geven, zijn lichamelijke aanwezigheid is voor veel mensen meer dan genoeg.

De Mobiele Eenheid heeft gisteravond in Uden ingegrepen vanwege een groep van zo'n vijftien jongeren die onrust veroorzaakten. Zeven mensen zijn aangehouden.

Het gebied was uitgeroepen tot veiligheidsrisicogebied. Eerder op de avond was er een demonstratie tijdens een nieuwe informatieavond over een toekomstig asielzoekerscentrum in de gemeente. Die betoging verliep grotendeels rustig, in tegenstelling tot een week eerder.

Wel werd tijdens de demonstratie een man aangehouden voor openbare dronkenschap. Eerder op de avond was ook een 64-jarige man uit Uden opgepakt voor doxing (het openbaar maken van gegevens) van een politiemedewerker. De man zit voorlopig vast.

Brandjes

Omroep Brabant schrijft dat jongeren na de demonstratie onder meer dranghekken op straat duwden en brandjes stichtten. De Mobiele Eenheid heeft de groep van zo'n vijftien mensen uit elkaar gedreven. De zeven mensen zijn aangehouden voor het verstoren van de openbare orde, bevestigt een politiewoordvoerder. Het gaat om zowel minderjarigen als volwassenen.

De arrestanten kwamen uit onder meer Oss, Nijmegen en Gorinchem. Niemand kwam uit Uden zelf, aldus de politie.

Een week eerder ging het mis tijdens de demonstratie. Zo'n 300 mensen hadden zich buiten verzameld terwijl de gemeente in gesprek was met bewoners die vlak bij de beoogde opvanglocaties wonen. Mensen gooiden met stenen en flessen, staken zwaar vuurwerk af en liepen met fakkels. Meteen daarop kwamen bussen van de ME aan en werden de relschoppers verdreven.

Omdat er gisteren sprake was van een veiligheidsrisicogebied, mocht de politie preventief fouilleren. "Al mijn zakken moesten leeg. Ze keken zelfs in mijn buil shag. De vorige keer hadden mensen vuurwerk bij zich en jongeren zakmessen. Dus wel goed dat er nu op gelet wordt", zegt een jongen tegen Omroep Brabant.

Burgemeester Hans van der Pas noemt de veiligheidsmaatregelen "heel treurig". "Maar het is nu eenmaal nodig. Demonstranten proberen zo'n bijeenkomst te verstoren, en dan is het gesprek weg."

Er komen in Maashorst (waar Uden onder valt) drie opvanglocaties voor minimaal de komende vijf jaar. In Uden komt een azc voor zeker 300 asielzoekers. Daarnaast is er plek voor gevluchte Oekraïners, statushouders en eigen inwoners die dringend op zoek zijn naar een woning. Ook in Schaijk en het dorp Zeeland komen opvangplekken.

De politie heeft een jongen aangehouden vanwege het aankondigen van een "zeer dreigende situatie" bij twee scholen in Overijssel en Gelderland. De jongen uit de gemeente Berkelland zou zijn dreigement via sociale media hebben gedaan.

De scholen van het Zone.college in Zwolle en Borculo zijn wel open, schrijven RTV Oost en Omroep Gelderland.

De examenkandidaten van de scholen hebben vandaag hun laatste lesdag. Het is niet duidelijk of de aangekondigde actie iets met een examenstunt te maken heeft. "We nemen de melding serieus en hebben het doorgegeven aan de politie", zegt een woordvoerder van de school. "We hopen dat het rustig blijft."

De woordvoerder wil niet zeggen of de aangehouden jongen een leerling van het Zone.college is. De scholengemeenschap biedt zowel voortgezet als middelbaar beroepsonderwijs aan.

Brief aan ouders

De school ontdekte de dreiging gisteravond. "Wij zijn geschrokken van deze melding en kunnen ons voorstellen dat ook u zich daar zorgen over maakt", schrijft de school in een brief aan ouders die in handen is van RTV Oost.

"In overleg met de politie zullen we vandaag voor de zekerheid extra veiligheidsmaatregelen nemen", aldus de school. "Onze medewerkers zijn extra alert. Ook zal de politie zichtbaar en onzichtbaar in de buurt aanwezig zijn." Daarom vindt het schoolbestuur het verantwoord om de school vandaag gewoon open te houden. "Wij doen er alles aan om voor onze examenkandidaten een leuke laatste schooldag te realiseren."

De afgelopen dagen ging het op verschillende middelbare scholen mis rond examenstunts. Zo kwam de politie gisteren in actie in Almere, nadat vechtpartijen waren uitgebroken en vernielingen werden aangericht.

Het kabinet komt vandaag bij elkaar om de voorjaarsnota te bespreken. De fractievoorzitters van PVV, VVD, NSC en BBB bereikten gisteren na een nacht lang onderhandelen een akkoord over deze begroting. Voor veel ministers is het nog onduidelijk wat het voor hun ministerie betekent. Minister Heinen van Financiën (VVD), die de onderhandelingen met de vier partijen voerde, gaat het ze allemaal uitleggen.

Vice-premier en minister van Volksgezondheid Agema (PVV) wilde bij aankomst op het Catshuis meteen iets rechtzetten. Gisteren meldden bronnen dat zij volgend jaar 600 miljoen euro moet bezuinigen, maar dat klopt volgens haar niet. "Ik heb gehoord dat dat een foutje was van 200 miljoen. Het gaat om 400 miljoen en ik hoef dat ook niet te bezuinigen, want het is geld dat over is, het is een meevaller."

Maar die meevaller mag Agema niet zelf houden. Volgens de begrotingsregels mag geld dat voor een bepaald doel op de zorgbegroting staat maar niet wordt uitgegeven, niet aan andere zorg worden uitgegeven. Op vragen van journalisten of dat dan voor haar niet toch een bezuiniging is, zei Agema: "Wat je over hebt, gaat terug naar de kas. Daar is minister Heinen heel streng in." Verder wilde ze niet op de zaken vooruitlopen en afwachten wat Heinen binnen te vertellen heeft.

Heinen is benieuwd naar de berekeningen van Agema:

Van vicepremier Van Hijum (NSC) is bekend dat hij wat directer namens zijn partij bij de onderhandelingen was betrokken. Er ging gisteren zelfs het gerucht dat hij met opstappen had gedreigd. Dat verhaal bevestigt hij vandaag zelf.

"Bestaanszekerheid is voor mij en mijn partij een belangrijk thema. Je moet af en toe duidelijk maken hoe je in de discussie staat", zei hij bij aankomst. Verder wilde hij er niets over kwijt. "Ik wil geen afbreuk doen aan het feit dat het uiteindelijk wel gelukt is om eruit te komen." Ook inhoudelijk wilde hij niets kwijt over het bereikte akkoord. "Dat doet de minister van Financiën eerst hierbinnen."

Vicepremier en minister Keijzer van Volkshuisvesting (BBB) is wat minder voorzichtig. Zij is blij met de afspraken in de voorjaarsnota over de versoepeling van de wet betaalbare huur. "Ze steunen me, hoe mooi is dat!" Dinsdag leek het er nog op dat Keijzer niet voldoende steun had. Volgens haar is versoepeling van deze wet nodig om te voorkomen dat verhuurders hun panden verkopen en er zo minder huurwoningen op de markt zijn.

De coalitie heeft ook afgesproken om de huren te bevriezen. De woningcorporaties zeggen dat zij daardoor te weinig huurgeld overhouden om nieuwe huizen mee te bouwen. Keijzer is daar niet bang voor. "Ik ga ervan uit dat daar compensatie voor komt", zegt zij. Welk bedrag daarvoor beschikbaar is, is niet bekend, ook niet bij de BBB-vicepremier. "Ik ga dat nog horen zo meteen."

Geen inflatiecorrectie

Gisteren klonk er van verschillende anonieme bronnen kritiek op het feit dat er deels achter de ministers om was onderhandeld. "Het is één grote chaos", zo klonk het. Naar verluidt moet vicepremier en minister Hermans van Klimaat (VVD) zelfs 1 miljard euro missen uit het klimaatfonds. Dat zou voor andere doelen worden ingezet. Zij was vanmorgen al vroeg op het Catshuis en heeft vooraf geen journalisten te woord gestaan.

Ook staatssecretaris Coenradie van Justitie en Veiligheid (PVV) verwacht slecht nieuws te horen. Naar verluidt krijgt zij geen extra geld voor de gevangenissen. Zij had om honderden miljoenen euro's gevraagd om voor de komende jaren het cellentekort op te lossen. Op de vraag van journalisten waar dat geld is, zei zij: "Nou, in ieder geval niet in mijn portemonnee. Dus ik heb wel een gesprek te voeren met de ministerraad." Op de vraag of ze opstapt als ze het geld niet krijgt, herhaalde ze dat ze strijdbaar is.

Vaststaat dat de ministeries er in ieder geval iets van gaan merken. De budgetten die zij hebben, stijgen niet meer mee met de inflatie. Per saldo kunnen zij dus minder doen met hetzelfde geld. Het is niet duidelijk of dat voor alle departementen in dezelfde mate gaat gelden.

Ruim 8000 foto's die illegaal zijn gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben een Unesco-status gekregen. Het gaat om de collectie van de zogeheten 'Ondergedoken Camera', een Amsterdamse groep fotografen die de gevolgen van de Duitse bezetting in beeld bracht. De collectie is toegevoegd aan het Nederlandse register in het Memory of the World van Unesco.

Een kerngroep van veertien fotografen legde in de oorlog zaken vast waar om veiligheidsredenen vaak nauwelijks beeld van bestaat: wapentransporten, sabotageacties, onderduikers, het vervalsen van persoonsbewijzen en de illegale pers. Ook gingen ze de straat op om het leed in de hongerwinter en andere gevolgen van de Duitse bezetting clandestien te fotograferen.

"De foto's zijn stiekem gemaakt, bijvoorbeeld vanuit een jas of een fietstas, want fotograferen was levensgevaarlijk", zegt curator Claartje van Dijk van fotomuseum Foam. Daar opent op 2 mei een overzichtstentoonstelling, gebaseerd op nieuw onderzoek over de collectie. "Ze zijn vaak gemaakt met een rolleiflex camera. Dat is een camera die je niet voor je gezicht houdt: je kijkt er van bovenaf in. Omdat er vaak stiekem en gehaast werd gewerkt, was de kwaliteit niet altijd optimaal. De foto's waren vaak met een scheve horizon of niet helemaal scherp gesteld."

De opnames bleken beeldbepalend voor onze kijk op die periode. Emmy Andriesse kiekte bijvoorbeeld een vermagerd jongetje dat met zijn pannetje op weg was naar de gaarkeuken, Cas Oorthuys wachtte aan de rand van Amsterdam stadgenoten op die terugkwamen van hongertochten op het platteland. Ook waren er meerdere fotografen op de Dam aanwezig toen de Duitsers daar op 7 mei nog een bloedbad aanrichtten.

Doel van de foto's was om de Nederlandse regering in ballingschap te laten zien dat er dringend hulp nodig was in Nederland. "Het verzet wilde de noodklok luiden. Daarnaast was het een manier om voor de toekomst vast te leggen wat er in de hongerwinter gebeurde."

De fotocollectie krijgt de status omdat die volgens Unesco een unieke inkijk biedt in de Tweede Wereldoorlog. "Deze foto's hebben de laatste fase van de oorlog op een heel gestructureerde manier in beeld gebracht, door samenwerking in de illegaliteit", zegt een woordvoerder. "Ze laten een uniek en indringend tijdsbeeld zien van de Tweede Wereldoorlog."

Het is voor het eerst in Nederland dat een collectie die alleen uit foto's bestaat de Unesco-status voor documenten krijgt. "In andere collecties spelen foto's soms een bijrol", zegt een woordvoerder van de Nederlandse Unesco Commissie. "De archieven van de Koninklijke Maatschappij de Schelde bestaan bijvoorbeeld uit veel papierwerk en hebben hier en daar wat ondersteunende foto's."

Fotograaf Cas Oorthuys was een van de veertien kernleden van de groep, die daarnaast de steun kreeg van een groot aantal amateurfotografen, enkele laboranten, dokawerkers en koeriers. Oorthuys fotografeerde onder meer mensen die tijdens de hongerwinter overleden en die zonder kist werden opgebaard in de Zuiderkerk in Amsterdam. Na de oorlog groeide hij uit tot een toonaangevende fotograaf in Nederland.

Kleinzoon Casper Oorthuys is nu trots op het werk van zijn opa. "Als kind ben ik opgegroeid met zijn archief en als tiener wilde ik niets weten van de oorlog. Het trauma van mijn grootouders was te aanwezig. Nu vind ik het ontzettend moedig dat mijn opa de gruwelen van de oorlog en onderdrukking in beeld heeft gebracht."

Het aantal verkeersdoden in Nederland is voor het tweede jaar op rij gedaald, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In 2024 kwamen in Nederland 675 mensen om door een verkeersongeluk. Dat zijn negen verkeersdoden minder dan een jaar eerder en zeventig minder dan in 2022.

Het CBS vergelijkt de cijfers ook met het jaar 2000, toen er 1166 verkeersdoden waren. Vorig jaar waren er daarmee 42 procent minder verkeersdoden dan aan het begin van deze eeuw.

Ouderen kwetsbaar

De meeste slachtoffers van dodelijke verkeersongelukken vorig jaar zaten op de fiets. Het aantal inzittenden van personenauto's dat omkomt in het verkeer is juist het meest gedaald.

Vooral ouderen zijn kwetsbaar: de meeste verkeersdoden in 2024 waren 80-plussers. Dat is een verschuiving ten opzichte van 25 jaar geleden, toen vooral jongeren tussen de 20 en 30 slachtoffer waren.

Ouderen komen vaker om door een fietsongeluk, waar jongeren juist vaker omkomen door een auto-ongeluk.

E-bike

Van alle fietsers die vorig jaar omkwamen door een verkeersongeluk, zat bijna de helft op een e-bike. De meeste van hen, 60 procent, kwamen om het leven door hoofdletsel.

Hoewel Nederland een echt fietsland is, zijn fietshelmen onder Nederlanders minder populair. Mensen vinden ze lelijk, niet lekker zitten, en bijna niemand draagt ze. Dat moet veranderen, vindt minister Madlener van Infrastructuur.

Gemiddeld vier op de tien slachtoffers op de fiets overleden nadat ze in botsing kwamen met een auto. In de meeste andere gevallen ging het om een eenzijdig ongeluk, bijvoorbeeld doordat mensen ongelukkig ten val kwamen.

Minder dodelijke auto-ongelukken

Over de afgelopen 25 jaar daalde het aantal verkeersdoden het hardst tussen 2000 en 2010, omdat er toen minder mensen in personenauto's dodelijk verongelukten.

In 2024 hadden 220 inzittenden van een personenauto een dodelijk ongeluk, in 2000 waren dat er 543. In de laatste tien jaar ligt het aantal fatale slachtoffers in een auto op gemiddeld 213 per jaar.

Het aantal brom- en snorfietsers dat omkomt in het verkeer is in de afgelopen 25 jaar nog nooit zo laag geweest. In 2024 kwamen dertig mensen op een brom- of snorfiets om het leven.

De man die brandstichtte in de ambtswoning van de gouverneur van Pennsylvania zegt dat de oorlog in Gaza aanleiding was voor de aanslag. De 38-jarige Cody Balmer zei tegen de politie dat "ons volk al te veel heeft moeten doorstaan vanwege dat monster", staat in een huiszoekingsbevel.

Balmer drong in de nacht van zaterdag op zondag de woning binnen door over een hoog hek te klimmen en een ruit in te slaan. Hij gooide molotovcocktails in twee kamers, die grote schade aanrichtten. Daarna vluchtte hij weg, maar binnen een uur belde hij de politie om te bekennen.

Bij de aanslag raakte niemand gewond. Gouverneur Josh Shapiro werd met zijn vrouw en vier kinderen op tijd door bewakers geëvacueerd. Het gezin had kort daarvoor nog de eerste avond van het joodse paasfeest gevierd. Een foto daarvan deelde Shapiro op sociale media.

Tegen de politie zei Balmer dat hij een grote haat koestert tegen Shapiro vanwege diens positie over de Gaza-oorlog. Shapiro heeft zich in het verleden uitsproken voor Israëls recht op zelfverdediging, naar aanleiding van het bloedbad dat Hamas aanrichtte. Hij is overigens ook kritisch over de manier waarop premier Netanyahu de oorlog aanpakt.

In de politieverklaring spreekt Balmer over dingen die Shapiro "het Palestijnse volk wil aandoen" en zegt dat de Democraat "moet ophouden met mijn vrienden te laten vermoorden". Hij bekent ook dat hij Shapiro wilde aanvallen met de hamer die hij had meegenomen. Een antisemitisch motief is niet vastgesteld.

Eerder werd al bekend dat Balmer een psychiatrisch verleden heeft. Hij was enige tijd opgenomen vanwege een bipolaire stoornis, die hijzelf overigens ontkent te hebben. Volgens zijn advocaat wijzen zijn verklaringen aan de politie "op de verwoestende gevolgen van een ernstige psychische stoornis".

Shapiro geldt als een rijzende ster binnen de Democratische partij: in 2023 won hij de gouverneursverkiezingen in de belangrijke Amerikaanse swingstate van een uitgesproken Trump-aanhanger. Vorig jaar werd hij genoemd als een van de mensen die Kamala Harris als vicepresident overwoog.

In een persconferentie wilde Shapiro niet speculeren wat de woorden van Balmer precies betekenen. "Die vraag moeten de aanklagers beantwoorden, dat is niet aan mij."

Hij wil dat de aanslag niet zijn leven gaat beïnvloeden. "Niets kan mij ervan weerhouden mijn werk als gouverneur te doen of trots en openlijk mijn geloof te belijden", vertelde hij de pers. Wel was het volgens hem moeilijk het geweld aan zijn kinderen uit te leggen.

Politiek geweld

In de VS worden parallellen getrokken met andere politieke aanslag van de afgelopen tijd. Zo werd in 2022 de man van de prominente Democraat Nancy Pelosi met een hamer aangevallen door een verwarde man. Ook was Trump als presidentskandidaat twee keer doelwit van een mislukte aanslag.

"Dit soort geweld heeft geen plaats in onze samenleving, wat je motief ook is. Zo lossen we onze meningsverschillen niet op", reageerde Shapiro na de aanslag op hem en zijn gezin. "Dit geweld moet stoppen."

President Trump sprak eerder deze week ook zijn afschuw uit over de aanval en zei dat zoiets nooit mag gebeuren. Hij noemde Balmer "waarschijnlijk van lotje getikt" en voegde er ongevraagd aan toe dat de verdachte "waarschijnlijk geen fan van Trump" was.

Goedemorgen! De rechter doet uitspraak in het kort geding tegen een conservatief christelijke stichting dat de organisatie van de Week van de Lentekriebels aanspande. En de Italiaanse premier brengt een bezoek aan het Witte Huis.

Eerst het weer: Er is vandaag veel bewolking met vooral in het oosten soms wat regen. Elders blijft het droog met in het westen ook af en toe zon. Maxima liggen tussen 11 en 14 graden. De komende dagen blijft het licht wisselvallig met tijdens het weekend geleidelijk meer zon en oplopende temperaturen.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Een ruime meerderheid van de Nederlanders steunt klimaatmaatregelen, zoals investeringen in verduurzaming en bescherming tegen de gevolgen van overstromingen. Toch is er weinig vertrouwen in het kabinet: slechts één op de tien is tevreden over het klimaatbeleid. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Zorgen over het klimaat leven het sterkst onder hoogopgeleiden, vrouwen en mensen boven de 65 jaar. Jongeren tussen 18 en 25 jaar blijken juist minder bezorgd over het klimaat, hoewel nog altijd de meerderheid zich zorgen maakt.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Nicolas Hojac en Philipp Brugger beklommen in de Zwitserse Alpen in 15 uur en 30 minuten de Eiger, Mönch en Jungfrau. Het oude record was 25 uur uit 2004.

Bekijk de beelden hieronder:

Fijne dag!

Ze was als enige Europese regeringsleider aanwezig op Trumps inauguratie als president. Ze investeerde in een vriendschap met Elon Musk, die haar "nog mooier van binnen dan van buiten" noemde. En haar uitnodiging om te spreken op het conservatieve Amerikaanse CPAC-congres in februari gebruikte ze om banden te smeden met vooraanstaande figuren in de Republikeinse Partij.

Nu is het moment aangebroken waarop de Italiaanse premier Meloni de vruchten wil plukken van die relaties. Vandaag is ze in Washington om met Trump te spreken over de importheffingen op Europese producten. Ook de Italiaanse economie wordt daardoor sterk geraakt.

"De ambitie van Meloni om een brug te vormen tussen de Europese Unie en Trump, is in lijn met de aanpak die Italië al sinds 1945 heeft", stelt analist Leo Goretti, die voor denktank Istituto Affari Internazionali het Italiaanse buitenlandbeleid volgt. "Italië beschouwt de relatie met de VS als fundamenteel voor de nationale veiligheid. De EU is vooral belangrijk voor de economie."

Toch zijn er ook andere redenen voor Meloni's band met Trump. Als nationalist bewondert ze zijn Make America Great Again-filosofie. En als conservatief is ze het eens met zijn anti-woke-standpunten over diversiteit en lhbti-rechten. In eigen land beperkte ze de rechten van lesbische ouderparen en maakte ze draagmoederschap illegaal, zelfs als dat gebeurt in het buitenland.

Hypocrisie

Dat Trump met Meloni zaken wil doen, is daarom geen toeval. Maar het feit dat juist zij namens de EU zal proberen de gesprekken met de Amerikaanse president weer vlot te trekken, leidt bij sommige andere lidstaten tot bezorgdheid. "Als we nu bilaterale gesprekken hebben, breekt dat ons momentum," stelde de Franse minister van Industrie Marc Ferracci.

Zijn Italiaanse collega, minister voor Europese Zaken Tommaso Foti, beschuldigde de Fransen daarop van hypocrisie: "Waarom is alles ok als president Macron naar Washington gaat, maar hebben we een probleem als Meloni gaat?"

De vrees dat Meloni alleen namens Italië een deal wil sluiten met Trump, acht politiek analist Goretti ongegrond. "Ideologisch staat Meloni misschien dichter bij Trump, maar feit is dat de Italiaanse economie veel afhankelijker is van de Europese gemeenschappelijke markt dan van de VS. De helft van de Italiaanse export gaat naar de EU, slechts 10 procent naar de VS."

"Meloni's hart mag dan wel in Washington liggen, haar hoofd is als premier van Italië toch echt in Brussel", zegt hij.

Meloni zelf noemde het idee dat ze zou moeten kiezen tussen Washington en de EU in een interview met de Financial Times "oppervlakkig" en "kinderachtig". "Italië kan goede relaties hebben met de VS. Als Italië iets kan doen om een confrontatie tussen de VS en Europa te vermijden en om bruggen te bouwen, dan doe ik dat."

Eurosceptische achterban

In eigen land blijft Meloni benadrukken dat zij vooral het Italiaanse belang voor ogen heeft. Dat heeft ook te maken met de binnenlandse politiek, stelt Goretti: "Meloni's achterban is nogal eurosceptisch. Daardoor is er altijd de verleiding om in de retoriek ook kritiek te leveren op Brussel en de EU."

Daarbij speelt mee dat Meloni's coalitiegenoot Matteo Salvini, de nog eurosceptischere partijleider van de rechtse Lega, haar steeds vaker openlijk uitdaagt. "Meloni moet daardoor extremere ideologische standpunten innemen, om geen stemmen aan Lega kwijt te raken", zegt Gorretti. "Maar in de praktijk werkt ze goed samen met de EU."

Met het bezoek aan Trump neemt Meloni in elk geval een risico, stelt de analist. "Ze zet haar prestige op het spel. Als ze met lege handen terugkomt, zonder gemeenschappelijke verklaring, kan dat gezien worden als een politieke mislukking."

Dat het in de Oval Office niet makkelijk zal worden, ziet Meloni zelf ook in. "Ik voel helemaal geen druk over hoe het zal gaan", grapte ze dinsdag in een toespraak tot een zaal vol Italiaanse ondernemers.

Bij een verkeersongeval vannacht op de A12 bij Nieuwerbrug aan den Rijn (Zuid-Holland) is een 33-jarige man uit Rotterdam om het leven gekomen. De man kwam rond 00.10 uur met zijn auto in botsing met een vrachtwagen.

De toedracht van het incident is nog onduidelijk en wordt door de politie onderzocht. De bestuurder van de vrachtwagen raakte niet gewond.

Op het moment van het ongeval waren meerdere rijstroken gemarkeerd met een rood kruis vanwege wegwerkzaamheden. Tussen Nieuwerbrug en Woerden was de weg afgesloten en er was een omleiding ingesteld.

Vanwege het ongeval was de rijbaan tussen Reeuwijk en Nieuwerbrug enige tijd dicht.

Het aantal kinderen in armoede dat is geholpen met het krijgen van basisbehoeften, zoals kleding, is het afgelopen jaar opnieuw gestegen. Dat staat in een rapport van Nationaal Fonds Kinderhulp, dat vandaag heeft aangemerkt als de Dag van de Kinderarmoede. Daarmee wordt aandacht gevraagd voor de gevolgen van armoedestress voor kinderen en jongeren.

Over de afgelopen vier jaar ziet Kinderhulp zelfs een "zorgwekkende" stijging van 40 procent in de aanvragen voor basisvoorzieningen. Daarbinnen is volgens Kinderhulp een duidelijke trend zichtbaar: ging het voorheen om aanvragen voor grotere uitgaven zoals een bed of laptop, zijn het de laatste jaren steeds vaker aanvragen voor basale producten, zoals kleding en menstruatieproducten.

Kinderhulp stelt dat het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft lijkt te dalen, terwijl het aantal hulpvragen toeneemt. "De aanhoudende inflatie lijkt hier een belangrijke oorzaak van", staat in het rapport.

Meer verzorging, minder dagjes uit

In 2024 werden 37.427 kinderen geholpen, tegen 35.721 het jaar ervoor. Met geld van donateurs, sponsoren en partners van Kinderhulp werden het afgelopen jaar in totaal 118.551 aanvragen toegekend. De aanvragen voor persoonlijke verzorgingsproducten (43 procent) en schoolkosten basisonderwijs (91 procent) namen sterk toe, die voor dagjes uit (-43 procent) nam sterk af.

Kinderhulp is er voor kinderen van 0 tot 21 jaar. De leeftijden die het meest werden geholpen zijn 12 en 11. In de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Gelderland werden de meeste kinderen en jongeren geholpen.

'Nood is hoog'

"Wij merken dat de nood hoog is", zegt Jacqueline Kremer-Duzijn van Kinderhulp. "Ondanks andere voorzieningen, zoals regelingen vanuit de gemeente of collega-fondsen, is onze hulp als vangnet nog zo hard nodig. Dat is zorgwekkend, want kinderen mogen nooit de dupe worden van armoede. Ons rapport roept op tot actie."

De organisatie wijst op de schaamte, stress en het schuldgevoel die kunnen ontstaan bij kinderen die leven in armoede. Sociale uitsluiting, kansenongelijkheid en pesten worden genoemd als mogelijke gevolgen.

Wetenschappers zeggen de sterkste tekenen tot nu te hebben gevonden van mogelijk buitenaards leven. In de atmosfeer van een andere planeet dan de aarde is de aanwezigheid aangetoond van gassen die op aarde uitsluitend door biologische processen ontstaan. Er is dus geen direct bewijs van buitenaards leven gevonden.

Het gaat om de planeet genaamd K2-18b, die zich op 124 lichtjaar afstand bevindt van onze planeet, 2,6 maal zo groot is en 8,6 keer de massa heeft van de aarde. De ontdekking werd gedaan met de James Webb-ruimtetelescoop.

De gassen die zijn gesignaleerd zijn dimethylsulfide (DMS) en dimethyldisulfide (DMDS). Op aarde worden deze gassen geproduceerd door levende organismen, vooral door micro-organismen als algen. Volgens de onderzoekers betekent dit dat K2-18b mogelijk vol zit met microbieel leven, "wellicht zoals we dat in de oceanen op aarde zien".

'Keerpunt'

De ontdekking is potentieel baanbrekend, maar de onderzoekers benadrukken dat de bevindingen met de nodige voorzichtigheid moeten worden bekeken en dat er meer observaties nodig zijn.

Toch zijn de onderzoekers enthousiast. "Dit is een keerpunt in de zoektocht naar leven buiten het zonnestelsel. We hebben aangetoond dat het met de huidige middelen mogelijk is om biosignaturen te detecteren op potentieel bewoonbare planeten", aldus astrofysicus Nikku Madhusudhan van de Universiteit van Cambridge en hoofdauteur van de studie die is gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters.

K2-18b ligt in de zogeheten 'bewoonbare zone', wat betekent dat er vloeibaar water mogelijk is vanwege de gematigde temperatuur. In 2019 werd bekend dat er waterdamp was gevonden. In 2023 ontdekte de James Webb-telescoop methaan en kooldioxide op de exoplaneet, die draait rond de rode dwerg K2-18; een ster die kleiner en minder helder is dan de zon.

Door een grote stroomstoring in Puerto Rico zitten zo'n 1,4 miljoen mensen op het eiland zonder stroom. Dat heeft de energiemaatschappij waar de problemen spelen bekendgemaakt.

Ministens 78.000 klanten van de maatschappij hebben bovendien geen kraanwater en er wordt gewaarschuwd dat de problemen niet binnen 48 of 72 uur zijn opgelost. De gedupeerden wonen verspreid over het hele eiland, dat zo'n 3,2 miljoen inwoners telt.

Centrales stilgevallen

De storing ontstond door het plotseling stilvallen van elektriciteitscentrales. Het is nog niet duidelijk wat daarvan de oorzaak is. De gouverneur van Puerto Rico, Jenniffer González, zegt dat er hard wordt gewerkt aan een oplossing.

De storing begon even na 12.30 uur lokale tijd. In de hoofdstad San Juan waren tientallen bedrijven genoodzaakt vroegtijdig te sluiten. Ook gaan professionele honkbal- en basketbalwedstrijden niet door.

Puerto Rico kampt al jaren met een gebrekkige infrastructuur en grote stroomstoringen. De laatste grote storing was afgelopen oudjaarsavond, toen het hele eiland net voor de jaarwisseling vrijwel zonder stroom kwam te zitten.

Een ruime meerderheid van de Nederlanders vindt het belangrijk dat er maatregelen worden genomen tegen klimaatverandering, zoals investeringen in verduurzaming. Nog meer steun is er voor plannen die het land beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals hogere dijken en meer groen in de stad.

Zorgen over het klimaat leven het sterkst onder hoogopgeleiden, vrouwen en mensen boven de 65 jaar. Jongeren tussen 18 en 25 jaar blijken juist minder bezorgd over het klimaat, hoewel nog altijd de meerderheid zich zorgen maakt.

Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Het SCP heeft voor het eerst gevraagd naar de mening van Nederlanders over aanpassingen aan de gevolgen van klimaatverandering, zoals zeespiegelstijging en hogere temperaturen. Degenen die meededen leggen de verantwoordelijkheid voor overstromingsrisico's en het opvangen van de schade vooral bij de overheid.

Weinig deelnemers geven aan voorbereid te zijn op overstromingen. Slechts een op de zes mensen heeft thuis een noodpakket met water en houdbaar eten. En een kwart weet hoe groot het overstromingsrisico voor zijn of haar huis is.

Minder vertrouwen kabinet

Het SCP stelt vast dat het vertrouwen in het klimaatbeleid van het kabinet fors is afgenomen. Circa één op de tien mensen is tevreden over wat het kabinet bereikt. Zo'n zes op de tien mensen vinden dat het kabinet nu te weinig doet tegen klimaatverandering. Twee jaar geleden, onder het toenmalige kabinet, was dat ongeveer de helft.

Ten opzichte van twee jaar geleden zijn de verschillen tussen praktisch en theoretisch geschoolde deelnemers kleiner. In beide groepen heeft nu slechts een op de tien het gevoel dat er bij het maken van beleid rekening wordt gehouden met de mening van mensen zoals zij.

Deelnemers waren met name negatief over een gebrek aan daadkracht en wat ze "zwalkend" of "wispelturig" beleid noemen. Genoemde voorbeelden zijn de belasting op elektrisch rijden en het afschaffen van de salderingsregeling, wat ertoe leidt dat zonnepanelen minder snel worden terugverdiend. "Eerst mensen bewegen om zonnepanelen aan te schaffen", schreef een deelnemer, "en dan de voordelen ervan weer wegnemen".

Niet bovenaan het lijstje

Een kleiner deel vindt juist dat het kabinet te hard loopt. In de optiek van diegenen is de inspanning een "druppel op de gloeiende plaat" als grote landen niet even hard hun uitstoot van broeikasgassen naar beneden brengen.

Ook vindt een deel klimaat relevant, maar minder belangrijk dan bijvoorbeeld armoedebestrijding, het aanpakken van de woningnood of criminaliteitsbestrijding. "Het voelt alsof klimaat niet bovenaan het lijstje moet", schreef een deelnemer. "Maar zeker ook niet van het lijstje af hoor."

Het SCP doet al langer onderzoek naar de mening van Nederlanders over klimaatbeleid. Circa één op de vijf noemde klimaat eind vorig jaar uit zichzelf als een belangrijk thema. Sinds 2017 noemen steeds meer mensen klimaat in deze enquête, al is het inmiddels niet meer zo hoog als op de piek.

Wel subsidie, geen belasting

Het SCP ziet ook al langer dat algemene steun voor klimaatbeleid niet automatisch betekent dat mensen enthousiast zijn over losse klimaatplannen. Er is veel steun voor maatregelen waar burgers van profiteren. Zo is driekwart voor subsidie op isolatie. En twee derde voor subsidies op warmtepompen.

Verboden, belastingen en beperkingen zijn minder populair, zeker als het gaat om alledaagse uitgaven. Een vliegbelasting ziet volgens het SCP ruim de helft nog wel zitten, maar een vleestaks gaat bijna de helft dan weer te ver. Ook het verlagen van de maximumsnelheid op de snelweg is een stuk minder populair.

Ook niet alle technologieën zijn even geliefd. Ruim zeven op de tien Nederlanders zijn voor het verduurzamen van de industrie en het produceren van groene waterstof. De helft is uitgesproken voor investeringen in kernenergie. En één op de drie wil dat de overheid geld steekt in het opslaan van CO2 onder de zeebodem.

Bij de jaarlijkse Musical Awards is Elisabeth de grote winnaar van de avond geworden. De musical over de Oostenrijkse keizerin won maar liefst zes prijzen, waaronder die voor beste grote musical, beste bijrol en aanstormend talent. Het was de 25e editie van de uitreiking.

Elisabeth was in totaal twaalf keer genomineerd. Frozen, Moulin Rouge! De Musical en Onze Jordaan kregen elk tien nominaties. De award voor beste vrouwelijke hoofdrol ging naar Vajèn van den Bosch, voor haar vertolking van Elsa in Frozen. In de categorie mannen won Martijn Noort, die de hoofdrol speelt in Moulin Rouge.

Ann Van den Broeck (Elisabeth) en Darren van der Lek (Shrek) werden bekroond met de prijs voor beste bijrol.

Beste familiemusical

Onze Jordaan won in de categorieën beste regie, beste geluidsontwerp en beste oorspronkelijke Nederlandse musical. De musical over het leven van de Franse activist en zangeres Josephine Baker kreeg de prijs voor beste kleine musical.

Het publiek koos 40-45 De Musical als beste musical, en Belle en het Beest werd uitgeroepen tot beste familiemusical.

Het zuiden van Zwitserland en het noorden van Italië hebben te kampen met noodweer. De nationale weerdiensten hebben een rood weeralarm afgegeven vanwege de extreme neerslag.

Aan de zuidkant van de Zwitserse Alpen, vooral in het westelijke Tessin en het zuidoostelijke Wallis, kan in 48 uur lokaal tot 200 millimeter neerslag vallen. Hoog in de bergen, boven de 2200 meter, wordt meer dan twee meter sneeuw verwacht. De Grote Sint Bernardtunnel tussen Zwitserland en Italië is vanwege de hevige sneeuwval afgesloten voor zwaar vrachtverkeer.

Over Noord-Italië trekt een storm met verwoestende regenbuien, vooral in de regio's Piemonte, Lombardije en de Aostavallei, in het grensgebied met Frankrijk en Zwitserland. Daar wordt tot wel 350 millimeter neerslag verwacht.

Vanwege overstromingen en aardverschuivingen zijn een snelweg en enkele hoofdwegen afgesloten en rijden de treinen op de Simplon-lijn tussen Italië en Zwitserland niet meer.

In de hoger gelegen delen van de Aostavallei en in Piemonte kan lokaal twee meter sneeuw vallen. Er is daarom een lawinewaarschuwing afgegeven.

Waterpeil rivieren stijgt snel

Reddingsdiensten hebben twee mensen uit een auto gered die in de buurt van Turijn in een rivier terecht was gekomen. Ook het waterpeil van de rivier Po stijgt snel. De verwachting is dat die binnen 24 tot 36 uur een kritieke waarde bereikt. Voor de Italiaanse kust in de Middellandse Zee worden golven tot drie meter hoog verwacht.

Daarnaast gelden ook oranje weerwaarschuwingen voor onweersbuien in Piemonte en in het Franse departement Savoie.

Ongewoon vochtige lucht

Het noodweer wordt veroorzaakt door een krachtig lagedrukgebied boven de Golf van Genua. Het weersysteem pompt ongewoon vochtige lucht tegen de zuidflank van de Alpen aan, met als gevolg stortregens, zware sneeuwval en gevaarlijke omstandigheden op en naast de pistes.

In de getroffen gebieden verblijven normaal gesproken veel toeristen tijdens de paasvakantie. Het is nog niet duidelijk hoe groot de schade is die door het noodweer is aangericht.