NOS Nieuws - Algemeen

Energietransitie bedreigt Schotse oliestad Aberdeen, maar biedt ook kansen

2 days 21 hours ago

Sinds de Britse Labour-regering is aangetreden, worden er geen nieuwe boorlicenties voor olie en gas in de Noordzee meer uitgegeven. De regering wil de fossiele sector afbouwen en inzetten op duurzame alternatieven. Zoals in de Schotse stad Aberdeen, dat wel wordt gezien als de oliehoofdstad van Europa.

"Er werken duizenden mensen in de Noordzee, en er vallen nu massaal ontslagen", vertelt een boorplatformmedewerker in Aberdeen. Een ander, die al tientallen jaren op boorplatforms in de Noordzee werkt, zegt: "Niemand weet wat er gaat gebeuren".

In de regio Aberdeen werkt ongeveer een op de vier inwoners direct of indirect voor de olie- en gassector, maar contracten lopen af en het ene na het andere platform wordt ontmanteld.

De mensen die werken in de olie-industrie zijn dan ook somber over de toekomst:

Wellicht zullen sommigen een baan vinden in een van de nieuwe groene hernieuwbare energieprojecten. Schotland is rijk aan wind en zet daarom stevig in op windenergie. Voor de kust draaien al twee windmolenparken en er zijn meerdere projecten in voorbereiding.

Ook wordt veel gesproken over de potentie van Carbon Capture and Storage (CCS) in Aberdeen: de afvang en opslag van CO2, waarbij lege olie- en gasvelden nog van pas komen. Een door de regering gesteund project in Aberdeenshire maakt gebruik van bestaande olie- en gasinfrastructuur om kooldioxide onder de Noordzee naar lege gasvelden te pompen.

Banen in de groene energie

Volgens de handelskamer van Aberdeen zal de komende tien jaar naar verwachting zo'n 30 miljard pond in de regio worden geïnvesteerd in hernieuwbare energie en bijbehorende infrastructuur. Toch denken veel mensen die offshore werken dat de banen in de groene-energiesector niet de vele, lucratieve banen in olie en gas kunnen vervangen.

"Er gaan duizenden banen verloren en daar komen er misschien enkele honderden voor terug", zegt Graham Reid, die in de olie werkt. Bovendien vragen veel werknemers zich af hoeveel werk er eigenlijk nodig is aan een windturbine. Een olieplatform heeft honderden mensen nodig voor onderhoud, terwijl windparken met veel minder personeel toe kunnen. Veel onderdelen worden bovendien in het buitenland gebouwd en pas daarna op locatie geïnstalleerd.

Jake Molloy, voormalig regionaal bestuurder van de vakbond RMT, adviseert de lokale overheid en werkte mee aan een recent onderzoeksrapport dat de energietransitie en de arbeidsmarkt in kaart bracht. Hij is kritisch over het gebrek aan duidelijke plannen van de overheid voor de overgang van fossiele naar duurzame energiebronnen.

Volgens het rapport daalt in het slechtste scenario het aantal banen in de offshore olie- en gassector van 120.000 naar 60.000 tegen het einde van dit decennium. Molloy waarschuwt voor een reëel risico dat werknemers in de Noordzee hetzelfde lot tegemoet gaan als die in de kolen- en staalindustrie, toen onder Margaret Thatcher hun banen verdwenen.

'Powerhouse'

"Het is van groot belang dat we de balans goed krijgen", zegt hoogleraar Paul de Leeuw, verbonden aan de Universiteit van Aberdeen en directeur van het gespecialiseerde Energy Transition Institute. Op dit moment zijn er zo'n 150.000 banen in olie, gas, wind en andere nieuwe energiebronnen.

Ongeveer 75 procent van die mensen werkt in olie en gas, en 25 procent in nieuwe energie. Maar dat gaat helemaal veranderen: het aantal banen in olie en gas zal dalen, terwijl het aantal banen in nieuwe energie juist gaat stijgen. En omdat Aberdeen zo veel kennis en ervaring heeft in olie en gas, is de stad volgens hem uitstekend gepositioneerd om zich te ontwikkelen als een 'powerhouse' voor groene energieprojecten.

De hoogleraar is enthousiast over de kansen voor Schotland en Aberdeen in het bijzonder. "Aberdeen is uniek. Alle kennis is hier. De toeleveringsketen is hier. De universiteiten bieden talloze opleidingen op het gebied van duurzame, hernieuwbare energie. Alles is aanwezig."

Overhaast

Hij waarschuwt wel: "Het probleem is dat olie en gas nu heel snel worden afgebouwd, terwijl de nieuwe industrieën nog niet klaar zijn. Het is van groot belang dat we de overgang goed afstemmen, zodat we de kennis, het kapitaal en de mensen niet verliezen."

De risico's van een overhaaste aanpak zijn nu al zichtbaar in Aberdeen: de huizenprijzen dalen, de horeca krimpt en in de grootste winkelstraat, Union Street, staan steeds meer panden leeg. De ontdekking van olie in de Noordzee in 1970 bracht de stad rijkdom en welvaart, maar maakte Aberdeen ook afhankelijk van de sector, terwijl andere industrieën, zoals de visserij, naar de achtergrond verdwenen. Aberdeen kan een voorbeeld worden van een succesvolle energietransitie, maar is ook kwetsbaar.

Geen verplichte rijbewijskeuring meer bij ADD en ADHD

2 days 21 hours ago

Mensen met ADD of ADHD hoeven vanaf 1 april volgend jaar geen verplichte medische keuring meer te ondergaan bij het halen van hun rijbewijs. Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) heeft na onderzoek geconcludeerd dat die keuringen "disproportioneel" zijn.

Een meerderheid in de Tweede Kamer vroeg het kabinet vorig jaar om de medische keuringen voor ADD en ADHD af te schaffen, maar toenmalig minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat ging daar niet meteen in mee.

Madlener voerde aan dat mensen met ADD en ADHD vaker dan gemiddeld betrokken zouden zijn bij verkeersongelukken en -overtredingen. De minister vroeg het CBR om meer onderzoek te doen. Daaruit komt nu naar voren dat vrijwel iedereen met alleen ADD of ADHD bij de eerste beoordeling volledig geschikt wordt verklaard om achter het stuur te zitten.

'Onnodige belasting'

Madleners opvolger, minister Tieman, schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat maar één persoon volledig ongeschikt bevonden is. Hij noemt de medische keuring voor deze groep mensen daarom "een onnodige belasting voor zowel burgers als medisch specialisten".

Eerder dit jaar had het kabinet al aangekondigd te stoppen met de verplichte medische keuringen voor mensen met autisme die een rijbewijs willen halen.

Het lukt niet om de wijzigingen rondom de verplichte rijbewijskeuringen al per januari te laten ingaan. Het CBR heeft meer tijd nodig om alles voor te bereiden.

Picnic dreigt met vertrek uit Nederland

2 days 22 hours ago

Online boodschappenbezorger Picnic vertrekt uit Nederland als het bedrijf zich toch moet houden aan de supermarkt-cao. Dat heeft topman Michiel Muller gezegd in het radioprogramma Sven op 1. Het bedrijf kreeg eerder nog vrijstelling van de regering, waardoor het is uitgezonderd van de supermarkt-cao.

Als de overheid het bedrijf in de toekomst niet opnieuw vrijstelling verleent, voelt het zich genoodzaakt om verder te gaan in het buitenland. "Voor ons ontstaat er dan een ongelijk speelveld", zegt Muller. "We hebben dan 40 procent hogere loonkosten en we kunnen dan niet meer concurreren."

Picnic ziet zichzelf als een technologie- of e-commercebedrijf, zoals Bol.com of Amazon, en valt nu onder de cao voor e-commerce. Eerder dit jaar oordeelde de rechter dat de online boodschappenbezorger in de periode 13 september 2022 tot 1 juli 2023 wel onder de supermarkt-cao viel. Picnic moet de mensen die toen voor het bedrijf hebben gewerkt met terugwerkende kracht toeslagen uitbetalen.

"Die cao had drie jaar geleden toegepast moeten worden. Dat heeft niks te maken met vandaag en heeft ook geen voorspellende werking," zegt Muller. En daarmee is een vertrek uit Nederland nog niet definitief.

Dodental busongeluk in Afghanistan naar 79, vooral teruggestuurde migranten

2 days 22 hours ago

Het dodental van een busongeluk gisteravond in het noordwesten van Afghanistan is opgelopen tot 79. Twee mensen raakten gewond. De bus kwam uit Iran en vervoerde uitgezette Afghanen. Onder de slachtoffers zijn 17 kinderen.

De Afghaanse migranten waren gisteravond in het donker onderweg van de Iraanse grens naar de hoofdstad Kabul en reden niet ver van de grens in de provincie Herat. De bus is volgens lokale autoriteiten in botsing gekomen met een vrachtwagen en een motorrijder en in brand gevlogen.

Het is een van de dodelijkste ongelukken in Afghanistan van de laatste jaren. Er gebeuren veel ongelukken, onder meer vanwege de slechte staat waarin de wegen verkeren en het roekeloze rijgedrag van veel chauffeurs.

Vluchtelingen teruggestuurd

De Iraanse regering heeft de afgelopen maanden al zo'n 1,8 miljoen Afghaanse vluchtelingen teruggestuurd. Begin dit jaar zouden er 6 miljoen in Iran zijn geweest. Tot maart volgend jaar moeten nog 800.000 Afghanen het land verlaten. De grote aantallen vluchtelingen leggen te veel druk op de maatschappij. Iran verkeert in een economische crisis.

Ook Pakistan heeft de afgelopen maanden tienduizenden Afghanen teruggestuurd. Daarnaast zijn zo'n 10.000 Afghaanse gevangenen gerepatrieerd. Onder de teruggestuurde migranten zijn ook mensen die in een internationaal opvangprogramma in het buurland zitten.

De Taliban, die aan de macht zijn in Afghanistan, hebben al verschillende keren kritiek geuit op Iran en Pakistan vanwege het uitzetten van vluchtelingen. Het ministerie van Vluchtelingen en Repatriëring noemt het massale terugsturen van Afghanen een "serieuze schending van internationale normen, humanitaire principes en islamitische waarden".

Vergeten crisis

Veel Afghanen ontvluchten hun land vanwege natuurrampen als droogte, overstromingen en stormen. Ook zijn veel mensen op de vlucht geslagen voor het Talibanregime.

Mensen die worden teruggestuurd, zijn vaak afhankelijk van humanitaire hulp. Ze kunnen maar weinig spullen meenemen of ze raken hun eigendommen kwijt in de chaos.

Hulporganisaties zeggen dat het land de grote stroom van de afgelopen maanden niet aankan. Veel mensen zijn uitgeput en getraumatiseerd. Iran behandelt de vluchtelingen soms slecht.

Paspoorten worden verscheurd, mensen worden gearresteerd of geslagen. De druk op de toch al kwetsbare voorzieningen is te groot. Dat kan leiden tot nieuwe migratiestromen, waarschuwen ze.

Kinderen onder de vluchtelingen hebben vaak schurft of koorts vanwege de armoedige omstandigheden aan de grens en de droogte. Ook raken veel kinderen hun ouders kwijt. Het Rode Kruis helpt dan om gezinnen weer bij elkaar te brengen.

Het is een vergeten crisis, naast alle andere crises in de wereld, stelt de hulporganisatie.

Driehonderd Nederlandse militairen met Patriots naar Polen voor NAVO-missie Oekraïne

2 days 23 hours ago

Driehonderd Nederlandse militairen gaan met luchtafweer- en anti-dronesystemen vanaf 1 december naar Polen om de levering van militair materieel voor Oekraïne te beschermen tegen Russische aanvallen. Het gaat om twee Patriotsystemen die worden ingezet door de NAVO.

"Dat doen we om de oostflank van de NAVO te beschermen, een belangrijk militair knooppunt om Oekraïne te verdedigen en de Russen af te schrikken en verder te ontmoedigen", aldus demissionair minister Brekelmans tegen de NOS.

Hiermee levert Nederland samen met partners "gelaagde luchtverdediging" tegen eventuele dreigingen van ballistische raketten, kruisvluchtwapens, straaljagers, helikopters en drones.

De luchtverdediging op die plek is er al langer en wordt door verschillende landen uitgevoerd. De Nederlandse bijdrage duurt tot zeker eind mei. Dat Nederland ook "substantieel" gaat bijdragen aan de levering van Patriots aan Oekraïne zelf had Brekelmans vorige maand al bekendgemaakt.

Geen ''boots on the ground"

De operatie staat los van de veiligheidsgaranties voor en in Oekraïne waar de afgelopen dagen over werd gesproken als onderdeel voor de onderhandelingen over vrede.

Brekelmans benadrukt dat het bij de Patriots gaat om een operatie in Polen en dat de inzet van de driehonderd militairen geen boots on the ground in Oekraïne betekent. De afweersystemen worden niet gebruikt voor het afweren van aanvallen op Oekraïens grondgebied.

Commandant Olav Spranjer laat de systemen zien:

Om Rusland af te schrikken en militair materieel dat naar Oekraïne gaat te beschermen zegde Nederland eerder al de inzet van F-35-gevechtsvliegtuigen boven Polen toe. Die bewaken tussen 1 september en 1 december samen met Noorse collega's het NAVO-luchtruim.

Als er twee patriotsystemen uit Nederland vertrekken heeft Nederland er hier nog één over. Daarmee is het land nog voldoende beschermd, zegt Brekelmans. De NAVO-activiteiten in Polen en het afschrikken van Rusland dragen ook bij aan de bescherming van Nederland, aldus de minister.

Monumentale Zweedse kerk aangekomen op nieuwe locatie

2 days 23 hours ago

De monumentale kerk uit Noord-Zweedse Kiruna is na een verplaatsing van twee dagen aangekomen op een nieuwe locatie. De historische houten kerk van 672 ton heeft een afstand afgelegd van 5 kilometer naar het nieuwe stadshart.

De verhuizing was nodig omdat de grond onder het oude centrum van de mijnstad Kiruna verzakt, na meer dan een eeuw ijzerwinning.

Met een maximumsnelheid van 500 meter per uur is het gebedshuis naar een steviger ondergrond verhuisd.

Dit gebeurde met behulp van een trailer met 224 wielen:

De verhuizing werd mede mogelijk gemaakt door het Nederlandse logistieke bedrijf Mammoet, dat het transport organiseerde.

Veel bekijks

De 133 jaar oude kerk is populair en werd in 2001 uitgeroepen tot mooiste gebouw van het land. Het transport van het indrukwekkende bouwwerk trok veel bekijks.

Onder de toeschouwers waren de Zweedse koning Carl Gustaf en internationale media. Voor belangstellenden werden activiteiten en optredens georganiseerd. Lokale media zonden livestreams uit.

Eerder zijn tientallen andere culturele gebouwen al naar het nieuwe centrum verhuisd. Een klokkentoren die naast de kerk stond wordt volgende week verplaatst.

Raadslid Almere raakt zetel kwijt om verzwijgen woonplaats

2 days 23 hours ago

Een raadslid van de gemeente Almere is per direct zijn zetel kwijt. Dat is het gevolg van een uitspraak van de Raad van State. Het raadslid woonde korte tijd buiten de gemeente en had dit niet aangegeven.

De 71-jarige René Eekhuis was sinds 2010 raadslid in Almere. Eerst namens de PVV, later namens de lokale partij Respect Almere, die één zetel heeft in de gemeenteraad. Hij woonde bij zijn dochter en stond op haar adres ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie.

Toen zijn dochter op 9 april haar woning verkocht, bleef hij op het adres ingeschreven staan, terwijl hij er officieel niet meer woonde. In de tussentijd ging het raadslid ook op vakantie tot 2 mei. Het is niet bekend in welke gemeente hij in de tussentijd woonde.

Officiële waarschuwing

Toen burgemeester Van der Loo lucht kreeg van de woonsituatie van Eekhuis, volgde een gesprek tussen de twee. Op 8 mei kreeg het raadslid een officiële waarschuwing van de burgemeester omdat hij niet meer voldeed aan een van de wettelijke voorwaarden voor het raadslidmaatschap.

Volgens de Gemeentewet en de Kieswet zijn raadsleden verplicht om te wonen in de gemeente waarvan zij in de raad zitten. Doen ze dat niet, dan moeten ze dat melden bij de burgemeester.

Op 12 mei, vier dagen na de waarschuwing, vond Eekhuis een nieuwe woning in Almere. Hij woonde bij elkaar opgeteld niet meer dan tien dagen buiten de gemeente. Desondanks wilde de gemeenteraad hem op 22 mei zijn zetel afnemen omdat hij had verzuimd te melden dat hij tijdelijk niet voldeed aan de wettelijke regels.

Burgemeester niet lastigvallen

Eekhuis vocht dat aan bij de Raad van State, de hoogste bestuursrechter. Tijdens de behandeling van de zaak gaf hij aan dat hij de veranderingen in zijn woonsituatie niet had doorgegeven omdat hij de burgemeester niet wilde lastigvallen met iets dat toch wel goed zou komen. Daarnaast woonde hij ook weer in Almere toen de raad besloot hem weg te sturen.

Maar volgens de Raad van State moet hij inderdaad zijn zetel inleveren, meldt Omroep Flevoland. De Gemeentewet en de Kieswet zijn er duidelijk over, aldus de rechter. Raadsleden moeten het melden als ze niet in hun stad wonen.

Dat Eekhuis op 12 mei weer in Almere woonde, is volgens de Raad van State van ondergeschikt belang. Die noemt het tijdstip van de waarschuwing van de burgemeester op 8 mei cruciaal. Toen voldeed Eekhuis niet aan de regels.

Eekhuis is teleurgesteld over de uitspraak en wil verder niet reageren op het besluit. "De teleurstelling is voor mij te groot om verder in gesprek te gaan", laat hij in een bericht aan Omroep Flevoland weten.

Lid rapgroep Kneecap voor Britse rechter: 'Dit is een politieke vervolging'

2 days 23 hours ago

Onder massale aandacht van de media en fans is een lid van de hiphopgroep Kneecap uit Belfast voor de rechter in Londen verschenen. Liam Óg Ó hAnnaidh, artiestennaam Mo Chara, is aangeklaagd voor het overtreden van de Britse anti-terrorismewetgeving.

Tijdens een optreden in november vorig jaar in Londen zou de rapper een Hezbollah-vlag hebben laten zien op het podium. In het Verenigd Koninkrijk staat de Libanese beweging op de lijst van verboden terroristische organisaties. De Britse justitie vat het tonen van de vlag op als steun aan Hezbollah en daarmee zou Óg Ó hAnnaidh de wet hebben overtreden.

Volgens Kneecap was de vlag op het podium geworpen door een fan. Liam Óg Ó hAnnaidh omschrijft de aanklacht als een "politieke vervolging". Het proces zou enkel bedoeld zijn om de band in diskrediet te brengen en de leden de mond te snoeren.

Drukte bij rechtbank

Mo Chara werd tijdens de hoorzitting vergezeld door zijn medebandleden Móglaí Bap en DJ Próvaí. Ook werd hij bijgestaan door een Ierse tolk. In de formele contacten met Britse politie en justitie weigeren de bandleden vaak Engels te praten en in de rechtszaal voeren ze het woord in Gaelic.

Zoals bij eerdere zittingen had zich buiten de rechtszaal een grote menigte van fans verzameld die met Palestijnse vlaggen wapperden. Ze scandeerden voortdurend "Free Mo Chara".

De hoorzitting draaide niet om de aanklacht zelf, maar ging over een juridisch-technische vraag. Op 21 mei informeerde de politie Mo Chara dat hij aangeklaagd zou worden voor terrorisme, maar op dat moment had de procureur-generaal nog niet zijn goedkeuring verleend aan de aanklacht. Volgens de verdediging is de rechtszaak daardoor ongegrond. De rechter zal op 26 september oordelen of het proces doorgang kan vinden of niet.

Internationale bekendheid

Kneecap is een activistische hiphopgroep uit Noord-Ierland, afkomstig uit Belfast, die afwisselend in het Engels en de Ierse taal Gaelic rapt. Hun nummers hebben vaak een politieke lading waarmee ze zich afzetten tegen de Britse overheersing in Noord-Ierland en politiegeweld.

Ze kregen internationale bekendheid na het succes van de gelijknamige film waarin de bandleden zichzelf spelen. De film, met onder anderen Hollywood-acteur Michael Fassbender, gaat over de totstandkoming van de hiphopband in de periode na de Noord-Ierse vredesakkoorden. Rode draad is de strijd voor een erkende status van de Ierse taal in Noord-Ierland. De film werd genomineerd voor meerdere internationale filmprijzen.

De afgelopen tijd kwamen ze vooral in het nieuws door hun felle pro-Palestijnse standpunt. Bij hun optredens vragen ze voortdurend aandacht voor de humanitaire crisis in Gaza en het geweld dat Israël inzet tegen de Palestijnse burgerbevolking.

In verschillende landen kwamen ze daarmee in botsing met de autoriteiten. Bij een optreden op het Amerikaanse muziekfestival Coachella projecteerde Kneecap teksten op het grote scherm achter het podium, zoals "Israël pleegt genocide tegen de Palestijnse bevolking" en "Fuck Israël. Free Palestine".

De zaakwaarnemer van Kneecap in Amerika besloot alle banden met de groep te verbreken. Volgens het Britse persagentschap zijn daarmee hun Amerikaanse visa niet meer geldig, want de steun van een zaakwaarnemer is een noodzakelijke voorwaarde voor een Amerikaans visum.

Hongarije heeft een inreisverbod van drie jaar ingesteld na een optreden van Kneecap in Boedapest. Kneecap treedt volgende maand op in Paradiso in Amsterdam. Meer dan 5000 Nederlanders hebben een petitie ondertekend waarin ze oproepen het optreden van de hiphopband te annuleren.

Nieuwsuur maakte eerder deze video over de Noord-Ierse rapgroep:

Israël roept tienduizenden reservisten op voor aanval op Gaza-Stad

3 days ago

Het Israëlische leger zal de komende dagen 60.000 reservisten oproepen vanwege het plan om Gaza-Stad te bezetten. Minister Katz van Defensie keurde het plan gisteravond goed. Ongeveer 50.000 reservisten moeten zich op 2 september melden.

Later dit jaar zou er weer een groep reservisten worden opgeroepen. Niet alle reservisten zullen daadwerkelijk deelnemen aan de aanval op Gaza-Stad; sommigen zullen militairen elders aan het front vervangen.

Het Israëlische kabinet besloot eerder deze maand dat het Gaza-Stad in het noorden van Gaza wil bezetten. Het besluit leidde internationaal tot veel kritiek en bezorgdheid om de honderdduizenden Palestijnen in de stad.

De inwoners zouden tot 7 oktober krijgen om te vertrekken, dezelfde datum als de aanslag van Hamas op Israël twee jaar geleden. Wanneer het offensief begint, is niet bekend.

Tekort aan troepen

Israël is sterk verdeeld over het voornemen om Gaza-Stad in te nemen. Veel reservisten zijn kritisch op het plan, schrijven Israëlische media. Waar zij zich na de aanslagen van Hamas op 7 oktober 2023 nog massaal meldden voor het leger, is het moreel onder deze groep nu aanzienlijk lager. Reservisten geven steeds vaker geen gehoor aan oproepen voor actieve dienst.

"Veel reservisten hebben al meer dan 400 dagen gediend", zei Yossi Mekelberg eerder deze week, analist bij de onafhankelijke denktank Chatham House. In eerste instantie kwamen alle opgeroepen reservisten opdagen, maar nu gaat het nog maar om de helft, legde Mekelberg uit. "Het leger houdt dat stil omdat het politiek slecht oogt."

Mekelberg ziet niet alleen uitputting, maar ook meer en meer morele twijfel. "Reservisten weten precies wat er in Gaza van hen wordt gevraagd. Als je uitgeput bent en twijfelt aan het nut van de missie, neemt de bereidheid af."

Verdachte (54) opgepakt voor zedenmisdrijf Zuiderpark Rotterdam

3 days ago

De politie heeft een 54-jarige man opgepakt voor het zedenmisdrijf in het Zuiderpark in Rotterdam. Een meisje werd vorige week op klaarlichte dag slachtoffer toen ze even uit het zicht van haar moeder verdween.

De man is gisteravond aangehouden in Rotterdam-Zuid. Agenten hebben zijn woning doorzocht en een mobiele telefoon in beslag genomen.

Wat er precies gebeurd is, is niet bekendgemaakt. Het meisje zou vorige week dinsdag rond 16.30 uur zijn misbruikt in de rietkraag aan de Zuiderparkpromenade-West. Het was daar toen druk vanwege het mooie weer.

Flyers en borden

De politie heeft daarna zichtbaar en onzichtbaar extra toezicht gehouden in het park. In de zoektocht naar getuigen werden werden flyers uitgedeeld. De politie plaatste ook borden met een getuigenoproep, schrijft Rijnmond.

Van de man is maar een beperkt signalement bekend. Het is niet duidelijk of de verdachte is gearresteerd op basis van tips.

Duizenden schepen in Amsterdam voor Sail, stad vol met toeschouwers

3 days 1 hour ago

Na tien jaar is de IJhaven in Amsterdam weer volgestroomd met duizenden schepen; klein en groot. De zogenoemde tallships bevinden zich inmiddels allemaal in de IJhaven en leggen daar aan, schrijft AT5.

De ponten mogen ondertussen weer het IJ over varen. Verder is vanavond om 22.30 uur een vuurwerk- en lichtshow te zien rond de A'dam Toren.

Vanmiddag kwamen de eerste schepen de haven binnengevaren voor de tiende editie van Sail in de hoofdstad. Langs het Noordzeekanaal en het IJ stonden de kades vol met toeschouwers.

Saluutschoten

Voorop in de parade voer de clipper Stad Amsterdam. Het vlaggenschip van Sail is gebouwd naar het voorbeeld van koopvaardijschip Amsterdam uit de late 19e eeuw, maar dan in een moderne en luxe uitvoering.

De imposante driemaster werd gevolgd door Shabab Oman II en de Gorch Fock. Aan boord van Stad Amsterdam waren onder meer burgemeester Halsema en prins Maurits. Het schip is in Amsterdam verwelkomd met saluutschoten.

Bekijk in de video hieronder een impressie van de start van Sail:

Op het Noordzeekanaal van IJmuiden naar Amsterdam was het stampvol. De tallships werden vergezeld door grote en kleine schepen die meedoen aan het evenement.

Enthousiaste liefhebbers van het grote zeilevenement voeren op vele plezierbootjes met de hele vloot mee richting de IJhaven in Amsterdam. Met de Sail-in parade ging het vijfdaagse evenement officieel van start.

Bekijk in de fotocarrousel hieronder een impressie van de eerste dag van het evenement:

Tot en met zondag zijn alle (historische) schepen te bekijken en te bezoeken, daarna vaart de vloot weer uit. In 2030 keert het evenement terug in Amsterdam.

In onze special vertellen we meer over de zes bijzondere tallships:

Sail bij de NOS

Sail 2025 is begonnen. Alle hoogtepunten van de dag zijn om 21.25 uur te zien in een samenvatting op NPO 1.

Corrupte ambtenaar Amsterdam mogelijk medeplichtig aan explosies

3 days 1 hour ago

Een Amsterdamse gemeenteambtenaar die vastzit op verdenking van corruptie en medeplichtigheid aan explosies heeft op grote schaal gegevens verkocht aan criminelen, stelt het Openbaar Ministerie. Die criminelen pleegden vervolgens aanslagen of veroorzaakten explosies op tientallen adressen die hij had aangeleverd. Een aantal daarvan haalde de landelijke pers vanwege de ernst van de situatie. In één geval werd iemand beschoten. Dat bleek bij het begin van de rechtszaak.

De ambtenaar, de 47-jarige Jim B. uit Almere, werd in mei gearresteerd. Hij werkte op de incassoafdeling van de gemeente Amsterdam. Hierdoor kon hij bij adres- en kentekengegevens en informatie over bewoners. Hij was zelf niet aanwezig in de rechtbank.

Het OM stelt dat de man een dubbelrol speelde. Zijn leidinggevenden noemen hem een betrokken en loyale medewerker op wie je altijd een beroep kon doen. Ondertussen zocht hij in en buiten werktijd naar gegevens in het systeem om die te verkopen aan criminelen. Hij zocht naar adressen in heel Nederland.

Informatiemakelaars

De gegevens verkocht hij aan in ieder geval twee tussenpersonen, die inmiddels ook zijn opgepakt. Zij worden informatiemakelaars genoemd, omdat ze de gegevens zouden hebben doorgespeeld aan de criminelen die de aanslagen en explosies uitvoeren. Volgens een van deze twee betaalde hij per keer 50 euro aan B. Het OM denkt dat dat bedrag in werkelijkheid hoger heeft gelegen, omdat het om zeer gevoelige informatie gaat.

Bij huiszoeking bij de ex-partner van B. en op andere plaatsen zijn briefjes gevonden waarop bedragen van meer dan een ton stonden die hij had ontvangen of nog tegoed had. Daarbij stond ook het aantal van 2625 "subjecten".

Op een privételefoon die in het huis lag, stond een nieuwsartikel open over een recente explosie in Rotterdam, die kon worden gekoppeld aan een adres dat B. had aangeleverd. Ook op zijn zakelijke telefoon stond informatie die kon worden gekoppeld aan adressen die hij had opgezocht. Met deze telefoon had hij ook het nieuwsartikel doorgestuurd naar zijn privételefoon.

Geen toeval

De explosies vonden plaats in onder meer Rotterdam, Apeldoorn, Valkenburg (ZH), Leiden en Purmerend. In Den Haag werd iemand beschoten bij een parkeergarage. Dat ziet het OM als poging tot moord. In alle gevallen gebeurde dat kort nadat B. informatie had geleverd. Van toeval kan volgens het OM geen sprake zijn; B. is volgens het OM medeplichtig.

Buurtbewoners in Valkenburg zijn nog steeds aangedaan door de explosie midden in de nacht. "Je brengt mensen in gevaar. Voor hetzelfde geld was het een grotere bom geweest", zegt een bewoonster. "Of ze verkijken zich op het nummer en ze plakken het op een deur die er niets mee te maken heeft", vult een buurman aan.

Explosies op zeker twee adressen die de ambtenaar aanleverde, hebben te maken met de diefstal van 1400 kilo cocaïne uit de haven van Antwerpen. Dat leidde tot een serie aanslagen die angst en onrust onder buurtbewoners veroorzaakten. Volgens de politie heeft B. ook in deze zaak een aantal adressen aangeleverd.

Hieronder vind je een overzicht van alle geweldsincidenten die plaatsvonden na de diefstal van de grote partij cocaïne:

In verklaringen van de ambtenaar geeft hij toe dat hij zich heeft schuldig gemaakt aan computervredebreuk. Ook voor het betalen voor de informatie ziet het OM voldoende aanwijzingen, onder meer uit berichten van en naar de informatiemakelaars.

De zaak tegen de verdachte ambtenaar is tot nu toe de grootste corruptiezaak die te maken heeft met explosies. De man blijft vastzitten. In oktober gaat de zaak verder, samen met die van de twee informatiemakelaars.

NRC stopt samenwerking correspondent Spanje vanwege journalistieke fouten

3 days 2 hours ago

NRC heeft de samenwerking met zijn correspondent in Spanje beëindigd vanwege "ernstige journalistieke fouten". Volgens de krant is na intern onderzoek gebleken dat bij de totstandkoming van zeker acht artikelen tussen 2022 en 2025 journalistieke normen zijn geschonden.

Het gaat dan om het fingeren van bronnen, het fabriceren van citaten, het niet vermelden van familiebanden met bronnen en het weglaten van bronvermelding. NRC zegt niet te kunnen instaan voor de journalistieke integriteit van de artikelen en heeft op zijn website boven de betreffende stukken een noot van de hoofdredactie gezet.

De zaak kwam aan het rollen nadat Geenstijl vorige maand had ontdekt dat er iets schortte aan een reportage over datacenters in Spanje. Een geciteerde bron had tegenover Geenstijl ontkend met de correspondent te hebben gesproken. Ook was ze niet in de genoemde locatie, Villanueva de Gállego, geweest. Dat schrijft de krant na intern onderzoek.

'Vertrouwen ernstig beschadigd'

Na de eerste ontdekking besloot de krant andere artikelen te onderzoeken. NRC zegt contact te hebben gelegd met bronnen in Spanje, Portugal en Marokko, het werkgebied van de correspondent. Ook is de zaak met haar besproken. Daaruit trekt de krant de conclusie dat er fouten zijn gemaakt in zeker acht artikelen. Een ander deel van de onderzochte artikelen is volgens de krant wel gemaakt in overeenstemming met zijn journalistieke code.

De correspondent heeft voor aanvang van haar werkzaamheden bij NRC ook bij de NOS een aantal jaren als bureauredacteur gewerkt. De hoofdredactie van de NOS zegt dat er op dit moment geen directe aanleiding is om aan te nemen dat er in haar artikelen van destijds sprake is van journalistieke misstappen. Haar berichtgeving wordt desondanks nader onderzocht.

Nederlander komt om na val in gletsjerspleet Zwitserland

3 days 3 hours ago

In Zwitserland is een 57-jarige Nederlander om het leven gekomen door een val in een kloof van een gletsjer. Volgens het kanton Obwalden was de man maandagochtend gaan wandelen in het gebied Titlis, in het midden van Zwitserland, maar niet teruggekomen.

De autoriteiten tuigden maandag, nadat er een melding van vermissing was binnengekomen, een grote zoekactie op. Er is die dag tot laat in de avond doorgezocht. Pas een dag later, nadat de zoekactie bij daglicht was hervat, werd de vermiste man gevonden in een kloof van de Galtiberg-gletsjer.

Volgens het kanton was de man geen toerist, hij woonde in de regio.

Meisje (17) dood gevonden in Duivendrecht, slachtoffer van misdrijf

3 days 3 hours ago

In Duivendrecht is vannacht het lichaam van een 17-jarig meisje uit Abcoude gevonden. Volgens de politie is het slachtoffer om het leven gekomen door een misdrijf. Er is nog niemand aangehouden.

Agenten vonden haar lichaam rond 04.00 uur in de berm langs het water aan de Holterbergweg, vlak bij de Johan Cruijff Arena en Ziggo Dome. Na de vondst vloog er nog ongeveer een half uur een politiehelikopter boven de omgeving, meldt stadsomroep AT5.

Wat het slachtoffer is overkomen, is nog onduidelijk. De politie houdt rekening met verschillende scenario's. De omgeving is afgezet en er wordt onderzoek gedaan. Ook zoekt de politie naar getuigen.

Leeftijdsgenoten uit Abcoude zeggen tegen RTV Utrecht dat het meisje gisteravond in Amsterdam was uitgegaan met vrienden. Haar vrienden zouden een taxi naar huis hebben genomen, terwijl zij alleen op de fiets naar huis ging. De politie kan dat nog niet bevestigen.

Speurhonden

"Wat haar is overkomen, weten we op dit moment nog niet", zegt een woordvoerder van de Amsterdamse politie. "Daar doen we uiteraard uitgebreid onderzoek naar."

Over de omstandigheden waarin de tiener is aangetroffen, kan de politie nog niks zeggen. Dat geldt ook voor informatie over wat ze aan het doen was of met wie ze was. "Dat is informatie die we op dit moment in het belang van het onderzoek niet kunnen delen. Als mensen daar informatie over hebben, ontvangen we die graag."

De vindplaats werd direct ingericht als een plaats delict en de politie ging op zoek naar verdachten. Naast een politiehelikopter zijn er ook speurhonden ingezet in het gebied. Mogelijk breidt de politie het zoekgebied nog uit.

Drie aanhoudingen in onderzoek naar dood 80-jarige vrouw in Amsterdam

3 days 4 hours ago

De politie heeft drie verdachten aangehouden in het onderzoek naar de dood van een 80-jarige vrouw in Amsterdam. De politie vermoedt dat de vrouw slachtoffer is geworden van een gewelddadige beroving.

Het slachtoffer werd vorige week woensdag dood aangetroffen in haar woning in het stadsdeel Nieuw-West, nadat ze niet was komen opdagen bij een afspraak. Omdat er direct al aanwijzingen waren voor een misdrijf, startte de politie een onderzoek.

In het onderzoek zijn gisteren drie verdachten aangehouden. Het gaat om een 19-jarige vrouw uit Zaandam, en twee mannen van 20 en 23 uit Amsterdam. Ook zijn er vandaag meerdere panden doorzocht en is een voertuig in beslag genomen, meldt stadsomroep AT5.

De politie sluit meer aanhoudingen niet uit en roept getuigen of andere mensen die meer denken te weten over de zaak op om zich te melden.

We zitten nog steeds te veel, maar 'zien onszelf als een actief land'

3 days 4 hours ago

Werknemers zitten nog altijd veel meer dan goed voor ze is. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Gemiddeld zitten Nederlandse werknemers bijna 9 uur per werkdag.

Het beeld is volgens het CBS in de afgelopen vijf jaar "nauwelijks veranderd". Ondanks alle nadelen, gezondheidsrisico en aanmoedigingen om zo vaak mogelijk even te gaan staan of te bewegen tijdens een werkdag, blijft het aantal uren dat we zittend doorbrengen stijgen.

Hoewel het om een heel kleine stijging gaat, is het aantal uur dat we zitten op een dag gestegen van 8,6 uur in 2019 naar 8,8 uur in 2024, blijkt volgens het CBS uit de nieuwste Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. De doorsnee werknemer zit 4,5 uur op het werk, 1 uur in de auto of het openbaar vervoer en 3,3 uur in de vrije tijd.

Maria Hopman, hoogleraar fysiologie aan het Radboud UMC, noemt het aantal uur nog een "zuinige inschatting". Hopman: "Als we echt gaan meten, dan zien we eigenlijk dat mensen nog meer zitten dan die 9 uur per dag."

Europees kampioen

Voor het onderzoek naar ons zitgedrag vulden ruim 60.000 werknemers in hoeveel tijd ze dagelijks zittend dan wel bewegend doorbrengen. Eerder werd Nederland door onderzoeksinstituut TNO al eens bestempeld als "Europees kampioen zitten".

En die titel lijken Nederlanders maar niet op te willen geven. "We zien onszelf als een actief land. We fietsen en wandelen veel. Die mensen die dat allemaal doen denken: 'Dan kan ik de rest van de dag wel zitten'. Maar eigenlijk ben je helemaal niet goed bezig", zegt Hopman.

NOS op 3 legde al eens uit waarom te veel zitten slecht is, en gaf tips om meer te bewegen:

Volgens de hoogleraar heeft het meerdere redenen en oorzaken dat Nederland kampioen is in zitten.

"We zitten veel in de dienstverlening zoals administratie en ict. Bovendien hebben we een goede online structuur in ons land. Zo wordt eten voor de deur afgegeven, we hebben pakketdiensten en ook de boodschappen kunnen we thuis laten bezorgen." En dat maakt volgens Hopman dat we minder bewegen en dus meer zitten.

'Zit 'm niet alleen in zitten'

Wat we kunnen doen om die trend van weinig beweging en veel zitten te doorbreken, is - behalve gewoonweg veel bewegen - volgens Hopman lastig, omdat er niet echt richtlijnen zijn over wat je dan precies moet doen.

"Als je onder die acht uur per dag zit, ben je al redelijk bezig. We weten wel heel goed dat het belangrijk is om het zitten te onderbreken. Ga na een halfuur even kopje koffie halen of wat kniebuigingen maken. Het zit 'm niet alleen in het aantal uren zitten, maar ook in hoelang je achter elkaar blijft zitten."

Wachttijden bij regeling voor bevingsschade Groningen: 'Dramatisch weinig mensen geholpen'

3 days 5 hours ago

Het wil nog niet vlotten met een schaderegeling voor de afhandeling van aardbevingsschade. Met deze regeling kunnen gedupeerden alle schade aan hun woning tot 60.000 euro kosteloos laten herstellen. Van de 2000 aanvragen zijn er tot nu toe slechts 194 behandeld. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) maakt aanpassingen in de werkwijze.

De regeling ging vorig jaar juli in en was bedoeld om de afhandeling van bevingsschade minder streng en eenvoudiger te maken. Bij de start van de regeling hadden zo'n 2000 mensen zich al aangemeld. Een jaar later is nog maar een klein gedeelte van de aanvragen behandeld. Tot nu toe zijn slechts 194 mensen geholpen, laat het IMG aan RTV Noord weten.

Vertragingen

Volgens het instituut treedt er voornamelijk vertraging op vanwege de aanvullende schade-opnames die worden gedaan en worden toegevoegd aan de bestaande aanvraag. Die zijn volgens het IMG nodig omdat veel schaderapporten verouderd zijn. Omdat deze twee schade-opnames met elkaar vergeleken moeten worden, leidt dit volgens het IMG geregeld tot onduidelijkheden. Het IMG zegt "het erg vervelend te vinden dat aanvragers lang moeten wachten en er alles aan te doen om de aanvragen te versnellen".

Om de vertragingen te verhelpen, wordt de werkwijze aangepast. Bij nieuwe of verergerde schades wordt er in de toekomst geen tweede schaderapport toegevoegd aan het dossier, maar wordt één nieuw rapport opgesteld met alle actuele schades op het perceel. De verwachting is dat dit vanaf november de nieuwe werkwijze wordt. Tot die tijd loopt het proces door zoals er altijd is gewerkt, legt het IMG uit.

"De aanvragers die we nog niet hebben benaderd over hun voorlopige keuze voor herstel en nog wachten op een aanvullende opname, vragen we om nog even geduld te hebben. De planning is dat we vanaf november op basis van de nieuwe werkwijze opnames gaan plannen. Vanaf dan verwachten we veel meer tempo op herstel te maken."

'Klinkt als nog meer bureaucratische rompslomp'

De Groninger Bodem Beweging is zeer kritisch over het IMG. "We hebben er vaker voor gewaarschuwd dat wat beloofd wordt, ook waargemaakt moet worden. Dat nu slechts 194 mensen zijn geholpen is dramatisch."

Voor de aangekondigde nieuwe werkwijze gaan de handen nog niet op elkaar, vertelt woordvoerder Merel Jonkheid: "Het klinkt als nog meer bureaucratische rompslomp en daar help je mensen niet mee." Het IMG hoopt met één rapport het proces juist te versimpelen.

Fransman dood in livestream na urenlange martelingen en vernederingen

3 days 5 hours ago

In Frankrijk is een man overleden na een urenlange mishandeling die live werd uitgezonden op streamingsplatform Kick. Ook zijn dood was te zien. Het beeld ging op zwart toen de andere mannen in de kamer in de gaten kregen dat hij dood was.

Het slachtoffer, de 46-jarige Raphaël Graven, staat online bekend als Jean Pormanove. Hij heeft ruim een miljoen volgers op verschillende platformen en maakte samen met anderen gewelddadige martelvideo's. Hij was daarin het slachtoffer en werd vernederd, kreeg klappen op zijn hoofd, werd bij de keel gegrepen, bespuugd en kreeg vloeistoffen over zich heen gegoten.

De gewelddadige video's werden door de makers gepresenteerd als humoristisch. Kijkers konden via de reacties vragen om acties en daarvoor geld betalen. Dat gebeurde ook in de zo'n twaalf dagen durende livestream waarin Graven overleed.

Politieonderzoek

De video werd volgens Franse media opgenomen in een woning in Contes, een dorp in de buurt van Nice. De Franse justitie doet onderzoek en laat autopsie uitvoeren. Bij een huiszoeking is alle computer- en videoapparatuur in beslag genomen. Voor zover bekend is er nog niemand opgepakt.

De minister voor digitale zaken, Clara Chappaz, beschrijft de dood van Graven en het geweld dat hij moest doorstaan als een "regelrechte gruwel" en voegde eraan toe dat hij maandenlang is "vernederd en mishandeld".

Een van mannen met wie Graven de video's maakte, schrijft in een verklaring bedroefd te zijn over het overlijden: "Mijn broer, mijn sidekick, mijn partner. Zes jaar zij aan zij, zonder ooit los te laten, ik hou van je en we zullen je vreselijk missen". Hij vraagt zijn volgers om "respect" en roept op om beelden van de dood van Graven niet opnieuw online te zetten.

Vrijwillig of onder dwang?

Het is nog maar de vraag of Graven de martelingen vrijwillig onderging. De Franse krant Le Monde schrijft dat in een oudere video is te zien hoe er over een mogelijke dood van Graven wordt gesproken.

Ze sporen hem aan om voor de camera te zeggen dat het aan zijn slechte gezondheid ligt en niet aan hen als hij midden in een live-uitzending sterft. Nadat hij dit geweigerd heeft, verklaart Graven alsnog: "Als me live iets overkomt, is dat mijn eigen verantwoordelijkheid."

Streamingplatform Kick laat aan de BBC weten dat het de omstandigheden rond de dood van Graven onderzoekt en wijst in een verklaring op de community-richtlijnen. Die zijn volgens Kick gemaakt om "de makers te beschermen". Verder gaat het platform er niet inhoudelijk op in.

Kick staat erom bekend dat het veel meer toestaat dan andere streamingsdiensten, zoals Twitch. Het is ook populair bij contentmakers, omdat ze een groter deel van de inkomsten die de video's opleveren mogen houden. Kick roomt slechts vijf procent van de bedragen af die bezoekers betalen om zich te abonneren op kanalen. Twitch houdt tientallen procenten in.

De Franse justitie doet naar aanleiding van eerdere berichten over geweldsvideo's op onder meer Kick al langer onderzoek naar geweld tegen kwetsbare mensen in online video's waarbij de makers worden aangespoord door betalende volgers.

Eurovisie Songfestival volgend jaar in Wenen

3 days 6 hours ago

Het Eurovisie Songfestival wordt volgend jaar gehouden in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen. Het is de 70ste editie van het jaarlijkse Europese liedjesfestijn.

De finale is op zaterdag 16 mei in de Wiener Stadthalle, de grootste concerthal in Wenen. De halve finales worden gehouden op dinsdag 12 en donderdag 14 mei.

Oostenrijk won dit jaar het Songfestival in Basel met het nummer Wasted Love van JJ. De stad Wenen was ook in 1967 en 2015 gastheer van het Eurovisie Songfestival.

In 1966 werd Udo Jürgens tot winnaar uitgeroepen met Merci Chérie en in 2014 won Conchita Wurst het festival met Rise Like a Phoenix.

Daarmee staat Wenen samen met Kopenhagen, Malmö en Stockholm op de vierde plaats van steden die het vaakst een Songfestival organiseerden. Alleen Dublin, Londen en Luxemburg hebben vaker een Songfestival georganiseerd.

Checked
1 hour 3 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed