NOS Nieuws - Algemeen

De 16-jarige Milan die gisteren dood werd gevonden in het water bij Beverwijk, is overleden door een noodlottig ongeval. Dat zegt de politie, nu het onderzoek naar zijn dood is afgerond.

Milan verdween op eerste kerstdag tijdens een wandeling. Sinds zijn vermissing werd met man en macht gezocht naar de jongen. Zoekacties van de politie, het Veteranen Search Team en vrijwilligers leverden niets op.

Afgelopen zondag zochten honderden vrijwilligers naar hem in de omgeving van Beverwijk. Uiteindelijk werd hij door de politie in het water gevonden. Op dat moment was het nog onduidelijk hoe hij om het leven was gekomen.

Beelden verwijderen

De politie vraagt mensen die tijdens de vermissing beelden van Milan hebben verspreid op sociale media om deze uit respect voor de nabestaanden te verwijderen, meldt NH.

Bij de vuurwerkvondst in Weesp van gisteren is meer dan 1100 kilo aan illegaal vuurwerk in beslag genomen. Vanwege de vondst zijn 's avonds meer dan twintig huizen uit voorzorg ontruimd. De 43-jarige bewoner van het huis is aangehouden en zit nog steeds vast.

De grote hoeveelheid vuurwerk lag midden in de woning aan de Papelaan, heeft de politie vandaag bekendgemaakt. "Dat vormt een gevaar voor de hele buurt, want een klein statisch vonkje kan al een desastreuze ontploffing veroorzaken", benadrukt de politie.

De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) kwam ter plaatse om de voorraad op veilige wijze uit het huis te halen. Alle omwonenden konden nog voor middernacht terug naar hun woning.

Tussen Londen en het Europese vasteland rijden voorlopig geen treinen van Eurostar. Het spoorbedrijf heeft alle treinen geschrapt vanwege problemen in de Kanaaltunnel. Eurostar roept reizigers op hun reis uit te stellen naar een andere datum.

De storing treft onder meer de rechtstreekse trein tussen Amsterdam en Londen. Eurostar blijft wel rijden tussen Amsterdam en Parijs, met tussenstops in Rotterdam en Brussel.

In de tunnel tussen Frankrijk en Engeland zijn problemen ontstaan met de bovenleiding. Vervolgens was er een storing met een van de pendeltreinen die auto's door de tunnel vervoeren. Hoelang de problemen nog gaan duren, is niet bekend.

Drukke periode

De storing komt op een druk moment voor het treinverkeer tussen het Europese vasteland en het Verenigd Koninkrijk. Rond de feestdagen wordt veel gebruikgemaakt van de treinen.

Lange rijen in Folkestone, aan de Engelse kant van de tunnel:

Passagiers kunnen hun boeking gratis wijzigen naar een andere datum en tijd. Ook annuleren is mogelijk, mensen krijgen dan het geld grotendeels terug.

De Kanaaltunnel heeft een lengte van ruim 50 kilometer en bestaat uit drie buizen. Twee daarvan worden gebruikt voor goederen- en passagierstreinen, de derde is een servicetunnel. Volgens de exploitant van de tunnel rijden er dagelijks 400 treinen doorheen.

Bij een botsing tussen twee trams in Antwerpen zijn negen mensen gewond geraakt. Onder hen zijn ook de chauffeurs van de trams. Een van hen raakte zwaargewond.

De gewonden zijn naar ziekenhuizen in de omgeving gebracht. Niemand verkeert in levensgevaar.

Rond 08.30 uur vanochtend reden tramlijnen 5 en 9 op elkaar op Linkeroever in de Belgische stad. Waardoor het ongeluk kon gebeuren, is nog niet duidelijk. Dat wordt onderzocht, onder meer getuigen worden gehoord. VRT Nieuws schijft dat mogelijk een tram in de problemen raakte door ijs op het spoor.

Tramlijnen ontregeld

Uit blaas- en speekseltesten bleek dat beide chauffeurs nuchter waren op het moment van het ongeluk.

Door het ongeluk waren verschillende tramlijnen in het centrum een paar uur ontregeld. Rond 10.30 uur konden de trams uit elkaar worden gehaald. Een half uur later reed het tramverkeer weer volgens dienstregeling.

De Verenigde Staten zouden worden "beroofd", "geplunderd" en zelfs "verkracht". Met deze grote woorden kondigde de Amerikaanse president Trump op 2 april nieuwe importheffingen aan. Ze waren een dreun voor de gevestigde wereldhandelsorde en veroorzaakten een maandenlange periode van grote onzekerheid. Hoe staan we er nu, negen maanden later, voor?

Op producten uit China werd in eerste instantie de grootste importheffing opgelegd, van 34 procent. Ook op Europese producten zou voortaan 20 procent belasting worden geheven, maar uiteindelijk werd dat in de zomer 15 procent.

Paniek op de beurzen

De aankondiging leidde tot veel onrust en wereldwijd doken de aandelenkoersen op de beurzen omlaag. De maanden die volgden bleven zeer onrustig. Om de haverklap dreigde Trump met nieuwe en hogere heffingen. Zo kwamen er niet alleen landgebonden heffingen, maar voerde hij bijvoorbeeld ook een belasting van 50 procent in op staal en aluminiumproducten van buiten de VS.

Hoewel Amerikaanse importeurs deze belasting moeten betalen, voelen ook Nederlandse bedrijven de pijn. Hun producten werden in een klap een stuk duurder voor hun Amerikaanse klanten.

"In eerste instantie was het even schrikken", zegt Barry Leuverman, van duurzaam koelsysteembedrijf Oxycom. "Want wat betekent dit voor ons?" Hij hing destijds tot diep in de nacht nog met klanten aan de lijn, vertelde hij in april aan de NOS.

Duurder en nog eens duurder

Bedrijven probeerden nog zo snel mogelijk producten naar de VS te verschepen, voordat er hogere heffingen zouden gaan gelden. "Uiteindelijk kregen onze producten een heffing van 15 procent, maar daarnaast moesten we vanaf deze zomer ook nog extra gaan betalen voor het staal en aluminium in onze producten", zegt Leuverman nu. Hij schat in dat de koelsystemen van Oxycom, ook door de gedaalde dollarkoers, zo'n 30 procent duurder zijn geworden in de Verenigde Staten.

Ook bestekfabrikant Amefa uit Apeldoorn werd deze zomer plots geconfronteerd met de Amerikaanse heffingen. In augustus besloot Trump de lijst met producten die vallen onder staal en aluminium flink uit te breiden. "We zagen het echt niet aankomen. We hadden anders nog voorraden in de VS kunnen opbouwen, maar het was een totale verrassing", zegt Eduard Bakker van Amefa.

Voor Bakker is het inmiddels wel duidelijk hoeveel er op zijn bestek in de VS geheven moet worden, maar Amefa moet voor elk product gaan aangeven hoeveel staal erin zit. "Hier moeten we dus echt extra mensen voor gaan aannemen, want los van de heffingen is de Amerikaanse douane veeleisender geworden."

Beide bedrijven blijven zaken doen in de VS, maar ze focussen zich ook op andere afzetmarkten. Zo wil Oxycom zijn aandacht wat verleggen naar Groot-Brittannië en bestekmaker Amefa kijkt naar andere landen in Centraal- en Zuid-Amerika.

Toch valt pijn mee

De flexibiliteit van de bedrijven is mogelijk een belangrijke reden waarom de gevolgen van de heffingen voor de Nederlandse economie beperkt zijn. De Nederlandsche Bank concludeerde deze maand dat Nederland nog altijd flink profiteert van de toegenomen wereldhandel.

Ook de Amerikaanse economie is niet tot stilstand gekomen door de heffingen. Volgens veel deskundigen komt dit doordat de soep uiteindelijk niet zo heet werd gegeten. Heel veel heffingen werden door Trump verlaagd of zelfs niet ingevoerd.

Een andere reden is dat Amerikaanse bedrijven enorme voorraden insloegen voordat de heffingen van kracht werden. "Hierdoor worden de effecten van de heffingen uitgesmeerd over een langere periode", zegt ING hoofd-econoom Bert Colijn.

Lange termijn

Colijn verwacht dat de effecten van de importheffingen meer gevoeld gaan worden op de lange termijn, zoals bij de Brexit. Econome Sharon Bell van de Amerikaanse bank Goldman Sachs stelt dat we de piek van de heffingen ongeveer nu voelen. Bovendien speelt er veel meer, zegt ze. "De pijn van Europese bedrijven die actief zijn in de VS wordt vooral ook veroorzaakt door de lage dollarkoers."

Een andere reden voor het meevallen van de pijn is dat veel landen zich in hun reactie op de heffingen besloten in te houden. Alleen China besloot met gelijke munt terug te betalen en voerde heffingen in op Amerikaanse producten. Ook exporteerde het veel minder kritieke aardmetalen.

Ondanks deze maatregelen exporteerde China dit jaar een recordhoeveelheid, vooral naar landen in Zuidoost-Azië, Afrika en Latijns-Amerika. "Het is heel interessant, zowel economisch als politiek. China vormt nu ook een concurrent op het niveau van kwaliteit", zegt Bell.

Nieuwe handelsorde?

Hebben de heffingen geleid tot een nieuwe handelsorde? Jazeker, want de eerder zo belangrijke handelsafspraken lijken tegenwoordig niet meer heel veel waard. Maar volgens ING-econoom Colijn heeft dat niet geleid tot minder internationale handel: "De realiteit is dat die draai niet zo snel wordt gemaakt. Er is geen radicale verandering, bijvoorbeeld dat bedrijven opeens weer meer in Nederland produceren dan in China."

Vooralsnog bloeit de wereldhandel dus nog volop. De beurskoersen stegen dit jaar ondanks de heffingen flink. De komende tijd moet duidelijk worden of 2025 een omslagpunt was.

Conductrice Priscilla van Barlingen, die onder meer bekend is door haar actie om kerstkaarten uit te delen in de trein, is op Tweede Kerstdag achtervolgd en bedreigd door een boze treinreiziger. De politie stond klaar op station Sassenheim om in te grijpen, maar de man wist via het spoor te ontsnappen.

Van Barlingen vertelt dat ze bij vertrek vanuit Den Haag richting Lelystad een boete had uitgeschreven aan een reiziger zonder kaartje. Toen ze later nog eens langsliep, zag ze dat de man languit over de stoelen lag. "Met zijn schoenen op de grond, voeten op de stoel tegenover hem en op een andere stoel zijn beker koffie op zijn kant."

Omdat hij die ochtend "niet zo vriendelijk" zou zijn geweest, besloot ze alleen te vragen of hij zijn voeten van de stoel wilde halen. "De rommel zou ik later zelf wel opruimen en schoonmaken als hij weg was", vertelt ze. "Daar hield ik mijn mond over."

Achtervolgd tot in cabine

Maar haar opmerking schoot in het verkeerde keelgat. De man begon zodanig tegen de conductrice te schelden en te dreigen dat ze besloot om hulp te vragen bij de meldkamer. Hij achtervolgde haar toen ze wegliep. "Net op tijd kon ik de cabine van de machinist bereiken, waar ik veilig de deur achter me sloot."

Terwijl hij de deur probeerde in te trappen, stond de politie al klaar op het station in Sassenheim om in te grijpen. Maar eenmaal aangekomen wist de man met een noodopener de deur te forceren en te ontsnappen via het spoor. Van Barlingen wil het er niet bij laten zitten en doet vandaag nog aangifte.

De conductrice maakt deel uit van de werkgroep Sociale Veiligheid bij vakbond FNV en vraagt vanuit die rol vaker aandacht voor de veiligheid van haar en haar collega's. Zo liep ze vorig jaar nog 500 kilometer langs verschillende stations, maar een achtervolging maakte ze volgens Omroep West nooit eerder mee.

Handgeschreven kaarten

Het incident staat in schril contrast met haar vrolijke kerstactie. Van Barlingen deelt al weken handgeschreven kerstkaarten uit aan reizigers met daarin twee zakjes thee. "Er zijn heel veel mensen die het juist met de feestdagen heel moeilijk hebben en ik hoop dat zij zich hierdoor juist een beetje gezien voelen", zegt ze daarover.

Vorige week sprak Omroep West de conducteur al over haar kerstactie:

Mede dankzij de steun van reizigers in de trein, pakte Van Barlingen haar dienst na het incident weer op en is ze verder gegaan met het uitdelen van de kerstkaartjes. Ook op oudejaarsdag gaat ze gewoon aan het werk. "Ik probeer er een mooie laatste dag van het jaar van te maken. Mijn motto: ik ga lachend naar mijn werk en lachend weer naar huis."

Een thuiszorginstelling uit Eindhoven heeft een zogenoemde last onder dwangsom opgelegd gekregen van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De IGJ legt de dwangsom op omdat de instelling niet heeft voldaan aan eerder gestelde eisen van de inspectie.

De zorg en hulp die thuiszorgorganisatie Goed en Welzorg Thuis biedt, vertoont volgens de IGJ al langere tijd tekortkomingen. De organisatie stond sinds 2023 onder verscherpt toezicht.

De inspectie zag destijds grote tekortkomingen in de kwaliteit en veiligheid van de zorg. Onder meer omdat er onvoldoende personeel was om goede zorg te kunnen garanderen. Ook waren de zorgverleners onvoldoende geschoold.

5000 euro

In oktober dit jaar droeg de inspectie Goed en Welzorg Thuis onder meer op om de zorg te staken zolang zij niet voldoet aan de eisen. Ook moest de thuiszorgaanbieder binnen 4 weken al zijn cliënten overdragen aan andere zorgaanbieders.

De inspectie zegt nu dat de organisatie dit niet binnen de gestelde termijn heeft gedaan. Daarom wordt nu de last onder dwangsom opgelegd. Goed en Welzorg Thuis moet uiterlijk 6 januari voldoen aan de eisen. Zo niet, dan moet er 5000 euro worden betaald. Gebeurt dat niet, dan kan er een tweede last onder dwangsom worden opgelegd, meldt de inspectie.

De Amerikaanse acteur George Clooney en zijn gezin hebben de Franse nationaliteit gekregen. De Franse regering heeft dat bekendgemaakt via een decreet in het staatsblad. Clooney zei eerder dat zijn kinderen in Frankrijk een beter leven hebben dan in de VS, waar hij ook geregeld verblijft.

De 64-jarige acteur en regisseur is getrouwd met mensenrechtenadvocaat Amal Alamuddin (47). Zij is geboren in Libanon en groeide op in het Verenigd Koninkrijk. Ze hebben een tweeling van 8 jaar, een jongen en een meisje. In 2021 kochten ze een 18e-eeuws landhuis met zwembad en wijngaard in Brignoles, in de Zuid-Franse Provence.

Geen paparazzi

"Op de boerderij kunnen de kinderen plezier hebben, zoals ik vroeger in Kentucky had", zei Clooney begin deze maand tegen de Franse omroep RTL. "Hier maken ze geen foto's van de kinderen, er staan geen paparazzi bij het schoolhek. Dat is voor ons het belangrijkste." In een ander interview zei hij dat de kinderen in Frankrijk niet op hun tablets zitten en een veel beter leven hebben.

De taal is voor de Amerikaan nog wel een uitdaging. "Ik hou van de Franse cultuur en van jullie taal, al ben ik er ondanks 400 lesdagen nog steeds niet goed in." Of Clooney zijn Amerikaanse staatsburgerschap heeft gehouden, is niet bekendgemaakt.

Heel gewoon

Clooney is momenteel te zien in de film Jay Kelly, waarin zijn personage op zoek naar zichzelf door Europa reist. De Amerikaanse acteur verklaarde zelf geregeld de trein te nemen van Frankrijk naar Londen, waar hij ook een huis heeft. "Ik zit zeker elke twee weken in de trein van Aix-en-Provence naar Parijs. Soms zeggen mensen gedag. Ze doen heel gewoon tegen ons", zei hij.

Clooney werd in de jaren 90 bekend door zijn rol in de ziekenhuisserie ER. Ook de film Ocean's Eleven en twee vervolgdelen droegen bij aan zijn roem. Andere films van Clooney zijn onder meer Syriana, Burn After Reading, The American en The Monuments Men, die ook door hem werd geregisseerd..

De Hollywoodacteur is in de VS een vooraanstaande sponsor van de Democratische Partij. Dat leidde de afgelopen jaren geregeld tot kritiek van president Trump, die hem onder meer betitelde als "tweederangs filmster". Dat deed Clooney naar eigen zeggen weinig. "Het is niet mijn taak om de president van de VS tevreden te houden."

Onder de tien jongeren die gisteren werden aangehouden omdat zij vuurwerk gooiden naar de politie in Rijnsburg, bij Leiden, zijn acht minderjarigen. Dat heeft de politie bekendgemaakt. De andere twee zijn beiden 19 jaar oud.

Gisteren kwam de politie rond 20.00 uur af op een brandmelding bij een snackbar. Een groep van veertig jongeren zou kerstbomen hebben aangestoken, wat resulteerde in een grote brand. Toen de politie arriveerde, gooiden de jongeren met vuurwerk naar de agenten.

Niemand raakte gewond, maar de jongeren werden aangehouden voor verstoring van de openbare orde. Twee verdachten hebben ook een bekeuring gekregen omdat zij zich niet konden legitimeren.

Bij de melding werden verschillende politie-eenheden ingeschakeld en ook werd een helikopter opgeroepen om de situatie vanuit de lucht in de gaten te houden.

De voormalige minister-president van Bangladesh, Khaleda Zia, is op 80-jarige leeftijd overleden na een langdurig ziekbed. Ze was de eerste vrouwelijke premier van het land. De tijdelijke regering heeft drie dagen van nationale rouw afgekondigd.

Zia was de vrouw van president Ziaur Rahman, mede-oprichter van de Nationale Partij van Bangladesh (BNP). Nadat hij in 1981 tijdens een staatsgreep vermoord werd, richtte ze zich op haar eigen politieke carrière. Ze was premier namens de BNP van 1991 tot 1996 en later van 2001 tot 2006.

Sinds het begin van de jaren negentig draaide de Bengaalse politiek om twee vrouwen die om en om aan de macht waren: Zia en haar grote rivaal Sheikh Hasina van de Awami League. Bij elke machtswisseling rekende de overwinnaar keihard af met het vorige regime.

Onder de Awami League-regering werd Zia in 2018 wegens corruptie veroordeeld tot 17 jaar cel. Ze zou geld voor een goed doel dat voor weeskinderen bedoeld was hebben verduisterd. Vorig jaar kwam ze vervroegd vrij vanwege haar slechte gezondheid. Ze had last van onder meer nierfalen, hartklachten en een longontsteking.

Troonopvolger

Vorige week maakte de zoon van Zia, Tarique Rahman, bekend dat hij namens de BNP mee gaat doen aan de verkiezingen. Hij werd donderdag na 17 jaar ballingschap groots onthaald door honderdduizenden aanhangers in de hoofdstad Dhaka. Rahman wordt gezien als grote kanshebber om de nieuwe premier van het land te worden.

Saudi-Arabië heeft de Jemenitische havenstad Mukalla gebombardeerd vanwege een wapenleverantie vanuit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). De wapens waren bestemd voor de separatistische groepering de Zuidelijke Overgangsraad.

De aanval markeert een nieuwe escalatie van de spanningen tussen Saudi-Arabië en de separatistische strijdkrachten van de Zuidelijke Overgangsraad, die gesteund wordt door de Verenigde Arabische Emiraten. Ook de banden tussen Saudi-Arabië en de VAE komen er verder door onder druk te staan.

De Zuidelijke Overgangsraad maakte aanvankelijk deel uit van de door Saudi-Arabië geleide coalitie die in 2015 in Jemen ingreep tegen de Houthi's. Die coalitie viel later uiteen toen de Overgangsraad zelfbestuur eiste in het zuiden.

Sinds 2022 maakt de Zuidelijke Overgangsraad deel uit van een alliantie die de zuidelijke gebieden buiten Houthi-controle beheerst, met steun van de Verenigde Arabische Emiraten. Dat gebeurde tot voor kort met goedkeuring van Saudi-Arabië.

Redacteur Buitenland David Poort:

"Omdat troepen van de Zuidelijke Overgangsraad in de afgelopen weken in de provincie Hadramaut steeds verder oprukten naar het noordelijke grensgebied met Saudi-Arabië, heeft Riyad nu een streep in het zand getrokken door de wapenleveringen uit de Emiraten te bombarderen.

Het noordelijke deel van de provincie Hadramaut grenst aan het woestijn-hart van Saudi-Arabië, en is van grote historische en culturele waarde voor het land. Veel prominente Saudiërs komen oorspronkelijk uit dit gebied."

De aanval was aangekondigd in een militaire verklaring die door het staatsagentschap Saudi Press Agency was verspreid, zodat burgers een veilig heenkomen konden zoeken.

Volgens die verklaring vond de aanval plaats nadat schepen vanuit Fujairah, een havenstad in de VAE, in Jemen waren aangekomen. De schepen hadden volgens de militaire verklaring een grote hoeveelheid wapens en gevechtsvoertuigen aan boord.

Noodtoestand

Het is niet duidelijk of er slachtoffers zijn gevallen bij de aanval. Het Saudische leger verklaarde dat de aanval 's nachts was uitgevoerd zodat er "geen nevenschade" zou ontstaan.

De regering in Jemen heeft de noodtoestand uitgeroepen en alle grensovergangen in het door hen gecontroleerde gebied gesloten. Ook hebben ze de samenwerking met de VAE in de strijd tegen de Houthi's opgezegd en alle VAE-troepen hebben het bevel gekregen binnen 24 uur het grondgebied te verlaten.

Het Saudische ministerie van Buitenlandse Zaken noemt de acties van de Emiraten "extreem gevaarlijk" en zegt dat iedere bedreiging voor de nationale veiligheid van Saudi-Arabië een "rode lijn" is. Ook steunt Saudi-Arabië de oproep van de Jemenitische regering aan de VAE om Jemen binnen 24 uur te verlaten.

De Verenigde Arabische Emiraten zijn teleurgesteld in die opstelling van Saudi-Arabië. Het land zegt ook verbaasd te zijn over de aanval op de schepen die volgens de VAE geen wapens aan boord hadden, maar alleen goederen voor de VAE-troepen in Jemen.

Groeperingen in Jemen

In Jemen woedt al meer dan tien jaar een burgeroorlog. Het land is sinds 2015 in tweeën verdeeld: een deel is in handen van de door Saudi-Arabië gesteunde overheid, in het andere deel hebben de Houthi-rebellen, gesteund door Iran, de macht.

Daarnaast zijn er nog diverse andere gewapende groeperingen die elkaar bestrijden, zoals de door de VAE gesteunde Zuidelijke Overgangsraad. Die maakt officieel deel uit van de regering, maar voert ook campagne voor een onafhankelijke staat in Zuid-Jemen.

De bevolking lijdt zwaar onder de onderlinge strijd. Miljoenen inwoners lijden honger en er zijn grote tekorten aan onder meer medicijnen.

De Turkse politie heeft 357 verdachten aangehouden die banden zouden hebben met terreurgroep Islamitische Staat (IS). Dat gebeurde een dag na een vuurgevecht waarbij drie politieagenten en zes IS-leden werden gedood.

Minister van Binnenlandse Zaken Yerlikaya meldt op X dat er invallen zijn gedaan in 21 Turkse provincies, waaronder Istanbul, Ankara en Yalova. Sommige verdachten zouden gisteren het vuur hebben geopend op agenten, anderen zijn aangehouden omdat zij mogelijk aanslagen planden rond de jaarwisseling.

Eerdere arrestaties

Vorige week pakten Turkse autoriteiten al 115 mensen op die ervan worden verdacht lid te zijn van Islamitische Staat. De Turkse politie ontving aanwijzingen over mogelijke aanslagen tijdens de kerstdagen en jaarwisseling, voornamelijk gericht tegen niet-moslims.

Turkije-correspondent Gülsah Ercetin:

"Het is de derde grote politieactie in een week tijd. In tientallen provincies zijn er invallen gedaan. Zo zouden sommige verdachten illegale lezingen hebben georganiseerd met als doel steun te verwerven voor de terroristische organisatie.

Volgens het Openbaar Ministerie zouden er ook verdachten bij zitten die deze IS-gelieerde groepen financieel hebben geholpen. Er werd dan geld ingezameld in gebedsruimtes dat weer terechtkwam in Syrië.

Tientallen anderen worden weer beschuldigd van propaganda voor IS op sociale media. De terreurorganisatie heeft vaker aanslagen gepleegd in Turkije. Zo kwamen in 2017 39 mensen om het leven toen een aanslag werd gepleegd op een beroemde nachtclub."

Bij de schietpartij gisteren in de regio Yalova, ten zuiden van Istanbul, werden agenten en IS-leden gedood. Ook raakten nog acht agenten en een bewaker gewond. De confrontatie vond plaats na een inval in een woning, die inval duurde bijna acht uur.

Volgens autoriteiten hielden IS-leden zich schuil in de woning, allemaal met een Turkse nationaliteit.

Bekijk hier de beelden van de gevechten:

China heeft vandaag raketten afgevuurd in de wateren voor de kust van Taiwan. Het Chinese leger had de schietoefeningen op zee en in het luchtruim op vijf locaties rond Taiwan en voor de Chinese kust aangekondigd. Ook waren er onderzeebootbestrijdingsoperaties ten noorden en zuiden van Taiwan.

Op de Chinese staatstelevisie werden beelden van de operatie uitgezonden:

Het ministerie van Defensie van Taiwan heeft de grootschalige militaire Chinese activiteiten rond het eiland bevestigd. Daarbij werden 130 Chinese vliegtuigen, 14 marineschepen en acht andere officiële schepen waargenomen. Ook werd een Chinese ballon gesignaleerd.

Het ministerie meldt dat de langeafstandsartillerie-eenheid van het Chinese leger in Fujian, een provincie in het zuidoosten van China, met scherpe munitie had geschoten op een doelgebied ten noorden van Taiwan. De inslagzones bevonden zich op 44 kilometer van de kust.

Negentig vliegtuigen staken de middellijn van de zeestraat over en vlogen de Taiwanese luchtverdedigingszone binnen, aldus het Taiwanese ministerie. Als reactie hierop heeft Taiwan vliegtuigen, marineschepen en kustraketsystemen ingezet.

Wapenverkoop VS veroordeeld

Het doel van de militaire oefeningen is het blokkeren van de belangrijkste strategische havensteden van Taiwan. China wil laten zien dat het buitenlandse interventies kan tegenhouden. Het zijn de grootste oefeningen van Peking tot nu toe, zowel qua omvang als qua nabijheid tot Taiwan.

De oefeningen, genaamd 'Gerechtigheidsmissie 2025', houden waarschijnlijk verband met een wapendeal die Taiwan en de VS eerder deze maand sloten.

De Chinese minister van Buitenlandse Zaken heeft vandaag de recordverkoop van wapens door de VS aan Taiwan scherp veroordeeld. Minister Wang Yi haalde tijdens een diplomatieke bijeenkomst aan het einde van het jaar in Peking ook fel uit naar de "pro-onafhankelijkheidsbeweging in Taiwan", zoals hij dat noemde. Wang herhaalde China's streven naar een "volledige hereniging" met Taiwan.

Cruciale partner

Taiwan is een eiland dat zich tijdens een burgeroorlog in 1949 van China afscheidde en zich ontwikkelde tot een meerpartijendemocratie. Hoewel het feitelijk functioneert als een onafhankelijk land, wordt het internationaal niet als zodanig erkend. China beschouwt Taiwan als een afvallige provincie die weer moet worden ingelijfd.

De Taiwanese regering stelt dat het eiland nooit deel uitmaakte van China in zijn huidige vorm en noemt de aanspraak die Peking maakt op het land onrechtmatig. En hoewel de Verenigde Naties alleen China en niet Taiwan erkennen, wordt Taiwan wel militair ondersteund door de Verenigde Staten. Washington beschouwt Taiwan namelijk als een cruciale partner. Daarom behoudt het zich het recht voor om in te grijpen als de status-quo door China wordt bedreigd.

NOS op 3 maakte deze video over de complexe internationale status van Taiwan:

Defensieminister Wellington Koo van Taiwan noemt de Chinese acties zeer provocerend. Volgens hem ondermijnen ze de regionale stabiliteit en vormen ze een risico voor de veiligheid, scheepvaart, handel en het vliegverkeer.

De Taiwanese president Lai Ching-te heeft in een bericht op Facebook gezegd dat de Chinese militaire oefeningen "niet stroken met het gedrag dat van een verantwoordelijke grootmacht verwacht mag worden". De troepen aan het front stonden paraat om het eiland te verdedigen, maar Taipei wilde de situatie niet laten escaleren, aldus Lai.

Twintig gemeenten hanteren dit jaar al een vuurwerkverbod, blijkt uit een rondgang van persbureau ANP. Dat is er één meer dan vorig jaar, in Zwolle is vuurwerk afsteken dit jaar voor het eerst verboden. Ook zijn er ruim honderd gemeenten met vuurwerkvrije zones.

De gemeente Zwolle noemt het veranderen van de traditie "een traject van de lange adem". "De ervaring uit andere gemeenten met een lokaal afsteekverbod leert dat er niet opeens geen consumentenvuurwerk meer wordt afgestoken", meldt de gemeente.

Naar verwachting wordt er dit jaar meer geknald dan voorgaande jaren, vanwege het naderende landelijke vuurwerkverbod. Dat gaat vrijwel zeker in bij de jaarwisseling van 2026 naar 2027, nadat dit jaar een wet werd aangenomen door de Tweede en Eerste Kamer. In aanloop naar het verbod was het de afgelopen dagen op vuurwerkverkooplocaties al erg druk.

Meer illegaal vuurwerk

Het Rode Kruis denkt ook dat er meer illegaal vuurwerk zal worden afgestoken. "Daarmee gaat het risico op ernstige verwondingen omhoog". Uit gegevens van het Openbaar Ministerie blijkt dat er in dit jaar al meer illegaal vuurwerk in beslag is genomen, dan in 2024. Dat terwijl het jaar nog niet voorbij is.

Illegaal vuurwerk

In 2024 werd er 107.281 kilo verboden vuurwerk in beslag genomen, en in 2023 was de hoeveelheid 78.895 kilo.

Tot nu toe is dit jaar al 112.223 kilo illegaal vuurwerk ingenomen, met nog ruim een dag tot de jaarwisseling.

In de afgelopen week werd er in één week 7433 kilo onderschept.

Het Rode Kruis meldt dat het aantal vuurwerkgewonden de afgelopen jaren stabiel is, en zelfs iets afneemt. "Maar incidenten met zwaar vuurwerk nemen juist toe, dat is aan de orde bij de helft van de slachtoffers."

"Hevige explosies zorgen voor brandwonden, ernstig letsel aan ogen, oren en afgerukte vingers en handen. Het kan zelfs een hersenschudding veroorzaken", zegt Cees van Romburgh, EHBO-expert bij het Rode Kruis.

Gemeenten spelen daarop in door verboden te hanteren of vuurwerkvrije zones in te stellen. Zo geldt er al een afsteekverbod in onder meer Amsterdam, Eindhoven, Haarlem, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Utrecht.

In plaatsen waar vuurwerkvrije zones gelden, gaat het vaak om locaties rond ziekenhuizen, natuurgebieden of woonzorgcentra. Zo mag er geen vuurwerk worden afgestoken rond een dierenpark in Helmond, in Diemen geldt een verbod rondom scholen en in Dordrecht wordt rekening gehouden met Nationaal Park De Biesbosch.

NOS+ maakte een special, waarin de vuurwerkcijfers nog een keer op een rij worden gezet.

In Denemarken wordt vandaag de laatste brief bezorgd die in de dagelijkse postronde in een brievenbus is gestopt. Het postbedrijf Postnord, vergelijkbaar met PostNL in Nederland, stopt helemaal met brieven bezorgen en richt zich vanaf nu op pakketten - een markt die alleen maar groter wordt. Dat kondigde het bedrijf in maart van dit jaar al aan, en sindsdien zag het geen reden terug te komen van dat besluit.

De reden voor deze stap, zoals Postnord het uitlegt: Denemarken is een van de meest gedigitaliseerde landen ter wereld, en dagelijkse postbezorging met een groot netwerk van brievenbussen is simpelweg financieel niet meer haalbaar. Sinds 2000 daalde het aantal verstuurde enveloppen met 90 procent, zegt het bedrijf.

Afgelopen jaar werden al zo'n 1500 van de 4600 werknemers ontslagen. Door een wetswijziging in 2024 is het bedrijf ook niet meer verplicht om dagelijks post te bezorgen.

Veiling

De afgelopen maanden haalde Postnord al de 1500 brievenbussen weg die het land rijk is, en doneerde deze aan Danmarks Indsamling, een samenwerkingsverband van Deense hulporganisaties. De meeste daarvan werden de afgelopen tijd geveild: voor bedragen tussen omgerekend 200 en 270 euro konden particulieren hun eigen 'iconische' rode brievenbus kopen, afhankelijk van hoe beschadigd ze waren. In januari gaat er nog een lichting van zo'n 200 brievenbussen in de veiling.

De stap van Postnord betekent niet dat Denen geen verjaardagskaartje of liefdesbrief meer kunnen versturen: concurrenten zoals het Deense bedrijf DAO nemen nog enveloppen aan, maar die moeten worden afgeleverd bij een van de 1500 servicepunten van het bedrijf. Ook moet die al van tevoren via internet zijn gefrankeerd en geadresseerd. Het bedrijf heeft dan zo'n vijf dagen om de brief te bezorgen.

Van een naar drie dagen

In Nederland werd het staatspostbedrijf PTT al tientallen jaren geleden omgetoverd tot de beursgenoteerde opvolger PostNL. Dat bedrijf heeft wettelijk nog steeds de taak om een netwerk van brievenbussen te onderhouden en de post binnen een bepaalde termijn te bezorgen, ongeacht waar die heen gaat. Tot voor kort mocht het bedrijf daar slechts één dag over doen, maar afgelopen jaar stemde het kabinet er mee in om dat te verlengen naar drie dagen.

"Ik kan niet van een bedrijf vragen om een overheidsaanwijzing met verlies uit te voeren op lange termijn", zo gaf demissionair minister Karremans van Economische Zaken als uitleg. "Daarom moet regelgeving met zijn tijd meegaan, en verruim ik de regels iets, om een betrouwbare postbezorging te blijven garanderen."

Het afgelopen jaar was het in Nederland minder warm dan de twee recordwarme jaren ervoor. Toch zat ook 2025 bij de tien warmste jaren sinds het begin van de metingen in 1901, meldt het KNMI.

In die top tien staan nu zeven van de afgelopen tien jaren. "Dat toont duidelijk dat we in een tijd met een opwarmend klimaat zitten", zegt KNMI-onderzoeker Karin van der Wiel. "Als het klimaat niet zou veranderen, dan zouden de tien warmste jaren evenredig zijn verdeeld over de hele tijdlijn."

Zowel in juli als augustus was er een landelijke hittegolf. Daarbij was het vijf dagen boven de 25 graden Celsius en minimaal drie dagen boven de 30 graden. Het was pas voor de vijfde keer sinds het begin van de metingen dat Nederland te maken kreeg met twee hittegolven in één jaar.

In de nieuwe editie van de 'streepjescode' die het KNMI publiceert kun je met één blik zien hoe de gemiddelde temperatuur in Nederland zich sinds 1900 ontwikkelde. Koele jaren krijgen een blauw streepje, en warme jaren een rode streep.

Het streepje voor 2025 is rood, maar niet zo donkerrood als de twee jaren ervoor. In 2023 was het gemiddeld 11,8 graden Celsius, een record. Dat werd een jaar later geëvenaard. Dit jaar komt de temperatuur enkele tienden lager uit, een eindje onder het record. Maar 2025 hoort wel bij de warmste jaren sinds het begin van de metingen.

De streepjescode is een idee van de Britse klimaatwetenschapper Ed Hawkins van de universiteit van Reading. Hij baseerde het op een deken die een collega had gehaakt, maar paste de kleuren aan. In de jaren erna is het breed omarmd om over klimaatverandering te communiceren naar het grote publiek.

'Gezicht voor de data'

Zo duiken de strepen veelvuldig op in klimaatrapporten, maar ook daarbuiten. Jaarlijks vindt de Climate Classic plaats, een wielerwedstrijd waarbij deelnemers rijden in 'streepjestruien'. Voetbalclub Reading FC speelde een seizoen met de strepen op de schouders.

Het KNMI wil klimaatverandering zichtbaar maken. "Het geeft een gezicht aan de data", zegt KNMI-onderzoeker Van der Wiel. "En dit blijkt heel effectief te zijn. Ik doe ook wetenschappelijke onderzoeken. Die publiceer ik in wetenschappelijke bladen met hele saaie grafieken erin, maar die worden niet gelezen door het grote publiek."

Afgelopen jaren klonk er ook kritiek op de afbeelding. Door te kiezen voor de kleuren blauw en rood krijg je in een opwarmend klimaat als vanzelf felle rode strepen aan de rechterkant. Daarmee zou de streepjescode, luidde de kritiek, expres zo alarmerend mogelijk zijn gemaakt.

Van der Wiel vindt de keuze voor rood en blauw juist logisch. Die kleuren worden op veel plekken in de samenleving gebruikt als symbool voor warm en koud. "De kracht is juist dat je in één oogopslag ziet wat er aan de hand is", zegt ze. Van der Wiel ziet de streepjescode vooral als een manier om het gesprek over klimaatverandering te starten.

Wereld ook iets minder warm

Ook wereldwijd lijkt de gemiddelde temperatuur wat lager uit te komen dan afgelopen jaar. In 2024 ging de aarde voor het eerst over de grens van 1,5 graad Celsius opwarming heen, ten opzichte van de periode voordat mensen grootschalig olie, steenkool en gas gingen verbranden.

In het klimaatverdrag van Parijs beloofden in 2015 vrijwel alle landen nog om de wereldwijde opwarming ruim onder de 2 graden Celsius te houden, en nog liever onder de 1,5 graad. Voorlopige cijfers wijzen erop dat de wereld dit jaar net iets minder dan 1,5 graad warmer was maar de definitieve getallen komen pas in januari.

Voor het verdrag van Parijs wordt niet gekeken naar losse jaren maar naar de gemiddelde temperatuur over een paar jaar. Het is de verwachting dat de opwarmende trend aanhoudt en de wereld ergens in de komende jaren officieel door de grens van 1,5 graad opwarming gaat.

Goedemorgen! Maleisië hervat vandaag de zoektocht naar vlucht MH370. In 2014 verdween het vliegtuig, een Boeing 777, toen het onderweg was van Kuala Lumpur in Maleisië naar Peking in China. En in Heerenveen is de vijfde en laatste dag van het kwalificatie-schaatstoernooi voor de Olympische Spelen.

Eerst het weer: Vandaag is het lange tijd zonnig winterweer, alleen in de kustgebieden komt het tot een enkele bui. Later volgt vanuit het noorden meer bewolking. Het wordt tussen de 3 en 6 graden met een matige noordenwind.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In een verklaring zegt de Australische federale politie dat de twee daders van de aanslag op Bondi Beach alleen handelden. Volgens hen zijn er geen aanwijzingen dat de mannen bij een groter terreurnetwerk hoorden of in opdracht handelden.

Op 14 december openden twee mannen het vuur tijdens een chanoekaviering op het strand in Sydney. Daarbij werden 15 mensen doodgeschoten. Volgens de politie was de aanslag geïnspireerd door terreurgroep IS.

Een paar weken voorafgaand aan de aanslag bezochten de daders de Filipijnen, waar veel takken van IS actief zijn. Volgens de politie is er vooralsnog geen bewijs dat de mannen daar contact hadden met extremisten.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

Nederlanders verstuurden het afgelopen jaar meer dan 170 miljoen Tikkies, een recordaantal. De app is verreweg het meest gebruikt om de rekening voor het eten te delen.

Fijne dag!

Zowel achter zijn huis als bij zijn volkstuin heeft Sjaak de Wit uit Utrecht een weerstation staan. Die meten onder andere de temperatuur, luchtvochtigheid, regen en luchtdruk. "Het weer is al heel lang een interesse", zegt hij. Het begon in zijn jeugd met het dagelijks opschrijven van de temperatuur. Tegenwoordig meet de apparatuur automatisch en wordt het resultaat direct online gedeeld en met het KNMI.

Duizenden Nederlanders hebben zo'n automatisch weerstation. De meesten kopen een kant-en-klaar apparaat voor enkele honderden tot meer dan 1000 euro. Maar voor De Wit, die bij een techniekbedrijf werkt, was het zelf bouwen juist deel van het plezier. "Elektronica is mijn hobby", zegt hij, "tegenwoordig met programmeren erbij."

Betere kaarten

Wetenschappers hebben steeds meer belangstelling voor meetgegevens van weeramateurs. Ze gebruiken deze om fijnmaziger weerkaarten te maken. Ook onderzoeken ze of je hiermee nog beter kan waarschuwen voor overstromingen.

Het KNMI heeft sinds tien jaar een netwerk van een kleine duizend liefhebbers die hun waarnemingen delen. Die komen uit heel Nederland: stad en platteland, terwijl de officiële KNMI-meetstations op relatief afgelegen plekken staan, in het open veld. Bovendien zijn er op land maar 37 van die officiële meetlocaties.

Sinds een jaar gebruikt het KNMI de metingen van weeramateurs om kaarten te maken van de temperatuur, luchtvochtigheid en windsnelheid in Nederland. Deze deelt het instituut in zijn app, waarvan naar eigen zeggen circa 1,2 miljoen Nederlanders meldingen krijgen.

"Die kaarten zijn veel gedetailleerder dan kaarten op basis van alleen de officiële weerstations", zegt KNMI-onderzoeker Gerard van der Schrier. "Je krijgt een nauwkeuriger beeld van Nederland."

Ze maken onder meer duidelijk hoe het landschap ons weer beïnvloedt. Zo is het aan de kust overdag koeler, lichten steden op doordat ze warmer zijn dan de omgeving en zijn de windsnelheden lager op de Veluwe en Utrechtse Heuvelrug.

De metingen van liefhebbers zijn op zichzelf minder nauwkeurig dan die van KNMI-stations. Ze staan niet altijd op de perfecte plek en het onderhoud gebeurt niet altijd even trouw. "We nemen dat ook mee in de manier waarop we de kaartjes maken", zegt Van der Schrier. "Dat ruis een inherent onderdeel is van die burgermetingen."

In gebieden met weinig metingen, zoals grensgebieden, laten de kaarten soms afwijkende, extreme waarden zien. Van der Schrier hoopt dit op te lossen door Belgische en Duitse gegevens toe te voegen. Hij verwacht dat het KNMI nog vaker data van weeramateurs gaat gebruiken. Bijvoorbeeld om ook fijnmazige kaarten te maken van hoeveel het regent.

Overstromingsrisico inschatten

Wetenschappers kijken intussen of er nog meer mogelijk is met de metingen. Zo onderzoekt Nathalie Rombeek van de TU Delft of je betere inschattingen kan maken van overstromingsrisico door gegevens van weeramateurs te gebruiken.

Als eerste bekeek Rombeek hoe goed commerciële regenmeters zijn in het meten van extreme regenval. "Als ze daar niet bruikbaar voor zijn, ben je snel klaar", zegt ze. Maar dat viel mee. De meters gaven een realistisch beeld en zijn bruikbaar.

Door de weerstations van liefhebbers te combineren met KNMI-stations en de neerslagradar kreeg ze een beter beeld van de regenval. "Het voordeel van de amateurstations is dat je een honderd keer dichter meetnetwerk krijgt", zegt Rombeek. "Als je een lokale bui hebt, is er best een grote kans dat het gemist wordt door de KNMI-stations."

Rombeek keek naar diverse praktijkvoorbeelden. Bij de hevige buien die in 2021 voorafgingen aan de overstromingen in Limburg was het volgens haar een probleem dat de radar de regen onderschatte. "Er was redelijk wat onzekerheid over wat er uiteindelijk was gevallen, omdat Limburg redelijk ver van de radar af ligt en die dan minder nauwkeurig is." De dichtstbijzijnde radar staat in Herwijnen, midden in het land. In het buitenland staan ook radars, maar die werden in 2021 nog niet gebruikt. Inmiddels wel.

Ook keek ze naar de overstromingen die Valencia eind 2024 troffen. In beide gevallen kreeg Rombeek een betere indruk van hoeveel neerslag er in totaal was gevallen, wat relevant is voor het risico op overstromingen.

"Het is nog te vroeg om te zeggen of dit ook echt betere inschattingen oplevert", zegt Rombeek. Haar onderzoek loopt nog en de volgende stap is om naar de waterafvoer te gaan kijken. "Maar we verwachten dat als je nauwkeuriger kunt meten, je een nauwkeuriger beeld krijgt."

De gegevens van weeramateur De Wit uit Utrecht worden ook gebruikt door het KNMI, maar hij heeft er toch vooral zelf veel plezier van. Zo vindt hij het boeiend aan de hand van de metingen de ontwikkelingen in het weer te volgen, zoals het oprukken van de kou afgelopen kerst. "Je kunt precies volgen waar de kou zit, waar de fronten liggen en hoe het deze kant op komt", zegt hij. "Dat is prachtig natuurlijk."

Het Amerikaanse leger heeft opnieuw een vermeende drugsboot aangevallen. Bij de aanval op de oostelijke Stille Oceaan kwamen twee opvarenden om, meldt het leger op X. Waar de aanval precies was, is onbekend.

Volgens de VS zou de boot drugs smokkelen. De afgelopen weken viel Amerika vaker boten aan die dit gedaan zouden hebben, maar de VS heeft tot nu toe niet bewezen dat het daadwerkelijk drugssmokkelaars waren.

De boot die nu is aangevallen, zou op bekende routes varen waarlangs drugs worden vervoerd. Dat schrijft het Amerikaanse leger.

Zeker 107 doden

Er blijft kritiek klinken uit binnen- en buitenland. Desondanks gaat de VS door met de omstreden operaties.

Het aantal doden door deze Amerikaanse acties in deze regio is gestegen naar zeker 107. Dat aantal wordt sinds begin september bijgehouden op basis van cijfers die de regering van Trump bekend heeft gemaakt.

Het U.S. Southern Command plaatste een korte video waarop de aanval te zien zou zijn:

De daders van de aanslag op een chanoekaviering op Bondi Beach in Sydney handelden alleen. Dat zegt de Australische federale politie. In een verklaring staat dat er geen aanwijzingen zijn dat de twee bij een groter terreurnetwerk hoorden of werden aangestuurd door anderen.

Op 14 december openden Sajid Akram en zijn zoon Naveed het vuur. Ze schoten vijftien mensen dood. Volgens de politie was de aanslag geïnspireerd door terreurgroep Islamitische Staat (IS).

In de weken voorafgaand aan de aanslag waren de daders in de Filipijnen. Ze reisden af naar het zuiden van de Filipijnen, waar takken van IS actief zijn.

De politie meldt dat er daarentegen geen bewijs is dat ze daar contact hadden met extremisten, training kregen of andere logistieke voorbereidingen deden. "Maar ik wil duidelijk zijn: ik suggereer niet dat ze daar waren voor het toerisme", schrijft politiecommissaris Krissy Barrett.

'Een eerste inschatting'

De politie onderzoekt samen met de Filipijnse Nationale Politie nog wel wat de twee daders precies deden in de Filipijnen. Op camerabeelden is te zien dat ze bijna niet uit hun hotel kwamen.

"Ik wil benadrukken dat de update die ik vandaag geef een eerste inschatting is en een momentopname weergeeft", zegt Barrett. "De AFP (Australian Federal Police) en onze partners moeten nog veel onderzoekswerk doen en het is mogelijk dat er nieuwe informatie of bewijsmateriaal aan het licht komt."

Held

Deze week vertelde Bondi-held Ahmed al-Ahmed, de man die zijn leven riskeerde om anderen te redden, voor het eerst over zijn drijfveer om mensen te beschermen.

"Het is wat mijn ziel me opdroeg om te doen", zei hij: