'Sudanese kinderen betalen de prijs voor eenzijdige focus EU op grensbewaking'
De rechten van Sudanese kinderen op de vlucht worden op grote schaal systematisch geschonden en de Europese Unie is daar medeverantwoordelijk voor. Dat zegt kinderrechtenorganisatie Save the Children. Onderzoekers van de organisatie spraken met 66 kinderen die de oorlog in Sudan ontvluchtten over hun ervaringen.
"We zijn dit onderzoek gestart om in kaart te brengen wat kinderen aan fysieke en psychologische schade met zich meedragen voordat ze in de EU aankomen", zegt Julia Verheul, die het onderzoek leidde.
"Kinderen worden voor én tijdens hun vlucht keer op keer geconfronteerd met een opstapeling aan geweld, uitbuiting en traumatische gebeurtenissen. Zij betalen de prijs voor het steeds striktere EU-beleid: door de eenzijdige focus op strenge grensbewaking worden de kwetsbaarste alleenreizende kinderen in de handen van smokkelaars gedreven en onzichtbaar gemaakt voor hulpverleners."
De NOS sprak twee van de gevluchte kinderen: een 15-jarig meisje uit Sudan dat nu in Egypte is en een net 18-jarige Sudanees die in Griekenland asiel heeft aangevraagd. Voor hun veiligheid en privacy gebruiken we hun namen niet.
kinderen op de vlucht"De reis was heel zwaar", zegt het meisje. Ze ontvluchtte Sudan na de moord op haar vader. De sociaal werker die haar begeleidt, wil niet dat haar al te precies gevraagd wordt wat ze meemaakte, dat is te traumatisch. Tijdens het interview moet ze huilen, maar ze is blij dat ze nu veilig is. Als het kan wil ze terugkeren naar haar land om dokter te worden.
De 18-jarige Sudanees vluchtte snel na het begin van de oorlog, ruim 2,5 jaar geleden. "Het rebellenleger viel het huis van onze buren binnen en nam de kinderen mee. Sommigen van hen kwamen niet meer terug." Hij vluchtte met hulp van een mensensmokkelaar via Egypte naar Libië en belandde daar in een gevangenis. De slechte omstandigheden op dit soort plekken zijn al jaren bekend.
De kinderen tekenden wat ze meemaakten. Klik op de onderstaande special en zie de oorlog in Sudan door de ogen van kinderen:
De verhalen die de twee vertellen komen overeen met die van de andere 64 kinderen die Save the Children sprak. "Kinderen worden opgesloten, opgepakt en teruggestuurd naar landen die compleet onveilig zijn, zelfs naar Sudan", zegt Julia Verheul. Volgens haar is de Europese Unie medeverantwoordelijk voor de schendingen van de rechten van de kinderen.
"De EU investeert honderden miljoenen in grensbewaking, zonder te controleren of de rechten van kinderen wel worden gerespecteerd, terwijl ze hier wel juridisch toe verplicht zijn. Ondertussen worden de schendingen van de rechten van deze kinderen steeds ernstiger en vinden ze op steeds grotere schaal plaats. Het is onvoorstelbaar dat de EU dit niet alleen laat voortbestaan, maar er ook actief aan bijdraagt."
Jeroen Lenaers (CDA) is woordvoerder migratie van de grootste fractie in het Europees Parlement. Hij is geschrokken van het onderzoek en vindt dat kinderen beter moeten worden beschermd, maar verdedigt ook het strenge Europese migratiebeleid. Hij wil de mensensmokkelaars aanpakken. "Omdat het criminele bendes zijn die misbruik maken van de kwetsbaarheid van heel veel mensen, ook kinderen, puur en alleen om geld te verdienen."
In vrijwel alle EU-landen wordt gehamerd op harder asielbeleid. Volgend jaar juni gaat het nieuwe, strengere Europese asiel- en migratiepact in.
MigratiedealsVolgens Save the Children maakt de EU met de migratiedeals met landen in Afrika de verkeerde keuzes. "Van het extra budget voor migratiesamenwerking met een land als Egypte ging maar 15 procent naar de bescherming van vluchtelingen. Dat is bizar in een land dat nu al meer dan 1,5 miljoen Sudanese vluchtelingen opvangt. Het laat zien dat de EU overmatig gefocust is op het buitenhouden van vluchtelingen, zonder goed te kijken hoe ze hun situatie kunnen verbeteren."
Europarlementariër Lenaers spreekt dat tegen. "Ik denk dat we een positieve impact hebben, juist door samen te werken met die landen, door geld te geven voor grensbewaking en het beschermen van migranten. Dat leidt niet tot perfecte situaties, dat erken ik meteen. Maar ik ben er nog steeds van overtuigd dat als je daar wegblijft, de situatie juist voor kwetsbare mensen alleen maar slechter zal worden."