Socialmediaprofielen kleuren paars wegens geweld tegen vrouwen in Zuid-Afrika
Op verschillende plekken in Zuid-Afrika is vandaag geprotesteerd tegen het toenemende geweld tegen vrouwen in het land. Ook online is de actie overal zichtbaar. Aanleiding is de G20-bijeenkomst dit weekend in Johannesburg.
Op de G20 praten de negentien landen met de grootste economieën en de Europese Unie (EU) over de problemen in de wereld en hoe ze beter kunnen samenwerken om die op te lossen. Women for Change, de ngo achter de landelijke protestbeweging, wil dat er meer aandacht komt voor een groot probleem in Zuid-Afrika: femicide en gendergerelateerd geweld.
Zolang vrouwen worden vermoord en verkracht, is het zinloos om over economische groei te praten, stelt Women for Change.
Gemiddeld 15 vrouwenZuid-Afrika heeft een van de hoogste femicidecijfers ter wereld: vijf keer hoger dan het gemiddelde. Elke dag worden er gemiddeld vijftien vrouwen vermoord. In Nederland wordt iedere acht dagen een vrouw vermoord omdat ze vrouw is. In de meeste gevallen is de dader de partner of ex-partner van het slachtoffer.
Ook misbruik, verkrachting en huiselijk geweld komt in Zuid-Afrika veel voor. In 2020 registreerde de Zuid-Afrikaanse politie in één week tijd tweeduizend oproepen voor hulp bij gendergerelateerd geweld.
Women for Change heeft vrouwen vandaag opgeroepen om niet te werken, naar school of de universiteit te gaan en geen geld uit te geven. Met deze shutdown wil de organisatie laten zien wat de economische en sociale gevolgen zijn als vrouwen niet deelnemen aan de maatschappij.
'We zullen niet zwijgen'Bij Union Buildings in Pretoria, de officiële zetel van de Zuid-Afrikaanse regering, werd vanmiddag vijftien minuten stilte gehouden, een minuut voor elke vrouw die vandaag omkomt. Demonstranten droegen zwarte kleding als teken van rouw en verzet.
Op zo'n vijftien andere plekken in het land, zoals Kaapstad en Johannesburg, werd een zogeheten silent-lie-down georganiseerd. In de wijk Sea Point in Kaapstad deden volgens lokale media zo'n drieduizend vrouwen mee.
Zij droegen borden met teksten als 'Zuid-Afrika, wij zullen niet zwijgen'. Ook werd een doodskist meegedragen, "ter nagedachtenis aan de vrouwen en kinderen die nooit thuis zijn gekomen".
De protestactie Women's Shutdown van de G20 begon als sociale mediabeweging. De organisatie riep gebruikers van onder meer Instagram, TikTok en WhatsApp op om hun profielfoto vandaag paars te maken uit solidariteit met de vrouwen in Zuid-Afrika. Er werd massaal gehoor aan gegeven.
Ook beroemdheden deden mee, onder wie de Zuid-Afrikaanse zangeres Tyla, presentatrice Bonang Matheba en actrice Pearl Thursi. Paars is gekozen omdat de kleur symbolisch en historisch geassocieerd wordt met feminisme, kracht en gerechtigheid.
Op video's op sociale media reageren vrouwen met paarse hartjes of delen hun eigen ervaringen met huiselijk geweld. "We zijn niet alleen", schrijft een gebruiker.
Nationale rampDemonstranten willen dat de Zuid-Afrikaanse regering geweld tegen vrouwen als een nationale ramp erkent, zodat er meer gedaan kan worden om vrouwen te beschermen. Een online petitie daarvoor is door meer dan een miljoen mensen ondertekend.
President Ramaphosa heeft dat toegezegd. Als het land het geweld tegen vrouwen erkent als ramp kan de overheid verregaande maatregelen nemen om femicide aan te pakken en zelfs de noodtoestand uitroepen, vergelijkbaar met een natuurramp.
Women for Change zegt dat met deze stap "geschiedenis is geschreven" en dat de beweging de overheid gedwongen heeft "de waarheid onder ogen te zien". In 2019 heeft Ramaphosa gendergerelateerd geweld en vrouwenmoord al tot nationale crisis verklaard, maar sindsdien is er weinig veranderd.
Tegen de BBC zegt een woordvoerder van Women for Change dat een deel van het probleem in Zuid-Afrika te danken is aan het "gebrek aan uitvoering van de wetten en transparantie" van de kant van de regering: "Geweld is geïntegreerd in onze cultuur en in onze sociale normen."