Aggregator

It’s not much of a secret that in the world of ‘audiophile gear’ there is a lot of snake oil and deception, including many products that are at best of …read more

Vrijwel geen opstootjes rond stadion tijdens en na wedstrijd Frankrijk-Israël

Wedstrijd Frankrijk-Israël bij Parijs verloopt op klein incident na rustig

In Parijs is de interland tussen Frankrijk en Israël geëindigd in 0-0. Maar de meeste ogen waren gericht op de gebeurtenissen op de tribunes en rondom het stadion. Daar bleef het, op een opstootje na, relatief rustig.

Uit angst voor ongeregeldheden was de beveiliging flink opgeschroefd. Zo'n 4000 agenten waren aanwezig rond de wedstrijd, overigens niet allemaal in de directe omgeving van het stadion. "Wat we van Amsterdam hebben geleerd, is dat we aanwezig moeten zijn in de openbare ruimte, zelfs heel ver van het stadion", zei politiechef Nuñez tegen radiozender France Info.

President Macron was aanwezig bij de wedstrijd, net als premier Barnier. "We zullen niet toegeven aan antisemitisme", zei Macron. Voorafgaand aan de wedstrijd had de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Saar er bij zijn Franse collega Barrot op aangedrongen dat de veiligheid van Israëlische supporters gegarandeerd zou zijn.

Gespannen sfeer

De sfeer in het stadion was gespannen. Door het volkslied van Israël klonk een striemend fluitconcert. Een groep van ongeveer 150 Israëlische fans zong tijdens de wedstrijd "Laat de gijzelaars vrij!", verwijzend naar de door Hamas gegijzelde Israëliërs.

Stewards kwamen in de eerste helft in actie toen een groep fans zich richting de Israëlische fans bewoog. Op beelden die rondgaan op sociale media is te zien dat er klappen uitgedeeld worden. Volgens Le Monde was de sfeer even "verhit", maar keerde de rust snel terug door het optreden van agenten en stewards.

Slechts 20.000 toeschouwers

Het stadion was verre van uitverkocht, zoals van tevoren al verwacht werd. Naar schatting zaten er rond de 20.000 fans, terwijl er 80.000 mensen in passen. Sommige voetbalfans hadden al laten weten de wedstrijd te boycotten als protest tegen de oorlog in de Gazastrook. Op ongeveer 2 kilometer van het stadion hadden pro-Palestijnse demonstranten zich verzameld, maar die mochten niet veel dichter bij het stadion komen. Bezoekers van de wedstrijd werden voor aanvang gecontroleerd en gefouilleerd.

Ruim zeshonderd Joodse supporters kwamen in bussen onder begeleiding van de politie naar het stadion. Die bussen waren geregeld door een vereniging die zich inzet voor de Joodse gemeenschap, na het recente geweld in Amsterdam. "Angst in de gemeenschap is begrijpelijk, maar als we ons hoofd buigen en niet naar voetbalwedstrijden gaan, is er een probleem", zei een supporter voor hij in de bus stapte. De bussen konden na de wedstrijd ook weer veilig het stadion verlaten.

Bij een grote brand in een agrarische schuur in het Zeeuwse dorp Driewegen zijn twee brandweerlieden gewond geraakt toen een muur instortte.

Ze zijn met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht, meldt een woordvoerder van de veiligheidsregio aan de NOS. Over de aard van hun verwondingen kan hij nog niets zeggen. De blusploeg die op dat moment met de twee gewonde brandweerlieden werkte is afgelost door andere brandweerlieden en is opgevangen door onder anderen de burgemeester.

Landbouwmachines

De eerste melding van de brand kwam rond 21.00 uur. Die woedde in een een schuur met hooi en landbouwmachines naast een woonhuis. Al snel werd duidelijk dat het ging om een grote brand waarvoor onder meer vijf blusvoertuigen een hoogwerker en een wagen die water kan aanleveren werden opgeroepen.

Omdat er een gasbrand in de schuur woedde, heeft netbeheerder Stedin de gastoevoer afgesloten. Rond 23.30 uur woedde de brand nog en meldde de brandweer nog geruime tijd nodig te hebben om alle brandhaarden te doven. De woning naast de schuur kon worden gered. In de buurt van de boerderij staan geen andere boerderijen, dus er is geen risico dat de brand overslaat op andere panden.

De Amerikaanse satirische nieuwssite The Onion heeft de nepnieuwssite InfoWars van complotdenker Alex Jones gekocht. De door The Onion gemelde overname is door persbureau Reuters bevestigd op basis van rechtbankdocumenten.

Alex Jones zit al een tijdje in de financiële problemen, nadat hij door de rechter was gedwongen om meer dan 1 miljard dollar aan schadevergoedingen te betalen.

Jones is al decennialang een beruchte complotdenker. Hij werd in 1999 ontslagen bij een radiostation in Texas, onder meer omdat hij beweerde dat de Amerikaanse regering achter een bomaanslag in Oklahoma in 1995 zat. Bij dat bloedbad vielen 168 doden.

Daarna ging hij verder met het beruchte InfoWars. Daarop verkondigde hij dat de regering ook achter de aanslagen van 9/11 zat. In 2012 kwam hij zwaar onder vuur te liggen na de dodelijke aanval op de basisschool Sandy Hook, waarbij 26 mensen omkwamen, onder wie veel kinderen. Jones beweerde herhaaldelijk dat de aanval in scène was gezet en dat ouders van de dode kinderen acteurs waren.

Boos

Hij moest de nabestaanden van de Sandy Hook-slachtoffers 1,5 miljard dollar betalen. Om dat geld bij elkaar te krijgen, werd InfoWars geveild. Wat The Onion voor de site heeft betaald is niet bekend.

De meeste grote socialemediaplatforms en podcastdsitributeurs hebben Jones en InfoWars zo'n vijf jaar geleden in de ban gedaan omdat ze de regels van de diensten hadden overtreden. X, destijds nog Twitter, was daar ook bij, maar eigenaar Elon Musk heeft Jones vorig jaar weer toegelaten.

Op dit moment is er op de website van InfoWars niets te zien. The Onion zegt er wel plannen mee te hebben en er vooral grappen te willen uithalen. Een organisatie tegen vuurwapengeweld heeft alvast de belofte gekregen dat ze langere tijd reclame mogen maken op InfoWars.

Alex Jones zelf toonde zich boos omdat hij zijn site kwijtraakt. In een livestream beweerde hij dat de Democraten in de VS hem het zwijgen proberen op te leggen en daarvoor samenwerken met The Onion, al gaf hij niet aan waarop hij dat baseert. Hij probeerde tegelijkertijd mensen voor zijn andere kanalen te interesseren en geld op te halen.

Donald Trump heeft Robert F. Kennedy Jr. gekozen als minister van Volksgezondheid. De 70-jarige Kennedy staat sceptisch tegenover vaccins en verspreidde daarover nepnieuws. Zo herhaalde hij regelmatig de mythe dat vaccins autisme zouden veroorzaken.

Kennedy heeft in het verleden de snelle ontwikkeling van een coronavaccin onder de regering Trump afgekeurd en wilde eigenlijk dat Trump daar excuses voor aanbood. Dat gebeurde niet.

Als onafhankelijk presidentskandidaat deed Kennedy eerder dit jaar mee aan de presidentsverkiezingen, maar in augustus stapte hij uit de race. Daarna sprak hij zijn steun uit voor Trump in ruil voor de toezegging dat hij een rol in diens nieuwe regering zou krijgen.

Trump zegt vertrouwen te hebben in Kennedy. "Hij gaat Amerika weer gezond maken", zei de herkozen president in zijn overwinningstoespraak op 6 november. "Hij wil een aantal dingen doen en we laten hem dat doen."

'Toezichthouder ontmantelen'

De afgelopen weken liet Kennedy al doorschemeren waar zijn prioriteiten liggen voor de komende jaren. Zo wil hij aandoeningen als obesitas, diabetes en autisme aanpakken en wil hij chemicaliën in voedsel verminderen.

Kennedy wil ook de Food and Drug Administration (FDA) aanpakken. De toezichthouder die veiligheid van voedsel, medicijnen en medische hulpmiddelen waarborgt moet volgens hem "ontmanteld" worden.

Zijn hoge functie komt als een schok voor medici en ambtenaren bij het ministerie van Volksgezondheid. Tientallen personeelsleden van de FDA kondigden bij voorbaat hun vertrek al aan, toen bekend werd dat Kennedy genoemd werd als mogelijke minister van Volksgezondheid. Kennedy heeft al toegezegd geen vaccins te zullen gaan verbieden.

Begin deze maand liet Kennedy weten een eind te willen maken aan het toevoegen van fluor aan drinkwater, wat sinds de jaren 50 gebeurt in de VS. Hij beweerde ten onrechte dat de chemische stof botbreuken en kanker veroorzaakt.

De republikeinse Robert F. Kennedy Jr. is de zoon van voormalig minister en senator Robert F. Kennedy Sr. en de neef van oud-president John F. Kennedy, beiden Democraat.

Na de moorden op zijn oom en zijn vader raakte hij verslaafd aan heroïne. Na 14 jaar kickte hij af. Vervolgens werkte hij bij het Openbaar Ministerie en maakte hij furore als milieuactivist.

Samenstelling ministersploeg

Trump is in de weken na zijn herverkiezing druk bezig met het samenstellen van zijn ministersploeg. Eerder koos hij senator Marco Rubio als minister van Buitenlandse Zaken en presentator Pete Hegseth als minister van Defensie.

In dit overzicht houdt de NOS bij welke mensen op welke posten komen.

There’s a lot going on in our wireless world, and the number of packets whizzing back and forth between our devices is staggering. All this information can be a rich …read more

In de nasleep van de Amerikaanse verkiezingen is een aantal veelbekeken accounts vertrokken van het socialemediaplatform X. De Britse krant The Guardian, de Spaanse krant Vanguardia en de Duitse voetbalclub St. Pauli hebben deze week besloten om hun account op te doeken.

Hun vertrek hangt samen met de grote invloed van eigenaar Elon Musk op de Amerikaanse politiek. De miljardair was een belangrijke steunpilaar voor de campagne van Donald Trump en krijgt daarnaast een officiële rol binnen diens regering.

The Guardian stelt dat de nadelen van X zwaarder wegen dan de voordelen en noemt het een "giftig mediaplatform". In een bericht aan de lezers schrijft de krant dat Musk het platform kan inzetten om politieke discussies te beïnvloeden.

Vanguardia schrijft dat X een "echoput" is geworden voor desinformatie en complottheorieën. Voetbalclub St. Pauli stelt dat het platform "haat versterkt" en dat dat mogelijk de Duitse politiek kan beïnvloeden.

Controversiële berichten

Steeds vaker verlaten beroemdheden en politici het platform, evenals Amerikaanse nieuwsorganisaties zoals PBS en NPR. Sinds de overname door Musk in 2022 verloor X ook veel gewone gebruikers.

Andere diensten lijken te profiteren, zoals sociale mediasites Threads en Bluesky. Dat laatste platform heeft er in de week na de Amerikaanse verkiezingen 1 miljoen gebruikers bijgekregen. Bluesky heeft er nu 15 miljoen en Threads zo'n 275 miljoen.

Een veelgehoorde kritiek is dat X polariserende content stimuleert. Het platform lijkt erop ingesteld om controversiële, negatieve en zelfs opruiende berichten meer zichtbaarheid te geven.

Volgens degenen die nu vertrekken heeft dat geleid tot een omgeving waarin intimidatie, vrouwenhaat en bedreigingen welig tieren. Labour-parlementariër Sarah Owen, die zich ook publiekelijk van het platform afkeerde, stelt dat X een boodschapper is geworden voor de politiek van Trump, waarbij "intimidatie en vervreemding van vrouwen en minderheden" centraal staan.

Sterke emoties

Sinds Elon Musk - die zich sterk maakt voor vrije meningsuiting - Twitter overnam en omdoopte tot X, is de moderatie op het platform versoepeld, waardoor haatreacties en racistische uitingen vrijer kunnen circuleren.

Uit verschillende onderzoeken blijkt ook dat het algoritme juist de berichten die emoties oproepen - of dat nu woede of vreugde is - sneller verspreidt, omdat sterke emoties gebruikers aan het platform binden.

Volgens veel experts bevordert dit principe onenigheid en verdeeldheid in de maatschappij, waarbij onder andere extreemrechtse theorieën en racistische uitingen meer zichtbaarheid krijgen dan gematigde standpunten.

Racistisch geweld op straat

In het Verenigd Koninkrijk ontstonden deze zomer ook zorgen over de rol van onder meer X bij het verspreiden van desinformatie, die leidde tot rellen vanuit extreemrechtse hoek. Verspreid over het hele land braken heftige onlusten uit, aangewakkerd door onjuiste informatie die via X was verspreid.

Na een tragische steekpartij in Southport, waarbij jonge kinderen omkwamen, gingen er al snel geruchten rond op X dat de dader een asielzoeker was, nog voordat de politie iets over diens identiteit had gezegd. Dit leidde tot racistisch geweld op straat, gericht tegen moslims en aanvallen op moskeeën.

In plaats van in te grijpen leek Elon Musk de boel via X juist op te stoken. Hij bracht onder andere een oude verkrachtingszaak opnieuw onder de aandacht, waarbij mannen met een Pakistaanse achtergrond betrokken waren. Daarmee gooide hij olie op het vuur op een moment dat rellen al aan de gang waren.

X wil niet delen hoeveel gebruikers recentelijk het platform hebben verlaten. Het vertrek van The Guardian lijkt echter een nieuwe mijlpaal in de groeiende onvrede over het socialemediakanaal en het roept de vraag op of meer organisaties en bekendheden zullen volgen.

Google Maps gaat gebruikers kunnen laten zoeken op producten. Vervolgens is het mogelijk om te zien welke winkels in de buurt die producten hebben en of er voorraad is. Het is onbekend of de functie snel naar Nederland en België komt.

In Zuid-Afrika zitten duizenden mijnwerkers vast onder de grond. De politie heeft daar een mijn omsingeld waar illegaal naar goud wordt gezocht. Mijnwerkers die naar boven komen worden opgepakt.

De politie heeft de toegangswegen voor eten en drinken van de illegale mijn afgesloten. Er is nog één uitweg naar boven; daar staat de politie te wachten om de mijnwerkers te arresteren.

Naar schatting zijn er 4000 man aan het werk in de gesloten mijn in Stilfontein, in het noordwesten van Zuid-Afrika. Zij hebben dringend behoefte aan eten, drinken en andere basisbenodigdheden. De politie is van plan ze "uit te roken"; door de aanvoerlijnen af te sluiten, is de hoop dat ze uit nood zelf naar boven komen door de enig overgebleven uitgang.

De afgelopen weken zouden zo'n duizend mijnwerkers dat al hebben gedaan. Volgens getuigen waren veel van hen "zwak, hongerig en ziek" nadat ze weken niet bevoorraad waren.

De minister die erover gaat zegt dat de regering niet van plan is de mensen die nog in de mijn zitten te helpen: "We sturen geen hulp naar criminelen. We roken ze uit en ze zullen naar boven komen."

In Zuid-Afrika werken veel illegale mijnwerkers, die in verlaten mijnen graven naar restjes goud. Die mijnen zijn voor grote mijnbouwbedrijven niet meer lucratief, maar voor arme arbeiders betekent het inkomen. Ze komen ook uit buurlanden als Lesotho, Zimbabwe en Mozambique en verblijven soms weken onder de grond.

De politie is al langer bezig met een operatie om illegale mijnbouw te stoppen. Die zou op verschillende plekken tot extra criminaliteit leiden; er zou gevochten worden om territorium, ook door bendes waaraan het goud wordt verkocht.

Correspondent Elles van Gelder bezocht drie jaar geleden een aantal illegale mijnen:

To tackle the growing electrification of devices, we’ll need to deploy more generation to the grid. The US Department of Energy (DOE) has unveiled a new target to triple nuclear …read more

De explosie in de Braziliaanse hoofdstad Brasilia afgelopen nacht had als doel het hooggerechtshof op te blazen. Dat zegt Alexandre de Moraes, voorzitter van het hof. De aanslag past volgens hem in een toenemende reeks aanvallen op de democratie.

De 59-jarige dader gooide volgens de politie een projectiel naar het gebouw, maar dat veroorzaakte geen schade. Daarna ging hij op de grond liggen en liet een zelfgemaakte bom afgaan, waardoor hij om het leven kwam.

Volgens de politie was de man een aanhanger van de omstreden uiterst rechtse ex-president Jair Bolsonaro. Bij de doorzoeking van het huis van de dader vond de politie teksten waarin werd verwezen naar de rellen van 8 januari vorig jaar en een eerdere poging om rechters van het hof te doden. Ook zijn er meer explosieven gevonden.

Onvrede over verkiezingsnederlaag

Aanhangers van Bolsonaro bestormden vorig jaar januari overheidsgebouwen in Brasilia uit onvrede over zijn verkiezingsnederlaag en over het feit dat Lula da Silva hem had opgevolgd als president.

President Lula was tot een uur voor de explosie in zijn werkpaleis, dat tegenover het hof staat.

De dader was een voormalig kandidaat voor de gemeenteraad van de partij van Bolsonaro. De oud-president heeft afstand genomen van het geweld. Hij spreekt op sociale media van een "geïsoleerd incident van een persoon met psychische problemen".

'Aanval op democratie of terrorisme'

Volgens de hoofdcommissaris van politie was het geen op zichzelf staand incident. "Er zijn extremistische groepen actief en er moeten maatregelen komen", zei hij. De politie ziet de explosie als "een aanval op de democratie of terrorisme". Het is nog onduidelijk of de man alleen heeft gehandeld.

Ook vandaag kregen juristen en rechters van het gerechtshof bedreigingen via berichten en e-mails. Het is niet duidelijk wanneer die precies zijn verstuurd. De politie wil ook dat sociale media gereguleerd worden: "Criminele online activiteiten kunnen niet onbestraft blijven."

Verhoogd beveiligingsniveau

De politie had al versterking van het leger ingeroepen voor de beveiliging van de G20-top die maandag in Rio de Janeiro wordt gehouden. Op die bijeenkomst zullen veel staatshoofden en regeringsleiders aanwezig zijn. Er is een verhoogd beveiligingsniveau voor de top.

The Browser Company heeft zijn AI-zoekmachine Arc Search uitgebracht voor Android. De app kwam eerder dit jaar uit voor iOS. Na het geven van een zoekopdracht vat de software voor de gebruiker de resultaten samen.

"Kunnen we het Instagram-kanaal Cestmocro niet verwijderen?" Dat opperde de BBB deze week, na dagen van geweld en onrust in Amsterdam. Het kan in theorie, maar het is uitzonderlijk en disproportioneel, zeggen juristen tegen de NOS. "Een heel account op zwart zetten is censuur." Volgens de BBB "loopt Cestmocro over van het antisemitisme" en heeft het "een enorme invloed op jongeren".

Verbieden is geen goed plan, zegt universitair docent en advocaat mediarecht Roeland de Bruin. "Als je dat doet beperk je heel erg de vrijheid van meningsuiting. De vrijheid om iets te kunnen zeggen op internet, in een krant of waar dan ook."

Daaronder valt ook de vrijheid om de mening van iemand anders tot je te nemen, zegt hij. "Het gaat dus eigenlijk om het proces van communiceren. En dat moet vrij en onbelemmerd kunnen gebeuren."

Voordat je een account kunt verbieden, moet je in zijn ogen weten of iets strafbaar of onrechtmatig is. "En doe dat liever per bericht of per reactie." Daar zijn volgens hem procedures voor, die Instagram ook hanteert.

"Dus dan kun je klagen over bepaalde posts en reacties, die kan Instagram beoordelen, en als ze vinden dat die inderdaad niet door de beugel kunnen, zullen ze overgaan tot verwijderen."

Jan Brouwer is emeritus hoogleraar algemene rechtswetenschap. Hij liet gisteren in Nieuwsuur doorschemeren dat het verbieden van een account een "enorm vergaand instrument" is. "Dan zou je ook kranten zomaar kunnen verbieden", stelde hij.

Hij noemt als alternatief een zogenoemde notice-and-takedown-prodecure. Daarbij kan een officier van justitie met tussenkomst van de rechter-commissaris een provider dwingen om bepaalde uitingen te verwijderen. In het geval van Cestmocro zijn het vooral de volgers die volgens Brouwer "allerlei grenzen overschrijden".

Nederlandse wet

Op de pagina is vanwege de vele haatreacties en antisemitische publieksreacties onder de posts al langer kritiek. Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) deed een jaar geleden aangifte tegen het account en enkele reageerders. Het CIDI vindt dat mensen via het account worden aangezet tot haat en geweld tegen Joden.

Cestmocro wijst de beschuldigingen van de hand, met het argument dat op veel andere pagina's online ook haatreacties te lezen zijn. Het account houdt zich aan de wet, aldus de redactie. "Wij zijn geboren en getogen in Nederland, dragen actief bij aan de samenleving en respecteren de Nederlandse wetgeving in alles wat we doen."

Volgens hoogleraar mediarecht en informatiesamenleving Tarlach McGonagle ligt er wel degelijk een taak voor de beheerders van het Instagramaccount. "Als je heel veel reacties krijgt, is dat lastig om bij te houden. Maar je hebt de plicht om ervoor te zorgen dat er geen strafbare reacties te zien zijn."

De rechtsgeleerden zijn het er wel over eens dat censureren een zeer vergaande maatregel is die raakt aan het inperken van verschillende mensenrechten.

"De overheid zou sowieso niet met maatregelen moeten komen," vindt Roeland de Bruin. "Die moet er juist voor zorgen dat de vrijheid van meningsuiting kan worden gewaarborgd." Daarbij moet de overheid de rechten van anderen ook goed in de gaten houden, vult hij aan.

Geen Noord-Korea of Rusland

McGonagle vult aan: "Mensen beperken in hun vrijheid van meningsuiting is in een democratische samenleving alleen geoorloofd in zeer beperkte omstandigheden, als het noodzakelijk is."

Thomas Bruning, voorzitter van Journalistenvakbond NVJ, spreekt ook van censuur, maar vindt wel dat ieder kanaal zich aan de wet moet houden. "Daar zijn ze ook verantwoordelijk voor, net als Instagram zelf trouwens. Maar als er iets misgaat, moet je specifiek kijken: wat gaat er mis? Maatregelen dwing je vervolgens af via de rechter, niet via de politiek. We zijn geen Noord-Korea of Rusland."

De beheerder(s) van Cestmocro hebben niet geantwoord op vragen van de NOS om een reactie.

Schrijver Adriaan van Dis heeft de NS Publieksprijs gewonnen met zijn roman Naar zachtheid en een warm omhelzen. Dat heeft boekenkoepel CPNB bekendgemaakt in het televisieprogramma EenVandaag. Van Dis kreeg 21 procent van de bijna 100.000 stemmen.

"Blij ben ik. Zeer blij, dat zoveel lezers hun stem uitbrachten voor een roman die gaat over een vrouw wier stem destijds niet werd gehoord", reageert Van Dis.

De schrijver vertelt in de autobiografische roman hoe hij als jongen van negen jaar een zomer lang wordt opgevangen door zijn opa en huishoudster Jans, omdat zijn vader vanwege een oorlogstrauma niet voor hem kan zorgen. Van Dis krijgt een bijzondere band met de huishoudster, die hij Ommie noemt. Hij krijgt van haar de liefde en de warmte die hij thuis niet krijgt.

Van Dis wint een bedrag van 7500 euro, een sculptuur van Jeroen Henneman en zijn boek wordt gepromoot op beeldschermen in NS-treinen.

Tweede keer

De 77-jarige schrijver won de prijs al eerder. In 1995 kreeg hij de meeste stemmen voor zijn roman Indische duinen. Ook werd hij twee keer genomineerd zonder in de prijzen te vallen, in 2007 voor De wandelaar en in 2015 voor Ik kom terug.

Voor de NS Publieksprijs waren zes boeken genomineerd. Naast het boek van Van Dis stonden Alkibiades van Ilja Leonard Pfeijffer, Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel van Francine Oomen, Ik kom hier nog op terug van Rob van Essen, Luister van Sacha Bronwasser en Nirwana van Tommy Wieringa op de lijst.

ASML probeerde vandaag iedereen ervan te overtuigen dat de lange termijn er voor het bedrijf nog altijd heel goed uitziet. Vorige maand maakte het aandeel nog een duikvlucht, nadat de kwartaalcijfers voortijdig waren uitgelekt én slecht nieuws bevatten.

De chipmachinemaker bevestigde een voorspelling van twee jaar geleden. In 2030 is er maximaal een omzet te verwachten van 60 miljard euro. Dat zou een verdubbeling van de verwachte omzet van dit jaar betekenen. De getallen stelden beleggers tevreden: het aandeel sloot vandaag 7 procent hoger op de Amsterdamse beurs.

Het grootste beursgenoteerde bedrijf van Nederland had belangrijke beleggers en analisten uitgenodigd in Veldhoven voor een investeerdersdag. Ze kwamen vanuit Europa, de VS, Azië en zelfs Australië. Hun lag een dag vol netwerken - hopelijk de handen schudden van de nieuwe baas - en een Powerpointpresentatie van meer dan tweehonderd pagina's vol technische details in het verschiet.

Met dank aan AI

Is er iets veranderd in vergelijking met twee jaar geleden? Dat was het moment vlak voordat ChatGPT uitkwam en de hype rond kunstmatige intelligentie (AI) begon. De chipmachinemaker verwacht dat dit dé drijvende kracht wordt de komende jaren voor de groei.

AI heeft rekenkrachtige chips nodig. Rijen en rijen aan servers in datacenters die constant staan te rekenen. Datacenters die al overal ter wereld te vinden zijn - waarvan ook een flink aantal in Nederland - en die alleen maar belangrijker worden.

De groei in deze categorie compenseert de daling op alle andere gebieden die het bedrijf onderscheidt, van smartphones, auto's, laptops tot het internet der dingen of digitale camera's en televisie. Voor al deze deelgebieden voorziet het bedrijf nu een terugloop. Bij de een is die groter dan bij de ander.

De waarde van de totale halfgeleidersector wordt komend jaar geschat op bijna 680 miljard dollar, iets minder dan twee jaar geleden. De verwachting voor 2030 is nog altijd boven de 1000 miljard dollar, ook weer iets minder dan twee jaar geleden.

Of ASML uiteindelijk bij de 60 miljard euro uitkomt, is koffiedik kijken. Tijdens de presentatie werd gezegd dat er wordt gewerkt met 2000 mogelijke scenario's die uiteindelijk leiden tot drie concrete voorspellingen.

Nieuwe fabrieken

ASML voorziet dat er wereldwijd tot en met 2027 meer dan honderd nieuwe chipfabrieken actief worden. De meeste daarvan - 78 - komen in Azië. Al die fabrieken zullen de chipmachines van ASML nodig hebben.

Een flink deel daarvan zal al besteld zijn. Het kan zo 12 tot 18 maanden duren voordat een machine daadwerkelijk wordt afgeleverd. Normaal worden de machines verscheept per vliegtuig. De allernieuwste machine, de High N/A, moet met zeven Boeing 747's worden getransporteerd. Het is verreweg het grootste systeem dat het bedrijf aflevert.

Handig pr-filmpje

Een paar jaar geleden was het nog ondenkbaar, maar als test heeft het bedrijf nu voor het eerst een DUV- (diep ultraviolet) machine verscheept per vrachtschip. Topman Christophe Fouquet grapte zelfs dat deze gedachte een paar jaar geleden intern als "misdaad" zou worden gezien. De machines van ASML zijn kwetsbaar en daarom koos het bedrijf altijd voor vervoer per vliegtuig.

Nu leverde het een handig pr-filmpje op en de onderliggende boodschap dat het bedrijf naar manieren zoekt om zijn CO2-uitstoot te verminderen. In plaats van dat vliegtuigen de oversteek maken alleen voor ASML, is de container van het bedrijf op een vrachtschip een van de vele. Maar de nieuwste serie machines kan niet op deze manier worden verscheept, zo wordt benadrukt.

Cooler Master heeft de Hyper 411 Nano-koeler aangekondigd, een kleine CPU-koeler met 92mm-fan. De koeler is vooral bedoeld voor kleinere builds. Cooler Master heeft nog geen prijs of releasedatum voor de 411 Nano.

Razer heeft de USB 4 Dock aangekondigd, een dock die, zoals de naam al suggereert, ondersteuning heeft voor USB4. Daarbij gaat het om de verbinding met het host-apparaat, want slechts een van de poorten is USB4.

Een nieuwe, omstreden zangeres. De zoon van de overleden oud-leadzanger die de bandleden verwijt de nalatenschap van zijn vader uit te wissen. Tegelijk krijgt het eerste nieuwe album in ruim zeven jaar, dat morgen verschijnt, prima recensies. De comeback van de Amerikaanse rockband Linkin Park verloopt op zijn zachtst gezegd rumoerig.

Linkin Park scoorde begin deze eeuw grote hits met nummers als In The End (2001), Numb/Encore (2004) en What I've Done (2007). De band sprak een breed publiek aan door de bijzondere combinatie van metal en hiphop, en het kenmerkende stemgeluid van leadzanger Chester Bennington, die in 2017 een eind aan zijn leven maakte.

Na de zelfdoding van Bennington bleef het lang stil rond Linkin Park. Maar begin september kondigde de band plots een comeback aan: er kwam een nieuw album en een wereldtournee, waarbij vandaag bekend werd dat de band volgend jaar in het Gelredome staat. Verder werd Emily Armstrong aangekondigd als nieuwe leadzangeres.

De 38-jarige Armstrong was op dat moment relatief onbekend bij het grote publiek, als zangeres van een hardrockband uit Los Angeles die nooit echt wist door te breken. De eerste reacties op haar na de nieuwe single The Emptiness Machine, die tegelijk met het comebacknieuws werd gedeeld, waren positief.

Niet lang daarna begonnen fans zich te verdiepen in Armstrongs verleden en toen veranderde de teneur. Zo bleek ze haar steun te hebben uitgesproken voor de inmiddels veroordeelde acteur Danny Masterson, bekend van onder meer That '70s Show: hij zit op dit moment een celstraf van dertig jaar uit voor het verkrachten van twee vrouwen.

De link tussen Armstrong en Masterson ligt extra gevoelig, omdat Chester Bennington in zijn jeugd jarenlang seksueel is misbruikt, wat uiteindelijk een grote invloed heeft gehad op zijn latere leven.

Verder hangt er rond Armstrong een zweem van Scientology, de omstreden en geheimzinnige organisatie die wel wordt omschreven als een sekte: haar ouders waren prominente Scientology-leden en ze werd eens gezien op een Scientology-gala.

'Nalatenschap gewist'

Armstrong zelf heeft publiekelijk nooit iets gezegd over haar band met Scientology. Verder plaatste ze kort na de ophef over haar vriendschap met Masterson een bericht op Instagram. Ze zei dat ze een aantal jaren geleden "iemand die ik zag als vriend" had bijgestaan bij een rechtbankzitting.

"Maar kort daarna realiseerde ik me dat ik dat niet had moeten doen. Ik probeer altijd het goede te zien in mensen, maar ik heb me verkeken op hem. Ik heb hem daarna ook nooit meer gesproken."

Op dat moment had onder anderen de zoon van Chester Bennington, Jaime, al hard uitgehaald naar de band van zijn vader, en in het bijzonder naar co-frontman Mike Shinoda. Hij schreef in een reeks Instagram-berichten dat met de keuze voor Armstrong het vertrouwen van de fans was geschonden en dat "in alle stilte het leven en de nalatenschap van mijn vader is gewist".

Het neemt niet weg dat het nieuwe album van Linkin Park, From Zero, overwegend goede recensies krijgt. Zo gaf de Britse krant The Guardian het album vier van de vijf sterren. Armstrongs stem geeft de groep volgens de krant een nieuwe dynamiek: "Dat het de band lukt om fris en actueel te klinken, zonder het verleden te ontkennen, is indrukwekkend".

The Emptiness Machine, een van de nummers van het nieuwe album met Armstrong als zangeres:

Muziekjournalist Atze de Vrieze legt uit dat een wissel van leadzanger lang niet altijd rimpelloos verloopt bij bands. Zeker als die zanger ook nog eens charismatisch was en een flink stempel drukte op de muziek, zoals Chester Bennington. "Bij bands als AC/DC, Van Halen, Pink Floyd en Genesis is het wel gelukt. Maar neem bijvoorbeeld Queen: uiteindelijk is er nooit meer echt iets ontstaan dat net zo krachtig was als het originele materiaal met Freddie Mercury."

Hij heeft daarom wel begrip voor de sceptische blik van Linkin Park-fans, "zeker als de nieuwe zanger zich ook nog eens blijkt op te houden met allerlei dubieuze figuren".

Nieuwe succesperiode

Telegraaf-muziekjournalist Jean-Paul Heck denkt wel dat Linkin Park een goede beurt heeft gemaakt door niet voor iemand te kiezen die lijkt op Bennington. "Want zoiets unieks kun je toch niet vervangen. Maar ik denk wel dat ze overvallen zijn door het tumult nu rond Armstrong. Die jongens zijn heel integer", zegt Heck, die de band meerdere malen interviewde.

Tegelijk verwacht hij dat de storm rond de zangeres uiteindelijk wel gaat liggen en dan zou de band volgens hem zomaar een nieuwe succesperiode tegemoet kunnen gaan. "Want heel eerlijk: rond 2017 zaten ze een beetje vast als band. Het leek een aflopende zaak." Dat is niet te horen aan het nieuwe album, zegt Heck, dat hij als "fantastisch" omschrijft: "Ze hebben afstand kunnen nemen en dat is goed geweest voor ze."

Het Openbaar Ministerie heeft vijftien jaar cel geëist tegen een 51-jarige man voor het doodsteken van een schoonmaker vorig jaar in TivoliVredenburg in Utrecht. De verdachte heeft het slachtoffer volgens het OM "in een geweldsexplosie" om het leven gebracht.

Het 41-jarige slachtoffer werd 's ochtends in het muziekcentrum doodgestoken. Hij overleed ter plaatse aan zijn verwondingen. De verdachte werd kort daarna aangehouden.

De twee mannen werkten bij een schoonmaakbedrijf en waren collega's van elkaar. Aan de steekpartij zou een ruzie vooraf zijn gegaan.

Camerabeelden

Het incident is vastgelegd op camerabeelden van TivoliVredenburg, zo bleek in de rechtbank. Daarop was volgens RTV Utrecht te zien dat de twee mannen een woordenwisseling hebben, waarna de verdachte het slachtoffer een klap geeft.

Vervolgens geeft het slachtoffer een klap terug en rent hij weg. De verdachte loopt achter hem aan, trekt een mes en steekt vervolgens twee keer in op het slachtoffer.

Duidelijk aanvallend

De man verklaarde in de rechtbank dat hij handelde uit zelfverdediging. Naar eigen zeggen zocht zijn collega ruzie en had hij hem op de bewuste ochtend uitgedaagd om buiten te vechten. Volgens hem zou het slachtoffer hebben gedreigd dat hij "hem een kopje kleiner zou maken".

Het Openbaar Ministerie stelt dat die verklaring van de verdachte niet klopt en stelt mede op basis van camerabeelden dat hij het was die het slachtoffer aanviel.

"Het is duidelijk dat hij vanaf het begin de confrontatie zoekt. Zonder enige aarzeling trekt hij ook een mes en achtervolgt hij het slachtoffer daarmee, terwijl het slachtoffer van hem weg probeert te komen. Dit handelen is in niets verdedigend, maar duidelijk aanvallend van aard", zei de officier van justitie.

'Meer dan een opwelling'

Volgens het OM is er in deze zaak geen bewijs dat de verdachte met voorbedachten rade handelde, maar had hij wel de opzet om zijn collega te doden. "Dit was meer dan een opwelling", vond de officier van justitie.

Daarnaast bleek uit psychiatrisch onderzoek dat de verdachte volledig toerekeningsvatbaar is. Om die redenen eist het OM een hoge straf. De rechtbank doet over twee weken uitspraak in de zaak.

De Zweedse minister voor gendergelijkheid blijkt voorafgaand aan officiële bezoeken een mail te laten sturen met daarin een bijzondere eis. In de ruimtes waarin zij verblijft mogen geen bananen zijn.

De Zweedse krant Expressen wist een aantal van die mails in handen te krijgen. Daarin schrijven medewerkers van Paulina Brandberg dat ze "een sterke allergie heeft voor bananen" en dat er "geen (sporen van) bananen mogen zijn" in haar buurt.

Hoewel dus in de mail staat dat Brandberg allergisch is voor bananen, klopt dat niet. Ze heeft "de raarste fobie ter wereld" voor bananen, schreef ze in 2020 zelf op X. Maar die post is later weer verwijderd.

Professionele hulp

Aan de Zweedse krant legt de minister uit dat het resultaat van haar fobie te vergelijken is met een allergische reactie. Ook laat ze weten dat ze professionele hulp krijgt om van haar fobie af te komen.

Op de vraag of ze het redelijk vindt om bananenvrije ruimtes te eisen en te schrijven dat het om een allergie gaat zegt ze dat "ze denkt dat het dat wel kan zijn". "Het is iets dat mij als persoon iets doet", aldus de minister van de Liberalen.

Bananenfobie komt zelden voor, maar mensen die eraan lijden kunnen bij het zien of ruiken van de vrucht overmatig gaan zweten, angstig en misselijk worden.

Opvallend is dat Brandberg niet de enige is in de Zweedse politiek met een bananenfobie. Ook parlementslid Teresa Carvalho van de Sociaal Democraten zegt eraan te lijden.

De Zweedse premier Ulf Kristersson heeft ook gereageerd op de bananenkwestie. "Het stoort me dat een hardwerkende minister bijna wordt gereduceerd tot een fobie en mensen er de draak mee steken", zegt hij tegen de Zweedse krant Expressen. "Ik vind dat we daarvoor moeten oppassen."