Koning Willem-Alexander heeft tijdens drie "intensieve, prachtige dagen" kunnen luisteren naar wat er leeft in Suriname. In gesprek met journalisten zei de koning dankbaar te zijn dat hij met koningin Máxima een staatsbezoek aan het land mocht brengen, zo kort na de viering van 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid.
De koning noemde de reis "extra bijzonder" vanwege de gedeelde geschiedenis van Nederland en Suriname. "De historische bodem waarop je hier loopt en de geschiedenis van onze twee landen, dat is toch een extra dimensie die je bij andere staatsbezoeken niet hebt. Die heb ik hier echt gevoeld."
Hij refereerde daarbij aan het laatste staatsbezoek aan Suriname door zijn grootmoeder, koningin Juliana, in 1978. "Bijna 50 jaar na haar laatste bezoek konden wij er eindelijk ook wat van beleven."
Vergiffenis
De koning sloot zijn driedaagse staatsbezoek vandaag af met een boottocht over de Surinamerivier met als bestemming een voormalig plantagegebied. Zo was er - net als op de eerste dag toen de koning vergiffenis werd geschonken door de nazaten van tot slaaf gemaakten en de inheemse gemeenschappen - opnieuw veel aandacht voor het slavernijverleden en de koloniale geschiedenis.
Na een boottocht arriveerde het koningspaar in het dorp Johanna Margaretha:
Twee jaar geleden vroeg de koning tijdens Keti Koti om vergiffenis voor het slavernijverleden, waarbij hij verwees naar de rol die zijn eigen familie speelde. Op de vraag of hij nu in Suriname het gevoel had persoonlijk iets goed te moeten maken, antwoordde hij dat hij namens zijn voorvaderen om vergiffenis had gevraagd.
"Namens de stadhouders en de koningen van het Huis Oranje-Nassau, als staatshoofden, dat ze niks gedaan hadden om op te treden tegen deze misdaden tegen de menselijkheid. Dus het is niet persoonlijk, maar het is toch namens de familie en namens het staatshoofd."
"En ik ben heel bij dat hier op de eerste middag zowel de excuses aanvaard zijn als dat we vergeven zijn", vervolgde de koning. "Dat betekent dat we dat met een ritueel afgesloten hebben en vanaf daar bouwen naar een toekomst waarin we het verleden niet vergeten."
'Hechte gemeenschap'
Het koningspaar sprak daarnaast over wat Nederland en Suriname van elkaar kunnen leren, en benadrukte hoe vele bevolkingsgroepen in Suriname hecht samenleven.
"Dat was een openbaring", zei Willem-Alexander. "Hoezeer Surinamers met al die verschillende landen van herkomst zo'n hechte gemeenschap vormen en zo goed geïntegreerd zijn. Een samenleving die zo openstaat naar anderen en op religieus vlak zo tolerant is, daar kunnen velen wat van leren."
Kroonprinses Amalia was niet aanwezig bij het staatsbezoek. Het koningspaar hoopt dat ze in de toekomst nog eens met hun oudste dochter naar Suriname kunnen reizen. Er is wel overwogen om haar deel te laten nemen aan het staatsbezoek, zei de koningin.
"Natuurlijk, dat proberen we altijd, maar ze moet ook studeren", zei Máxima. "En ze zit ook bij Defensity College. Dus het is niet dat ze niks te doen heeft. En ze kan niet elke keer les missen. We hopen dat als ze alle studies heeft afgerond, ze wel met ons mee kan."
Met Amalia, prinses Alexia en prinses Ariane zijn via WhatsApp de nodige foto's gedeeld van de reis, liet Máxima zich ontvallen.
"Ik hoop zeer dat ik ooit nog een keer de kans krijg om echt de jungle in te gaan, de bovenloop van de Surinamerivier te ontdekken en zeker ook een keer dat met de kinderen te kunnen doen", zei Willem-Alexander eerder op de dag al. "Dit bezoek van drie dagen heeft echt het raam voor mij geopend voor wat Suriname is en ik wil echt veel meer gaan ontdekken."
Verslaggever Koninklijk Huis Simone Tukker:
"Voor zowel Nederland als Suriname was het belangrijk om tijdens dit bezoek te breken met het verleden om zo een hernieuwde relatie in te luiden. Als vervolg op de speech van de koning bij het Slavernijmonument in 2023 toen hij excuses aanbood en vroeg om vergiffenis.
De koning benadrukte deze reis verschillende keren dat hij het verleden onder ogen wil zien. Voor de Surinamers was dit bezoek vooral belangrijk om te kunnen laten zien dat ze op gelijke voet staan met Nederland. We willen niet meer achter de koning lopen, maar naast hem, zo klinkt het hier.
Omdat er tijdens een ritueel waar ook de koning onderdeel van was is gebroken met het verleden, is er nu ruimte voor een nieuwe start, zo gelooft men hier. Veel Surinamers hoopten ook op een versoepeling van de visumplicht, maar daar zijn geen concrete toezeggingen over gedaan. Of de relatie tussen Nederland en Suriname in de toekomst minder turbulent zal zijn, zal de tijd uitwijzen."