Aggregator

Wekdienst 28/12: Zelensky en Trump spreken in Florida • Derde dag OKT in Heerenveen

1 hour 28 minutes ago

Goedemorgen! De Oekraïense president Zelensky en de Amerikaanse president Trump ontmoeten elkaar in Florida en in Heerenveen is de laatste dag van het olympisch kwalificatietoernooi.

Eerst het weer: vandaag komt naast zon regionaal ook hardnekkige mist of lage bewolking voor. Bij weinig wind liggen de maxima tussen 2 en 4 graden, maar in mist blijft het kwik rond het vriespunt steken. Ook vanavond en vannacht regionaal dichte mist bij lichte vorst.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

President Zelensky heeft gisteravond telefonisch overleg gevoerd met de Europese leiders en NAVO-secretaris-generaal Rutte. Ook demissionair premier Schoof nam deel aan het telefoongesprek. Zelensky schreef na afloop dat "sterke posities zowel aan het front als in de diplomatie nodig zijn om te voorkomen dat Poetin een echt en rechtvaardig einde aan de oorlog manipuleert en ontwijkt".

In aanloop naar zijn gesprek met Trump vandaag was Zelensky gisteren in Canada, waar hij een ontmoeting had met premier Carney. De Canadese premier maakte een nieuw steunpakket bekend voor Oekraïne van 1,6 miljard euro.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

Gisteren nam Frits Spits afscheid van de radio. Hij was sinds 1973 een van de vaste stemmen van de publieke omroep en presenteerde onder meer De Avondspits en Tijd voor Twee. De laatste jaren was hij te horen in De Taalstaat, en gisteren dus voor het laatst:

Fijne dag!

Dit verandert 1 januari: hotel duurder, naaktkat verboden, vaker huurtoeslag en meer

1 hour 48 minutes ago

Het is alweer bijna 2026. Dat betekent dat er weer allerlei nieuwe wetten, regels en (belasting)tarieven ingaan. Want dat is ieder jaar zo per 1 januari. Hier een overzicht van belangrijke veranderingen.

Btw op hotel omhoog

De btw op overnachtingen in hotels en vakantieparken stijgt van 9 naar 21 procent. De btw op kamperen, als je zelf een tent, caravan of camper meeneemt, blijft 9 procent.

Het demissionaire kabinet wilde ook de btw verhogen op bezoek aan onder meer sportscholen, musea en theaters. Dat is door de Tweede Kamer tegengehouden.

Minimumloon en uitkeringen omhoog

Ieder halfjaar past de overheid het minimumloon aan. Dat gaat nu van 14,40 naar 14,71 euro per uur bruto. Dat bedrag geldt voor iedereen van 21 jaar en ouder.

Op basis van de verhoging van het minimumloon gaan ook uitkeringen omhoog. Zo gaat de AOW voor alleenwonenden van 1527,63 naar 1558,15 euro netto per maand. Ook onder meer de bijstand-, WIA- en Wajong-uitkering gaan omhoog.

Belastingschijven

Zoals ieder jaar worden de grenzen van de belastingschijven aangepast aan de inflatie. Dat gebeurt dit jaar maar voor een deel. Daardoor ga je dus iets sneller wat meer belasting betalen in een hogere schijf, dan oorspronkelijk het plan was.

Het kabinet doet dit omdat de btw-verhoging op cultuur, media en sport door de Tweede Kamer is tegengehouden. Dit is als alternatief bedacht om meer belastinggeld binnen te halen.

Cryptomunten

Als je cryptomunten zoals bitcoin hebt staan bij een cryptodienstverlener, dan moet die dat doorgeven aan de Belastingdienst. Dit is een EU-regel, de belastingdiensten van EU-landen gaan de saldo- en transactiegegevens ook onderling uitwisselen. Daardoor moet het moeilijker worden om de vermogensbelasting over cryptomunten zoals bitcoin te ontduiken.

Erfbelasting

Na iemands dood hadden erfgenamen 8 maanden om aangifte te doen voor de erfbelasting. Dat wordt 20 maanden. In een periode van rouw is 8 maanden voor veel mensen te kort om alles volledig en goed in te vullen, zegt de overheid. Daarom krijg je langer de tijd.

Vaker recht op huurtoeslag

Meer mensen krijgen recht op huurtoeslag. Dus huur je, check dan even of je voortaan deze toeslag kan krijgen.

Tot nu kon je alleen toeslag krijgen als de huur maximaal 900 euro was, de maximumhuur voor sociale huurwoningen. Voor jongeren was dat 477 euro. Maar voortaan kan je ook bij duurdere huurwoningen toeslag krijgen, zolang je inkomen en vermogen maar niet te hoog zijn.

En voortaan kan je zodra je 21 wordt volledige huurtoeslag krijgen. Dat was vanaf 23. Mensen jonger dan 23 kregen een lagere huurtoeslag.

Overdrachtsbelasting woning omlaag

De overdrachtsbelasting gaat omlaag voor woningen die je koopt maar niet zelf in gaat wonen. Het gaat dus vaak om investeerders die de woning gaan verhuren. De overdrachtsbelasting was 10,4 procent van de verkoopprijs en wordt 8 procent. Voor ander vastgoed, zoals kantoor- en winkelpanden, blijft het 10,4 procent.

Voor kopers die in het huis gaan wonen blijft de overdrachtsbelasting 2 procent. En voor mensen die hun eerste huis kopen blijft die nul. Dan moet je wel aan wat eisen voldoen, je mag bijvoorbeeld maximaal 34 zijn.

Huren omhoog

De huur van huizen in de vrije sector mag 4,4 procent omhoog. Dat is de inflatie plus 1 procentpunt. Het gaat om huizen met een huur van boven de 1228,07 euro.

Voor middenhuurwoningen is de maximumverhoging 6,1 procent. Dat is de ontwikkeling van de cao-lonen plus 1 procentpunt. Middenhuurwoningen hebben een huur van tussen de 932,93 en 1228,07 euro.

De huren mogen per 1 januari omhoog, maar dat kan ook pas later in het jaar gebeuren. Verhoging mag namelijk eens per 12 maanden. En van oudsher worden huren vaak iedere 1 juli verhoogd. In de sociale huursector mogen de huren sowieso pas 1 juli omhoog, met maximaal 4,1 procent.

Trein duurder

Een treinreis bij de NS wordt gemiddeld 6,5 procent duurder. Dat is minder dan eerder nog werd gevreesd. Volgens de NS zouden de prijzen eigenlijk zo'n 12 procent omhoog moeten. De afgelopen jaren stegen de treinreisprijzen minder hard dan de inflatie en NS kreeg daar geld voor van de overheid. Nu krijgt de NS geen geld meer om die prijsstijgingen te dempen, maar er is wel afgesproken om de prijsverhoging die daardoor nodig is over vier jaar uit te smeren.

Wegenbelasting soms hoger

De motorrijtuigenbelasting, beter bekend als de wegenbelasting, gaat omhoog voor een aantal soorten voertuigen.

Accijns op brandstof omhoog

De accijns op een liter benzine gaat met 5,6 cent omhoog. Die van diesel met 3,6 cent en lpg met 1,3 cent.

In 2022 werd de accijns juist fors verlaagd na de Russische inval in Oekraïne, omdat brandstofprijzen hard stegen. Al een paar jaar zou die verlaging worden geschrapt, maar steeds werd die door de overheid verlengd.

De Tweede Kamer besloot eind november dat de accijns nu toch weer een beetje omhoog gaat om met dat geld een geplande ov-bezuiniging te schrappen.

E-sigaret alleen in speciaalzaak

Vapes of e-sigaretten mogen alleen nog in speciaalzaken verkocht worden. Tot nu toe mochten ook tankstations ze verkopen en zogeheten gemakswinkels, zoals Primera en Bruna.

Die mogen nog wel gewone sigaretten verkopen. Voor tankstations stopt dat in 2030, voor gemakswinkels in 2032. Dan mogen alleen tabakspeciaalzaken sigaretten verkopen. De overheid wil roken en vapen ontmoedigen, omdat het erg ongezond is.

Basispakket zorgverzekering anders

Wat er betaald wordt vanuit het basispakket van de zorgverzekering verandert ieder jaar iets. Dit jaar zijn er drie veranderingen.

Tot nu toe kon je één keer per jaar meedoen aan een stoppen-met-roken-programma. Dat wordt drie keer. Want stoppen met roken is niet voor iedereen even makkelijk.

Oefentherapie voor mensen met axiale spondyloartritis (een bepaalde vorm van reuma) komt in het basispakket. Bij deze ziekte heb je last van ontstekingen en pijn in rug en bekken.

Een huisartsbezoek valt niet onder het eigen risico, maar als je huisarts een specialist om advies vroeg, moest je dit wel betalen vanuit je eigen risico. Dat verandert, dit valt niet meer onder het eigen risico. En een verkennend gesprek in de geestelijke gezondheidszorg, met bijvoorbeeld een psycholoog, ook niet meer.

Nieuw in de PMD-bak

Je mag een aantal nieuwe dingen weggooien in de PMD-bak of -zak (plastic, metaal, drinkpakken). Zoals koffiecapsules, die hoeven niet leeg te zijn. En ook huishoudelijke spuitbussen, zoals deo, haarlak en slagroom. En grote verpakkingsfolies. Dit kan nu omdat producenten beter recyclebare verpakkingen maken en verwerkers het recyclingproces verbeteren.

Recreatief vissen in zee

Nieuwe regels voor mensen die recreatief vissen in zee (dus niet commercieel): je moet de vangst van zeebaars, paling en blauwvintonijn registeren in een app, Rec-Fishing. Je moet aangeven welk vistuig je gebruikt, waar je vist, de lengte of het gewicht en of je de vis hield om op te eten of teruggooide.

Het geldt in zout water in de hele EU. De EU wil hiermee kijken wat het effect van recreatief vissen is op visstanden. Het gaat dus niet om vissen in rivieren en meren. De regel gaat niet in op 1 januari, maar op 10 januari.

Grootverbruiker leidingwater betaalt meer

Grootverbruikers van kraanwater gaan meer belasting betalen. Nu betaal je per aansluiting alleen nog een speciale belasting op leidingwater voor de eerste 300 kubieke meter water per jaar. Dat wordt op de eerste 50.000.

De meeste huishoudens gebruiken een stuk minder dan die 300 m3 en gaan dus niet extra belasting betalen. Een driepersoonshuishouden verbruikt gemiddeld namelijk zo'n 150 m3. Het gaat dan ook vooral om bedrijven en andere organisaties die meer gaan betalen. Dit moet waterbesparing stimuleren.

De belasting op leidingwater is dit jaar 0,425 euro per kubieke meter water, omgerekend 0,000425 euro per liter.

Analoge meter vervangen

Het is voortaan verplicht om een slimme of digitale meter te laten installeren, die je elektra- of gasverbruik bijhoudt. Je mag deze niet meer weigeren.

De slimme meter geeft automatisch je energieverbruik door. Je mag die automatische functie wel uitzetten. Dan moet je het zelf doorgeven. En als je geen slimme meter wil, mag je kiezen voor een simpelere digitale meter. Die heeft geen communicatiefunctie, dus dan moet je het ook doorgeven. Zowel een digitale als een slimme meter houdt bij hoeveel elektriciteit je teruglevert als je zonnepanelen hebt.

En daar is het allemaal om te doen. Want een analoge meter met draaischijf houdt niet bij hoeveel je teruglevert. De schijf draait dan gewoon achteruit. Daardoor kunnen energiebedrijven geen terugleverkosten in rekening brengen.

Boetes voor inzetten schijnzelfstandigen

Na jaren van discussie en onduidelijkheid mag de Belastingdienst boetes opleggen aan werkgevers die 'schijnzelfstandigen' inhuren. Bedrijven en organisaties mogen namelijk geen zzp'ers en freelancers inhuren voor werk dat in de praktijk hetzelfde is als wat een werknemer in loondienst doet.

De wet hiervoor is al in 2016 ingegaan, maar pas in 2025 ging de Belastingdienst waarschuwingen uitdelen, maar nog geen boetes. Nu kunnen werkgevers dus ook boetes krijgen.

Loonkostenvoordeel ouderen afgeschaft

Werkgevers kregen geld van de overheid als ze iemand van 56 jaar of ouder nieuw in dienst namen. Het moest wel gaan om iemand met een uitkering, bijvoorbeeld WW of WIA. Dit zogeheten loonkostenvoordeel verdwijnt.

In 2025 werd het al verlaagd van van 3,05 euro per uur naar 1,35. Voor mensen die voor 1 januari 2024 zijn aangenomen blijft het voordeel gewoon bestaan.

Loonkostenvoordeel is er ook voor het aannemen van mensen met een arbeidsbeperking. Die regeling blijft en wordt juist uitgebreid. Tot nu kregen werkgevers 3 jaar loonkostenvoordeel. Dat wordt onbeperkt.

Pensioenstelsel

Voor veel mensen die pensioen krijgen of opbouwen verandert er iets. Want 24 pensioenfondsen, waaronder een aantal grote, stappen over naar het nieuwe pensioenstelsel. Daardoor is meer dan de helft van de pensioendeelnemers over.

In het nieuwe stelsel zijn pensioenen meer gekoppeld aan ontwikkelingen op de beurs. Gaat het goed, dan gaat het pensioen sneller omhoog dan nu. Gaat het slecht, dan kunnen pensioenen eerder dan nu dalen. Sommige fondsen gingen al in 2025 over, de rest op 1 januari 2027 of 2028.

Zelfstandigenaftrek omlaag

Al sinds 2020 gaat ieder jaar de zelfstandigenaftrek wat omlaag. Dat is een korting op de inkomstenbelasting voor zzp'ers. Die aftrek daalt nu van 2470 naar 1200 euro. De overheid doet dit om de belastingverschillen tussen zzp'ers en werknemers kleiner te maken. In 2019 was de aftrek nog 7280 euro.

Maximaal 2999 euro contant betalen

Winkeliers mogen geen contante betalingen van 3000 euro en meer aannemen. De overheid verbiedt dit omdat criminelen vaak grote contante betalingen zouden gebruiken om geld wit te wassen.

Het verbod geldt niet voor betalingen tussen particulieren, bijvoorbeeld als je iets koopt via Marktplaats.

Naaktkat en vouwoorkat verboden

Een naaktkat of vouwoorkat hebben wordt verboden. Het was al verboden om ze te fokken. Katten zoals de Schotse vouwoorkat hebben een genetische afwijking waardoor hun oren gevouwen zijn. Door die afwijking hebben ze ook pijn, lopen mank en hebben stijve gewrichten.

Naaktkatten zoals de Sphynx krijgen sneller bepaalde infecties en huidkanker. Katten geboren en gechipt voor 1 januari mag je wel houden. Maar die mogen niet meer meedoen aan wedstrijden, tentoonstellingen of keuringen.

Incidenten bij kinderopvang

Gastouders en kinderopvangorganisaties moeten het verplicht melden als er bij hen een ernstig incident gebeurt met een kind. Bijvoorbeeld als een kind naar het ziekenhuis moet. Ze moeten dit dan zo snel mogelijk melden bij de GGD.

Hierdoor moet de overheid betere informatie krijgen over incidenten bij kinderopvangplekken en de oorzaak ervan.

Contact met overheid via internet

Burgers en bedrijven hebben voortaan het recht om contact met de overheid via internet te hebben. Aanvragen voor bijvoorbeeld vergunningen en bezwaarschriften moeten ze digitaal kunnen versturen, bijvoorbeeld per email, webformulier of het uploaden van bestanden.

Bij berichten naar de overheid moet je een ontvangstbevestiging krijgen. En bij het invullen van een webformulier mag de overheid je niet verplichten om onnodige dingen in te vullen.

De mogelijkheid om per post te communiceren blijft, maar burgers en bedrijven kunnen nu kiezen.

Euro in Bulgarije

Een verandering buiten Nederland: Bulgarije voert per 1 januari de euro in. En dat betekent dat na onder meer de gulden, peseta en drachme ook de lev verdwijnt als betaalmiddel. Bulgarije is het 21e euroland.

Psychologen in strafzaken

Psychiaters en psychologen die meewerken aan strafzaken gaan meer geld krijgen. Hun vergoedingen voor het onderzoeken van verdachten stijgen 9 procent. Ook mogen ze meer uren declareren. Er is nu een tekort en daardoor is er soms vertraging tijdens rechtszaken. Meer geld moet dit werk aantrekkelijker maken.

Bestrijding georganiseerde misdaad

Om georganiseerde criminaliteit aan te pakken gaan straffen en boetes voor verschillende misdrijven omhoog. Ook wordt het strafbaar om een verborgen ruimte in een voertuig te bouwen om politieonderzoek te bemoeilijken.

En het wordt moeilijker om tijdens een rechtszaak om nieuwe rechters te vragen. Beklaagden kunnen dat doen als ze vinden dat een rechter partijdig is, maar dit wordt ook gebruikt om zaken te vertragen.

Auteursrecht

Schrijvers, muzikanten en filmmakers worden voortaan beter beschermd als ze een contract sluiten met uitgevers, platenmaatschappijen en filmproducenten. Afspraken over het gebruiken van en verdienen aan hun creatief werk moeten op papier staan als een partij het alleenrecht wil hebben. En als die het werk vervolgens niet of nauwelijks gebruikt, kan de maker het contract makkelijker beëindigen.

En makers mogen zich organiseren en gezamenlijk onderhandelen over de vergoeding die ze krijgen, bijvoorbeeld van streamingdiensten.

Autobranden door heel Nederland, ook explosie bij auto Rotterdam

2 hours 12 minutes ago

Op zeker vijf plekken in Nederland zijn vannacht autobranden geweest. Er brandden voertuigen uit in Rotterdam, Utrecht, Den Bosch, Emmen en Smilde. In Rotterdam was ook een explosie bij een auto; die raakte daarbij zwaar beschadigd. Bij de incidenten vielen geen gewonden.

De eerste autobrand was gisteravond laat in Utrecht. In de wijk Overvecht brandde een auto uit die geparkeerd stond bij een appartementencomplex.

In het Drentse Smilde stond aan het begin van de nacht op een kruispunt een bestelbus in brand, met daaromheen een groep jongeren. Die zongen "Hier is de brandweer weer". Vervolgens keken ze toe hoe de brand werd geblust.

Het was de derde brand in Smilde in korte tijd. In de nacht van donderdag op vrijdag brandde een aanhanger uit, ook midden op een kruispunt. Twee weken geleden stond in het dorp een sloopauto in lichterlaaie. Voor de branden is niemand aangehouden.

In Emmen ging het mis rond 04.00 uur. Daar brandde een auto uit in een berm in de wijk Emmerhout. Vrijdagavond was er in Emmen ook een autobrand; in beide zaken doet de politie onderzoek naar de oorzaak.

Twee incidenten in Rotterdam

In Rotterdam waren twee incidenten. In het stadsdeel Delfshaven vlogen een taxibus en twee personenauto's in brand. De taxibus en een auto zijn volledig verwoest. De andere auto is zwaar beschadigd.

Even daarvoor was in Rotterdam-Feijenoord een explosie geweest bij een auto. Daarvan is de motorkap opengeklapt. Wat er precies is gebeurd, is onduidelijk. De auto wordt forensisch onderzocht.

In Den Bosch brandde tot slot een vrachtwagen uit. Die stond geparkeerd op een industrieterrein aan de rand van de stad, waar een maand geleden ook een vrachtwagenbrand was. De brandweer had het vuur snel onder controle, maar de vrachtwagen was niet meer te redden.

Voetganger doodgereden op A2 bij Den Bosch

4 hours 46 minutes ago

Op de A2 bij Den Bosch is een voetganger doodgereden. Dat gebeurde rond 01.15 uur op de weg richting Utrecht. Over de identiteit van het slachtoffer is nog niets bekendgemaakt.

De A2 bestaat ter hoogte van Den Bosch uit een weg voor doorgaand verkeer en in beide richtingen een parallelrijbaan met op- en afritten. Het slachtoffer liep over de hoofdrijbaan. Wat diegene daar deed, is onduidelijk.

De politie doet onderzoek naar de toedracht van het ongeluk. Vanwege het onderzoek was de weg enkele uren dicht.

Problemen door ijzel in Duitsland, ook bij ons waarschuwing voor gladheid

5 hours ago

In delen van Duitsland heeft het verkeer last van extreme gladheid. Gisteravond waren in de deelstaat Noordrijn-Westfalen tientallen ongelukken die werden veroorzaakt door gladde wegen. Volgens de omroep WDR werden vooral in het oosten van de regio veel botsingen gemeld.

De problemen ontstonden op Tweede Kerstdag, toen vooral in het oosten van Duitsland. In Berlijn ijzelde het. Daar werden tussen vrijdagmiddag en zaterdagochtend 565 ongelukken geteld.

In meerdere Berlijnse ziekenhuizen was volgens Duitse media de spoedeisende hulp overbelast. Die kregen veel mensen binnen met botbreuken en andere verwondingen door valpartijen. In de hoofdstad is het nog steeds glad, maar lijkt de situatie inmiddels verbeterd.

Tot in de loop van de ochtend kan het extreem glad zijn in vrijwel het gehele midden van Duitsland. Weggebruikers wordt gevraagd extra voorzichtig te zijn.

In Nederland waarschuwt het KNMI eveneens voor gladheid door bevriezing van natte weggedeelten. De waarschuwing geldt tot 10.00 uur voor de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland en Flevoland.

40 arrestaties voor illegale vuurwerkshow in hartje Parijs

6 hours ago

In het centrum van de Parijs heeft de politie veertig mensen aangehouden voor het illegaal afsteken van vuurwerk. De groep deed dat in de buurt van de Eiffeltoren. Vanwege de hoeveelheid afgestoken vuurwerk hing een rookwolk boven de stad, die rood kleurde door het vuurwerk.

Het vuurwerk werd afgestoken rond 20.45 uur bij het beroemde Trocadéro-plein. Op beelden is te zien dat de groep in formatie stond en onder meer rookfakkels en pijlen gebruikte.

De politie kon in de meldkamer meekijken via bewakingscamera's en stuurde meteen agenten naar het plein. In eerste instantie werd gesproken van 25 arrestaties, maar dat waren er dus veertig.

De politie heeft tegen Franse media niets gezegd over de achtergrond van de groep. Op socialemedia-accounts van fans van voetbalclub Paris Saint Germain wordt gezegd dat het gaat om een actie van de harde kern van die club. Die zou de zes gewonnen titels van het afgelopen jaar hebben willen vieren.

Seeing Sound for Under $200

7 hours 4 minutes ago
There are five general senses: touch for feels, taste for food, smell for avoiding trash, hearing for sounds, and, of course, eyesight for visualizing the very waves making up that …read more
Ian Bos

Zeehondenpup van asfalt gered op Maasvlakte

7 hours 23 minutes ago

De brandweer heeft op de Maasvlakte een gewonde zeehondenpup gered. Het dier lag op een vierbaansweg door het havengebied. Brandweerlieden zagen de huiler eerst aan voor een vuilniszak, maar toen de pup bewoog, werd een reddingsactie gestart.

De zeehond werd ontdekt op de ochtend van Tweede Kerstdag. Het was toen nog rustig op de weg, zegt Ad van den Berge van stichting Strand in Zicht die de pup heeft opgevangen. "Wat dat betreft had hij een goed moment uitgekozen."

Het dier liet zich makkelijk vangen en was binnen een kwartier op weg naar een zeehondenopvang in Stellendam. Daar kan de zeehond aansterken en herstellen van een wond rond een oog.

De weg waar de zeehond is gevonden ligt dicht bij het Maasvlaktestrand. "Ze kruipen honderden meters, ook al zijn ze klein", zegt Van den Berge bij Rijnmond. "Het zijn ondernemende gasten."

Zelensky spreekt Canadese premier en Europese leiders voor gesprek met Trump

9 hours 8 minutes ago

De Oekraïense president Zelensky heeft telefonisch overlegd met de Europese leiders en NAVO-secretaris-generaal Rutte. Hij deed dat voorafgaand aan zijn ontmoeting met de Amerikaanse president Trump, komende avond in Florida.

Ook demissionair premier Schoof nam deel aan het telefoongesprek. Zelensky schreef na afloop dat "sterke posities zowel aan het front als in de diplomatie nodig zijn om te voorkomen dat Poetin een echt en rechtvaardig einde aan de oorlog manipuleert en ontwijkt".

Canadees steunpakket

Zelensky was zaterdag in Canada, waar hij een ontmoeting had met premier Carney. De Canadese premier maakte een nieuw steunpakket bekend voor Oekraïne van 1,6 miljard euro.

Die steun is belangrijk voor Oekraïne, omdat de gevechten onverminderd doorgaan en Oekraïne in het defensief zit. Ook dit weekend viel Rusland Oekraïne op verschillende plekken aan en zaten een miljoen mensen in Kyiv zonder stroom.

"Rusland blijft onze steden en onze bevolking kwellen", schreef Zelensky na de ontmoeting met Carney op X. "Moskou heeft zelfs de voorstellen voor een kerstwapenstilstand afgewezen en voert de wreedheid van zijn raket- en drone-aanvallen op."

Rode lijnen

Naar verwachting rond 19.00 uur Nederlandse tijd treft Zelensky president Trump in Florida. Oekraïne wil dat Trump instemt met veiligheidsgaranties als Rusland zich niet aan de afspraken houdt. Die veiligheidsgaranties zijn opgenomen in een Oekraïens 20-puntenplan dat onder meer ook de Oekraïense terugtrekking uit de regio Donetsk bevat als Rusland zich terugtrekt uit een vergelijkbaar stuk bezet gebied.

Oekraïne wil de oorlog met Rusland graag beëindigen en stelt zich constructief op, benadrukt Zelensky keer op keer. Er zijn echter wel rode lijnen, schreef hij. Ook zijn er voorstellen die verregaande Oekraïense concessies behelzen. "We zullen dit met onze mensen communiceren, want de bevolking in Oekraïne heeft hierin het laatste woord", zei Zelensky.

Zelensky kondigde aan na zijn gesprek met Trump opnieuw in gesprek te gaan met de Europese leiders.

Wereldrecord achteruit zwemmen voor Maarten van der Weijden: 17 kilometer in 8 uur

10 hours ago

Maarten van der Weijden heeft het wereldrecord achteruitzwemmen verbroken. De Olympisch zwemkampioen zwom in acht uur tijd precies 17 kilometer. Dat deed hij in een zwembad in Zaltbommel. Om 13.00 uur startte hij en al die uren was hij te volgen via een livestream.

Met zijn recordpoging wilde Van der Weijden 11.000 euro ophalen voor kankeronderzoek, de ziekte die hij zelf ook heeft gehad. Dat is net niet gelukt. De teller stond dankzij honderden donateurs uiteindelijk stil op 10.570 euro.

Het vorige wereldrecord stond op 15,66 kilometer in acht uur. Dat werd in 2022 gezwommen in Ierland.

'Euforisch en brak'

Van der Weijden trok uit het water meteen een fles bubbels open. "Waanzinnig", reageerde hij na een slok. "Ik ben enorm blij. Ik voel me redelijk euforisch en ook wel een beetje brak."

Dat achteruitzwemmen deed hij op zijn buik. Met zijn armen zwom hij achteruit, zijn benen hield hij stil.

En waarom achteruit? "Omdat het leven helaas soms kan voelen alsof het van je wegloopt. En dan is het handig dat je het van een andere kant bekijkt."

Badeendjes

Mensen die geld wilden doneren, adopteerden een badeendje van 11 euro per stuk. Die eendjes werden in het water gegooid. Dat het aantal eendjes steeds bleef groeien, vond Van der Weijden mooi om te zien, zei hij na afloop.

Nu heeft hij vooral zin om te slapen. Toch vond hij het "een fantastische acht uur". "Het smaakt naar meer."

Elfstedentriatlon

Twee jaar geleden haalde Van der Weijden ruim 3,7 miljoen euro op voor kankeronderzoek. Dat deed hij door 200 kilometer te zwemmen, 200 kilometer te fietsen en 200 kilometer te lopen. En dat in zeven dagen tijd.

In zeven dagen tijd voltooide hij die Elfstedentriatlon:

Vogelgriep bij vleeskuikenbedrijf Deurne

10 hours 46 minutes ago

In Deurne in Brabant is vogelgriep vastgesteld op een vleeskuikenbedrijf. De 162.000 kuikens worden afgemaakt om verspreiding van het virus te voorkomen.

In een straal van 1 kilometer rond het bedrijf zitten drie andere pluimveebedrijven en in een straal van 3 kilometer rond het bedrijf nog zeven. Deze bedrijven worden door de Voedsel- en Warenautoriteit de komende tien dagen extra goed in de gaten gehouden.

Deurne ligt op 10 kilometer van Ysselsteyn in Limburg waar gisteren voor de derde keer in een week tijd vogelgriep werd vastgesteld op een pluimveebedrijf.

Vervoersverbod

Er liggen in een straal van 10 kilometer rond het besmette bedrijf in Deurne 46 pluimveebedrijven. Een aantal daarvan lag al in de beperkingszone die was ingesteld na de besmettingen in Ysselsteyn en Veulen van de afgelopen dagen.

In de hele 10-kilometerzone geldt per direct een vervoersverbod. Sinds oktober geldt in heel Nederland al een landelijke ophokplicht voor pluimveebedrijven.

Opnieuw straatbranden in Amsterdamse Floradorp, politie en brandweer ter plaatse

11 hours 13 minutes ago

In Floradorp hebben buurtbewoners opnieuw op verschillende plekken brand gesticht op straat. Naast de brandweer is ook veel politie aanwezig in de wijk in Amsterdam-Noord.

NH Nieuws schrijft dat de branden onder meer op kruispunten zijn aangestoken. Een woordvoerder van de brandweer spreekt van forse buitenbranden. Er is onder meer afval, een vuilcontainer en hout in brand gestoken.

De brandweer zegt dat de agenten ervoor zorgen dat de brandweerlieden hun werk kunnen doen. Volgens hem is er geen sprake van een vijandige sfeer richting de hulpdiensten.

Er zijn nog geen mensen aangehouden, laat de politie weten. Ook de Mobiele Eenheid is opgeroepen.

Vaker onrustig

Sinds het verbod op het traditionele vreugdevuur is het vaker onrustig in de wijk. Veel mensen in Floradorp zijn boos over het besluit van burgemeester Halsema om het vreugdevuur, dat normaal gesproken bij de jaarwisseling wordt ontstoken, te verbieden.

Halsema nam dat besluit in mei op advies van de brandweer, die het vreugdevuur in de wijk al jaren niet verstandig vindt. Er zijn zorgen over de veiligheid.

Eerder deze maand werden ook meerdere brandjes gesticht en werd vuurwerk naar de politie gegooid. De ongeregeldheden ontstonden na de vertoning van een documentaire over het vreugdevuur.

Twee doden en ruim 200.000 huishoudens zonder stroom door storm in Zweden en Finland

11 hours 49 minutes ago

In Scandinavië en Finland zitten ruim 200.000 huishoudens zonder stroom vanwege storm Johannes. Die trekt sinds vanochtend over het noorden van Noorwegen, Zweden en Finland en bereikt af en toe orkaankracht.

In Zweden kostte de storm het leven aan twee mensen. In Sandviken kwam een man om doordat een boom op hem viel en in Härnosand overleed een man nadat hij klem was komen te zitten onder een vallende boom. Volgens de Zweedse verkeersdienst zijn er "ongelooflijk veel bomen" omgevallen.

In enkele noordelijke provincies heeft de overheid een noodalarm uitgevaardigd. Er is opgeroepen om niet meer naar buiten te gaan vanwege het gevaar voor vallende bomen en brekende elektriciteitsleidingen. Daarbij klonken in Gävle ook de sirenes. Volgens Zweedse media is dat zeer uitzonderlijk. Het komt zo goed als nooit voor.

Te gevaarlijk voor reparateurs

Vanwege de gebroken elektriciteitsleidingen zitten in Zweden zo'n 40.000 huishoudens zonder stroom. Ook zijn vele trein- en busverbindingen uitgevallen. Enkele bruggen zijn uit voorzorg afgesloten en er varen geen veerdiensten naar Gotland en Eckerö.

Volgens stroombedrijf EON kan het wel tot maandag duren voor iedereen weer stroom heeft. Het is vanwege het slechte weer in sommige gevallen te gevaarlijk om reparateurs op pad te sturen.

De storm gaat gepaard met hevige sneeuwbuien, waarin het zicht bijna nul is. Op de snelweg E4 zitten honderden automobilisten vast in hun auto. Er liggen veel bomen op de snelweg, meldt de Zweedse Rijkswaterstaat.

170.000 huishoudens zonder stroom

Ook Finland wordt hard getroffen door de storm. In Fins Lapland werd een vliegtuig met meer dan 150 mensen aan boord van de startbaan in een sneeuwbank geblazen. Een kleiner toestel met zo'n tien mensen aan boord overkwam hetzelfde. Niemand raakte gewond. Al het vliegverkeer in het noorden van Finland is stilgelegd.

In Finland zitten ruim 170.000 huishoudens zonder stroom door de storm, die daar Hannes wordt genoemd.

Koperen platen

In Noorwegen kwamen zo'n 5000 mensen zonder stroom te zitten en dreigde de harde wind de tonnen wegende koperen platen van een kerk in Lillehammer te blazen.

Diverse veerdiensten varen niet tot vanavond laat en veel tunnels zijn door de stroomstoringen niet verlicht.

Gävlebocken

In Zweden heeft de storm ook een decennia-oude traditie omvergeblazen. In Gävle is de beroemde metershoge van stro gemaakte Gävlebock door de wind omver geblazen.

De beroemde bok, die symbool staat voor kerst, wordt begin december neergezet en haalt meestal de jaarwisseling niet omdat hij al eerder door vandalen in brand wordt gestoken. Dat gebeurde sinds 1966, toen hij voor het eerst werd neergezet, al zeker 30 keer.

Dit jaar bleef de bok dus tot de kerst ongeschonden, maar is nu alsnog gesneuveld.

China zet toerisme en vloggers in om Xinjiangs slechte naam op te poetsen

12 hours 11 minutes ago

Xinjiang is internationaal bekend door de grootschalige opsluiting van Oeigoeren en andere moslimminderheden in detentiekampen. De noordwestelijke regio van China wil van die slechte naam af en economisch groeien. Xinjiang investeert daarom miljarden in toerisme en nodigt buitenlandse vloggers en journalisten uit om "positieve verhalen" te maken over de regio.

De meeste Chinezen weten niet wat zich in Xinjiang heeft afgespeeld. Nog minder dan mensen buiten China weten ze wat er gebeurde in de vele detentiekampen. China zet alles op alles om de informatiestromen uit de regio zo goed mogelijk te beheersen.

De overheid benadrukte dat separatistisch geweld en islamitisch extremisme de regio onveilig maakten. Daarmee verantwoordde ze een beleid van extreme onderdrukking, hoewel het volgens mensenrechtenorganisaties slechts een excuus was.

300 miljoen toeristenbezoeken

Bij Chinezen heeft het vooral geleid tot angst voor Xinjiang. Ze durfden er lang niet heen te gaan. Dat lijkt nu te veranderen, want dit jaar verwelkomde de regio meer dan 300 miljoen toeristen.

Of Xinjiang onveilig is? "Vroeger misschien, nu is dat voorbij. Als het land zich economisch ontwikkelt, is iedereen blij," zegt Wang. Hij komt uit Beijing en reist door Xinjiang. Hij poseert uitgebreid voor z'n eigen camera bij het Hemelbergmeer, dat op anderhalf uur rijden van hoofdstad Urumqi ligt.

De overheid pompt miljarden in het toerisme in Xinjiang. Traditionele wijken worden opgekuist en gerenoveerd voor massatoerisme, wintersportparken worden uit de grond gestampt en (sociale) media worden overspoeld door prachtige promotievideos. De grote aantallen toeristen bevestigen het succes van dit beleid.

Misdaden tegen de menselijkheid

Het ontgaat Chinese toeristen veelal hoe wrang het is om op vakantie te gaan in een regio waar meer dan een miljoen Oeigoeren in detentiekampen zaten en een onbekend aantal nog zit. Door de strenge censuur weten ze niet wat zich daar heeft afgespeeld.

Buiten China hebben mensen wel toegang tot de verhalen van gevluchte Oeigoeren, onderzoeken van mensenrechtenorganisaties en journalisten en verklaringen die slachtoffers en onderzoekers deden bij het "Oeigoeren-tribunaal." Dat onofficiële tribunaal concludeerde dat de Chinese regering zich schuldig maakt aan genocide en misdaden tegen de menselijkheid.

Dus moet ook internationaal Xinjiangs naam worden opgepoetst. Daarom nodigt de Chinese overheid buitenlandse vloggers en journalisten uit op propagandatrips om vooral de mooie natuur, het lekkere eten en de economische groei te tonen.

Op Youtube, TikTok en het Chinese RedNote zie je veel van dit soort filmpjes. Vlogger Michele Ponte vat perfect samen wat hij te zien kreeg in een Youtube filmpje van het promotiebureau van Xinjiang: "Drie woorden om Kashgar te omschrijven? Interessant, historisch en geweldig eten".

Maar deze trips gaan niet naar de vele gesloten moskeeën of de detentiekampen. Ook de trip waarvoor de NOS uitgenodigd was, ging alleen langs de mooie kanten van de regio.

De lokale overheid heeft de ambitie om meer trips voor buitenlanders te organiseren. Na een diner hoorde ik de lokale volksvertegenwoordiger de slechte kwaliteit van China's eigen propaganda betreuren en zeggen dat niks zo goed is voor de naam van Xinjiang als buitenlandse bezoekers die hun eigen, positieve verhalen mee naar huis nemen en verspreiden.

Nieuwe politieke wind

De economie in Xinjiang is de afgelopen jaren flink gegroeid onder het leiderschap van partijsecretaris Ma Xingrui, de hoogste vertegenwoordiger van de Communistische Partij in de regio. Hij volgde Chen Quanguo op, die het extreme beleid van massale opsluitingen uitvoerde en daardoor wereldwijd op sanctielijsten kwam te staan.

De meer op de economie gerichte Ma is deze zomer echter vroegtijdig vervangen door Chen Xiaojiang, die jarenlang werkte voor het anti-corruptieorgaan van de partij dat talloze partijleden heeft gezuiverd sinds het aantreden van Xi Jinping.

En ook Ma lijkt nu gezuiverd. Hij verscheen deze maand niet in het openbaar tijdens belangrijke politieke vergaderingen in Peking. Ma komt uit de ruimtevaart en de defensiehoek, waar Xi's anti-corruptiecampagne de afgelopen tijd het ene na het andere kopstuk ten val brengt.

Met de aanstelling van Chen Xiaojiang gaat er een nieuwe politieke wind waaien in Xinjiang. Experts vrezen dat er door hem een nieuwe ronde van onderdrukking komt. Het vasthouden van economische groei en meer toeristen aantrekken is lastig als het iemands voornaamste taak is om "de veiligheid" te bewaren.

Eerder deze maand maakte correspondent Laura van Megen al deze reportage over Xinjiang:

Kookadvies in Amersfoort uitgebreid: 15.000 huishoudens moeten water koken

13 hours 37 minutes ago

15.000 huishoudens in Amersfoort moeten hun drinkwater de komende dagen blijven koken, meldt waterbedrijf Vitens. Het water is nog niet schoon en het kookadvies wordt daarom verlengd. Het drinkwaterbedrijf weet nog niet waar de besmetting vandaan komt.

Dinsdag kregen een kleine duizend adressen in de Amersfoortse wijk Randenbroek hetzelfde advies. Vitens laat vandaag aan persbureau ANP weten dat het nu om flink meer adressen gaat.

"Helaas hebben wij het kookadvies moeten uitbreiden naar een groter gebied in Amersfoort", meldt Vitens. Op de site kunnen inwoners hun postcode invoeren om te zien of het kookadvies voor hen geldt.

"We werken hard aan een oplossing en blijven het drinkwater steeds testen", schrijft Vitens. "Helaas kunnen we vooraf niet zeggen hoelang het kookadvies duurt. U krijgt bericht van ons wanneer het koken van uw drinkwater niet meer nodig is."

Uiterlijk woensdag 31 december komt Vitens met een update.

'Wel gewoon douchen'

Sinds woensdag geldt het kookadvies in de Amersfoortse wijk Randenbroek, schrijft RTV Utrecht. Vitens vond in een monster de darmbacterie.

De enterokokkenbacterie is niet gevaarlijk voor gezonde mensen, maar voor mensen met een kwetsbare gezondheid kan de bacterie vervelende gevolgen hebben.

Als water drie minuten is gekookt, is het veilig om te drinken. "U kunt wel gewoon douchen, de vaatwasser gebruiken en handen wassen met kraanwater. Ook het water dat u gebruikt om eten in te koken, hoeft niet vooraf drie minuten te koken."

Het gaat goed met de soepschildpad (en ander positief nieuws over de planeet)

14 hours 15 minutes ago

Klimaatverandering is meestal negatief in het nieuws. Toch zien experts ook over 2025 positieve ontwikkelingen.

De opkomst van hernieuwbare energie is volgens het wetenschappelijke vakblad Science de doorbraak van het jaar. In de eerste helft van 2025 werd voor het eerst meer elektriciteit opgewekt uit alle hernieuwbare bronnen samen dan uit steenkool. Het stemt Olof van der Gaag, de voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, "heel optimistisch". "Dit is deels te danken aan klimaatbeleid, maar het is ook een economische ontwikkeling die niet meer te stoppen is."

Vooral de opwekking van zonne- en windenergie groeit snel. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) versnelt de groei van duurzame energie in 80 procent van alle landen, met China als absolute koploper. "China gebruikt een derde van alle energie op de wereld", zegt Van der Gaag. "Daar hebben ze dit jaar een grote stap gezet."

En dat leidt tot meer goed nieuws. Want na jarenlange groei steeg de CO2-uitstoot van China dit jaar niet verder. Daardoor lijkt het erop dat 's werelds grootste uitstoter van broeikasgassen sneller dan verwacht over zijn piek heen is. "En als China piekt, dan piekt waarschijnlijk de wereld", zegt Detlef van Vuuren, klimaatwetenschapper aan de Universiteit Utrecht en het Planbureau voor de Leefomgeving.

Het land is weliswaar nog altijd een grootverbruiker van steenkool, de meest vervuilende fossiele brandstof, maar de hoeveelheid hernieuwbare energie groeit snel. "China is verantwoordelijk voor 30 procent van de wereldwijde emissies, dus als China minder gaat uitstoten, dan heeft de hele wereld daar profijt van."

Van Vuuren verwacht dat de uitstootreductie van China ook andere landen aanzet tot actie.

Oceanen

Dit jaar werd ook het VN-verdrag voor de bescherming van oceanen officieel een feit. Marokko ratificeerde op 19 september als zestigste land het High Seas Treaty, twee jaar nadat het akkoord werd gesloten en twintig jaar na de eerste onderhandelingen.

Het verdrag moet wereldwijd de oceanen beschermen. Zo kunnen internationale wateren straks beschermde zeegebieden worden. Nu is dat lastig, omdat niemand juridisch verantwoordelijk is voor deze delen van de oceaan. En dat terwijl de zeeën belangrijk zijn voor bijvoorbeeld de voedselvoorziening en voor het klimaat op aarde. In de toekomst moet 30 procent van de oceanen uit beschermde mariene gebieden bestaan.

Van 'bedreigd' naar 'minst bedreigd'

Uit de oceaan komt nog meer goed nieuws: de groene zeeschildpad is niet langer een bedreigde diersoort. Het dier is van 'bedreigd' naar 'minst bedreigd' gegaan op de soortenlijst van natuurorganisatie IUCN.

De groene zeeschildpad heet ook wel de soepschildpad, wat meteen de dreiging verklaart. Decennia lang werd er op de schildpad gejaagd. Het dier verdween in de schildpaddensoep, de eieren werden gegeten als delicatesse en het schild gebruikt ter decoratie. Maar maatregelen om het dier te beschermen, betalen zich nu uit.

Niet alleen met de groene zeeschildpad gaat het goed. In de Atlantische Oceaan zwemmen weer iets meer noordkaper walvissen, al blijft de soort wel ernstig bedreigd. En in Schotland gaat het goed met de herintroductie van de wilde kat. Maar liefst vijf Schotse wilde katten kregen dit jaar een nestje.

Een positieve ontwikkeling is er ook voor bomen. Uit het Global Forest Resources Assessment, een vijfjaarlijks rapport van de Verenigde Naties, blijkt dat ontbossing wereldwijd is afgenomen.

In de periode 2015 2025 werd zo'n 10,9 miljoen hectare per jaar gekapt. Dat is 2,5 keer de totale oppervlakte van Nederland. Klinkt niet als heel weinig, maar het is al een stuk minder dan in de decennia daarvoor. Vooral voor landbouwgrond worden minder bomen gekapt.

"Ik zie het echt wel als een succesmoment", zegt Wouter Peters, hoogleraar koolstofkringloop aan de Wageningen Universiteit. "Deze dalende trend is echt te danken aan beleid. Dit is het bewijs dat we iets tegen ontbossing kunnen doen."

"Deze uitkomst is nog beter dan waar we ons op hadden voorbereid", zei klimaatminister Ralph Regenvanu van Vanuatu op 23 juli, na de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in de grootste klimaatzaak ooit. Het Hof bepaalde dat landen, volgens het internationaal recht, verplicht zijn om klimaatverandering tegen te gaan.

Een schone, gezonde en duurzame leefomgeving is een mensenrecht, zo oordeelde het Hof. En elk land moet zich daarom inzetten om klimaatverandering tegen te gaan, ongeacht of je klimaatverdragen hebt getekend.

De uitspraak is niet juridisch bindend, maar daarom niet minder invloedrijk. Voor de klimaatbeweging was deze uitkomst dan ook een grote overwinning.

Verkeerd lichaam gecremeerd door fout van Schots ziekenhuis

14 hours 42 minutes ago

Een ziekenhuis in de Schotse stad Glasgow gaat onderzoek doen naar de eigen rol bij de crematie van een verkeerd lichaam.

Het Queen Elizabeth University Hospital ziekenhuis droeg per ongeluk het verkeerde lichaam over aan de begrafenisondernemers.

De fout werd pas ontdekt na de crematie. Daardoor moesten de nabestaanden van de per ongeluk gecremeerde persoon afscheid nemen zonder dat het lichaam van de overledene aanwezig was.

De nabestaanden van beide personen zijn op de hoogte gesteld.

Schorsing

Het ziekenhuis zegt dat er sprake is van een menselijke fout, doordat de procedures voor het identificeren en categoriseren van de lichamen niet waren opgevolgd. De betrokken personeelsleden zijn voorlopig geschorst.

"Het is zeer betreurenswaardig dat deze procedures in dit geval niet zijn gevolgd, waardoor twee families in een toch al zeer moeilijke periode nog meer leed is berokkend", laat het ziekenhuis weten.

Het Queen Elizabeth University Hospital is het grootste ziekenhuis in Schotland. Er loopt al een onafhankelijk onderzoek naar het ziekenhuis na een reeks infectie-uitbraken en vanwege bezorgdheid over de water- en ventilatiesystemen.