Aggregator

Estland en Litouwen hebben de VN officieel laten weten uit het internationale verdrag tegen landmijnen te stappen. Beide landen zeggen dat ze niet gebonden willen zijn aan verdragen waar de vijand zich ook niets van aantrekt. Rusland heeft in de oorlog tegen Oekraïne op grote schaal landmijnen ingezet: ongeveer een kwart van het land is ermee bezaaid.

"We hebben dit besluit niet lichtzinnig genomen", garandeert de Litouwse minister van Buitenlandse Zaken. Hij zegt dat het land zich met landmijnen beter kan beschermen tegen Russische agressie. "Maak je geen illusies: Poetins Rusland is de belangrijkste dreiging voor Europa."

Litouwen en Estland benadrukken respect te blijven houden voor mensenrechten en internationale wetgeving, maar stellen dat de Russische dreiging hen geen keuze laat. "Litouwen zal er alles aan doen om onze staat, bevolking en elke centimeter NAVO-grondgebied effectief militair te beschermen."

Meer opzeggingen

Sinds 1997 spraken 160 landen hun steun uit voor het Verdrag van Ottawa, waarin landmijnen worden verboden. Het gebruik daarvan is omstreden, omdat opruimen in vredestijd moeilijk en gevaarlijk is en mijnen vaak jarenlang nog onschuldige slachtoffers maken. Supermachten en grote wapenfabrikanten als de VS, China en Rusland hebben zich er nooit aan gebonden.

Naast Estland en Litouwen willen ook Letland, Polen en Finland zich terugtrekken uit het verdrag, allemaal lidstaten van de NAVO en de EU en buurlanden van Rusland. Al die landen maakten eerder dit jaar hun intentie om eruit te stappen al duidelijk. Estland legt uit dat het land zo "meer flexibiliteit" in de verdediging krijgt.

Meer slachtoffers

Het Rode Kruis maakt zich zorgen over die ontwikkeling. De trend om het wapentuig steeds minder in te zetten lijkt namelijk gekeerd: in 2023 stierven door mijnen 833 mensen, het hoogste aantal sinds 2011.

"Meer dan 80 procent van de slachtoffers van antipersoneelsmijnen zijn burgers, geen gewapende strijders. Dit wapen maakt geen onderscheid", waarschuwt Jan Tijmen Ninck Blok, expert humanitair oorlogsrecht van de hulporganisatie. "Een landmijn kan vele jaren in de grond blijven liggen en het leven kosten aan een kind dat nog geboren moet worden."

Hij wijst bovendien op studies waaruit blijkt dat door de evolutie van oorlogsvoering de antipersoneelsmijn overbodig is geworden. Ze moeten constant worden beschermd tegen mineurs en beperken juist de flexibiliteit van het eigen leger.

Een Amerikaanse begrafenisondernemer heeft de maximale straf van 20 jaar gekregen voor het jarenlang respectloos opslaan van 190 lichamen. Nabestaanden dachten dat Jon Hallford hun de as van geliefden had opgestuurd, maar in feite liet hij de overledenen vergaan in een gebouwtje in de staat Colorado.

Het OM had een straf van 15 jaar geëist, zijn advocaten drongen aan op 10 jaar cel. De rechter vond echter alleen de maximumstraf gepast: "Dit is niet zomaar een ordinaire fraude".

De mensonterende praktijken van Hallford en zijn vrouw kwamen aan het licht toen de politie in 2023 een inval deed in hun "ecologisch uitvaartcentrum" vanwege een penetrante geur. Agenten ontdekten dat de ontbindende lichamen sinds 2019 willekeurig opgestapeld in het bedrijf waren bewaard.

Geschokte reacties

Nabestaanden waren geschokt over de feiten. "Ik lig 's nacht wakker: was ze naakt? Was ze als brandhout opgestapeld", zei nabestaande Derrick Johnson in een slachtofferverklaring na de dood van zijn moeder. In zeker twee gevallen bleek Hallford bij een uitvaart het verkeerde lichaam te hebben overgedragen.

Hallford gebruikte het geld voor de begrafenissen voor nieuwe auto's, om luxegoederen te kopen en in cryptovaluta te investeren. Johnson: "Het geld van mijn moeders crematie is waarschijnlijk opgegaan aan een cocktail, een dagje kuuroord of een eersteklasvlucht."

Naast de betalingen voor begrafenissen inde Hallford ook onterecht coronasteun van de overheid. In totaal maakte hij zo bijna een miljoen dollar buit. Zijn vrouw hoort in september haar straf. Naast deze fraudezaak loopt er ook nog een proces over het respectloos behandelen van de stoffelijke resten, dat vonnis volgt in augustus.

Hallford heeft excuses aangeboden aan de nabestaanden over zijn acties. "Het spijt me enorm. Ik haat mezelf om wat ik heb gedaan."

You know what the worst thing about the Steam Deck is? Being able to play your games on the go. Wouldn’t it be better if it was a screenless brick …read more

Een emotionele terugkeer voor Suzan & Freek op het podium, precies een maand na de kankerdiagnose van de 32-jarige zanger. Het publiek van Concert at Sea op de Brouwersdam in Zeeland heette hen welkom met een minutenlang applaus.

Er vloeiden ook veel tranen bij de nummers die het duo zong, zoals Dromen in kleuren, Blauwe dag en Weg van jou. Ook zijzelf waren duidelijk onder de indruk van de reactie van het publiek. "Onwerkelijk."

Zo kreeg het publiek Suzan & Freek weer te zien:

"Ik hoef niemand uit te leggen hoe moeilijk deze periode voor ons is", reageerde Freek, die tegelijk met zijn ziekte ook aankondigde dat hij vader wordt. "We gaan op dit moment door de moeilijkste fase van ons leven. Als in één keer je hele leven uit je handen wordt gegrepen, en je hele toekomst heel onzeker is, dan moet je daar een plek voor vinden.

"De ene dag gaat het heel goed. De andere dag wat minder. Maar er komt elke dag wat meer zon in ons leven."

De twee kwamen hand in hand het podium op, waarna Suzan onder hartelijk applaus Freek omhelsde. Wat beduusd maar lachend liet hij het eerbetoon over zich heen komen.

Terwijl de eerste muziek van Dromen in kleur al klonk veegde Freek nog wat tranen uit zijn ogen. Tranen van geluk en dankbaarheid, zei hij later.

'Alleen vandaag telt'

"Afgelopen maand hebben we geleerd dat er maar één ding belangrijk is. Wat telt is in het nu zijn. Alleen vandaag telt. We proberen de toekomst een beetje los te laten. Want hoe morgen eruitziet weten wij niet - maar dat weten jullie gek genoeg ook niet."

Freek gaf toch ook nog een update over hun "derde bandlid", hun ongeboren kind. Zijn partner "voelt zich heel goed in de zwangerschap", volgens hem. "Die kleine spruit in Suus haar buik is waar we op dit moment al onze hoop en kracht uit halen."

'Fysiek topfit'

Suzan & Freek zeiden onmiddellijk na de diagnose alle concerten af die ze op de agenda hadden staan, waaronder een reeks uitverkochte optredens in de Ziggo Dome waar ze midden in zaten.

Freek is inmiddels begonnen met levensverlengende medicijnen. Hij lichtte toe zich "fysiek topfit" te voelen. Daarom kozen ze er eerder deze maand weer voor deze zomer meerdere festivals aan te doen. "We willen niet thuis op de bank gaan zitten tot het misschien een keer iets minder gaat."

Het weerzien was emotioneel voor mensen in het publiek. "Overdonderend. Ik vind het heel mooi. Heel krachtig", reageert een vrouw. "Ik heb net een traantje gelaten, dus dat zegt wel genoeg", geeft een jongeman toe.

Twee mannen die betrokken waren bij het dodelijkste smokkeldrama aan de Amerikaans-Mexicaanse grens zijn door een Amerikaanse rechter veroordeeld tot tientallen jaren celstraf. Ze smokkelden in 2022 in een vrachtwagen 64 migranten de grens over. Van die groep overleefden 53 personen de reis niet.

De 30-jarige Felipe Orduna-Torres en de 55-jarige Armando Gonzales-Ortega werden afgelopen maart al door een federale jury schuldig bevonden aan mensensmokkel, zware mishandeling en het in gevaar brengen van levens.

Volgens de rechtbank hebben de twee tussen 2021 en 2022 migranten uit Guatemala, Honduras en Mexico naar de Verenigde Staten gesmokkeld. De migranten betaalden tussen de 12.000 en 15.000 dollar voor de reis.

In juni 2022 had het tweetal in een vrachtwagen 64 migranten, waaronder acht kinderen en een zwangere vrouw, vanuit Mexico over de grens naar de Amerikaanse staat Texas gesmokkeld toen het misging.

Levenslang

De snikhete wagen werd op een verlaten locatie in San Antonio teruggevonden met daarin de lichamen van 48 migranten, waaronder het lichaam van de zwangere vrouw. Vijf andere slachtoffers overleden later in het ziekenhuis.

Volgens de rechter wist Orduna-Torres dat de koelinstallatie defect was en heeft hij willens en wetens het risico genomen om de groep desondanks de grens over te smokkelen.

Orduna-Torres heeft levenslang gekregen en moet een boete van 96.000 dollar betalen, omgerekend ruim 82.000 euro. Gonzales-Ortega is 83 jaar celstraf opgelegd.

Ook vijf andere verdachten staan terecht in de zaak. Zij hebben schuld bekend voor hun aandeel en horen later dit jaar hun straf.

Oud-minister van Defensie Wim van Eekelen is afgelopen woensdag op 94-jarige leeftijd overleden, melden zijn nabestaanden vrijdag. De VVD'er was ook diplomaat, staatssecretaris en lid van zowel de Eerste als Tweede Kamer.

Van Eekelen was van 1986 tot 1988 minister van Defensie in het kabinet-Lubbers II. Hij trad af om zijn rol in de paspoortaffaire. De staat had de productie van een nieuw fraudebestendig Europees paspoort uitbesteed aan een particulier bedrijf, maar dat kon zijn verplichtingen niet nakomen.

De kwestie leidde tot een parlementaire enquête. De commissie, onder leiding van Loek Hermans (VVD), concludeerde dat er in het besluitvormingsproces veel was misgegaan.

Voordat Van Eekelen minister werd, was hij staatssecretaris van Defensie in het kabinet-Van Agt I. Ook was hij staatssecretaris van Europese Zaken in het eerste kabinet-Lubbers.

De Democratische Republiek Congo en Rwanda hebben vandaag een vredesakkoord getekend in Washington, waarmee een eind moet komen aan een decennialang conflict tussen beide landen.

Het vredesakkoord is tot stand gekomen door bemiddeling van de Verenigde Staten. De ministers van Buitenlandse Zaken van Congo en Rwanda tekenden de overeenkomst vandaag onder toeziend oog van de Amerikaanse buitenlandminister Rubio in Washington.

Het akkoord geeft de VS ook toegang tot de felbegeerde minerale grondstoffen in Congo. De Amerikaanse president Trump kondigde vorige week het "prachtige verdrag" aan op Truth Social en noemde het een "geweldige dag" voor Afrika. "Ik was in staat om ze bij elkaar te krijgen", aldus Trump. "En dat niet alleen, we krijgen voor de Verenigde Staten veel mineraalrechten uit Congo."

Het aanhoudende geweld in de regio kostte aan duizenden mensen het leven. Het Congolese leger vocht in Oost-Congo tegen rebellengroep M23. Dat is er de grootste rebellengroep, die wordt gesteund door buurland Rwanda. Dit voorjaar kreeg M23 de stad Goma in handen. Sinds begin dit jaar won de rebellengroep aan terrein. Daarbij vielen duizenden doden en raakten honderdduizenden ontheemd.

Terugtrekken

Persbureau Reuters meldt op basis van een versie van het akkoord dat de twee landen akkoord zijn gegaan met het implementeren van een akkoord van vorig jaar. Dat zou betekenen dat de Rwandese troepen zich binnen negentig dagen moeten terugtrekken uit Oost-Congo. En dat de twee landen binnen drie maanden een kader opzetten voor economische integratie.

De strijd in Oost-Congo draait vooral om grondstoffen. In Congo zitten onder meer materialen als goud, lithium en coltan in de bodem. Dat zijn zeer gewilde materialen. Lithium is bijvoorbeeld belangrijk voor het maken van accu's en coltan voor de productie van telefoons en laptops.

Beide buitenlandministers lieten weten dat er nog veel moet gebeuren voordat de gevechten echt ten einde zijn. "Degenen die het meest hebben geleden, kijken toe. Ze verwachten dat deze overeenkomst wordt nageleefd en we mogen hen niet teleurstellen", zei de Congolese minister Wagner.

"We moeten erkennen dat er veel onzekerheid is in onze regio en daarbuiten, omdat veel eerdere overeenkomsten niet zijn geïmplementeerd", zei haar Rwandese ambtgenoot Nduhungirehe.

Sinds 2021 werden er meerder keren wapenstilstanden afgekondigd, maar die hielden niet stand. Wel zei Nduhungirehe dat hij gelooft dat er een keerpunt is bereikt met de voortdurende steun van de VS.

Naar verwachting zullen de twee ministers later vandaag nog de Amerikaanse president Trump ontmoeten.

Most standing desks on the market use electric motors or hand cranks to raise and lower the deck. However, [Matthias Wandel] found a Kloud standing desk that used an altogether …read more

In de omgeving van de Italiaanse stad Turijn zijn twee kinderen van 6 en 9 jaar aangetroffen die volgens de rechter afgezonderd van de maatschappij leefden, melden Italiaanse media. De kinderen hebben Nederlandse ouders. Niemand buiten de boerderij waar ze leefden, wist van het bestaan van de kinderen. Ze zijn inmiddels elders ondergebracht.

De situatie van het gezin kwam aan het licht nadat de gemeente het huis wilde ontruimen na een zware overstroming. Toen de autoriteiten aankwamen troffen ze daar de kinderen onder erbarmelijke hygiënische omstandigheden aan, schrijven media. Ze droegen allebei nog luiers, konden nauwelijks spreken, lezen of schrijven en waren volledig van de buitenwereld afgesloten.

Rayan (9) en Noha (6) stonden niet ingeschreven bij de burgerlijke stand en zijn nooit naar school geweest. Ze hebben ook geen geboortebewijs, geen identiteitsbewijs en hadden volgens de media nog nooit een dokter gezien.

De jongen en het meisje leefden in een vervallen boerderij midden in het bos. Ze hebben een Nederlandse vader van 54 en moeder van 38. Waar de ouders in Nederland vandaan komen en of de kinderen ook in Nederland hebben gewoond, is niet duidelijk. Tegen de politie zei de man dat ze een tijd in Duitsland hebben gewoond.

'Geen verwaarlozing'

Tegen de Italiaanse krant La Stampa zegt de vader, een kunstenaar die metalen sculpturen maakt, dat er geen sprake is van verwaarlozing van de kinderen. Hij spreekt van een alternatieve opvoeding.

Volgens hem waren de kinderen pas twee weken geleden in Italië aangekomen. Uit gemeentegegevens blijkt dat de man al drie jaar in het dorp woont. De kinderen waren dus waarschijnlijk langer dan twee weken bij hem, concludeert de krant.

Op de vraag waarom de kinderen niet naar school gingen, zei hij dat ze online lessen volgen. Ook zouden ze veel speelgoed hebben, elk hun eigen computer en muziekinstrumenten. In de zomer zouden ze gaan paardrijden.

Beschermde opvang

De kinderrechter oordeelde dat de kinderen geen passende zorg hebben gekregen. Niet van de moeder, die volledig afwezig zou zijn geweest. En niet van de vader, die de kinderen zou hebben verwaarloosd, in sociaal isolement zou hebben geplaatst en hebben onthouden van educatie.

De rechter heeft de kinderen ondergebracht in een beschermde opvang. Mogelijk worden ze in een pleeggezin geplaatst. Contact met de ouders mag voortaan alleen in neutrale ruimtes, schrijft de krant. De instantie die verantwoordelijk is voor de jeugdzorg zorgt ervoor dat de kinderen officiële documenten krijgen en toegang tot onderwijs en een arts.

"Het is een delicate zaak", zegt burgemeester Mara Baccolla. "Het belangrijkste is nu dat deze kinderen stabiliteit en evenwicht vinden."

Ondanks een verbod van de politie na nieuwe Hongaarse wetgeving, gaan de voorbereidingen voor de Boedapest Pride die voor morgen gepland staat in volle vaart door. Sterker nog, deelnemers denken dat het juist de grootste mars in de hoofdstad ooit kan worden.

In het cultuurcentrum Aurora leggen betogers de laatste hand aan hun protestborden en vlaggen. "Er komen hopelijk veel meer mensen", zegt Botond (25), die zelf biseksueel is. Hij helpt als vrijwilliger mee met de Pride en zit met een potlood in zijn hand over een vel papier gebogen. "Maar mensen zijn wel veel banger, en er staat veel meer op het spel."

Het verbod op de Pride-mars heeft tot boze reacties uit Europese hoofdsteden geleid en ervoor gezorgd dat demonstranten en hoogwaardigheidsbekleders uit alle hoeken van het continent meedoen. Vertegenwoordigers van ambassades en zeventig Europarlementariërs lopen mee. Ook burgemeester Halsema van Amsterdam en Tweede Kamerlid Dassen (Volt) zijn erbij.

'Antidemocratisch'

Namens de Nederlandse regering is demissionair staatssecretaris Paul van Emancipatie in Boedapest. Ze is bij verschillende kleinere Pride-evenementen aanwezig, maar of ze meedoet met de door de regering verboden mars, beslist ze pas zaterdagochtend omdat er tegenstrijdige lezingen zijn over of de mars mag doorgaan. Tijdens een toespraak in het stadhuis in de Hongaarse hoofdstad sprak ze zich wel uit tegen de "antidemocratische acties van de Hongaarse regering".

Volgens de progressieve burgemeester Karácsony van Boedapest is de mars een gemeente-evenement en mag die daarom gewoon doorgaan. Hij heeft zich sinds het verbod verder achter de organisatie van Pride geschaard. "We kunnen geen tweederangs- of derderangsburgers hebben in Hongarije", zei hij vrijdag tegen een zaal bomvol internationale journalisten.

Karácsony benadrukte dat het verbod past in een campagne die Orbán al 15 jaar voert tegen minderheden in Hongarije. Ook beloofde hij dat de gemeente ervoor zal zorgen dat niemand gevolgen zal ondervinden van deelname. Een dreigement van de regering dat hij opgepakt kan worden, lachte de burgemeester weg.

Tegendemonstratie

Orbán heeft er met het verbod voor gezorgd dat het lhbti-protest een Europese kwestie is geworden over de toekomst van een democratisch Hongarije. De premier benadrukte in een persconferentie vrijdag dat burgers zich moeten houden aan de wet, en dat het aan de politie is om in te grijpen of niet. In de tussentijd heeft een extreemrechtse groep ook een demonstratie aangekondigd langs de route van de Pride.

"We maken ons natuurlijk zorgen om lhbti-rechten", zegt vrijwilliger Botond in het cultuurcentrum. "Maar deze wetgeving zal gevolgen hebben voor iedereen die tegen de Hongaarse regering wil protesteren."

De wet kwam eerder dit jaar door het Hongaarse parlement. Daarin is vastgelegd dat de 'bescherming van kinderen' zwaarder weegt dan het recht om te demonstreren. De regering stelt lhbti-rechten gelijk aan pedofilie en zegt dat de Pride daarom niet door mag gaan.

Ook Blanka Rakos, die het cultuurcentrum runt, doet altijd mee aan Pride. Ze is met spuitbussen en tape bezig met haar vlag die ze bij de mars mee wil dragen. "Misschien voel je het als je geen lhbti'er bent niet nu meteen, maar onze rechten worden afgenomen en dat is een probleem voor iedereen."

Volle homobarren

Achter Blanka zit haar 9-jarige dochter op de grond. Met spuitbussen tekent ze regenboogvlaggen op kartonnen borden. Normaal mag ze altijd mee naar Pride. "Ik denk dat iedereen een plek verdient in de wereld, en dat is iets waar we voor moeten protesteren", zegt het meisje.

Maar dit jaar weet Blanka het niet zo goed. Omdat de regering specifiek zegt kinderen te willen beschermen tegen lhbti-uitingen, is ze toch bang voor de gevolgen. De politie zou bijvoorbeeld gezichtsherkenningstechnieken kunnen gebruiken, zegt ze. "Als ik dan met mijn dochter daar ben, kunnen ze misschien wel deze plek sluiten."

Ja, het verbod hakt er wel in, stelt Botond. Zeker bij de lhbti-gemeenschap. Veel vrienden en kennissen zijn door alle anti-lhbti-maatregelen naar het buitenland vertrokken of overwegen te emigreren. "Het is eng, al helemaal voor trans personen, om het doelwit te zijn van zoveel haat en propaganda van de regering."

Toch blijft hij optimistisch. Als hij uitgaat, zijn homobarren in Boedapest nog altijd vol en wordt er volop gedanst. "Ik heb er vertrouwen in dat we hier doorheen komen. We waren er altijd en zullen er altijd zijn."

De man die vorig jaar een 14-jarige jongen in Londen vermoordde met een samoeraizwaard is veroordeeld tot minimaal veertig jaar cel, meldt de BBC.

De 37-jarige Marcus Monzo takelde Daniel Anjorin op straat zo zwaar toe dat hij later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen overleed. De man viel ook vijf andere mensen aan. Onder de gewonden waren twee agenten.

Nabestaanden van de jongen zeggen dat "het recht heeft gezegevierd". Zijn ouders spreken van een "pijnlijk en traumatisch hoofdstuk in ons leven". "Geen enkele uitspraak of straf zal onze zoon terugbrengen. Daniël is ons ontnomen op een manier die geen enkel gezin zou moeten meemaken."

De rechter zei tegen Monzo dat zijn overmatige gebruik van cannabis mede de oorzaak was van zijn daad. "Je was enigszins gewaarschuwd voor de nadelige effecten op jou; je wist dat het je paranoïde maakte en in elk geval tot paniekaanvallen leidde."

Onderweg naar school

De man werd woensdag al schuldig bevonden. Hij is ook veroordeeld voor poging tot moord op drie andere slachtoffers en voor het verwonden van twee anderen. Op beelden van de bodycam van de agenten is te zien dat agenten gewond raakten toen ze het wapen van Monzo wilden afpakken.

De beelden werden getoond in de rechtbank:

Getuigen zeggen dat Monzo schreeuwde uit vreugde en glimlachte toen hij Daniël verwondde. Het slachtoffer was onderweg naar school. Hij had gymkleding aan en een koptelefoon op. In de uren voordat Monzo op straat tekeerging had hij zijn eigen kat al gedood en gevild.

Er komt waarschijnlijk toch weer subsidie voor de bouw van windparken op de Noordzee. Dat maakte demissionair minister Hermans van Klimaat vandaag bekend tijdens een werkbezoek aan het windpark Hollandse Kust Noord van Shell en Eneco.

De afgelopen jaren werden de windparken op zee zonder subsidie gebouwd. Maar hoge kosten en onzekerheid over toekomstig elektriciteitsgebruik van de industrie maken subsidie nu toch weer nodig, aldus energiebedrijven.

In 2033 is driekwart van de elektriciteit in Nederland afkomstig van windparken op de Noordzee. Alle windparken die hiervoor zorgen, zijn of worden binnenkort gebouwd.

De komende jaren worden de windparken aanbesteed die na 2033 gebouwd moeten worden. Om er zeker van te zijn dat ook die stroom in de toekomst wordt afgenomen, is er duidelijkheid nodig over de elektriciteitsafname van de zware industrie in Nederland.

Risico van te lage stroomprijs

Weliswaar zijn er allerlei plannen van grote bedrijven om van aardgas over te stappen op duurzame elektriciteit of groene waterstof, maar de definitieve investeringsbesluiten hierover laten op zich wachten. Windparkbouwers lopen hierdoor het risico dat het aanbod van elektriciteit groter wordt dan de afname.

Hierdoor kan de elektriciteitsprijs naar een niveau zakken waarop de windparken verliesgevend worden. Verschillende bedrijven hebben daarom de afgelopen tijd gepleit voor een nieuwe vorm van subsidie.

Het gaat om het systeem dat ook in het Verenigd Koninkrijk en Denemarken wordt gehanteerd. Het zogenoemde 'contract for difference'. Hierbij past de overheid bij als de elektriciteitsprijs door een vastgestelde minimumprijs zakt. Als de elektriciteitsprijs door het dak schiet roomt de overheid de winst van de windparkeigenaar af. Binnen het vastgelegde minimum en maximum kan de markt zonder overheidsbemoeienis zijn gang gaan.

Andere werelddelen

Als de zware industrie overschakelt op elektriciteit kunnen de kosten voor de overheid meevallen. Zo niet dan kan de nieuwe subsidie in de papieren lopen. Minister Hermans moet de herinvoering van subsidie in augustus nog door het demissionaire kabinet zien te krijgen. Daarna moet de Tweede Kamer het plan nog goedkeuren.

Voor bedrijven die afhankelijk zijn van de bouw van de windparken is het van belang dat er snel duidelijkheid komt. Zo heeft offshorebedrijf Van Oord net het grootste installatieschip ter wereld in gebruik genomen. De Boreas kost maar liefst een half miljard euro en moet dus niet te veel stilliggen.

Van Oord werkt het liefst op de Noordzee, maar als opdrachten daar uitblijven vaart het schip naar andere werelddelen. Ook het Nederlandse SIF, dat de funderingen voor de windturbines bouwt, heeft duidelijkheid nodig. De nieuwe fabriek op de Tweede Maasvlakte kan in de problemen komen als de vraag langdurig komt stil te liggen.

These days, so much of what we see online is delivered by social media algorithms. The operations of these algorithms are opaque to us; commentators forever speculate as to whether …read more

Het Amerikaanse hooggerechtshof heeft de macht van federale rechters deels ingeperkt. Federale rechters zijn niet langer bevoegd om zonder meer de uitvoering van presidentiële decreten tegen te houden.

Het Hof deed uitspraak over het besluit van rechters in Maryland, Massachusetts en Washington over het decreet van president Trump om het geboorterecht op Amerikaans staatsburgerschap te beperken. Op de eerste dag van zijn tweede termijn had Trump daartoe besloten. Kinderen van migranten zonder papieren worden daardoor niet langer automatisch staatsburger.

Drie rechters, in de staten Maryland, Massachusetts en Washington, hielden dat beleid tegen, maar zijn nu teruggefloten door een meerderheid van zes conservatieve hoge rechters. De uitspraak kan gevolgen hebben voor zo'n 150.000 kinderen die jaarlijks in de VS worden geboren, meldt persbureau Reuters.

De zaak bij het hof was opmerkelijk omdat de regering-Trump aanvoerde dat federale rechters niet het recht hebben om landelijk beleid in te perken. Aan het hof werd gevraagd om die bevoegdheid formeel in te perken, zonder naar de inhoud van wetten te kijken. Federale rechters hebben vaker landelijke verboden opgelegd om Trumps vergaande gebruik van zijn presidentiële bevoegdheden te beteugelen.

Grondwet

Tegenstanders stellen dat het inperken van de macht van federale rechters in strijd is met het veertiende amendement van de Amerikaanse grondwet. In dat amendement staat dat iedereen die in de VS is geboren of genaturaliseerd automatisch staatsburger is. De regering-Trump stelt dat dat niet van toepassing is op mensen die illegaal in het land verblijven, of op tijdelijke bezoekers zoals studenten of arbeidsmigranten.

Trump ziet de uitspraak van het hof als "een gigantische overwinning". Volgens hem heeft "de hoax van het geboorterecht, zij het indirect, een harde klap gekregen".

De uitspraak van het Hof heeft mogelijk ook gevolgen voor tientallen andere zaken waarin federale rechters decreten van Trump hebben tegengehouden. De uitspraak maakt dit niet onmogelijk, maar stelt er voorwaarden aan.

Migranten naar derde landen

Deze week boekte de Amerikaanse president ook al een overwinning rondom migratie. Het hof oordeelde dat de regering migranten naar landen mag uitzetten die niet hun thuisland zijn, zonder dat ze de kans krijgen om aan te tonen dat ze gevaar lopen in dat land.

De directeur van een organisatie die strijdt voor de rechten van Latijns-Amerikaanse vrouwen zegt dat die uitspraak "de deur opent naar discriminatie, staatloosheid en een fundamentele uitholling van rechten voor mensen die op Amerikaanse bodem zijn geboren".

"Door het opheffen van het verbod op dit wrede en ongrondwettelijke presidentiële besluit, zullen gezinnen in het hele land te maken krijgen met chaos en verwarring", zegt ze in een verklaring.

De rechtbank in Den Bosch heeft een taakstraf van 120 uur opgelegd aan een voormalig justitiemedewerker voor het kopiëren van vertrouwelijke informatie over de beveiliging binnen de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught en de gevangenis op Schiphol.

De man uit Hilversum mailde vier jaar geleden 29 pdf-bestanden met gevoelige informatie van zijn werk- naar zijn privémailadres. Daarin stonden onder meer de procedures rondom de beveiliging van de gevangenissen, namen van zijn collega's, kentekens en een mail van het Team Criminele Inlichtingen (TCI) over vermeende plannen voor een uitbraakpoging van Ridouan Taghi uit de EBI in Vught.

Mustapha F. (42) werkte jarenlang bij de Landelijke Bijzondere Bijstandseenheid (LBB), onderdeel van de Dienst Justitiële Inrichtingen. De LBB is verantwoordelijk voor de uitvoering van binnenlandse veiligheidsoperaties.

Herwaardering van functie

Volgens F. mailde hij de geheime bestanden naar zijn privémailadres voor een onderzoek naar de herwaardering van zijn functie. Met een werkstuk wilde hij in kaart brengen wat de werktaken en de bijbehorende risico's waren, schrijft Omroep Brabant.

Omdat de man thuis geen toegang had tot de beveiligde computers van DJI mailde hij de vertrouwelijke informatie naar zijn privémailadres. Volgens F. deed hij dat omdat hij het werkstuk alleen buiten werktijd kon maken.

De geheime informatie over een mogelijke ontsnappingspoging van Taghi met een helikopter zou hij als concreet voorbeeld van een veiligheidsincident hebben gebruikt. F. verzamelde deze incidenten in opdracht van de integriteitscommissie van het ministerie van Veiligheid en Justitie, zo vertelde hij tijdens de zitting.

De rechtbank oordeelde dat zijn uitleg niet onaannemelijk is. Uit het strafdossier komt naar voren dat de man daadwerkelijk over zijn werkstuk een presentatie heeft gegeven en dat de doorgestuurde bestanden daarin naar voren kwamen.

Veiligheid in geding

Toch is F. wel strafbaar, oordeelt de rechtbank. Door de niet-openbare gegevens naar een onbeveiligde laptop te mailen, kon de veiligheid van anderen in gevaar komen. Ook had F. geen toestemming van zijn werkgever om de gegevens naar zichzelf te sturen en is niet duidelijk geworden waarom hij de voorbeelden van veiligheidsincidenten niet binnen de beveiligde computeromgeving van de DJI kon verzamelen.

Bovendien vindt de rechtbank het gedrag van F. opmerkelijk voor iemand die gewend was te werken met strenge veiligheidseisen. "Het staat haaks op zijn inzet voor een veiligere werkomgeving", stelt de rechtbank. Er zijn geen aanwijzingen dat de oud-ambtenaar de bestanden naar anderen heeft doorgestuurd of dat hij te linken is aan een criminele organisatie.

Revolver

De man is ook veroordeeld voor het bezit van een revolver met munitie en een gasdrukpistool, die bij een doorzoeking van zijn woning werden aangetroffen. Die waren volgens F. afkomstig van een familielid, die naar een verzorgingshuis was gegaan.

De officier van justitie had een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van zes maanden geëist. De straf valt lager uit, onder meer omdat de man is ontslagen.

De hoge koffieprijs blijft een pijnpunt. Gisteren berichtte het FD dat het moederbedrijf van Douwe Egberts, JDE Peet's, z'n prijzen voor de tweede keer gaat verhogen. De fabrikant is nog in gesprek met supermarkten die de koffie inkopen, maar als de prijsstijging van 15 tot 25 procent doorgaat, betekent dat dat een pak koffie weer duurder wordt.

Hoeveel kost koffie nu?

Dat hangt ervan af. Allereerst verschilt de prijs van een A-merk natuurlijk met het huismerk van een supermarkt. Zo betaal je voor het huismerk van Albert Heijn zo'n 16 euro per kilo. Dat bedrag betaal je ook ongeveer voor het huismerk van PLUS, Jumbo rekent 13 euro voor een kilo huismerkkoffie. Een kilozak koffiebonen van Douwe Egberts kost bijna 22 euro. Fairtrade en biologische koffie kosten gemiddeld een paar euro meer per kilo.

Op de wereldwijde inkoopmarkt kost een kilo arabicabonen, de populairste koffiesoort ter wereld, ongeveer 6 dollar 70. Met de huidige wisselkoers is dat omgerekend bijna 6 euro.

De koffieprijs daalt, waarom stijgt de prijs in de supermarkt dan?

De koffiemarkt heeft te maken met een aantal vertragingen. De grafiek van de inkoopprijs hierboven gaat over een dagprijs, maar fabrikanten kopen niet elke dag los bonen in.

Zij maken afspraken over een bepaalde prijs en die contracten lopen tussen de 3 en 12 maanden, zegt Sebastiaan Schreijen, econoom bij RaboResearch. "Dat contract voor de producent loopt op een bepaald moment af en als de prijs dan hoger is, zijn ze voor het nieuwe contract meer kwijt." Als inkoopprijzen stijgen, voelt de consument dat pas maanden later. Voor prijsdalingen geldt hetzelfde, ook dat merkt de klant pas na een paar maanden.

De vertraging wordt ook veroorzaakt door de onderhandelingen tussen producenten en supermarkten. Het duurt soms maanden voor ze het eens worden over een prijs. Schreijen schreef in een analyse begin dit jaar al dat de prijsstijging voor koffie nog wel even door zou kunnen zetten, tot gemiddeld 20 euro per kilo. Dat is voor sommige merken al het geval.

Maar koffie wás toch al duurder geworden?

Klopt, eerder dit jaar kwam JDE Peet's na lange onderhandelingen met de supermarkten al met een verhoging van tientallen procenten. Volgens de fabrikant zijn deze prijsstijgingen het gevolg van tegenvallende oogsten, onder meer in Brazilië en Vietnam.

De brancheorganisatie van koffie en thee in Nederland ziet nog meer redenen voor de prijsstijging: "Ook verhoogde productiekosten, bijvoorbeeld van transport en landbouwbenodigdheden, worden doorberekend in de prijs van koffie. Parallel hieraan blijft de vraag naar koffie wereldwijd groeien, vooral in opkomende markten zoals China en India. Deze verhoogde vraag zet extra druk op de toch al beperkte voorraden, wat de prijzen verder opdrijft."

Fabrikant JDE Peet's maakte afgelopen jaar flinke winst dankzij de duurdere koffie.

ING-sectoreconoom Thijs Geijer zegt dat de prijsstijging van dit voorjaar nog niet volledig is doorberekend aan de consument. Supermarkten hebben volgens hem een deel van de gestegen prijzen voor eigen rekening genomen.

In dit koffiehuis in Delft blijven ze koffie drinken, hoe duur een bakkie ook wordt:

Komt mijn dagelijkse kopje koffie in gevaar?

Er komt voorlopig geen einde aan de grote vraag naar koffie wereldwijd. Door die grote vraag zal het verbouwen van de plant voor veel boeren interessant blijven, ondanks de problemen die door klimaatverandering worden veroorzaakt (droogte, extreme regen), zegt ING-econoom Geijer. "Om de kosten te drukken, kun je minder koffie gaan drinken, of overstappen van een A-merk op een huismerk."

Uit een kilo filterkoffie kun je volgens Geijer zo'n 143 kopjes zwarte koffie halen. Omgerekend gaat het dan per kopje globaal om 9 tot 15 cent. In de horeca betaal je natuurlijk meer. In dat geval betaalt de klant ook voor de huur van een pand en de gestegen personeelskosten.

Rabobank-econoom Schreijen: "Uiteindelijk is koffie een van de goedkoopste dranken, op water en thee na. Sappen, frisdranken en bier zijn veel duurder."

Wordt koffie in de supermarkt ooit weer goedkoper?

De sterkste stijging is nu waarschijnlijk wel voorbij, maar zowel Schreijen als Geijer verwacht niet dat de prijs van koffie snel of veel gaat zakken. Volgens Geijer zullen mensen gewend raken aan de hogere prijs.

Toch zullen prijsverlagingen (tijdelijke kortingen en aanbiedingen) blijven bestaan. En als klanten op grote schaal overstappen naar het huismerk, kan dat ertoe leiden dat A-merken de adviesprijs voor hun koffie verlagen.

Marius Borg Høiby, zoon van de Noorse kroonprinses Mette-Marit, wordt verdacht van 23 misdrijven en overtredingen. Daaronder zijn drie verkrachtingen en vier gevallen van seksueel misbruik.

De Noorse politie maakte bekend dat het onderzoek naar Høiby na tien maanden is afgerond en dat de zaak aan het Openbaar Ministerie is overgedragen. Dat zal beslissen of Høiby wordt vervolgd.

De 28-jarige Høiby werd vorig jaar meermalen opgepakt voor zaken als verkrachting, mishandeling en het negeren van een straatverbod.

Slachtofferaantal onbekend

De Noorse politie maakte niet bekend hoeveel slachtoffers er zijn. Een van de advocaten van Høiby stelt dat het er tussen 15 en 20 zijn, meldt de Noorse publieke omroep NRK.

Høiby ontkent dat hij schuldig is aan verkrachting. Hij zou veertien keer zijn verhoord door de politie. Het Noorse koninklijke huis zal niet reageren zolang de zaak loopt.

Høiby is de oudste zoon uit een eerder huwelijk van kroonprinses Mette-Marit en stiefzoon van kroonprins Haakon. Hij heeft geen koninklijke titel. Høiby blijft op vrije voeten in afwachting van een mogelijk proces.

De stroomstoring in de regio Den Bosch is na drie uur weer voorbij. Dat meldt netbeheerder Enexis. Door de storing hadden ongeveer 25.000 huishoudens in de omgeving van Den Bosch en Boxtel zo'n drie uur geen stroom.

Volgens de veiligheidsregio ging het om een gebied van "pakweg Den Bosch tot Boxtel". De storing ontstond rond 17.10 uur. Over de oorzaak is nog niets bekend.

Ook in Vught, Cromvoirt, Boxtel, Esch, Sint-Michielsgestel, Den Dungen en Berlicum werd melding gemaakt van de storing.

Vanwege de stroomstoring vielen stoplichten en informatieborden bij bushaltes uit. Tankstations, winkels en supermarkten besloten de deuren te sluiten. Ook zaten meerdere mensen vast in de lift, schrijft Omroep Brabant.

Het grootste mediamerk in Nederland, DPG Media, wordt nog groter door de overname van RTL Nederland, zo maakte toezichthouder ACM eerder vandaag bekend. Met de televisiezenders van RTL, de weerapp Buienradar en de streamingsdienst Videoland krijgt DPG nu de beschikking over alle platforms om mediagebruikers te bereiken.

Kan de consument nog wel om DPG heen en blijft er voldoende te kiezen in het Nederlandse medialandschap? We vroegen het aan hoogleraar media en journalistiek Mark Deuze, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.

"Ik vraag me af of ze er veel van gaan merken", zegt Deuze. "De titels moeten na de overname behouden blijven. Dus lees je een vaste krant of kijk je altijd naar RTL Nieuws, dan zal je niet veel merken. Behalve misschien dat alle advertenties op elkaar lijken."

Inhoudelijk meer op elkaar lijken

Wel kunnen de titels inhoudelijk meer op elkaar gaan lijken, denkt hij. "In Nederland is het al normaal dat media elkaars inhoud overnemen." Zo neemt het Nederlands Dagblad kopij af van de Volkskrant, en Het Parool buitenlandartikelen van Trouw. "Het ligt wel voor de hand dat dat nu nog meer gaat gebeuren, ook omdat waarschijnlijk nog meer redacties zullen worden samengevoegd."

Nieuw te vormen stichtingen moeten op aangeven van ACM gaan controleren of de pluriformiteit behouden blijft. Deuze heeft daar weinig vertrouwen in. "Het is vaak een zooitje ex-politici dat daar maar een beetje zit en de bestaande structuur in stand houdt."

De makers zullen, meer dan consumenten, last hebben van de overname, verwacht de hoogleraar. "Officieel zijn er geen vaste tarieven op de markt. Daar moet iedere keer over onderhandeld worden met de makers. Maar informeel bepaalt de sterkste speler op de markt hoeveel freelancers betaald krijgen. De andere spelers ijken hun betaling daarop. Die gaan heus geen vijf cent meer betalen per woord als dat niet hoeft."

DPG Media was al een van de twee grote spelers op de Nederlandse mediamarkt en heeft zijn positie met de overname verder versterkt. "Daardoor kan de onderhandelingspositie van freelancers verder onder druk komen te staan", denkt Deuze. "Maar dat hoeft niet te gebeuren als ze zich meer en beter gaan organiseren om zelf ook een blok te vormen."

Concurrentiepositie

Volgens DPG is de overname belangrijk om beter te kunnen concurreren met grote internationale techbedrijven als Google en Meta. "Als je de techbedrijven als concurrent beschouwt is het logisch. Dan is schaalvergroting een van de weinige strategieën die je heb."

Maar Deuze vindt dat niet heel realistisch. "Het voelt een beetje als een 20ste-eeuws businessmodel met reclame-inkomsten uit massamedia. Is dat nog wel reëel? Is het niet beter om te denken aan andere verdienmodellen, zoals werken met lidmaatschapsstructuren of fondsen?"

Israëlische militairen krijgen opdracht te schieten op Palestijnen bij de distributiepunten in de Gazastrook, hoewel zij geen bedreiging vormen. Dat meldt de Israëlische krant Haaretz op basis van gesprekken met Israëlische militairen.

Volgens de VN zijn de afgelopen maand zeker 400 mensen gedood bij distributiepunten.

Volgens militairen en officieren die met de Israëlische krant spraken, vuurt het leger op mensen die buiten openingstijd nog in de buurt zijn van distributiecentra. "Het is een plek geworden met eigen regels. Het verlies van een mensenleven betekent niets. Het is niet eens een 'ongelukkig incident', zoals ze vroeger zeiden", citeert Haaretz een reservist die tot deze week in het gebied actief was.

Het willekeurig schieten op burgers duidt op genocidaal geweld, net als het blokkeren van humanitaire hulp.

Premier Netanyahu en defensieminister Katz spreken zich in een persverklaring fel uit tegen het artikel van Haaretz. Volgens hen zijn het "gemene leugens", bedoeld om "het meest morele leger ter wereld" in diskrediet te brengen.

"Het is een slachtveld", zegt een militair. "Waar ik gestationeerd was, werden elke dag tussen de één en vijf mensen gedood." Hij beschrijft hoe de menigte wordt behandeld als vijandige troepenmacht. Er worden geen gewone maatregelen genomen om mensenmassa's onder controle te houden, zoals het inzetten van traangas. "Onze vorm van communicatie is schieten."

De militair zegt geen enkel geval te kennen waarbij vanuit de menigte geschoten werd. "Er is geen vijand, er zijn geen wapens." Onder militairen wordt volgens hem naar het kinderspel 'Annamaria Koekkoek' verwezen als het gaat om wat zich afspeelt bij de distributiepunten.

Dat spel komt voor in de populaire serie Squid Game. Daarbij moeten mensen proberen de overkant te bereiken. Als ze een speciaal teken krijgen moeten ze onmiddellijk stoppen, anders zijn ze af. In de serie worden mensen die niet op tijd stoppen gedood.

Het schieten zou bedoeld zijn als waarschuwing, zegt een militair. Maar hij zag mensen na zo'n schot terugrennen, waarna anderen het vuur op hen openden. "Als we ze zien terugrennen naar Gaza, waarom zouden we dan op ze schieten?"

Inconsistente instructies

Een officier noemt ook het gebrek aan consistentie een probleem. Zo is onduidelijk wanneer een distributiepunt opent en geeft het leger soms instructies die niet kloppen.

Daardoor komen mensen soms te vroeg aan bij het distributiepunt. Dan gaat de hulpverlening die dag niet door of wordt op de wachtende Palestijnen geschoten.

'Veilige gebieden'

Volgens de militairen moeten zij op afstand blijven van de Palestijnse bevolking en de distributiepunten. Volgens een veteraan worden militairen echter ook ingezet om aannemers die huizen in de Gazastrook slopen te beveiligen.

De aannemers krijgen ongeveer 5000 sjekel (omgerekend ongeveer 1260 euro) voor elk huis dat ze slopen, zegt de veteraan. "Dit zijn gebieden waar Palestijnen mogen zijn, wij zijn degenen die dichterbij kwamen en besloten dat ze ons in gevaar brachten", zegt hij. "Dus omdat een aannemer nog eens 5000 sjekel extra kan verdienen, wordt het als acceptabel gezien om mensen te doden die simpelweg op zoek zijn naar eten."

Bereiken Israëlische oorlogsdoelen

Al voor de omstreden Gaza Humanitarian Foundation (GHF) begon met de noodhulpverlening, uitten de VN en andere hulporganisaties kritiek op deze Amerikaans-Israëlische samenwerking.

Ze hekelen niet alleen de manier waarop de hulp wordt verstrekt, maar zien het ook als een manier om delen van Gaza te ontvolken. De hulpverlening wordt zo een instrument in het bereiken van Israëlische oorlogsdoelen, zei Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib, hierover.