Aggregator

Britse chocolademaker Cadbury verliest status van hofleverancier, Unilever ook

4 days 9 hours ago

De Britse chocoladefabrikant Cadbury mag zich voor het eerst in 170 jaar geen hofleverancier meer noemen. De naam verdween tegelijk met die van honderd andere personen, merken en bedrijven van de lijst die het wapen van de Britse koning en staat mogen voeren.

Waarom het besluit is genomen is niet bekend: Buckingham Palace licht de besluiten niet toe. Cadbury en de anderen krijgen een jaar om het wapen van al hun verpakkingen af te halen.

Het bedrijf uit Birmingham is de bekendste chocolaproducent van het Verenigd Koninkrijk en is dat al heel lang. Ook koningin Victoria (1819-1901) was vermoedelijk een fan. In 1854 verleende zij het bedrijf het recht om zich royal warrant holder ofwel hofleverancier te noemen.

Dat was dertig jaar nadat oprichter John Cadbury in diezelfde stad een groentewinkel had geopend waar hij ook cacao en een chocoladedrank verkocht.

Het voorrecht om het wapen te voeren, kan worden toegekend aan bedrijven die aan het hof leveren en het hoogste niveau van service, kwaliteit en vakmanschap nastreven, aldus de website van de Royal Warrant Holders Association. De lijst wordt geregeld aangepast. De toekenning geldt voor vijf jaar.

De Amerikaanse eigenaar van Cadbury, Mondelēz International, reageert gelaten. "Hoewel teleurgesteld, zijn we trots dat we hofleverancier zijn geweest en we respecteren het besluit volledig", laat het bedrijf weten.

Zo'n honderd andere namen verdwenen dus ook van de lijst, waaronder de voormalige Brits-Nederlandse multinational Unilever. Die van de kapper van koningin Camilla kwam erbij, net als die van de juwelier die de ringen leverde voor het huwelijk met koning Charles.

Duizenden vrouwen in Noord-Syrië de straat op voor hun rechten

4 days 9 hours ago

In het noorden van Syrië zijn duizenden vrouwen de straat op gegaan om te demonstreren. Ze eisen dat de Syrische overgangsregering vrouwenrechten respecteert en ervoor zorgt dat ze hun rechten behouden. "Vrouwen mogen niet uitgesloten worden van rechten in dit systeem", zei een activiste bij de demonstratie tegen persbureau Reuters.

Vooralsnog heeft rebellengroep HTS, die de regering-Assad begin december verjoeg, het voor het zeggen in Syrië. Met deze nieuwe islamitische machthebbers zijn veel vrouwen in het noorden van het land bang dat ze de rechten die ze in de afgelopen jaren hebben verworven, zullen verliezen.

Een woordvoerder van HTS beweerde vorige week dat vrouwen door hun "biologische en fysiologische aard" ongeschikt zijn voor bepaalde overheidsfuncties. De leider van de rebellengroep, Ahmed al-Sharaa, zei vorige week tegen de BBC dat hij een voorstander is van universitair onderwijs voor vrouwen, maar hij liet zich verder niet uit over vrouwenrechten.

De vrouwen in de stad Qamishli gingen de straat op:

Ook eisen de vrouwen dat de nieuwe machthebbers de Turkse militaire acties in het noorden veroordelen. Veel van de demonstranten zwaaiden met groene vlaggen van de Vrouwelijke Volksbeschermingseenheden (YPJ), een tak van de Koerdische rebellengroep YPG.

Na het vertrek van Assad viel het Turkse leger verschillende doelen aan in het noorden van Syrië. In dat gebied maken de door de Koerden geleide Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) sinds het begin van de Syrische burgeroorlog in 2011 grotendeels de dienst uit. Een van de belangrijkste milities binnen de SDF is de Koerdische YPG: zij speelden een belangrijke rol bij het verdrijven van IS uit Syrië en bewaken nog steeds kampen waar IS-strijders worden vastgehouden.

Steden aangevallen

Turkije ziet de Koerdische milities als een verlengstuk van de PKK, een Koerdische beweging die streeft naar meer autonomie binnen Turkije. De Turkse overheid beschouwt de PKK als terreurbeweging. Ook de EU en de VS hebben de PKK op de lijst met terroristische organisaties staan.

Ook wil Turkije voorkomen dat de Koerden een onafhankelijke Koerdische staat oprichten. Daarom werden de afgelopen weken milities en verschillende steden in het noorden van Syrië aangevallen door het Turkse leger en door Turkije gesteunde milities.

Ook eiste de Turkse minister van Buitenlandse Zaken gisteren op een persconferentie met Ahmed al-Sharaa, leider van de HTS-rebellen, dat de Koerdische milities in Syrië ontbonden worden.

Trump wil nog steeds Groenland kopen en dreigt met inname Panamakanaal

4 days 10 hours ago

Aankomend president Trump wil opnieuw proberen om Groenland van Denemarken te kopen. "Vanwege de nationale veiligheid en vrijheid in de wereld vindt de VS het bezit van en de controle over Groenland absoluut noodzakelijk", zei hij gisteren bij de bekendmaking van de nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Denemarken.

Het plan om Groenland te kopen had Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn (2017-2021) ook al. Dat liep op niets uit. De Deense premier Frederiksen liet Trump toen weten niet geïnteresseerd te zijn. Trump zegde het staatsbezoek dat hij aan Denemarken zou brengen daarna af.

Groenland is het grootste eiland ter wereld. Het ligt in het Noordpoolgebied. Het economisch en militair belang ervan neemt toe, nu het gebied door de opwarming van de aarde toegankelijker wordt. Grondstoffen in het gebied zijn daardoor makkelijker naar boven te halen.

NOS op 3 maakte eerder deze video over grote interesse in het grootste eiland ter wereld:

Groenland is Deens, maar heeft zelfbestuur. Volgens premier Egede van het eiland is deze poging van Trump even kansloos als die van vijf jaar geleden. "Groenland is van ons. We zijn niet te koop en zullen dat nooit zijn."

Gisteren liet Trump zich agressief uit over Panama. Daar ligt het Panamakanaal dat van enorm belang is voor het scheepvaartverkeer tussen de Stille en Atlantische Oceaan. Trump dreigt de kanaalzone weer onder Amerikaanse controle te brengen als Panama het tolgeld voor de scheepvaart niet verlaagt. De VS wordt "afgezet", zei hij.

De Panamese president Mulino reageerde vrijwel direct: "Elke vierkante meter van het kanaal hoort bij Panama en dat blijft zo." "Dat zullen we nog zien", antwoordde Trump.

Het Panamakanaal is in het begin van de 20e eeuw door de VS aangelegd om het scheepvaartverkeer tussen de Amerikaanse oostkust en westkust te vergemakkelijken. Daarvoor kon dat alleen door de gevaarlijke en veel langere route onder Zuid-Amerika door te nemen.

In 1977 ondertekende de Democratische president Jimmy Carter een verdrag met Panama waarin de overdracht per 31 december 1999 werd geregeld.

Canada

Fox News schreef begin deze maand dat Trump bij een diner met de Canadese premier Trudeau had geopperd dat Canada de 51e Amerikaanse staat kon worden.

Dat lijkt een grap te zijn geweest. De twee spraken over de draconische verhoging van belastingtarieven op producten uit Canada die Trump in november heeft aangekondigd. Als Canada een Amerikaanse staat zou worden, vervallen die tarieven.

'Amerikaanse oud-kandidaat-minister Gaetz betaalde voor seks met minderjarige'

4 days 10 hours ago

Matt Gaetz, de man die door aankomend president van de Verenigde Staten Trump naar voren was geschoven als kandidaat-minister van Justitie, heeft in zijn tijd als parlementariër een 17-jarig meisje betaald voor seks. Dat stelt een commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden.

Ook zou Gaetz andere vrouwen hebben betaald voor seks en illegale drugs hebben gekocht en gebruikt. De 42-jarige politicus ontkent.

Gaetz trok zich vorige maand al terug als ministerskandidaat en zit inmiddels niet meer in het Huis van Afgevaardigden. De Republikein uit Florida zei toen dat zijn benoeming een te grote afleiding was voor de machtsoverdracht.

90.000 dollar voor seks en drugs

Het 37 pagina's tellende rapport beschrijft aan de hand van onder meer sms-berichten en betaalgegevens een levensstijl vol (seks)feesten en drugs.

Zo zou Gaetz tussen 2017 en 2020 ruim 90.000 dollar hebben betaald voor seks met twaalf vrouwen en voor drugs zoals cocaïne, xtc en wiet.

Seks met middelbare scholier

Volgens de commissie is er substantieel bewijs dat de politicus in 2017 - toen hij zelf 35 was - seks had met een 17-jarig meisje. Zij zat toen nog op de middelbare school.

De commissie heeft een verklaring van de vrouw zelf en van verschillende andere getuigen. De vrouw zegt dat ze die avond 400 dollar had gekregen van Gaetz, "wat ze zag als een betaling voor de seks", aldus het rapport.

De vrouw stelt dat ze niet heeft gezegd hoe oud ze was, maar dat Gaetz er ook niet naar vroeg. Volgens de politicus heeft hij geen seks meer gehad met een 17-jarige sinds hij 17 was.

Gaetz: lastercampagne

Gaetz probeerde via de rechter tevergeefs te voorkomen dat het onderzoek van de ethische commissie van het Huis van Afgevaardigden naar buiten zou komen. Hij spreekt van een lastercampagne.

Het onderzoek naar de politicus kwam aan het rollen nadat een vriend van Gaetz in 2021 had toegegeven dat hij vrouwen had betaald voor seks - wat in de VS sowieso al strafbaar is - onder anderen met een minderjarige. Hij kreeg elf jaar cel.

De ethische commissie startte het onderzoek naar Gaetz in 2021. Het werd opgeschort omdat justitie ook een federale zaak tegen hem opende. Toen die zaak werd afgesloten zonder aanklacht, heropende de ethische commissie het onderzoek.

Britse steekepidemie door toename drugshandel: 'Speelt een sleutelrol'

4 days 11 hours ago

William Greenhalgh is drie keer met een mes gestoken: in zijn been, buik, en arm. Daarnaast is hij zes keer gesliced zoals hij het noemt, een oppervlakkige snee. Zelf heeft hij ook mensen met een mes verwond, niet dodelijk, maar er lopen door hem mensen rond met littekens. Zelfs in hun gezicht, vertelt hij op een parkeerplaats in Birmingham.

Als oudste van een gezin met vijf kinderen, dat niet kon leven van de uitkering van zijn moeder, ging hij al op zijn dertiende op zoek naar manieren om geld te verdienen. Het begon met "kleine criminaliteit", zoals hij het zelf noemt: wiet verkopen, stelen, inbreken in auto's. Maar dat ging naadloos over in de verkoop van harddrugs voor een bende.

Nu, op zijn 21e, maakt hij rapvideo's en probeert hij andere jongeren uit de buurt op het rechte pad te houden. Jongeren dragen volgens hem een mes uit angst, en om zich veiliger te voelen. "Als iemand je met een mes bedreigt, kun je niet veel beginnen met alleen je vuisten."

"Als veel mensen in je omgeving een mes dragen, voel je je beter als je er zelf ook eentje in je zak hebt." Volgens hem is dat een van de oorzaken van de toename van messengeweld in Engeland.

Bovendien worden ze steeds groter, zegt hij: van zakmes via zombie knife tot machete. Het dragen van messen wordt vaak verheerlijkt in rapvideo's, drillmuziek en op sociale media. En ze zien er ook gewoon gaaf uit, zegt hij. "Je kunt ze in alle kleuren en maten krijgen."

Zinloze moorden

Het dragen van messen door tieners leidt tot verschrikkelijke en zinloze moorden. Wekelijks staan er steekpartijen in de krant, met veelal jonge slachtoffers en daders.

Zoals de 15-jarige Elianne Andam, doodgestoken bij een bushalte in West-Londen door haar 17-jarige ex-vriend. Of de 16-jarige Ronan Kanda, in Wolverhampton omgebracht door twee tieners met een machete die ze op internet hadden gekocht. De aanval was eigenlijk bedoeld voor iemand anders.

En Daejaun Campbell, die in Woolwich werd neergestoken met een zombie-mes en overleed voordat zijn moeder bij hem kon zijn. Tegen de voorbijganger die hem vond in een plas bloed zei hij: "Ik ben 15, ik wil nog niet dood."

Ziekenhuizen en ambulancepersoneel hebben dagelijks te maken met slachtoffers van ernstige steekwonden. De politie registreert jaarlijks ongeveer 50.000 incidenten en dat zijn alleen de gevallen waarbij de politie wordt ingeschakeld.

Sinds 2015 is het aantal steekincidenten met bijna 80 procent toegenomen. Zwarte jongeren hebben bovendien zes keer meer kans om om te komen door een steekpartij dan witte jongeren.

Wijdverspreid cokegebruik

Messengeweld is vaak verbonden met drugshandel en drugsgebruik. Neem bijvoorbeeld cocaïne: ooit gezien als een drug voor de rijke stedelijke bovenklasse, maar inmiddels goedkoper dan ooit en wijdverspreid.

Zelfs in landelijke gebieden waar je het niet zou verwachten, zoals Shropshire en Worcestershire, is de hoeveelheid cocaïne die de politie het afgelopen jaar heeft aangetroffen verdriedubbeld.

En waar de smokkelroutes zich uitbreiden, nemen ook criminaliteit en geweld toe. Zoals voormalig politiecommissaris Cressida Dick in een interview beaamde: "In feite hebben mensen die op hun feestjes en etentjes cocaïne aan huis laten bezorgen bloed aan hun handen van het messengeweld in onze straten."

Drugshandelaren in de grote steden ronselen kwetsbare jongeren om drugs te distribueren in landelijke gebieden. Volgens de politie worden de drugs naar het platteland verspreid via de county lines - netwerken die drugs vervoeren van een grote stad naar provinciesteden en zelfs het platteland. Deze uitbreiding van drugshandel naar nieuwe gebieden leidt vaak tot conflicten tussen rivaliserende bendes, waarbij messen een veelgebruikt wapen zijn.

Gerekruteerd door drugsbende

"Zonder twijfel spelen drugs een sleutelrol in het messengeweld", zegt Mark Brindley. Zijn zoon James werd in 2017 lukraak neergestoken terwijl hij bij een bushalte stond te bellen met zijn vriendin, niet ver van hun huis in het plaatsje Aldridge.

De daders waren twee tienerbroers die James nooit eerder had ontmoet. Volgens zijn vader waren ze gerekruteerd door een drugsbende. Het mes ging recht door James' hart: hij stierf ter plekke op straat.

Namens zijn zoon heeft Brindley de 'Brindley Foundation' opgericht om het toenemende messengeweld tegen te gaan. Hij probeert jeugdhulp te bieden waar de overheidsinstanties tekortschieten. Onder de vorige conservatieve regering is er flink bezuinigd op jeugdzorg: tussen 2010 en 2019 is het budget gehalveerd.

Daar is nu kritiek op: de bezuinigingen hebben ertoe geleid dat veel kwetsbare jongeren vaker in de criminaliteit terechtkomen. Brindley wijst naar een inzamelbak naast een Aziatische eetkraam: een plek waar je anoniem wapens kunt achterlaten.

Alleenstaande ouders

Elk half jaar blijken er honderden te zijn ingeleverd, terwijl deze stad bekendstaat als een gebied met weinig criminaliteit. "Ik had nooit verwacht dat messengeweld ons gezin zou verscheuren, hier in Aldridge", zegt Brindley.

Zijn stichting probeert het probleem bij de wortel aan te pakken door kwetsbare jongeren te begeleiden, vooral degenen die op jonge leeftijd met armoede en drugs in aanraking komen.

"Meer dan de helft van de jongeren die bij drugsgeweld betrokken raken komt uit gezinnen met alleenstaande ouders", legt Brindley uit. "Het verdrietige is dat ze vaak beginnen omdat ze proberen geld te verdienen voor het gezin."

Al 7,7 miljoen voor 3FM Serious Request, transformatie tot 'festival' werkt

4 days 11 hours ago

Een tussenstand van 7,7 miljoen euro, een drukbezocht plein voor optredens en zwaaiende bezoekers bij de dranghekken van het Glazen Huis in Zwolle. 3FM Serious Request is een groot succes met een opzet die doet denken aan een festival.

"Als je naar de beelden kijkt, zie je weer een ouderwets gevuld stadsplein", zegt Ron Vergouwen van de podcast Dit Was De Radio. Hij noemt het een slimme zet van NPO 3FM om artiesten op te laten treden. "Mensen komen in eerste instantie misschien daarvoor, maar geven uiteindelijk ook geld." Waar bezoekers in eerdere jaren van Serious Request alleen op de laatste avond konden rekenen op optredens, is het nu de hele week raak.

Rondé, Wies, Franz Ferdinand, Bizzey, Oscar and the Wolf: het is een greep uit de ruim dertig artiesten uit binnen- en buitenland die de afgelopen dagen optraden bij het Glazen Huis. Er lijkt te zijn gekeken naar de Vlaamse tegenhanger van Serious Request, de Warmste Week. Bezoekers kunnen daar al jaren dagelijks optredens bijwonen.

En dat concept slaat aan, ook in Zwolle. Donderdag kwamen er zo veel mensen op het Rodetorenplein af dat er moest worden ingegrepen bij het optreden van Roxy Dekker, bekend van Sugardaddy en Satisfyer. Op andere dagen, zoals ook vanavond, werd het plein afgesloten omdat het vol was. Op het plein is plek voor ongeveer 4000 mensen.

De festivalsetting is waarschijnlijk een van de succesfactoren achter deze editie. Vanavond werd bekendgemaakt dat er na vijf dagen 7.703.855 euro is ingezameld door dj's Barend van Deelen, Wijnand Speelman en Sophie Hijlkema. Dat is al meer dan het eindbedrag van vorig jaar.

Het geld gaat naar Metakids, een organisatie die zich inzet voor onderzoek naar metabole ziekten bij kinderen. Het is een van de dodelijkste ziekten onder kinderen. Een op de vier patiënten wordt niet ouder dan 18 jaar.

"Het is een heel aansprekend doel", zegt Vergouwen. "Veel mensen met kinderen leggen meteen de link dat hun eigen kinderen zoiets zou kunnen overkomen." Dj's Van Deelen en Speelman hebben zelf kinderen. "Het is echt een doel dat hen raakt en dat komt door de radio en televisie heen", ziet Vergouwen.

Een van de kinderen met een metabole ziekte is de 4-jarige Jelte. Omdat zijn ouders niet weten hoelang hij nog te leven heeft, vieren ze elke maand zijn verjaardag:

Twintig jaar geleden was de eerste editie van Serious Request in Utrecht. Giel Beelen, Wouter van der Goes en Claudia de Breij zamelden destijds ruim negen ton in voor het Rode Kruis. In de jaren daarna groeide het evenement in de week voor kerst uit tot een publiekstrekker waarbij miljoenen werden ingezameld.

Record na record werd gebroken. 2014 was de succesvolste editie. Gerard Ekdom, Domien Verschuuren en Coen Swijnenberg haalden in Haarlem ruim 12,3 miljoen euro op voor slachtoffers van seksueel geweld in conflictgebieden.

Daarna ging het langzaam bergafwaarts met de zender. Populaire dj's zoals Sander Lantinga, Swijnenberg, Ekdom en Verschuuren vertrokken en daarmee ook de luisteraars. Ook ontstonden er vragen over de houdbaarheid van Serious Request.

The Lifeline

In 2018 gooide toenmalig zendermanager Sharid Alles het roer om. Voortaan gingen dj's in de week voor kerst door het land lopen om geld in te zamelen. "Vernieuwing is af en toe erg goed. Ik denk dat we met deze nieuwe vorm heel Nederland weer kunnen mobiliseren om in actie te komen", zei Alles er destijds over.

Een succes werd The Lifeline zacht gezegd niet. Luisteraars hoorden soms haperende radioverbindingen. Ook werd er veel minder geld gedoneerd. In 2018 en 2019 bleef het eindbedrag steken op ruim een miljoen euro. In 2020 ging de wandeltocht vanwege corona niet door en liepen de dj's in een hangar op een loopband.

Terugkeer

Hoewel de zendermanager dus voor vernieuwing had gekozen, keerde het Glazen Huis na drie jaar afwezigheid in 2021 weer terug. De samenwerking met het Rode Kruis werd beëindigd en andere goede doelen kregen een kans. De weg omhoog werd weer ingezet met vorig jaar als hoogtepunt: er werd ruim 7,5 miljoen euro ingezameld voor de bestrijding van ALS.

"Bij het grote publiek is de negativiteit rond NPO 3FM een beetje verdwenen en is de gunfactor terug", zegt Vergouwen. Ook wijst hij erop dat NPO 3FM eerder is begonnen met de actie. Ruim een maand geleden rende Speelman een dubbele marathon waarmee hij meer dan twee ton ophaalde.

Nog voordat de dj's hun intrek namen in het Glazen Huis stond de teller al op ruim 1 miljoen euro.

Volgens Vergouwen zijn de luistercijfers van 3FM "nog steeds bar laag", maar is er eensgezindheid in het dj-team. "Het lijkt alsof er harder dan ooit wordt gewerkt om er een groot succes van te maken."

Veel discussie over identiteit verdachte Maagdenburg, vlak voor de verkiezingen

4 days 12 hours ago

In Duitsland is een felle discussie gaande over de identiteit en overtuigingen van de verdachte van de aanslag op de kerstmarkt in Maagdenburg. Die leidt onder meer tot ongefundeerde theorieën over zijn geloofsovertuiging. Even voor de landelijke verkiezingen in februari laait bovendien de discussie over migratie weer op.

De man die vrijdagavond inreed op een kerstmarkt in Maagdenburg vertoonde "atypisch" gedrag dat "niet paste in een patroon", zei het hoofd van de Duitse federale politie zaterdagavond. De 50-jarige Taleb al-Abdulmohsen uit Saudi-Arabië kwam in 2006 naar Duitsland en kreeg in 2016 een permanente verblijfsvergunning.

Duitse media melden dat Abdulmohsen op X felle kritiek uitte op de islam en bang was voor de islamisering van Duitsland. De verdachte was aanhanger van de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD), die tegen de toelating van vluchtelingen is.

Ook sprak hij meermaals zijn steun uit voor radicaal-rechtse politici uit andere landen, onder wie Geert Wilders. Volgens de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser is de verdachte "islamofoob".

Abdulmohsen kwam vaker in aanraking met justitie, onder meer voor het dreigen met een aanslag. De aanleiding was een conflict met een artsenorganisatie dat ging over examenresultaten. Later dreigde hij met een pistool wraak te nemen op de rechters die hem daarvoor veroordeelden.

'Aanwijzingen voor psychische aandoening'

Duitse media schrijven ondertussen dat er aanwijzingen zijn dat de verdachte mentale problemen heeft. De krant Die Welt meldt dat hij werd behandeld aan een psychische aandoening. Terrorisme-expert Peter Neumann zegt tegen Spiegel dat het erop lijkt dat de man last had van waanbeelden. Zo zou de verdachte geloven dat de Duitse autoriteiten het op hem gemunt hebben.

Vanwege het "atypische" gedrag van de verdachte roepen politici van centrumpartijen vooral op tot kalmte, in plaats van te wijzen naar zijn mogelijke overtuigingen. "Overhaaste conclusies helpen niemand, maar verdelen enkel onze samenleving", zei Matthias Miersch van de SPD. Minister van Economie en Klimaat Robert Habeck van de Groenen riep mensen op zich niet te laten besmetten door haat.

'Constante uitzettingen'

Hoewel er nog veel onduidelijk is over de beweegredenen van de verdachte, leidt de aanslag ertoe dat de discussie over migratie weer op de voorgrond treedt. AfD-leden en radicaal-rechtse politici uit het buitenland spreken zich scherp uit. Ze leggen de nadruk op de migratieachtergrond van de verdachte, maar noemen zijn overtuigingen niet.

AfD-leider Alice Weidel stelde vandaag dat de aanslag niet had plaatsgevonden "zonder ongecontroleerde immigratie". Ze schrijft dat "burgers beschermd worden met een streng asielbeleid" en pleit voor "constante uitzettingen".

"Het maakt niet uit op welke manier buitenlanders hun haat jegens ons Duitsers rechtvaardigen", plaatste een AfD-lid uit Brandenburg op X. "Discussies over motieven verhullen een simpele waarheid: keer op keer is migratie het probleem en remigratie de oplossing."

Ook Wilders legt op X de nadruk op zijn afkomst. "Opnieuw een barbaarse aanslag in Europa - deze keer door een man uit Saudi-Arabië", reageerde hij. "Ik zeg het al meer dan 20 jaar: kappen met die open grenzen." Kort na de aanslag sprak Rassemblement National-leider Marine Le Pen van "islamistische barbaarsheid".

Musk

Influencers en opiniemakers uit binnen- en buitenland verspreiden de nergens onderbouwde theorie dat de verdachte zich voordoet als islamcriticus, maar in werkelijkheid moslim is. Zo deelde Elon Musk op zijn sociale mediaplatform X een video waarin wordt gesteld dat de verdachte loog over zijn identiteit. Het bericht werd bijna 25 miljoen keer bekeken. "Alleen de AfD kan Duitsland redden", reageerde hij op een ander bericht.

Aan de andere kant van het politieke spectrum worden zijn radicaal-rechtse denkbeelden juist gezien als de aanleiding. Ook die lezing wordt veelvuldig gedeeld op X. In werkelijkheid is er nog een hoop onduidelijk en dreigde de man om uiteenlopende redenen met geweld.

Frankrijk heeft (alweer) een nieuwe regering

4 days 12 hours ago

Frankrijk heeft een nieuwe regering. Vanavond zijn de namen van de nieuwe ministersploeg bekendgemaakt. Maar de kans van slagen voor de kersverse bewindslieden lijkt klein. De politieke tegenstellingen in Frankrijk zijn nog net zo groot als onder de vorige centrumrechtse regering die al na drie maanden moest opstappen.

Intussen lopen het begrotingstekort en de staatsschuld steeds verder op. De Franse schuld heeft het astronomische bedrag van 3300 miljard euro bereikt, werd vorige week bekend.

En de Fransen keren zich massaal af van de politiek: "Niet alleen president Macron is erg impopulair, álle Franse politici zien hun imago verslechteren door de huidige politieke situatie", constateerde peilingsinstituut Odoxa vorige week.

Breed spectrum aan ministers

Half december stelde Macron centrumpoliticus François Bayrou aan als premier. De afgelopen tien dagen heeft Bayrou geprobeerd om een meerderheid in het parlement achter zich te krijgen en om ministers aan te trekken.

Dat laatste is nu gelukt. Frankrijk heeft sinds vanavond een nieuwe regering: de vierde in één jaar tijd. Zoveel regeringswisselingen zijn niet eerder voorgekomen in de recente Franse geschiedenis.

Onder de nieuwe ministers zit een flink aantal Macron-vertrouwelingen, zoals zijn oud-premier Élisabeth Borne en oud-minister Gérald Darmanin. Die laatste is rechts en ook het ministerie van Binnenlandse Zaken blijft in rechtse handen: de conservatieve minister Bruno Retailleau mag op zijn post blijven.

Maar er zijn ook linkse bewindslieden aangesteld, zoals de voormalige socialistische premier Manuel Valls en de linkse ex-minister François Rebsamen. Beiden waren overigens niet meer actief in de landelijke politiek.

Verdeeld parlement

Met de benoeming van de regering is een breed spectrum aan ministers aangesteld. Maar de tweede taak die premier Bayrou had, het vinden van een parlementaire meerderheid, is nog niet voltooid. Het Franse parlement is sinds de verkiezingen afgelopen zomer sterk verdeeld. Er zijn drie grote machtsblokken (links, centrum en radicaal-rechts) maar niemand heeft de absolute meerderheid. Samenwerken lukte tot nu toe niet: de drie blokken staan ideologisch te ver uit elkaar.

De conservatieve oudgediende Michel Barnier kreeg in september de opdracht een regering te vormen. Hij smeedde een coalitie met gematigd rechtse en centrumpartijen. Maar die hadden dus geen meerderheid in het parlement. Regeren was daardoor moeilijk. Barnier probeerde ook de steun van radicaal-rechts te krijgen, maar dat lukte niet.

De begroting voor 2025 werd het breekpunt. Barnier wilde die vanwege de parlementaire tegenwerking dan maar zonder stemming in de Assemblée doorvoeren. Links en radicaal-rechts besloten toen samen een motie van wantrouwen aan te nemen. De regering-Barnier moest vertrekken. Dat gebeurde begin december, precies drie maanden na het aantreden van Barnier.

De machtsverhoudingen zijn sindsdien niet veranderd. Bayrou werd de opvolger van Barnier, maar kwam in dezelfde politieke slangenkuil terecht.

Terug bij af

Bayrou heeft geprobeerd om meer partijen achter zich te krijgen dan Barnier had. Samen met Macron ging Bayrou op zoek naar een brede coalitie van 'gematigde' partijen. Dat was inclusief gematigd links, maar zónder de links-radicale en rechts-radicale partijen.

De socialisten en De Groenen (EELV) in de Tweede Kamer reageerden heel terughoudend. Ze vonden dat Bayrou te weinig toezeggingen deed. En ze zinspeelden er de afgelopen dagen op een nieuwe motie van wantrouwen te steunen, zelfs als politici uit hun eigen partij toe zouden treden tot de regering.

Daarmee kan de regering-Bayrou voorlopig alleen op steun van het centrum en van gematigd rechts in de Assemblée rekenen, net als de vorige premier Barnier. En die twee politieke groepen hebben samen geen meerderheid in het parlement, net als onder Barnier. En daarmee is Frankrijk terug bij af.

"De Fransen hebben het gevoel in een onbegrijpelijk politiek theaterstuk te zijn beland waarbij politici alleen maar met zichzelf bezig zijn en alleen maar aan zichzelf denken", vatte politicoloog Bruno Cautrès het maandag samen.

In theorie bestaan er twee potentiële (en radicale) oplossingen, maar die lijken voorlopig niet realistisch. Nieuwe parlementsverkiezingen mogen pas in juli worden gehouden: een jaar na de laatste verkiezingen. En vervroegde presidentsverkiezingen zijn pas mogelijk als Macron voortijdig opstapt. En hij denkt er niet aan om op te stappen. Hij wil zijn ambtstermijn tot 2027 uitdienen.

Ruzie tussen Oekraïne, Slowakije en Rusland over doorvoer Russisch gas

4 days 13 hours ago

De Oekraïense president Zelensky heeft hard uitgehaald naar de Slowaakse premier Fico. Dat heeft alles te maken met de wens van Fico om door te gaan met het importeren van gas uit Rusland, ook al wil de Europese Unie daar zo snel mogelijk van af.

Zelensky suggereert op X dat Fico een persoonlijk belang heeft om zich aan de boycot van Russisch gas te onttrekken. "Waarom is deze leider zo afhankelijk van Moskou? Wat krijgt hij betaald?", vraagt Zelensky zich af.

De uitval komt een week voor het aflopen van de overeenkomst tussen Oekraïne en Rusland uit 2019 over de doorvoer van Russisch gas naar Centraal-Europa. De pijpleiding waardoor dat gas stroomt, loopt over Oekraïens grondgebied.

Kyiv wil het contract niet verlengen omdat de inkomsten uit dit gas Rusland in staat zouden stellen om de oorlog tegen Oekraïne voor te zetten.

Niet afgebouwd

Sinds het uitbreken van de oorlog, in 2022 hebben de meeste EU-lidstaten hun afhankelijkheid van Russisch gas zo veel mogelijk afgebouwd. Het streven is in 2027 helemaal geen Russisch gas meer te importeren.

Slowakije, Hongarije en Oostenrijk blijven achter, onder meer omdat andere leveranciers duurder zijn. Slowakije zegt dat het per jaar 220 miljoen euro extra kwijt is als het met een andere leverancier in zee gaat.

Volgens Zelensky is de Moskougezinde Fico op de Europese top vorige week in Brussel compensatie aangeboden om de periode te overbruggen waarin Slowakije naar alternatieven kan zoeken. Maar Fico zou dat geweigerd hebben. "Hij wil dat Rusland geld verdient om de oorlog te financieren en Europa te verzwakken", zei Zelensky in een andere uithaal naar Fico.

Zelensky bood de Russen en de afnemers nog een alternatief. Hij toonde zich bereid de pijpleiding open te houden als de betalingen voor het gas pas na beëindiging van de Oekraïneoorlog naar Rusland zouden worden overgemaakt.

Niets wijst erop dat Rusland daarmee akkoord zal gaan. President Poetin zei vorige week dat duidelijk is dat het doorvoercontract met Oekraïne niet wordt verlengd, wat betekent dat Oekraïne de kraan van de pijpleiding op 1 januari dichtdraait.

Het Russische staatsbedrijf Gazprom levert nog altijd twee derde van het aardgas dat Slowakijke jaarlijks nodig heeft, voor Hongarije geldt hetzelfde. Oostenrijk is voor meer dan de helft van zijn behoefte afhankelijk van Gazprom. Ook andere landen EU-lidstaten kopen nog Russisch gas, maar veel minder dan deze drie.

Voor die andere landen is het makkelijker om een alternatief te vinden, of zijn principes belangrijker, zoals Tsjechië. "Tsjechië heeft moeite gedaan om niet van Russische leveranties afhankelijk te zijn, omdat we niet willen kruipen voor een massamoordenaar", zei de Tsjechische minister van Buitenlandse Zaken Lipavský.

Fico was zondag in Moskou voor overleg met Poetin. Over de uitkomst is weinig bekendgemaakt. Rusland wil gas aan Slowakije blijven leveren, maar de situatie is volgens het Kremlin "ingewikkeld".

Hongarije laat een deel van zijn leveranties uit Rusland via pijpleidingen in Turkije lopen. Slowakije kan dat waarschijnlijk niet, de capaciteit van deze leidingen is beperkt. Fico zei dat het praktisch onmogelijk is om nog gas uit Rusland te ontvangen als Oekraïne de kraan dichtdraait.

Taghi-contact Dennis G. veroordeeld tot acht jaar cel voor cocaïnesmokkel

4 days 14 hours ago

De rechtbank in Rotterdam heeft Dennis G. veroordeeld tot acht jaar cel en een geldboete van 700.000 euro voor de smokkel van grote partijen cocaïne uit de Dominicaanse Republiek. De 49-jarige G. is een contact van Ridouan Taghi, de hoofdverdachte in het Marengo-proces.

In april 2023 werd G. opgepakt in de Dominicaanse Republiek, een jaar later is hij uitgeleverd aan Nederland. Het Openbaar Ministerie beschreef hem als "een sleutelfiguur in de machtsstructuur van Taghi".

Procesafspraken

Het OM heeft met G. en zijn advocaat procesafspraken gemaakt. Daarbij is afgesproken hoeveel jaar het OM zou eisen, dat de verdediging geen onderzoekswensen zou indienen, de bewijsvoering niet zou aanvechten en dat de verdachte niet in hoger beroep zou gaan.

Door zulke procesafspraken kan een zaak veel sneller worden afgedaan. Zonder procesafspraken zou justitie drie jaar meer celstraf hebben geëist. De door de rechtbank opgelegde straf is nu gelijk aan de eis van het OM.

G. zei tijdens de behandeling van de zaak niet meer terug te willen keren in de drugshandel. "De winst in de drugshandel is dit echt niet waard", zei hij over zijn tijd in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught.

'Rasta'

Uit eerder politieonderzoek van versleutelde berichten uit 2017 kwam naar voren dat G. betrokken was bij cocaïnetransporten die in 2015 in Colombia in beslag zijn genomen. Dat ging om partijen van 985 en 522 kilo drugs. Op de pakketten stond 'Rasta', de bijnaam van G.

Ook zou hij betrokken zijn geweest bij een transport van 47 kilo cocaïne dat in Groot-Brittannië werd onderschept.

'Qatar raakt gevoelige snaar', maar geen direct tekort aan vloeibaar gas in Europa

4 days 14 hours ago

De energieminister van Qatar dreigde gisteren met het stopzetten van leveringen van vloeibaar gas (lng) aan de EU. Dat deed hij naar aanleiding van een nieuwe Europese wet waardoor bedrijven rekening moeten houden met misstanden zoals milieuvervuiling en uitbuiting. De houding van Qatar kan slecht uitpakken voor de Europese Unie, want het land levert een deel van het gas waar wij in de winter op rekenen om bijvoorbeeld huizen mee te verwarmen.

Toch heeft het dreigement geen onmiddellijke gevolgen voor de inwoners van Europa, zeggen verschillende energiedeskundigen tegen de NOS. Op de lange termijn zou Qatar kunnen besluiten om contracten voor de afname van lng niet te verlengen, maar de woorden van de minister zijn nu vooral een signaal aan Europa.

Lng uit de hele wereld

De Europese landen importeren de grondstof uit de hele wereld, zoals uit de Verenigde Staten, Afrikaanse landen als Algerije en zelfs nog een deel vanuit Rusland. Behalve uit Qatar komt er ook gas uit andere landen in het Midden-Oosten, zoals Oman.

We moeten het dreigement van de Qatarese minister wel serieus nemen, zeggen de deskundigen. Qatar is wereldwijd een van de grootste leveranciers van lng. Europese landen, waaronder Nederland, kunnen niet zomaar zonder. Veel industrieën en huishoudens zijn nog afhankelijk van gas.

"Wat willen we anders in de EU dan lng?", vraagt Jilles van den Beukel, verbonden aan het Haagse Centrum voor Strategische Studies (HCSS), zich af in het NOS Radio 1 Journaal. "Lng is steeds belangrijker geworden voor Europa nu Russisch gas is weggevallen. Qatar is voor de EU de tweede leverancier, na de VS. Het probleem voor de EU is: wat betreft de gassituatie hebben we geen poot om op staan."

Er is ook een keerzijde voor Qatar, zegt René Peters, energiespecialist bij onderzoeksbureau TNO. Het land is voor een groot deel economisch afhankelijk van de export van fossiele brandstoffen. Als er geen verkoop meer richting Europa gaat, moet er bijvoorbeeld in Azië meer worden verkocht. Ook wil Amerika meer gas verkopen aan de EU. "We zitten nog niet klem vanwege Qatar", zegt Peters.

Van den Beukel: "Het is handel die ze niet zomaar zullen stopzetten, daarvoor is de EU te belangrijk. Ze willen vooral een punt maken. Ze zijn in Qatar gevoelig voor opgeheven vingers vanuit de Europese Unie."

Rustig op de gasmarkt

De financiële markten reageren nauwelijks op het dreigement van Qatar: de inkoopprijs op de gasmarkt is niet enorm toegenomen of hoger dan andere dagen. Dat komt doordat lng-contracten worden afgesloten voor de lange termijn: een periode van twintig jaar of langer.

50.000 jaar oude babymammoet gevonden: 'In uitzonderlijk goede staat'

4 days 14 hours ago

In Noordoost-Siberië is het karkas van een 50.000 jaar oude babymammoet gevonden. Het dier is uitzonderlijk goed bewaard gebleven, zeggen wetenschappers.

De bijnaam van het dier is Yana, vernoemd naar de rivier waarbij het gevonden werd. Waarschijnlijk is de mammoet iets ouder dan een jaar, de precieze leeftijd wordt nog verder onderzocht.

Yana werd door inwoners van het gebied gevonden in de Batagaika-krater. Daar was de ontdooide helft van het karkas in gevallen. Volgens persbureau Reuters hebben bewoners de helft van Yana, die zo'n 110 kilo weegt, daar vervolgens uitgetild met een soort brancard. De andere helft zit nog vast in het ijs.

De mammoet is waarschijnlijk ooit vast komen te zitten in de krater en vastgevroren in de permafrost, grond die permanent bevroren is. De kans is groot dat het dier daarom lang in zo'n goede staat is gebleven, zeggen kenners. De helft van de overblijfselen is nog bijna helemaal intact.

Bekijk hier het eeuwenoude karkas van Yana:

Volgens de deskundigen is het opvallend dat het ontdooide gedeelte nauwelijks is aangetast door roofdieren. Yana ligt nu bij de universiteit van de Russische stad Jakoetsk.

Vaker spectaculaire ontdekkingen

De permafrost in de krater is aan het smelten, waardoor de krater steeds wijder wordt. Op die manier worden er vaker spectaculaire ontdekkingen gedaan in noorden van Rusland.

Zo vonden archeologen dit jaar ruim 30.000 jaar oude resten van een sabeltandtijgerwelp en resten van een wolf die zelfs 40.000 jaar geleden leefde.

Geen strafrechtelijke vervolging vuurwerkbekogeling raadsleden Montferland

4 days 15 hours ago

De politie en het Openbaar Ministerie hebben niet kunnen achterhalen wie verantwoordelijk was voor het vuurwerk dat afging bij twee raadsleden van de gemeente Montferland, begin december. Het onderzoek is afgerond en krijgt geen strafrechtelijk vervolg, meldt de gemeente.

Op 2 december werd in 's-Heerenberg vergaderd over de komst van een asielzoekerscentrum. Een groep mensen demonstreerde tegen de komst. Voorafgaand aan de raadsvergadering werden twee raadsleden bekogeld met vuurwerk. Ze liepen daardoor tijdelijk gehoorschade op. Een politiewagen raakte beschadigd door het vuurwerk.

Onacceptabel incident

Volgens de gemeente is na politieonderzoek "niet onomstotelijk vast komen te staan wie het vuurwerk heeft afgestoken en of er richting de raadsleden is gegooid." Er zal daarom niemand strafrechtelijk worden vervolgd, heeft het OM aan de gemeente laten weten.

Burgemeester Harry de Vries van de gemeente Montferland laat in een verklaring weten dat hij het hoe dan ook een onacceptabel incident vond, schrijft Omroep Gelderland.

"Hoewel het onderzoek geen strafrechtelijke gevolgen heeft, blijft het onacceptabel dat onze raadsleden zich onveilig hebben gevoeld tijdens hun werk", staat in een verklaring op de website van de gemeente. "We staan voor een respectvolle omgang met elkaar. Zeker in het politieke debat."

Gravende Amerikaanse rivierkreeft veroorzaakt problemen in Zuid-Holland

4 days 15 hours ago

De Amerikaanse rivierkreeft veroorzaakt in Zuid-Holland toenemende schade. Het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard treft regelmatig lekkages aan bij stuwen die zijn veroorzaakt door de gravende dieren.

Met een stuw beheert het waterschap de waterstanden. Zo kan het peil hoog worden gehouden op plekken waar dit wenselijk is, en juist laag op de plekken waar dit nodig is. Het hoogheemraadschap ziet dat de rivierkreeft hieromheen graaft, wat leidt tot lekkages .

"Nu bepalen wij met een stuw de waterpeilen, maar als die geulen er zitten loopt het water vanzelf weg", zegt Freek de Boer van het hoogheemraadschap tegen Rijnmond. "We moeten dan extra water in het gebied toelaten of juist extra eruit malen. Dat kost veel energie en geld."

Het waterschap ziet ook een toename van het aantal lekkages. "Tegenwoordig krijgen we gemiddeld drie tot vijf meldingen per week binnen over lekkages die direct moeten worden gedicht", zegt het waterschap. "Zo'n vijf jaar geleden kwam dit maar één keer per maand voor."

Een oplossing om van de rivierkreeft af te komen, is lastig, zegt Paula Korteweg van het waterschap. "De kreeften vallen onder de visserijwet, wat inhoudt dat niet iedereen ze mag vangen. Alleen beroepsvissers, en dat maakt het lastig."

In deze video zie je wat voor schade ze aanrichten:

Het vangen van de exotische dieren werkt wel. Het waterschap heeft een test van meerdere jaren gedaan in de Krimpenerwaard. Daaruit is gebleken dat door gericht en intensief vangen de schade beperkt blijft en de waterkwaliteit verbetert. Maar dit is enorm arbeidsintensief. "En zoveel beroepsvissers zijn er niet om ze allemaal te kunnen vangen."

Het hoogheemraadschap pleit voor een landelijke aanpak. "Het probleem is groot", zegt Korteweg. "In ons werkgebied leven er inmiddels al miljoenen Amerikaanse rivierkreeften; dat is door ons als waterschap alleen niet aan te pakken. Kreeften houden zich tenslotte niet aan gemeentegrenzen."

Bijna 1700 veehouders willen zich laten uitkopen vanwege stikstof

4 days 15 hours ago

Bijna 1700 veehouders hebben zich aangemeld voor de diverse vrijwillige uitkoopregelingen, die in het leven zijn geroepen om de stikstofuitstoot terug te dringen. Dat heeft het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur bekendgemaakt. De deadline voor de laatste twee regelingen sloot afgelopen vrijdag.

Met name de regeling voor piekbelasters trok relatief veel aanmeldingen: 920. Piekbelasters zijn bedrijven die veel stikstof uitstoten in of bij natuurgebieden. Die konden zich voor 120 procent van de waarde van hun bedrijf laten uitkopen. De deadline voor hun regeling lag eigenlijk al in april, maar die werd uiteindelijk toch opgerekt. Vorige week meldden zich nog tientallen piekbelasters, vlak voor de deadline.

Andere boeren konden tot 100 procent van de waarde van hun bedrijf krijgen. Die bredere regeling, waarvoor in totaal 665 aanvragen binnenkwamen, sloot al op 1 december vorig jaar.

Meer aanmeldingen dan budget

Afgelopen vrijdag was ook de deadline voor kleinere sectoren, waarvoor 104 ondernemers zich hebben aangemeld. Voor die regeling zijn er meer aanmeldingen dan er budget beschikbaar is, aldus het ministerie. Gekeken wordt nog of daar extra geld beschikbaar voor kan worden gemaakt.

Het totale aantal aanvragen biedt nog geen zekerheid over het aantal veehouders dat zal stoppen met zijn bedrijf. Eerst wordt de aanvraag behandeld door de overheid en niet alle aanvragen zijn op dit moment al bekeken.

Tot vandaag hebben 1442 ondernemers een goedkeuring voor de subsidie gekregen. 916 ondernemers hebben die overeenkomst ondertekend teruggestuurd. Meer dan de helft daarvan is piekbelaster.

Varkenshouders en melkveehouders maken het gros van de aanvragen uit. De meeste subsidieverzoeken komen uit de gemeenten Ede, Venray en Barneveld.