De tijd dringt voor grote automakers die werken met chips van het Nijmeegse bedrijf Nexperia. Fabrieken dreigen stil te vallen, omdat China de export van de chips sinds een maand blokkeert. Sommige autofabrikanten hebben nog maar voor een aantal dagen chips, zegt Sigrid de Vries van ACEA, de Europese vereniging van autobedrijven.
Volkswagen (waar ook Audi, Porsche en Skoda onder vallen) en Nissan zeggen dat het onzeker is of zij na deze week nog vooruit kunnen. De Japanse automaker Honda heeft vorige week al een fabriek in Mexico stilgelegd door het chiptekort, meldt de Japanse zakenkrant Nikkei.
Nexperia heeft zijn hoofdkantoor in Nijmegen, maar de chips komen uiteindelijk uit fabrieken in Azië. Vooral in China worden veel chips gemaakt, maar de Chinese overheid houdt de uitvoer al een aantal weken tegen, omdat Nederland eind september de controle op het hoofdkantoor overnam vanwege wanbestuur door de Chinese directeur,
Zonder chips geen auto
Nexperia-chips zijn eenvoudig, maar heel belangrijk voor de auto-industrie. "Het zijn chips die in heel veel verschillende onderdelen zitten", zegt De Vries. "Daardoor kan een tekort voor één onderdeel of bij één leverancier al grote gevolgen hebben."
"Het is simpel, zonder deze chips kan een auto de fabriek niet uit", zegt automaker Richard Holleman. Zijn bedrijf Carice maakt elektrische auto's in een hal in Voorhout, bij Leiden.
Hij houdt een dun, groen, rechthoekig schijfje omhoog. Daarop lopen koperen draden naar allerlei kleine zwarte blokjes. 'Dropjes' noemt Holleman ze. Dat zijn ze, de Nexperia-chips waar het allemaal om draait. Ook in de auto's van Carice sturen ze verschillende signalen rond. "Daardoor kan bijvoorbeeld de auto starten, werkt het dashboard en gaan de koplampen aan en uit."
"Net als de grote automakers gebruiken wij deze simpele chipjes", vertelt Holleman. "Opeens stopt de levering daarvan. Als je geen voorraad meer hebt, ben je als automaker niet een beetje de pineut, maar gigantisch. Wij kunnen nog vooruit, want we zijn natuurlijk een kleinere speler dan Volkswagen, maar we snappen dondersgoed wat voor buikpijn de grote automakers nu hebben."
Ook bij Carice was het even zoeken toen bleek dat de Nexperia-chips voorlopig niet meer uit China zouden komen. "Waar gebruiken we die chips precies? Hoe staat het met onze voorraad? Welke chips zullen moeilijk te krijgen zijn? Kunnen we chips van andere bedrijven gebruiken?"
Niet zomaar vervangen
Kunnen de autofabrikanten dit soort chips niet gewoon ergens anders halen? "Dat zou kunnen", zegt De Vries van autovereniging ACEA. Maar omdat enorm veel chips van Nexperia komen, is dat volgens haar makkelijker gezegd dan gedaan.
"Zelfs als je een andere leverancier vindt, is het de vraag of die dezelfde grote hoeveelheden kan leveren. Dat heb je niet in een paar weken of maanden geregeld."
Bij automaker Carice in Voorhout weten ze dat het ook technisch gezien niet zo makkelijk is. Holleman verwijst weer naar dat groene plaatje met koperen draden en 'dropjes'. "De printplaat is het brein van de auto", zegt hij.
"Je zou een Nexperia-chip kunnen vervangen door een andere chip die er behoorlijk op lijkt, maar elke techneut weet dat het niet zo werkt. Op zo'n printplaat kan dat zo een reeks aan problemen veroorzaken. Daar schiet je niets mee op. Het liefst laat je het zo, als je weet dat het werkt."
Autofabrikanten proberen van alles, zegt De Vries. Ook zij hoort van automakers dat ze kijken of ze producten kunnen aanpassen of andere chips kunnen gebruiken. "Maar dat zijn enorme investeringen."
Hoop en onzekerheid
Om de acute problemen op te lossen, is er voor de auto-industrie eigenlijk maar één snelle oplossing: weer Nexperia-chips krijgen.
De Europese autovereniging noemt een bericht van het Chinese ministerie van Handel van afgelopen weekend hoopvol. Daarin kondigde het ministerie aan dat bedrijven die in de problemen zitten, zich kunnen melden, zodat China mogelijk een uitzondering kan maken op het exportverbod.
"Maar er is nog veel onduidelijk", zegt De Vries. "Aan welke voorwaarden moeten de bedrijven bijvoorbeeld voldoen? Ook het papierwerk kan weken duren. De onzekerheid is nog absoluut niet weg."
Als de chips niet deze week komen, zullen sommige autofabrikanten de productie alsnog moeten verlagen of stilleggen, zegt De Vries. "We hebben de Nexperia-chips niet nu nodig, maar gisteren."