Goedemorgen! Vandaag is er zowel een EU-top als een NAVO-top in Brussel. En in Carré staat het jaarlijkse Televizier-Ring-gala op het programma.
Eerst het weer: het is bewolkt en in de ochtend valt af en toe regen. In de middag is het meestal droog en breekt de zon soms door. Het wordt 17 tot 20 graden.
Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. Check hier waar wordt gewerkt aan het spoor en waar storingen zijn.
Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?Voormalig One Direction-zanger Liam Payne is omgekomen bij een val de tweede verdieping van een hotel in Buenos Aires. Een woordvoerder van de lokale autoriteiten zegt in een verklaring dat 31-jarige zanger "van het balkon van zijn kamer was gesprongen".
Politieagenten begaven zich naar het hotel na een melding over een agressieve man die mogelijk onder invloed was van drugs of alcohol. Persbureau AP heeft een opname van het telefoongesprek van de hotelmanager met de politie. Daarin zegt de manager: "Hij breekt de hele kamer af. Jullie moeten iemand sturen."
Payne werd in 2010 onderdeel van One Direction na deelname aan talentenjachtshow The X Factor. Het eerste album van de boyband kwam vanuit het niets binnen op nummer één in het Verenigd Koninkrijk. De groep ging in 2015 uit elkaar, waarna Payne probeerde een solocarrière van de grond te krijgen.
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:De Anne Frank Stichting maakt voor een tentoonstelling in New York een replica van het Achterhuis in het Brabantse Erp. Het Achterhuis wordt daar volledig op schaal nagemaakt en ingericht in de stijl van de onderduikperiode:
Fijne dag!
Het kabinetsplan om uitgeprocedeerde asielzoekers naar Uganda te sturen, stuit op flinke bezwaren, zeggen deskundigen. Zo zou het plan in strijd zijn met Europese wetgeving en is er twijfel aan de veiligheid van afgewezen asielzoekers in Uganda.
De kern van het plan is dat Afrikaanse asielzoekers die in Nederland zijn afgewezen, worden uitgezet naar het Oost-Afrikaanse land. Uganda zou daarvoor geld krijgen. PVV-minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp zei bij een werkbezoek in Uganda dat haar collega Faber de mogelijkheden verder gaat uitpluizen.
Europese asielwetVolgens Europese regels mag een uitgeprocedeerde asielzoeker alleen naar het land van herkomst worden gestuurd. "Of naar een derde land, mits diegene dat vrijwillig wil", zegt Mark Klaassen, universiteit docent Europees migratierecht.
Voor het Uganda-plan zou de Europese regelgeving moeten worden aangepast en dat is volgens Klaassen lastig. "Daarvoor moet de gewone wetgevingsprocedure die in de EU geldt worden gevolgd. In 2018 is er al een voorstel ingediend om de richtlijn aan te passen. Dit is tot nu toe niet gelukt."
De onderhandelingen over het Migratiepact duurden zelfs acht jaar, geeft Klaassen als voorbeeld. "Dat laat zien dat de wetgevingsprocedure best ingewikkeld is."
Land van herkomstKlever benadrukte tijdens haar werkbezoek dat het kabinet migratie wil terugdringen. "Het is belangrijk dat uitgeprocedeerde asielzoekers teruggaan naar hun land van herkomst. Daar stokt het soms. We hebben een lange relatie met Uganda en het is een gastvrij land." De afgewezen asielzoekers zullen afkomstig zijn uit de regio, maar over welke landen dit precies gaat, moet nog worden onderhandeld.
"Maar het probleem is natuurlijk dat de uitgeprocedeerde asielzoekers niet terug kunnen naar hun land", zegt Marlou Schrover, hoogleraar Migratiegeschiedenis aan de Universiteit Leiden. "Landen zeggen dan dat het geen onderdanen van hen zijn, of ze hebben geen paspoort meer. Als ze terug zouden kunnen, dan kon je ze ook wel terugsturen vanuit Nederland."
MensenrechtenDaarnaast is de kans groot dat de rechter een streep door het plan zet omdat het in strijd is met de mensenrechten. Het is namelijk zeer de vraag of Uganda veilig genoeg is, een vereiste om iemand uit te mogen zetten. "Er mag geen sprake zijn van een reëel risico op een onmenselijke behandeling", zegt Klaassen.
Binnen Europa gaan de laatste tijd steeds meer geluiden op om te werken aan zogenoemde terugkeerhubs. Dat zijn plekken buiten de Europese Unie, waar afgewezen asielzoekers naartoe worden gestuurd. Vanuit daar moeten ze dan terug naar het land van herkomst.
Italië opende recent twee opvangcentra in Albanië. Het land stuurt er mensen naartoe die als 'niet kwetsbaar' worden beschouwd, oftewel mannen van wie Italië denkt dat ze weinig kans maken op een verblijfsvergunning.
De migranten blijven onder het Italiaanse recht vallen en krijgen ook asiel in de EU als hun aanvraag wordt goedgekeurd. Niet-EU-land Albanië krijgt voor de 'verhuur' van de locaties 600 miljoen euro over die hele vijf jaar.
In Groot-Brittannië is jarenlang gesproken over het voornemen om migranten over te brengen naar Rwanda, een buurland van Uganda, maar de nieuwe Labour-regering heeft korte metten gemaakt met dat plan.
Het ruimtevaartbedrijf Axiom Space en het Italiaanse modehuis Prada hebben de nieuwe maanpakken gepresenteerd. Dat gebeurde tijdens het International Astronautical Congress in Milaan.
NASA besteedde de ontwikkeling van het nieuwe maanpak in 2022 voor 228 miljoen dollar uit aan Axiom. De pakken, die beweeglijker en geavanceerder moeten zijn dan de pakken waarin Apollo-astronauten in de jaren 60 en 70 op de maan liepen. De eerste bemenste maanlanding in NASA's Artemis-programma zal op zijn vroegst eind 2026 plaatsvinden.
Vorig jaar werd een eerste versie van het pak gepresenteerd, in zwart, blauw en oranje. De definitieve versie is vooral wit. Dat heeft een praktische reden. Een wit pak reflecteert hitte, essentieel op het maanoppervlak, waar de temperatuur in de zon kan oplopen tot 120 graden Celsius. Het is ook makkelijker om het maanstof van de pakken te verwijderen omdat het op wit beter te zien is.
Een woordvoerder van Prada belichtte de rol van het modebedrijf bij de ontwikkeling van het nieuwe maanpak. "We hebben onze expertise gedeeld op het gebied van zeer hoogwaardige materialen, naaitechnieken, en we hebben zelf veel geleerd".
Medewerkers van Prada waren enthousiast om aan het project mee te werken. "Ze stonden ervoor in de rij. Voor hen was het iets heel speciaals."
De AxEMU, zoals het pak officieel heet, heeft al de nodige testen en simulaties ondergaan met verschillende astronauten en ingenieurs. Het pak is onder water getest in een watertank van NASA en heeft simulaties met verminderde zwaartekracht ondergaan in het Johnson Space Center in Houston.
De komende tijd staan er nog meer tests op het programma, onder meer in combinatie met de eveneens nieuw ontwikkelde maanrover.
Twee weken geleden onthulde het Chinese ruimtevaartagentschap de nieuwe maanpakken van dat land. China hoopt rond 2030 voor het eerst mensen naar de maan te brengen.
Zo'n dertig bewoners van een asielzoekerscentrum in Assen moesten vannacht het gebouw uit vanwege een brand, heeft de Veiligheidsregio Drenthe laten weten aan RTV Drenthe.
Het vuur was mogelijk ontstaan in een keuken op de tweede etage van het pand. Een vleugel van het gebouw werd ontruimd. Er kwamen twee ambulances ter plaatse en een hoogwerker. Er was volgens getuigen rook te zien.
Brandweerlieden gingen naar binnen om de oorzaak te vinden. Inmiddels is het vuur uit en is de situatie onder controle. Het pand werd gelucht met een hogedrukventilator. Daarna konden de bewoners weer terug naar binnen.
Voor zover bekend is er niemand gewond geraakt. Wat de brand veroorzaakte is nog onbekend.
Een Mexicaanse oud-minister is in de VS veroordeeld tot 38 jaar gevangenisstraf voor het aannemen van grote bedragen aan smeergeld van een drugskartel. Genaro García Luna stond ooit juist bekend als de architect van Mexico's strijd tegen de drugshandel.
García Luna was minister van publieke veiligheid in Mexico 2006 tot 2012. In 2019 werd hij gearresteerd in Dallas. Een jury in New York had hem in februari vorig jaar al schuldig bevonden aan het aannemen van miljoenen dollars aan steekpenningen om het gewelddadige Sinaloakartel te beschermen dat hij juist had moeten aanpakken.
De strafmaat was nog niet bepaald. Dat gebeurde woensdag tijdens de rechtszitting in New York. De celstraf van 38 jaar ligt tussen de levenslange straf waar de aanklagers om hadden verzocht en de wens van García Luna's advocaten, die voor niet meer dan 20 jaar hadden gepleit.
CoverDe oud-minister hield tijdens de zitting zijn onschuld vol. "Ik heb een diep respect voor de wet. Ik heb deze misdaden niet begaan", zei hij tegen de rechter.
Volgens de aanklagers heeft de oud-bewindsman in ruil voor de miljoenen inlichtingen doorgespeeld over justitieonderzoek naar het kartel, evenals informatie over rivaliserende drugsbendes en veilige routes om drugs te vervoeren.
De rechter zei tegen García Luna niet onder de indruk te zijn van eerdere lofbetuigingen die hij als minister had gekregen voor zijn rol in de strijd tegen drugs. "Dat was uw cover. U bent schuldig aan deze misdrijven. U kunt niet zeggen dat u politieagent van het jaar was."
Naast de celstraf legde de rechter García Luna een boete van twee miljoen dollar op.
Er zijn minder mensen die in armoede leven dan tot nu toe werd gedacht. Dat is het gevolg van een nieuwe definitie van armoede die is opgesteld door het CBS, Nibud en het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Er wordt nu nauwkeuriger gekeken naar het geld dat mensen beschikbaar hebben om van te leven. En voor het eerst worden mensen die weinig inkomen hebben, maar nog genoeg geld hebben om het nog een jaar uit te zingen niet meegeteld als arm.
Volgens die nieuwe definitie leefden vorig jaar 540.000 mensen in armoede. Volgens de oude berekeningen waren dat er 820.000.
Politiek van belangOok blijkt dat het aantal mensen dat in armoede leeft sterker is gedaald dan eerder gedacht. De groep is door de nieuwe definitie ruim gehalveerd in vijf jaar. Maar bij de groep mensen in armoede die nog over is nam de ernst van het geldgebrek wel toe.
De afname van het aantal arme mensen heeft (los van de definitie) verschillende oorzaken. In 2019 pakte de loonsverhogingen gunstig uit, het jaar erna werd een deel van de armen geholpen met coronasteun, daarna kwam de energietoeslag en ook de verhoging van het minimumloon, vorig jaar, hielp mee.
De nieuwe definitie is politiek van belang. De wijze waarop wordt vastgesteld wat in de statistieken wel en niet onder armoede valt, bepaalt de armoedegrens. Opeenvolgende kabinetten stellen zich ten doel het aantal mensen onder de armoedegrens met een bepaald percentage terug te dringen, of ten minste niet te laten groeien.
Werkende armenToch konden al die maatregelen niet voorkomen dat de groep die arm bleef, gemiddeld armer is geworden. In 2018 had een huishouden dat in armoede leefde gemiddeld 10 procent minder dan de armoedegrens. Vorig jaar was dat opgelopen tot 16 procent.
Die verschuiving is vooral het gevolg van een verandering van de groep Nederlanders in armoede. Voorheen bestond die groep voor het grootste deel uit mensen die bijstand ontvingen. Inmiddels zijn er door de nieuwe definitie meer werkende armen dan mensen in armoede met een uitkering. En die werkenden hebben vaak een nog groter geldgebrek.
Volgens het CBS gaat het vooral om mensen die deeltijd werken en zelfstandigen die weinig verdienen met hun zaak. Uit eerder onderzoek van economenblad ESB bleek dat werkende armen vooral actief zijn als uitzendkracht en in de horeca. Ook onder supermarktpersoneel en schoonmakers zijn relatief veel arme werknemers.
Amsterdam, Vaals, VlielandAmsterdam is de gemeente met relatief de meeste mensen in armoede. 6,6 procent van de Amsterdammers leeft onder de armoedegrens. Amsterdam wordt gevolgd door grensgemeente Vaals. Ook Rotterdam, Den Haag en Vlieland hebben grote groepen inwoners met geldgebrek.
Het Gelderse Rozendaal heeft veruit de minste inwoners in armoede (0,1 procent). Daarna volgen enkele gemeenten waar een op de honderd inwoners arm zijn, zoals Hilvarenbeek, Oost Gelre en Dinkelland.
Voormalig One Direction-zanger Liam Payne is overleden. De 31-jarige Brit viel van de derde verdieping van een hotel in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires, meldt de politie.
Een woordvoerder van de lokale autoriteiten zegt in een verklaring dat Payne "van het balkon van zijn kamer was gesprongen".
Politieagenten gingen naar het hotel na een melding over een agressieve man die mogelijk onder invloed was van drugs of alcohol. Persbureau AP heeft een opname van het telefoongesprek van de hotelmanager met de politie. Daarin zegt de manager: "Hij breekt de hele kamer af. Jullie moeten iemand sturen."
Afwijkend gedragEntertainmentwebsite TMZ meldt op basis van getuigen dat het incident kort na 17.00 uur plaatselijke tijd was gebeurd, en dat Payne eerder afwijkend gedrag had vertoond in de lobby van het hotel. Zo zou hij volgens de getuigen zijn laptop hebben vernield en zou hij naar zijn kamer zijn gedragen.
Bij het hotel verzamelden zich al snel fans om te rouwen:
De politie heeft een onderzoek ingesteld naar de omstandigheden van Paynes dood. Er wordt een autopsie uitgevoerd, heeft een woordvoerder van een Argentijnse gezondheidsautoriteit laten weten. De woordvoerder ging niet in op vragen van een journalist of het om een ongeluk ging.
Payne was in Buenos Aires om een concert bij te wonen van mede-One Directon-lid Niall Horan, eerder deze maand. Ook andere ex-leden van de band waren bij dat concert.
Liam James Payne kwam uit Wolverhampton in Engeland. Hij werd bekend door zijn deelname aan het programma The X Factor. Samen met andere deelnemers aan die talentenjachtshow vormde hij in 2010 de wereldwijd succesvolle formatie One Direction, samen met Harry Styles, Zayn Malik, Niall Horan en Louis Tomlinson. Hun eerste album kwam vanuit het niets binnen op nummer één in het Verenigd Koninkrijk.
SoloprojectenIn 2016 viel One Direction uit elkaar. Officieel was er sprake van een pauze voor onbepaalde tijd. Net als andere leden van One Direction begon Payne met soloprojecten. Hij bracht een solo-album uit en werkte aan een tweede. Vorig jaar werd hij in het ziekenhuis opgenomen met nierproblemen, waardoor hij dat project moest onderbreken.
Al tijdens zijn tijd bij One Direction was Payne openhartig over zijn strijd tegen alcohol. In 2023 maakte hij bekend naar een afkickkliniek te zijn gegaan voor dat probleem en sinds honderd dagen geen alcohol te hebben gebruikt.
Payne had twee jaar lang een relatie met zangeres Cheryl Cole, bekend van onder meer de meidengroep Girls Aloud. In 2017 werd hun zoon Bear geboren. Een jaar later gingen ze uit elkaar.
De Giro555-actie voor het Midden-Oosten heeft ruim 15,1 miljoen euro opgebracht. De eindstand werd bekendgemaakt in museum Beeld en Geluid in Hilversum.
Hoewel het bedrag veel lager is dan bij eerdere acties voor Giro555, is voorzitter Harm Goossens toch heel blij met de opbrengst. "Het bedrag is zo veel hoger dan ik vanochtend durfde te hopen. Bijzonder hoe Nederland bij elkaar is gekomen, met alle moeilijkheden in het conflict. Het voelt echt dat we solidair zijn met mensen die echt onze hulp nodig hebben."
Het precieze bedrag dat is ingezameld is 15.123.219 euro. Daar kan nog meer bij komen, want doneren kan nog steeds. Het geld gaat naar slachtoffers in Libanon, Gaza, de Westelijke Jordaanoever, Israël en Syrië. Er wordt een verdeelsleutel gemaakt waarmee bepaald wordt hoeveel geld naar elk land gaat.
Vooral burgersBij de aftrap van de landelijke actiedag vanochtend vroeg stond de teller op bijna 4,4 miljoen euro. Het viel de organisatie op dat met name burgers geld doneren. Het bedrijfsleven en andere organisaties leken deze keer minder in actie te komen.
De actiedag verliep anders dan eerdere inzamelingen van de samenwerkende hulporganisaties. Vanwege de gevoeligheden rond het onderwerp was er geen avondvullend tv-programma. Er deden veel minder bekende Nederlanders mee en er traden geen artiesten op.
'Voor iedereen in nood'Afgelopen weekend gaf Goossens aan het jammer te vinden dat er discussie was ontstaan over de actie: "Voor ons zijn er niet slachtoffers aan de ene kant of aan de andere kant: het gaat om mensen. Wij zijn er echt voor iedereen in nood, waar je ook vandaan komt."
Verslaggever Sander van Hoorn staat bij de grens van Noord-Gaza en vertelt over de situatie daar:
Uganda-kenners reageren bezorgd op het nieuws dat het Nederlandse kabinet de mogelijkheden verkent om uitgeprocedeerde asielzoekers naar Uganda te sturen. De mensenrechtensituatie in het Oost-Afrikaanse land is de laatste jaren verder verslechterd, en eerdere migratieconstructies waren een fiasco.
"Als uitgeprocedeerde asielzoekers worden gedwongen naar Uganda te gaan, komen ze in een soort no man's land," zegt Nicholas Opiyo, een van de meest prominente mensenrechtenadvocaten in Uganda en directeur van Chapter Four Uganda. Hij noemt het plan van PVV-minister Reinette Klever zeer zorgwekkend. "In Uganda hebben ze geen status. In Nederland hebben ze geen status. Ze zijn hun landen ontvlucht. Je brengt mensen alleen maar verder in gevaar."
In 2021 won Opiyo de Mensenrechtentulp, een jaarlijkse prijs van de Nederlandse overheid om verdedigers van mensenrechten te steunen. "Als dit plan tot een akkoord leidt tussen de twee landen, denk ik dat het een fundamentele breuk zou zijn met de toewijding van de Nederlandse regering aan het internationaal recht. Het zou heel 'on-Nederlands' zijn."
Vluchtelingen als politieke pionnenDe Ugandese regering, die sinds 1986 wordt geleid door president Yoweri Museveni, wordt beschuldigd van talrijke mensenrechtenschendingen. Zo werd vorig jaar een aanscherping van de anti-lhbti-wet doorgevoerd, waardoor homoseksuelen nog onveiliger zijn dan ze al waren. In sommige gevallen kunnen ze zelfs de doodstraf krijgen.
Rond de laatste presidentsverkiezingen, in 2021, werden demonstraties van de oppositie gewelddadig neergeslagen. Tientallen mensen kwamen om het leven door politiekogels. Ook ging het internet regelmatig op zwart, werden journalisten aangevallen en advocaten, onder wie Opiyo, opgepakt. "De mensenrechtensituatie in Uganda verslechtert heel snel en op alle fronten", zegt de advocaat. "Zeker in verkiezingstijd is het hier net oorlog."
Toch krijgt Uganda nog altijd veel steun van westerse donoren. "Uganda gebruikt al geruime tijd vluchtelingen als politieke pionnen," zegt Kristof Titeca, hoogleraar Ontwikkelingsstudies aan de Universiteit Antwerpen. Hij is gespecialiseerd in het Ugandese vluchtelingenbeleid. "Door in te zien wat de prioriteiten zijn van het Westen, heeft president Museveni westerse financiële en politieke steun weten te behouden."
"Europese landen zijn in staat om heel veel door de vingers te zien zolang het hun eigen belang dient", vervolgt hij. "En het opvangen van vluchtelingen is nu eenmaal een van de meest prangende zaken. Dus als er in een land mensenrechtenschendingen plaatsvinden, of er grootschalige corruptie is, dan doet dat er allemaal niet toe, zolang men z'n vluchtelingen maar kwijt kan."
Stukje land toegewezenUganda heeft een open grensbeleid als het gaat om het opvangen van vluchtelingen. Het land huisvest ruim 1,7 miljoen vluchtelingen en asielzoekers. Zij komen vooral uit de buurlanden Zuid-Sudan en de Democratische Republiek Congo, twee landen die al jarenlang in de greep zijn van conflicten en humanitaire crises.
Zij krijgen een stukje land toegewezen en leven als buren met de Ugandese bevolking. Bovendien heeft het land al ervaring met migratieplannen zoals van minister Klever. Zo regelden de Verenigde Staten tijdelijke opvang in Uganda voor 2000 Afghaanse vluchtelingen, kort na de overname van het land door de Taliban in 2021.
In 2014 zette Israël een constructie op waarbij Sudanezen en Eritreeërs op een enkele vlucht naar Uganda werden gezet. Daar moesten zij het stellen zonder formele status. De meesten reisden vervolgens naar het noorden van Afrika, om vanuit daar de oversteek te maken naar Europa. Het akkoord klapte in 2018. "Het is algemeen aanvaard dat die deal heel slecht is verlopen, en dat maakt de huidige situatie des te meer verwonderlijk," zegt Titeca.
In Frankrijk is het lichaam gevonden van een tienermeisje dat sinds september vorig jaar werd vermist. De 15-jarige Lina werd aangetroffen in een beek in bosgebied nabij de centraal gelegen stad Nevers.
Onderzoek moet uitwijzen wat de doodsoorzaak was. De hoofdverdachte in de zaak maakte in juli een einde aan zijn leven. In de gestolen auto waarin hij had gereden, waren DNA-sporen van het meisje gevonden. De politie vond ook een touw in de kofferbak met DNA van Lina erop, schrijven Franse media.
De ouders hebben met afschuw kennis genomen van de vondst van het lichaam van hun dochter. De advocaat van het echtpaar zegt dat de ouders verder niet willen reageren op het nieuws. De verdwijning van het meisje kreeg volop landelijke media-aandacht.
Honderden vrijwilligersDe tiener vertrok op 23 september 2023 vanuit huis in een dorpje in de Vogezen. Ze zou per trein naar Straatsburg gaan om haar vriendje te bezoeken, maar is onderweg verdwenen. De politie zette een grote zoekactie op touw en kreeg daarbij hulp van honderden vrijwilligers. Ook werden drones, honden en een helikopter ingezet.
De maand erop werd een strafrechtelijk onderzoek geopend wegens ontvoering. Uiteindelijk werden in maart drie mensen opgepakt. Later werden het drietal vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.
'Ik moet vertrekken'Eind juli werd een gestolen auto gevonden met DNA van Lina. Het voertuig stond niet ver geparkeerd van de plek waar ze was verdwenen. De autoriteiten spraken van een doorbraak in het onderzoek.
De 43-jarige bestuurder van de auto had eerder die maand zichzelf om het leven gebracht. "Ik heb mijn eer, mijn waardigheid, mijn menselijkheid verloren, ik moet vertrekken", citeren kranten uit de afscheidsbrief. De man was ook verdachte van twee gewelddadige overvallen.
Komiek, acteur, zanger en presentator André van Duin krijgt morgen de Gouden Televizier Oeuvre-Ring uitgereikt. Dat is bekendgemaakt in het tv-programma Eva. De prijs wordt pas voor de vijfde keer uitgereikt.
De Gouden Televizier Oeuvre-Ring is in het leven geroepen voor tv-persoonlijkheden die volgens de organisatie een onvergetelijke indruk hebben gemaakt op het Nederlandse publiek. De eerste winnaar was Willem Duys in 1974. Daarna volgden Mies Bouwman, Linda de Mol en Ivo Niehe.
"Vaak wordt er gezegd dat je niet iedereen kan plezieren, maar André van Duin bewijst het tegendeel", staat te lezen op de website van Televizier. "Zowel jong als oud is dol op hem, vanwege zijn hilarische grappen en grollen, maar zeker ook vanwege zijn oprechte betrokkenheid tijdens de wat serieuzere gesprekken en indrukwekkende 4-mei toespraak."
Nooit valsDe 77-jarige Van Duin zit dit jaar 60 jaar in het vak. Eva Jinek roemde hem in haar talkshow omdat hij "zichzelf steeds opnieuw heeft uitgevonden, zonder ooit iemand anders te worden". In het programma sprak Van Duin ook met Caroline Tensen, Olga Zuiderhoek en Gerdi Verbeet over zijn carrière.
"Zijn humor is nooit vals, nooit ten koste van een ander", zei Gerdi Verbeet. Zij kwam op het idee om hem te laten spreken bij de Nationale Herdenking op de Dam in 2021. Die toespraak, waarin Van Duin aandacht besteedde aan de herdenking bij het Homomonument, heeft volgens Verbeet heel veel losgemaakt.
'Niet met lege handen'Morgenavond krijgt Van Duin de ring uitgereikt op het 59ste Gouden Televiziergala. Hij is ook genomineerd voor de Gouden Televizier-Ring voor het programma Denkend aan Holland, waarvan hij een van de presentatoren is. Daarnaast maakt hij kans op de Televizier-Ring Presentator. "Maar ik ga sowieso niet met lege handen naar huis", lachte Van Duin.
Een gigantische foto van een gigantische kikker. Zo trekt een basisschool in Ebone, een dorpje in de tropische bossen van Kameroen, de aandacht van elke voorbijganger. "De goliathkikker hoort bij ons erfgoed", staat er op de poster aan de buitenmuur. "Laten we hem beschermen."
De school staat midden in het leefgebied van de Conraua goliath: de goliathkikker, die zijn naam te danken heeft aan zijn imposante grootte. 3,5 kilogram kan hij wegen, ongeveer net zo veel als een pasgeboren baby.
Maar de kikker is in de Kameroense bossen steeds zeldzamer. Naar schatting is het aantal goliathkikkers in de afgelopen decennia met meer dan 70 procent afgenomen.
Delphia (12) schudt haar hoofd wanneer ze de vraag krijgt of ze de kikker ooit in het echt heeft gezien. Wel weet dat ze 'ie ver kan springen, "wel drie meter".
Aan een houten bankje zit ze gebogen over een tekening die ze van de kikker maakt. Streepje voor streepje, stipje voor stipje tekent ze een ingewikkelde krijtbordtekening na, net als een dertigtal klasgenoten die vandaag een speciale les krijgen over de Goliathkikker.
"Het is een zeldzame kikker want er wordt veel op ze gejaagd", zegt Leonel (10). "Stropers vangen ze om ze te verkopen." In Kameroen belanden de gestroopte kikkers vaak op de zwarte markt, waar ze worden verkocht voor consumptie.
De kikker wordt beschouwd als een lekkernij. Sommigen geloven dat het dier ook geneeskrachtige werkingen heeft. Regelmatig gebeurt het dat kikkers over de grens worden gesmokkeld en in het buitenland worden verkocht.
Wet niet gehandhaafdMaar er speelt meer, zegt Robillard Kouekam, natuurbeschermer bij ASCOBIO (Association pour la Conservation de la Biodiversité). "Door het gebruik van landbouwgif, zoals pesticiden, zijn veel kikkers verdwenen", zegt hij. "Andere kikkers hebben zich dieper teruggetrokken in het regenwoud."
De jacht vormt nog altijd het grootste probleem. "In Kameroen is het verboden om op ze te jagen," zegt Kouekam, op grond van een speciale natuurwet uit 1994. "Maar de wet wordt niet gehandhaafd. Nog altijd wordt er op ze gejaagd, zonder dat mensen eigenlijk doorhebben dat de kikker daardoor uitsterft."
Basisschoolleerlingen zijn voor natuurbeschermers zoals Kouekam een belangrijke doelgroep. Vandaar dat ze op scholen, zoals op de basisschool in Ebone, eenmaal per jaar langskomen voor een speciale les over de Goliathkikker. Daarmee leren de kinderen niet alleen over de bijzonderheden van het dier, maar komen ze ook te weten welke gevolgen uitsterven kan hebben voor het ecosysteem. Zo eet de kikker larven van insecten die ziektes bij zich dragen, zoals malaria en dengue.
Via de basisschoolkinderen hoopt Kouekam een grotere groep te bereiken. "Als je een kind voorlichting geeft, dan komt het ook bij de ouders. Dat is waarom we ons op kinderen richten." Daarnaast helpt de organisatie stropers om andere activiteiten te ondernemen, zoals het verbouwen van champignons en het kweken van slakken.
Beter bewustVolgens de organisatie werpt dit alles zijn vruchten af. In de omgeving van Ebone zijn mensen zich volgens Kouekam en zijn organisatie al veel beter bewust van het uitsterven van hun stukje nationaal erfgoed. "Als je het nu waagt om een goliathkikker te vangen, dan fluiten je buren je direct terug."
Het kabinetsplan om te onderzoeken of uitgeprocedeerde Afrikaanse asielzoekers naar Uganda gestuurd kunnen worden, kan op steun rekenen bij zeker twee van de vier coalitiepartijen. PVV-leider Wilders noemt het idee "geweldig". "Minder asielzoekers, meer Nederland", schrijft hij op X.
NSC-Kamerlid Boomsma is "in principe positief" over het idee van zogenoemde terugkeer-hubs in landen buiten de EU. Het kan volgens hem een oplossing zijn voor het probleem dat uitgeprocedeerden vaak niet uitgezet kunnen worden. In de regio van Uganda zijn veel landen die slecht meewerken aan terugkeer, zegt Boomsma.
Wel stelt hij als harde voorwaarde dat de fundamentele mensenrechten van de asielzoekers gerespecteerd worden. "Mensen moeten goed behandeld worden." Hij erkent dat Uganda wat dat betreft geen goede reputatie heeft. "Dat is wel een zorg. Daarom moeten we goede afspraken maken."
Veel momentumVolgens de huidige regelgeving kan het niet zomaar, maar toch denkt de NSC'er dat het plan kans van slagen heeft. Ook andere EU-lidstaten zijn bezig met terugkeer-hubs. "Er is nu veel momentum."
BBB staat in principe achter de terugkeerhubs. "Maar wat de plannen voor Uganda betreft moeten we wel zeer waakzaam zijn als het gaat om lhbti'ers", zegt het Kamerlid Van Zanten. BBB is benieuwd naar de precieze inhoud van het plan van het kabinet.
De VVD wil nog niet reageren op het idee, omdat er nog te veel onduidelijkheden zijn. De fractie wil eerst meer weten over wat het plan precies inhoudt. "We zullen graag reageren zodra het kabinet met een voorstel naar de Kamer komt", zegt Kamerlid Rajkowski.
Het plan werd vandaag wereldkundig gemaakt door PVV-minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Op werkbezoek in Uganda zei ze dat haar collega en partijgenoot Faber van Asiel de mogelijkheden verder gaat "uitpluizen". Het is de bedoeling dat Uganda geld van Nederland ontvangt in ruil voor de opvang.
Alleen maar ophefBij de oppositie zijn de reacties ronduit negatief. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Klaver spreekt van "de zoveelste afleidingsmanoeuvre". "Om de aandacht af te leiden van het feit dat het kabinet helemaal niets voor elkaar krijgt. Ze bouwen geen huizen, het lukt ze niet om ziekenhuizen open te houden."
"PVV-ministers maken geen beleid, ze maken alleen maar ophef. En dit is gewoon de volgende ophef", concludeert Klaver. Hij vindt dat ons land "gewoon afspraken moet maken" met landen over de terugkeer van hun onderdanen. "Dat is heel ingewikkeld, maar wel echt beleid maken."
Dat NSC er onder voorwaarden wel mee akkoord kan gaan, kan op hoongelach rekenen bij Klaver. "Dat heb ik eerder gehoord van NSC. Dat zeiden ze ook over het noodrecht. Dat het kon als het juridisch klopte. Als alles volgens de internationale regelgeving klopt, dan is hier niemand tegen. Maar dat doet het niet, en dat is het probleem."
Ook D66-leider Jetten noemt het Uganda-plan "symboolpolitiek" en "totaal onhaalbaar en ondoordacht". Op X schrijft hij dat Denemarken en het Verenigd Koninkrijk dit al geprobeerd hebben. "Het resultaat? 0 mensen gingen naar Afrika."
Verslaggever Albert Bos reisde mee met minister Klever:
