Aggregator

Bewoners van het Overijsselse dorp Wierden herinneren zich nog tot in detail hoe een lange trein in de ochtend van eerste kerstdag 1944 vanuit de lucht onder vuur werd genomen. En vooral hoe honderden dwangarbeiders uit de trein zichzelf na de beschieting in veiligheid probeerden te brengen voor de Duitse bezetter.

"Ik zie ineens een vliegtuigvleugel langs het raam scheren en een vuurstraal richting het spoor schieten",, zegt Jan Janssen (92) bij Oost. Hij is een van de Wierdenaren die een aantal treinpassagiers wisten te verstoppen.

De Nederlandse regering kondigde in september 1944 vanuit Londen een grote spoorwegstaking af. De bedoeling was dat de Duitse bezetter geen misbruik meer kon maken van Nederlandse treinen of spoorwegpersoneel. Reden er toch treinen, dan werden die vaak onder vuur genomen door geallieerde jachtvliegtuigen.

Dat gebeurde ook met de lange trein die op 25 december 1944 uit Kampen was vertrokken en rond 09.00 uur bij station Wierden langskwam.

Razzia's in dorpen

Wat de bemanning van de Engelse jachtvliegtuigen niet wist, was dat de trein geen vijandelijke troepen vervoerde of oorlogsmaterieel. In de trein zaten ongeveer 1400 mannen uit Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland. Zij waren bij razzia's in hun dorpen opgepakt, per rijnaak naar Amsterdam vervoerd en in de trein gestopt. Ze zouden in Duitsland moeten helpen om de kapotgeschoten infrastructuur te herstellen.

Toen de trein bij station Wierden tot stilstand kwam, werd hij van alle kanten beschoten. In de trein kwamen vier mannen direct om het leven. Enkele tientallen raakten bij de luchtaanval gewond. Bijna 200 mannen wisten te ontsnappen uit de trein, onder meer door zich onder de kerkgangers in Wierden te mengen. Veel van de kerkgangers reageerden snel, namen de mannen in hun midden op en brachten ze naar veiliger plaatsen, zoals zolders, kelders en schuurtjes.

In hun huis aan de Appelhofstraat zagen Janssen en zijn vader twee mannen komen aanlopen, naar later bleek de broers Springvloet Dubbeld. Ze waren nat en nerveus, maar werden toch naar binnen gelaten. "Mijn vader heeft toen iets gedaan waarvan ik nu denk dat dat niet verstandig was", aldus Janssen. "Hij sloot de gordijnen, overdag."

Konijn op menu

Maar het ging goed. De broers waren net op tijd binnen. Janssen zag even later twee Duitse soldaten een paar meter verderop staan, op zoek naar vluchtelingen uit de trein. De broers Springvloed Dubbeld bleven de rest van die tweede kerstdag binnen en schoven aan bij de kerstdis. "Waarschijnlijk aten we konijn", stelt Janssen.

Jo ten Cate-Breij (94) herinnert zich hoe iets verderop in Wierden een jongen aan kwam lopen, die ook vertelde dat hij uit de trein was gesprongen. De jongen had geen idee waar hij was of waar hij heen moest. "Hij was dood- en doodop, hij zweette en hoestte en was er verschrikkelijk aan toe", aldus Ten Cate-Breij. De jongen kreeg een kop koffie en kon mee-eten bij de lunch. Omdat het huis vol was, werd de jongen op de hooizolder verstopt.

"Wij hadden niks. Hij had ook niks", zegt Ten Cate-Breij. "Kleren kregen we later voor hem."

Balans opgemaakt

Meer dan duizend passagiers uit de trein werden door de Duitse bewakers meegenomen en een paar uur opgesloten in de textielfabriek van de firma Scholten aan de Violenhoeksweg. Diezelfde avond werden ze overgebracht naar een andere trein en naar Duitsland vervoerd. Enkele tientallen mannen wisten te ontsnappen tijdens de korte voettocht tussen de textielfabriek en het station.

De onderduiker bij Ten Cate-Breij bleef tot 5 februari 1945 op de hooizolder. Daar werd het nog even spannend toen de Duitsers aan de deur kwamen en met bajonetten in het hooi staken. Maar de onderduiker zat veilig en wel in een schuilplaats, iets verderop. In februari 1945 reisde hij per fiets terug naar huis.

Onderduikadres

De broers Springvloet Dubbeld werden na hun ontsnapping uit de trein herenigd met een derde broer die ook onderweg was naar Duitsland. Met z'n drieën konden ze terecht op een onderduikadres in Ypelo, een dorp in de buurt.

Toch liep het niet voor alle drie goed af. Kort voor de bevrijding van Wierden, op 4 april, viel een V1-projectiel in de omgeving. Een blindganger, die een van de drie broers samen met een vriend probeerde te ontmantelen voor de benzine. De V1 explodeerde alsnog, beide jongemannen komen om. Vijf dagen later werd Wierden bevrijd.

Een Nederlandse man die in Rusland was opgepakt voor het aanvallen van een politieagent is veroordeeld tot drie jaar cel. Dat melden Russische staatsmedia. De 61-jarige Harry van W. zou de agent in het gezicht hebben geslagen in Moskou.

De openbaar aanklager had om een voorwaardelijke celstraf gevraagd, meldt staatspersbureau TASS, dat eerder per abuis schreef dat Van W. daadwerkelijk een voorwaardelijke straf had gekregen.

Volgens de rechter was Van W. dronken toen hij een politieman die de nabijgelegen Italiaanse ambassade bewaakte twee klappen gaf. De agent had de Nederlander aangesproken op het vernielen van een verkeersbord.

Van W. werd begin oktober aangehouden en had sindsdien huisarrest. Het is niet duidelijk of Van W. bekend heeft.

In de kersttoespraak van dit jaar heeft koning Willem-Alexander uitgebreid stilgestaan bij de spanningen in de samenleving. Hij richtte zich met name tot Joodse Nederlanders en Nederlandse moslims. "Veel mensen voelen zich onbegrepen, ongewenst, onbeschermd." Hij deed een oproep om elkaar - ondanks alle meningsverschillen - niet te verliezen.

De koning erkende dat we als individu geen internationale conflicten kunnen oplossen. "Maar zijn we daarmee machteloos? Nee, beslist niet! Wat we wél kunnen doen, is zorgen dat we verbittering en haat niet importeren in onze straten. Weerbaar zijn tegen alles wat ons uit elkaar drijft."

Hoe verschillend de achtergrond van mensen ook is, we delen allemaal "herkenbare emoties", sprak de koning. Als voorbeelden noemde hij boosheid over onrecht, verdriet over het verlies van dierbaren en bezorgdheid over kinderen. "Laten we bij alle verschillen van mening ook op zoek gaan naar het menselijke dat ons samenbrengt."

Oproep aan Joden en moslims

In zijn toespraak richtte de koning zich rechtstreeks tot verschillende groepen in de samenleving: Joodse Nederlanders en Nederlandse moslims. "Tegen Joodse Nederlanders die me vertellen dat ze twijfelen aan hun toekomst hier zeg ik: blijf! Wij horen samen. Tegen Nederlandse moslims zeg ik: dit is ook uw land; dit is ook jouw land."

Ook refereerde Willem-Alexander aan een gesprek dat hij en koningin Máxima voerden met Palestijnse Nederlanders. "Ze vertelden ons over hun angst om het lot van familieleden in hun land van herkomst. Over hun onmacht en wanhoop. Telkens word ik geraakt door de persoonlijke pijn die in de verhalen doorklinkt."

De koning toonde zich niet alleen begripvol, maar ook streng. Zo hamerde hij op het naleven van de Nederlandse grondwet. "Ieder mens is gelijk voor de wet. Discriminatie is niet toegestaan. En we gebruiken geen geweld, ook niet als we ons gekwetst of miskend voelen. Deze beginselen zijn niet vatbaar voor dialoog of discussie en gelden voor iedereen, altijd."

Opnieuw polarisatie

Het was de twaalfde kersttoespraak van Willem-Alexander. De toespraak werd een paar dagen geleden opgenomen in de Witte Eetzaal op Paleis Huis ten Bosch.

Ook vorig jaar was polarisatie het belangrijkste thema van de kersttoespraak. De koning onderstreepte toen het belang van de democratische rechtsorde en zette zich af tegen de afrekencultuur. Die maakt het vinden van oplossingen volgens hem moeilijk. "Als we onze energie nu eens zouden besteden aan het vinden van oplossingen, komen we veel verder."

Bekijk hier de volledige toespraak:

Noord-Koreaanse hackers hebben in mei dit jaar voor 308 miljoen dollar aan bitcoins gestolen van het Japanse cryptovalutabedrijf DMM. Dat stellen de FBI, het Cyber Crime Center van het Amerikaanse ministerie van Defensie en de Japanse politie.

In Vaticaanstad heeft paus Franciscus (88) ter gelegenheid van Kerstmis het urbi et orbi uitgesproken, de zegen voor de stad Rome en de wereld. Voor hij de zegen gaf riep hij onder meer op tot barmhartigheid en verzoening. Hij zei dat Jezus de poort is naar vrede.

Franciscus sprak onder meer over Oekraïne en riep op tot een dialoog en onderhandelingen om tot een gerechtvaardigde vrede te komen. Vanochtend was Oekraïne opnieuw het doelwit van een grote Russische luchtaanval op de energiesector.

Vlucht en honger

De paus stond ook stil bij oorlogen in het Midden-Oosten, Sudan en andere gewapende conflicten in de wereld, die miljoenen mensen op de vlucht jagen en honger veroorzaken.

Franciscus benadrukte "de heiligheid" van elk mensenleven en nam het op onder meer op voor mensen die vanwege hun geloof worden vervolgd. Hij dankte onder anderen de mensen die wereldwijd werken in het onderwijs en de gezondheidszorg.

Toeschouwers op het Sint-Pietersplein riepen na het urbi et orbi: "Leve de paus!"

Netflix is in de Verenigde Staten een rechtszaak begonnen tegen Broadcom. De streamingdienst stelt dat Broadcom-dochterbedrijf VMware inbreuk maakt op patenten van Netflix voor virtual machines.

De Lenovo Legion Go S-handheld gaat draaien op de Ryzen Z2 Go-apu met acht Zen 3+-kernen en een Radeon 800M Series-gpu met RDNA2-graphics. Dat blijkt uit gelekte informatie die Videocardz in handen heeft. De handheld gaat naar verwachting rond de 600 euro kosten.

In een woonwijk in Den Bosch is gisteravond een bestelbus in brand gestoken. Niemand raakte gewond, maar de schade aan de auto is groot.

Volgens Omroep Brabant is de bestelbus eigendom van een dakdekker die de afgelopen maanden al drie keer eerder het slachtoffer was van een aanslag. Dat was op 21 februari, 24 augustus en 27 augustus.

Gisteravond kreeg de politie om 23.50 uur de melding van een autobrand op de Leyhof, in het oosten van Den Bosch. Op camerabeelden van buurtbewoners is te zien dat iemand komt aanfietsen. Deze persoon, vermoedelijk een man, lijkt iets over het voertuig te gooien. Kort daarna is een steekvlam te zien, zegt de politie. De fietser gaat ervandoor.

In Den Bosch vechten dakdekkers een onderling conflict uit, waarbij dit jaar al meer dan twintig keer explosieven zijn geplaatst. Soms gebeurt dat in auto's, soms in huizen. Waarover het conflict precies gaat, is onduidelijk. In oktober zei een dakdekker bij Omroep Brabant dat ondernemers elkaar willen uitschakelen door het plaatsen van explosieven, zodat ze het werk kunnen overnemen.

Dakdekkersoorlog

Uit een geheim politierapport dat ruim een week geleden verscheen en waaruit werd geciteerd door de regionale omroep, blijkt dat er waarschijnlijk meer aan de hand is. "De dakdekkersoorlog is ontstaan door malafide praktijken, oplichting, slechte kwaliteit, agressieve verkoop, geweld, explosieven en witwaspraktijken", staat daarin te lezen.

De onderzoekers schatten het aantal dakdekkers in de Brabantse hoofdstad op 1200. Dat is een enorm hoog aantal, waarbij niet duidelijk is waarom dat zo hoog is. Wel is het zo dat in het jaar 2000 veel schoorsteenvegers in Den Bosch reparaties begonnen te doen aan daken.

Het is werk waarvoor je geen opleiding hoeft te volgen. Toch kan een dakdekker met weinig kosten 2000 à 3000 euro per dag verdienen. De onderzoekers stellen dat er nu twee groepen dakdekkers zijn: een groep die betrouwbaar is en de agenda twee tot drie jaar vol heeft staan en een groep beunhazen die voor "het snelle werk en geld" gaat en elkaar het licht in de ogen niet gunt.

In november zijn in Den Bosch zijn twee mannen, een vader en zoon van 43 en 22, opgepakt voor mogelijke betrokkenheid bij een of meerdere explosies in de stad. Of zij nog vastzitten, is onbekend.

Baas, Bevel en Bouta: zo werd de Surinaamse oud-president Desiré Delano Bouterse in de volksmond genoemd. Surinaamse media meldden vanochtend zijn overlijden. Sommigen zullen Bouterse herinneren als een volksheld, anderen vooral als een dictator, moordenaar en drugsdealer.

De laatste jaren was de oud-president vooral in het nieuws vanwege de vervolging voor zijn rol bij de Decembermoorden in 1982. Op 7 en 8 december van dat jaar werden vijftien politieke tegenstanders van het regime van Bouterse doodgeschoten in Fort Zeelandia.

In het hoger beroep over de Decembermoorden kreeg Bouterse vorig jaar twintig jaar gevangenisstraf. Sindsdien was hij voortvluchtig. Het is nog niet duidelijk waar hij zich het afgelopen jaar had verborgen.

Partijgenoten van Bouterse kwamen bij het huis van Bouterse bijeen:

Bouterse, met inheemse en Zeeuwse voorouders, werd een paar maanden na de Tweede Wereldoorlog geboren en groeide op in Suriname. Vanaf 1968 volgde hij zijn militaire opleiding in Nederland, het land waarmee hij later een moeilijke relatie onderhield. Hij keerde vlak voor de Surinaamse onafhankelijkheid van 1975 terug om zijn land te dienen als beroepsmilitair.

Sergeant Bouterse stoorde zich aan de manier waarop de regering van Henck Arron het land bestuurde na de onafhankelijkheid. Samen met vijftien andere militairen pleegde hij in 1980 een staatsgreep. Hij kreeg aanvankelijk het voordeel van de twijfel, ook van de Nederlandse regering.

Maar toen verkiezingen uitbleven, zwol de kritiek aan. Er klonken steeds meer negatieve geluiden over de sterke repressie en het gebrek aan democratische stappen. Bouterse was niet gediend van die kritiek.

Vooral de acties van vakbondsleider Cyriel Daal, wekten zijn woede. In de nacht van 7 op 8 december 1982 werd Daal opgepakt samen met vijftien andere mannen: journalisten, advocaten, en een andere vakbondsleider, Fred Derby.

In Fort Zeelandia werden ze bijna allemaal gemarteld en vermoord. Volgens de militairen wilden de mannen een tegencoup plegen en zijn ze op de vlucht neergeschoten.

Derby was de enige overlevende van de Decembermoorden. Zijn verklaring vormde later een belangrijk en doorslaggevend bewijsstuk in de rechtszaak tegen Bouterse, die pas in 2007 begon en eind 2019 tot een veroordeling leidde van 20 jaar.

In de jaren na de moorden werd er weer langzaam werk gemaakt van democratiseringen. De voormalige persoonlijke lijfwacht van Bouterse, Ronnie Brunswijk, keerde zich van hem af. Tussen 1986 en 1992 voerden de twee een bloedige strijd tegen elkaar. Tientallen mensen kwamen om het leven.

Bouterses militaire regime werd steeds meer door de bevolking verguisd vanwege de economische neergang en het tekort aan voedsel. Pas in 1988 kwam er een einde aan de dictatuur. Maar achter de schermen bleef Bouterse actief en invloedrijk.

Eind jaren 90 werd Bouterse in Nederland berecht en bij verstek veroordeeld voor betrokkenheid bij een drugstransport. De basis van die veroordeling bleek later niet geheel onomstreden. Advocaat Inez Weski diende tevergeefs meerdere herzieningsverzoeken in bij de Hoge Raad, omdat de kroongetuige zou zijn omgekocht door de Nederlandse regering.

De term drugsbaas bleef aan hem kleven. Al was het maar omdat zijn zoon Dino zowel in Paramaribo als in de Verenigde Staten achter de tralies belandde wegens drugs en wapenhandel. Bouterse senior leek het allemaal niet te deren. Hij zei dat politiek Den Haag hem uit de weg wilde ruimen. De relatie met Nederland bleef moeizaam.

Opnieuw president

Via de democratische weg lukte het Bouterse om opnieuw aan de macht te komen. Zijn charisma en multi-etnische partij - wars van buitenlandse bemoeienis - werkte aanstekelijk op de jonge bevolking van Suriname. In 2010 stemde een ruime meerderheid voor zijn Nationale Democratische Partij.

De droom van Bouterse om de grote volksleider te worden, kwam uit en de economische wind waaide gunstig in die jaren. De regering Bouterse gaf veel geld uit aan sociale projecten en in 2015 werd hij herkozen.

Maar niet lang daarna werden de scheuren in zijn beleid zichtbaar. De inkomsten van de regering daalden flink door de lage grondstofprijzen. De staatskas bleek vrijwel leeg en corruptie vierde ondanks de beloftes van Bouterse hoogtij. De regering leende exorbitante bedragen.

Ondertussen begon de bevolking te morren. De lage inkomens beleefden moeilijke tijden en ook de middenklasse kampte met grote tegenslag.

Veroordeling Decembermoorden

Ook de Decembermoorden bleven Bouterse achtervolgen. Ondanks diverse pogingen om het proces stil te zetten, kwam de openbaar aanklager met een zware strafeis tegen Bouterse: twintig jaar cel. Op 20 december vorig jaar werd hij door de rechter definitief veroordeeld tot deze gevangenisstraf. Dat was een overwinning voor de nabestaanden van slachtoffers van de Decembermoorden, en een smet op het blazoen van Bouterse.

De oud-president moest zich op 12 januari van dit jaar melden bij de gevangenis, maar deed dat niet. Sindsdien was hij voortvluchtig. De autoriteiten konden hem niet opsporen en er gingen geruchten dat Bouterse in de jungle van Suriname zat. Er waren ook verhalen dat hij gewoon thuis zat. Vandaag werd dus bekend dat hij is overleden. Waar hij is gestorven en wanneer is nog niet bekend.

Kort na de eerste berichten over zijn overlijden verzamelden zich vandaag veel mensen bij het partijkantoor en bij de woning van Bouterse. Veel mensen toonden zich geëmotioneerd.

Daaruit bleek opnieuw hoe verdeeld de Surinaamse bevolking is over de oud-president en legerleider. Voor sommigen is hij nog steeds een volksheld die Suriname tot grote hoogte bracht. Maar voor anderen is hij voorgoed het gezicht van de Decembermoorden, de zwarte pagina in de Surinaamse geschiedenis.

Microsoft 365 Copilot werkt in de toekomst op meer AI-modellen dan alleen die van OpenAI, zeggen anonieme bronnen tegenover Reuters. Microsoft zou werken aan het toevoegen van interne AI-modellen en modellen van andere derde partijen.

Apple wil deelnemen in de rechtszaak tussen Google en het Amerikaanse ministerie van Justitie. Apple stelt dat Google de belangen van Apple niet meer 'adequaat kan representeren'. Eerder dit jaar besloot een rechter dat Google een illegaal monopolie heeft op de zoekmarkt.

We know, you’ve already got a USB to serial adapter. Probably several of them, in fact. But that doesn’t mean you couldn’t use one more — especially when it’s as …read more

De Surinaamse oud-president Desi Bouterse is op 79-jarige leeftijd overleden. Dat bevestigt de Surinaamse minister van Buitenlandse Zaken aan de NOS.

Volgens de minister is het lichaam van Bouterse in de Surinaamse hoofdstad Paramaribo. Lokale media melden dat de oud-president is overleden "na een kort ziekbed op een schuiladres".

De afgelopen uren deden in Suriname al geruchten de ronde dat Bouterse is overleden. Er verzamelden zich mensen bij het kantoor van zijn partij de NDP en ook bij de woning van Bouterse in Paramaribo. De weg daarnaartoe werd afgesloten.

Een verslaggever van een aan de NDP gelieerde zender sprak met rouwende mensen voor de poort:

Desi Bouterse was voortvluchtig sinds zijn definitieve veroordeling van ruim een jaar geleden voor zijn rol bij de Decembermoorden. Daarbij werden in 1982 vijftien tegenstanders van het regime-Bouterse gedood in Fort Zeelandia, in Paramaribo.

Toen de Surinaamse justitie een opsporingsbevel uitvaardigde, dook Bouterse onder en sindsdien werd niets meer van hem vernomen. Twee dagen geleden werd er in zijn woning een inval gedaan, maar daarbij werd voor zover bekend niets gevonden.

Bouterse was in de jaren 80 van de vorige eeuw de leider van het militaire regime, dat door een staatsgreep aan de macht kwam. Bouterse gaf leiding aan een groep van onderofficieren die begin 1980 een staatgreep pleegde. Hij bleef tot 1988 aan de macht.

In 2010 kwam hij door democratische verkiezingen opnieuw aan de macht. In 2015 werd hij herkozen. Hij bleef president tot 2020.

WhatsApp en Google Play mogen na twee jaar weer in Iran gebruikt worden. Het land verbood beide apps na de dood van Mahsa Amini in 2022, om demonstraties de kop in te drukken. Mogelijk worden ook regels rondom andere sociale media versoepeld.

Een passagiersvliegtuig uit Azerbeidzjan is vanochtend neergestort in Aqtau, in het westen van Kazachstan. Aan boord waren 67 mensen, onder wie 6 bemanningsleden.

Zeker 32 mensen hebben de crash overleefd, zegt het Kazachse ministerie van noodsituaties. Tot nu toe zijn vier lichamen geborgen.

Het gaat om een toestel van de nationale luchtvaartmaatschappij van Azerbeidzjan. Het vliegtuig van het type Embraer E190AR was onderweg van de hoofdstad Bakoe naar Grozny in de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië.

Op beelden valt te zien dat het toestel een scherpe daling maakt en de grond raakt. Daarna volgt een explosie.

Het toestel stortte neer in de buurt van het vliegveld van Aqtau. Russische persbureaus melden dat het vliegtuig werd omgeleid vanwege dichte mist in Grozny.

De oorzaak van de crash wordt onderzocht. Volgens de Russische luchtvaarttoezichthouder zou de piloot mogelijk een noodlanding hebben ingezet nadat er een vogel in de motor was gevlogen.

In Zoetermeer zijn vannacht explosieven gecontroleerd tot ontploffing gebracht die waren aangetroffen in een auto. Er zijn twee verdachten aangehouden.

De politie kreeg rond middernacht een melding van een verdachte situatie. Nadat de politie de omgeving van de auto had afgezet, werd de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) ingeschakeld. Op beelden is te zien dat een bomexpert van de EOD explosieven uit de auto haalt. Hierbij waren ambulancepersoneel en brandweerlieden aanwezig.

De experts wogen de explosieven en brachten die even verderop, op een veilige plek, tot ontploffing:

Na het onderzoek van de EOD vertrokken de hulpdiensten naar het Noord-Aa-strand in Zoetermeer. Daar werden de explosieven gecontroleerd tot ontploffing gebracht.

Wat de bedoeling was van de auto met explosieven, is nog niet duidelijk. Er loopt een onderzoek.

Veel explosies in 2024

Afgelopen jaar waren er in Nederland 1130 aanslagen met explosieven. Dat is ruim vijf keer meer dan in 2021 (toen 212). Elke week waren er op meerdere plekken in het land explosies. Soms raakten hierbij mensen zwaargewond, of vielen er zelfs doden, zoals recent in Den Haag.

In 80 procent van de gevallen was er sprake van zwaar illegaal vuurwerk, gevuld met flitspoeder en een lont. De daders zijn vaak jonge mannen, die afkomstig zijn uit een kwetsbare wijk en al eerder met de politie in aanraking zijn geweest.

In korte tijd verandert het straatbeeld in Syrië. Regimevlaggen worden verbrand, posters en foto's van de gevluchte Bashar al-Assad worden naar beneden gehaald en vertrapt, muren overgeschilderd. In het land gingen tienduizenden Syriërs de straat op met de oppositievlag om te vieren dat ze na ruim een halve eeuw bevrijd zijn van de dictatuur van de Assad-familie.

De oppositievlag is nu overal te zien in Syrië. Niet de regimevlag met twee sterren, maar de vlag met drie sterren is gehesen op overheidsgebouwen en pleinen. Ook in het buitenland hangen de vlaggen aan gevels en bij ambassades. De rebellen hebben zich verenigd onder deze groen-wit-zwarte vlag die sinds de opstand in 2011 tegen Assad werd gebruikt.

Met de nieuwe vlag wordt de tastbare herinnering aan de Assad-dynastie verder uitgewist. Het was de eerste officiële vlag van Syrië na de Franse koloniale tijd. "Een teken van bevrijding van de koloniale macht", zegt Nour Munawar, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam naar cultureel erfgoed en herinneringscultuur in Syrië. "Assad was als Frankrijk, een onrechtmatige overheerser."

Propaganda

In Syrië was de afgelopen decennia niet te ontkomen aan de persoonlijkheidscultus van de Assads: Bashar en zijn vader Hafez waren overal. De portretten van Bashar hingen levensgroot op gebouwen en billboards, en in kantoren, ziekenhuizen en scholen. Zijn portret verscheen op televisie en in kranten. Als kinderen hun rapport kregen was daar altijd eerst het gezicht van Assad.

De ogen van de Assads volgden de bevolking overal. Dat was niet alleen symbolisch, want de geheime dienst hield burgers nauwlettend in de gaten. "Deze propaganda drong psychologisch diep door", zegt Munawar. "Daarmee maakten ze duidelijk dat de maatschappij, maar ook het individu, onder volledige controle van de staat stond. De boodschap: een opstand tegen ons is niet mogelijk."

Hafez hield vooral van standbeelden en bustes van zichzelf, die meteen na de val omver werden getrokken. Zijn tombe werd kort daarna in brand gestoken. Op de brug in de hoofdstad die naar hem werd vernoemd, is een spandoek gehangen met de naam van voetballer Abdelbasset al-Sarout. Hij werd een symbool van het verzet vanwege de strijdliederen die hij zong bij demonstraties.

Nieuwe identiteit

Het land zal opnieuw een nationale identiteit moeten gaan vormen, zegt Munawar. "Dit is een cruciaal moment in de geschiedenis van Syrië. Hoe er herdacht wordt, zal veranderen. Activisten en de rebellen, die door het regime als terroristen werden gezien, worden de nieuwe nationale helden." Pleinen en straten zullen nu naar hen vernoemd gaan worden.

Het zal een kwestie van tijd zijn voordat er nieuwe lira's gedrukt worden, zonder de afbeelding van Assad en het leger op de biljetten. Dan is er ook nog het volkslied, daarin wordt nu nog het leger bezongen als beschermer van het volk. Terwijl militairen tijdens de oorlog juist zo bloedig tegen burgers optraden. Mogelijk wordt ook het volkslied aangepast.

"Het is niet te geloven, we hebben ineens vrijheid", zeggen jonge Syriërs:

Het rijke culturele erfgoed van het land kan een belangrijke rol gaan spelen in het vormen van een nieuwe nationale identiteit, verwacht Munawar. "Het heeft de potentie om de natie na conflict te verbinden." De onderzoeker noemt de eeuwenoude citadel van Aleppo, de archeologische trekpleister Palmyra en de Grote Moskee in Damascus van grote historische en religieuze waarde.

Vlag-emoji

Het is nog te vroeg om te zeggen hoe het nieuwe Syrië eruit gaat zien. Gaat het de rebellen lukken een stabiele regering te vormen en het land met zijn vele etnische en religieuze groepen en strijdgroepen te verenigen? De rebellen, onder leiding van Ahmed al-Sharaa, wekken de indruk dat doel voor ogen hebben.

De groen-wit-zwarte vlag wappert inmiddels overal in de straten, maar voorlopig moeten Syriërs het online nog stellen met de regimevlag. Op sociale media riepen Syriërs massaal op om de emoji van de vlag te updaten, maar dat kan nog even duren. Hetzelfde geldt voor briefjes van 2000 lira: de bevolking zal nog een tijdje aan moeten kijken tegen de beeltenis van de gevallen dictator.

Rusland heeft vanochtend met tientallen raketten en drones een grote luchtaanval uitgevoerd op Oekraïne. 59 raketten en 54 drones zijn neergehaald, zegt de luchtmacht van Oekraïne. Hoeveel raketten doel hebben getroffen, is niet duidelijk. In Charkiv, in het oosten van Oekraïne, raakten door de aanval zeker drie mensen gewond. Over slachtoffers elders in het land is nog niets bekend.

President Zelensky zei dat de Russische leider Poetin welbewust de dag van kerst had uitgekozen voor een onmenselijke aanval.

De Oekraïense minister van Energie zegt dat de Russische aanvallen gericht zijn op de energiesector. Er zouden ook kruisraketten zijn afgevuurd. Als gevolg daarvan is er maar beperkt energie beschikbaar. Ook in de hoofdstad Kyiv ging het luchtalarm af en zochten mensen hun toevlucht in schuilkelders.

De Oekraïense energiecentrales zijn sinds het voorjaar geregeld doelwit van de Russische strijdkrachten. Daardoor is de capaciteit van de elektriciteitscentrales enorm verminderd. Er zijn voortdurend blackouts, urenlange periodes waarin er geen stroom is.

Rusland stelt dat de aanval van vanochtend gericht was op militaire doelwitten.

Gisteravond was er een aanval op een flatgebouw in de stad Kryvy Rih, de geboorteplaats van president Zelensky. Daarbij kwam iemand om het leven en raakten vijftien mensen gewond. De aanval viel samen met de kersttoespraak van de president. Hij zei dat zijn landgenoten "alleen maar een kerstster willen zien als ze omhoog kijken, geen Iraanse drones en Russische raketten".

Goedemorgen! Het is eerste kerstdag en de koning houdt vanmiddag zijn jaarlijkse toespraak. Paus Franciscus spreekt in Rome de traditionele zegen uit voor de stad en voor de wereld: urbi et orbi. In Zuid-Korea wordt opnieuw geprobeerd president Yoon te verhoren, die het parlement buitenspel had gezet door de staat van beleg af te kondigen.

Eerst het weer: het wordt bewolkt en overwegend droog. Soms is het nevelig. Daarbij is het zacht met maxima tussen 8 en 11 graden. De wind is zwak tot matig.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Voor het tweede jaar op rij werd Kerstmis sober gevierd in Bethlehem, de plek waar volgens de christelijke overlevering Jezus werd geboren in een stal. Vanwege de oorlog in de regio waren er veel minder pelgrims dan normaal in de Geboortekerk, ook was er minder uitbundige kerstverlichting en geen kerstboom.

Patriarch Pizzaballa verwees in zijn overdenking naar het voortdurende conflict. Hij hoopt dat Kerstmis de belofte van betere tijden met zich meebrengt. "De boodschap is: houd moed. Volgend jaar zal weer kerstbomen, het leven, de mensen en de pelgrims brengen. Later we daar allemaal naartoe werken en in geloven."

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

Gisteravond mochten dj's Sophie Hijlkema, Barend van Deelen en Wijnand Speelman het Glazen Huis in Zwolle weer uit. Ze hebben voor de actie van Serious Request ruim 11,5 miljoen opgehaald voor het goede doel: Metakids, voor kinderen met een stofwisselingsziekte.

Fijne Kerst!

You wouldn’t typically associate graphing calculators with artificial intelligence, but hacker [KermMartian] recently made it happen. The innovative project involved running a neural network directly on a TI-84 Plus CE …read more