NOS Nieuws - Algemeen

Een jongetje op slippers staat voorovergebogen in het puin. Een man tilt een kapot tentdoek op. Ze zijn op zoek naar hun spullen na een Israëlisch bombardement op de plek waar ze sliepen, maar er is weinig over. Alleen aan de gele, groene en rode bankjes - bijna onherkenbaar door al het stof - is te zien dat dit ooit een school was.

Israël riep gisteren op tot evacuatie van inwoners in grote delen van het noorden van Gaza. Israël wil dat de Palestijnen daar weggaan, omdat het leger naar eigen zeggen zijn 'militaire acties' gaat uitbreiden in het noorden.

Palestijnen in het oosten van Gaza-Stad, waar ook de Yafa-school stond die vandaag werd geraakt, en in Jabalia, moeten vertrekken richting het zuiden naar Al Mawasi langs de kust. Gaza-Stad en Jabalia werden enkele uren vóór en na de oproep al gebombardeerd.

'We willen hier sterven'

"Ze wilden het plein vernietigen, dus we zijn met onze kinderen gevlucht", vertelt inwoner Sariah Badrah tegen persbureau Reuters. Op de kar achter haar liggen dekens en gevulde vuilniszakken. "We konden uit het huis maar weinig spullen meenemen. De kogels vlogen door de lucht als regen. We hoorden F-16's, schoten van tanks en drones."

Tientallen mensen werden gedood, maar toch durven veel Palestijnen niet weg. Volgens hen is de weg naar het zuiden ook gevaarlijk door de Israëlische sluipschutters. Ze zeggen dat ze op de door Israël aangewezen route zijn beschoten. Daarnaast valt Israël ook de 'humanitaire zone' geregeld aan, het gebied waar Palestijnen door Israël juist heen worden gestuurd en waar het veilig zou moeten zijn.

"We willen hier sterven, wat er ook gebeurt", zegt Abu Jaber Jundieh in Gaza-Stad tegen Reuters. "Al geven ze ons goud, we gaan hier niet weg. Mijn vrouw en kinderen zijn eerder al naar het zuiden gevlucht en hebben gezien hoe slecht het daar was."

Veel Palestijnen in Gaza willen niet opnieuw naar een andere plek. Ze hopen juist op een wapenstilstand.

Al-Mawasi is 'concentratiekamp'

Palestijnen die zich wél op weg wagen naar het zuiden en de tocht overleven, komen vaak terecht in een vluchtelingenkamp in Al-Mawasi. Maar het gebied waar Palestijnen nog mogen komen, krimpt steeds verder, terwijl het aantal Palestijnen daar toeneemt.

"Het aantal inwoners is flink toegenomen, terwijl het al overvol was. Palestijnen die naar Al-Mawasi vluchten, hebben geen tent en leven op straat boven op elkaar", zegt Daniëlle Brouwer van het Rode Kruis Nederland. "Gebieden zijn zelfs helemaal ingesloten omdat alles eromheen evacuatiegebied is."

Maar vluchtelingen hebben weinig andere opties. Israël bezet het overgrote deel van de Gazastrook, en dit is de enige plek in het zuiden waar nog voedsel is, hoewel deze verdeelplekken buiten de door Israël aangewezen 'humanitaire zone' liggen. Die locaties zijn dan ook niet veilig: honderden Palestijnen zijn gedood terwijl zij daar op eten wachtten. Anderen kunnen niet altijd terug door de checkpoints tussen de voedseldistributiepunten en de humanitaire zone.

"Israël verandert ook constant de locatie van de checkpoints", zegt Deniz Dönmez van hulporganisatie CARE. "Zonder aankondiging worden wegen afgesloten. Mensen worden tegenhouden of omgeleid. Maar ze hebben geen keuze, ook al is het gevaarlijk, ze moeten de tocht afleggen."

Het kamp is vol, er is bijna geen eten, zorg of andere voorzieningen. Palestijnen kunnen er wel in, maar komen er heel moeilijk uit. Sommige Israëlische journalisten zeggen daarom dat Al-Mawasi in feite een concentratiekamp is.

"Lappen tentdoek in de brandende hitte, amper drinkwater, nauwelijks medische voorzieningen en schrikbarend weinig eten. Gezinnen liggen hutjemutje op het zand, zonder bescherming tegen bommen of de brandende zon", zegt Dönmez. "Al-Mawasi is verre van een humanitaire zone."

Vandaag reist een delegatie van de EU af naar Washington. Na alle vleiende woorden over en weer bij de NAVO-top, komt de harde strijd tussen de VS en Europa over importheffingen weer op de voorgrond te staan.

De deadline voor een deal, 9 juli, komt dichterbij. Als de gesprekken niet snel iets opleveren, krijgt de Europese Unie te maken met extra hoge heffingen op spullen en diensten die worden verkocht aan Amerika. De status van de gesprekken is onduidelijk, maar de EU-lidstaten willen dat de Europese Commissie tempo maakt.

Tegenstrijdige signalen

President Trump hekelt landen die, in zijn ogen, veel verkopen aan Amerika maar weinig terugkopen. De landen waarmee Amerika een handelstekort heeft, wil hij daarom importheffingen opleggen. Op 1 april presenteerde de Amerikaanse president een lijst met percentages voor importheffingen per land.

Dat zou ertoe leiden dat producten van Europese bedrijven in de VS duurder worden. Trump hoopt hiermee dat het aantrekkelijk wordt om te kopen bij Amerikaanse bedrijven, maar in de praktijk zullen Amerikaanse inkopers en consumenten voor de extra kosten opdraaien.

Sinds april geeft Amerika tegenstrijdige signalen af aan de EU. Aan de ene kant werd de datum van de importheffingen meerdere keren opgeschoven, inmiddels naar 9 juli dus. Aan de andere kant heeft Trump gedreigd met het verhogen van de importheffingen van 20 naar 50 procent.

Op staal en aluminium geldt al wel een importheffing van 50 procent. Nederland exporteert jaarlijks 3,3 miljard euro aan staal- en aluminiumproducten naar de VS.

Bilateraaltjes

Nu reist een EU-delegatie af naar Amerika, maar de Europese Commissie wil niet zeggen wie wordt gestuurd. Zowel Ursula von der Leyen, Commissievoorzitter, als Donald Trump heeft een team een mandaat gegeven om door te gaan zodat er uiterlijk 9 juli een deal ligt.

Vorige week zei Von der Leyen dat de VS met een nieuw voorstel is gekomen, maar details over dat plan zijn niet bekend. De Amerikaanse minister van Financiën, Scott Bessent, zegt dat het opschuiven van de deadline besproken kan worden.

De VS onderhandelt met de Europese Commissie en dus niet bilateraal (één-op-één) met de lidstaten. Toch lijkt Trump dat soms te negeren of te vergeten. Tijdens de NAVO-top zei de Amerikaanse president dat hij Spanje extra hoge tarieven wil opleggen, omdat dat land zich niet volledig wil verbinden aan de verhoging van de defensie-uitgaven. Ook het Nederlandse kabinet gaf al eens aan dat Trump probeert één-op-één met lidstaten te onderhandelen

Techbedrijven

De EU zal met interesse kijken naar Canada, dat ook wordt bedreigd met importheffingen. Het vastgelopen gesprek tussen Trump en de Canadese premier Carney is inmiddels vlotgetrokken nadat Canada een belasting voor techbedrijven van tafel had geveegd. Vooral grote Amerikaanse bedrijven zouden door die belasting worden geraakt, zoals Meta, Alphabet, Amazon en Apple.

De EU heeft dan wel geen belastingen op dit gebied, maar wel regels waar techbedrijven zich aan moeten houden. De Digital Markets Act is in het leven geroepen om de machtspositie van de grote online platforms te beperken. Eerder krijgen Amerikaanse techgiganten Apple en Meta al boetes opgelegd vanwege het misbruiken van hun macht.

Nu is de vraag of Europa bereid is deze regels te versoepelen. Volgens Trump is dat nu onderwerp van gesprek, maar vandaag zegt de Europese Commissie dat de techregels geen punt van onderhandeling zijn. "Daar kunnen we niet aan beginnen. Het zou niet eerlijk zijn voor bedrijven die zich al hebben aangepast aan deze regels."

Na het ambtelijk voorwerk dat nu wordt gedaan, reist morgen ook verantwoordelijk Eurcommissaris Šefčovič naar Washington af.

Het grote kassencomplex in Middenmeer dat vrijdag instortte, bezweek door een fout bij verbouwingswerkzaamheden. Dat meldt eigenaar Agro Care na een eerste onderzoek. Er zouden tegelijkertijd meerdere steunbalken zijn weggehaald, in plaats van één voor één.

Toen het complex van zo'n negen hectare bezweek, was er niemand binnen. De 65 personeelsleden die 's middags aanwezig waren in de kassen, waren kort daarvoor gestopt met werken. Daardoor is niemand gewond geraakt.

"We zijn erg geschrokken, maar tegelijkertijd zijn we vooral dankbaar dat er geen slachtoffers zijn", staat in een verklaring van Agro Care. Van de installaties is weinig over. De schade werd door het bedrijf geschat op 20 miljoen euro.

Een beveiligingscamera legde vast hoe het kassencomplex in een paar seconden instortte:

Agro Care zei zaterdag al dat verbouwingswerkzaamheden mogelijk van invloed waren op het instorten van het kassencomplex. Onder het dak van de kassen werden energiebesparende schermen opgehangen. Om deze te bevestigen moeten steunbalken om de beurt worden verwijderd en teruggeplaatst, terwijl de schermen worden opgehangen.

In de ingestorte kas is die procedure niet gevolgd. Om sneller en efficiënter te werken werd tegelijkertijd een hele reeks steunbalken weggehaald, om daarna de schermen te plaatsen en de balken weer terug te plaatsen. "In de tussentijd is het misgegaan", zegt Agro Care. De constructie van de kas raakte uit balans en "een lichte toename van de wind bleek al voldoende om de stabiliteit te ondermijnen".

Andere kassen veilig verklaard

In kassen waar eerder extra energieschermen zijn geplaatst zouden de steunbalken wel één voor één zijn verwijderd. Die kassen zijn dit weekend geïnspecteerd en veilig verklaard. "De bouwconstructie is zoals die behoort te zijn en het onderhoud is ook op orde", staat in een verklaring van Agro Care.

Het bedrijf zegt nog verder onderzoek te doen naar de oorzaak en de exacte reden dat in de ingestorte kas niet de juiste procedures zijn gevolgd. De Arbeidsinspectie doet geen onderzoek, omdat er geen slachtoffers zijn.

In het grote kassencomplex stonden tomatenplantjes van zo'n drie weken oud. Agro Care zegt de komende periode te werken aan een plan om de kassen opnieuw op te bouwen en verwacht dat er dan begin volgend jaar weer nieuwe plantjes in staan.

Een man van 51 is veroordeeld voor het ombrengen van Rishi Parmesar in Suriname en het wegmaken van zijn lichaam. De rechtbank in Den Haag heeft Romeo B. een celstraf van 15 jaar opgelegd. Twee andere verdachten zijn in Suriname en worden daar berecht.

Rishi Parmesar uit Hoofddorp zou op 18 december 2022 vanuit Suriname terugvliegen naar Nederland, maar checkte niet in voor zijn vlucht. Hij zou voor het laatst zijn gezien met de veroordeelde B. en een van de medeverdachten in een woning in Suriname. Parmesar zou B. geld schuldig zijn geweest.

B. werd in Suriname verhoord en vertrok daarna via Frans-Guyana naar Nederland. Op basis van informatie van de Surinaamse politie werd hij opnieuw verhoord. Hij zei dat hij niets met de zaak te maken had, waarna aanvullend onderzoek werd gedaan in Suriname.

Schuld bekend

Pas eind februari dit jaar verklaarde hij dat hij zich verantwoordelijk voelde voor de dood van Parmesar en dat hij het lichaam had weggemaakt. De twee zouden in de keuken ruzie hebben gekregen over het terugbetalen van een lening. Dat liep uit op vechten, waarbij Parmesan om het leven kwam. Volgens B. was het een noodlottig ongeval en heeft hij daarna in paniek het lichaam weggemaakt.

Maar een van de medeverdachten heeft in Suriname iets anders verklaard. Volgens hem was alles een week van tevoren gepland en werd Parmesar toen hij van het toilet kwam met een metalen pijp op zijn hoofd geslagen, waarna hij op de grond viel. B. zou daarna zijn keel hebben doorgesneden.

Tegenstrijdige verklaringen

De rechtbank ziet in beide verklaringen tegenstrijdigheden en vindt ze niet aannemelijk. Zo is er bloed gevonden op andere plekken in het huis dan de keuken, zijn er geen bloedsporen gevonden op messen in het huis en is de metalen pijp niet gevonden. Voor de rechtbank blijft onduidelijk wat er precies is gebeurd.

Wel is voor de rechtbank duidelijk dat B. geweld heeft gebruikt, waardoor Parmesar om het leven is gekomen. Delen van de verklaring van de medeverdachte komen overeen met de bevindingen van de politie. Ook heeft de verdachte gedreigd Parmesar in Nederland "kapot te maken" omdat hij het geld niet terugbetaalde.

Bewezen is verder dat B. het lichaam in een fleecedeken wikkelde en in zijn auto meenam. De rechtbank vindt voorbedachte raad niet bewezen. Daarom is B. veroordeeld voor doodslag. Ook moet hij een schadevergoeding van 60.000 euro betalen aan de partner en twee zoons van Parmesar.

Abdou Al Quahlaoui, beter bekend als Appie, is buddycoach van Syrische amv'ers: alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Een, zo blijkt uit een nieuw rapport, groeiende groep overlastgevers, waar burgemeesters en instanties - en ook Appie - zich grote zorgen over maken. Hij signaleert een verharding in hun gedrag, en heeft zo zijn eigen ideeën hoe dat komt.

In deze podcast treffen we Appie onder het zogenoemde Bollendak tussen station Utrecht Centraal en de ingang van winkelcentrum Hoog Catharijne, waar veel van deze jongeren samenkomen. Samen lopen we rondje door de buurt.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Judith van de Hulsbeek en Rosanne Sies

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Het kabinet wil excuses gaan maken aan alle jongeren en kinderen die zijn getroffen door de uithuisplaatsingen bij de toeslagenaffaire. Dat schrijven de demissionaire NSC-staatssecretarissen Struycken (Rechtsbescherming) en Palmen (Herstel en Toeslagen) aan de Kamer.

De kinderen en jongeren hebben als gevolg van de uithuisplaatsingen extra schade ondervonden door de problemen die in hun gezinnen ontstonden. Het kabinet wil hun leed expliciet erkennen, schrijven de staatssecretarissen. Daarnaast wil het kabinet met de jongeren in gesprek over maatregelen om hen te ondersteunen.

Struycken en Palmen reageren met hun voornemens op het rapport 'Erfenis van Onrecht' van de commissie Toeslagen en Uithuisplaatsingen. Dat liet zien dat terugvorderingen door de Belastingdienst vaak leidden tot armoede, schulden en stress. Daardoor werden de problemen in gezinnen vaak nog groter. Door tekortkomingen bij de jeugdhulp en jeugdbescherming werden financiële problemen niet genoeg herkend en volgden uithuisplaatsingen die wellicht voorkomen hadden kunnen worden. De commissie pleitte al voor erkenning.

Erkenning

Palmen, nu staatssecretaris, was ten tijde van de toeslagenaffaire ambtenaar. Ze waarschuwde al eerder en pleitte in 2017 voor een tegemoetkoming voor de slachtoffers, maar er werd niet naar haar geluisterd. "Deze jongeren dragen de negatieve impact nog elke dag met zich mee", schrijft ze. Het kabinet wil ze daarom helpen met "wat zij het hardst nodig hebben". Tegen de jongeren zegt ze "Wij zien en horen jullie en erkennen dat er door toedoen van de overheid veel leed is aangericht."

Hoe de excuses en hulp eruit gaan zien wil het kabinet met "de betrokken partners en organisaties én jongeren zelf uitwerken in een zorgvuldig proces". Sowieso is het demissionaire kabinet van plan een landelijk steunpunt op te richten en nieuwe regelingen op te tuigen voor uit huis geplaatste kinderen.

Bij een deel van de vele duizenden gedupeerden van de toeslagenaffaire zijn kinderen uit huis geplaatst. Het is al jaren onduidelijk hoeveel kinderen het precies zijn.

Volgens het CBS hebben alle gedupeerde ouders bij elkaar ruim 68.000 kinderen, maar het ministerie van Financiën heeft het over ruim 100.000 kinderen. Volgens een schatting van het CBS zijn 2090 kinderen van gedupeerde ouders gedwongen uit huis geplaatst. Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt dat er 3532 kinderen bij hun ouders weg zijn gehaald.

Nog altijd is het herstel van de affaire niet afgerond. In maart concludeerde een commissie dat het herstel vooralsnog onoverzichtelijk en onuitvoerbaar lijkt. Daarop beloofde het kabinet er alles aan te doen en ernaar te streven dat alle ruim 41.000 gedupeerde ouders uiterlijk in 2027 geholpen zijn.

Twee Gelderse mannen van 51 en 54 zijn niet schuldig aan de dood van Tonny ter Horst, 25 jaar geleden. Dat heeft de rechtbank in Zutphen vanmiddag geoordeeld. Het tweetal werd vorig jaar aangehouden in de coldcasezaak, die nog altijd niet opgelost is.

Het Openbaar Ministerie was ervan overtuigd dat de twee achter de beschietingen zaten en eiste celstraffen van 12 en 16 jaar. De rechtbank oordeelt echter dat er een gebrek aan bewijs is.

Er zijn belastende verklaringen afgelegd door bekenden van de mannen, maar de getuigen hebben de gebeurtenissen bij de coffeeshop niet met eigen ogen gezien. Bovendien zijn de verklaringen afgelegd tussen 2021 en 2024 maar gaat het over gebeurtenissen uit 2000. De rechtbank wil daarom voorzichtig omgaan met die verklaringen.

De 34-jarige Tonny ter Horst kwam in 2000 om het leven na een gewelddadige overval op een coffeeshop in Terborg. Ter Horst kwam toevallig langs de zaak toen de overvallers naar buiten kwamen. Hij werd ter plekke doodgeschoten. De eigenaar van de coffeeshop werd ook beschoten maar overleefde dat.

Eerder in beeld

De man van 51 uit Doetinchem kwam bijna twintig jaar geleden al voor de rechter voor de poging tot moord op de coffeeshophouder. Hij werd uiteindelijk in hoger beroep vrijgesproken. De 54-jarige verdachte uit Didam was wel verdachte, maar werd wegens gebrek aan bewijs nooit vervolgd.

Daarna bleef het lang stil rond de zaak. In 2020 kwam de zaak op de coldcasekalender van de politie en in 2024 besteedde Opsporing Verzocht live vanuit Terborg aandacht aan de beschietingen. Na een nieuwe tip werd de zaak tegen de twee mannen toch weer heropend.

De 51-jarige kon niet nogmaals worden vervolgd voor de dood van de coffeeshophouder, maar werd nu dus wel vervolgd voor de dood van Ter Horst. De 54-jarige verdachte stond vandaag terecht voor de dood van beide slachtoffers.

De verdachten hebben tijdens de rechtszitting altijd volgehouden onschuldig te zijn, schrijft Omroep Gelderland.

De politie heeft opnieuw twee verdachten aangehouden voor de dood van Emiel den Hollander, de tweelingbroer van zangeres S10. Den Hollander (24) werd op 16 april zwaargewond gevonden op het dak van een garage bij een flat in Amsterdam. Hij overleed op 19 juni.

Hij viel onder verdachte omstandigheden van vier hoog uit de flat aan de Osdorper Ban en raakte in coma. Hij zou urenlang in de flat zijn geweest. De politie onderzoekt of hij daar tegen zijn wil werd vastgehouden.

De verdachten zijn een minderjarige en een man van 30 uit Hoorn. Ze worden verdacht van betrokkenheid bij de moord of doodslag en wederrechtelijke vrijheidsberoving met zwaar lichamelijk letsel (en uiteindelijk de dood) tot gevolg.

De verdachten worden op 3 juli voorgeleid bij de rechter-commissaris, die dan beslist of ze langer vast moeten blijven.

Onderwereld

Eerder werd al een andere verdachte aangehouden, een 23-jarige man uit Hoorn. HIj zit nog vast en wordt verdacht van moord of doodslag en wederrechtelijke vrijheidsberoving met de dood tot gevolg. Zijn voorarrest werd begin juni met 60 dagen verlengd.

Ook de 60-jarige bewoner van de flat werd opgepakt. Hij werd vrijgelaten, maar blijft verdachte in de zaak.

De moeder van Den Hollander zei na zijn overlijden tegen De Telegraaf dat ze ervan uitging dat haar zoon betrokken was geraakt bij een conflict in de onderwereld, waar hij al rond zijn twaalfde in belandde.

Naar aanleiding van de situatie rond haar tweelingbroer zegde S10 haar optredens op Bevrijdingsfestivals op 5 mei af.

Een man die op een gestolen bromfiets inreed op een terras in België is aangehouden en wordt vandaag verhoord door de politie.

Bij het ongeval van zaterdagavond in Herentals raakten vijf mensen gewond. Hierbij liep een 70-jarige vrouw hoofdletsel op. Zij is inmiddels buiten levensgevaar.

De bestuurder stal vlak voor het ongeval de bromfiets. Hij verloor de controle over het stuur, viel en gleed meer dan 20 meter door, het terras op van een koffiehuis, zegt de burgemeester van de stad in de provincie Antwerpen.

De 36-jarige man sloeg daarna op de vlucht. De politie slaagde er niet in hem op te pakken. Hij heeft zichzelf gisteravond aangegeven bij de politie en is gearresteerd.

De bestuurder raakte bij het ongeval zelf ook ernstig gewond en moest naar het ziekenhuis, aldus de burgemeester.

'Geroep, gehuil, het geluid van gebroken glas'

In Herentals was op dat moment de jaarlijkse braderie. De toegangsweg naar, onder meer, het koffiehuis was daarom afgezet met dranghekken. "De bestuurder heeft die genegeerd en is ernaast gereden", zegt de burgemeester.

Een bezoeker van de braderie deelt met de regionale omroep RTV dat de bromfiets "kwam aangevlogen, met een enorme snelheid".

Ook een journalist van het Vlaamse dagblad Het Nieuwsblad zat op het terras toen de bestuurder op de bezoekers inreed. Zijn moeder is een van de gewonden en hij spreekt over "chaos" en hoorde "geroep, gehuil, het geluid van gebroken glas".

De politie doet onderzoek. Het is niet bekend of de bestuurder onder invloed was.

Na bijna twee jaar heeft China het importverbod op Japanse vis en zeevruchten deels opgeheven. Het verbod werd ingesteld in augustus 2023, nadat Japan was begonnen met het lozen van behandeld radioactief afvalwater uit de beschadigde kerncentrale in Fukushima.

Internationale inspecteurs, onder wie Chinese, hebben vastgesteld dat er geen onregelmatigheden zijn aangetoond. Europa had de exportbeperkingen voor Japanse vis in juli 2023 al in het geheel opgeheven.

De Chinese importhervatting geldt echter niet voor producten uit tien Japanse regio's, waaronder Fukushima en Tokio, waar nog steeds dezelfde beperkingen van kracht blijven die dateren uit de nasleep van de kernramp in 2011. Voor visverwerkende bedrijven die willen exporteren naar China gelden strikte voorwaarden: ze moeten zich registreren en hun producten laten controleren op stralingswaarden.

"Dat gebeurt hier al sinds de kernramp", vertelt Joost Kralt van de Universiteit van Fukushima. Hij woont sinds tien jaar in de provincie Fukushima en houdt de situatie nauwlettend in de gaten. "Het imago van dit gebied zal nog lange tijd verbonden zijn met de ramp, en China staat daar vrij streng tegenover. Het zat er daarom dik in dat de visserij hier met de verlichting van de boycot nog niet aan de beurt zou zijn."

Andere regionale importeurs staan Japanse vis ook op hun eigen tempo weer toe. Taiwan hief vorig jaar alle beperkingen op, maar Zuid-Korea verbiedt nog steeds de import uit bepaalde Japanse streken, zoals Fukushima.

Diplomatiek signaal

De beslissing van China wordt in Japan desondanks gezien als een positief diplomatiek signaal. De relatie tussen beide landen stond al jaren onder druk vanwege toenemende militaire- en handelsspanningen. Maar de band lijkt voorzichtig te verbeteren. Eerder deze maand spraken de Japanse premier Shigeru Ishiba en de Chinese president Xi Jinping elkaar op een internationale top. Toen kwam ook de handelsboycot aan bod.

Voor Japanse vissers en winkeliers in Fukushima symboliseert de versoepeling een stap in de goede richting, al blijft de onzekerheid groot. "Alle vis die hier wordt gevangen is al onderhevig aan metingen. Daaruit is duidelijk dat er geen sprake is van straling. Alles is schoon", vertelt Yoshio Akiba, die een viswinkel runt in Fukushima.

Akiba schept een spartelende platvis van een halve meter uit een watertank en laat die trots zien. "Deze komt hier uit de zee", vertelt hij. "En ook de rode baars hier is een delicatesse", vervolgt de vishandelaar terwijl hij langs de gevulde koelkasten van de winkel loopt richting zijn werkbank. Vingervlug haalt hij een mes tevoorschijn en fileert met precisie de twee vissen die hij net uit de koeling heeft getrokken. "Het is lekker en van goede kwaliteit, daarom is het jammer dat onze vissen nog niet naar China toe mogen."

Vertrouwen terugwinnen

China en Japan hadden eerder al afgesproken dat monsters van zeewater en zeeleven rond Fukushima ook door derde landen worden geanalyseerd, onder toezicht van het Internationaal Atoomenergieagentschap. Ook Chinese experts zitten in de beoordelingscommissie. Dat was een eis van China, waarover maandenlang is onderhandeld tussen de landen.

"Maar het is vooral het vertrouwen van buitenlandse consumenten dat teruggewonnen moet worden. En dat gaat tijd kosten", zegt universitair docent Kralt. "Het is jammer dat Fukushima nog zo'n stigma heeft en het is de vraag wat ze hier nog moeten doen om China te overtuigen. Maar dat de rest van Japan wel mag beginnen met de export, is in ieder geval een stap in de goede richting."

Scepsis bij Chinezen

De Chinese consument weer warm laten lopen voor Japanse vis, gaat nog niet eenvoudig blijken. Twee jaar lang hoorden Chinezen van hun overheid dat "Japanse vis rondzwemt in radioactief water" en dus geweerd moest worden van de Chinese markt. De scepsis onder de Chinese bevolking blijkt ook duidelijk op sociale media. "Laat onze leiders het eerst maar eens eten!", schreef een gebruiker uitdagend.

De hervatting van de handel zal pas over enkele maanden merkbaar zijn, als alle registratieprocedures zijn doorlopen. Tot die tijd blijft het wachten voor Japanse vissers en exporteurs.

Andere regionale importeurs lijken ook langzaam hun beperkingen op te heffen. Taiwan staat alle Japanse vis sinds vorig jaar weer toe.

PostNL mag langer gaan doen over het bezorgen van post. Nu moeten brieven en andere 'brievenbuspost' nog binnen 24 uur op de plaats van bestemming zijn en dat wordt 48 uur, heeft het kabinet besloten.

Het kabinet stelde dit afgelopen oktober ook al voor, maar werd toen teruggefloten door de Tweede Kamer. Omdat de Kamer nog vragen had, zette de toenmalige minister van Economische Zaken Beljaarts het voorstel op pauze.

De ruimere bezorgtijd gaat in vanaf juli volgend jaar, zegt demissionair minister Karremans. "We maken de regels voor de postbezorging iets ruimer, om ervoor te zorgen dat de postbezorging in heel Nederland blijft werken."

Karremans verwacht niet dat de Kamer weer bezwaar gaat maken. Hij zegt ervan uit te gaan dat iedereen nu inziet "dat het nodig is om bij de tijd te blijven".

Niet genoeg, vindt de post

Maar PostNL is niet blij met het besluit van het kabinet. "Hoewel bezorging binnen twee, en op termijn drie dagen een stap in de goede richting is, bevat het voorstel onuitvoerbare normen en blijft onduidelijkheid bestaan op cruciale punten", schrijft PostNL in een schriftelijke verklaring.

"We waarderen de aandacht van de nieuwe minister", zegt CEO Pim Berendsen. "Tegelijkertijd schieten de voorgestelde veranderingen tekort en komen ze te laat."

PostNL had ook extra geld willen krijgen van het kabinet. Als dat niet wordt geregeld, sluit PostNL aanvullende juridische stappen niet uit, schrijven ze in een commentaar.

Nog ruimer

Het aantal verstuurde brieven daalt al jaren flink. En in de praktijk worden brieven op dit moment vaak niet binnen de geldende 24 uur bezorgd. Door de termijn te verlengen moet de postbezorging betrouwbaarder worden, is het idee.

De post blijft wel vijf dagen per week op de mat vallen, van dinsdag tot en met zaterdag. Ook blijft de afspraak staan dat 95 procent op tijd moet zijn.

Karremans noemt het "waarschijnlijk" dat de maximale bezorgtijd binnen een paar jaar nog ruimer wordt. Als het aantal brieven blijft dalen, kan PostNL vanaf 2028 of 2029 maximaal 72 uur de tijd krijgen om een poststuk te bezorgen.

Rouwpost

PostNL had zelf om een verruiming gevraagd. Het bedrijf heeft een personeelstekort en zegt dat de stijgende kosten niet meer gedekt kunnen worden met de door de overheid gestelde voorwaarden.

Het gaat dan over de Universele Postdienst (UPD). Dat is een aantal postdiensten waarvan in de wet staat dat ze in heel Nederland voor iedereen tegen gelijke en betaalbare tarieven beschikbaar moeten zijn. PostNL is de enige uitvoerder van de UPD.

Karremans benadrukt dat voor rouwpost en medische post de termijn van 24 uur wel blijft. Voor zakelijk post had PostNL de termijn eerder al verruimd naar twee dagen.

De broers die worden verdacht van de vermoedelijke eerwraakmoord op hun zus Ryan (18) blijven alle betrokkenheid ontkennen. "Ik vind het nog steeds heel moeilijk om hiervan verdacht te worden", zei de jongste broer vandaag tegen de rechter. Mohamed en Muhanad Al N. blijven voorlopig vastzitten, bepaalde de rechtbank in Lelystad.

Het lichaam van Ryan werd op 28 mei vorig jaar door een voorbijganger gevonden in een moeraspoel langs de Knardijk in Lelystad, bij de Oostvaardersplassen. Volgens het OM werd de vrouw gekneveld en levend in het water gegooid en is ze door verdrinking om het leven gekomen.

Onder de nagels van het slachtoffer zat DNA van haar vader. De broers wijzen allebei naar hun vader als degene die Ryan om het leven heeft gebracht.

Vader gevlucht

De vader zou in twee mails aan De Telegraaf, die in het Arabisch waren geschreven, het doden van zijn dochter hebben bekend. Hij zegt daarin ook dat zijn zoons niks met de moord te maken hebben. Hij is mogelijk naar Syrië gevlucht.

De vader schakelde zijn zoons echter in om het meisje op te halen, naar een afgelegen plek te rijden en haar lichaam verzwaard in het water te gooien. Later berichtte hij zijn zoons: "Stop maar en wacht tot ik kom en het afhandel." Op een telefoonhoesje van Ryan, dat in een schoen was gestopt, werd een vingerafdruk van een van de broers gevonden.

Het Openbaar Ministerie zegt dat "niet kan worden vastgesteld of uitgesloten" dat de broers hun vader hebben geholpen bij het vasttapen van het slachtoffer. Het OM denkt dat de broers en haar vader Ryan met een vooropgezet plan hebben gedood omdat ze zich te westers zou hebben gedragen.

13 maanden

Hun advocaten vroegen het voorarrest op te heffen. De broers zitten al bijna 13 maanden vast. "Ik zit in een periode van overleven", zei de oudste broer Muhanad (25) daarover. "Ik weet 100 procent dat ik niets te maken heb met de moord op mijn zusje." Broer Mohamed van 23: "Ik moet volhouden. Ik weet dat ik er niets mee te maken heb".

Ze vinden het zwaar in de gevangenis, zeiden ze. De jongste broer zegt dat hij in de gevangenis van Leeuwarden is aangevallen. Zijn arm zat daarom in het verband, schrijft Omrop Fryslân.

De rechtbank besloot dat de twee sowieso tot de volgende zitting in september achter de tralies blijven. De zaak wordt inhoudelijk behandeld vanaf eind november.

Weggebruikers in Nederland zijn in de eerste vijf maanden van dit jaar vaker onder invloed van drugs achter het stuur betrapt dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat aantal is met circa een derde gestegen, van ruim 8400 naar ruim 11.000. Dat bevestigt de politie na berichtgeving door het AD.

Wat opvalt is dat er dit jaar meer mensen onder invloed van drugs (en een combinatie van drugs en alcohol) zijn betrapt dan in die specifieke periode vorig jaar: toen waren er juist meer mensen betrapt die uitsluitend gedronken hadden en waren gaan rijden. Een verklaring voor die verandering kan de politie niet geven. Van een toename van het aantal controles zou geen sprake zijn.

Ook het totaal aantal mensen dat onder invloed achter het stuur kroop, dus met drugs, alcohol of een combinatie daarvan, is toegenomen. Van januari tot en met mei dit jaar waren het er bijna 20.000, ten opzichte van ruim 17.600 in dezelfde periode in 2024. Overigens is het totaal aantal zaken tussen 2022 en 2024 ongeveer gelijk gebleven: ruim 45.000 zaken op jaarbasis.

De politie noemt het een zorgelijke ontwikkeling dat er een stijging te zien is. Een woordvoerder benadrukt dat de kans op een ongeval groter wordt als iemand drugs gebruikt of drugs met alcohol combineert. "Het gebruik van drugs is nog op de langere termijn te traceren en het beïnvloedt de rijvaardigheid."

Twee groepen

De drugsonderzoekers van het Trimbos Instituut zeggen tegen de krant twee groepen drugsgebruikers te zien die onder invloed gaan rijden. "Enerzijds zijn er de mensen die weten dat ze onder invloed zijn, maar die denken dat ze nog goed kunnen rijden. Anderzijds zijn er mensen die denken dat ze niet meer onder invloed zijn, omdat ze niet meer high zijn."

Bij drank is het zo dat het ongeveer anderhalf uur duurt voordat een glas alcohol weer uit het systeem is. "Hoe meer glazen alcohol gedronken worden hoe meer tijd het afbreken duurt. Het is daarom goed mogelijk dat iemand na een nacht stevig stappen de volgende ochtend nog onder invloed is", aldus het Trimbos.

Bij drugs is het moeilijker te bepalen wanneer die nog aanwezig zijn in het lichaam, omdat de afbraak per persoon en per drug verschilt. In het algemeen duurt het wel langer voordat drugs het lichaam uit zijn in vergelijking met alcohol, weet het Trimbos Instituut.

Vele uren wachten

Mensen die cannabis gebruiken moeten gemiddeld 6 tot 8 uur wachten voordat ze weer mogen rijden. Bij regelmatig gebruik is dat wel 40 uur. Als je eenmalig speed rookt of snuift, duurt het 10 tot 20 uur voor je weer in de auto mag stappen. Bij slikken of spuiten komt er nog een paar uur bij. Eén dosis cocaïne is na 4 uur weer uit het systeem. MDMA is tot maximaal drie dagen aantoonbaar in speeksel, bloed of urine.

Van 3-MMC, ook bekend als poes of miauw, is nog vrij weinig bekend over de afbraaktijd omdat het een relatief nieuw middel is. Van lachgas is bekend dat het mogelijk is om sporen ervan in het lichaam te vinden tot 18 uur na gebruik.

De politie kan sinds enkele jaren via een speekseltest onderzoeken of bestuurders drugs hebben gebruikt. Wanneer die positief is, vragen agenten de verdachte om bloed af te staan voor een drugstest. Die wordt in een laboratorium gedaan, waarna de politie vaak binnen een maand uitslag krijgt.

In Frankrijk hebben negen mensensmokkelaars celstraffen gekregen voor het kapseizen van een migrantenboot op het Kanaal. In december 2022 verging de boot, waardoor vier mensen om het leven kwamen en vier anderen vermist raakten.

De verdachten zijn zeven Afghanen en twee Iraakse Koerden. Ze zijn veroordeeld voor mensenhandel, doodslag, het in gevaar brengen van medemensen en het faciliteren van illegale immigratie. Drie van hen zijn veroordeeld tot acht jaar celstraf, onder wie een voortvluchtige Afghaan die door de anderen werd aangeduid als het brein van de organisatie. De overige zes verdachten hebben zeven jaar cel gekregen.

Daarnaast zijn er ook geldboetes opgelegd tot 100.000 euro en hebben de verdachten een inreisverbod gekregen. De rechtbank in Lille legde iets zwaardere straffen op dan de zes tot acht jaar cel die het OM had geëist. De rechter wees daarbij op de ernst van de zaken en op het feit dat alle verdachten hun illegale activiteiten na de schipbreuk hadden hervat.

'Extreem lucratief'

De kapitein van de boot, een minderjarige uit Senegal, is onlangs in het Verenigd Koninkrijk veroordeeld tot negen jaar cel. Een tiende vermoedelijk lid van het smokkelnetwerk is aangehouden in België en zal later worden berecht.

Bij het proces in Lille benadrukte de officier van justitie hoe "extreem lucratief" de mensenhandel was: ze vroegen gemiddeld 3500 euro per oversteek. Ondertussen waren de omstandigheden waaronder de migranten werden vervoerd risicovol, omdat ze in een boot zaten "die volstrekt ongeschikt is voor navigatie op volle zee".

Paniek en koud water

Een of twee uur nadat de boot was begonnen te varen, stroomde er water de boot in. In de paniek die daarop ontstond, kiepte de boot om en raakten de opvarenden te water. Het zeewater had op dat moment een temperatuur van een graad of 11.

39 mensen uit Afghanistan, India en Albanië konden op het laatste moment gered worden uit zee. Vier mensen raakten vermist en vier anderen kwamen om het leven. Slechts een van hen kon worden geïdentificeerd: een Afghaan.

Het was een van de dodelijkste incidenten met een migrantenboot in het Kanaal van de afgelopen jaren. In november 2021 kwamen er voor de kust van Calais 27 mensen om het leven. En een andere schipbreuk in september 2024 kostte aan twaalf mensen het leven.

Heb je 245 pond betaald voor de beste tickets van de nieuwe versie van Evita, krijg je niet eens Don't cry for me Argentina live te zien. Het beroemdste stuk uit de musical wordt in Londen niet voor betalende gasten op het podium gezongen, maar gratis buiten voor voorbijgangers.

Hoofdrolspeelster Rachel Zegler betreedt acht keer per week na de pauze het balkon van het Palladium Theatre op West End en zingt daar, geheel in de stijl van populist Eva Perón, het volk toe. Het publiek binnen ziet haar optreden op videoschermen.

De afgelopen dagen bleven tijdens de voorpremières elke avond enkele honderden belangstellenden wachten op de gratis voorstelling. Na de officiële première morgen is de show nog tot september te zien.

"Het is heel opwindend omdat je haar opeens ziet met een grote massa mensen, wat je op toneel niet kunt doen", reageert Evita-componist Andrew Lloyd Webber. "Dit is precies hoe Eva Perón het zelf gehad zou willen hebben."

Kijk hier naar een deel van het optreden:

Niet iedereen is zo enthousiast. "Heb ik nou 350 pond voor twee kaartjes uitgegeven terwijl ze het grootste nummer buiten zingt voor mensen die niet betaald hebben?", vroeg een bezoeker zich teleurgesteld af op X.

Lloyd Webber wijst die kritiek van de hand. "Er zullen mensen teleurgesteld zijn dat ze het niet live in het theater zingt, maar ik vind dat het theatrale ervan daartegen opweegt. Dit is ongekend."

Ook de andere geestelijk vader van de musical - tekstschrijver Tim Rice - vindt het geen probleem, zegt hij tegen de BBC. "Als je ervan baalt dat je het niet live hebt gezien, kom dan de volgende avond gewoon terug en kijk vanaf de straat." Hij noemt het een prima manier om het theater dichter bij de mensen te brengen.

'Allemaal figuranten'

Bezoekers die radiozender NPR sprak zijn het daarmee eens. Patrick Holzen verliet zelfs de zaal om buiten te kunnen luisteren, hoewel dat betekende dat hij de tweede akte verder moest missen. "Prachtig toen ze naar crescendo steeg en de massa juichte", zegt hij. "We werden allemaal figuranten."

Ook Simon Aldis, die binnen live-beelden te zien kreeg, voelde zich niet bekocht. "Zeker niet, het past bij de ambiance. Je zag alles op het balkon, de menigte achter haar, net Eva Peróns onderdanen. Echt heel goed."

De musical vertelt het verhaal van presidentsvrouw Eva Perón (1919-1952), die ondanks haar vroege dood een grote stempel drukte op de Zuid-Amerikaanse politiek. De musical over haar leven ging in 1978 in Londen in première en veroverde later ook Broadway. In 1996 speelde Madonna de hoofdrol in de verfilming.

Verkeer ontregeld

Hoofdrolspeler Zegler maakt met deze reprise haar debuut in de West End. Ze is vooral bekend als Maria uit Spielbergs versie van West Side Story en de hoofdrol uit de live-action remake van Sneeuwwitje en de zeven dwergen.

Lloyd Webber hoopt dat Zegler haar bijzondere openluchtoptreden kan blijven doen, al vreest hij dat de groeiende populariteit een probleem kan worden. Het was volgens hem al een hele toer om toestemming te krijgen het verkeer te ontregelen voor het theater, om de hoek van de drukke Oxford Street.

"Het was een hele onderhandeling. Ik ben bang dat als het nog groter wordt, men gaat zeggen dat het uit de hand loopt. Maar als het bij duizend mensen blijft, dan zijn dat duizend mensen die het misschien niet kunnen betalen, maar nu wel een liveproductie kunnen volgen. Prachtig."

Het is nog onbekend hoe de elektriciteitskast in de trein tussen Alkmaar en Uitgeest gisteravond kon ontploffen, zegt een woordvoerder van de NS tegen de NOS. Bij die explosie raakte een persoon gewond aan het hoofd en is naar ziekenhuis gebracht.

Het treinstel is naar een onderhoudslocatie gebracht voor onderzoek. Het is volgens de woordvoerder niet bekend of er eerder een elektriciteitskast is ontploft in de trein.

De explosie gebeurde ter hoogte van Castricum, op het balkon van de trein, waar passagiers in- en uitstappen. Op dat moment zaten er volgens de woordvoerder zo'n 650 passagiers in de trein. Die werden met twee evacuatietreinen naar Alkmaar gebracht.

Nog geen maatregelen

Tijdens het wachten op de evacuatietreinen raakten drie reizigers onwel vanwege de rook die na de explosie was ontstaan. Zij hoefden uiteindelijk niet naar het ziekenhuis.

De woordvoerder van de NS zegt dat er nog geen aanleiding is om alle elektriciteitskasten in treinen preventief te controleren. "We wachten eerst het onderzoek af en daarna gaan we maatregelen treffen", aldus de woordvoerder.

Asielzoekers en statushouders worden minder vaak verdacht van criminele feiten, ook al wonen er meer mensen op de locaties van het COA dan voorheen. Dat blijkt uit onderzoek van kennisinstituut WODC. Toch is er wel reden tot zorg, zegt WODC-onderzoeker Sanne Noyon, want de bewoners van COA-locaties die verdacht worden van een misdrijf zijn vaker minderjarig.

Het COA erkent de problemen rondom een klein deel van de minderjarige asielzoekers, maar trekt ook aan de bel over het gebrek aan geschikte opvangplekken voor deze specifieke doelgroep.

Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC), dat onder het ministerie van Justitie en Veiligheid valt, kijkt ieder jaar hoe vaak asielzoekers en statushouders die op COA-locaties verblijven, worden verdacht van een misdrijf. Het gaat dan om asielzoekers en statushouders die worden opgevangen op tijdelijke gemeentelijke opvanglocaties, noodopvangplekken en in de gewone asielzoekerscentra.

Vorig jaar werden minder mensen van zulke locaties verdacht van een misdrijf. In totaal telden de onderzoekers 5875 registraties door de politie. Dat was 13 procent minder dan in 2023. Doordat sommige bewoners COA-locaties meerdere keren werden geteld, lag het aantal unieke verdachten van misdrijven op 2910. Dat is drie procent van alle asielzoekers en statushouders die in 2024 op een COA-locatie verbleven.

Mannen en jongeren

Het ging vooral om vermogensmisdrijven, zoals diefstallen en inbraken. Dat was bij 68 procent van de verdachten het geval. Dat is minder dan in 2023, toen het nog om 74 procent van de verdachten ging.

Dat het aantal bewoners dat wordt verdacht van een misdrijf is afgenomen, is opvallend omdat de bezetting van de COA-locaties juist hoger lag dan ooit. Op de locaties werden 24 procent meer asielzoekers en statushouders opgevangen dan het jaar ervoor.

Die stijging van het aantal bewoners op COA-locaties is al langer aan de gang. Waar in 2018 gemiddeld 20.010 mensen werden opgevangen, waren dat er vorig jaar 66.450.

Die toename komt doordat de wachttijden bij de IND oplopen en de uitstroom van statushouders stagneert vanwege krapte op de woningmarkt, schrijven de onderzoekers. Azc-bewoners komen hierdoor vaak meerdere jaren in de cijfers voor.

Minderjarigen vaker verdachte

Hoewel het aantal bewoners dat werd verdacht van een misdrijf afnam, maken de onderzoekers zich toch zorgen. Het aandeel minderjarigen is namelijk wel gegroeid. In 2023 was nog elf procent van al deze verdachten minderjarig, in de meest recente cijfers is dat opgelopen tot 22 procent.

Het WODC heeft dit jaar voor het eerst gekeken naar specifieke informatie over minderjarigen die zonder ouders naar Nederland komen. Die groep komt vaak in het nieuws, omdat sommigen van hen overlast veroorzaken.

In totaal is acht procent van het totale aantal azc-bewoners een zogenoemde "alleenstaande minderjarige vreemdeling" (amv). Acht procent van hen werd vorig jaar als verdachte aangemerkt, tegenover dus drie procent van alle bewoners binnen COA-faciliteiten.

"Dat is geen compleet verrassende uitkomst voor ons, maar wel een zorgelijke", zegt onderzoeker Noyon. De alleenstaande minderjarigen vormen een groep die de grenzen opzoekt, net als Nederlandse jongeren. "Daarom is het belangrijk dat ze de zorg en begeleiding krijgen die ze nodig hebben."

Veel 'veiligelanders'

Zoals al langer bekend, zijn ook de zogeheten 'veiligelanders' oververtegenwoordigd in de cijfers. Dat zijn asielzoekers die uit landen komen die door de Nederlandse overheid als veilig worden beschouwd. In de regel maken asielzoekers uit zulke landen weinig kans om in Nederland te mogen blijven.

In 2024 was 36 procent van de Algerijnse bewoners verdachte van een misdrijf, net als een kwart van de Marokkanen en 17 procent van de Tunesiërs. "Uit eerder onderzoek weten we dat als iemand een kleine kans op een asielvergunning heeft dat de kans vergroot dat iemand als verdachte wordt aangemerkt", zegt Noyon.

Het COA wijst in reactie op het rapport op het tekort aan geschikte opvangplekken. "De leefbaarheid en veiligheid staan nog steeds onder druk door de hoge bezetting en het grote aantal tijdelijke opvangplekken waarin veel bewoners in omstandigheden leven met weinig privacy", zegt COA-bestuurslid Joeri Kapteijns.

Dat minderjarige asielzoekers die zonder familie naar Nederland komen vaker verdacht worden van een misdrijf heeft daar ook mee te maken, volgens het COA. "Bijna de helft van de alleenreizende jongeren verblijft in tijdelijke noodopvanglocaties zoals hotels, wat geen ideale situatie is. Daarnaast zorgt de trage asielprocedure voor uitzichtloosheid en daarmee soms ook voor overlastgevend gedrag."

De order van bijna vijftig nieuwe Leopard-tanks levert Nederlandse bedrijven honderden miljoenen euro's op, verwacht demissionair staatssecretaris Tuinman van Defensie. Zijn ministerie bevestigt berichtgeving hierover van De Telegraaf.

Een flink aantal onderdelen wordt in ons land gemaakt, zegt Tuinman tegen de krant. "Zo wordt de Leopard-2A8 nu ook een Nederlandse tank. Daar mogen we trots op zijn."

De 46 Leopards worden gemaakt door de Frans-Duitse fabrikant KNDS. Voor de aanschaf is tussen de 1 en 2,5 miljard euro gereserveerd. Zo'n 600 miljoen euro daarvan zou terechtkomen bij Nederlandse bedrijven.

Bunschoten

"Lokale Nederlandse bedrijven gaan een honderdtal onderdelen produceren", zegt Tuinman. Een aanzienlijk deel daarvan komt voor de rekening van het bedrijf Van Halteren in Bunschoten.

"Hiervoor gaat Van Halteren Technologies opschalen. Dit laat zien dat inzetten op het betrekken van de Nederlandse industrie dus werkt en loont", aldus de BBB-staatssecretaris tegen De Telegraaf.

De eerste Leopard-2A8-tanks moeten in 2027 arriveren. Daarmee krijgt ons land voor het eerst in jaren weer eigen tanks, de laatste werden in 2011 weggedaan door het toenmalige kabinet. De afgelopen jaren leasede defensie tanks van Duitsland.

Winterswijk heeft medelijden met mannen die urenlang voor winkels staan te wachten op hun shoppende partner en bedacht daarom De Dag van de Wachtende Man. Een winkeldag met heel veel entertainment speciaal voor mannen. Hoewel sommige mannelijke bezoekers dat wel konden waarderen, klinkt er ook kritiek.

Oldtimers en sportauto's, flipperkasten, een bierproeverij en genoeg bankjes om op te zitten. Het ontbrak de mannen gisteren aan weinig tijdens de speciale koopzondag. Bedenker van de dag is gemeentelijk beleidsadviseur en voormalig reclameman Marcel Teunissen. Hij zegt tegen Omroep Gelderland: "Het is een dag met een beetje een ludieke insteek om al die mannen die we altijd in de winkelstraten zien staan te vermaken met leuke activiteiten."

Een lingeriewinkel bedacht een speciale prijsvraag voor mannen. Wie de bh-maat van de paspop raadt, wint een boxershort. "Zo kan ik het wel een dagje volhouden. Maar niet in de winkel", zegt een man. "Ik vind het een heel goed initiatief." Een vrouw vindt dat wachtende mannen bij winkels er maar sneu uitzien. "Dus dit is een mooi alternatief."

Een man bekijkt de luxe auto's in het centrum van Winterswijk:

Gedragspsycholoog Nina Crox zegt dat winkels vaak zijn ingericht op vrouwen en de vrouwelijke beleving. "Daardoor is winkelen voor mannen misschien wat sneller saai."

Toch is ze geen voorstander van een speciale dag voor 'wachtende mannen'. "Mannen kunnen winkelen best leuk vinden. De dag versterkt het beeld dat vrouwen heel erg van winkelen houden en mannen maar buiten zitten of staan te wachten. Mannen die winkelen juist leuk vinden, durven dat door een dag als deze misschien minder te laten zien", zegt ze.

De stereotypes rond mannen en vrouwen worden zo versterkt, aldus Crox. "Jouw persoonlijkheid en de omgeving spelen een grotere rol bij het wel of niet leuk vinden van winkelen dan of je man of vrouw bent."

"We halen de stereotypering inderdaad een beetje naar boven", zegt bedenker Marcel Teunissen. "De mannendingen kunnen natuurlijk net zo goed door vrouwen gedaan worden."

Navigatiebedrijf TomTom schrapt een groot aantal banen. De komende periode moeten 300 functies verdwijnen. Het gaat om medewerkers die routeplanners maken, verkopers en personeel dat klanten helpt.

De personeelsreductie hangt samen met een strategiewijziging van het Nederlandse bedrijf. TomTom zegt "kunstmatige intelligentie te omarmen". Door gebruik te maken van AI denkt TomTom makkelijker te kunnen op- en afschalen om producten te maken en te leveren.

Met de 300 banen verdwijnt zo'n 10 procent van het huidige aantal medewerkers. "Deze verandering verbetert de ervaring en verkort vernieuwingen voor onze klanten", zegt topman Harold Goddijn in een persbericht.

150 banen in Nederland weg

Van het huidige personeelsbestand van zo'n 3700 medewerkers, werken bijna 2500 mensen buiten Nederland. Van de 300 banen verdwijnen minder dan de helft in Nederland, laat een woordvoerder weten. De rest verdwijnt verspreid over de locaties wereldwijd.

TomTom werd ooit bekend met navigatieapparatuur voor auto's. Inmiddels maakt het bedrijf kaarten, voor onder meer routeplanners van Apple, Huawei, Volkswagen en Renault.

De afgelopen twee jaar dook TomTom in de rode cijfers. Vorig jaar leed het bedrijf een verlies van ruim 14 miljoen euro.