NOS Nieuws - Algemeen

Bij een brand in een kantoorpand in Oosterhout in Noord-Brabant is vannacht iemand gewond geraakt. Drie anderen konden veilig het pand verlaten.

De brandweer kreeg rond 02.30 uur de eerste melding van de brand. Volgens de brandweer woedde het vuur in een pand van een transportbedrijf. Vlak na het uitbreken schaalden de hulpdiensten op, zodat er meer materieel beschikbaar was om het vuur te bestrijden.

Op beelden van het blussen is te zien hoe vooral de eerste verdieping veel schade heeft:

Tijdens het blussen viel een persoon van de eerste etage naar beneden, schrijft Omroep Brabant. Diegene raakte gewond en is naar het ziekenhuis gebracht. De brandweer heeft daarna drie anderen uit het gebouw gehaald. Zij kwamen ongedeerd naar buiten. De gemeente gaat onderzoeken of het kantoorpand illegaal werd bewoond door de vier.

De brandweer had een uur na het uitbreken de brand onder controle. Daarna werd nog een tijd nageblust.

We zijn bijna halverwege het jaar en dat betekent dat er weer allerlei nieuwe wetten, regels en tarieven ingaan. Want de overheid laat altijd veel dingen beginnen per 1 januari of 1 juli. Daarom hier een overzicht van wat er verandert per 1 juli.

Minimumloon 2,4 procent omhoog

Zoals ieder halfjaar gaat het minimumloon weer iets omhoog. Sinds 1 januari was het 14,06 euro bruto per uur. Dat wordt 14,40 euro. Deze stijging van 2,4 procent is door de overheid bepaald op basis van de stijging van de cao-lonen.

Het minimumloon geldt voor iedereen van 21 jaar en ouder. Voor mensen van 20 en jonger is het lager. Het laagste minimumloon is voor 15-jarigen. Dat was 4,22 euro per uur en wordt 4,32 euro.

Voor 13- en 14-jarigen is er geen minimumloon, terwijl die wel mogen werken. Ze mogen alleen klusjes doen of helpen bij licht, niet-industrieel werk. Ze mogen bijvoorbeeld wel vakkenvullen in een supermarkt, maar niet achter de kassa staan. De overheid adviseert 13- en 14-jarigen ongeveer hetzelfde bedrag als geldt voor 15-jarigen af te spreken met de werkgever.

AOW en andere uitkeringen ook omhoog

Op basis van de verhoging van het minimumloon gaan ook uitkeringen omhoog. Zoals de AOW, die gaat voor de meeste alleenwonenden van 1497,77 naar 1527,63 euro netto per maand. Ook de WAO, WIA, Wajong en Ziektewet gaan omhoog.

Voorrang voor kinderalimentatie

Bij mensen met schulden komt de alimentatie voor hun kinderen hoger op de ranglijst te staan van schulden die eerst moet worden terugbetaald.

Nu valt kinderalimentatie nog in de categorie van zogeheten concurrente schulden, even hoog als bijvoorbeeld schulden aan webwinkels of voor een telefoonabonnement. Vanaf 1 juli is alimentatie een zogeheten preferente schuld, waardoor die voorrang krijgt. Uit onderzoek blijkt dat er daardoor meer kinderalimentatie kan worden geïnd.

Sociale huren toch omhoog

Het leek erop dat de huren van sociale huurwoningen dit jaar niet zouden stijgen, want dat hadden de coalitiepartijen afgesproken. Maar daar kwam veel kritiek op omdat corporaties dan minder nieuwe huizen kunnen bouwen. En toen viel het kabinet en werd het plan ingetrokken.

Dus gaan de sociale huren toch omhoog, net zoals ieder jaar per 1 juli. Demissionair minister Keijzer van Wonen heeft bepaald dat de maximale huurverhoging voor zittende huurders 5 procent is.

Het overgrote deel van de sociale huurwoningen wordt verhuurd door corporaties, maar er zijn ook particuliere verhuurders van sociale huurwoningen. Keijzer heeft specifiek met corporaties afgesproken dat zij de huren gemiddeld met maximaal 4,5 procent verhogen.

Voor sommige huurders mogen de huren meer omhoog, afhankelijk van hun inkomen. Bij huishoudens met een hoger middeninkomen mag de huur met 50 euro per maand omhoog; bij mensen met een hoog inkomen met 100 euro. De maximale huur voor sociale huurwoningen is 900 euro per maand.

Huurverlaging voor te dure huurwoning

Huur je al een langere tijd een woning voor meer dan 900 euro (kale huur) per maand, maar moet de huur op basis van de puntentelling 900 euro of lager zijn? Dan kun je voortaan een huurverlaging eisen via de Huurcommissie. Dat is dankzij de Wet betaalbare huur. Die ging op 1 juli 2024 al in, maar dit onderdeel van de wet treedt nu pas in werking.

Je kon altijd al in de eerste zes maanden van een huurcontract huurverlaging eisen als een woning op basis van het puntenaantal een sociale huurwoning is. Maar na die zes maanden verviel dat recht. Voortaan kan het altijd.

Je kan via de Huurcommissie berekenen hoeveel punten je huurwoning heeft. En kom je uit op 143 punten of minder, maar betaal je meer dan 900 euro, dan heb je mogelijk recht op huurverlaging.

Kenteken voor elektrische step

Bijzondere bromfietsen moeten voortaan een kenteken hebben. Het gaat dan bijvoorbeeld om elektrische steps, bso-bussen en segways. Het kenteken kost 18 euro. Nieuw gekochte exemplaren moeten er meteen een krijgen, voor bestaande bijzondere bromfietsen heb je een jaar de tijd.

Bijna alle bestaande elektrische steps zijn niet goedgekeurd voor rijden op de openbare weg en vallen daardoor niet onder de categorie bijzondere bromfietsen. En daarvoor kun je geen kenteken krijgen. Daarmee rondrijden is en blijft dus illegaal.

Er zijn nog maar vier types e-steps goedgekeurd. En die zijn allemaal een stuk groter dan de kleine stepjes die je in veel andere Europese steden ziet. E-steps moeten aan specifiek Nederlandse regels voldoen. In veel andere Europese landen zijn de regels soepeler. De overheid verwacht wel dat er meer e-steps op de markt gaan komen die zijn goedgekeurd.

Boetes in zero-emissiezones

Veertien gemeenten voerden op 1 januari in de binnenstad een zero-emissiezone in voor bedrijfsauto's. Na een gedoogperiode van een half jaar kunnen bestuurders die de regels overtreden vanaf 1 juli ook echt boetes krijgen.

Nieuwe bestelbusjes en vrachtauto's die niet elektrisch zijn of op waterstof rijden, mogen niet meer in die zones komen. Het gaat dus om bedrijfswagens die op 1 januari 2025 of later op kenteken zijn gezet.

Wat oudere bestelbusjes en vrachtwagens mogen nog een paar jaar de zones in. Hoeveel jaar is afhankelijk van de uitstootklasse van de wagen. Ondernemers kunnen ontheffingen aanvragen, bijvoorbeeld als ze maximaal twaalf dagen in een jaar in zo'n zone moeten zijn.

Gewoon rijbewijs voor zwaardere elektrische bestelbus

Normaal moet je voor auto's zwaarder dan 3500 kilo rijbewijs C hebben, het vrachtwagenrijbewijs. Maar tot nu toe gedoogde de overheid dat je voor elektrische bestelbussen tot 4250 kilo genoeg had aan het gewone rijbewijs B. Want elektrische busjes zijn een stuk zwaarder doordat ze batterijen hebben.

Die gedoogsituatie is een paar keer verlengd, maar nu is er een definitieve regeling gekomen. Rijbewijs B is voortaan genoeg, maar chauffeurs moeten wel een extra veiligheidscursus hebben gevolgd, van minstens vijf uur en met zowel theorie als praktijk. Ze leren onder meer dat een zwaardere wagen een langere remweg heeft.

Ook particulieren met een elektrische camper tussen de 3500 en 4250 kilo mogen die voortaan met rijbewijs B rijden. Zij hoeven geen aanvullende cursus te doen.

Einde overgangsregeling trekkerrijbewijs

Mensen die voor 1 juli 2015 hun rijbewijs hebben behaald en ooit in hun leven nog een trekker willen besturen moeten even hun rijbewijs goed bekijken. Dat zit zo: tot 1 juli 2015 mocht iedereen met een gewoon rijbewijs ook een tractor besturen. Er was dan ook geen apart trekkerrijbewijs.

Op 1 juli 2015 werd het aparte trekkerrijbewijs ingevoerd. Voortaan moest je daarvoor een specifiek rijexamen doen. En er kwam een specifieke categorie T op rijbewijzen te staan waarbij stond of je ook trekkers mocht besturen.

Maar iedereen die voor 1 juli 2015 al een gewoon rijbewijs had, mocht trekkers blijven besturen. Ze kregen bij de volgende verlenging rijbewijs T erbij op hun rijbewijs. Maar laat je je rijbewijs verlopen tot na 1 juli 2025 en je had nog geen rijbewijs T erbij geschreven, dan gebeurt dat ook niet meer. En mag je dus ook geen trekker meer besturen zonder apart je trekkerrijbewijs te halen.

Verbod op designerdrugs

Er gaat een verbod in op een aantal groepen van chemische stoffen. Die stoffen werden gebruikt om steeds weer nieuwe soorten designerdrugs te maken. Als één variant werd verboden, gingen drugsproducten een drug maken met een net iets andere chemische structuur die nog niet verboden was.

Zo was er bijvoorbeeld 4-MMC (4-methylmethcathinon), dat in 2012 al verboden werd. Daarna kwam een variant op, 3-MMC, dat in 2021 werd verboden. Daarna kwam 2-MMC op de markt als (nog) legaal alternatief. Om dit tegen te gaan worden nu in één klap alle varianten van bepaalde stoffen verboden.

Tegemoetkoming voor meer beroepsziektes

Mensen die ziek worden door werk met schadelijke stoffen kunnen een tegemoetkoming krijgen van de overheid. Deze regeling bestond al sinds 2023 en gold tot nu toe voor drie ziektes. Daar komen er nu drie bij:

De drie ziektes waar je al een vergoeding voor kon krijgen zijn longkanker door asbest, allergische beroepsastma en CSE (de schildersziekte). De tegemoetkoming is een vast bedrag van ruim 25.679 euro.

Als mensen al een tegemoetkoming van hun werkgever hebben gekregen van 25.679 euro of meer, dan kunnen ze geen tegemoetkoming van de overheid krijgen. Was die vergoeding van de werkgever lager dan die 25.679 euro dan wordt dat bedrag van de overheidsvergoeding afgetrokken.

Toegankelijk voor mensen met een beperking

Allerlei producten en diensten moeten voortaan toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, zoals slechthorenden en slechtzienden.

Zo moet een geldautomaat gebruikt kunnen worden door een slechtziende, bijvoorbeeld met een voorleesfunctie. De toegankelijkheidseisen gelden onder meer voor webwinkels, pinautomaten, ov-kaartjesautomaten en online bankieren.

Er zijn wel uitzonderingen voor kleine ondernemers: bedrijven met minder dan tien mensen in dienst of een jaaromzet van minder dan 2 miljoen euro. Een dienst of product hoeft ook niet aangepast te worden als die daardoor te veel verandert of als de kosten te hoog zijn.

Dit is een nieuwe EU-richtlijn die in alle EU-landen geldt. En hij gaat niet precies op 1 juli in, maar enkele dagen eerder, op 28 juni.

Oorlogsarchief digitaal door te zoeken

Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging wordt per 1 juli digitaal doorzoekbaar. In dat archief staan de dossiers van mensen die tijdens de Tweede Wereldoorlog met de Duitse bezetter hebben samengewerkt of daarvan verdacht werden.

Oorspronkelijk was het plan dat iedereen dit archief vanaf 1 januari dit jaar online kon doorzoeken. Maar de Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwde voor privacyrisico's. Daarom is het plan nu in afgeslankte vorm doorgezet.

Je kan nu alleen ter plekke in Den Haag het archief digitaal doorzoeken en dossiers lezen. Er staan daar vijf computers voor. En alleen mensen met een belang mogen een afspraak maken. Het gaat dan bijvoorbeeld om nabestaanden, wetenschappers of journalisten. De dossiers van mensen van wie niet zeker is dat ze zijn overleden, zijn niet te raadplegen. Dat was al het plan en is nog steeds zo.

Uiteindelijk wil de overheid nog steeds het archief online doorzoekbaar maken voor iedereen. Maar daarvoor moet waarschijnlijk eerst de Archiefwet worden aangepast.

Goedemorgen! Vandaag is de laatste dag van het EK atletiek voor landenteams. En op het thuiscircuit van Red Bull Racing in Oostenrijk komt Max Verstappen in actie.

Eerst het weer:

Vanochtend vooral in het noorden bewolking. Daarna vrijwel overal zonnig met een paar kleine stapelwolken. Het wordt een warme dag met 25 tot 30 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In de Amerikaanse Senaat is een belangrijke stap gezet richting de goedkeuring van president Trumps omvangrijke belasting- en uitgavenwet, of zoals hij die wet zelf noemt: 'One Big Beautiful Bill Act'. Met een nipte meerderheid van 51 tegen 49 stemden Republikeinen voor het openen van het debat over de wet.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Vandaag is de laatste dag van de TT in Assen. Honderd jaar geleden werden in Assen de eerste motorraces gehouden. Het sportevenement trekt inmiddels jaarlijks zo'n 350.000 belangstellenden naar de Drentse hoofdstad. Zo ook de vriendengroep van Amara, Gerrit-Jan en Gregor.

Fijne zondag!

In Amsterdam is gisteravond een man ernstig gewond geraakt door een schietpartij. Het 27-jarige slachtoffer was wel aanspreekbaar.

Het incident gebeurde rond 19.00 uur op Geldershoofd in Amsterdam-Zuidoost. De politie is op zoek naar een schutter die kort na de schietpartij in een kleine auto stapte.

Een half uur eerder was er ook een schietincident in het Westerpark in Amsterdam. Volgens de politie was het park op dat moment vol mensen. "Wonder boven wonder raakte er niemand gewond", zegt een woordvoerder.

Getuigen hoorden volgens de politie meerdere schoten en zagen een man met een vuurwapen wegrennen in de richting van de Spaarndammerstraat. Ter plaatse zijn in totaal vijf hulzen gevonden.

De Britse overheid heeft kritisch gereageerd op uitspraken van de rap-punkgroep Bob Vylan tijdens hun optreden op het festival Glastonbury. Tijdens hun show, die live werd uitgezonden op de BBC, riep zanger Bobby Vylan: "Free, free Palestine" en "Death, death to the IDF" (dood, dood aan het Israëlische leger).

De politie onderzoekt nu videobeelden van de optredens van Bob Vylan of er strafbare dingen zijn gezegd of gedaan. De minister van Cultuur Lisa Nandy heeft contact gehad met de baas van de BBC om opheldering te vragen.

De Britse omroep laat weten dat sommige opmerkingen "diep kwetsend" waren en zegt dat er tijdens de uitzending een waarschuwing in beeld stond over "zeer grof en discriminerend taalgebruik". Het optreden van Bob Vylan is niet meer terug te kijken op BBC iPlayer.

'Over de schreef'

Glastonbury Festival zei in een verklaring dat het "geen haatzaaiende taal of oproepen tot geweld" goedkeurt. In een tweede verklaring werd het optreden veroordeeld. Vylan gingen volgens de organisatie met zijn uitspraken over de schreef. "We willen iedereen erop wijzen dat er op Glastonbury geen ruimte is voor antisemitisme, haatzaaien of aanzetten tot geweld."

De Londense band Bob Vylan zegt over maatschappelijke kwesties te rappen, zoals racisme, politiegeweld en homofobie. Vorige week traden ze nog op tijdens Pinkpop in Landgraaf, is te lezen op hun site.

Kneecap

Ook was er ophef rond het optreden van de Ierse rapgroep Kneecap. De politie doet ook onderzoek naar hun uitspraken. De rapgroep sympathiseerde met een onlangs verboden pro-Palestina-actiegroep. Eerder op de dag besloot de BBC om het optreden van Kneecap niet live uit te zenden. Begin deze maand stond de Ierse groep op het muziekfestival Best Kept Secret.

Kneecap-lid Liam O'Hanna is in Groot-Brittannië aangeklaagd voor terrorisme, omdat hij Hezbollah zou hebben gesteund door bij een optreden een vlag van de beweging te laten zien. De groep zelf spreekt de beschuldiging tegen. "Laten we ondubbelzinnig zijn: we steunen Hamas of Hezbollah niet en hebben dat ook nooit gedaan. We veroordelen alle aanvallen op burgers, altijd."

In de Amerikaanse Senaat is een belangrijke stap gezet richting de goedkeuring van president Trumps omvangrijke belasting- en uitgavenwet, of zoals hij die wet zelf noemt: 'One Big Beautiful Bill Act'.

Met een nipte meerderheid van 51 tegen 49 stemden Republikeinen voor het openen van het debat over de wet. Twee Republikeinse senatoren stemden tegen, samen met alle Democraten. De stemming liep uren uit door moeizame onderhandelingen achter de schermen.

Volgens Trump zelf is het een van de belangrijkste wetten in de Amerikaanse geschiedenis. Het Huis van Afgevaardigden keurde eerder in mei al een eerste versie van de wet goed.

De bijna duizend pagina's tellende wet voorziet in een reeks belastingverlagingen en forse verhogingen van de overheidsuitgaven. Zo worden de belastingverlagingen uit Trumps eerste ambtstermijn verlengd, en worden belastingen geschrapt. Daarnaast wordt het defensiebudget met 150 miljard dollar verhoogd en gaat er extra geld naar grensbewaking en maatregelen tegen immigratie. De wet bestaat ook uit bezuinigingen, onder meer op het gebied van gezondheidszorg.

Een definitieve stemming kan nog dagen op zich laten wachten. Veel senatoren klagen dat ze nauwelijks tijd hebben gehad om het wetsvoorstel te bestuderen. "We moeten weten waar we voor stemmen," zei de Republikeinse senator Ron Johnson tegen NBC News, die de wet naar eigen zeggen pas 's nachts had ontvangen. De Republikeinse leiders hopen de wet vóór 4 juli, Onafhankelijkheidsdag, aangenomen te krijgen. Die deadline hebben ze zichzelf opgelegd.

Meerderheid in Senaat

Republikeinen hebben de meerderheid in de Senaat (53-47). Ze hebben dus een voorsprong, maar dan moesten er niet meer dan 3 Republikeinen afhaken.

De Republikeinse senatoren Thom Tillis van de staat North Carolina en Rand Paul van de staat Kentucky stemden tegen. Tillis verklaarde dat hij niet kon instemmen met bezuinigingen die zijn staat zouden dwingen om honderdduizenden mensen hun gezondheidszorg te ontnemen.

Nu de eerste procedurele stemming is geslaagd, volgt een urenlang debat. Democratische senatoren willen zelfs dat de volledige tekst wordt voorgelezen, wat veel extra tijd zal kosten. Daarna moet ook het Huis van Afgevaardigden nog opnieuw stemmen over de aangepaste versie, voordat de wet door Trump kan worden ondertekend.

Een eerdere versie van de wet werd enkele weken geleden al in allerijl door de Senaat geloodst. Parlementariërs klaagden daarna dat ze te weinig tijd hadden gehad de wet goed door te nemen.

Volgens onafhankelijke ramingen zal de wet de Amerikaanse staatsschuld met zo'n 4 biljoen dollar doen toenemen over de komende tien jaar, mede door de rente. Daarnaast zouden de belastingverlagingen vooral ten goede komen aan de rijkste Amerikanen. Senator Chuck Schumer waarschuwde: "De Republikeinen nemen eten af van hongerige kinderen om belastingvoordelen te geven aan de rijken", citeert persbureau Reuters hem.

Ook de Amerikaanse Rekenkamer verwacht dat de overheidsinkomsten fors zullen dalen. Kredietbeoordelaar Moody's verlaagde onlangs zelfs de kredietwaardigheid van de VS vanwege zorgen over de begroting.

Kritiek

Er is kritiek op de wet, zelfs binnen de Republikeinse partij. Senator Rand Paul noemt het wetsvoorstel "meer een uitgavenwet dan een oplossing voor de schuld" en verzette zich fel tegen de verhoging van het schuldenplafond.

Democraten vinden dat de wet vooral de rijken bevoordeelt, terwijl die ten koste gaat van sociale programma's die belangrijk zijn voor de arme en middenklasse zoals het zorgsysteem Medicaid. Door het wegvallen ervan kunnen miljoenen mensen hun zorgrekeningen niet meer betalen. Ook heeft het gevolgen voor de financiering van nationale natuurparken.

President Trump is persoonlijk diep betrokken bij de lobby voor de wet. Hij blijft dit weekend in Washington, belt senatoren, nodigt ze uit in het Witte Huis en ging gister zelfs golfen met enkele twijfelende partijgenoten, onder wie senator Lindsey Graham.

De wet leidde ook tot een ruzie met Elon Musk, die sprak van "een walgelijk gedrocht". Ook nu uitte hij zijn kritiek. "Het wetsvoorstel zal miljoenen banen in Amerika vernietigen en ons land enorme strategische schade toebrengen!" schreef Musk in een bericht op zijn socialemediaplatform X.

In de Servische hoofdstad Belgrado zijn gisteravond opnieuw massale protesten geweest tegen president Vucic en zijn regering. Er waren meer dan honderdduizend mensen op de been bij het anti-corruptieprotest. Tientallen mensen zijn gearresteerd.

De sfeer was al de hele dag gespannen in de hoofdstad. De Mobiele Eenheid stond paraat rondom overheidsgebouwen en bij een groep pro-Vucic-betogers. Na afloop van het officiële gedeelte van het protest om 22.00 uur liep het op sommige plekken uit op confrontaties tussen de politie en de demonstranten. De politie zette traangas in.

De avond eindigde met veel geweld over en weer:

Volgens de politie werden agenten aangevallen door "hooligans" en is een onbekend aantal demonstranten gewond geraakt. Zeker zes agenten raakten eveneens gewond.

De menigte verzamelde zich rond het Slavija-plein en riep op tot nieuwe verkiezingen. De volgende verkiezingen in Servië staan pas in 2027 op de agenda. Vucic en zijn partij hebben meermaals geweigerd om vervroegde verkiezingen uit te schrijven.

"We zijn vandaag hier omdat dit niet zo verder kan", zei een demonstrant tegen persbureau AP. "We zitten vast in corruptie."

Gespannen sfeer

"Verkiezingen zijn een duidelijke uitweg uit de crisis die de regering heeft veroorzaakt", zegt een van de studenten die de demonstratie heeft georganiseerd. "Vandaag verklaren we de huidige overheid onwettig." Rond het officiële einde van de demonstratie zeiden de studenten in een toespraak dat Serviërs "de vrijheid in eigen hand moeten nemen".

Volgens de partij van Vucic werden de demonstranten door groepen uit het buitenland aangespoord om geweld te gebruiken, maar op wie de partij doelt is onduidelijk. Eerder had Vucic al gezegd dat hij de demonstraties ziet als een "door het Westen georganiseerde poging om hem uit zijn macht te zetten".

Beschuldigingen van corruptie

Sinds eind vorig jaar zijn er bijna dagelijks protesten tegen de regering, onder leiding van studenten. In maart vond de tot dan toe grootste demonstratie in de geschiedenis van het land plaats.

De demonstranten beschuldigen Vucic en de regering van corruptie. In november vorig jaar kwamen vijftien mensen om het leven toen het dak van het treinstation in de stad Novi Sad instortte. Het gebouw was kort ervoor gerenoveerd. Volgens critici was het ongeluk het gevolg van corruptie. Zowel bij de aanbesteding van openbare projecten als bij toezicht op de uitvoering gaat het volgens de betogers mis.

De president plaatste na afloop van de demonstratie een bericht op Instagram met de tekst: "Servië wint aan het eind altijd."

Rusland en China

Vlak na de ramp trad de minister van Transport af. Hij wordt samen met andere overheidsfunctionarissen en de bouwers van het station aangeklaagd. Vucic zegt de resultaten van het onderzoek te willen afwachten, maar demonstranten zeggen daar geen vertrouwen in te hebben.

Vucic is inmiddels meer dan tien jaar president van Servië. Formeel zegt hij dat hij wil dat Servië lid wordt van de EU, maar volgens critici onderdrukt hij juist de democratische vrijheden en versterkt hij de banden met Rusland en China.

Twee aardewerken stukken die vijf jaar geleden werden gestolen uit de Van Doniakerk in het Friese dorp Makkum zijn teruggebracht. De stukken stonden donderdagochtend plots voor de deur van de kerk in twee winkeltassen. Er zat geen briefje bij, dus wie ze heeft teruggebracht en waarom, is niet bekend.

Het gaat om een aardewerken kan voor het avondmaal en een herdenkingsbord. "Het bord was een cadeau dat de kerk heeft gekregen in 1960, bij het 300-jarig bestaan. De kerk van Makkum staat erop", zegt de secretaris van de stichting Van Donia tegen Omrop Fryslân. "De kan voor bij het avondmaal stond als decoratie op tafel voor in de kerk."

De secretaris gelooft dat de spullen niet zomaar zijn teruggebracht. "Komende zaterdag openen we een tentoonstelling met Makkumer aardewerk hier in de kerk. De dader heeft waarschijnlijk gedacht dat de kan en het bord daar ook bij moeten."

De spullen werden vijf jaar geleden samen met een bijbel gestolen. Het heilige boek is niet teruggebracht, maar de secretaris is vol goede hoop dat de bijbel ook ooit weer zal opduiken. "Misschien moeten we hierna maar een tentoonstelling van oude bijbels laten zien in de kerk", grapt hij tegen de Friese omroep.

De teruggebrachte stukken:

Na een uitgebreid diner met wereldleiders tijdens de NAVO-top en een luxe ontbijt met de Amerikaanse president Trump blijkt koning Willem-Alexander ook zijn neus niet op te halen voor een populair volksgerecht.

Samen met koningin Máxima en prinses Alexia sloot hij vrijdagavond aan in de rij bij de drukke Rotterdamse shoarmazaak Jaffa voor een authentieke kapsalon.

"Ondanks de drukte heeft hij netjes gewacht. Wat eigenlijk best gek is: hij is gewoon de koning van het land", zei Yakup Gunbulut, de zoon van de eigenaar, later tegen het AD.

Volgens Gunbulut vroeg de koning naar "de authentieke, originele kapsalon waar wij om bekend staan. Met een colaatje erbij." Of Máxima en Alexia ook iets bestelden is niet bekend.

De koninklijke gasten waren volgens Gunbulut "heel sympathiek en relaxed". Koning Willem-Alexander, gekleed in vrijetijdskleding en met een blauw petje op, maakte ook nog tijd om met alle werknemers van de zaak op de foto gegaan.

Gehaktballenrestaurant

Eerder op de dag was het koninklijk gezin ook al gesignaleerd op het terras van De Ballentent, een populair gehaktballenrestaurant aan de Nieuwe Maas in Rotterdam. Daar maakte een van de andere terrasbezoekers een filmpje van het vertrek van de koning. Dat is inmiddels ruim een half miljoen keer bekeken op internet. Het is goed gebruik dat media zulke privébeelden niet zonder duidelijke nieuwsaanleiding delen.

De grootvader van de nieuwe topvrouw van de Britse inlichtingendienst MI6, Blaise Metreweli, zou een overloper van het Rode Leger zijn geweest, die later als nazispion bekendstond onder de bijnaam "the butcher" (de slager). Tot die conclusie komt tabloid de Daily Mail, die zich zegt te baseren op honderden pagina's aan documenten in een archief in het Duitse Freiburg.

Die stukken zouden aantonen dat oorlogsmisdadiger Constantine Dobrowolski de grootvader van Metreweli was. Blaise Metreweli werd eerder deze maand benoemd tot de nieuwe baas van MI6. Ze is daarmee de eerste vrouw die sinds de oprichting in 1906 leiding zal geven aan de geheime dienst.

Dobrowolski was een Oekraïner die uitgroeide tot een belangrijke informant van de nazi's in de regio Tsjernihiv, in het noorden van Oekraïne. Hij zou een actieve rol hebben gespeeld in de Oekraïense Holocaust, ondertekende brieven met "Heil Hitler" en pochte tegenover Duitse bevelhebbers dat hij persoonlijk had deelgenomen aan de vernietiging van Joden.

Russische propaganda

Volgens de Daily Mail zouden Russische autoriteiten de link tussen de nieuwe MI6-baas en haar grootvader ook hebben opgemerkt en die informatie kunnen gebruiken in propaganda om haar positie te ondermijnen.

Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft namens MI6 laten weten dat Blaise Metreweli haar grootvader nooit heeft gekend of heeft ontmoet. Een woordvoerder zei dat "Blaise komt uit een familiegeschiedenis die getekend is door conflict en verdeeldheid, en zoals bij veel mensen met Oost-Europese wortels, is die geschiedenis slechts ten dele bekend of begrepen".

Haar benoeming tot hoogste baas van de inlichtingendienst volgt dertig jaar nadat actrice Judi Dench de fictieve MI6-leider 'M' speelde in de James Bond-films. In Groot-Brittannië werd de aanstelling van Metreweli met enthousiasme ontvangen. De Britse premier Starmer noemde het een historische benoeming, op een moment waarop "het werk van de inlichtingendiensten belangrijker is dan ooit".

Gevlucht naar Engeland

Over het leven van Blaise Metreweli is, zoals je van een spion mag verwachten, bijzonder weinig bekend. Ze studeerde aan de topuniversiteit Cambridge en deed mee aan een roeiwedstrijd. Sinds haar afstuderen is er volgens verschillende Britse journalisten die haar achtergrond onderzochten nauwelijks nog een online spoor van haar te vinden.

Bij haar benoeming eerder deze maand werd ze geprezen om haar operationele rollen binnen MI6 in het Midden-Oosten en Europa.

De vrouw van nazispion Dobrowolski zou na de Tweede Wereldoorlog met haar zoon naar Engeland zijn gevlucht. Daar hertrouwde ze met de Georgische David Metreweli, wiens achternaam ze aannam.

Haar zoon, de vader van Blaise Metreweli, werd radioloog en diende in het Britse leger. Zijn dochter werd geboren in 1977. Ze trad 22 jaar later toe tot de geheime dienst MI6 en zal vanaf september de organisatie gaan leiden.

Zuid-Europa zucht dit weekend onder een extreme hittegolf met temperaturen boven de 40 graden. Vooral in Spanje, Portugal, Italië en Frankrijk wordt het snikheet. De hittegolf wordt veroorzaakt door de warme lucht die vanuit de Sahara richting Europa komt.

In veel Italiaanse steden, van Milaan en Bologna in het noorden tot Napels en Palermo in het zuiden van het land, is code rood afgekondigd. De temperaturen kunnen er oplopen tot 39 graden in de schaduw.

Bij code rood heeft de warmte niet alleen gevolgen voor bevolkingsgroepen die kwetsbaar zijn, maar ook voor mensen die in goede gezondheid verkeren. Lichamelijke activiteiten en blootstelling aan de zon worden afgeraden. In Rome heeft het stadsbestuur de gemeentelijke zwembaden gratis opengesteld voor inwoners van 70 jaar en ouder.

Gratis naar het zwembad

Ook in de Franse havenstad Marseille, waar temperaturen worden verwacht van rond de 40 graden, mogen de inwoners gratis naar het zwembad. Nice stelt 250 draagbare ventilatoren beschikbaar aan scholen en ouderen.

In Spanje worden in de regio's Madrid en Andalusië dit weekend temperaturen tot 45 graden verwacht. In de Portugese hoofdstad Lissabon loopt het kwik op tot 42 graden. In Portugal wordt extra gecontroleerd op bosbranden vanwege de extreme hitte.

Dat gebeurt ook in Griekenland waar de thermometer naar verwachting 42 graden aantikt. Eerder deze week waren op het Griekse eiland Chios honderden brandweerlieden in touw om een grote natuurbrand onder controle te krijgen.

Tropische temperaturen in Nederland

Ook in Nederland is het dit weekend warm en komende week stijgt de temperatuur naar verwachting door tot tropische waarden. Morgen wordt het zo'n 28 graden en daarna zet de stijging door tot zo'n 35 à 36 graden in het zuiden en zuidoosten op dinsdag.

De kans op een hittegolf in het zuiden en zuidoosten is groot. Voor een Nederlandse hittegolf moet het vijf dagen op rij ergens in het land 25 graden zijn, waarvan drie dagen minstens 30 graden.

Vanaf morgen is het Nationaal Hitteplan van kracht voor Limburg en Noord-Brabant. Daarmee wil het RIVM zorgmedewerkers bewust maken van de gevaren van hitte.

Wie werkt met kwetsbare groepen, moet extra alert zijn op de hoge temperaturen. Vooral 75-plussers lopen risico omdat zij hun lichaamstemperatuur minder goed kunnen reguleren en minder snel dorst hebben.

Mogelijk wordt het hitteplan begin volgende week ook van kracht voor de rest van het land. Het is de eerste keer in drie jaar tijd dat het hitteplan wordt geactiveerd.

In zijn woonplaats Vlaardingen is vanochtend Dries van der Velden (76) overleden. De voormalige zeeman, beter bekend als Dolle Dries, kreeg een cultstatus door zijn optredens en het vertellen van sterke verhalen in het humoristische tv-programma Man bijt hond.

De doorbraak van Van der Velden kwam in 2013, meldt regionale omroep Rijnmond. De man uit Vlaardingen had er toen al meer dan veertig jaar varen over de wereldzeeën op zitten.

Na een ongeluk moest hij noodgedwongen aan de wal blijven in zijn huis, vol met modelschepen, reddingsboeien en scheepslampen.

Een aantal vrienden gaf hem in het geniep op voor het destijds razend populaire tv-programma Man bijt hond van de NCRV. Het eerste fragment met hem werd meteen een hit. Hij liet de tatoeages op zijn billen zien: twee ogen, ieder op een bilhelft. In korte tijd werd dat filmpje zo'n drie miljoen keer bekeken.

Schunnig en schuin

Al snel kreeg hij de bijnaam Dolle Dries. Niet veel later kreeg hij een eigen rubriek in het programma met stoere, sterke, schunnige en schuine zeemansverhalen.

Van der Velden vertelt in 2014 bij Rijnmond over zijn doorbraak in Man bijt hond:

Inspiratie had hij genoeg. Van der Velden had al die jaren op zee gewerkt als 'runner'. Dat is een soort van freelance zeeman die niet aanmonstert, maar wordt ingehuurd om een schip, dok of baggermolen van de ene haven naar de andere te vervoeren. Om dan weer op zoek te gaan naar een nieuwe klus.

Tientallen avonturen beleefde Van der Velden naar eigen zeggen. Natuurlijk was er "in ieder stadje een ander schatje" en moest Dolle Dries menig maal het vege lijf redden.

"De streken heb ik van mijn opa, die werd ook al Dolle Dries genoemd", zei hij zelf. "Mijn voorbeeld was mijn oom die 83 dagen op zee op een vlot heeft overleefd nadat hij in de oorlog getorpedeerd was."

Wedden voor doos bier

Of de verhalen allemaal waar waren, is de vraag, maar de kijkers hingen aan zijn lippen. "Kijk, ik heb altijd rare dingen gedaan", zei hij destijds. "Vrienden zeiden vaak: dat durf jij niet. Wedden voor een doos bier van wel?"

KRO-NCRV stopte in 2016 met het tv-programma Man bijt hond. Daarna ging het format nog een paar jaar in verschillende vormen verder. Ook Van der Velden ging door met het vertellen van verhalen, tot voor kort nog bij Café Concordia in Vlaardingen.

De organisatie van het nieuwe zomerevenement sHaring the City in Vlaardingen had voor zaterdag over een week zelfs een speciale bijeenkomst rond Van der Velden gepland. "Dolle Dries, de beruchte Vlaardingse zeebonk, neemt je mee op een reis vol rauwe belevenissen en ongefilterde grappen, rechtstreeks van het dek", stond in de aankondiging.

De Pride-mars in Boedapest, die door het Hongaarse parlement en de politie was verboden, is ten einde einde gelopen. Volgens het Amerikaanse persbureau AP waren er ruim 100.000 mensen op de been. De organisatie schat zelf dat er 180.000 tot 200.000 deelnemers waren.

De mars verliep relatief rustig. Ondanks het verbod greep de politie niet in. Wel waren er vlak na de start kleine groepen extreemrechtse tegendemonstranten die de optocht probeerden te verstoren. De politie hield hen weg van de mars.

Het verbod op de Pride-mars leidde eerder tot boze reacties uit de rest van Europa. Demonstranten, hoogwaardigheidsbekleders, vertegenwoordigers van ambassades en zeventig Europarlementariërs besloten toen om juist mee te doen.

Standvastigheid

Onder anderen de Amsterdamse burgemeester Halsema liep in de mars samen op met burgemeester Karácsony van Boedapest. "Ik heb hem verteld dat hij en de internationale queergemeenschap Amsterdam aan hun zijde vinden bij de strijd voor vrijheid, voor kunnen zijn wie je bent, voor houden van wie je wilt. Zijn standvastigheid onder hoge druk is indrukwekkend", liet Halsema weten aan persbureau ANP.

Ook Tweede Kamerleden van de VVD, GroenLinks/PvdA, D66 en Volt liepen mee, net als de Nederlandse ambassadeur in Hongarije. Zij kreeg hiervoor toestemming van demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken.

Er waren daarnaast vertegenwoordigers van de Amsterdamse Pride en mensen van Amnesty International aanwezig. Een woordvoerder van Amnesty International noemde de manifestatie "fantastisch feestelijk".

Zo zag dat eruit:

Demissionair staatssecretaris Paul (VVD, Emancipatie) was ook naar Boedapest gereisd en woonde daar gisteren andere Pride-evenementen bij, maar besloot vanwege het verbod toch niet mee te lopen. Ze aarzelde al en maakte vanochtend bekend definitief af te zien van deelname aan de tocht, ondanks een oproep daartoe van de Tweede Kamer.

Ze noemde de situatie rond de mars te onduidelijk voor haar "als vertegenwoordiger van het Nederlandse kabinet". Haar besluit had er volgens haar mee te maken dat deelnemers de kans liepen opgepakt te worden.

Meer beelden van de mars:

Dat het evenement verboden was, heeft te maken met nieuwe wetgeving die onder de Hongaarse premier Orbán is doorgevoerd. Deze perkt de rechten van lhbti'ers verder in. Eerder werden boeken, films en reclames met lhbti-personages al verboden. Ook worden in Hongarije huwelijken tussen twee mensen van hetzelfde geslacht niet erkend.

Europese waarden

Ondanks het verbod op de mars besloot de progressieve burgemeester van Boedapest om de mars door te laten gaan. Burgemeester Karácsony stelde dat hij het evenement organiseert namens de gemeente en dus niet kan worden vervolgd.

"Als ze in één land Pride kunnen verbannen, dan kunnen ze het in een ander land ook doen", zegt Karácsony tegen de NOS. "We moeten opkomen voor onze Europese waarden, dat is in ieders belang. Het is onze gemeenschappelijke Europese zaak."

Op het Malieveld in Den Haag wordt de jaarlijkse Nederlandse Veteranendag gehouden. Koning Willem-Alexander en premier Schoof zijn aanwezig. Er is dit keer geen defilé omdat er door de NAVO-top eerder deze week niet genoeg politie beschikbaar is.

Sinds 2005 vindt op de laatste zaterdag van juni Veteranendag plaats, opgezet als nationaal evenement waar Nederland zijn meer dan 100.000 veteranen bedankt voor hun inzet.

Normaal is het defilé altijd het hoogtepunt. Zo'n 4000 veteranen en militairen lopen dan rond de Hofvijver, gevolgd door historische legervoertuigen. Traditiegetrouw neemt koning Willem-Alexander het defilé af op de Kneuterdijk.

Nu er geen defilé is, stond de koning in de Koninklijke Schouwburg, om de hoek bij het Malieveld. Daar ging hij in gesprek met verschillende veteranen.

Een van de verhalen die de koning misschien heeft gehoord is dat van Dave van Kollenburg (36) uit Boxtel.

Van Kollenburg was 21, toen hij 4,5 maand in Afghanistan werd ingezet. "Het is heel heftig om daar als kind heen te gaan", vertelt hij nu bij Omroep Brabant.

Eén gebeurtenis raakte Van Kollenburg diep. Dat was toen hij na een aanval van de Taliban een crèche binnenliep. "Dat was heel heftig. Er lag een baby van tien maanden, in brand. Het gekrijs..."

Een mensje

Hij nam het kind mee, maar moest toezien hoe het stierf. Van een tolk hoorde hij dat haar vader zei: "Het was toch maar een meisje".... "Meisjes stellen daar niet veel voor en dat deed me veel", zegt Van Kollenburg geëmotioneerd. "Hallo! het is wél een mensje!"

Een paar jaar later verliet hij defensie. Van Kollenburg hoopte het leven weer op te pakken, maar de oorlogservaringen achtervolgden hem. "Ik kreeg flashbacks, nachtmerries, werd paranoia. Zelfs bij de sportschool dacht ik dat een vuilniszak een bom kon zijn."

De diagnose PTSS volgde. Van Kollenburg kreeg gedragstherapie. "Ik heb ermee leren omgaan, maar ik ben er nog steeds niet", zegt hij. "Ik ga met de dood naar bed en word ermee wakker."

Het is een van de vele verhalen op deze Veteranendag. Inmiddels zijn er in het hele land ook plekken gecreëerd, van buurthuizen tot cafés, waar veteranen elkaar kunnen ontmoeten en hun verhalen uitwisselen.

Dat wil niet zeggen dat de zorg voor veteranen nu goed geregeld is, zegt de Gelderse gedeputeerde Peter Drenth. Hij wijst er bij Omroep Gelderland op dat gemeenten in Nederland een zorgplicht hebben voor veteranen, maar die vaak niet of nauwelijks invullen. Vaak weten ze niet eens wie veteraan zijn en welke hulp ze eventueel nodig hebben.

"Veel gemeenten zijn zich er niet van bewust welke rol ze hebben bij de uitvoering van de Veteranenwet. Breed in Nederland vind ik dat we meer stil mogen staan bij de mensen die voor vrede en veiligheid gegeven hebben wat ze konden geven", aldus Drenth. "Daar mogen we iets zorgvuldiger mee omspringen."

Aandacht voor partner

Ingewikkeld hoeft een goede 'nazorg' voor veteranen niet te zijn, zegt Stefan Hop van de Bond van Defensiepersoneel. "Regel vrij voor een kind, om zo zijn of haar militaire ouder te verwelkomen bij terugkomst van een missie", aldus Hop. "Denk dan ook aan aangepaste vakanties."

Hop raadt ook aan om meer aandacht te besteden aan de partner en kinderen van veteranen en de spanningen die er thuis kunnen zijn. Juist omdat die net zo goed moeten leren omgaan met wat de militairen hebben meegemaakt.

Veteraan Van Kollenburg uit Boxtel heeft zich die raad alvast ter harte genomen. Samen met zijn vrouw heeft hij een bedrijf opgezet dat ornamenten en urnen maakt voor veteranen en anderen. "Ik besloot rouw niet langer als een donkere rand te zien", schrijft hij op zijn website. "Ik wil mensen helpen om op een stijlvolle, warme manier stil te staan bij afscheid."

"Nu beleef ik het op een andere manier", aldus Van Kollenburg. "En probeer ik andere veteranen ervan te overtuigen dat het oké is om hulp te zoeken bij PTSS."

Bij een zelfmoordaanslag in Pakistan zijn zeker acht militairen omgekomen, zeggen internationale persbureaus. Het gebeurde in het noordwesten van Pakistan, in het district Noord-Waziristan bij de grens met Afghanistan.

Een auto beladen met explosieven ramde een Pakistaans militair voertuig. Het voertuig vloog in brand en explodeerde. De dodelijke slachtoffers zaten in het legervoertuig. De autoriteiten gaan er niet vanuit dat de bestuurder van de met explosieven beladen auto de crash heeft overleefd.

Het gebeurde in een dorp. Tientallen mensen, onder wie kinderen, raakten gewond door de explosie.

De verantwoordelijkheid is nog iet opgeëist. In het land zijn verschillende gewapende groeperingen actief, waaronder de Taliban.

Twee kinderen van 6 en 9 jaar oud die in Italië onder erbarmelijke omstandigheden werden gevonden in een afgelegen boerderij, werden daar gehouden omdat hun vader bang was voor virussen. De vader, een 54-jarige Nederlandse beeldhouwer, raakte door de coronapandemie geobsedeerd door ziektes, meldt de krant la Repubblica.

Nadat hij drie jaar geleden in Italië was aangekomen, zouden hij en zijn vrouw de kinderen niet meer naar school hebben gestuurd. De man zei dat de kinderen thuisonderwijs kregen, maar daarvoor is geen bewijs gevonden. De kinderen zijn bij hun ouders weggehaald.

Gisteren werd bekend dat de kinderen in de omgeving van de Italiaanse stad Turijn waren aangetroffen in een verlaten boerderij. Ze werden ongeveer anderhalve maand geleden ontdekt door carabinieri die naar de boerderij waren gegaan om een uitzettingsbevel te overhandigen. Het huis moest worden ontruimd na een zware overstroming.

Toen de autoriteiten aankwamen troffen ze daar de kinderen onder erbarmelijke hygiënische omstandigheden aan, schrijven Italiaanse media. Ze droegen allebei nog luiers, konden nauwelijks spreken, lezen of schrijven en waren volledig van de buitenwereld afgesloten.

Adoptieprocedure

Tijdens de lockdown had de man "een virusmanie" ontwikkeld, schrijft de krant la Repubblica. Hij vreesde dat er in een laboratorium nieuwe virussen werden gecreëerd om "de wereld te besmetten". Daarom besloot hij zijn kinderen thuis te houden. De moeder van de kinderen, een 38-jarige Nederlandse vrouw, woonde ook in de boerderij.

De kinderen van 9 en 6 jaar zijn geboren en geregistreerd in Duitsland, maar in Italië stonden ze niet ingeschreven bij het bevolkingsregister.

In afwachting van een pleeggezin verblijven ze in een tehuis voor minderjarigen. Italiaanse media melden dat het jeugdparket in Turijn een adoptieprocedure in gang heeft gezet.

Artikelen op de websites van de Belgische magazines Elle, Marie-Claire, Forbes en Psychologies zijn gemaakt met kunstmatige intelligentie (AI), zonder dat dit duidelijk was voor lezers. Dat blijkt uit onderzoek van VRT Nieuws.

Boven de artikelen van de Belgische Elle stonden namen van niet-bestaande journalisten: Sophie Vermeulen en Marta Peeters. Zij hadden ook een profiel op de website met een foto die zeer waarschijnlijk was gegenereerd met AI.

Nadat VRT Nieuws het magazine had geconfronteerd met de bevindingen, werden de namen verwijderd. Boven de artikelen staat nu "Elle België", en onderaan: "Deze inhoud werd gegenereerd met behulp van AI".

Uitgever van de magazines Ventures Media zegt over de AI-artikelen tegen VRT Nieuws: "Er loopt een test vanuit het tech-team. We genereren artikels die volledig door AI zijn gemaakt en niet redactioneel zijn nagelezen. Binnen het kader van de test zijn aliassen gebruikt. Het blijft wel beperkt en het staat los van de redactie."

Meer nepjournalisten

Ook op de Belgische websites van Marie-Claire, Forbes en Psychologies stonden eerst namen van niet-bestaande journalisten. Zo zou bij Marie-Claire een Claire De Wilde werken, bij Forbes een Elise Van den Berg en bij Psychologies een Femke zonder achternaam.

Net als Elle België hebben deze magazines de nepnamen weggehaald. Ze zijn veranderd in Marieclaire België, Forbes België en Psychologies België. Bij Marie-Claire en Forbes is de naam van de niet-bestaande persoon nog wel zichtbaar in de url.

In de papieren versies van de tijdschriften vond VRT Nieuws geen verzonnen namen.

'Niet bij Nederlandse Elle'

Op de website van de Nederlandse Elle staan geen artikelen die zijn gemaakt met AI, zegt managing editor digital Gigi van der Zwaan in een reactie tegen de NOS. Ze legt uit dat Elle Nederland valt onder een andere uitgever, het Amerikaanse Hearst. "Zij hebben heel strenge regels als het gaat om AI. We mogen het alleen gebruiken om een woordje te vertalen."

Ook de Amerikaanse, Engelse, Spaanse en Italiaanse Elle vallen onder Hearst. Deze edities van Elle mogen artikelen van elkaar gebruiken, maar het vertalen gebeurt volgens Van der Zwaan handmatig.

Ze vindt het goed dat Hearst streng is over het gebruik van AI: "We weten dat ChatGPT hallucineert: als hij iets niet weet, verzint hij het. Dus het is onbetrouwbaar."

Voedingsmiddelenbedrijf PepsiCo roept meerdere soorten van de chips Bugles en Wokkels terug. In de chips is olie gevonden, die niet geschikt is voor consumptie. De olie is tijdens het maken van het product in de chips terechtgekomen, schrijft PepsiCo in een persbericht.

Het gaat om minerale oliën die volgens de NVWA in levensmiddelen terecht kunnen komen via bijvoorbeeld smeermiddelen die worden gebruikt voor machines. Het is niet duidelijk of dat bij de chips ook het geval is.

Het gaat om Wokkels van de varianten paprika en naturel en om Bugles met de smaken naturel en nacho cheese, van verschillende formaten en met de houdbaarheidsdata 20 en 27 september 2025.

In de loop van de middag voegde PepsiCo daar nog een flink aantal zakken aan toe, met houdbaarheidsdata van augustus, september en oktober. Bekijk hier de volledige lijst met producten die het Amerikaanse bedrijf terugroept. De chipszakken liggen in de schappen bij veel Nederlandse supermarkten.

Laag voedselveiligheidsrisico

PepsiCo benadrukt dat er geen "directe zorg" is voor degenen die de chips al hebben opgegeten, "aangezien het voedselveiligheidsrisico laag is".

Volgens het bedrijf is er enkel een gezondheidsrisico als mensen langdurig en regelmatig de bewuste chips eten. Mensen die de chips hebben gekocht, kunnen hun geld terugkrijgen door contact op te nemen met de fabrikant.

Bij asfalteringswerkzaamheden op een weg bij Born in Limburg is gisteren een wegwerker om het leven gekomen. Als gevolg daarvan heeft Rijkswaterstaat besloten om de voor dit weekeinde geplande werkzaamheden op de snelweg A2 niet door te laten gaan.

Het ongeluk met de wegwerker gebeurde gisterochtend rond 9.10 uur op de N276 bij Born, meldt L1 Nieuws.

Volgens nog onbevestigde berichten reed een vrachtwagen achteruit en zag de bestuurder de wegwerker over het hoofd. De Arbeidsinspectie stelt een onderzoek in.

Vandaag werd bekend dat Rijkswaterstaat het voor dit weekeinde geplande groot onderhoud aan de A2 tussen knooppunt Leenderheide en Grathem heeft uitgesteld. Volgens de planning zou de ploeg van de omgekomen wegwerker daarvoor worden ingezet. Ze zouden vannacht al aan het werk gaan.

De werkzaamheden zullen op een ander moment opnieuw worden ingepland, laat Rijkswaterstaat weten.

In Middenmeer is een kassencomplex van zo'n 9 hectare ingestort. Dat gebeurde gistermiddag al. Niemand raakte gewond. "Je wilt er niet aan denken wat er zou zijn gebeurd als er nog mensen aanwezig waren", zegt een woordvoerder van het bedrijf Agro Care.

Een beveiligingscamera legde vast hoe het kassencomplex bezweek:

Van de installaties is weinig over. De schade wordt door het bedrijf zelf geschat op 20 miljoen euro. De verzekering en bouwinspectie doen onderzoek naar de oorzaak.

De kassen werden verbouwd; er werden schermen opgehangen voor energiebesparing. "Mogelijk kunnen die van invloed zijn geweest op deze toedracht", schrijft het bedrijf in een verklaring. "De kas is gebouwd in 2015 dus het is een hypermoderne kas, waarbij het onderhoud helemaal in orde was."

Tomatenplantjes

In de kassen stonden tomatenplantjes van zo'n drie weken oud. Volgens vestigingsdirecteur Bas Eilander waren er 's middags nog 65 personeelsleden aan het werk. Sommigen van hen zaten verderop een biertje te drinken toen de kassen instortten.

De kassen in Middenmeer, in het noorden van Noord-Holland, stortten gisteren even na 16.30 uur in.

Naast het complex staat nog een kas overeind. "Maar we laten natuurlijk geen mensen meer werken vandaag", zegt de woordvoerder. "We hebben iedereen afgebeld. We moeten eerst weten of het weer veilig is."