NOS Nieuws - Algemeen

Het is één van de belangrijkste verkiezingsbeloften van Donald Trump: de grootste deportatie van immigranten ooit, zoals hij het zelf noemt, te beginnen op dag 1 van zijn presidentschap. Zowel legale als illegale immigratie moet aan banden worden gelegd. Een belofte die moeilijk te rijmen valt met een andere verkiezingsbelofte: lagere prijzen.

Nog voor zonsopgang brengt een oude gele schoolbus ze naar de akkers in Mount Dora, hartje Florida. Mexicaanse komkommerplukkers zijn het, die boer en ondernemer Hank Scott heeft ingehuurd om zijn oogst van het land te halen. "Zonder hen kan er niet geplukt worden", zegt Scott. "De hele dag voorovergebogen staan op het land bij temperaturen van 38 graden: Amerikanen gaan het niet doen, ikzelf ook niet."

Speciaal visum

Warm is het vandaag niet, er waait een frisse wind. "Het is een moeilijk jaar", verzucht Scott. "Er zijn twee orkanen overgetrokken, veel regen en wind. Veel van de bloesems waarachter de kleine komkommers groeien zijn weggevaagd."

Hij haalt zijn werklieden middels een speciaal visum, waarmee arbeiders van buiten de VS tijdelijk kunnen worden ingehuurd om te werken op het land. "De enige manier waarop we kunnen overleven", zegt Scott. "Het ministerie van Arbeid, de Belastingdienst: er wordt op ons gelet. Het kost veel geld om mensen hiernaartoe te krijgen via dit programma, maar wij nemen geen enkel risico."

Grofweg een kwart van het werk in de bouw, schoonmaak en agricultuur wordt gedaan door mensen zonder juiste papieren, becijferde de American Immigration Council. Bij landarbeiders is dat zelfs ruim 40 procent. Als zij wegvallen, heeft dat gevolgen: economen van de Universiteit van New Hampshire schatten dat de economie een flinke tik krijgt en de groei tot 6,2 procent lager kan uitvallen.

"Wat Trump-stemmers zich niet realiseren, is dat prijzen in de supermarkt stijgen als de jacht op immigranten wordt geopend en zij worden gedeporteerd", zegt ook Felipe Sousa-Lazaballet van het Hope Community Center, dat immigranten ondersteunt. "En er ligt geen plan dat ertoe leidt dat het werk gedaan kan blijven worden. Dat is slecht beleid voor de economie en slecht voor de mensen."

Zelf werd Sousa-Lazaballet geboren in Brazilië, sinds een paar jaar is hij Amerikaans staatsburger. "Maar ik heb een gemengde familie: sommigen hebben de juiste documenten, anderen niet. Deze kerst kan de laatste zijn die we samen kunnen vieren, iedereen is bang." Alleen al in Florida hebben 700.000 mensen iemand in de familie zonder de juiste papieren.

11,3 miljoen ongedocumenteerden

Landelijk zijn volgens de laatste cijfers zeker 11,3 miljoen mensen ongedocumenteerd. Om hen te ondersteunen is de organisatie van Sousa-Lazaballet vanuit Orlando bezig met het opzetten van een netwerk aan buurtwachten. "Zodat immigranten hun rechten kennen als ze te maken krijgen met invallen van de politie", zegt hij.

"Wij gaan het wel redden", denkt boer Scott, die een 'Farmers for Trump'-bord op zijn land heeft staan. "President Trump wil de criminele illegale immigranten aanpakken. En ik denk dat we daar allemaal blij mee moeten zijn, want die criminelen willen we hier niet. Wij willen mensen die hard willen werken, geld willen verdienen om dat terug naar huis te kunnen sturen."

Anderen zijn er minder zeker van dat Trump het daarbij laat, al is nog veel onduidelijk. "Iedereen is bang", zegt Fidel Sanchez, die met zijn medewerkers aardbeienstekjes aan het planten is in Plant City, de aardbeienhoofdstad van Amerika. In de jaren 90 kwam hij uit Mexico. Hij runt zijn eigen boerderij, al heeft hij na dertig jaar nog altijd geen Amerikaans staatsburgerschap.

"De president wil iedereen uitzetten zonder papieren", zegt Sanchez. "Maar hij erkent niet dat er niemand anders is die op het land wil werken." Hij vreest dat oogsten zullen wegrotten. "Er zullen tekorten komen", denkt Sanchez, die het toch al nauwelijks kan bolwerken door de hoge lasten. "De arbeid, maar ook het beschermende plastic en de planten: alles is duur. Terwijl de prijs van aardbeien onveranderd blijft."

Of het een kille winter gaat worden? "De aardbeien houden wel van een beetje kou", zegt Sanchez. "Daar worden ze zoet, hard en groot van." Maar wat gebeurt er met zijn medewerkers, die de vruchten in januari moeten plukken? "We weten gewoon niet wat er in januari gaat gebeuren onder de nieuwe president, maar het zal veranderen."

Activist Mohammed Khatib van de omstreden pro-Palestijnse organisatie Samidoun spreekt vrijdag via een videoverbinding bij een protest in Wageningen. Dat laat een woordvoerder van de pro-Palestijnse actiegroep Wageningen Encampment weten.

Volgens de aankondiging op Instagram is zijn speech vrijdag om 15.30 uur op de campus van de universiteit in Wageningen. Of dat buiten of binnen is, moet de organisatie volgens de woordvoerder nog beslissen.

Aan Khatib werd vorige maand de toegang tot Nederland ontzegd toen hij in Nijmegen zou spreken op uitnodiging van medewerkers van de Radboud Universiteit. Minister Faber van Asiel en Migratie stelde vanmiddag dat Khatib nog steeds niet welkom is in Nederland. "Het inreisverbod dat ik in overleg met het ministerie van Justitie en Veiligheid Khatib heb opgelegd staat nog steeds."

Ook een videoverbinding met Khatib is "zeer ongewenst", zegt een woordvoerder van de twee ministers. "Om de democratische rechtstaat te beschermen kijken we ook naar de mogelijkheden om de zorgelijke effecten van het online verspreiden van haatdragende boodschappen aan te pakken."

Faber en haar collega Van Weel van Justitie onderbouwden het inreisverbod vorige maand als volgt: "De organisatie Samidoun, waar deze man toe behoort, spreekt steun uit voor verschillende terroristische organisaties, vraagt om de vrijlating van terroristen en noemt het plegen van terroristische aanslagen verzet. Voor het zaaien van haat en verheerlijking is absoluut geen plek in Nederland."

In haar bericht op X van vandaag roept Faber onderwijsinstellingen op "om het online verspreiden van een haatdragende boodschap niet te faciliteren". Khatib is niet uitgenodigd door Wageningen University & Research, benadrukt woordvoerder Vincent Koperdraat. "Dat moet kraakhelder zijn."

"We worden gebruikt als locatie voor iets wat wij niet georganiseerd hebben", stelt hij. De universiteit moet volgens hem nog beslissen of de videospeech wordt toegestaan, of niet.

'Gecriminaliseerde stemmen'

Het inreisverbod voor Khatib is volgens de woordvoerder van Wageningen Encampment "juist de reden dat we meneer Khatib hebben uitgenodigd". Pro-Palestijnse activisten worden volgens hem snel bestempeld als crimineel of terrorist "terwijl zij opkomen voor de Palestijnse bevolking. Die gecriminaliseerde stemmen willen we een podium geven."

Hoewel Wageningen Encampment het inreisverbod bekritiseert, wil de actiegroep dit wel respecteren, door Khatib online te laten spreken. Khatib zelf is - ondanks alle commotie - volgens de woordvoerder van de actiegroep nog steeds van plan om vrijdag te spreken. "Hij heeft dat meermaals bevestigd."

Parkeerplaats

Nadat de lezing in Nijmegen vorige maand was verboden, sprak Khatib de actievoerders via een videoverbinding toe. De lezing was via een laptop en luidsprekers te volgen.

In juni was de omstreden activist ook uitgenodigd op de Nijmeegse universiteit. Toen grepen burgemeester Bruls van Nijmegen en het universiteitsbestuur in vanwege de kans op onrust. Hij mocht in plaats van in een universiteitsgebouw spreken op een parkeerplaats, waarna de lezing niet doorging.

De Israëlische regering stelt een boycot in tegen de links-liberale krant Haaretz. Voor ambtenaren is het nu verboden om contact te hebben met journalisten van de krant. Overheidsorganen mogen geen aankondigingen of advertenties meer plaatsen. Premier Netanyahu en zijn kabinet besloten dit gisteren op voorstel van communicatieminister Karhi.

Het besluit is volgens de minister een reactie op opmerkingen van de uitgever van de krant, Amos Schocken. Op een conferentie in Londen zei Schocken dat de regering van Netanyahu "het geen probleem vindt om de Palestijnse bevolking een wreed apartheidsregime op te leggen". Ook sprak hij van "vrijheidsstrijders" in de bezette gebieden, "die Israël terroristen noemt".

Volgens de minister hebben artikelen van Haaretz "de legitimiteit van de staat Israël om zichzelf te verdedigen geschaad". Hij zei niet te tolereren dat een krant "oproept tot sancties" en dat Schocken "terrorisme steunt". Na veel kritiek nuanceerde Schocken zijn uitspraken. "Ik had moeten zeggen: vrijheidsstrijders die terreurtactieken gebruiken". Hij zei terreur "niet legitiem" te vinden.

Oudste krant

Haaretz is de oudste krant van het land en een van de weinige media die kritisch verslag doen van de oorlog in Gaza en de militaire bezetting op de Westelijke Jordaanoever. De krant wordt in Israël niet veel gelezen, maar is internationaal gerespecteerd om zijn diepgravende journalistiek. Haaretz schrijft geregeld scherpe commentaren over premier Netanyahu en zijn ultrarechtse ministers.

Karhi zegt dat de regering "pleit voor persvrijheid", maar ook de vrijheid heeft om dit besluit te nemen. Vooraf was niet bekend dat dit voorstel op tafel lag bij de kabinetsvergadering. Daardoor is er ook geen juridisch advies door de procureur-generaal over gegeven, stelt Haaretz.

De kritische krant spreekt van een nieuwe stap in "Netanyahu's reis om de Israëlische democratie te ontmantelen". Haaretz schrijft dat Netanyahu "net als zijn vrienden Poetin, Erdogan en Orbán probeert een kritische, onafhankelijke krant het zwijgen op te leggen", en zegt ook onder deze druk niet te veranderen in een "regeringspamflet".

'Zorgwekkend'

Free Press Unlimited, een internationale organisatie die zich inzet voor persvrijheid, noemt de boycot een "zeer zorgwekkende" ontwikkeling. "De nationale veiligheidssituatie wordt ingezet om kritische geluiden de mond te snoeren", zegt beleidsadviseur Emma Bergmans.

De boycot zal Haaretz vooral financieel raken, denkt Noa Schonmann, universitair docent aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in het Israëlisch-Arabisch conflict. "Er is nog steeds persvrijheid in Israël, maar de regering doet er alles aan om die vrijheid te limiteren. Niet door wetgeving aan te passen, maar door media op andere manieren af te knijpen en wantrouwen te zaaien."

Kritische journalisten hebben het afgelopen jaar te maken gehad met intimidatie en censuur, aldus de internationale organisatie Reporters Without Borders (RSF). Verschillende keren zijn journalisten aangevallen door boze menigten of door de politie. Ook hadden ze te maken met militaire censuur tegen berichtgeving over "veiligheidsissues", waardoor honderden publicaties zijn tegengehouden.

Recordaantal

Het is voor het eerst dat de regering een Israëlische nieuwsorganisatie zo hard aanvalt. Tot nu toe was de repressie vooral gericht tegen Palestijnse en Arabische media. Een paar maanden geleden werd nieuwszender Al Jazeera verboden in Israël en op de bezette Westoever moest Al Jazeera haar kantoor sluiten. De Libanese zender Al Mayadeen, gelieerd aan Hezbollah, werd geblokkeerd.

Palestijnse journalisten in Gaza zeggen doelwit te zijn voor het leger:

Op de bezette Westoever worden Palestijnse journalisten tegengewerkt. Israël heeft sinds het begin van de oorlog 74 Palestijnse journalisten gearresteerd, vaak zonder aanklacht. Een deel van hen is weer vrijgelaten, 45 journalisten zitten nog vast. Israël "gebruikt draconische methoden om Palestijnse journalisten het zwijgen op te leggen", stelt waakhond Committee to Protect Journalists (CPJ).

In ruim een jaar tijd heeft het Israëlische leger zeker 137 journalisten gedood in Gaza, een recordaantal. Gaza is volledig afgesloten van de buitenwereld en buitenlandse media mogen het oorlogsgebied niet in. Daardoor zijn media wereldwijd afhankelijk van lokale Palestijnse journalisten die met gevaar voor eigen leven verslag doen, maar er is steeds minder zicht op wat er in Gaza afspeelt.

Als het aan de oppositie ligt, gaat het grootste deel van de voorgenomen onderwijsbezuinigingen van tafel. Linkse oppositiepartijen willen zelfs de hele bezuiniging op het ministerie van Onderwijs, van twee miljard euro, schrappen. De komende dagen praat de Tweede Kamer over die bezuiniging, waarbij minister Bruins van Onderwijs terdege rekening zal moeten houden met de wensen van de oppositie.

Want in de Tweede Kamer steunt het kabinet weliswaar op een meerderheid, maar in de Eerste Kamer heeft het de steun van oppositiepartijen nodig. En die vinden bijna allemaal dat zo diep snijden in het onderwijs onverstandig en onaanvaardbaar is.

Het is slecht voor de kwaliteit van de wetenschap, door de boete op langstuderen wordt het hoger onderwijs minder toegankelijk voor studenten met een kleine portemonnee en het is uiteindelijk ook funest voor de concurrentiepositie van het bedrijfsleven, stellen de partijen.

Morgen, bij de behandeling van de Onderwijsbegroting, worden er twee wijzigingsvoorstellen ingediend om de bezuinigingen (deels) terug te draaien. D66, CDA, ChristenUnie en JA21 willen vooral af van het schrappen van de bonus voor goed presterende leraren in het voortgezet onderwijs. Ook de extra ondersteuning voor mbo-studenten bij het vinden van werk en de maatschappelijk diensttijd moeten gewoon doorgaan, vinden ze.

Van de twee miljard euro die Onderwijs op basis van het hoofdlijnenakkoord moet inleveren, willen D66, CDA, ChristenUnie en JA21 1,3 miljard euro terugdraaien.

'Dom en funest'

Het gebeurt niet vaak dat het rechtse JA21 samen optrekt met het veel progressievere D66. Maar volgens voorman Joost Eerdmans is onderwijs geen 'linkse hobby'. "Het is de basis van eigenlijk alles. Het bedrijfsleven heeft innovaties nodig. Werkgevers zitten te springen om gekwalificeerd personeel. Bezuinigen is op zo veel vlakken zo ontzettend dom en funest."

D66-leider Rob Jetten hoopt op eenzelfde scenario als bij de verhoging van de btw op cultuur, media en sport. Die ging van tafel, nadat de oppositie in de Eerste Kamer tegen het belastingplan van het kabinet dreigde te gaan stemmen.

"Het kabinet rijdt in de Eerste Kamer weer op een blinde muur af", zegt Jetten. D66 is bereid om in de senaat de hele Onderwijsbegroting weg te stemmen als er niets aan de bezuinigingen wordt gedaan. Net als bij de btw zet Jetten in op een deal tussen kabinet en oppositie.

Vandaag demonstreerden in Den Haag duizenden studenten en onderwijsmedewerkers tegen de bezuinigingen. Ze krijgen ook steun van de linkse oppositiepartijen GroenLinks-PvdA, SP, Denk, Partij voor de Dieren en Volt. Die partijen dienen morgen een voorstel in om de hele onderwijsbezuiniging te schrappen.

De oppositie stelt voor het geld weg te halen bij andere ministeries. Zo moeten medisch specialisten in loondienst komen om de loonkosten te drukken. De linkse partijen denken verder veel geld te kunnen besparen door belastingontwijking door bedrijven tegen te gaan.

En als het aan D66, CDA, ChristenUnie en JA21 ligt, wordt de voorgenomen verlaging van het eigen risico in de zorg beperkt. Dat zou ruim een half miljard opleveren.

Zeer waarschijnlijk ziet de coalitie niets in die dekkingsvoorstellen. "Laat ze maar met iets beters komen", zegt Eerdmans daarover. Jetten vult aan: "Ik zeg tegen het kabinet: kom zaken met ons doen."

KLM wil de komende twee jaar de lonen van het personeel bevriezen. Dat bevestigt de luchtvaartmaatschappij aan de NOS na berichtgeving door RTL Nieuws. Het plan staat in een brief die KLM aan de vooravond van de cao-onderhandelingen aan de vakbonden heeft gestuurd.

De huidige cao's voor grondpersoneel en vliegend personeel lopen eind februari af. KLM stelt voor een nieuwe cao voor twee jaar of langer af te sluiten, waarin "een pas op de plaats" wordt gemaakt met de salarissen.

In de brief staat volgens RTL Nieuws dat KLM geen ruimte ziet voor loonsverhogingen. De lonen zijn volgens de luchtvaartmaatschappij de afgelopen jaren al met 25 procent gestegen en liggen nu "hoger in vergelijking met andere luchtvaartmaatschappijen en grote Nederlandse bedrijven".

Kosten te hoog

De winst van moederbedrijf Air France-KLM staat onder druk. De winst in het derde kwartaal was 824 miljoen euro, 122 miljoen minder dan een jaar eerder. Ook KLM kwam uit op een lagere winst van 396 miljoen euro. De financiële prestaties werden door de financieel directeur van KLM "historisch laag" genoemd.

Dat ligt niet aan de passagiersaantallen. "Onze vliegtuigen zitten vol en we hebben in de eerste negen maanden van dit jaar meer passagiers vervoerd", zei KLM-directeur Marjan Rintel eerder deze maand.

De luchtvaartmaatschappij kampt echter met hoge kosten voor personeel en (onderhoud van) materieel. Ook de havengelden op Schiphol zijn hoog en stijgen de komende drie jaar nog eens met 37 procent. Daarnaast heeft KLM moeite om het aantal intercontinentale vluchten op te schalen.

De vakbonden VNC en VNV, respectievelijk van cabinepersoneel en piloten, willen niet inhoudelijk reageren op de brief van KLM. Zij laten weten hun reactie "te bewaren voor de onderhandelingstafel".

Voor de 52 konikpaarden die sinds september werden opgevangen in natuurgebied Lauwersmeer, is geen nieuwe plek gevonden. Ruim de helft van de paarden is daarom gedood, meldt Staatsbosbeheer.

De konikpaarden moesten in september weg uit het Oostvaardersveld bij Lelystad vanwege de grote klis, een stekelige plant die gevaarlijk kan zijn voor paarden.

Achttien paarden werden afgemaakt en 52 van de 70 dieren verhuisden naar het natuurgebied op de grens van Friesland en Groningen. De gemeente Noardeast-Fryslân was daar niet blij mee, omdat de paarden zaden van de grote klis mee zouden kunnen brengen.

'Serieuze pogingen'

De dieren zouden tot december blijven omdat de grond daarna te drassig wordt. Staatsbosbeheer ging op zoek naar een permanente locatie voor de 52 paarden. "Staatsbosbeheer heeft serieuze pogingen gedaan om op deze termijn voor de paarden een andere plek in binnen- of buitenland te vinden. Dat is helaas niet gelukt", aldus de beheerder van het natuurgebied.

22 (deels drachtige) merries en twee veulens zijn niet afgemaakt. Als het te nat wordt, zullen ze naar een andere plek in het Lauwersmeergebied worden gebracht. Staatsbosbeheer belooft de 24 konikpaarden goed te monitoren en indien nodig bij te voeren.

De merries vallen vanaf volgend jaar onder het reguliere kuddebeheer van het Lauwersmeergebied. Daar grazen al ongeveer 300 Schotse Hooglanders en nog eens 200 konikpaarden.

Grote klis

Staatsbosbeheer zegt dat de meeste bollen van de grote klis inmiddels uit de manen en staarten van de paarden zijn verdwenen. Een speciale werkgroep houdt minstens twee jaar lang in de gaten of er toch grote klis gaat groeien in het gebied. Als dat gebeurt, zal Staatsbosbeheer de planten met wortel en al uitgraven of maaien.

Dierenactivisten hebben de afgelopen maanden aandacht gevraagd voor de konikpaarden in het gebied, schrijft Omroep Flevoland. "Het kan toch niet dat een natuurorganisatie dierenmishandeling 'oplost' door de dieren naar het slachthuis te sturen", zei Chantal van het Hart in een videoboodschap.

Duitsland is bezig met een nationaal 'bunkerplan'. Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken bevestigt een bericht daarover van de krant Bild. De komende tijd onderzoekt het ministerie welke openbare en privéruimtes in korte tijd geschikt gemaakt kunnen worden als schuilkelders. Aanleiding voor het plan zijn de toenemende internationale spanningen.

In Duitsland wonen zo'n 83 miljoen mensen. Uit cijfers van de Duitse regering blijkt dat er nu 579 schuilkelders beschikbaar zijn. Die kunnen bij elkaar ongeveer 480.000 mensen herbergen. Belangrijke kanttekening: een deel van deze bunkers is niet per direct inzetbaar.

Eventuele oorlog

Eerder dit jaar riep een samenwerkingsverband van Duitse steden en gemeenten de landelijke regering ertoe op betere voorzorgsmaatregelen te nemen met het oog op een eventuele oorlog. Met name werd er aangedrongen op moderne schuilkelders.

Die nieuwe, moderne schuilplaatsen komen er vooralsnog niet. De bouw ervan zou te lang duren en te kostbaar zijn. Onderzocht wordt nu of ruimtes in overheidsgebouwen, ondergrondse parkeergarages en metrostations snel ingezet kunnen worden als schuilplek voor de bevolking.

Ook wordt er een mobiele app ontwikkeld waarop burgers kunnen zien waar er schuilplaatsen zijn.

Hoeveel schuilplaatsen er met dit plan bij moeten komen, is nog niet duidelijk. Duitse deelstaten en het ministerie werden het afgelopen zomer eens over een concept. Volgens het ministerie is een speciale werkgroep nu verantwoordelijk voor de verdere uitwerking van het concept.

Het aantal jonge mosselen in de Waddenzee is het afgelopen jaar fors gestegen. Naar schatting is er 4000 hectare aan mosselbanken bij gekomen op de droogvallende platen van de Waddenzee, blijkt uit onderzoek van de Wageningen University & Research (WUR).

"En dat is een voorzichtige schatting", zegt marien bioloog Karin Troost van de WUR, die onderzoek doet naar mosselbanken. "Het lijkt erop dat het aantal mosselbanken is verdubbeld."

De jonge mosselen zijn nu nog enkele millimeters groot. Met behulp van satellietbeelden monitort de WUR de ontwikkeling van mosselbanken in het voorjaar.

Minder garnalen, meer mosselen

De jonge mossel heeft de garnaal als grote vijand, en er zijn een stuk minder garnalen. Dat kan weer komen doordat garnalen op hun beurt weer worden gegeten door vissen als de wijting, die in aantallen zijn toegenomen. Daarbij is het water in de Waddenzee zoeter geworden, en daar houden zeesterren, die veel mosselzaad eten, niet van.

Garnalen kunnen ook niet tegen kou. Lange tijd werd daarom gedacht dat strenge winters automatisch goed nieuws waren voor de mosselen. De winters van tegenwoordig zijn niet meer zo streng, maar toch doen de mosselen het goed.

Winter

Dat er zo vroeg al zo veel mosselbanken bij zijn gekomen, is goed voor de hele voedselketen en het leven in en op de Waddenzee. "De eerste vogels zijn hier heel blij mee, evenals de verschillende soorten platvisjes" zegt Troost. "Vanaf volgend jaar zijn ze, als ze zijn gegroeid, ook voedsel voor de scholekster, die het moeilijk heeft in Nederland."

Dit najaar wordt het wel spannend. Stormen zijn funest voor jonge mosselbanken. "Hele banken kunnen als een vliegend tapijt worden weggeblazen", zegt Troost. Onder invloed van klimaatverandering worden stormen heviger en talrijker. De mosselbanken kunnen daardoor ook weer net zo goed verdwijnen.

Naar schatting verdwijnt ook de helft van alle jonge mosselbanken doordat ze wegstromen of dienen als voedsel. Toch is het feit dat er zoveel jonge mosselen groeien goed nieuws. De mosselbanken die de winter overleven bieden ook weer beschutting en bescherming voor ander leven in de Waddenzee."

Op de donkerblauwe plekken liggen mogelijk mosselbanken:

Er verdwijnen duizenden banen bij de staaltak van het Duitse ThyssenKrupp. De komende vijf jaar wil het concern 5000 banen schrappen. Ook worden 6000 banen bij de ondersteunende diensten ondergebracht bij externe bedrijven.

Bij de staaltak van het concern werken 27.000 mensen. ThyssenKrupp hoopt dat het personeelbestand kan worden teruggebracht zonder gedwongen ontslagen.

De Europese staalindustrie kampt met overproductie. Mede daardoor lijdt de Duitse staalgigant dit jaar een verlies van 1,4 miljard euro. Vorig jaar was het verlies nog groter: 2 miljard euro. De productiecapaciteit moet daarom omlaag.

Het bedrijf maakte vanmiddag bekend dat het flink wil snijden in personeelskosten en de staalproductie wil verminderen. In totaal krimpt de staaltak van 27.000 naar 16.000 banen. Een productielocatie in het Roergebied gaat dicht.

ThyssenKrupp hoopt hiermee naar eigen zeggen "weer op een concurrerend kostniveau te komen".

Oog op verduurzaming

Volgens het bedrijf zijn deze ingrijpende veranderingen nodig om te blijven overleven op de staalmarkt. Eerder dit jaar greep het mis bij de aanbesteding van nieuwe Nederlandse onderzeeboten. Die opdracht ging naar een Franse bouwer.

Ondanks de aangekondigde reorganisatie zegt het bedrijf in te blijven zetten op groenere staalproductie. ThyssenKrupp streeft naar een klimaatneutrale staalproductie in 2045. Daar zijn onder andere nieuwe fabrieken voor nodig. Een deel van die financiering komt van de Duitse overheid.

Concurrentie van buiten Europa

De Europese staalindustrie verkeert al jaren in zwaar weer, onder andere door de grote aanvoer van staal uit landen als China. Ook Tata Steel in IJmuiden kampte afgelopen jaar met tegenvallende resultaten.

ThyssenKrupp is niet het eerste grote Duitse concern dat in de kosten gaat snijden. Het bedrijf levert onder andere staal voor autobouwer Volkswagen, en ook daar gaat het niet goed en wordt gepraat over het schrappen van arbeidsplaatsen en het sluiten van fabrieken.

Datzelfde lot wacht ook leverancier Bosch. Dat kondigde vorige week aan ruim 5.000 banen te schrappen vanwege tegenvallende resultaten.

De gemeente Helmond is voor bijna een ton opgelicht. Dat melden burgemeester en wethouders in een brief aan de gemeenteraad.

Medewerkers van de gemeente kregen eind september een factuur van 93.000 euro toegestuurd van een bekende leverancier. Die leverancier zou een nieuw rekeningnummer hebben. De factuur werd betaald door de gemeente.

De gemeente ontving op 15 november een aanmaning van de daadwerkelijke leverancier, omdat de factuur nog steeds niet betaald was. Zo ontdekte de gemeente dat het geld naar een ander rekeningnummer was overgemaakt, oftewel naar fraudeurs.

'Menselijke fout'

De valse factuur was voorzien van logo, contactgegevens en een nephandtekening. De gemeente zegt dat de betrokken medewerker(s) niet scherp genoeg waren op het nieuwe rekeningnummer.

"Bij het controleren van het verzoek tot aanpassing van de bankgegevens is de afgesproken werkwijze niet volledig gevolgd", zegt de gemeente. "Het afwijkende herkomstadres van de e-mail had tot nader onderzoek moeten leiden. En het verzoek had via een ander kanaal, bijvoorbeeld telefonisch, gecontroleerd moeten worden. Dit is niet gebeurd."

De gemeente spreekt van een menselijke fout.

Phishing

De oplichters hadden alle correcte gegevens van de leverancier verkregen via een phishingmail. Er is dus geen sprake van een lek bij de gemeente zelf. "Voor zover wij hebben kunnen achterhalen is er geen fout in onze systemen ontdekt, noch dat een onbekende toegang heeft gehad tot onze systemen."

Volgens de gemeente Helmond is het betrokken team zeer ontdaan. "Met volle inzet werken zij aan een verdere aanscherping van de werkprocessen."

Helmond doet aangifte en probeert via de bank het geld terug te krijgen.

Het Openbaar Ministerie heeft een overeenkomst gesloten met oud-coffeeshopbaas Johan van Laarhoven, die jarenlang vastzat in een Thaise cel. Dat geldt ook voor twintig andere verdachten in een proces over onder meer fraude en witwassen.

De verdachten hebben inmiddels boetes betaald die variëren van 20.000 tot 375.000 euro. Ook voerden ze werkstraffen uit van in totaal 460 uur. Verder is er 7,75 miljoen euro betaald aan de staat. Dat geld zou met criminele activiteiten zijn verdiend.

Twee jaar geleden ondertekenden alle partijen een 'afdoeningsovereenkomst' waarin deze verplichtingen waren opgenomen. Die overeenkomst is wat het OM betreft een "rechtvaardige uitkomst" en kwam tot stand na uitvoerig overleg tussen het OM en de verdachten.

Nu alle verdachten aan de verplichtingen in die overeenkomst hebben voldaan, kunnen de zaken wat het OM betreft beëindigd worden. De rechter doet over twee weken uitspraak.

Thaise cel

Van Laarhoven werd vooral bekend, doordat hij vanaf 2014 ruim vijf jaar onder vaak erbarmelijke omstandigheden gevangen zat in een cel in Thailand. Daar kwam hij terecht nadat het OM de collega's in Thailand op de hoogte had gebracht van de verdenkingen tegen Van Laarhoven.

De advocaat van Johan van Laarhoven stond vandaag in de rechtszaal stil bij die Thaise cel, schrijft Omroep Brabant. "Meneer heeft meer dan 2000 dagen vastgezeten in de hel van Bangkok. Alle nachten heeft hij zich afgevraagd wat hij verkeerd heeft gedaan. Alles is hem afgenomen. Vrouw, kind, vermogen, zijn goede naam." Verder zei zijn advocaat dat Van Laarhoven altijd "naar eer en geweten" heeft gehandeld.

Van Laarhoven was er vandaag ook bij, maar zei niets, meldt de regionale omroep. Wel was het duidelijk dat hij en de andere aanwezige verdachten opgelucht waren.

Witwassen

Het proces rond The Grass Company, met coffeeshops in Tilburg en Den Bosch, ging onder meer over het witwassen van drugsgeld, belastingontduiking en lidmaatschap van een criminele organisatie. Van Laarhoven en zijn medeverdachten hielden de inkomsten uit hun vier coffeeshops volgens het OM jarenlang buiten de boeken. Dat zouden ze tussen 2002 en 2014 hebben gedaan.

Dertien jaar geleden leidde het onderzoek "tot de verdenking van grootschalig witwassen van minstens 20 miljoen euro, belastingfraude, handel in softdrugs, valsheid in geschrifte en het vormen van een criminele organisatie", meldt het OM. "Zowel in Nederland als in het buitenland vonden doorzoekingen plaats en werd beslag gelegd op banktegoeden en onroerend goed."

Veel vertraging

Het onderzoek liep "behoorlijk vertraging op", zegt het OM. "Vanwege onder meer het tijdsverloop en de druk op de strafrechtketen heeft het Openbaar Ministerie ervoor gekozen om de zaken af te doen met het opleggen van strafbeschikkingen en werkstraffen, en door transacties af te spreken over terugbetaling van het wederrechtelijk verkregen vermogen."

Een woordvoerder van het OM zegt verder dat als de zaak tegen de verdachten via de reguliere weg zou worden afgehandeld, de kwestie nog vele jaren in beslag zou nemen. Ook het tijdsverloop speelde een belangrijke rol bij het sluiten van die afdoeningsovereenkomst. Het was volgens het OM een proces van geven en nemen. Uiteindelijk zijn alle partijen het eens worden.

Staatssecretaris Nobel (VVD) wilde niet hele groepen voor het hoofd stoten toen hij reageerde op het geweld in Amsterdam op 7 november na de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. Dat zei hij in een debat in de Tweede Kamer over integratie.

Nobel zei een paar dagen na het geweld tegen Israëliërs in Amsterdam dat er sprake was van een "integratieprobleem" omdat "een groot deel van de islamitische jongeren" de Nederlandse normen en waarden niet onderschrijft.

Vandaag zei Nobel dat hij zich in zijn eerste reactie na de rellen streng heeft uitgesproken, maar dat zijn woorden tegelijkertijd ook mensen hebben geraakt voor wie die niet bedoeld waren. "Ik wil niet hele groepen over één kam scheren. Heel veel moslims werken hard aan de samenleving mee", zei Nobel.

Op de vraag van D66-Kamerlid Bamenga of Nobel zijn woorden terugneemt, zei Nobel dat hij een "nuance" wil aanbrengen. "Op het moment dat je iets benoemt ligt het risico op de loer dat een hele groep zich aangesproken voelt, wat niet mijn bedoeling was", zei Nobel. Tegelijkertijd sprak hij naar eigen zeggen ook mensen met een migratieachtergrond die blij waren met zijn uitspraken.

Hij herhaalde dat hij zich altijd zal uitspreken als vrijheden van groepen ("welke dan ook") onder druk komen te staan. "Ik zal dat altijd benoemen en er niet voor weglopen."

D66-Kamerlid Bamenga noemde het teleurstellend dat Nobel zijn woorden niet terugnam. Denk en GroenLinks-PvdA vonden het uitblijven van excuses teleurstellend. Denk-Kamerlid Ergin kondigde een motie van wantrouwen aan, waarover morgen wordt gestemd. De kans dat deze wordt aangenomen is nihil.

Ook andere politici spraken na de gebeurtenissen in Amsterdam van een "integratieprobleem". Oppositiepartijen betoogden dat ze daarmee "olie op het vuur" gooiden. Moskeeverbond K7 deed aangifte tegen staatssecretaris Nobel vanwege zijn uitspraken.

Discussie over integratie

Partijen debatteerden lang maandag, maar veel leverde dat nog niet op. Sommige partijen vinden dat er een integratieprobleem is (onder meer PVV en VVD), en andere juist niet (onder meer GroenLinks-PvdA en Denk). Meerdere Kamerleden zeiden vandaag net als Nobel dat ze niet hele groepen over één kam willen scheren, maar wel "problemen willen blijven benoemen". Daarbij liepen de discussies soms hoog op.

GroenLinks-PvdA Kamerlid Tseggai benadrukte dat "tegenover de paar relschoppers honderden, duizenden Nederlanders met een migratieachtergrond staan die iedere dag een onmisbare bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving". Onderzoek naar wantrouwen tegen de samenleving en crimineel gedrag is volgens haar van belang, maar zonder dat aan afkomst te koppelen.

Olie op het vuur

Denk-Kamerlid Ergin hekelde eveneens de "polariserende reacties" na de gebeurtenissen in Amsterdam waarbij "politici olie op het vuur gooide". Ook bekritiseerde hij het "meten met twee maten " waarbij politici en samenleving vaak stil zijn als er moslims gediscrimineerd worden.

PVV-Kamerlid Boon betoogde dat er wel degelijk een integratieprobleem is waarvan "niet weggekeken moet worden". VVD-Kamerlid Becker zei niet hele groepen te willen aanspreken, maar ziet wel problemen met sommige moskeeën waar jihad en Hamas volgens haar verheerlijkt worden. Ook maakt zij zich zorgen over de aantasting van andere vrijheidswaarden: zoals bij honderden vrouwen "die achter voordeur moeten blijven" en de "genitale verminking van 40.000 vrouwen in Nederland".

Becker zei elk geloof te respecteren, maar niet als dat ertoe leidt dat de vrijheid van mensen wordt bedreigd, zoals die van homo's en vrouwen.

Dat leidde tot een fel debat met SGP-Kamerlid Flach over de vrijheid van meningsuiting. De VVD vindt scholen die ouders verklaringen laten tekenen dat ze tegen homoseksualiteit zijn weerzinwekkend. Ze pleit voor het aanpassing en modernisering van artikel 23. Dat is de bepaling in de Grondwet over openbaar en bijzonder onderwijs. SGP-Kamerlid Flach zei te vrezen dat de VVD een verbod wil op het hebben van een mening. Becker sprak dat tegen.

'Elkaar vinden'

Staatssecretaris Coenradie (PVV) van Justitie en Veiligheid zei "iedereen in het debat goed beluisterd te hebben" en vroeg zich af waar de partijen elkaar kunnen vinden. Volgens haar moet het gesprek daarover ook na dit debat verder gaan.

Op een middelbare school in Bladel is vanochtend een vechtpartij geweest. Vijf mensen zijn aangehouden: drie leerlingen en twee volwassenen.

De vechtpartij begon rond 10.30 uur met drie leerlingen. Het drietal zou op de school vernielingen hebben aangericht en ook bedreigingen hebben geuit. Nadat de school de politie had ingeschakeld, werd het drietal aangehouden.

Toen agenten met de leerlingen naar buiten kwamen, werden ze opgewacht door drie volwassenen. "Zij waren het niet eens met de aanhouding, en wilden dat tegenhouden", zegt een woordvoerder van de politie. Twee van de volwassenen zijn daarop aangehouden. Bij een van de arrestaties is ook een stroomstootwapen ingezet.

'Incident heeft medewerkers en leerlingen geraakt'

Volgens de politie komen alle verdachten uit dezelfde familie. Het is niet duidelijk of de aangehouden volwassenen de ouders zijn van de betrokken leerlingen. De politie doet verder onderzoek.

Volgens schooldirecteur Maarten de Veth hebben veel leerlingen de vechtpartij zien gebeuren en heeft het incident veel impact. "Het gebeurde in en rondom lokalen, maar ook in de gangen", zegt hij tegen Omroep Brabant. "Het incident heeft medewerkers en leerlingen geraakt."

Alle leerlingen zijn na het incident naar huis gestuurd. De school blijft de rest van de dag dicht. Verder is Slachtofferhulp ingeschakeld.

Fractievoorzitter Edith Schippers van de VVD vertrekt uit de Eerste Kamer. Het lukt Schippers niet om het Kamerlidmaatschap met haar werk als topvrouw van een medicijnengroothandel te combineren, laat ze weten.

Schippers is nog maar anderhalf jaar senator. Haar terugkeer in politiek Den Haag, na een carrière in het bedrijfsleven, ging gepaard met grote verwachtingen. De VVD zocht destijds naar een opvolger voor partijleider Rutte. Schippers, die eerder minister van Volksgezondheid en informateur was, werd genoemd als kanshebber.

De 60-jarige Schippers gaat vanaf de jaarwisseling de farmaceutische groothandel Mosadex leiden. Ze heeft haar werk "meerdere malen aangepast om te proberen een en ander samen te laten gaan", schrijft Schippers in een verklaring. Maar ze "moet nu toch tot de conclusie komen dat zowel mijn werk, als de VVD beter verdient".

Opvolger

Volgens Schippers is de politiek er de afgelopen jaren "niet rustiger op geworden". Daardoor gaat er meer tijd in het fractievoorzitterschap zitten dan ze van tevoren had gedacht. Het lidmaatschap van de Eerste Kamer is in principe parttime: Kamerleden komen meestal een dag per week naar de senaat.

Tanja Klip-Martin volgt Schippers op als fractievoorzitter. Klip-Martin zit sinds 2016 voor de VVD in de Eerste Kamer.

Door fouten bij het UWV hebben naar schatting tienduizenden Nederlanders met een arbeidsongeschiktheidsuitkering de afgelopen jaren te veel of juist te weinig geld gekregen. Een probleem met verstrekkende gevolgen voor wat toch al een kwetsbare groep is.

In deze podcast het verhaal van Peter. Dat is niet zijn echte naam; hij spreekt liever anoniem, want hij wil niet het risico lopen dat hij in de problemen komt. Economieredacteur Aida Brands kwam met hem in contact en zij schetst de ingewikkelde kaders waarbinnen onder anderen NSC-minister Eddy van Hijum nu naar oplossingen zoekt.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: IJsbrand Terpstra

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren.

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

NOS Amerika Kiest: iedere week praten de correspondenten van Bureau Washington je bij over het laatste nieuws rond de presidentsverkiezingen.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

De pleegouders uit Vlaardingen die worden verdacht van poging tot doodslag op hun pleegdochter worden ook verdacht van het mishandelen van drie andere pleegkinderen. Het gaat hierbij om het halfzusje van het 10-jarige pleegmeisje en twee Syrische broertjes die eerder in het gezin verbleven. Zij waren hun land ontvlucht vanwege de oorlog.

Op de vorige zitting werd al duidelijk dat het OM onderzoek deed naar andere mishandelingen in het gezin. De officier van justitie stelde vandaag dat de pleegouders het halfzusje, toen ze 1 tot 3 jaar was, mishandeld hebben door haar te schoppen, te slaan en door haar naakt in een emmer te zetten in haar eigen ontlasting. Dit gebeurde tussen maart 2022 en december 2023, voor de mishandeling van het 10-jarige pleegmeisje.

De officier van justitie zei het als volgt:

De pleegouders waren niet bij de zaak aanwezig. Ze blijven in voorlopige hechtenis.

Situatie stabiel

De situatie van het 10-jarige pleegmeisje is stabiel. Volgens de officier zet ze kleine stapjes, letterlijk en figuurlijk. Maar ze zal voor de rest van haar leven afhankelijk zijn van intensieve zorg.

Het 10-jarig meisje kwam in mei in het ziekenhuis terecht. Haar lichaam zat vol met littekens en verwondingen. Bij de start van de rechtszaak, begin september, werd bekend dat het meisje niet zelfstandig kan zitten, lopen, staan en praten.

Poging tot doodslag

Pleegouders Daisy W. en John van den B. worden verdacht van poging tot doodslag, vanwege het van de trap gooien of duwen van het meisje. Volgens de pleegouders zou het meisje zelf gesprongen zijn.

Verder is het meisje in een kooi gestopt waar elektrische draden aan vastzaten. De pleegvader zou daarvan foto's op zijn telefoon hebben staan. Het OM verdenkt de pleegouders ook van verwaarlozing. Ze zouden geen hulp hebben gezocht voor het meisje, terwijl ze uiteindelijk nog maar twintig kilo woog.

Het meisje kwam bij het pleeggezin terecht nadat ze met haar zusje uit huis was geplaatst omdat ze door haar eigen moeder werd mishandeld.

De volgende zitting is op 12 februari, volgend jaar.

Boos en verdrietig

De moeder van de twee Syrische jongens is boos en verdrietig, meldt ze via de organisatie Namens de Familie, die de biologische moeder van beide jongens bijstaat.

De moeder is nog niet gehoord door de verschillende inspecties die onderzoek doen naar de veiligheid van de zorg binnen het Vlaardingse pleeggezin. Wel zegt ze graag haar verhaal te willen doen. Ook de twee broers zijn volgens haar nog niet gehoord.

Duizenden studenten, medewerkers en bestuurders van hogescholen en universiteiten demonsteren op het Malieveld in Den Haag tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Onderwijsvakbonden, studentenvakbonden en universiteiten zijn erbij betrokken. Ze spreken zich uit tegen de geplande bezuinigingen.

In een toespraak op het podium had de organisatie van het protest het zelf over 20.000 aanwezigen. De demonstratie begon om 13.00 uur. De demonstranten wandelden van het Malieveld naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Daarna keren ze terug op het Malieveld.

Ondanks het regenachtige weer, verzamelden de demonstranten zich op het Malieveld met paraplu's, vlaggen en borden:

Van tevoren was er gerekend op 10.000 mensen. Voor de ingang van het ministerie klonk er boe-geroep en werd er gezongen door de demonstranten. Politieagenten schermden de ingang af.

De boodschap is dat de bezuinigingen van tafel moeten. "Ze leiden tot verlies van kennis in onze maatschappij", zegt Thijs Roovers, voorzitter van de Algemene Onderwijsbond (AOb). "Dat moeten we niet willen. Het betekent ook verlies van banen. De bezuinigingen zijn zo groot, omgerekend twee hbo-instellingen of een grote universiteit."

Als het protest van vandaag niks oplevert, blijft het daar niet bij, zegt Roovers. "We gaan sowieso door en zullen geen enkel middel schuwen. Als het moet gaan we staken."

Studentensteden

De demonstratie stond eerst gepland op 14 november in Utrecht, maar die ging toen om veiligheidsredenen niet door. Uiteindelijk heeft een aantal organisaties toen alsnog geprotesteerd. Niet alleen in Utrecht, maar ook in veel studentensteden werd die dag een kleinschaliger protest georganiseerd.

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen doet ook mee. "Wat je doet door te bezuinigen op investering in onderwijs en onderzoek, is eigenlijk bezuinigen op het welzijn en de welvaart van de toekomst in Nederland", zegt president Marileen Dogterom in het NOS Radio 1 Journaal.

"Wat je nu investeert in onderwijs, maar ook in innovatie en onderzoek, betaalt zich op de langere termijn heel duidelijk terug."

In een open brief roepen burgemeesters, hogescholen en universiteiten opnieuw op om niet te bezuinigen op het hoger onderwijs. Die oproep komt via het samenwerkingsverband van de partijen: Netwerk Kennissteden Nederland.

Voorzitter Floor Vermeulen, ook burgemeester van Wageningen, noemt de bezuinigingsplannen "zeer onverstandig" en "schadelijk voor de toekomst van Nederland".

"Regelrecht rampzalig", noemde FNV-bestuurslid Bas van Weegberg de bezuinigingsplannen eerder deze week. Ook jonge wetenschappers zeiden eerder dat nieuw wetenschappelijk onderzoek in gevaar komt door de bezuinigingen. In een brief vroegen 300 jonge wetenschappers minister Bruins van OCW om de maatregelen terug te draaien.

Er zijn opnieuw voorzichtig positieve geluiden te horen over een staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah in Libanon. Israëlische media schrijven dat Israël in principe akkoord gaat met een Amerikaans voorstel of daar in elk geval verder over wil praten. Wel zijn er nog details die verder uitgewerkt moeten worden en die roet in het eten kunnen gooien, schrijven ook Amerikaanse media als CNN en Axios.

Er ligt dus nog geen definitief akkoord vanuit Jeruzalem, benadrukken de anonieme overheidsbronnen, maar er heerst een optimistisch gevoel. "Er is een bereidheid en een algemene inzet om vooruit te komen", zegt bijvoorbeeld een bron tegen de Israëlische krant Yedioth Ahronoth. Een andere bron tegen de krant Maariv: "We zijn onderweg naar een overeenkomst. Die wordt misschien niet morgen al getekend, maar alle partijen zijn bereidwillig en de dynamiek is vooralsnog positief."

Vorige week liet de Amerikaanse gezant Hochstein zich ook al optimistisch uit. Een eind aan het conflict was volgens hem binnen handbereik, zei hij na gesprekken in de Libanese hoofdstad Beiroet. Hezbollah-leider Qassem zei een dag later dat zijn groepering het Amerikaanse voorstel had besproken en met opmerkingen had teruggestuurd.

Hij noemde twee principes waar Hezbollah in de gesprekken aan vasthoudt: een volledig einde van de gevechten en het behoud van de soevereiniteit van Libanon. Israël was nu aan zet, vond Qassem. Hij linkte een bestand niet langer aan een staakt-het-vuren in Gaza.

Niet alle details zijn bekend. Uitgangspunt van het Amerikaanse voorstel is een besluit van de VN-Veiligheidsraad uit 2006, waarmee toen een eind kwam aan de oorlog tussen Israël en Hezbollah in Libanon. Die resolutie 1701 is weliswaar aangenomen, maar grotendeels nooit uitgevoerd.

Zo was afgesproken dat Hezbollah zich zou terugtrekken uit Zuid-Libanon tot boven de Litani-rivier. Daarmee zouden de militanten verder van het noorden van Israël verwijderd zijn. VN-vredesmacht Unifil zou daar met het Libanese leger op toezien.

Maar het zuiden van Libanon is nog altijd een belangrijke machtsbasis van Hezbollah, waar veel strijders en hun families vandaan komen. Het is onduidelijk waar die mensen naartoe zouden moeten.

Bovendien zou Hezbollah zich volledig moeten ontwapenen. Het tegenovergestelde is gebeurd: de militante beweging is alleen maar sterker geworden en heeft dankzij zijn belangrijkste bondgenoot Iran het wapenarsenaal enorm uitgebreid.

Hochsteins voorstel bevat volgens de krant Haaretz een stappenplan om tot een duurzame vrede te komen. Een staakt-het-vuren en de terugtrekking van Hezbollah tot boven de Litani is de eerste stap. Stap twee is dat het Israëlische leger zich terugtrekt van Libanees grondgebied. Op een later moment volgen er dan onderhandelingen over de landgrens tussen Israël en Libanon, de blauwe lijn.

Het Libanese leger zou erop moeten toezien dat Hezbollah niet meer terugkeert in het zuiden of aan kracht wint in het noorden. Het zou daarbij hulp krijgen van een nog nader in te vullen internationale monitor, onder leiding van de Verenigde Staten. Ook zou Israël een garantiebrief van de Amerikanen willen hebben waarin staat dat het mag ingrijpen in Libanon als het zich bedreigd voelt.

De partijtop van de sociaaldemocratische SPD heeft Olaf Scholz officieel naar voren geschoven als lijsttrekker en kanselierskandidaat. De voordracht moet op 11 januari nog worden bekrachtigd op een partijcongres.

Vorige week werd duidelijk dat een andere kanshebber, de populaire minister van Defensie Boris Pistorius, geen interesse heeft in de rol. Daarmee was de weg vrij voor Scholz om weer lijsttrekker te worden.

De kans dat Scholz na de Bondsdagverkiezingen van februari ook opnieuw bondskanselier wordt, lijkt klein. De partij doet het slecht in de peilingen. Daarin staan de sociaaldemocraten ver achter op de conservatieve CDU/CSU.

Betaalbaarheid

Scholz zei na de bekendmaking dat het belangrijk is dat er verkiezingen komen omdat het steeds moeilijker is geworden om als regering tot besluiten te komen. Eerder deze maand viel de regeringscoalitie van SPD, FDP en de Groenen uit elkaar.

Scholz zei dat de steun voor Oekraïne belangrijk is, maar dat het ook van belang is dat er geen verkeerde beslissingen worden genomen. Vermoedelijk doelde hij daarmee op zijn weigering om Oekraïne Duitse Taurus-raketten te leveren.

Ook noemde hij als uitdagingen de strijd voor werkgelegenheid en het betaalbaar houden van het dagelijks leven. Verder sprak hij met lof over zijn partijgenoot Pistorius, met wie hij in de campagne samen wil optrekken.

Voor de kust van Egypte is een boot gezonken tijdens een duiktrip op de Rode Zee, met 45 mensen aan boord. 28 mensen zijn gered, zeggen Egyptische autoriteiten tegen persbureau Reuters. Naar de overige opvarenden wordt nog gezocht.

De boot Sea Story vertrok gisteren vanuit de Egyptische stad Marsa Alam. Vanochtend, rond 05.30 uur, gaven bemanningsleden een noodsignaal.

Volgens persbureau AP was gisteren een waarschuwing voor hoge golven en een ruige zee van kracht in het gebied. Ook werd geadviseerd om niet te varen op zondag en maandag.

Leger en marine

Bij de reddingsoperatie wordt een helikopter ingezet. Ook het leger en de marine zijn te hulp geschoten.

Onder de opvarenden waren volgens de autoriteiten 31 toeristen. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat er geen Nederlanders aan boord waren.