NOS Nieuws - Algemeen

De Gelderlander is door de Raad voor de Journalistiek op de vingers getikt over twee artikelen. Die gingen over de vorig jaar opgestapte rector Han van Krieken. Een aantal passages noemde de raad 'tendentieus en niet waarheidsgetrouw'.

Van Krieken besloot vorig jaar een maand voor zijn pensioen op te stappen na berichtgeving van de krant, waarin te lezen was dat hij zich enkele jaren geleden schuldig zou hebben gemaakt aan seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ook de NOS schreef over de berichtgeving van De Gelderlander.

Afgelopen april stapte Van Krieken naar de Raad voor de Journalistiek, omdat de berichtgeving die daarop volgde volgens hem onzorgvuldig tot stand was gekomen en zijn reputatie disproportioneel aantastte.

Van Krieken benadrukte voor de raad dat hij inderdaad twee opmerkingen gemaakt heeft, die wat hem en de universiteit betreft 'als seksueel opgevat zouden kunnen worden', wat iets anders is dan seksueel grensoverschrijdend gedrag.

'We voerden geen hetze'

Hoofdredacteur Joris Gerritsen van De Gelderlander trekt zich de kritiek aan, maar is het er niet helemaal mee eens. "Han van Krieken voert aan dat we een hetze tegen hem hebben gevoerd, maar zo is het nooit bedoeld", zegt hij. "Ook hebben we hem meerdere keren gevraagd bij ons zijn verhaal te doen, maar dat heeft hij nooit gewild. Dat vind ik wel jammer."

Hij benadrukt dat het altijd de bedoeling is geweest een feitelijk correct verhaal te maken. "We waren de eersten die erover schreven en uiteindelijk gaat de kritiek over twee verhalen. En we schreven in die tijd veel over de Radboud en daarin grijp je dan natuurlijk ook vaak even terug op het verhaal van Van Krieken, en daarin zijn we dus niet genuanceerd genoeg gebleken. Ik betreur het echt dat we dat niet zuiver genoeg hebben gedaan."

Kat of poes

Van Krieken neemt het de krant ook kwalijk dat nooit is gemeld wat hij precies tegen de vrouw heeft gezegd. Op een wintermarkt in 2017 liep hij langs haar kraam met zelfgemaakte spullen, waar ze onder meer tasjes en portemonnees van bont verkocht. "Ik moest denken aan de kunstenares Tinkebell die een tas van haar - inmiddels weet ik welk woord ik moet gebruiken - kat had gemaakt", zei hij deze zomer in de Volkskrant. Daarom vroeg hij: "Heb je die van je eigen poes gemaakt?"

Daarnaast bepleitte hij dat in de artikelen onvermeld bleef dat hij een niet-publieke waarschuwing kreeg: de lichtst mogelijke sanctie die de universiteit hem op kon leggen. Daaruit had de krant volgens Van Krieken op kunnen maken dat er iets anders was gebeurd dan waar uiteindelijk over geschreven is.

De Raad voor de Journalistiek gaf de voormalig rector gelijk en tikt De Gelderlander op de vingers. "De Raad doet de aanbeveling aan De Gelderlander om deze conclusie integraal of in samenvatting te publiceren." De krant gaat dat doen en heeft ook Van Krieken daarover ingelicht. Ook heeft de hoofdredacteur Van Krieken gemaild en zijn excuses aangeboden.

Verzekeraars willen ruimere mogelijkheden om te beleggen in de Nederlandse defensie-industrie. Daarover zijn de verzekeraars met elkaar en met de overheid in gesprek.

Het Verbond van Verzekeraars zou graag zien dat er een obligatie of defensiefonds komt zodat verzekeraars hun geld daar verantwoord in kunnen investeren, schrijft het FD. Verzekeraar A.S.R. past het beleid aan om ook in bedrijven te investeren die gerelateerd zijn aan de wapenindustrie.

Dilemma

Financiële instellingen zoals verzekeraars zijn terughoudend met investeringen in wapens en andere defensiematerieel. Er mag niet geïnvesteerd worden in bedrijven die clusterbommen of kernwapens maken. Ook mag er geen geld gestoken worden in bedrijven die direct of indirect leveren aan gesanctioneerde landen.

Toch groeit de maatschappelijk druk op grote financiële instellingen om meer te investeren. Door de toenemende geopolitieke spanningen en de oorlog in Oekraïne wil Nederland meer uitgeven aan defensie. Daarom voeren de verzekeraars en de overheid gesprekken, om te kijken of beleggen in defensie toch mogelijk is.

Het dilemma tussen veiligheid en mensenrechten staat hierbij centraal, zegt het Verbond van Verzekeraars: "Verzekeraars erkennen dat de defensie-industrie een cruciale rol speelt bij het waarborgen van veiligheid in Europa, maar ook een verhoogd risico op mensenrechtenschendingen met zich meebrengt."

Obligatie

Concreet pleit het Verbond van Verzekeraars voor een defensieobligatie of een defensie-investeringsfonds. Bij een obligatie lenen beleggers geld uit aan de overheid. In dit geval kan een verzekeraar dan geld uitlenen om defensie-uitgaven mogelijk te maken.

Op die manier wordt het mogelijk voor verzekeraars om geld te steken in defensiematerieel waar op dat moment politieke en maatschappelijke consensus over is dat het een legitieme investering is.

In januari volgen er opnieuw gesprekken tussen de financiële instellingen en de overheid. De optie van een defensieobligatie wordt dan ook besproken.

'Morele verantwoordelijkheid'

Verzekeraar A.S.R. maakt vandaag bekend een stap verder te willen gaan. De verzekeraar heeft het beleggingsbeleid aangepast waardoor rechtstreeks, onder strikte voorwaarden, investeren mogelijk wordt in een Nederlandse defensiebedrijf.

A.S.R. ziet het als een morele verantwoordelijkheid om in defensie te investeren: "Deze beslissing is genomen na een oproep van de Nederlandse overheid aan Nederlandse institutionele beleggers om investeringskapitaal beschikbaar te stellen ter versterking van de Europese defensie-industrie."

De NS gaat de dienstregeling fors uitbreiden. De spoorvervoerder meldt dat er vanaf zondag 15 december meer treinen gaan rijden in de spits, 's avonds en in het weekend.

De NS noemt het de "grootste wijziging van de dienstregeling in jaren". Door de wijzigingen rijden er straks weer meer treinen dan in het "topjaar" 2019, voor de coronapandemie.

In de nieuwe dienstregeling rijden er ieder kwartier treinen tussen Amsterdam Centraal, Weesp en Almere. Zulke 'kwartierdiensten' komen er ook tussen Alkmaar en Amsterdam Centraal en tussen Utrecht en Woerden.

Daarnaast rijden verschillende treinen straks vroeger of later, zoals de vroege Intercity van Groningen naar de Randstad of de late Intercity van Almere naar Utrecht.

Omdat er lange tijd gewerkt wordt aan Amsterdam Centraal, gaat er vanaf 16 december iedere 7,5 minuut een Sprinter die stopt op Schiphol. Deze trein rijdt tussen Hoofddorp, Schiphol en Amsterdam Centraal.

HSL blijft zorgenkindje

De NS noemt de hogesnelheidslijn (HSL) een uitdaging en kwetsbaar vanwege langdurige snelheidsbeperkingen en de vertraagde levering van de nieuwe treinen. Doorgaande treinen over de HSL kunnen bovendien ook in andere delen van Nederland tot hinder leiden, schrijft de NS.

De NS zei deze zomer al niet te verwachten dat de HSL-problemen snel zouden zijn opgelost. Bij de aanleg van spoorviaducten zijn fouten gemaakt, waardoor die niet sterk genoeg zijn. Door deze problemen mochten de treinen maandenlang met maar 80 kilometer per uur rijden, terwijl ze eigenlijk 300 kilometer per uur moeten gaan. Vandaag is na verder onderzoek besloten om de snelheid weer wat op te voeren, naar 120 km/u.

De nieuwe treinen die te laat worden geleverd rijden harder. Vertragingen op het hogesnelheidsnetwerk door dit type trein kunnen soms makkelijker worden goedgemaakt. De NS zegt vandaag over de problemen in gesprek te blijven met spoorbeheerder ProRail.

Een zesje, dat is het rapportcijfer dat ondernemers Nederland dit jaar hebben gegeven. Ondanks dit cijfer blijft Nederland wel horen bij de internationale kopgroep van landen die het goed doen op het niveau van innovatie en concurrentievermogen. Dat blijkt uit de monitor ondernemingsklimaat die in opdracht van het ministerie van Economische Zaken is gedaan.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bedrijven al jaren steeds minder tevreden zijn over het ondernemingsklimaat in Nederland. Accountantsbureau PwC publiceerde deze zomer nog een rapport waaruit blijkt dat het rapportcijfer voor Nederland al sinds 2018 daalt. Voor sommige bedrijven is dat zelf reden om te vertrekken.

Voor het vorige kabinet waren de vertrekkende bedrijven reden om voor het eerst opdracht te geven aan SEO Economisch Onderzoek en de Universiteit van Amsterdam (UvA) om te kijken naar de tevredenheid van ondernemers in Nederland. In het eerste rapport van het onderzoeksbureau kreeg het vestigingsklimaat in 2022 nog bijna een zeven (6,7). Afgelopen jaar daalde dat naar iets boven de zes (6,4) en nu is het opnieuw gedaald: 6,0. Ondernemers konden Nederland cijfers geven op basis van veertien thema's, zoals infrastructuur, aanwezigheid van talent en financieringsmogelijkheden.

Volgens ondernemersvereniging VNO-NCW zijn deze cijfers 'zorgelijk', maar komen niet als een verrassing. Uit hun eigen onderzoeken blijkt ook dat het ondernemingsklimaat al jaren verslechtert.

Kansen in het buitenland

Het zijn niet alleen grote bedrijven zoals ASML en Booking.com die de afgelopen tijd hun zorgen hebben geuit over het vestigingsklimaat in Nederland. Ook veel startups kijken voorbij de Nederlandse grens. De financieringsmogelijkheden in bijvoorbeeld de VS zijn veel makkelijker en uiteindelijk reden voor een verhuizing.

Van de ondervraagde ondernemers geeft een derde Nederland een onvoldoende. De krapte op de arbeidsmarkt wordt zoals verwacht ervaren als een probleem. Maar ook de regeldruk en de onvoorspelbaarheid van de overheid zorgen bij veel ondernemers voor ontevredenheid.

Minister Beljaarts van Economische Zaken is vanmiddag in Eindhoven op de eerste ondernemers-top die de minister heeft georganiseerd. Hij heeft meermaals gezegd dat het kabinet pro-bedrijfsleven is.

De minister komt met een actieplan, waarbij hij samen met het bedrijfsleven kijkt naar hoe het ondernemingsklimaat in Nederland de komende jaren kan worden verbeterd. "We hebben waardevolle input ontvangen over de knelpunten, maar ook inspirerende voorbeelden van ondernemers die kansen zien en grijpen. Deze bijdragen helpen ons om een stevig en toekomstgericht ondernemingsklimaat te realiseren," zei Beljaarts in Eindhoven.

Brancheclubs VNO-NCW en MKB Nederland laten weten de plannen van Beljaarts een goede eerste stap te vinden. "Ondernemers hebben zekerheid nodig om noodzakelijke langetermijninvesteringen te kunnen doen."

Eneco schrapt tot 350 banen vanwege onder meer de stijgende kosten van materialen en lonen. Ook spelen geopolitieke spanningen op de energiemarkten een rol. Op welke afdelingen van het energiebedrijf de klappen zullen vallen, moet de komende maanden duidelijk worden.

Ingrijpen is nodig, want "er is van alles in de energiemarkt aan de hand", zegt een woordvoerder. Huishoudens maken bijvoorbeeld minder gebruik van gas. Dat is een goede ontwikkeling wat betreft de klimaatdoelen, maar levert Eneco wel minder inkomsten op.

Sinds afgelopen zomer is het aantal extern ingehuurde krachten teruggebracht. Ook worden tijdelijke arbeidscontracten niet verlengd. Uiterlijk 31 maart 2026 moeten er 350 voltijdcontracten minder zijn. Verder worden kosten teruggebracht door een aantal bedrijfsprocessen te automatiseren, zoals door het gebruiken van chatbots. Er zijn nu in totaal bijna 4000 voltijdsbanen bij Eneco.

Blijven inzetten op duurzaamheid

Het concern kondigde afgelopen juni bij de publicatie van de jaarcijfers aan dat het gaat reorganiseren. Het bedrijf maakte dit jaar 368 miljoen winst.

De reorganisatie moet niet ten koste gaan van duurzaamheid. "Het gaat niet slecht met Eneco, maar we willen wel de resultaten op peil houden", zegt de woordvoerder.

Eneco blijft in wind- en zonneparken investeren, net als in andere duurzame ontwikkelingen. Het hoopt dat het Rijk de markt voor groene waterstof en de energietransitie blijft stimuleren.

Het Israëlische leger is "beperkt en tijdelijk" aanwezig in buurland Syrië, zegt minister Sa'ar van Buitenlandse Zaken. Sinds gisteren houdt Israël een strook Syrisch grondgebied aan de grens bezet, naar eigen zeggen om de veiligheid te waarborgen nu het Assad-regime is gevallen.

De inval in de gedemilitariseerde bufferzone gaat gepaard met luchtaanvallen. Israël heeft op vele tientallen plekken in Syrië doelwitten gebombardeerd. Zo zijn volgens Sa'ar opslaglocaties voor chemische wapens en raketten vernietigd om te voorkomen dat die in handen van extremisten vallen.

'Dorpelingen gearresteerd'

Er zijn onbevestigde berichten over burgers die zijn gearresteerd door het Israëlische leger. Volgens het Syrisch Observatorium voor Mensenrechten (SOM) zijn alle inwoners van een Syrisch dorp in de bufferzone gisteren gearresteerd. In de buurt zou ook een man zijn gedood door Israëlische militairen. Het is onduidelijk of hij gewapend was.

Het Israëlische leger had gisteren burgers van een aantal dorpen gewaarschuwd niet naar buiten te gaan vanwege gevechten. Tegen wie er wordt gevochten is niet duidelijk. SOM, dat zich baseert op ooggetuigen en lokale bronnen, meldt dat Israëlische tanks en pantservoertuigen actief zijn in het gebied. De bufferzone is ongeveer 100 kilometer lang en tussen de 2 en 5 kilometer breed.

Afgelopen weekend bevestigde de VN-missie in de bufferzone dat er twintig gewapende personen actief waren in het noorden, in de buurt van de Hermonberg. Het Israëlische leger zei dat het VN-waarnemers te hulp is geschoten.

Machtsvacuüm

Door de val van het Assad-regime is er een machtsvacuüm ontstaan in Syrië. Volgens Israël zijn alle Syrische militairen van het regeringsleger gevlucht uit het grensgebied. Behalve Israël voeren ook Turkije en de VS nu luchtaanvallen uit in Syrië. Buurlanden en grootmachten maken van de situatie gebruikt om belangen veilig te stellen.

Sa'ar herhaalt dat Israël zichzelf wil beschermen tegen mogelijke aanvallen vanuit Syrië. Hoelang het Israëlische leger aanwezig blijft in de bufferzone, daar heeft hij niets over gezegd.

Egypte veroordeelt 'verdere bezetting'

Egypte spreekt schande van de militaire zet van Israël. In een verklaring wordt het "een verdere bezetting van Syrisch land" genoemd. Egypte suggereert dat Israël hiermee de grens permanent wil oprekken.

Israël houdt al decennia de op Syrië veroverde Golanhoogten bezet. De regering heeft dat gebied geannexeerd, maar alleen bondgenoot de VS erkent het als Israëlisch grondgebied.

Bufferzone

In de jaren 70 spraken Syrië en Israël af dat er een bufferzone komt bij de Golanhoogten. In dit gebied mogen geen militairen actief zijn. Maar volgens premier Netanyahu is deze afspraak komen te vervallen nu Assad is gevallen en rebellen de macht hebben overgenomen.

Het regime van Assad beschikte over chemische wapens en raketten. De dictator heeft bijvoorbeeld gifgas gebruikt tegen burgers die in opstand waren gekomen. Afgelopen weekend werd Assad, na ruim 13 jaar burgeroorlog, afgezet door rebellengroep HTS.

Een spelbegeleider van een jeugdvoetbalwedstrijd in Deventer is dit weekend neergeslagen. De man legde de wedstrijd tussen Sportclub Deventer en de bezoekers van DVV Davo stil omdat er te hardhandig werd gespeeld, maar daar was de vader van een 7-jarige speler het niet mee eens, meldt regionale omroep Oost.

De wedstrijd werd zaterdag gespeeld en de spelbegeleider van Sportclub Deventer had de spelertjes meerdere keren op hun gedrag gewezen: "Toen er wederom twee forse overtredingen werden gemaakt, vond hij het genoeg en heeft de wedstrijd stilgelegd", zegt Xander van Weeteringen, voorzitter van Sportclub Deventer. De wedstrijd was op dat moment bijna afgelopen.

De man die de spelbegeleider mishandelde, is de vader van een van de spelers van DVV Davo. De club veroordeelt zijn gedrag en heeft excuses gemaakt.

Volgens de club was het een wedstrijd zoals vele, maar een deel van de ouders was het niet eens met de beslissing van de spelbegeleider. Toen een kind moest huilen, escaleerde volgens de voorzitter de boel. "De discussie verplaatste zich naar de kantine, waar wat duw- en trekwerk ontstond. Er werd over en weer van alles gezegd, ook door de spelbegeleider. Toen is de boel uit de hand gelopen en werd er een klap uitgedeeld", zegt de voorzitter van DVV Davo.

Ook Sportclub Deventer betreurt het incident: "Het was tijdens een wedstrijd van jeugdleden van rond de 7 jaar oud. Waar hebben we het over?"

Verdachte aangehouden

Na het incident ging de vader, een 28-jarige man uit Deventer, naar een wijk naast het sportcomplex waar hij volgens Oost werd aangehouden. De politie bevestigt aan de regionale omroep dat een 28-jarige man die dag is aangehouden, maar kan vanwege de privacy niet zeggen of hij de vader van de jeugdspeler is.

De spelbegeleider heeft aangifte gedaan van mishandeling. Volgens DVV Davo heeft de vader veel spijt van zijn daad en wil hij in gesprek gaan met de spelbegeleider. Of die op dat aanbod ingaat, is onbekend.

Toename aantal incidenten

In september werd duidelijk dat het aantal incidenten bij amateurvoetbal is toegenomen. Uit cijfers van de KNVB blijkt dat er in het seizoen 2023/2024 meer wedstrijden werden gestaakt en meer rode kaarten werden uitgedeeld.

De KNVB benadrukte destijds dat het aantal incidenten in verhouding tot het aantal gespeelde wedstrijden (780.000) relatief laag is, maar spreekt wel van een trendbreuk. De bond wijst maatschappelijke problemen zoals moeite met gezag en kortere lontjes aan als mogelijke oorzaken. Discriminatie, beledigingen en andere kwetsende uitingen zouden vaak aan incidenten voorafgaan.

Volgens de VN heeft een gewapende bende in de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince minstens 184 mensen vermoord. Dat heeft VN-Mensenrechtencommissaris Volker Türk vandaag gezegd.

"Deze laatste moorden brengen het dodental in Haïti dit jaar op een ongelooflijke 5000 mensen. We moeten de wapenstroom naar Haïti, Sudan en Myanmar stoppen", zei hij vandaag in Genève.

Lokale mensenrechtenorganisatie RNDDH wijt de geweldsuitbarsting aan een wraakactie van een bendebaas na de dood van zijn zoon, meldt persbureau Reuters. De bendebaas zou van een voodoo-priester te horen hebben gekregen dat zijn zoon diens fatale ziekte had opgelopen door hekserij. Hierop besloot de bendeleider de veronderstelde daders te straffen. Voodoo is een erkende religie in Haïti.

Het bloedbad zou vrijdag en zaterdag hebben plaatsgevonden in Wharf Jeremy, onderdeel van Cité Soleil, de beruchtste sloppenwijk in de hoofdstad van het Caribische land. Bendeleden zouden volgens RNDDH minstens honderd mensen hebben gedood met machetes en messen. De meerderheid van de slachtoffers waren vrouwen en mannen ouder dan 60 jaar.

Stuurloos Haïti

Haïti gaat al langer gebukt onder bendegeweld en armoede. Eerder dit jaar kwam het tot een grootschalige geweldsexplosie: gewapende bendes namen onder meer de internationale luchthaven over, bestormden de grootste gevangenis van het land en stichtten in de hoofdstad Port-au-Prince brand in onder meer politiebureaus en ziekenhuizen.

Na de moord op president Moïse van Haïti in 2021 zijn er geen verkiezingen meer geweest in het land. Premier Conille kreeg na maanden van wetteloosheid en afwezig bestuur eerder dit jaar de taak om, samen met een negenkoppige overgangsraad, nationale verkiezingen te organiseren.

Nog geen half jaar na zijn aanstelling werd hij alweer ontslagen. Een reden voor zijn ontslag is niet gegeven.

Door het faillissement van de huishoudketen Blokker vorige maand gooit nu ook het moederbedrijf Mirage Retail Group (MRG) de handdoek in de ring. Het bedrijf wordt verantwoordelijk gehouden voor de schulden van Blokker, zoals achterstallige huur van winkelpanden, maar kan die kosten niet opbrengen.

Verhuurders van het failliete Blokker hebben aan de curator gevraagd om de huurschulden die Blokker heeft door Mirage te laten vergoeden. Daarnaast heeft de winkelketen ook nog openstaande coronaschulden van ongeveer 13 miljoen euro waar MRG verantwoordelijk voor is.

Er zijn niet genoeg inkomsten om alle schuldeisers te compenseren, zelfs niet na de recente verkoop van Intertoys, ook een onderdeel van Mirage. De Mirage Retail Group was eerder ook eigenaar van elektronicaketen BCC en de Big Bazar. Beide bedrijven gingen vorig jaar failliet.

Er moeten voor dit nieuwe faillissement ook nieuwe curatoren worden aangesteld. Zij gaan andere ketens die onder de groep vallen verkopen, zoals Miniso. Het faillissement van de Mirage Retail Group heeft volgens het moederbedrijf geen directe gevolgen voor de afhandeling van dat van Blokker.

Holding-bestuurder Michiel Witteveen laat vanuit China weten niet te willen reageren op de faillissementen van Blokker en Mirage en verwijst naar de huidige topman, Ynse Stapert. Ook die wil geen reactie geven.

Een aantal omwonenden van luchthaven Schiphol spant een rechtszaak aan wegens mishandeling. De aangifte komt van de stichting Schiphol Watch en een omwonende. Dat bevestigt strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq, die de groep bijstaat, aan de NOS. De aangifte wordt naar verwachting volgend jaar februari ingediend.

De zaak wordt aangespannen tegen KLM, Transavia en de Nederlandse staat als aandeelhouder van de luchthaven, vanwege "jarenlange beroving van slaap door ernstige geluidshinder".

Mensen krijgen volgens Ficq in de nacht ongewild op onverwachte momenten "een niet gewenste wekker te horen en zijn totaal in de stress. Daarbij is de groep gedupeerden ook in onzekerheid vanwege het wisselende overheidsbeleid. Mensen weten niet meer waar ze het moeten zoeken bij de staat, die telkens wat anders belooft."

Gezondheidsproblemen

Vliegverkeer, zegt Ficq, verstoort de nachtrust, en dat leidt tot stress en hart- en vaatproblemen door verhoogde bloeddruk. "De nacht is er toch echt om bij te komen. Als dat je afgepakt wordt, is dat in mijn ogen misdadig. Je wordt beroofd van je gezondheid." Ze wil dat er tussen 23.00 uur en 07.00 uur "gestopt wordt met het plegen van strafbare feiten".

Met de zaak hoopt Ficq van de rechter vastgesteld te krijgen dat 's nachts vliegen een vorm van mishandeling is. "Dat is niet zomaar iets waar je als multinational over kunt beschikken. Gezondheid en slaap zijn zo ongelooflijk belangrijk, daar kan niet mee gespeeld worden."

In een reactie zegt KLM tegen de NOS kennis te hebben genomen van de zaak, en "wacht af wat er gaat komen". Schiphol is ook om een reactie gevraagd. De luchthaven reageert naar eigen zeggen later vandaag.

De leveringsvergunningen van energieleverancier Hollandse Energie Maatschappij, tegenwoordig HollandsStroom, zijn ingetrokken. Het bedrijf is niet meer in staat om op een betrouwbare manier energie te leveren, zegt toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM). Klanten van HEM worden overgezet naar een andere leverancier en kunnen gewoon gewoon gas en elektriciteit blijven ontvangen.

"We zien dat het bedrijf nu veel schuldeisers heeft en dat het niet realistisch is om te denken dat klanten hun geld nog terugkrijgen", zegt Manon Leijten, bestuurslid van de ACM. "Dat is slecht nieuws voor klanten die hier wel op hadden gerekend. Direct intrekken van de vergunning is onvermijdelijk om verdere schade te voorkomen."

De Hollandse Energie Maatschappij (HEM) beschikte sinds 2020 over de vergunningen om energie te mogen leveren. Vorig jaar werd het bedrijf al onder verscherpt toezicht geplaatst door de consumentenwaakhond.

In 2023 rekende de energiemaatschappij onder meer te hoge prijzen. Na ingrijpen van de ACM moesten die prijzen met terugwerkende kracht omlaag en kregen klanten de kans om gratis over te stappen op een andere leverancier. Hierdoor moeten veel (oud-)klanten van HEM nog geld terugkrijgen, maar dat is volgens de toezichthouder dus niet meer reëel.

Ook kreeg het bedrijf al een fikse boete voor agressieve handelspraktijken. Verkopers zeiden bijvoorbeeld dat ze belden over het huidige energiecontract zonder duidelijk te maken dat ze belden namens HEM. Als mensen aangaven dat ze niet geïnteresseerd waren, bleven de verkopers aandringen.

HEM wijst naar ACM

HEM erkent dat er inderdaad fouten in het verleden zijn gemaakt, maar herkent zich niet in het beeld dat de ACM nu schetst. "Hoewel HEM in meerdere procedures tegen de ACM gelijk kreeg van de rechter, hebben we in de afgelopen maanden enorm hard gewerkt aan de naleving van de opgelegde vergunningvoorschriften en alle toezeggingen. Zo is HEM al een lange tijd gestopt met de telefonische werving en zijn klanten reeds voor enkele miljoenen euro's gecompenseerd."

In oktober dit jaar publiceerde de ACM een bericht waarin HEM-klanten werden opgeroepen om te stoppen met het betalen van hun energierekening. De rechter oordeelde echter dat de ACM dat bericht niet had mogen uitsturen.

Toch was het volgens HEM daarna niet meer te redden. "Het onrechtmatige bericht van de ACM heeft ervoor gezorgd dat cruciale partijen en personen zich hebben teruggetrokken", laat HEM weten aan de NOS. "Als dat niet was gebeurd, hadden we de beloofde compensaties aan de resterende groep klanten ook kunnen voldoen en alle overige verplichtingen gewoon kunnen naleven."

Klanten doorverkopen

HEM krijgt van de ACM een aantal dagen de tijd om het klantenbestand aan een andere leverancier te verkopen. HEM zegt er al een nieuw energiemaatschappij is gevonden voor de klanten, namelijk het bedrijf Clean Energy. Klanten krijgen daarover een individueel bericht gestuurd.

Bij een eventueel faillissement kunnen klanten die nog geld tegoed hebben bij de curator terecht.

De Volksbank gaat bijna de helft van alle filialen van SNS Bank en RegioBank sluiten. Het aantal filialen gaat terug van ruim 600 naar 320 tot 360. Het nieuws komt na de al aangekondigde reorganisatie waarmee 700 tot 750 arbeidsplaatsen verdwijnen.

Het moederbedrijf van SNS, ASN, BLG Wonen en RegioBank wil al deze merken samenvoegen. Het is de bedoeling dat de naam van de nieuwe bank nog voor de kerst bekend wordt, maar het kan ook januari worden.

Concreet betekent het dat er van de huidige ongeveer tweehonderd SNS-filialen ongeveer zeventig tot negentig zaken moeten sluiten. Van de ruim vierhonderd RegioBank-kantoren blijven er iets meer dan de helft over.

Daarnaast wil De Volksbank vol inzetten op het franchisemodel. Dat betekent dat de bank de bankfilialen in het land niet zelf beheert, maar die laat uitbaten door lokale ondernemers. Dat gebeurt nu al bij RegioBank en deels bij SNS.

Van de huidige 46 SNS-kantoren die De Volksbank zelf beheert, blijven er nog drie over. Die worden gebruikt om onder meer nieuwe formules uit te proberen en personeel op te leiden.

Verkoop

De Volksbank wil snoeien in de merken en kantoren om winstgevender te worden, zodat de bank op termijn verkocht kan worden. De voormalige bankdivisie van SNS Reaal is sinds de kredietcrisis in staatshanden.

Ondertussen wil een Kamermeerderheid het liefst dat alles bij het oude blijft bij De Volksbank, en die zelfs in staatshanden houden. De Volksbank zelf wil zelf na tien jaar juist weer op eigen benen staan. Topman Roland Boekhout geeft hierover donderdag in de Tweede Kamer tekst en uitleg.

Boekhout vindt niet dat hij met de aangekondigde reorganisatie voor de fanfare uitloopt. "Deze transformatie is nodig om de bank gezond te maken en een goede toekomst te geven. Dit moet je los zien van een verkoop", zegt hij.

Volgens Boekhout is over de reorganisatie wel overleg gevoerd met het ministerie van Financiën als aandeelhouder. Discussie in de Kamer over een verkoop staat daar volgens hem los van: "Dat er parlementsleden zijn die meer dan zeshonderd bankkantoren beter vinden dan de kleine vierhonderd die wij voorstaan, dat kan. Maar dat past niet in het plan voor een solide basis voor de toekomst."

'Meer filialen dan McDonald's'

Wat precies de gevolgen zijn voor klanten is vooralsnog niet duidelijk. Bijvoorbeeld hoe ver zij straks naar een bankkantoor moeten reizen. Boekhout zegt dat de planning van welke kantoren sluiten en welke overblijven nog niet rond is. "De afstand is een overweging, maar niet de enige. Het kan zijn dat de afstand minder groot is in dichtbevolkte gebieden dan in minder bevolkte gebieden."

Wel benadrukt Boekhout dat De Volksbank ondanks de sluiting 'substantieel' meer kantoren heeft dan andere banken. Rabobank heeft er een kleine 140, ING minder dan zestig en ABN Amro nog geen dertig. "Daar steken wij dus met kop en schouders bovenuit", vindt Boekhout. "Ik heb net even gekeken. En wij hebben straks nog steeds meer bankfilialen dan McDonald's restaurants heeft in Nederland."

De Verenigde RegioBank Adviseurs, waarin franchisehouders zich hebben verenigd, heeft "gemengde gevoelens" over het bezuinigingsplan van De Volksbank. Benadrukt wordt dat het wegvallen van RegioBank niet hoeft te betekenen dat een kantoor ook sluit. Exploitanten bieden namelijk ook verzekeringen, pensioenen en hypotheken van andere aanbieders aan. "De RegioBank-activiteiten maken gemiddeld 20 procent van hun totale inkomsten uit", zegt de belangengroep.

Minder winst

Voor het herstructureren, het samenvoegen onder één merknaam en het oplossen van aanhoudende problemen trekt De Volksbank 340 tot 360 miljoen euro uit. Het moederbedrijf van SNS Bank, ASN Bank en RegioBank waarschuwde vanmorgen dat dit gevolgen heeft voor de winst van dit jaar.

Dat betekent dat de schatkist dit jaar minder zal verdienen aan het belang in de bank, die al jaren veel minder winstgevend is dan concurrenten. Gevraagd naar de winstwaarschuwing benadrukte de directie wel dat De Volksbank dit jaar geprofiteerd heeft van de gestegen rente.

Ondertussen hangt de staatsbank een boete boven het hoofd vanwege slechte risicobeheersing. De Nederlandsche Bank doet op verzoek van de Europese Centrale Bank (ECB) onderzoek naar de manier waarop De Volksbank de risico's van leningen in kaart brengt. Daarnaast moet de bank meer doen om witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen.

De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol mag het land niet meer uit. Het ministerie van justitie heeft hem een reisverbod opgelegd vanwege de staat van beleg die Yoon vorige week afkondigde. Een anti-corruptiebureau had om het internationale reisverbod gevraagd omdat er meerdere onderzoeken en strafzaken lopen naar de president.

Ondertussen zou de Zuid-Koreaanse politie ook Yoon willen aanklagen voor rebellie. Hoewel een zittend president niet kan worden vervolgd in Zuid-Korea, geldt er een uitzondering voor landverraad of rebellie.

Yoon overleefde afgelopen weekend nog een afzettingsprocedure. Zijn eigen partij had de stemming geboycot, waardoor er te weinig parlementariërs waren om de motie aan te nemen. De oppositie is van plan een nieuwe procedure te starten.

Blokkade

De inmiddels opgestapte minister van Defensie Kim Yong-hyun had het leger tijdens de staat van beleg opgeroepen om het parlementsgebouw te blokkeren voor politici, om zo te voorkomen dat ze de noodtoestand middels een stemming konden opheffen. De staat van beleg die Yoon afkondigde, duurde uiteindelijk slechts zes uur en kon ondanks de inzet van het leger worden opgeheven door het parlement.

Een minderjarig meisje is vanmorgen gewond geraakt bij een steekpartij in Breda. Het slachtoffer werd rond 08.45 uur op straat meerdere keren gestoken.

Het slachtoffer, een 16-jarige, was aanspreekbaar. Omstanders ontfermden zich over haar tot de ambulance er was. Ze is naar het ziekenhuis gebracht.

Het meisje werd gevonden op de Heksenwiellaan. Of dat ook de plek is waar ze is gestoken, is onbekend. Er staan meerdere politiewagens in de straat, meldt Omroep Brabant.

De politie heeft een verdachte aangehouden en vraagt getuigen zich te melden. Wat er zich precies heeft afgespeeld, wordt onderzocht. Omdat niet met zekerheid kan worden gezegd of de aangehouden persoon ook daadwerkelijk de dader is, zoekt de politie nog naar andere verdachten.

Rapper en muziekmagnaat Jay-Z (echte naam Shawn Carter) is in een civiele rechtszaak beschuldigd van verkrachting van een 13-jarig meisje, samen met Sean 'Diddy' Combs. Dit zou 24 jaar geleden zijn gebeurd, meldt de Amerikaanse zender NBC News. Jay-Z ontkent en zegt gechanteerd te worden.

De aanklaagster, die anoniem wil blijven en de schuilnaam "Jane Doe" heeft gekregen, zou hebben geprobeerd om zonder kaartje toegang te krijgen tot de MTV Video Awards of een afterparty. Ze benaderde daarvoor verschillende limousinechauffeurs die voor het gebouw stonden waar het evenement plaatsvond.

Een van de chauffeurs, zo staat in de aanklacht, vertelde haar dat hij voor Combs werkte en dat zij "voldeed aan wat Diddy zocht". Hij nodigde haar uit voor een feestje na de awardshow en zei haar dat ze later op de avond terug moest komen naar zijn auto, nadat hij Carter en Combs naar het feest had gereden.

Schadevergoeding

Later pikte de chauffeur haar op en na een rit van 20 minuten kwamen ze aan bij een wit huis met een U-vormige oprit. Ze zegt dat ze bij aankomst een geheimhoudingsverklaring moest tekenen om het feest binnen te komen, waar veel beroemdheden waren en verschillende drugs werden gebruikt. De aanklaagster zegt toen een drankje aangeboden te hebben gekregen, waardoor ze zich "duizelig en licht in haar hoofd voelde en het gevoel kreeg dat ze moest gaan liggen".

De vrouw zegt dat ze toen naar een kamer ging om uit te rusten, waarop Combs en Carter binnenkwamen en Combs "Je bent klaar om te feesten!" zou hebben geroepen. Hierop zegt ze dat Carter haar kleren uitdeed, haar vasthield en verkrachtte terwijl Combs en een vrouwelijke beroemdheid, wier naam niet bekend wordt gemaakt, toekeken. Ze zegt dat Combs haar ook verkrachtte terwijl Carter en de vrouw toekeken.

Na de aanval, zo staat in de aanklacht, pakte ze haar kleren en vertrok. Ze liep naar een tankstation, waar ze haar vader belde. Ze eist een niet nader gespecificeerde schadevergoeding. Tony Buzbee, de advocaat die de rechtszaak heeft aangespannen, wilde geen commentaar geven aan NBC News.

Eerste andere beroemdheid

Jay-Z trekt fel van leer in een reactie op de aanklacht. Hij spreekt van een "poging tot chantage" en valt Buzbee persoonlijk aan, die hij een "betreurenswaardig mens" noemt. Carter verzekert hem ervan dat hij zal aantonen wat voor "charlatan" hij werkelijk is.

"Deze beschuldigingen zijn zo gruwelijk van aard dat ik u dringend verzoek een strafrechtelijke klacht in te dienen, geen civiele!!", zegt Carter ook. "Iedereen die zo'n misdaad begaat tegen een minderjarige, zou opgesloten moeten worden, vindt u ook niet?" zegt hij. "Deze vermeende slachtoffers zouden echte gerechtigheid verdienen als dat het geval was."

Buzbee heeft de afgelopen maanden meerdere rechtszaken aangespannen, waarin hij Sean 'Diddy' Combs beschuldigt van aanranding en verkrachting. Dit is de eerste rechtszaak waarin hij een andere beroemdheid noemt. De rechtszaak waarin de verkrachting werd behandeld werd oorspronkelijk in oktober tegen Combs aangespannen. Gisteren werd de rechtszaak opnieuw aangespannen om Shawn Carter in de dagvaarding op te nemen.

Vrijlating afgewezen

Diddy zit sinds september in voorlopige hechtenis in afwachting van zijn proces dat in mei van start gaat. Eind vorige maand werd een derde verzoek om op borgtocht vrij te komen opnieuw afgewezen. Een rechter in New York oordeelde dat hij een te groot gevaar is voor de samenleving. Eerder trokken twee andere rechters eenzelfde conclusie.

Diddy wordt onder andere verdacht van mensenhandel, seksueel misbruik en afpersing.

Hulpverleners hebben een zesde slachtoffer gevonden in de puinhopen van de Haagse flat die zaterdag instortte na een explosie. Dat meldt de veiligheidsregio.

Bij de explosie raakten negentien woningen beschadigd. Vijf daarvan zijn volledig weggevaagd. Brokstukken worden nu laag voor laag weggehaald door graafmachines waarna bergers met rieken het puin uitkammen.

Daarbij werd vannacht rond 02.30 uur het lichaam geborgen in de kelders van het complex. Het zoeken daar verloopt moeilijker door het instortingsgevaar en het bluswater daar. Een woordvoerder van de Veiligheidsregio Haaglanden onderstreept dat er gezocht zal worden "tot we zeker weten dat er geen slachtoffers meer onder het puin liggen".

De woordvoerder zegt dat er vandaag ook weer wordt gezocht naar slachtoffers aan het Tarwekamp. "Er is een klein gebied dat we nog niet helemaal in beeld hebben", zegt hij.

Identiteit achterhaald

De politie heeft inmiddels van vier van de zes omgekomen slachtoffers de identiteit achterhaald. Het gaat om een 45-jarige man, een 17-jarig meisje en een vrouw van 41 uit Den Haag en een man van 31 uit Voorburg.

Het identificatieproces verloopt moeilijker doordat er urenlang een hevige brand woedde in het puin. De politie heeft daarom het Rampen Identificatie Team ingezet: op Schiphol wordt aan de hand van DNA en gebitsgegevens de identiteit vastgesteld.

Naast de zes doden raakten er ook nog vier mensen gewond. Twee van hen zijn er slecht aan toe.

Op een persconferentie gisteravond liet de politie weten nog niets te kunnen zeggen over de oorzaak van de explosie. Wel wordt er nadrukkelijk rekening gehouden met een misdrijf. Details over waarom dat gedacht wordt, kon de korpschef vanwege het lopende onderzoek nog niet delen.

"Ik snap dat het vervelend is dat ik er nog geen concrete dingen kan zeggen, maar het was een enorme explosie. Alleen daarom al is het moeilijk om er iets over te zeggen", licht ook Margreet Fröberg van het Openbaar Ministerie toe. Ze verwacht dat het politieonderzoek vlotter zal verlopen zodra het zoeken naar slachtoffers is afgerond.

Toch wordt er ook nu al bewijsmateriaal verzameld om vast te stellen wat er is misgegaan. Vannacht was te zien dat agenten jerrycans uit het puin veiligstelden. Op de vraag of er een drugslab in de flat kan hebben gezeten ging de korpschef gisteravond niet in.

Wel riep ze getuigen op zich te melden als ze meer weten over een auto die snel wegreed kort na de explosie. Ook hoopt ze dat camerabeelden van omwonenden daarover meer duidelijkheid kunnen brengen.

Nu het Assad-regime na tientallen jaren ten val is gekomen in Syrië, zijn alle ogen gericht op de persoon die hiervoor voor een groot deel verantwoordelijk was: Abu Mohammed al-Jolani. Zijn rebellengroep Hayat Tahrir al-Sham (HTS) was de drijvende kracht achter de razendsnelle ineenstorting van het bewind.

Hoewel nog volstrekt onduidelijk is hoe Syrië de komende tijd zal worden bestuurd, wordt ervan uitgegaan dat de 42-jarige Jolani daarin een rol zal spelen. Gisteren hield hij een toespraak in de Grote Moskee van Damascus, waarin hij zei dat hij en zijn aanhangers Syrië hebben "gezuiverd". Wie is Jolani, die werd geboren als Ahmed al-Sharaa?

Al-Nusra

Jolani werd geboren in de Saudische hoofdstad Riyad en verhuisde als kind naar Syrië, het land waar zijn familie vandaan kwam. Als jonge twintiger ging hij naar Irak om met al-Qaida te vechten tegen Amerikaanse troepen. In Irak maakte hij kennis met Abu Bakr al-Baghdadi, de latere leider van Islamitische Staat.

In opdracht van Baghdadi richtte Jolani in Syrië al-Nusra op, een terroristische organisatie die zich mengde in de strijd tegen president Assad. De aanslagen en het andere geweld van al-Nusra leverden Jolani en zijn groepering in 2013 een notering op de terrorismelijst van de Verenigde Staten op.

Jolani brak met Baghdadi toen die hem opdroeg zich aan te sluiten bij het net opgerichte IS. Ook met al-Qaida verbrak hij na verloop van tijd de banden. Beide organisaties waren te veel internationaal georiënteerd naar de zin van Jolani, die zich alleen op Syrië wilde richten. De naam van zijn beweging had hij inmiddels veranderd in Hayat Tahrir al-Sham, wat 'Organisatie voor de bevrijding van de Levant' betekent.

Geen sjaal meer

De afgelopen jaren probeerde Jolani zijn reputatie als terrorist van zich af te schudden. Gaf hij zijn eerste media-interview in 2013 nog met zijn gezicht bedekt door een sjaal, in 2021 stond hij de Amerikaanse omroep PBS te woord met een veel 'opener' uiterlijk en modernere kleding.

Bekijk hier een portret van de HTS-leider:

Ook met betrekking tot zijn opvattingen probeerde Jolani te benadrukken dat hij een redelijk alternatief voor Assad was. Hij zei geregeld dat zijn organisatie geen bedreiging voor het Westen vormde en alleen een "islamitische republiek in Syrië" wilde oprichten. Ook hield hij pleidooien voor religieuze tolerantie.

Feit is wel dat HTS in het noordwesten van Syrië, waar de organisatie al enige tijd aan de macht is, met ijzeren vuist regeert. Volgens de onafhankelijke journalistieke organisatie Syria Direct zit HTS achter de verdwijning van diverse activisten en achter het beschieten van demonstranten. De organisatie wordt nog steeds als terroristisch gezien door onder meer de Verenigde Naties, de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Wolf in schaapskleren?

Dat roept de vraag op in hoeverre Jolani inderdaad milder is geworden of toch een wolf in schaapskleren is. Dat is lastig te bepalen, zegt onderzoeker Aron Lund van de denktank Century International tegen persbureau Reuters.

"Het is zeker pr, maar het feit dat ze al deze moeite doen, laat zien dat ze niet zo streng zijn als ze ooit waren", aldus Lund. "Al-Qaida of IS zou dat nooit hebben gedaan." Volgens Lund heeft HTS in Noordwest-Syrië laten zien dat het beschikt over "logistieke en bestuurlijke capaciteiten".

Arabist Leo Kwarten beaamt dat HTS milder is dan IS, maar dat betekent volgens hem nog niet dat het een tolerante organisatie is. "Als IS 100 procent extremistisch is, zit HTS zeker op 80 procent", zei hij deze week tegen de NOS.

Naamsverandering

Dat Jolani af wil van zijn reputatie als terrorist, bleek gisteren ook bij zijn optreden in de moskee in Damascus, waar hij zijn aanhangers toesprak. Voor het eerst liet hij zijn aangenomen 'jihadistische' naam Abu Mohammed al-Jolani vallen, en introduceerde hij zichzelf met zijn geboortenaam, Ahmed al-Sharaa.

De komende tijd zal mogelijk blijken of hij inderdaad de gematigde leider is die hij zegt te zijn.

Goedemorgen! De marechaussee start vandaag met het uitvoeren van extra grenscontroles. Voertuigen kunnen bij wijze van steekproef worden gecontroleerd aan de grenzen met België en Duitsland. En het is de derde dag na de explosies in Den Haag. Het zesde slachtoffer werd vanmorgen gevonden door de hulpdiensten.

Eerst het weer: Vandaag is het bewolkt en vooral later vandaag gaat het enige tijd regenen. De noordoostenwind is matig tot vrij krachtig en maakt het voor het gevoel waterkoud. Het wordt maximaal 5 tot 7 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt om 21.00 uur Nederlandse tijd bijeen voor een spoedvergadering over de situatie in Syrië. Dat melden meerdere diplomatieke bronnen aan persbureau AFP.

Het spoedoverleg achter gesloten deuren zou zijn aangevraagd door Rusland, een van de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad. Rusland is een bondgenoot van de gevluchte Syrische dictator Assad en heeft hem en zijn familie asiel gegeven.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

Het regime van de Syrische oud-president Assad is gevallen. In onderstaande video zie je een korte reconstructie van wat er zich afgelopen weekend heeft afgespeeld.

Fijne maandag!

De Koninklijke Marechaussee begint vandaag op last van het kabinet met extra grenscontroles. De marechaussee moet dat doen met de huidige capaciteit, waardoor automobilisten er in de praktijk waarschijnlijk weinig van gaan merken.

Asielminister Faber kondigde de maatregel vorige maand aan om mensensmokkel en illegale migratie tegen te gaan. Over het aantal controles kon de minister toen niets zeggen. "Dat kun je per dag of per week bekijken", zei ze. De marechaussee doet geen uitspraken over eventuele extra inzet, maar volgens vakbond Marver gaat het om maximaal vijftig mensen.

Weinig te merken

Er zijn ruim 800 grensovergangen met België en Duitsland. In theorie zou de marechaussee al die grensovergangen vanaf vandaag mogen bewaken, maar dat gaat zeker niet gebeuren. Met de capaciteit die de dienst heeft, zullen de meeste forenzen en vakantiegangers er weinig van merken, denkt de vakbond.

Een van de grensovergangen waar vannacht gecontroleerd werd was bij Bad Nieuweschans, in Groningen:

Er komen geen slagbomen of verkeersfuiken, waardoor lange files de reiziger bespaard zullen blijven. Auto's worden steekproefsgewijs bij een controle vanaf de weg naar een controlepost geleid. Het is dus wel verstandig om een identiteitsbewijs bij je te hebben als je de grens oversteekt.

Van hoeveel mensen er dagelijks de grens oversteken zijn geen cijfers. Wel is het percentage werknemers dat in het buitenland werkt per regio bekend:

De marechaussee voerde altijd al steekproefsgewijs controles uit op de weg, in de trein, op het water en op het vliegveld. Dit heet Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV). De controles die vanaf vandaag worden gedaan zullen er niet heel anders uitzien, het zullen er vooral meer zijn, aldus de marechaussee.

Wat anders is ten opzichte van de oude situatie, is dat de marechaussees langer op één plek mogen controleren en meer mensen staande mogen houden. Ook hebben ze meer bevoegdheden om in internationale treinen te controleren. Nu mogen op bepaalde trajecten maximaal vier coupés doorzocht worden, die limiet is er vanaf nu niet meer.

Onbeantwoorde vragen

Achter de schermen is de marechaussee al een tijdje bezig met de voorbereidingen, maar de politiek is er niet gerust op, bleek tijdens een Tweede Kamerdebat woensdagavond. Minister Faber lag onder vuur over de grenscontroles. Vragen hierover vanuit de Kamer liggen al maanden onbeantwoord op het ministerie. Kamerleden willen opheldering over de impact van de controles op het woon-werkverkeer en vragen zich af hoe Faber de controles in goede banen gaat leiden.

Volgens Volt heeft de Kamer hier "nul informatie" over. Faber reageerde geërgerd en zei dat ze niets weet van vragen die op het ministerie liggen, wat vervolgens weer tot boze reacties in de Kamer leidde. Ook zei ze dat de controles maandag gewoon van start gaan en er niets geheimzinnigs aan is.

Eerder spraken ook grensgemeenten hun zorgen uit over de controles. Burgemeesters van 46 gemeenten vonden de maatregelen onduidelijk en waren bang dat inwoners en ondernemers "nodeloze overlast" kunnen ondervinden. Ook vroegen ze minister Faber om de controles niet zes maanden lang uit te voeren, maar deze in overleg met hen en na evaluatie waar mogelijk eerder af te schaffen.

Die zorgen konden deels worden weggenomen in een gesprek met minister Faber. "De controles zullen gericht gebeuren, er gaan dus ook geen verkeersfuiken ontstaan", zegt een woordvoerder van de gemeente Baarle-Nassau.

Bezuinigd op de marechaussee

Vakbond Marver zegt de zorgen te begrijpen, maar denkt dat de angst ongegrond is. "De grenscontroles zullen worden uitgevoerd binnen de bestaande capaciteit van de Koninklijke Marechaussee, die helaas beperkt is. In de afgelopen 25 jaar is er flink bezuinigd op Defensie, en dus ook op de marechaussee, die hier zwaar onder heeft geleden." De vraag naar marechaussees in ons land is dus veel groter dan het aanbod.

Waar en wanneer er grenscontroles plaatsvinden, is niet bekend. Dat kan volgens de marechaussee overal zijn.

De Zuid-Koreaanse oud-minister van Defensie Kim Yong-hyun heeft het leger vorige week opgedragen om het parlementsgebouw in Seoul te blokkeren. Parlementsleden moesten er zo van worden weerhouden de noodtoestand in het land op te heffen.

Dat zegt de commandant van de elite-eenheden van het Zuid-Koreaanse leger. Kolonel Kim Hyun-tae zegt dat hij alle verantwoordelijkheid op zich neemt voor het handelen van zijn troepen, maar dat hij handelde op bevel van de minister van Defensie. De commandant zegt dat zijn troepen zijn gebruikt.

Overigens lukte het de meeste parlementariërs om ondanks de aanwezigheid van het leger de vergaderzaal te bereiken en de noodtoestand ongedaan te maken.

Mislukte staat van beleg

President Yoon Suk-yeol kondigde afgelopen dinsdag volkomen onverwacht de noodtoestand af in het land. Daarmee zette hij het parlement buitenspel en plaatste hij de media onder het gezag van het leger. Volgens Yoon probeerde de oppositie de regering te dwarsbomen. Later op de dag trok Yoon de noodtoestand weer in, nadat daarover een resolutie was aangenomen in het parlement.

Defensieminister Kim Yong-hyun stapte woensdag op, in de nasleep van de mislukte staat van beleg, en werd gisteren aangehouden. Hij wordt gezien als degene die de president ervan overtuigde de noodtoestand af te kondigen. Hij wordt mogelijk strafrechtelijk vervolgd.

Nieuwe afzettingsprocedure

Zaterdag overleefde president Yoon een motie over zijn afzetting, na een boycot van zijn regeringspartij bij de stemming. De oppositie is echter van plan een nieuwe afzettingsprocedure te starten, hoewel de oppositie niet beschikt over de benodigde tweederdemeerderheid in het parlement.

Het ministerie van Defensie bevestigde vandaag dat Yoon nog steeds opperbevelhebber is. Ondertussen overweegt de Zuid-Koreaanse politie de president een reisverbod voor het buitenland op te leggen zolang beschuldigingen van rebellie aan zijn adres worden onderzocht. Hoewel de president grotendeels immuun is voor strafvervolging, geldt dit niet in het geval van rebellie of landverraad.