NOS Nieuws - Algemeen

De Israëlische regering wil dit jaar 150 miljoen dollar (ruim 137 miljoen euro) extra besteden aan propaganda, ofwel hasbara. Daarmee is het totaalbedrag dat aan dit doel wordt besteed dit jaar ruim twintig keer zo groot als in voorgaande jaren, meldt The Times of Israel. Door de oorlog in Gaza heeft Israël een behoorlijk imagoprobleem en de publieke steun aan het land neemt drastisch af.

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken ontvangt de miljoenen zodra de Israëlische regering de staatsbegroting eind deze maand goedkeurt.

Uitleggen

Hasbara betekent uitleggen in het Hebreeuws, vertelt de Israëlisch-Nederlandse Hilla Dayan, politiek socioloog aan het Amsterdam University College (AUC). Het hasbara-programma wordt uitgevoerd door zowel de Israëlische overheid als pro-Israëlische organisaties en individuen en het wordt onder meer ingezet als het gaat om de bombardementen op Gaza. "De boodschap is altijd hetzelfde: Israël verdedigt zichzelf."

Hasbara is zo oud als Israël zelf, zegt Fabio Cristiano, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij is gespecialiseerd in cyberconflict en desinformatie en doet al vijftien jaar onderzoek naar het Israëlisch-Palestijnse conflict.

"Voordat de staat Israël werd gesticht, besloten de zionistische grondleggers bewust om propaganda te gebruiken om hun koloniale ambities en het bestaan van Israël te rechtvaardigen. Het woord propaganda kreeg later een negatieve connotatie en dus werd dat veranderd in hasbara."

Met het extra geld erkent Israël dat het hasbara-beleid heeft gefaald, zegt Cristiano. "Er is een verschuiving in de publieke opinie, ondanks de steun van westerse overheden aan Israël. De wereldwijde solidariteit onder burgers voor Palestina is ongekend. Peilingen in andere landen laten zien dat Israël steeds meer steun verliest."

Influencers

Israël maakt zich zorgen over de kloof in die landen tussen de overheid en inwoners, zegt Dayan. Door opinies in de samenleving worden politici uiteindelijk ook "in een bepaalde richting" geduwd en dat kan leiden tot beleid tegen Israël, zo wordt gevreesd. Dayan noemt de groeiende druk op landen om geen wapens aan Israël te leveren als voorbeeld. Om dat tegen te gaan, richt Israël zich met zijn propaganda tot het publiek.

De manier waarop het land dat doet, is volgens Cristiano uniek. "Rusland gebruikt staatsmedia zoals RT en Sputnik, die door de Europese Unie zijn verboden. Israëlische propaganda is verfijnder, omdat die systematisch en geïnstitutionaliseerd is en de samenleving als geheel mobiliseert. De Israëlische overheid is daarbij direct betrokken en coördineert het door bijvoorbeeld influencers of nepaccounts op sociale media in te zetten. Daardoor kun je niet snel herkennen of iets hasbara is."

Een Israëlische militair poseert in Gaza met de regenboogvlag. Volgens critici is deze tweet niet alleen hasbara, maar ook pinkwashing:

"Het is duidelijk waar de prioriteiten van Israël liggen", zegt de Amerikaanse podcastmaker Matt Lieb over het verhoogde hasbara-budget. Hij heeft een Joodse achtergrond en maakt sinds eind 2023 de podcast Bad Hasbara, nadat hij "drie maanden lang wreedheden uit Gaza zag". In zijn podcast praten hij en zijn co-host Daniel Maté met gasten over onder meer het propagandabeleid van Israël en steekt hij daar ook de draak mee.

"Ik denk dat Israël gelooft dat als genoeg beroemdheden het land zouden steunen, je dan geen protesten op universiteiten of demonstraties zou hebben", zegt Lieb. De Israëlische pogingen om zichzelf in een positief daglicht te zetten, worden volgens Lieb tenietgedaan door het gedrag van Israëlische militairen in Gaza.

Bad Hasbara-aflevering waarin Matt Lieb de rellen in Amsterdam na de wedstrijd van Ajax - Maccabi Tel Aviv bespreekt:

Lieb: "Ze kunnen zo veel video's op sociale media plaatsen van bekende Israëliërs die praten over homorechten in Tel Aviv als ze willen. Maar die content verschijnt naast beelden van Israëlische militairen die spottend poseren in kleding van Palestijnse vrouwen of waarin ze de slaapkamer van een Palestijns kind belachelijk maken."

Cristiano vermoedt dat de Israëlische regering met het extra hasbara-geld meer zal inzetten op AI (kunstmatige intelligentie) om de boodschap over het voetlicht te brengen. "Israël is een technologische powerhouse. Door de inzet van AI wordt een boodschap gerichter en daardoor effectiever. Daardoor wordt het lastiger om hasbara te weerleggen."

Lieb verwacht dat het geld onder meer naar pro-Israel-influencers gaat om meer socialemediacontent te maken, met het doel om jongeren te overtuigen. Volgens hem verliest Israël steeds meer steun onder Amerikaanse jongeren, vooral van Joodse afkomst.

"Een groot deel van de Joden in de VS is nog nooit in Israël geweest en heeft er geen familiebanden mee. Alles wat ze over het land weten is via de media. En wat ze zien is niet positief."

Goedemorgen! In Den Haag is een solidariteitsdemonstratie voor Alevieten in Syrië en het Nederlands elftal speelt de kwartfinale tegen Spanje in de Nations League.

Eerst het weer: vanochtend kan het in het noorden licht regenen. In de middag is het overal droog met van noord naar zuid 13 tot 17 graden. De wind draait van oost naar zuidwest en is matig van kracht. Vanavond neemt de kans op buien toe.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Aanklagers in Istanbul hebben een rechtbank verzocht om de opgepakte burgemeester Imamoglu langer op te sluiten, in afwachting van zijn proces. De rechters nemen daar vandaag een besluit over.

Het Turkse Openbaar Ministerie beschuldigt de burgemeester van Istanbul van terrorisme en corruptie. Imamoglu ontkent en hij en zijn aanhangers wijzen erop dat de aanklachten politiek zijn gemotiveerd. De populaire burgemeester wordt gezien als de belangrijkste tegenstander van president Erdogan bij de presidentsverkiezingen in 2028.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In Amsterdam hebben gisteren duizenden mensen gedemonstreerd tegen racisme en fascisme. De demonstratie vindt jaarlijks over de hele wereld plaats op de Internationale Dag tegen Racisme & Discriminatie. Op deze editie kwamen meer mensen af dan eerdere jaren. Vorig jaar liepen er zo'n 2000 mensen en het jaar ervoor enkele honderden.

Veel demonstranten van de mars vinden dat de regering aan zet is:

Fijne dag!

Op het politiebureau in Oss is vannacht een arrestant overleden. Het is niet duidelijk wat er is gebeurd. De politie meldt op X dat de man op de binnenplaats van het politiebureau is overleden.

De man was naar het bureau gebracht omdat hij werd verdacht van een inbraak in Oss.

Het overlijden wordt onderzocht door een andere politie-eenheid, onder leiding van de rijksrecherche. Dat is standaardprocedure om de onafhankelijkheid van het onderzoek te verzekeren.

Aanklagers in Istanbul hebben een rechtbank verzocht om de opgepakte burgemeester Imamoglu langer op te sluiten, in afwachting van zijn proces. De rechters nemen daar later vandaag een besluit over.

Het Turkse Openbaar Ministerie beschuldigt de burgemeester van Istanbul van terrorisme en corruptie. Imamoglu ontkent en hij en zijn aanhangers wijzen erop dat de aanklachten politiek zijn gemotiveerd. De populaire burgemeester wordt gezien als de belangrijkste tegenstander van president Erdogan bij de presidentsverkiezingen in 2028.

Concreet gaat het bij de corruptieonderzoeken om vermoedens van lidmaatschap van een criminele organisatie, omkoping en fraude. Het terreuronderzoek gaat voornamelijk over beschuldigingen van steun aan de Koerdische Arbeiderspartij PKK.

Dagenlange protesten

Imamoglu en tientallen anderen van de oppositiepartij CHP werden woensdag gearresteerd. Dezelfde dag en de dagen erna gingen in Turkije tienduizenden mensen de straat op. Die protesten liepen op sommige plekken uit op confrontaties met de politie.

Dit zijn beelden van de demonstratie in Istanbul van gisteravond:

De leider van Imamoglu's partij, Özgür Özel, noemde de arrestatie vorige week "een couppoging tegen de volgende president". Zeer waarschijnlijk zal de CHP vandaag bekendmaken dat Imamoglu de kandidaat wordt voor de landelijke verkiezingen van 2028.

Imamoglu is sinds 2019 burgemeester van Istanbul. Vorig jaar maart versloeg hij in lokale verkiezingen in Istanbul de AK-partij van Erdogan. Ook in de hoofdstad Ankara won Imamoglu's CHP.

Schaatser Jochem Kerssies (25) uit Groningen heeft het wereldrecord 24 uur schaatsen verbroken. De student schaatste op de ijsbaan in Groningen in een etmaal 680 kilometer en 206 meter.

Kerssies verbrak met zijn prestatie het record uit 1994. Dat stond op naam van een andere Nederlander, Jan Roelof Kruithof. De nu 88-jarige man legde toen 655 kilometer en 600 meter af: ongeveer de afstand van Groningen naar Parijs, of drie keer de Elfstedentocht plus een beetje. Kruithof was er bij toen Kerssies zijn wereldrecord verpulverde.

"Het idee zat al twee jaar in m'n hoofd", zei Kerssies voorafgaand aan zijn poging bij RTV Noord. "De hele winter heb ik gefocust op dit record en er ook echt naar toe getraind."

Plasfles

Kerssies zocht voormalig wereldkampioen Kruithof vooraf op voor tips, maar de voormalig marathonschaatser hield de kaarten tegen de borst, weet RTV Drenthe. "Ik moet hem niet teveel advies geven want dat zou in het nadeel van mij zijn. En hij is ook nog eens dertig jaar jonger, rijdt op klapschaatsen en hij krijgt hulp van zogenaamde voorrijders."

Hij herinnert zich nog goed hoe zwaar het was. "Ik heb daar 24 uur geschaatst zonder van het ijs te gaan: plassen en eten deed ik tijdens het rijden, want anders zou het weer een aantal meters schelen. Het eten werd gewoon aangeschoven en dat gold ook voor de plasfles", herinnert Kruithof zich.

Dat hij zijn record nu kwijt is vindt hij jammer. "Natuurlijk vind ik dat vervelend, want het is wel een record dat tot de verbeelding spreekt."

De Britse autoriteiten verwachten binnen zes weken de eerste resultaten van het onderzoek naar de brand in een Londense elektriciteitscentrale, die vrijdag tot grote problemen leidde op luchthaven Heathrow.

De onderzoekers kijken naar het ontstaan van de brand, het falen van back-upvoorzieningen en de noodplannen van de luchthaven. "We zijn vastbesloten om goed te begrijpen wat er is gebeurd en welke lessen we moeten leren", zegt minister van Transport en Energie Miliband.

Dag geen vliegverkeer

Heathrow bleef een dag dicht na de brand en dat betekende een enorme verstoring van het vliegverkeer van en naar de grootste luchthaven van Europa. Vorig jaar maakten dagelijks gemiddeld 229.000 reizigers gebruik van het vliegveld. Zaterdagochtend werd het vliegverkeer hervat.

Volgens energieleverancier Scottish and Southern Electricity Networks hadden ruim 16.000 huizen geen elektriciteit door de stroomuitval die door de brand werd veroorzaakt. Ongeveer 150 Londenaren moesten hun huis uit omdat ze dicht bij de brand wonen.

Beelden van de brand afgelopen vrijdag:

De politie van Rotterdam heeft een 17-jarige jongen uit die plaats aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij een schietincident in de metro in Schiedam gisteren.

Omstanders hoorden gisteren rond 15.00 uur een schot en belden de politie. Agenten sloten het station af voor onderzoek, dat leidde naar een wagon van een metro.

De politie heeft onder andere camerabeelden veilig gesteld en getuigen gehoord. Uit het onderzoek blijkt dat in die metrowagon het schot is gelost.

Waarschijnlijk is een persoon gewond geraakt, maar het is niet duidelijk of dit door het schot komt. De politie roept diegene op om zich te melden.

Voor de vierde avond op rij wordt in Turkse steden gedemonstreerd tegen de arrestatie van burgemeester Imamoglu van Istanbul. Onder meer in Istanbul, Ankara en Izmir heeft de politie waterkanonnen ingezet om de menigtes uiteen te drijven.

In de buurt van het rechtbankgebouw waar Imamoglu wordt verhoord, in Istanbul, hebben aanhangers zich verzameld. Hij en 91 andere op woensdag opgepakte mensen zijn vandaag voorgeleid. De verhoren kunnen naar verwachting vele uren duren. Persbureau Reuters spreekt van vele duizenden demonstranten en honderden agenten in de omgeving.

De politie gebruikt traangas en pepperspray en demonstranten gooien met vuurwerk:

In tientallen steden zijn vandaag protesten gemeld, het is onduidelijk hoeveel er daarvan nog gaande zijn. Afgelopen nacht waren er volgens de organisatoren 300.000 mensen op de been in Istanbul. Persbureau AFP zegt dat er vergelijkbare aantallen zijn op zaterdag. Demonstranten dragen Turkse vlaggen en borden met protestleuzen gericht tegen president Erdogan.

Imamoglu heeft opnieuw de aanklachten tegen hem weersproken. Volgens de autoriteiten wordt hij verdacht van omkoping, fraude en leidinggeven aan een criminele organisatie, maar de oppositie spreekt van een politiek gemotiveerde vervolging.

Presidentsverkiezingen

De in Istanbul populaire burgemeester wordt beschouwd als de belangrijkste potentiële tegenstander van president Erdogan bij de presidentsverkiezingen in 2028. Naar verwachting morgen wordt duidelijk of Imamoglu vrijkomt, of officieel onder arrest wordt geplaatst en naar de gevangenis moet.

Kaasmaker Wilco de Crom is er kapot van: bij zijn kaaswinkel Nieuwerwets in Knegsel in Noord-Brabant is vrijdagnacht ruim 1000 kilo kaas gestolen, meldt Omroep Brabant.

"Dit kan niet anders dan met voorbedachten rade zijn gedaan", denkt de ondernemer. Samen met zijn broer is hij eigenaar van het familiebedrijf. Ze hadden net goud gewonnen op de Nationale Kaaskeuring. "Misschien dat de dieven er daarom brood in zagen. Ik wil ook liever niet zeggen hoeveel die lading waard is, voor ik nog meer mensen op ideeën breng."

Zijn collega werd zaterdagmorgen met de diefstal geconfronteerd. Hij was op weg naar de kaaswagen en zag dat de deur was opengebroken. "Alle kaas was eruit, op een paar kleine stukken na. Drie van de vier wagens waren leeg." In elke bus lag 350 kilo kaas.

Busje door weiland

"Ze zijn ruim een uur bezig geweest", vertelt De Crom. Op beelden van zijn eigen camera zag hij niet veel, maar die van de buren hielpen hem verder. De dieven zijn met een busje door het naastgelegen weiland naar het bedrijf gereden. "Je kon de sporen er nog in zien staan. Toen zijn ze door de heg heen gereden en hebben ze onze poort opengebroken."

Met een kruiwagen van het bedrijf zelf hebben de dieven de kazen in hun busje geladen. "Zelfs al stond alles achter slot en grendel, dan nog kan zoiets gebeuren. Daar word je woest van", zegt de kaasmaker.

Hij hoopt dat oplettende klanten zijn kazen op de markt herkennen. "Die kazen komen ergens uit, dat moet wel. Dus ik hoop op een tip van iemand die ze in de verkoop ziet, zonder ons erbij."

De Duitse tv-acteur Rolf Schimpf is op honderdjarige leeftijd overleden. Hij was in Nederland vooral bekend door zijn rol als hoofdinspecteur Leo Kress in de ZDF-serie Der Alte. Schimpf nam de rol in 1986 over van Siegfried Lowitz en vertolkte die twintig jaar lang in 223 afleveringen.

Volgens informatie van de nieuwssite Bild is hij rustig in zijn slaap overleden in het verpleeghuis in München waar hij woonde.

Bild bezocht de acteur in november toen hij honderd werd. Hij zei toen dat Leo Kress zijn favoriete rol is geweest. Ook zei hij bij die gelegenheid dat het "niet grappig is om zo oud te worden. Je vergeet zoveel, en de mensen die het belangrijkst voor je waren, zijn allemaal gestorven."

Dat gold ook voor zijn vrouw, de actrice Ilse Zielstorff, met wie hij bijna vijftig jaar getrouwd was. Zij overleed in 2015. Schimpf had ook een zoon uit een eerder huwelijk, die in IJsland woont.

Gastrol

Toen de in 1924 in Berlijn geboren Schimpf begon met Der Alte, had hij al veel acteerervaring. Hij had de toneelschool in Stuttgart gedaan en kreeg daarna een vaste aanstelling bij theaters in Luzern en Bern.

Sinds eind jaren 50 was hij ook op televisie te zien, vooral in bijrollen. Eind jaren 60 kreeg hij een vaste rol in de serie Hafenkrankenhaus. Ook speelde hij in de ARD-krimi Tatort en in bijna 50 afleveringen van de misdaadserie Soko 5113.

In 2006 werd de laatste aflevering van Schimpf als Der Alte opgenomen. Toch zou hij nog een keer terugkeren in deze rol. In 2009 speelde hij een gastrol als gepensioneerde hoofdinspecteur Leo Kress in de 340ste aflevering van Der Alte.

Paus Franciscus mag vandaag het ziekenhuis verlaten. Hij heeft nog zeker twee maanden rust nodig om volledig te kunnen herstellen, heeft een van zijn artsen bekendgemaakt.

De 88-jarige paus lag sinds 14 februari in het Gemelli-ziekenhuis in Rome vanwege ademhalingsproblemen als gevolg van een levensbedreigende longontsteking. Het Vaticaan informeert sindsdien dagelijks de pers over zijn toestand.

Sinds de paus in het ziekenhuis ligt, wordt er dagelijks voor hem gebeden in Vaticaanstad. Het nieuws dat hij het ziekenhuis mag verlaten leidt tot blijdschap en opluchting:

Het leek er meerdere keren op dat de geestelijk leider van de katholieke kerk aan de beterende hand was. Toch had Franciscus een aantal keer een terugval.

Hij kreeg zuurstof toegediend en ademhalingstherapie om zijn ademhaling te verbeteren.

De M23-rebellen in de Democratische Republiek Congo hebben besloten hun troepen terug te trekken uit de deze week veroverde stad Walikale en omliggende gebieden in het oosten van het land.

Het besluit is in overeenstemming met het staakt-het-vuren dat in februari werd afgekondigd, staat in een verklaring die met scepsis werd ontvangen door officieren van het Congolese leger.

De Congolese regering hoopt dat de stap tot concrete actie leidt. Afgelopen week trok M23 zich nog op het laatste moment terug uit geplande vredesbesprekingen met de regering.

Kostbare grondstoffen

Walikale, een belangrijk mijnbouwgebied in Oost-Congo, is het meest westelijke punt dat de rebellen hebben bereikt in hun opmars sinds begin januari.

M23, dat volgens de Verenigde Naties gesteund wordt door Rwanda, is momenteel de sterkste gewapende groep in het oosten van Congo en bestaat grotendeels uit Tutsi's. De groep zegt op te komen voor de Tutsi-bevolking in Congo en die te willen beschermen tegen extremistische Hutu's, die na de genocide in Rwanda in 1994 naar het oosten van Congo zijn gevlucht.

Volgens mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en Human Rights Watch maakt M23 zich schuldig aan oorlogsmisdaden, moorden en verkrachtingen. Ook zouden de rebellen uit zijn op zelfverrijking en de vele grondstoffen in het oosten van Congo. Er zijn materialen als goud, lithium en coltan te vinden die op de wereldmarkt zeer gewild en kostbaar zijn.

Het is druk bij een aanmeldcentrum van het Israëlische leger bij Tel Aviv. Want naast een nieuwe lichting dienstplichtigen die zich komt melden, staan er ook zo'n vijftig demonstranten. Ze hebben spandoeken vast met teksten als "Stop de genocide" en "Weiger kinderen te doden".

De demonstranten zijn er om de 18-jarige dienstweigeraar Ella Keidar Greenberg te steunen. Zij moet zich melden bij het leger om de gevangenis in te gaan. Want dat is de straf die je krijgt als je dienstweigert in Israël.

Maar Keidar Greenberg is overtuigd van haar besluit. "Mijn land pleegt een genocide in Gaza. Daar moet ik volgens de wet aan meewerken en dat wil ik niet", zegt ze.

De jonge vrouw is met die mening sterk in de minderheid in Israël. Want hoewel steeds meer Israëliërs willen dat er een einde komt aan de oorlog, zijn er maar weinig mensen die publiekelijk dienstweigeren. Velen zien het leger als het moreel meest hoogstaande leger ter wereld en zien niet hoe er sprake kan zijn van genocide.

Grote consequenties

Sinds 7 oktober 2023, de dag dat Hamas Israël aanviel, is Greenberg de negende persoon die publiekelijk haar dienstplicht niet wil voldoen. Dat is geen makkelijke stap, want het weigeren van de dienstplicht heeft in Israël grote consequenties.

Naast een gevangenisstraf die maanden kan duren heeft zo'n besluit ook gevolgen voor je carrière. En weigeraars krijgen te maken met veel onbegrip en zelfs haat vanuit de samenleving.

Greenberg heeft vooral online met veel haat te maken: "Mijn familie is het niet met mij eens, maar accepteert mij wel. Maar online krijg ik berichten waarin mensen mij verrader noemen, zeggen dat ik maar naar Gaza moet gaan, of dreigen met geweld."

'Ze noemen ons verraders'

Ook Itamar Greenberg weigerde de dienstplicht en zat een celstraf uit van 197 dagen. Hij kwam onlangs vrij en is bij het protest om Keidar Greenberg te steunen. "Ik wilde sowieso niet het leger in, omdat ik niet wil meewerken aan de bezetting. Maar ik wil al helemaal geen onderdeel zijn van genocide."

Hij krijgt net als zijn naamgenoot veel kritiek en haat, vertelt hij. "Voor 7 oktober haatten mensen ons al. Ze noemen ons verraders. Maar 7 oktober gaf mensen nog meer redenen om ons aan te vallen en tegen ons te schreeuwen."

Soul Behar Tsalik zat tot voorkort ook vast omdat hij de dienstweigerde. Hij merkt dat de reacties zijn veranderd sinds de aanval van Hamas:" Sinds 7 oktober is iedereen radicaler en harder geworden. Maar ik denk niet dat mensen echt begrijpen wat we zeggen. Ze zijn bang, voelen zich onveilig en denken dat wij tegen hun kinderen zijn die wel het leger in gaan. Dat gevoel snap ik wel. Maar ik streef naar vrede en wat het Israëlische leger doet is alleen maar meer geweld en daar wil ik geen onderdeel van zijn."

De woede en onbegrip vanuit de samenleving richting dienstweigeraars is ook bij het protest te merken. Vooral bij de ouders die hun dienstplichtige kinderen komen brengen, maakt het protest veel los.

Meerdere ouders lopen op de demonstranten af en beginnen tegen ze te schreeuwen. Er wordt geduwd en spandoeken worden kapotgemaakt. Een man gaat op een intimiderende manier dicht tegen een demonstrant aan staan en schreeuwt dat hij moet vertrekken. Wijzend naar het aanmeldcentrum van het leger zegt hij tegen de demonstrant: "Zonder die Israëliërs zou je hier niet eens kunnen wonen."

Woedende tegendemonstranten

Een vrouw die dranghekken omgooit en schreeuwt naar de demonstranten, loopt trillend van woede weer terug naar de ingang van het aanmeldcentrum. "Ze zijn een grap", zegt ze, wijzend naar de demonstranten. "Mijn dochter gaat nu het leger in. Wij hebben geen keuze in ons land. Dit is Israël en dit is hoe wij leven. En dit is hoe we moeten leven."

Toch lijken de demonstranten niet onder de indruk van het geschreeuw en geduw. Keidar Greenberg: "We zijn het gewend. Dit zien we elke keer als we demonstreren, maar we kunnen het aan."

Als het voor Greenberg tijd is om zich bij de militairen te melden voor haar celstraf, klinkt er veel gejuich en applaus. Want ook al zijn de demonstranten sterk in de minderheid, ze zijn ervan overtuigd dat zij het juiste doen. Greenberg: "Wij zijn een minderheid in Israël, maar daarom is het belangrijk dat we doorgaan met ons verzet. Want we kunnen niet zo doorgaan."

Op de Sallandse Heuvelrug bij Haarle heeft een bosbrand gewoed. Het vuur is inmiddels onder controle, maar de brandweer verwacht nog een tijd bezig te zijn met nablussen.

De brand brak vanmiddag rond 14.00 uur door onbekende oorzaak uit in de buurt van de Palthetoren. Volgens de brandweer is een gebied van zo'n 2500 vierkante meter getroffen. Voor zover is niemand gewond geraakt.

Meerdere brandweerkorpsen uit de omgeving werden opgeroepen om de brand te bestrijden. Ook een drone werd ingezet om de brand goed in kaart te kunnen brengen, meldt regionale omroep Oost.

Hoogste alarmfase

In diverse regio's in het land geldt momenteel een verhoogd risico op natuurbranden door de langdurige droogte. Het gaat om gebieden in het midden, zuiden en (noord)westen van het land.

De betreffende veiligheidsregio's hebben in die gebieden opgeschaald naar de hoogste alarmfase, wat betekent dat mensen "extra alert" moeten zijn. Bij de hoogste alarmfase rukt de brandweer bij een brand met meer wagens en mensen uit.

Een oude fabrieksschoorsteen in Deventer wordt gerestaureerd. De 55 meter hoge schoorsteen, door de stadsbewoners liefkozend 'knuffelpijp' genoemd, stond op de nominatie om gesloopt te worden, maar werd gered nadat honderden Deventenaren protest hadden aangetekend.

"Geweldig dat hij nu gerestaureerd wordt. Een heel belangrijk landmark voor Deventer", zegt erfgoedadviseur Gerda de Bruijn van de gemeente tegen de regionale omroep Oost. "Want het is een ontzettend bijzondere schoorsteen. Het laat in stenen de geschiedenis van de Deventer industrie zien, specifiek de zuivelindustrie."

De uit gele baksteen opgetrokken schoorsteen uit 1955 hoorde bij de voormalige Coberco-melkfabriek. Het fabrieksgebouw werd in 2019 gesloopt, en ook de schoorsteen moest eraan geloven. De eigenaar, een projectontwikkelaar, wilde op het terrein nieuwe bedrijfspanden bouwen. De schoorsteen zou in de weg staan en restauratie zou te duur zijn.

Honderden handtekeningen

De gemeente worstelde met de situatie, maar besloot zich niet tegen de sloop te verzetten. Omdat het bouwwerk geen monumentale status had mocht het worden afgebroken. De omwonenden kwamen daarop in actie om de schoorsteen te behouden.

Het beeldbepalende gebouw hoort bij de stad en het industriële erfgoed mag niet verdwijnen, vonden zij. Er werd onder meer een petitie gestart, die door ruim 600 Deventenaren werd ondertekend. Ook verschillende erfgoedorganisaties vroegen aandacht voor de geliefde schoorsteen.

Toen ook de voltallige gemeenteraad uitsprak dat het object behouden moest blijven, ging het stadsbestuur overstag. De schoorsteen werd door de gemeente voor een euro overgekocht van de eigenaar en er werd een subsidie van 150.000 euro vrijgemaakt. Van dat geld wordt nu de restauratie betaald.

'Belangrijk voor Deventer'

Volgens De Bruijn is de schoorsteen voor veel inwoners belangrijk. "Het was een gewoon een hele belangrijke schoorsteen. Voor de zuivelfabriek in Deventer hebben heel veel mensen gewerkt. Niet alleen in de fabriek, maar ook de boeren uit de omgeving die de melk aangeleverd hebben", zegt ze. Ze snapt waarom de inwoners tegen de sloop in verzet kwamen. "De schoorsteen is gered door de bevolking van Deventer."

De toren krijgt de komende tijd dus een opknapbeurt. Zo moet de schoorsteen opnieuw worden gevoegd en moeten de metalen ringen en ingemetselde traptreden worden hersteld.

De markante pijp zal door de reddingsoperatie en restauratie nog jaren onderdeel zijn van de Deventer skyline. "Als Deventenaren dan weer thuiskomen over de A1 vanuit westelijke richting zien ze de Lebuïnustoren, maar ook de Coberco-schoorsteen. Want die blijft voorlopig zeker staan", aldus De Bruijn.

Bij een terroristische aanslag op een moskee in het zuidwesten van Niger heeft een IS-militie ten minste 44 mensen gedood. Ook zouden dertien mensen gewond zijn geraakt, van wie vier ernstig. Dat zegt het ministerie van Binnenlandse Zaken van het land.

De terreuraanslag was vrijdag in het dorp Fombita, vlak bij de grens met Burkina Faso en Mali. Volgens het ministerie omsingelden zwaarbewapende jihadisten de moskee, waar op dat moment dorpsgenoten bij elkaar waren gekomen voor het middaggebed.

De terroristen voerden een "massamoord van zeldzame wreedheid" uit in de heilige vastenmaand ramadan, zegt het ministerie. Op de staatsomroep werd een verklaring voorgelezen. Ook staken de gewapende mannen een markt en huizen in brand voordat zij zich terugtrokken.

Het ministerie houdt Islamitische Staat in de Grote Sahara, ofwel EIGS, verantwoordelijk voor de aanslag. De door het leger geleide regering heeft drie dagen van nationale rouw afgekondigd.

Gevaarlijke regio

De regio waar de aanslag werd gepleegd is een thuishaven voor jihadistische groepen die aan al-Qaeda en Islamitische Staat zijn gelieerd. Niger voert samen met buurlanden Burkina Faso en Mali al meer dan tien jaar strijd tegen de terreurgroepen.

Niger was lang een bondgenoot van de VS en de EU en ze werkten op militair gebied samen, tot in 2023 een militaire staatsgreep werd gepleegd. De nieuwe autoriteiten sloten zich aan bij de junta's in Mali en Burkina Faso. Sindsdien hebben de drie West-Afrikaanse landen de banden met Rusland aangehaald.

Vorig jaar april besloot de VS zijn militaire bases In Niger te sluiten en troepen terug te trekken. Eerder haalde Frankrijk al zijn militairen en ambassadeur weg uit het land. De veiligheidssituatie in de Sahel, waar Niger ligt, is daardoor volgens experts de afgelopen jaren sterk verslechterd.

Een Nederlandse automobilist is in Duitsland aangeklaagd voor waterverontreiniging, omdat hij een volle brandstoftank in het riool heeft geloosd na een fout bij het tanken.

De man was maandagmiddag aan het tanken in de Duitse plaats Lauenau, gelegen nabij Hannover. Na de tankbeurt ontdekte hij dat hij de verkeerde brandstof had gebruikt. Vervolgens besloot hij die op een andere plek te lozen in het riool, schrijft de Duitse politie in een persbericht.

Daardoor is het water verontreinigd geraakt, omdat hij de brandstof loosde op een plek waar geen installaties zijn die het water zuiveren, zoals een olieafscheider.

Kenteken

Na het dumpen keerde de man terug naar het tankstation om zijn auto alsnog vol te tanken met de juiste brandstof. De autoriteiten kwamen hem op het spoor via zijn kenteken.

Na de actie heeft de brandweer het gebied schoongemaakt en was het tankstation een dag later de meeste tijd gesloten.

In Amsterdam is vanmiddag gedemonstreerd tegen racisme en fascisme. Volgens de organisatoren zijn zeker 10.000 mensen op de jaarlijkse betoging afgekomen. De politie geeft geen schatting.

De demonstranten verzamelden zich vanaf het begin van de middag op de Dam, vanwaar ze door de stad naar het Museumplein liepen.

Zowel op de Dam als het Museumplein waren er sprekers van verschillende organisaties, zoals Kick Out Zwarte Piet, Vrouwen tegen Uitzetting, het Nederlands Palestina Komitee, Een Ander Joods Geluid en de FNV.

Veel demonstranten richtten zich tegen de regering: "Ze zijn er niet voor alle Nederlanders":

De organisatie rekende van tevoren op zo'n 15.000 mensen, maar het is nog niet duidelijk of er daadwerkelijk zoveel betogers op de been zijn gekomen.

Deze editie is wel een stuk drukker dan vorig jaar, constateert stadsomroep AT5. Toen waren er ongeveer 2000 mensen, in 2023 enkele honderden.

'Mensenrechten bedreigd'

De organisatie is in handen van het Comité 21 Maart. Ook is onder andere Amnesty International erbij betrokken. Het comité maakt zich zorgen over de politieke ontwikkelingen in ons land en stelt dat "de democratische rechtsstaat, fundamentele vrijheden en mensenrechten worden bedreigd door het kabinet".

Een van de aanwezigen zei tegen AT5 dat dit het moment is om je te laten horen. "Er is zoveel gaande. De wereld staat in brand en daarom sta ik nu hier."

"Moslims, vluchtelingen en andere Nederlanders met een migratieachtergrond worden gebruikt als zondebok in een strategie die erop gericht is om verdeeldheid en haat te zaaien", is te lezen op de site van het comité.

De demonstratie vindt elk jaar over de hele wereld plaats in het kader van de Internationale Dag tegen Racisme & Discriminatie op 21 maart. In Nederland organiseert het 21 Maart Comité de demonstratie.

Ook demonstratie tegen Erdogan

Er was vandaag in Amsterdam ook een protest tegen de Turkse president Erdogan, op het Beursplein. Daar werd steun betoogd aan de burgemeester van Istanbul, Ekrem Imamoglu. Hij is een grote rivaal van president Erdogan en werd dinsdag samen met zo'n honderd anderen opgepakt.

Ook in Turkije is hiertegen gedemonstreerd. Daar zijn honderden mensen opgepakt bij protesten in meer dan tien steden.

Een café in Vlaardingen, Café Mes, moet de naam veranderen. De gemeente wil "naar aanleiding van het aantal toenemende incidenten met wapens alle verwijzingen naar wapens uit het Vlaardingse straatbeeld weren", staat in een brief aan de café-eigenaar.

Het café heeft de brief op sociale media gedeeld met daarbij de tekst: "Dit is toch niet te geloven!"

Maar een woordvoerder van de gemeente bevestigt dat het om een echte brief gaat. "Het is een maatschappelijk probleem. We hebben al anderhalf jaar een campagne waarbij we jongeren erop wijzen dat je geen wapens bij je moet dragen. Dit hoort daarbij."

Café-eigenaar Arwin Verburgh onderstreept in een reactie tegenover de NOS dat het café al ruim een eeuw de naam Mes draagt en die heeft gekregen van de oprichter, Jan Mes. "Ik hoop dat de naam behouden kan blijven, want het café is een begrip in de regio", zegt Verburgh, die in gesprek wil met de gemeente.

13-jarige doodgestoken

Vorige maand werd een 13-jarige jongen uit Schiedam doodgestoken door een leeftijdsgenootje. Beide jongens zaten op het Geuzencollege in Vlaardingen.

Café Mes handelt volgens de brief in strijd met de Gemeentewet over aanstootgevende reclame. De gemeente wijst erop dat jongeren zich sterk laten beïnvloeden door visuele verwijzingen naar wapens.

"Wanneer jongeren dagelijks worden geconfronteerd met uitingen waarin wapens als normatief worden geduid, zal het dragen van een wapen op enig moment ook als normaal worden gezien."

Jongeren lopen tegenwoordig rond met messen uit de keukenla, zegt de gemeentewoordvoerder. Daarom wil de gemeente ook campagnestickers ophangen in winkels waar messen worden verkocht.

De gemeente wil komende week in gesprek met de eigenaar van Café Mes.

Wat een ontspannen boottrip had moeten worden van Bali naar het populaire eiland Nusa Penida, is gisteren geëindigd met de dood van één van de opvarenden. De Nederlandse Eva Jongbloed, die met haar Spaanse nichtje aan boord was, overleefde het en maakt zich, net als eerdere reizigers, grote zorgen over de veiligheid bij dit soort tours.

Jongbloed was elf dagen op vakantie op Bali en boekte online een tripje via een grote website voor reisactiviteiten. "We hadden de keus tussen een boottocht met een grotere ferry en een kleinere boot. De kleinere boot is iets duurder, want daarmee ga je met pijlstaartroggen zwemmen voor de kust van Nusa Penida", vertelt Jongbloed.

De volgende ochtend stapte ze met haar nichtje op Bali aan boord van een kleine boot. Aan boord waren elf toeristen en vier bemanningsleden. De crew zei niets over de ruwe zee en alleen een 7-jarig meisje kreeg op verzoek van haar ouders een reddingsvest om.

Jongbloed: "Bij de haven was het water nog helemaal glad, maar toen we verder de zee opgingen, werden de golven al gauw veel hoger. Ik ben toen gaan filmen. Er kwam één hoge golf en bij de tweede werd ik uit de boot gelanceerd."

Bekijk hier de beelden die Jongbloed maakte van het ongeluk:

De boot was gekapseisd. Jongbloed klampte zich vast aan een drijvend kussen uit de boot. Tien meter verderop wist haar nicht met veel andere passagiers op de boot te klimmen. Een 39-jarige Australische vrouw bleek onder de boot vast te zitten en verdronk.

De bootreis naar het populaire eiland is vaker negatief in het nieuws. In het gebied kan het tussen oktober en maart zeer slecht weer zijn. Zware regenval en harde wind kunnen de tochten soms gevaarlijk maken, zeker met relatief kleine boten. Ook in eerdere jaren waren er incidenten met doden, onder meer doordat boten kapseisden in zwaar weer.

De lokale overheden hebben vorig jaar beloofd strenger te kijken naar de vergunningen van kleine bootverhuurders die toeristen ook bij zwaar weer naar Nusa Penida brengen. Maar nu is het dus toch opnieuw misgegaan.

Woestere zee

Jongbloed werd uiteindelijk opgepikt door eenzelfde type boot, die haar dropte op het strand van Nusa Penida. Daarna werd ze met een grotere ferry terug naar Bali vervoerd.

"Mijn nichtje en ik pakten meteen een reddingsvest. De rest van de toeristen die aan boord waren en dit niet hadden meegemaakt keken ons raar aan en zeiden: 'Jullie stellen je aan', maar we waren zo bang. De golven waren nog steeds zo hoog."

Een Australische toerist die in augustus op een boot in zwaar weer terechtkwam, deelde vorig jaar al haar verhaal. Ze drukte toeristen op het hart om tours op grotere boten te boeken.

Jongbloed sluit zich daarbij aan en gaat zelfs nog verder. "Ik deel mijn verhaal om anderen te waarschuwen. Doe research, bedenk twee keer of je dit wil doen. Dit is niet een dagtripje zoals in Europa. De Indische Oceaan is een woestere zee. En als je hier bent in het regenseizoen, sla het dan over."