Zelensky bespreekt op EU-top mogelijk vredesplan met Rusland
Achter de schermen werken de EU, de NAVO en de Oekraïense president Zelensky aan een plan om vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland mogelijk te maken. Op de EU-top in Brussel was Zelensky te gast om met de Europese regeringsleiders de voorwaarden te bespreken waaronder hij bereid is met Rusland te onderhandelen.
De EU-landen zullen het snel eens moeten worden over de vraag hoe ze Oekraïne gaan helpen om zo sterk mogelijk aan de onderhandelingstafel plaats te kunnen nemen.
GarantiesMocht Rusland aan tafel willen, en mocht er in het nieuwe jaar een bestand komen tussen de strijdende partijen, dan kan dat alleen met stevige veiligheidsgaranties, zo zei president Zelensky.
Hij benadrukte dat de Russische leider Poetin in zijn ogen niet te vertrouwen is. "Hij is heel gevaarlijk voor iedereen. Voor hem doen mensenlevens er niet toe. Ik denk dat hij gek is. Hij houdt ervan mensen te vermoorden."
Als op 20 januari Donald Trump aantreedt als nieuwe president van de Verenigde Staten zal de druk toenemen om snel tot een deal te komen. "Welcome Donald", zei Zelensky daarover. Om vervolgens te benadrukken dat een staakt-het-vuren alleen zin heeft als er een goed plan ligt voor de toekomst van Oekraïne.
Plan MacronVorige week spraken de Franse president Macron en de Poolse premier Tusk al met elkaar in Warschau. Toen ging het over de mogelijke inzet van Europese troepen om een bestand in Oekraïne te bewaken. Poolse media schreven toen dat het om 40.000 troepen zou kunnen gaan. Maar welke aantallen exact nodig zijn, is niet duidelijk.
Na dat gesprek was Tusk nog terughoudend over het idee. "Ik wil een einde maken aan speculaties over de inzet van Europese troepen in Oekraïne na een mogelijk vredesakkoord of staakt-het-vuren."
Ook vandaag op de top wilden EU-leiders nog niet op de zaken vooruitlopen. "Peace through strength" is het motto. Duidelijk is dat Zelensky gisteravond in de ambtswoning van NAVO-chef Rutte met Macron sprak over de mogelijke inzet van Europese militairen bij de naleving van een akkoord. "Ik steun zijn initiatief", zei Zelensky.
Toch ziet hij zijn land liever lid worden van de NAVO. Maar in aanloop daarnaartoe zou de inzet van westerse militairen nodig kunnen zijn om Poetin op afstand te houden, aldus Zelensky.
'Geen capitulatie'Na afloop van de EU-top zei de net aangetreden Portugese voorzitter van de Europese Raad António Costa dat Oekraïne kan rekenen op de steun van de EU bij het bepalen van de strategie. "Niet tegen elke prijs, geen capitulatie, alleen Oekraïne zelf kan bepalen onder welke voorwaarden er een vredesakkoord kan komen."
Premier Schoof sluit zich daarbij aan. "Het eerste wat we met elkaar moeten doen is zorgen dat de situatie aan het front zodanig is dat Oekraïne sterk staat. Dan kan namelijk Oekraïne ook zelf besluiten onder welke condities zij uiteindelijk de onderhandelingen willen voeren."