NOS Nieuws - Algemeen

Nederland begint vandaag met het afgooien van voedsel en andere hulpgoederen boven Gaza. Deze week vertrok een militair transportvliegtuig vanaf Eindhoven Airport naar Jordanië, waar het wordt volgeladen. Hulporganisaties zijn kritisch, zij noemen de droppings gevaarlijk, duur en niet toereikend.

"Elke poging om hulp te bieden, is welkom, want het is hard nodig", zegt Olga Cherevko, woordvoerder van de VN-organisatie OCHA, die wereldwijd humanitaire hulp coördineert. "Maar als we het hebben over schaal en effectiviteit is er geen alternatief voor hulp via land." Een vrachtwagen kan veel meer hulpgoederen vervoeren tegen veel minder kosten.

Het kabinet stemde vorige week in met de droppings op verzoek van Jordanië. De demissionaire ministers Veldkamp (Buitenlandse Zaken) en Brekelmans (Defensie) noemden de situatie in Gaza "catastrofaal".

Het Nederlandse vliegtuig moet de komende twee weken elke dag een vlucht gaan maken. In de pakketten die aan parachutes hangen, zitten drinkwater, medicijnen en houdbaar voedsel.

De eerste Nederlandse dropping komt op de dag dat het Israëlische veiligheidskabinet instemt met uitbreiding van de oorlog. Na een urenlang overleg kwam naar buiten dat een meerderheid akkoord ging met premier Netanyahu's plan voor de bezetting van Gaza-Stad.

Droppings zouden "een uiterste redmiddel" moeten zijn, zegt Mirthe Bosch, humanitair expert bij Oxfam Novib. "Voor als er geen enkele andere vorm van hulp meer mogelijk is. Dat is niet aan de orde: aan de grens staan duizenden vrachtwagens klaar om hulpgoederen te leveren." Ze noemt de droppings een "symbolische poging om het geweten van politici te sussen".

Doordat Israël structureel te weinig hulpgoederen doorlaat, lijden veel Palestijnen honger. In maart besloot Israël om de grenzen helemaal te sluiten. Na een totale blokkade kwam er de afgelopen maanden mondjesmaat voedsel naar binnen. Na internationale druk besloot Israël recent om wat meer hulp toe te staan, ook via droppings.

Maar de nood is zo hoog, dat er massaal voedsel en medische hulp naar binnen moet, benadrukken hulporganisaties. Een op de drie Palestijnen heeft dagenlang niet te eten, zegt voedselwaakhond IPC.

Elke dag sterven er mensen aan gevolgen van de honger, meldt het WFP. UNWRA-baas Lazzarini spreekt van "een afleidingsmanoeuvre en een rookgordijn" door Israël om iets meer voedsel toe te laten.

Voedseldroppings zijn bovendien niet zonder risico en een goede distributie is niet mogelijk. "Pakketten komen in zee terecht of in evacuatiezones waar de Palestijnse bevolking niet mag komen", zegt Cherevko. Er zijn al meerdere gewonden en doden gevallen doordat parachutes niet opengingen en pakketten of losse voedselmiddelen op mensen terechtkwamen.

'Ik weet dat een voedseldropping gevaarlijk is, maar ik moet erheen', vertelt een bewoner van het noorden van Gaza aan de NOS:

Voor Palestijnen kan een dropping betekenen dat ze die dag een maaltijd kunnen eten, maar deze manier van hulpverlening is "onmenselijk", zegt Bosch van Oxfam. "Zakken meel worden boven een uitgeputte en uitgehongerde bevolking gedropt en mensen moeten er letterlijk op af rennen. Wie het sterkst is, krijgt wat."

Er is geen controle over wie de hulp ontvangt. Mensen die oud, gewond of ziek zijn kunnen de plekken niet bereiken en gewapende bendes proberen het voedsel te stelen. "Zolang mensen worden afgesloten van hun levenslijn los je niets op met een paar voedseldroppings. Er is directe toegang nodig", zegt Bosch. "Dat is mogelijk, maar het vereist politieke wil."

Het Israëlische kabinet stemt in met een plan om Gaza-Stad te bezetten. Dat is bekendgemaakt door het kantoor van premier Netanyahu. Het besluit werd genomen na urenlang overleg, pas tegen de ochtend kwam de beslissing naar buiten.

In hoeverre Netanyahu's oorspronkelijke plan voor de volledige bezetting van de Gazastrook is afgezwakt, is nog onduidelijk. Mogelijk is het onder druk van de legerleiding iets aangepast. Voorafgaand aan het kabinetsberaad, dat zo'n tien uur zou hebben geduurd, had Netanyahu gezegd dat Israël heel Gaza wil bezetten.

Gaza-Stad is veruit de grootste stad in Gaza en Israël heeft al grote delen, zo'n 75 procent, van de enclave in handen. Israël zou van plan zijn om honderdduizenden Palestijnen te dwingen naar het zuiden te gaan. De hulp aan Palestijnen buiten de gevechtszones zou worden opgevoerd.

In de verklaring stelt Israël zich vijf doelen: het ontwapenen van Hamas, de terugkeer van alle gijzelaars, demilitarisering van Gaza; veiligheidscontrole over Gaza en de instelling van een alternatief civiel bestuur in Gaza. Dat bestuur mag niet Hamas of de Palestijnse Autoriteit zijn.

Het veiligheidskabinet zou met "een duidelijke meerderheid" hebben ingestemd met het plan van Netanyahu. Hoeveel weerstand er was, is niet duidelijk. Een alternatief plan dat op tafel lag, zou volgens de verklaring niet hebben geleid tot het volledig verslaan van Hamas noch tot de terugkeer van de gijzelaars.

De 25 procent van Gaza die nog onder Palestijnse controle zou vallen, bestaat uit een ongeveer veertien kilometer lange kuststrook en Gaza-Stad, waar bij elkaar 1 tot 1,5 miljoen Palestijnen zouden verblijven.

Correspondent Ralph Dekkers in Tel Aviv:

"Dit besluit betekent dat de 800.000 tot 900.000 bewoners van Gaza-Stad een evacuatiebevel krijgen en dan tot de symbolische datum van 7 oktober de tijd zouden hebben om naar het zuiden van Gaza te verhuizen, naar de vluchtelingenkampen daar. Daarna zou het offensief van Israël moeten beginnen.

Netanyahu wilde Gaza volledig innemen, maar er was druk van het leger en ook van een aantal ministers. Zij vinden dat als die stap wordt gezet Israël internationaal nog meer onder vuur komt te liggen. Er is daarom toch voor een compromis gekozen om alleen Gaza-Stad te bezetten. Toch zal ook dit besluit tot veel internationale kritiek leiden.

Er is weinig steun onder de bevolking voor het besluit. Opiniepeilingen wijzen uit dat ongeveer driekwart van de bevolking wil dat de oorlog stopt. Veel Israëliërs zijn bang voor het lot van de Israëlische gijzelaars en willen een einde aan de oorlog, in ruil voor de gijzelaars die nog vastzitten in Gaza."

Netanyahu zei eerder op de dag: "We willen het niet houden, we willen het niet besturen. We willen het overdragen aan een Arabische troepenmacht."

Weerstand bij legertop

Een verdere uitbreiding van de bezetting door Israël gaat in tegen de wens van veel traditionele bondgenoten van Israël en ook in het land zelf is felle weerstand. De legertop, met stafchef Eyal Zamir voorop, heeft zich ertegen uitgesproken. Hij zou grote bedenkingen hebben bij de uitvoerbaarheid.

Zamir, die in februari werd aangesteld als stafchef, maakte zich naar verluidt zorgen over de belasting die het zou betekenen voor het leger, dat er al bijna twee jaar oorlog op heeft zitten. Het leger zou voor onbepaalde tijd de verantwoordelijkheid moeten dragen voor de levens van de twee miljoen Palestijnen die er wonen.

Ook vreest hij voor de levens van zijn manschappen als zij opnieuw diep Gaza in moeten trekken, met name in Gaza-Stad zou een guerrilla-oorlog dreigen. Het leger zou liever een staakt-het-vuren sluiten met Hamas. In hoeverre Zamir zich kan vinden in het plan dat nu naar buiten komt, is onduidelijk.

Ook organisaties van gijzelaarsfamilies hebben zich fel laten horen. Zij vrezen dat een uitbreiding van de oorlog en de bezetting leidt tot de dood van de nog levende gijzelaars. Dat zijn er volgens inschattingen nog zo'n twintig. Ook houdt Hamas nog zo'n dertig lichamen van gijzelaars vast.

Straatprotesten

Hamas noemde Netanyahu's plan donderdag in een verklaring een "coup" gedurende de gesprekken over een staakt-het-vuren. Volgens Hamas toont het dat Netanyahu "de gijzelaars opoffert voor zijn persoonlijke belangen".

Terwijl het kabinet bijeen was, gingen duizenden mensen in Israël de straat op tegen premier Netanyahu en zijn plannen. Onder de betogers waren families van gijzelaars en Israëliërs die zijn vrijgekomen uit handen van Hamas. In Tel Aviv werden tien betogers opgepakt, melden Israëlische media.

Een kajaktochtje van JD Vance en zijn familie doet stof opwaaien in de Verenigde Staten. De veiligheidsdienst, verantwoordelijk voor de beveiliging van de Amerikaanse vice-president, liet speciaal daarvoor het waterpeil van een rivier in Ohio verhogen.

De Vance-familie ondernam het uitstapje op 2 augustus, de dag dat JD Vance zijn 41ste verjaardag vierde. Ze gingen kajakken op de Little Miami River, maar volgens de veiligheidsdienst was het waterpeil te laag voor de motorboten die Vance en zijn entourage moesten beveiligen. Bij een inspectie vooraf zou een lokale boot al zijn vastgelopen.

Om die reden werd besloten de watertoevoer vanuit een meer in de buurt tijdelijk op te voeren. Ceasar Creek Lake is verbonden met de Little Miami River.

Bezuinigingen

Critici hekelen het ingrijpen voor een vakantietripje van de Republikein. Ze wijzen op de enorme bezuinigingen die zijn doorgevoerd in de overheidsuitgaven. Een voormalige advocaat van oud-president George W. Bush liet van zich horen op X. Richard W. Painter, gespecialiseerd in rechtsethiek, noemde het schandalig dat er geld is uitgegeven van belastingbetalers om het waterpeil van een rivier te verhogen zodat de vice-president kan kajakken. Painter wees ook op de bezuinigingen op parkbeheer, waardoor vakanties van 'gewone' Amerikanen belemmerd zouden worden.

De woordvoerder van Vance haastte zich om te zeggen dat die er niets van af wist. "De geheime dienst neemt vaker maatregelen die niet bekend zijn bij de vice-president of zijn staf, net als afgelopen weekend."

Vance is niet de eerste politicus voor wie het waterpeil van een rivier wordt verhoogd. Toen de Democratische vice-president en presidentskandidaat Al Gore zich in 1999 in een kano wilde laten fotograferen op de Connecticut River werd een dam opengezet om het waterniveau op te krikken. Ook dat was op verzoek van de veiligheidsdienst. Net als Vance zei ook Gore dat hij er niet om had gevraagd.

De regering van president Trump vraagt het Hooggerechtshof opnieuw om in te grijpen tegen beperkingen die een lagere rechtbank heeft opgelegd bij het oppakken van vermoedelijke illegale immigranten. Een rechter in Los Angeles oordeelde dat er "een berg aan bewijs" is dat de arrestatie-aanpak van migratiedienst ICE in strijd is met de grondwet.

De rechter kwam tot de conclusie dat mensen in het zuiden van Californië niet zomaar opgepakt mogen worden op basis van de taal die ze spreken of waar ze werken, bijvoorbeeld in een autowasstraat of op andere plekken waar veel migranten werken.

In juni veroorzaakten grootschalige invallen en willekeurige arrestaties door agenten van migratiedienst ICE paniek in immigrantengemeenschappen. Ze leidden tot grootschalige protesten in Los Angeles. Tijdens de onlusten stuurde Trump de Nationale Garde en mariniers naar de stad.

Belemmering

De zaak was aangespannen door een belangenorganisatie voor immigranten, die de regering-Trump ervan beschuldigt systematisch mensen met een donkere huidskleur op te pakken of mensen die Spaans spreken of Engels met een accent.

Een poging om de uitspraak van deze rechter van tafel te vegen mislukte, waarop de regering bekendmaakte naar het Hooggerechtshof te stappen.

"Het vonnis van de rechtbank belemmert nu in ernstige mate de rechtshandhaving in een regio die groter en dichter bevolkt is dan veel landen en die is uitgegroeid tot een belangrijk epicentrum van de immigratiecrisis", stelt het ministerie van Justitie in een verzoekschrift.

Het Hooggerechtshof heeft de afgelopen maanden in meerdere gevallen uitspraken van lagere rechtbanken van tafel geveegd, ten gunste van de regering-Trump.

Door een brand in een flatgebouw in Eindhoven konden gisteravond bewoners van zes appartementen niet thuis slapen. Bij de brand raakten drie mensen zwaargewond.

De brand brak rond 21.00 uur uit op de derde verdieping van het gebouw. Volgens Omroep Brabant ging er een ontploffing op een balkon aan vooraf. Daarna sloeg het vuur over naar de vierde verdieping. De brandweer had het vuur rond 22.30 uur onder controle.

De bewoners van het flatgebouw waren in de tussentijd al geëvacueerd. Ze werden opgevangen op een parkeerterrein achter de flat, waar ook een mobiel toilet werd geplaatst, schrijft de regionale omroep.

Onder afzetlint door

Rond 01.00 uur konden de meeste mensen weer naar huis, toen de politie had vastgesteld dat het gebouw stabiel was. Een aantal bewoners had voor die tijd al geprobeerd onder de linten door terug naar huis te gaan, maar dat lieten agenten niet toe.

Bewoners van zes appartementen konden niet terug. Voor hen is een alternatieve opvangplek gezocht voor de nacht, zegt de veiligheidsregio.

Het is nog onduidelijk wat er precies is ontploft en wat daaraan vooraf is gegaan.

Een medewerker van Albert Heijn in Rotterdam-Pendrecht is neergestoken. Het slachtoffer was op dat moment aan het werk in de supermarkt aan de Krabbendijkestraat. De politie heeft een verdachte opgepakt.

De melding van het steekincident kwam rond 19.40 uur binnen bij de politie, meldt Rijnmond. De neergestoken medewerker is met onbekende verwondingen naar het ziekenhuis overgebracht. Volgens de politie was hij goed aanspreekbaar.

Andere medewerkers van de supermarkt hielden de verdachte in bedwang totdat de politie kwam en hem meenam.

Er is nog niets bekend over de toedracht van het steekincident.

Nu hij op leeftijd komt, wil Chris van der Sman (90) de zelfgebouwde replica's van twee kerken verplaatsen. Wat hem betreft worden ze verhuisd van zijn achtertuin in Nootdorp naar Delft, een afstand van slechts een paar kilometer. Toch kost de verhuizing 130.000 euro omdat er een hijskraan aan te pas moet komen en de kerken uiterst omzichtig moeten worden verplaatst.

"Ik ga hier niet meer zo lang wonen", zegt Van der Sman bij Omroep West. "En ik wil niet dat de kerken verloren gaan als ons huis ooit verkocht wordt. Ze horen in Delft. Wat zou Delft zijn zonder die kerken?'

Het gaat om twee minutieus nagebouwde replica's van de Oude en de Nieuwe Kerk. Ook al zijn het miniatuurkerken, echt klein zijn ze niet. Een van de torens is meer dan vijf meter hoog.

Gefascineerd

"Ik ben altijd gefascineerd geweest door middeleeuwse bouw, vooral kerken" aldus Van der Sman. "In mijn jeugd bouwde ik al miniatuurtjes. Toen dacht ik: als ik later op mezelf woon, dan bouw ik de Nieuwe Kerk van Delft."

Die belofte aan zichzelf kwam hij na. In 1962 ging hij samenwonen met zijn vrouw, die symbolisch de eerste steen heeft gelegd. "Vanaf dat moment heb ik 25 jaar aan de Nieuwe Kerk gewerkt. Toen die klaar was, ben ik meteen begonnen aan de Oude Kerk. Daar heb ik 23 jaar aan gebouwd."

Zelfgebakken baksteentjes

Alles aan de modellen is tot in detail uitgewerkt. De mini-baksteentjes heeft Chris zelf gebakken. Het glas-in-lood is zo goed mogelijk nagemaakt. De klokken in de kerken staan stil op 10.10 uur. "Dan ga ik met mijn vrouw gezellig samen koffie drinken."

Maar nu wil Van der Sman de kerken dus thuis brengen. Hij heeft in overleg met de gemeente en een aantal organisaties twee plekken gevonden waar de kerken naar toe kunnen.

Voor de Oude Kerk is ruimte bij een zorgcentrum aan de Chopinlaan. De Nieuwe Kerk kan naar de botanische tuin van de TU Delft. Het gaat om twee plekken die vrij toegankelijk zijn voor publiek.

Crowdfunding

Nu hoeft Van der Sman alleen nog maar het geld te vinden voor de verhuizing, De gemeente wil niets bijdragen, dus is hij een crowdfundingsactie begonnen.

Eén van de mensen die hem bij die actie te hulp schieten is ondernemer en lokaal politicus Marcel Koelewijn. De verhuizing van de miniatuurkerken is geen simpele klus, laat die weten.

"Per kerk is 65.000 euro nodig", aldus Koelewijn. "'Dat komt omdat ze met stalen frames en een hijskraan voorzichtig verplaatst moeten worden. Daarna moeten ze op de nieuwe locaties weer zorgvuldig worden opgebouwd. Daar hangt een flink prijskaartje aan"

De grote natuurbrand die sinds dinsdag in het zuiden van Frankrijk woedt is onder controle, zeggen de lokale autoriteiten. De brand in het departement Aude, grofweg tussen Carcassonne en Narbonne, heeft in korte tijd 170 vierkante kilometer aan struikgewas, pijnbomen en landerijen in de as gelegd.

Eerder vandaag meldde de brandweer al dat de bosbrand zich minder snel kon uitbreiden dan de afgelopen dagen. Toch werd verwacht dat hogere temperaturen en hardere wind het blussen verder zouden bemoeilijken.

Veelal brandweerlieden gewond

De natuurbrand is de grootste die Frankrijk in vijftig jaar heeft meegemaakt. Een vrouw die weigerde te evacueren uit het gebied is in haar woning om het leven gekomen. Dertien mensen raakten gewond, onder wie elf brandweerlieden. Voor zover bekend zijn 25 woningen beschadigd of verwoest en 35 voertuigen in vlammen opgegaan.

Inmiddels is bekend waar de brand ontstaan is, liet het ministerie van Binnenlandse Zaken vanochtend weten. Wel moet nog worden vastgesteld waardoor de brand is veroorzaakt en of het om een ongeluk of opzet gaat.

In Kenia, vlak bij de hoofdstad Nairobi, is een medisch vliegtuig van de hulporganisatie AMREF Flying Doctors neergestort in een woonwijk. Zeker zes mensen zijn daarbij om het leven gekomen, meldt persbureau AP.

Volgens de Afrikaanse hulporganisatie steeg het vliegtuig, een Cessna Citation XLS, op in Nairobi, en was het onderweg naar Somaliland. De Keniaanse luchtvaartautoriteit bevestigt aan lokale media dat het toestel drie minuten na het opstijgen radio- en radarcontact verloor.

Een lokale functionaris van Kiambu County, de regio waar de crash plaatsvond, zegt dat er vier inzittenden van het vliegtuig zijn omgekomen. De twee andere slachtoffers zouden zich in het huis waarop het toestel is neergestort hebben bevonden.

Het is niet duidelijk of er meer mensen aan boord waren, en of er nog vermisten zijn. De politie en het leger zijn bezig de wrakstukken te bergen.

De politie heeft bijna 1600 kilo cocaïne aangetroffen in twee voertuigen in Gorinchem. De drugs hebben een straatwaarde van enkele tientallen miljoenen euro's.

Volgens omroep Rijnmond zijn vier mensen opgepakt.

In de Rotterdamse haven worden door de douane vaker dergelijke hoeveelheden onderschept, maar de politie treft die niet vaak aan.

In dit geval blijkt het te gaan om een al langer lopend onderzoek, waarover de politie nog niet veel wil zeggen. Op 26 juni is een 53-jarige man opgepakt in Ede. Hoe de politie de man op het spoor was gekomen is onbekend, wel werd bij hem bijna zestig kilo cocaïne aangetroffen.

Vervolgonderzoek

Het vervolgonderzoek leidde de politie op 8 juli naar Gorinchem, waar in twee voertuigen bijna 1600 kilo cocaïne werd aangetroffen en in beslag genomen. Drie mannen van 22, 37 en 54 jaar oud uit Rotterdam werden direct aangehouden.

Na de vondst van deze partij coke doorzocht de politie nog dezelfde dag een pand in Gorinchem. Later die dag viel de politie ook binnen in een bedrijfspand op industrieterrein Oostervaart in Lelystad, meldt Omroep Flevoland.

Of er bij die doorzoekingen meer drugs of wapens zijn aangetroffen is niet bekendgemaakt. De vier verdachten zitten nog vast, meer aanhoudingen worden niet uitgesloten.

President Trump wil dat de topman van de Amerikaanse chipfabrikant Intel opstapt. Hij stelt dat er sprake is van een flinke belangenverstrengeling, maar geeft verder geen uitleg.

"Er is geen andere oplossing", schreef hij op Truth Social. Na deze uitspraken daalden de aandelen van het bedrijf met 3,5 procent. De chipfabrikant is een van de drie belangrijkste producenten ter wereld, samen met het Taiwanese TSMC en het Koreaanse Samsung.

De hoogste baas, de Amerikaan Lip-Bu Tan, zou voordat hij bij Intel werkte in honderden Chinese bedrijven hebben geïnvesteerd. Sommige daarvan hebben banden met het Chinese leger, ontdekte persbureau Reuters dit jaar.

Tan zou tussen maart 2012 en december 2024 zeker 200 miljoen dollar hebben geïnvesteerd, onder andere in Chinese chipbedrijven. In maart dit jaar werd hij de hoogste baas van Intel.

Vragen van senator

Reuters meldde deze week dat de Republikeinse senator Tom Cotton de voorzitter van de raad van bestuur van Intel vragen had gesteld over Tans banden met Chinese bedrijven.

"Amerikaanse bedrijven die overheidssteun krijgen moeten verantwoordelijk omgaan met belastinggeld en zich houden aan strenge veiligheidsvoorschriften", schreef Cotton erover op X.

Correspondent Verenigde Staten Sjoerd den Daas:

"Onorthodox voor een Amerikaanse president is het, om op te roepen tot het opstappen van een bestuursvoorzitter van een beursgenoteerd bedrijf. Niet voor Trump, die zich graag en veelvuldig mengt in alle facetten van de samenleving.

Trumps oproep lijkt vooral ingegeven door een onderzoek van persbureau Reuters, waarin geschreven werd over de belangen die Tan de afgelopen jaren opbouwde in Chinese chipbedrijven. Tan stond eerder aan het roer van een bedrijf dat afgelopen week erkende Amerikaanse exportrestricties te hebben overtreden.

Washington is al langer bezig chipbedrijven meer te laten investeren en produceren in Amerika, en probeert Chinese toegang tot geavanceerde chiptechnologie af te knijpen. Onder Trump is dat geïntensiveerd.

Sommige analisten zeggen dat Tans kennis van de Chinese markt een voordeel kan zijn, in een tijd waarin Amerika en China zijn verwikkeld in een strijd om technologische superioriteit. Anderen zien het juist als politiek risico, in een tijd waarin banden met China onder het vergrootglas liggen.

Intel, ooit een voorloper, loopt mijlenver achter op zijn concurrentie. Vooral als het gaat om de ontwikkeling van AI-chips. Om de inhaalslag te maken kreeg het de afgelopen jaren miljarden aan steun vanuit de overheid. Trump zal stappen willen zien van Intel die zijn beleid zullen ondersteunen."

De chipmaker heeft nog niet gereageerd op de uitspraken van Trump. Gisteren zei een woordvoerder dat zowel Intel als Tan "zeer toegewijd is aan de nationale veiligheid van de VS en de integriteit van onze rol in het Amerikaanse defensie-ecosysteem".

Het bedrijf wil ook in gesprek met de senator.

De Amsterdamse politie is op zoek naar drie fietsers die meer weten van de sabotage van het spoor tijdens de NAVO-top. Onbekenden staken toen meerdere belangrijke kabels in brand, waardoor het treinverkeer van en naar Schiphol de hele dag platlag. Tot nu toe is niemand opgepakt.

De politie komt voor het eerst met meer informatie over wat er op 24 juni is gebeurd bij het spoorviaduct over de Oeverlandenweg in Amsterdam Nieuw-West, meldt AT5. Tegelijkertijd zoekt de politie een aantal "belangrijke getuigen", onder wie de fietsers.

Op 24 juni werd al nadrukkelijk rekening gehouden met een misdrijf. Nu is de politie er zeker van dat de brand in de kabels is aangestoken, waarschijnlijk om bij het begin van de NAVO-top het treinverkeer te ontregelen.

Brandversnellende middelen

Koperdiefstal, een technisch mankement of een ongeluk worden uitgesloten. Uit forensisch onderzoek blijkt dat "brandversnellende middelen" zijn gebruikt. Daarom noemt het onderzoeksteam brandstichting nu "het meest aannemelijk".

Uit het onderzoek blijkt dat de brand vermoedelijk tussen 02.51 uur en 03.21 uur op 24 juni is aangestoken. Vijf mogelijke getuigen kunnen daar meer over vertellen, zegt de politie.

Zo fietsten drie mensen die nacht rond 03.00 uur onder het bewuste spoorviaduct door. Het onderzoeksteam is ook op zoek naar een taxichauffeur en zijn passagier, die rond 03.30 uur werd afgezet in de omgeving.

Op een KLM-vlucht naar Amsterdam heeft een oververhitte powerbank tot rookontwikkeling in de cabine geleid. Het vliegtuig was onderweg vanuit Sao Paolo in Brazilië. Het cabinepersoneel heeft het chemische ontbrandingsproces gestopt.

De vlucht vertrok dinsdagavond lokale tijd naar Nederland. Vier uur voordat het vliegtuig zou landen ontstond er veel rook in de cabine, afkomstig van het apparaat in een rugzak.

Beelden

De Braziliaanse passagier Simone Malagoli filmde het incident. Op de beelden die ze deelde op sociale media is te zien hoe passagiers hun gezichten bedekken met kussens en dat personeel rondloopt met brandblussers en speciale maskers over hun hoofd ter bescherming.

Een woordvoerder van KLM zegt dat de powerbank "snel en volgens procedures is geblust". Ook zijn de passagiers door het cabinepersoneel gerustgesteld, aldus de woordvoerder.

De vliegmaatschappij laat weten dat dit de eerste keer is dat er een dergelijk incident met een powerbank heeft plaatsgevonden, maar dat de vlucht veilig is voortgezet.

Langs en in wandelpaden in het Amsterdamse Bos zijn opvallende hoeveelheden van de zware metalen vanadium en chroom gevonden. Dit blijkt uit een studie die in opdracht van de gemeente is uitgevoerd.

In het populaire recreatiegebied zijn kilometers aan fiets- en wandelpaden aangelegd met een dunne laag Duomix, een materiaal dat grotendeels bestaat uit vervuilende staalslakken. Dit jaar ontstonden daar zorgen over en werd om een onderzoek gevraagd.

Staalslakken, een soort steenachtig materiaal, zijn resten die ontstaan bij de productie van staal door Tata Steel. Het werd tot voor kort zonder veel beperkingen gebruikt als goedkoop bouwmateriaal, bijvoorbeeld bij de aanleg van wegen en op fiets- en wandelpaden. Maar door onderzoek van onder andere het RIVM is al jaren duidelijk dat er schadelijke stoffen uit kunnen komen als het materiaal in contact komt met grond- of regenwater.

Na druk van de Tweede Kamer greep staatssecretaris Aartsen (VVD) van Milieu en Openbaar Vervoer deze zomer in. Hij stelde een gedeeltelijk verbod van een jaar in op het gebruik van staalslakken vanwege de schadelijke eigenschappen. Volgens hem moet eerst onderzocht worden of het materiaal op een veiliger manier gebruikt kan worden.

Worstcasescenario

Volgens ecotoxicoloog Milo de Baat van de Universiteit van Amsterdam is in het Amsterdamse Bos sprake van "onverantwoord gebruik" van staalslakken. "Effectief is dit het verplaatsen van een afvalprobleem in het milieu met vervuiling tot gevolg."

Hij wijst erop dat de zware metalen in staalslakken niet afbreken en zich ophopen in de omgeving. "Het gaat om kilometers bijna pure staalslakken. Dat zijn een hele hoop zware metalen die langzaam de bodem in lekken."

Ook Paul Scheepers, toxicoloog verbonden aan de Nijmeegse Radboud Universiteit, vindt de hoge waarden zorgwekkend. "Waar ik bezorgd over ben is een worstcasescenario waarbij wandelaars dit materiaal onder hun schoenen hebben en dit naar binnen lopen. Dit soort materiaal kun je moeilijk verwijderen met de stofzuiger en ik vrees dat kankerverwekkende metalen kunnen gaan stapelen. Dat kan op de lange termijn bijdragen aan een verhoogd risico op gezondheidsproblemen."

Geen meldplicht

De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, die gaat over milieuhandhaving in het gebied, vindt het niet nodig om de paden af te graven. "Ja, deze situatie is onwenselijk, maar er is geen acuut risico", zegt specialist bijzondere bouwstoffen Vincent Vrolijk.

"In samenspraak met een aantal GGD's is een afweging gemaakt van waar het moet worden weggehaald. Zij zien risico's op kinderspeelplaatsen en plekken waar mensen in direct contact komen met het materiaal. Hier is dat niet zo." De dienst blijft wel de omgeving monitoren. Inmiddels is er in Amsterdam ook een meldplicht voor staalslakken.

De vraag waar nog meer staalslakken zijn gebruikt, is volgens de omgevingsdienst niet makkelijk te beantwoorden. Manager bodemtoezicht Michael Stolk: "Tot voor kort was er geen meldplicht. Het is dus heel lastig om te achterhalen waar het ligt."

Dilemma's

Deskundige Milo de Baat benadrukt dat de paden in het Amsterdamse Bos niet op zichzelf staan. Bekend is dat het materiaal op zeker honderd locaties is gebruikt en vermoedelijk ligt dat aantal nog een stuk hoger.

De Baat: "De invloedssfeer lijkt klein, maar als dit op veel meer plekken op deze manier is toegepast, kan dat samen toch een grote impact hebben." Zo kunnen de metalen bijvoorbeeld in rivieren en sloten terechtkomen en daar voor schade zorgen.

Volgens De Baat zou de beste oplossing zijn om het materiaal weg te halen. Maar hij ziet ook dat dit leidt tot dilemma's voor lokale overheden. "Het mag niet meer gebruikt worden als bouwmateriaal, dus je wil het eigenlijk opruimen. Maar zolang er geen goede saneringsopties zijn, los je de vervuiling daar niet mee op. De vraag is: waar laat je het?"

Een 44-jarige man uit het Belgische Knokke-Heist is door de rechtbank in Middelburg veroordeeld tot tien jaar cel en tbs met dwangverpleging. Hij stak in januari zijn stiefvader dood op de rondweg bij Oostburg in Zeeuws-Vlaanderen. Ze waren samen onderweg naar een afkickkliniek in België.

Bij de steekpartij speelde de jarenlange alcoholverslaving van de 44-jarige man een grote rol, bleek in de rechtszaak waarover Omroep Zeeland bericht.

De Belg kwam begin dit jaar uit een stukgelopen lange relatie. Hij was gefrustreerd dat hij zijn kinderen minder mocht zien en was erg aan de drank. Een maand eerder was hij ontslagen uit een verslavingskliniek.

Fles tequila

Hij was in een vakantiehuisje in Breskens beland, maar viel daar terug in zijn drankgebruik. Op 15 januari kocht hij een fles tequila die hij achter elkaar leegdronk. Vervolgens sloopte hij een deel van het interieur van het huisje.

De eigenaar van het vakantiehuisje meldde dat bij de politie, die op 16 januari met de man sprak en hem dringend adviseerde opnieuw naar een afkickkliniek te gaan.

Geen vervoer

Toen op dat moment geen vervoer beschikbaar bleek besloten de stiefvader en de moeder van de man om hem die avond nog met de auto naar een kliniek te brengen.

In de tussentijd had hij evenwel een fles cognac gekocht, die hij nog voordat hij in de auto stapte half leeg dronk. Vlak daarna ontstond ruzie. De man dronk de fles cognac leeg en stak daarna zijn 67-jarige stiefvader in de nek. De man bloedde dood.

Na het steekincident sloeg de verdachte op de vlucht. Een paar uur later werd hij opgepakt in het nabijgelegen Zuidzande.

Doodslag

De rechtbank oordeelde dat de man zijn stiefvader in een opwelling heeft doodgestoken. Er is dus sprake van doodslag en niet van moord.

Omdat de rechtbank de kans op herhaling aanwezig acht kreeg de man een celstraf van tien jaar opgelegd en tbs in een gesloten kliniek. Ook moet hij bijna 40.000 euro schadevergoeding betalen aan de nabestaanden.

De bosbranden in het zuiden van Frankrijk breiden zich nog steeds uit. Volgens persbureau Reuters zijn inmiddels tweeduizend inwoners en toeristen gevlucht. Nederlanders die in het gebied wonen, zijn bang dat ze hun huis moeten verlaten.

Eén van hen is de van oorsprong Groningse Astrid Mellema. Het vuur kwam dinsdagavond tot een paar kilometer van het dorp waar ze woont, Fraissé-des-Corbières. Vandaag laait de brand opnieuw op. "Ik heb de tassen al klaarstaan met paspoorten, contant geld, kleding en voer voor mijn hond en kat", zegt Mellema.

Als we met haar bellen, staat ze op het kerkhof. Daar heeft ze nog een beetje mobiel bereik, al hapert de verbinding flink. "Het halve dorp staat hier, want alle masten zijn stuk. Thuis heb ik geen mobiel bereik meer en sinds gisteravond ook geen internet via de kabel."

Mellema's huis ligt zo'n beetje aan de rand van het dorp. Ze moet er niet aan denken dat het vuur het dorp bereikt. "Mijn huis ligt bij een stuk land met een paar dode bomen. Als daar brand in komt, ben je aan de goden overgeleverd."

Toen het vuur dinsdagavond heel dichtbij kwam, nam ze maatregelen om haar huis te beschermen. "Ik hoorde dat je natte handdoeken over de ramen moet hangen, zodat het vuur minder kans heeft om naar binnen te komen. Dat heb ik dan maar gedaan. Ook heb ik emmers gevuld en het bad vol laten lopen om te kunnen blussen."

Of ze bang is geweest? "Nee, dat is het gekke. Ik ging over in een extreem rustige stand. Je kunt maar beter je kop erbij houden. Toen ik mijn spullen pakte, schoten er wel wat gekke gedachtes door mijn hoofd. In mijn kast hangen leuke zomerjurkjes en shirtjes. Toen ik de deur dicht deed, dacht ik: misschien zie ik ze nooit meer."

Vanmiddag ziet ze weer rookwolken achter de heuvels van haar dorp Fraissé-des-Corbières verschijnen. "Ik zie allemaal blusvliegtuigen die kant op gaan", zegt ze.

In het iets noordelijker Montbrun des-Corbières runt Johanna van der Spek samen met haar man een chateau. Het ligt op ongeveer 25 kilometer ten noorden van gebied waar de branden woeden. Haar zoons zitten beiden als vrijwilliger bij de brandweer. Ze helpen sinds gisteren mee met blussen.

Van der Spek: "Ze hebben brandweermannen uit alle departementen ingezet." In het dorp zag ze ook deze ochtend continu brandweerwagens voorbijrijden. Ook waren er brandweermannen die op ligstoelen langs de weg probeerden uit te rusten. Vanuit allerlei dorpjes brengen mensen hen eten."

"De dorpen naast ons zijn vanochtend al ontruimd. Hoewel we hier een aantal kilometers van de brand zitten, merk, ruik en zie je de rookwolken. Vanochtend lag er een aslaag op de auto's", zegt Van der Spek.

Bang is ze wel even geweest, omdat het dorp omringd wordt door dennenbomen. "Gelukkig is de wind vannacht gaan liggen, maar die schijnt hier later in de middag weer aan te trekken en meer landinwaarts te gaan. Mijn zoons werken beiden al meer dan vijftien jaar bij de brandweer, maar zo'n grote brand hebben ze nog nooit gezien."

De komende dagen is het afwachten wat er gaat gebeuren. Mellema: "Het blijft droog. Alles wat dinsdag nog niet brandde, kan opnieuw vlam vatten. Komend weekend wordt het weer 35 graden en valt er geen regen. Het risico op bosbranden blijft heel hoog. Het is heel heftig."

Het is een snoeihard oordeel van de rechter: voormalig Jumbo-topman Frits van Eerd is schuldig aan witwassen, omkoping en valsheid in geschrifte. Daarvoor moet hij twee jaar de cel in. Een harde klap voor Van Eerd, die uitging van vrijspraak, zo laat zijn advocaat na afloop weten.

"We zijn verbaasd", zegt advocaat Robbert Jonk. "Alle verklaringen van Van Eerd worden terzijde geschoven." Hij acht de kans groot dat ze in hoger beroep gaan. Van Eerd mag dat hoger beroep in vrijheid afwachten.

De zaak rond Van Eerd kwam in 2022 aan het rollen. De politie vond tijdens huiszoekingen 4,5 ton aan contant geld in zijn huis. Geld dat de Jumbo-topman had gekregen van autohandelaar Theo E, die het weer had verkregen uit criminele activiteiten.

Gedragregels Jumbo

De rechter is vooral hard over de rol van Van Eerd als directeur. Van Eerd handelde in strijd met de eigen gedragsregels van Jumbo. De rechtbank haalde in zijn uitspraak een filmpje aan dat Van Eerd had opgenomen om nieuwe medewerkers te wijzen op de gedragsregels.

"Het is buitengewoon kwalijk dat de CEO zelf deze regels schendt", zei de rechter. De straf die de rechtbank oplegt, is hoger dan de strafeis van het Openbaar Ministerie. Dat had een celstraf van twee jaar geëist, waarvan acht maanden voorwaardelijk.

Dat de rechter zo hard oordeelt over de rol van Van Eerd als directeur, viel ook Tom Loonen op, hoogleraar financieel recht en integriteit aan de Vrije Universiteit Amsterdam. "Een CEO van zo'n grote Nederlandse onderneming, die beschuldigd wordt van omkoping, witwassen en valsheid in geschrifte, kan ik me niet heugen", vertelt hij.

Aandeelhouder

Na de politie-inval in 2022 trad Van Eerd terug als topman van de supermarktketen, maar bleef hij wel aan als aandeelhouder. Hij heeft nog een derde van de aandelen van Jumbo en verkeert daarmee nog in een invloedrijke positie.

"Het is niet het vermoeden dat zijn rol als aandeelhouder in het gedrang is, maar het is ook niet ondenkbaar dat stakeholders, zoals banken of familieleden, druk gaan uitoefenen op Van Eerd om zijn rol te heroverwegen", vertelt Loonen.

Een strafblad is geen belemmering om ergens aandeelhouder te zijn. "Maar qua integriteit en moraliteit kun je je afvragen of hij als aandeelhouder kan aanblijven. Dat is nu nog speculeren", legt Loonen uit. De supermarktketen laat weten dat Jumbo 'meeleeft' met de familie Van Eerd, maar gaat inhoudelijk niet in op de rol de voormalig topman.

Tegenstrijdig belang

Ondernemingsrechtadvocaat Marnix Holtzer van DLA Piper zou het verstandig vinden als Jumbo Van Eerd ertoe beweegt zijn aandelen te verkopen. Of, als hij dat weigert, te proberen via de rechter de aandelen bij een derde partij in beheer te brengen.

"Jumbo heeft steeds gezegd dat dit een privézaak is, maar dat lijkt me onhoudbaar. De rechter zegt dat Van Eerd zich associeerde met zware criminaliteit en dat hij zich ten koste van Jumbo verrijkte."

En door zijn aandelenbezit kan hij ook als veroordeeld crimineel (eventueel in afwachting van een uitspraak in hoger beroep), nog altijd meebeslissen bij aandeelhoudersvergaderingen.

"Jumbo kan aan de Ondernemingskamer vragen een beheerder voor die aandelen te benoemen". Daarmee verliest Van Eerd tijdelijk zijn stemrecht, maar hij is dan nog wel eigenaar van de aandelen.

Volgens Holtzer zou het goed zijn als de raad van commissarissen van Jumbo zich hiervoor inzet. Interessant daarbij is dat de president-commissaris van Jumbo Colette Cloosterman-Van Eerd is, de zus van Frits van Eerd. "Ik denk dat zij zich vragen moet stellen over haar eigen positie. Heeft ze voor dit thema niet een tegenstrijdig belang?"

De politiek kijkt met afschuw naar de situatie in Gaza, maar blijft verdeeld over wat Nederland kan doen om de verschrikkingen te stoppen.

Oppositiepartijen willen dat het kabinet zich harder opstelt tegen Israël en met verdergaande maatregelen en sancties komt, maar daar is geen meerderheid voor. Dat bleek tijdens een extra ingelast debat in de Tweede Kamer, waarvoor Kamerleden het reces hebben onderbroken.

Rode vloeistof

Buiten het Kamergebouw waren demonstraties. Een persfotograaf zag dat het gebouw van het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël (CIDI) in Den Haag met rode vloeistof besmeurd werd. Binnen in het Kamergebouw lopen de emoties bij het debat soms hoog op.

Met het aanhoudende geweld, de hongersnood en aanwijzingen dat Israël Gaza volledig wil bezetten vinden oppositiepartijen het onbegrijpelijk dat het kabinet niet meer doet om Israël tot een andere koers te bewegen.

'Hitler van 21e eeuw'

"Er komt een dag dat we zeggen: hoe kon dit gebeuren? Dat een heel volk verhongert terwijl er duizenden vrachtwagens klaarstaan", opende D66-Kamerlid Paternotte het debat. Denk-leider van Baarle stelt dat de wereld anders zou reageren als het niet om Gaza ging, maar om een gebied met Oekraïense of Joodse mensen, winkels, gebouwen en ziekenhuizen.

"Partijen geven niet om Palestijnen", zegt Van Baarle. Hij noemt de Israëlische leider Netanyahu "de Hitler van de 21e eeuw". Het kabinet maakt zich volgens hem schuldig aan een ambtsmisdrijf, omdat het wegkijkt van een genocide op het Palestijnse volk. GroenLinks-PvdA Kamerlid Piri hekelt de bewuste uithongering in Gaza, "de meest gruwelijke plek ter wereld". "Waar is ons hart?", zegt Volt-leider Dassen.

Onder meer GroenLinks-PvdA, D66, Volt, Partij voor de Dieren, SP en Denk pleiten voor verdergaande handels-en wapenembargo's, maar in de Kamer is daar geen meerderheid voor. Minister Veldkamp kondigde vorige week wel een inreisverbod tegen twee Israëlische ministers en een beperking van de wapenexport aan.

Genocide voorkomen

Maar oppositiepartijen vinden dat niet genoeg en vinden dat alle wapenexport moet stoppen. Omdat de Europese Unie tot nu toe niet met een maatregelenpakket komt vinden ze dat Nederland zelf de druk op Israël moet opvoeren. Ze verwijzen naar recente rapporten, waarin onder meer staat dat Nederland een verplichting heeft om genocide te voorkomen.

Partijen als VVD, SGP en ChristenUnie daarentegen vinden dat oplossingen vooral in Europees verband moeten worden bereikt. De ChristenUnie zegt dat vergaande maatregelen ook de Israëlische bevolking en de veiligheid van Israël raken, en benadrukt dat er verschil is tussen de bevolking en de regering-Netanyahu.

VVD-Kamerlid Van der Burg vindt net als het kabinet ook dat er "alles aan moet gebeuren" om de oorlog te stoppen. Tegelijkertijd, zegt hij, is Israël een "belangrijke geopolitieke partner in de strijd tegen terreur en het regime in Iran. En het enige democratische land in het Midden-Oosten."

Hij vindt dat de 27 ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten samen tot een sanctiepakket moeten komen. GroenLinks-PvdA Kamerlid Piri noemt dat standpunt "een grote deceptie", omdat het in Europa juist niet van de grond komt.

Bij het uitblijven van een Europees pakket roept SP-Kamerlid Dobbe de VVD op om Nederlandse sancties te steunen. Maar volgens Van der Burg hebben moties uit het Nederlandse parlement geen effect.

"Er is geen motie-Dobbe die ervoor zorgt dat er vanavond vrachtwagens Gaza binnenrijden. Er is Netanyahu iets minder aan gelegen om te luisteren naar mevrouw Dobbe of meneer Van der Burg, dan bijvoorbeeld naar Trump."

Erkenning Palestijnse staat

Groenlinks-PvdA, D66, Volt, Partij voor de Dieren, SP en Denk bepleiten het erkennen van de Palestijnse staat, zoals Frankrijk, Engeland en Canada dat willen doen. Maar ook dit voorstel krijgt geen meerderheid, al sluit het CDA zich daar voor het eerst, onder voorwaarden, bij aan. "Erkenning van Palestina kan bijdragen aan een geloofwaardige en duurzame basis voor vrede in de regio" zegt Kamerlid Boswijk.

Demissionair minister Veldkamp bestrijdt in het debat dat Nederland te weinig doet. Het klopt volgens hem niet dat er geen nationale stappen worden gezet. "Nederland doet wel degelijk een heel aantal dingen."

Hij wijst op zijn brief van vorige week, waarin een beperkt wapenexportembargo en de sancties tegen twee Israëlische ministers werden aangekondigd. Maar "Israël komt pas echt onder druk als we gezamenlijk iets als Europa doen en de VS zich daarbij zou aansluiten", zegt hij ook.

"Met heel beperkte nationale maatregelen nemen doet Nederland niet genoeg om genocide te voorkomen", zegt SP-Kamerlid Dobbe, "en is Nederland medeplichtig". Veldkamp is dat niet met haar eens.

"Ik werp dat verre van me." Het kabinet komt nog met een officiële reactie op het deze week verschenen advies dat het meer moet doen om genocide te voorkomen.

De Rotterdamse politie is op zoek naar drie Turkse supporters die gisteravond een aantal Feyenoord-fans belaagden met een zware paal. Een van de Feyenoord-supporters kreeg de paal tegen zijn hoofd.

"Eén persoon raakte lichtgewond, maar dat had veel erger kunnen aflopen", zegt de politie bij omroep Rijnmond.

Meteen na het incident werd iemand opgepakt, maar na onderzoek en het bekijken van camerabeelden bleek dat diegene de paal niet heeft gegooid. Hij is vrijgelaten.

Deze beelden gaan rond op sociale media:

Het incident vond rond 23.00 uur plaats, na de wedstrijd die Feyenoord gisteravond speelde tegen de Turkse club Fenerbahçe in de derde voorronde van de Champions League.

Betonnen blok

Op meerdere video's die op sociale media rondgaan zijn twee mensen te zien die samen een rood-wit paaltje optillen. Aan de paal zit een betonnen blok. De paal is zo zwaar dat er een derde man of vrouw komt helpen.

Met z'n drieën gooien ze de paal met een boog omhoog waarna hij in een groep van agenten, stewards en supporters landt. De paal komt tegen het hoofd van een supporter. Hij valt gewond op de grond.

Ondanks de vele beelden is de politie nog op zoek naar de drie verdachten.

Kleine messen

De politie heeft in totaal elf mensen opgepakt rondom de voetbalwedstrijd, onder meer mensen die vuurwerk afstaken of in het bezit waren van wapens. Bij dat laatste gaat het om kleine messen.

De Bosnische kiescommissie heeft de Bosnisch-Servische leider Milorad Dodik uit zijn functie ontheven. De president van de Republika Srpska, waar een Servische meerderheid woont, heeft al aangekondigd zich daar niet bij neer te leggen. Hij wil een referendum organiseren over de vraag of hij kan aanblijven.

De beslissing van de kiescommissie volgt op de uitspraak van de hoogste Bosnische rechter tegen Dodik in februari. Die veroordeelde hem tot een jaar celstraf. Ook mag hij zes jaar lang geen politiek ambt bekleden.

Volgens de rechter werkt Dodik de vredesakkoorden van Dayton tegen die in 1995 een einde maakten aan de jarenlange Bosnische burgeroorlog. Op 1 augustus hield een beroepshof dat vonnis overeind. Een poging van de staatspolitie SIPA om hem te arresteren werd in april verhinderd door de plaatselijke politie in het Servische gebied.

'Toerist'

Door de Daytonakkoorden werd Bosnië onderverdeeld in de Federatie Bosnië en Herzegovina, met vooral Bosniakken (Bosnische moslims) en etnische Kroaten, en de Republika Srpska. Een vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap houdt toezicht op de afspraken.

Dodik erkent die internationale vertegenwoordiger, momenteel de Duitser Christian Schmidt, niet. Hij noemt Schmidt "illegaal" en "een toerist". Ook dreigt hij regelmatig met de afscheiding van de Republika Srpska van Bosnië.

De Bosnisch-Servische leider verzet zich ook tegen de uitspraak van de rechter. Hij zei aan het het werk te blijven en steun te zoeken bij Rusland en de VS. "Overgave is geen optie", schreef hij op X. Hij kondigde woensdag ook een referendum aan om de bevolking over zijn politieke lot te laten beslissen.

Politiek gemotiveerd

In principe kan Dodik nog bezwaar maken tegen de beslissing om hem uit zijn ambt te zetten. Na de bezwaartermijn worden er binnen 90 dagen vervroegde verkiezingen uitgeschreven. Dodiks advocatenteam wil een rechter vragen de celstraf en het verbod op politieke ambten uit te stellen.

De regering van de Republika Srpska noemt het besluit van de kiescommissie politiek gemotiveerd. Ook vanuit Servië, Hongarije en Rusland kon Dodik rekenen op steunbetuigingen. Volgens Moskou brengt de uitspraak van de rechtbank tegen Dodik de eenheid van Bosnië in gevaar.