NOS Nieuws - Algemeen

Na elf dagen is de zonloze periode in De Bilt voorbij. De zon was voor het laatst gezien op 8 december, de dagen daarna bleef het bewolkt.

Eerder deze week sneuvelde het record van tien zonloze dagen uit 1993. De laatste keer dat de zon zich minstens elf dagen niet liet zien, was 34 jaar geleden. Toen scheen de zon niet van van 25 december 1989 tot en met 5 januari 1990.

Regionaal heeft de grijze periode minder lang geduurd. Aan de kust of in Limburg scheen de zon wel, maar erg uitbundig was dat meestal niet.

Twee weken bewolkt

De langste periode zonder zon sinds het begin van de metingen staat in de boeken sinds 1959. Toen was het twee weken lang bewolkt.

Morgen is de kortste dag van het jaar. Daarna worden de dagen langzaam weer iets langer. Mensen die veel last hebben van een winterdip zijn daar waarschijnlijk blij mee.

Eerder deze week lieten we zien wat je kunt doen als je last hebt van een tekort aan zon:

Of de zon zich ook de komende dagen nog laat zien, lees je hier.

Beatles-fans in Londen kregen gisteravond een verrassing voorgeschoteld. Paul McCartney (82) nodigde bij het laatste concert van zijn Europese Got Back-tour zijn oud-bandgenoot Ringo Starr (84) uit om twee liedjes mee te spelen.

Nadat het drumstel van Starr het podium op was gereden, sloegen de twee elkaar een arm om elkaars schouder en begroetten ze het publiek. "Heeft iedereen een leuke avond", vroeg Starr, waarna McCartney voorstelde "Laten we rocken."

De muziekiconen speelden vervolgens samen de Beatles-hits Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band en Helter Skelter, waarna Starr weer het podium verliet. Het was voor het eerst in ruim vijf jaar dat de twee nog levende Beatles-leden weer samen op het podium stonden.

"Ik ga nu weer, ik heb een geweldige avond gehad en ik hou van jullie allemaal", zei Starr, voordat hij het podium verliet. Het komt zelden voor dat de twee Beatles een podium delen, in de afgelopen twintig jaar is het een keer of tien voorgekomen.

Herenigd met oude basgitaar

Vervolgens kregen de 20.000 bezoekers van de uitverkochte O2 Arena nog een bijzonder moment te zien tijdens het concert. McCartney gebruikte bij het lied Get Back, dat hij speelde met Rolling Stones-gitarist Ronnie Wood, voor het eerst in ruim vijftig jaar bij een concert weer zijn originele Höfner 500/1-basgitaar.

Op die bas speelde hij tal van Beatles-nummers in, maar de gitaar werd in 1972 van hem gestolen uit een bus met apparatuur. In 2018 begon het bedrijf achter de bas een zoektocht naar het instrument, nadat McCartney had gezegd dat hij zijn bas zo miste.

Onderzoekers spoorden vervolgens een 21-jarige kleinzoon van een pubeigenaar op, die de gitaar voor een paar biertjes had verkregen. De gitaar lag op zijn zolderkamer, hij had hem van zijn opa geërfd. Begin dit jaar kreeg McCartney zijn gitaar terug.

Enige overgebleven bandleden

The Beatles, opgericht in het Engelse Liverpool, gingen in 1970 uit elkaar. Op dat moment was de band - die naast McCartney en Starr bestond uit John Lennon en George Harrison - uitgegroeid tot een van de succesvolste en invloedrijkste bands ooit dankzij hits als Hey Jude, Let It Be en I Want to Hold Your Hand.

Het kwam daarna nooit meer tot een volledige reünie: John Lennon werd in 1980 doodgeschoten in New York en George Harrison overleed in 2001 aan de gevolgen van kanker.

Bij een steekpartij op een basisschool in de Kroatische hoofdstad Zagreb is een 7-jarig meisje om het leven gekomen. Meerdere kinderen zijn gewond naar het ziekenhuis gebracht.

Volgens de Kroatische publieke omroep HRT is een van de gewonden een lerares. Zij raakte zwaargewond. Alle gewonden, vijf in totaal volgens HRT, zijn buiten levensgevaar.

De politie heeft een verdachte aangehouden. Volgens Kroatische media is het een 19-jarige man. Hij ligt ook gewond in het ziekenhuis en is stabiel. Over zijn motief is niets bekend.

Wel duidelijk is dat de man een oud-leerling is van de school. Volgens de minister van Binnenlandse Zaken woont de verdachte vlak bij de basisschool.

Psychische stoornissen

De aanvaller drong om 09.50 uur de school binnen en viel volgens Kroatische media willekeurige leerlingen aan. Volgens minister Bozinovic rende de verdachte na de aanval naar een ander gebouw. Daar sloot hij zich op in de wc en verwondde zichzelf. De politie voorkwam dat hij zelfmoord pleegde.

"Ik kan op dit moment zeggen dat de persoon geregistreerd stond voor psychische stoornissen", zegt de minister tegen de Kroatische publieke omroep. Ongeveer een jaar geleden deed de man ook al een poging zichzelf te doden.

'Afschuwelijke tragedie'

Kroatische media hebben beelden gepubliceerd waarop te zien is hoe leerlingen wegrennen van het schoolgebouw.

Premier Plenkovic zegt "net als heel Kroatië" geschokt te zijn en noemt het een "afschuwelijke tragedie". Hij voegt eraan toe dat de autoriteiten nog steeds onderzoeken wat er is gebeurd.

De burgemeester van Zagreb heeft voor morgen een dag van rouw uitgeroepen, meldt HRT. Er komen onder meer zwarte vlaggen te hangen op verschillende gebouwen in de stad. Ook in de rest van het land is zaterdag waarschijnlijk een dag van nationale rouw, zegt de premier.

Het NOS Journaal krijgt er twee presentatoren bij. Het zijn Haags verslaggever Albert Bos en binnenlandverslaggever Youssef Abjij. Zij eindigden bovenaan bij een interne screentest die werd uitgeschreven na het vertrek van Malou Petter.

Bos gaat fulltime werken als journaalpresentator, Abjij blijft voor de helft verslaggever. Beiden beginnen hun inwerkprogramma in februari.

"Albert en Youssef zijn twee vertrouwde journaalgezichten, dus ze weten hoe ze nieuws moeten overbrengen op de kijker en hebben het gezag dat je voor dit werk moet uitstralen", zegt hoofdredacteur Giselle van Cann van NOS Nieuws. "Uit de screentest bleek bovendien dat ze met breaking news goed uit de voeten kunnen."

'Directe schakel tussen nieuws en kijker'

Albert Bos (35) werkt sinds 2015 bij de NOS, eerst alleen als politiek verslaggever van de Haagse redactie, maar sinds begin 2021 ook als verslaggever Koninklijk Huis.

Hij liep in 2009 tijdens zijn studie Journalistiek in Zwolle al eens stage bij de NOS en was daarna verslaggever bij Omroep Gelderland. Zijn volgende werkgever was Omroep Brabant, waar hij het verslaggeverschap al combineerde met het presenteren van televisienieuws.

Bos zelf over zijn nieuwe baan: "Er is niets mooier dan de directe schakel te zijn tussen nieuws en kijker. Tien jaar heb ik dat als verslaggever in Den Haag mogen doen. En ik kijk er erg naar uit om dat nu als presentator te doen van het journaal."

'Beste van twee werelden'

Youssef Abjij (35) is nu zeven jaar verslaggever voor de NOS, eerst voor het NOS Jeugdjournaal en de afgelopen vier jaar als binnenlandverslaggever voor het NOS Journaal.

"Als verslaggever ben je een soort eenmansbedrijf, dus ik kijk er erg naar uit om met collega's voor en achter de schermen samen te werken aan betrouwbaar en onafhankelijk nieuws. En omdat ik ook verslaggever blijf, voelt het als het beste van twee werelden."

De gemeente Roosendaal wil dit jaar vuurwerkvandalen afschrikken door middel van grote prijskaartjes aan objecten op straat. Zo kost een lantaarnpaal volgens de prijskaartjes 1500 euro een bushokje 5000 euro. Roosendaal hoopt dat het mensen bewustmaakt van de materiële schade die vuurwerk kan aanrichten.

"Ik dacht dat de gemeente uitverkoop hield", grapt een vrouw op de parkeerplaats bij een supermarkt in Roosendaal. "De kaartjes vallen in ieder geval goed op, maar of het helpt? Ik denk dat die jonge gasten er niet snel van onder de indruk zullen zijn, maar we zullen zien", zegt ze tegen Omroep Brabant.

Burgemeester Buijs is echter enthousiast, zeker nadat vergelijkbare campagnes in onder meer Katwijk (ZH) succesvol waren gebleken. "We hopen op een ludieke manier onze inwoners, jong en oud, bewust te maken van de waarde van de openbare ruimte en hoe belangrijk het is om die samen te beschermen. Het vernielen van andermans spullen is echt niet oké. De jaarwisseling moet een feestje zijn voor iedereen."

Afname

In Roosendaal neemt schade aan het straatmeubilair de laatste jaren af. Toch kiest de gemeente voor de campagne omdat er jaarlijks speeltoestellen, verkeersborden, prullenbakken en bushokjes sneuvelen.

"Pure geldverspilling waar alle inwoners uiteindelijk de dupe van zijn", vindt de gemeente. "Elke euro die we niet hoeven uit te geven aan reparaties, kunnen we besteden aan zaken die écht belangrijk zijn voor onze inwoners."

Babboe gaat eigenaren van mogelijk onveilige bakfietsen geld teruggeven als ze dat willen. Dat heeft het bedrijf toegezegd aan de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Iedereen die hiervoor in aanmerking komt, kan zich vanaf eind januari melden bij Babboe.

De verkoop van bakfietsen werd in februari stilgelegd op last van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) omdat de veiligheid niet kon worden gegarandeerd. Er waren honderden klachten binnengekomen over frames die tijdens het fietsen doormidden braken. Verschillende modellen bleken onveilig en tienduizenden fietsen werden teruggeroepen.

Eigenaren van de bakfietsen konden een nieuwe fiets uitzoeken, maar de ACM ontving klachten van mensen die toch liever hun geld terug wilden. Ook de Consumentenbond was niet tevreden over de manier waarop Babboe de zaak afhandelde en vroeg de ACM ernaar te kijken. Bakfietseigenaren moesten volgens de bond maanden wachten op controle, reparatie of een nieuwe fiets.

Vervangende fiets of geld

Babboe heeft nu dus in overleg met de ACM besloten om de terugroepactie uit te breiden en mensen ook geld aan te bieden in plaats van een vervangende fiets. Hoe hoog het bedrag is dat consumenten terugkrijgen hangt af van hoe oud de fiets is.

Mensen die eerder al een vervangende fiets hebben gekregen, hebben geen recht op een geldbedrag.

Omwonenden van de Efteling hoeven vanaf volgend jaar toch niet te betalen voor hun parkeervergunning. De gemeenteraad van Loon op Zand heeft het besluit om betaalde vergunning in te voeren gisteren van tafel geveegd. Er was namelijk veel ophef ontstaan onder omwonenden.

Volgens Omroep Brabant waren er veel omwonenden bij de raadsvergadering, zowel fysiek als digitaal. Meerdere mensen kregen vijf minuten spreektijd.

Eerder werd bekend dat inwoners van Kaatsheuvel die rond de Efteling wonen 50 euro per auto en geld voor een bezoekerspas zouden moeten gaan betalen. De gemeenteraad van Loon op Zand, waar Kaatsheuvel onder valt, stemde eerder in met die betaalde parkeervergunningen. Deze was opgenomen in de begroting voor 2025 en werd door de meeste fracties goedgekeurd, schreef de omroep eerder.

Niet goed ingeschat

Bewoners werden begin deze maand per brief geïnformeerd en bezwaar maken kon niet, stond in de brief. De omwonenden waren woedend. Al kort daarna gaven de coalitiepartijen VVD en Pro3 samen met oppositiepartij Gemeentebelangen aan dat ze de maatregel wilden terugdraaien. Gisteravond werd dat definitief.

Tonny Meulensteen, wethouder en voorzitter van de lokale partij Voor Loon, erkent dat de effecten niet goed zijn ingeschat. "We zijn allemaal vergeten wat die bezuiniging voor invloed heeft gehad op onze inwoners. Dat vat de kwestie goed samen", zei Meulensteen tijdens de raadsvergadering.

Door het terugdraaien van de betaalde parkeervergunningen loopt de gemeente 68.000 euro mis. Begin volgend jaar kijkt de gemeenteraad hoe dat wordt opgelost.

De rechter verbiedt een staking van apotheekmedewerkers in de kerstperiode. Dat is de uitkomst van een kort geding dat door de brancheverenigingen was aangespannen tegen vakbonden CNV en FNV bij de rechtbank Midden-Nederland.

De apotheken wilden het werk neerleggen op 23, 24 en 27 december. Ze eisen meer loon en een lagere werkdruk. Doordat de kerstdagen midden in de week vallen, zouden zo'n 1950 apotheken in het land dan negen dagen gesloten zijn.

De brancheverenigingen noemden de staking onverantwoord omdat patiënten hun medicijnen veel later krijgen dan wordt voorgeschreven, met ernstige gezondheidsrisico's of pijnklachten als gevolg. Daarom stapten de organisaties naar de rechter om de staking te laten verbieden.

Omdat de staking meteen na het weekend in zou gaan, moest de rechter snel een beslissing nemen. Daarom is eerst het vonnis bekendgemaakt. Beide partijen ontvangen later de motivering van de beslissingen.

'Bittere pil'

FNV noemt de uitspraak een "bittere pil, maar die hebben we te slikken". Volgens FNV-bestuurder Ralph Smeets zou er geen risico zijn geweest voor de volksgezondheid, omdat er afspraken waren gemaakt over spoedzorg van patiënten.

Hoewel de vakbond dus teleurgesteld is, zegt Smeets dat de strijd doorgaat. FNV voegt er aan toe dat in januari opnieuw gestaakt zal worden.

CNV-bestuurder Justine Feitsma vindt dat de rechter "het stakingsrecht inperkt en meegaat met het beeld van maatschappelijke onrust en gevaar voor de volksgezondheid dat werkgevers hebben geschetst".

Beide vakbonden laat weten het definitieve vonnis nog te bestuderen. FNV zegt daarna te bepalen of er een hoger beroep komt. CNV hoopt snel weer met de onderhandelaars om de tafel te zitten.

Hoger uurloon

Jos Lüers van branchevereniging KNMP is blij met de uitspraak van de rechtbank. "We zagen ernstige risico's voor de veiligheid van patiënten. Wel maakt hij zich zorgen over het uitblijven van een goede cao en hoopt dat werkgevers en werknemers snel verder onderhandelen.

De bonden eisen een loonsverhoging van minimaal 6 procent met terugwerkende kracht vanaf 1 juli. Ook willen de bonden dat het minimumloon omhoog gaat naar 16 euro per uur. Ook voor 2025 is een loonsverhoging geëist.

De werkgevers zeggen niet meer dan 2 procent vanaf 1 juli te kunnen bieden vanwege het beleid van zorgverzekeraars en de overheid. Vanaf juli volgend jaar wordt een verhoging van 5 procent geboden.

Minder werkdruk

De onderhandelaars willen ook extra aandacht voor de werkdruk. Het werk in de apotheek is de laatste jaren veel stressvoller geworden, zegt CNV-bestuurder Albert Spieseke. "Apotheekmedewerkers moeten aan de balie uitleggen waarom medicijnen niet meer verkrijgbaar zijn, of waarom iemand een ander merk medicijn krijgt." Patiënten reageren hun onvrede regelmatig af op apotheekpersoneel, "die er ook niks aan kan doen", zegt Spieseke.

Medewerkers zeiden dat de staking tegen hun "zorghart" ingaat, maar vonden het wel nodig:

De politie heeft de eerste van zes nieuwe waterwerpers in ontvangst genomen. Daardoor hoeft de politie geen beroep meer te doen op collega's uit België en Duitsland.

De politie gebruikt de waterwerpers als het uit de hand dreigt te lopen bij demonstraties of andere grote groepen mensen. De voertuigen, die uitgerust zijn met een waterkanon, kunnen mensen uit elkaar drijven en groepen op afstand houden.

De vorige voertuigen moesten volgens de politie versneld worden vervangen. Ze konden niet meer worden gebruikt na meerdere klapbanden. Daardoor werd de afgelopen jaren een beroep gedaan op waterkanonnen uit buurlanden. Zo werden buitenlandse waterwerpers ingezet bij de blokkade van de A12 door Extinction Rebellion.

Volgend jaar op volle sterkte

De nieuwe waterwerpers voldoen volgens de politie aan de laatste technische wensen. In totaal zijn er zes gekocht, waarvan de eerste nu is geleverd. De overige vijf worden later geleverd en kunnen in de loop van 2025 worden ingezet.

Ze worden geplaatst in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, maar kunnen door het hele land worden gebruikt.

Over de inzet van waterkanonnen bij de blokkade van de A12 was vorig jaar veel discussie. In deze video zie je waarom:

Maleisië is akkoord met een nieuwe zoektocht naar het wrak van de al ruim tien jaar vermiste vlucht MH370. Dat heeft de minister van Transport Anthony Loke gezegd.

De verdwijning van de Boeing 777 is een van de grootste mysteries uit de luchtvaartgeschiedenis. De afgelopen tien jaar waren er meerdere zoektochten naar het vliegtuigwrak, maar tot op de dag van vandaag is de vliegramp niet opgelost.

Het Amerikaanse bedrijf Ocean Infinity heeft Maleisië voorgesteld om te zoeken in een nieuw gebied in het zuidelijke deel van de Indische Oceaan. Naar eigen zeggen hebben ze nieuw bewijs waar het vliegtuig vermoedelijk ligt.

Miljoenenbonus

Het bedrijf zocht in 2018 ook al naar het wrak, op verzoek van Maleisië. Het zou een bedrag van ruim 67 miljoen euro uitgekeerd krijgen als het toestel gevonden zou worden.

Ook nu stelt Maleisië meer dan 67 miljoen euro beschikbaar. "We hopen dat het wrak dit keer gevonden wordt en families duidelijkheid krijgen", zei de minister van Transport op een persconferentie.

De verdwijning

De Boeing 777 steeg op 8 maart 2014 op in Kuala Lumpur en had Peking als eindbestemming. Het vliegtuig met 239 mensen aan boord verdween na ongeveer 40 minuten van de radar. "Good Night, Malaysian Three Seven Zero", waren de laatste woorden vanuit de cockpit naar de luchtverkeersleiding. Daarna bleef het stil.

Voor de nabestaanden van de slachtoffers, onder wie veel Chinezen, brak een zware tijd aan:

Ruim twee weken na de verdwijning bleek uit een analyse van de satellietgegevens dat de passagiersvlucht ten westen van Australië moet zijn neergestort. "Met grote droefenis moet ik u mededelen dat vlucht MH370 is neergestort in het zuidelijke deel van de Indische Oceaan", zei de toenmalige Maleisische premier Najib Razak op een persconferentie.

Over wat er precies is gebeurd is nog altijd onduidelijkheid, omdat de zwarte dozen nooit werden teruggevonden.

Wrakstukken

In 2015 spoelde een onderdeel van de vleugel aan op Réunion, een Frans overzees departement ten oosten van Madagaskar. Een jaar later werden aan de kust van Mozambique twee stukken metaal gevonden.

Australische onderzoekers concludeerden dat het onderdeel waarschijnlijk afkomstig was van de MH370.

De Amerikaanse overheid dreigt nog voor de kerst in acute geldnood te komen. Aangespoord door aankomend president Trump en zijn bondgenoot Elon Musk hebben Republikeinen in het Congres onverwachts een compromis met Democraten voor extra fondsen weggestemd. Een alternatief plan dat wel de steun van Trump kreeg haalde het vannacht ook niet.

Door de impasse komt de federale overheid mogelijk dit weekend al zonder geld te zitten. Dat kan betekenen dat honderdduizenden ambtenaren vlak voor de feestdagen zonder salaris thuis komen te zitten en musea en nationale parken in de kerstvakantie niet open kunnen. Wel blijven essentiële overheidsdiensten als defensie en politie doordraaien, en ook uitkeringen zijn gegarandeerd.

De politieke crisis legt nog voor het aantreden van Trump de breuklijnen in Washington bloot. Trump zette fractieleider Johnson van zijn eigen partij in zijn hemd, maar kreeg op zijn beurt ook niet de steun van partijgenoten voor zijn eigen plannen. De Democraten schilderen Musk af als de echte machthebber in Washington, die Trump naar zijn pijpen laat dansen.

'Waanzinnig'

De Democraten en Republikeinen moeten gezamenlijk afspraken maken over het federale budget om de overheidsdiensten te financieren. Daar had voorzitter Johnson van het Huis van Afgevaardigden een compromis over bereikt met de Democratische oppositie.

Maar toen bemoeide Musk zich met de zaak, de miljardair die Trump heeft aangewezen om overheidsuitgaven efficiënter te maken. "Dit wetsvoorstel mag niet aangenomen worden", twitterde hij diep in de nacht. De rest van de dag uitte hij in ruim zestig berichten en retweets zijn kritiek.

Zo nam Musk het wetgevers kwalijk dat er te veel extraatjes in opgenomen waren, zoals de eerste salarisverhoging in vijftien jaar voor Congresleden. Hij verspreidde echter ook misinformatie dat er miljoenen aan steun voor Oekraïne onderdeel van de afspraken zouden zijn, evenals miljarden voor een nieuw American footballstadion in de hoofdstad.

Hoewel politici benadrukten dat die voorstellen helemaal niet voorkomen in het voorstel, noemde Musk de wet vreselijk, ongehoord en een waanzinnige misdaad. Hij stelde voor ieder Congreslid dat voorstemde weg te sturen bij de volgende verkiezingen. Volgens hem zou er geen enkele wet meer aangenomen moeten worden voordat Trump over een een maand aantreedt. "Niet een. Nul."

'Niet serieus'

Het leidde ertoe dat het compromis van tafel ging en Republikeinen overhaast een alternatief moesten aanleveren, waarin onder meer hun eigen loonsverhoging was verdwenen. Daarnaast had de partijleiding een eis van Trump overgenomen om het schuldenplafond te schrappen tot 2027. Dat zou betekenen dat de federale overheid niet meer gebonden is aan een grens om extra te lenen.

Nu waren het de Democraten die protesteerden. Hoewel ze in het verleden wel oren hadden naar meer financiële armslag voor de overheid, zijn ze bang dat het geld onder Trump vooral gebruikt gaat worden voor belastingverlagingen voor rijken.

"Dit kun je geen serieus voorstel noemen", reageerde fractieleider Jeffries op het plan van de Republikeinen. Zijn antwoord was daarom "niet alleen nee, maar hell no." Zijn invloedrijke collega Steny Hoyer laakte de tactiek van de Republikeinen om te elfder ure nog zo'n enorme beleidswijziging te willen doordrukken. "Zonder discussie, het was slikken of stikken."

Tegenstribbelende Republikeinen

Opvallend genoeg waren nu ook conservatieve partijgenoten van Trump tegen. Ze zijn bang dat grenzeloos lenen het federale budget doet opzwellen. De stemming liep daarom uit op een nederlaag voor Johnson van 174 tegen 235. Hijzelf zei bij het verlaten van de zitting toch hoop te houden dat er een alternatief komt. "We zullen ons hergroeperen en met een nieuwe oplossing komen, dus blijf kijken."

De patstelling onderstreept opnieuw hoe Johnson klem zit tussen de standpunten van Trump en die van zijn eigen fractie. Er wordt getwijfeld of hij wel kan aanblijven als voorzitter van het Huis als het nieuwe Congres aantreedt. Sommige partijgenoten fantaseren er al over Musk zijn functie te geven, omdat er in de regels niet staat dat de voorzitter ook in het Huis moet zitten.

Democraten bekritiseren ondertussen juist de invloed van die techmiljardair op het hele proces. De oppositie schildert Trump af als een handpop van Musk en spreekt gekscherend van president Musk.

De oppositie lijkt in ieder geval niet van plan om Johnson te helpen eruit te komen met zijn eigen partij: "Laten we gewoon weer teruggrijpen op de overeenkomst die beide partijen hadden gesloten", stelde Senator Schumer voor.

De laatste keer dat de Amerikaanse overheid werd platgelegd door een budgetcrisis was in 2018, toen Trump bleef hameren op extra geld voor een grensmuur met Mexico. Dat was met 34 dagen toen de langste shutdown ooit.

Henk de Roo, zanger van The Dutch Boys, is op 69-jarige leeftijd overleden. De zanger uit Zwartemeer werd vooral bekend van het nummer Boer Harms uit 1982, over een Drentse agrariër die houdt van disco. "Ik weet het is nie te geleuven moar het is zo."

De Roo overleed gisterenavond onverwachts, schrijven bandgenoten Cor Maatje en Jans Hoogeveen in een verklaring op Facebook.

Begin oktober werd bekend dat De Roo slokdarmkanker had. Na zijn diagnose trad hij nog enkele keren op, maar in november moest hij daarmee stoppen omdat zijn gezondheid hard achteruitging.

Top-10-hit

Het trio brak in 1980 brak door met het nummer Eppo. Twee jaar later scoorden The Dutch Boys hun grootste hit met het lied Boer Harms.

Het nummer werd een top-10-hit en wordt ruim veertig jaar later nog hard meegezongen op feesten en festivals in Drenthe en ver daarbuiten.

Het nummer Boer Harms:

"Voor velen Boer Harms maar voor ons gewoon: Henk. Een vriend, een zanger en een bijzondere vent waar we tientallen jaren mee hebben gelachen, gehuild en ontelbare keren mee op het podium hebben gestaan", schrijven Maatje en Hoogeveen in het overlijdensbericht. "We kunnen boeken schrijven over onze gezamenlijke belevenissen, maar dit is voor Henk de laatste bladzijde."

De Roo nam onlangs nog een single op samen met de band Mooi Wark. De release van de plaat wordt uitgesteld, laten de overige bandleden weten aan RTV Drenthe.

Door een ongeluk met een vrachtwagen is de A28 urenlang afgesloten geweest bij knooppunt Hattemerbroek. De vangrail moet worden hersteld.

Vanwege het ongeluk was de weg in beide richtingen dicht. Inmiddels kan het verkeer richting Amersfoort weer gebruikmaken van de snelweg. Verkeer richting Zwolle wordt via de parallelbaan gestuurd.

De vrachtwagen reed aan het begin van de nacht door de middenberm en kwam op de andere rijbaan terecht. Daarbij raakte de vangrail flink beschadigd, zegt Rijkswaterstaat.

Weggehaald

De vrachtwagen is met kranen uit de vangrail gehaald. Ook moest de weg worden schoongemaakt doordat het voertuig diesel lekte.

De verwachting is dat de problemen in de loop van de ochtend zijn opgelost.

Enschede krijgt geen toestemming van het Rijk om boetes van 1000 euro te innen voor zwerfafval in de stad. De gemeenteraad had plannen om Enschede op die manier om te toveren tot het 'Singapore van Europa'. Het aangenomen voorstel van de VVD werd afgelopen mei groot nieuws.

In Singapore riskeren mensen die zwerfafval achterlaten torenhoge boetes van omgerekend duizenden euro's of zelfs een gevangenisstraf.

Wie nu in Nederland betrapt wordt op afval op straat gooien, krijgt daar maximaal een boete van 160 euro voor. Per gemeente kan het enkele tientjes verschillen. Enschede mag het boetebedrag niet fors verhogen.

"De wet kent geen bepalingen om ten aanzien van boetes te experimenteren", schrijft het ministerie van Justitie en Veiligheid nu in een brief aan Enschede.

"Afval op straat gooien moet overal gelijk beboet worden; het kan niet zo zijn dat een overtreder in bijvoorbeeld Haaksbergen 160 euro moet betalen, terwijl een overtreder in Enschede 1000 euro moet betalen. Voor zulke verschillen bestaat geen rechtvaardiging", zegt directeur Veiligheid en Bestuur Bertine Steenbergen van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Proportioneel

Het ministerie begrijpt de ambitie van Enschede voor schonere straten, maar vindt 1000 euro boete disproportioneel. "Ik wil het wegwerpen op straat van een blikje, fastfoodverpakking of andere rotzooi geenszins bagatelliseren, maar een boete moet wel proportioneel zijn. Ook in vergelijking tot andere strafbare feiten", schrijft Steenbergen.

Wel mag Enschede de boetes voor zwerfafval vanaf 2025 verhogen van 140 euro naar 170 euro.

Goedemorgen! De rechter doet vandaag uitspraak in het kort geding over de staking van apotheekpersoneel. En in de laatste ministerraad van het jaar worden asielplannen van minister Faber besproken.

Eerst het weer: Na een paar grijze dagen is het vandaag eindelijk weer zonnig. In de ochtend valt lokaal een bui. Dan wordt het droog en pas in de avond gaat het in het westen weer regenen. Het wordt 5 tot 8 graden met een zuidwestenwind.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Achter de schermen werken de EU, de NAVO en de Oekraïense president Zelensky aan een plan om vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland mogelijk te maken. Op de EU-top in Brussel was Zelensky te gast om met de Europese regeringsleiders de voorwaarden te bespreken waaronder hij bereid is met Rusland te onderhandelen.

De EU-landen zullen het snel eens moeten worden over de vraag hoe ze Oekraïne gaan helpen om zo sterk mogelijk aan de onderhandelingstafel plaats te kunnen nemen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Gisteren werd bekend dat Claude komend jaar voor Nederland naar het Eurovisie Songfestival gaat. Over het lied dat hij gaat zingen wil hij nog niet veel kwijt, maar dat hij mee gaat doen, kan hij nog amper geloven:

Fijne dag!

De politie zet 27.000 medewerkers in tijdens NAVO-top in juni in Den Haag. Dat is bijna de helft van al het politiepersoneel. De politie spreekt van de grootste veiligheidsoperatie uit de Nederlandse politiegeschiedenis.

De top vindt 24 en 25 juni plaats en wordt bezocht door 45 staatshoofden en regeringsleiders, 45 ministers van Buitenlandse Zaken en 45 ministers van Defensie. Daarnaast zullen 6000 delegatieleden en 2000 journalisten aanwezig zijn. Tijdens die twee dagen worden onder meer vergaderingen, persconferenties en diners gehouden.

Op verschillende plekken in Den Haag en omstreken wordt de politie ingezet, zegt nationaal commandant Willem Woelders, die verantwoordelijk is voor de voorbereidingen op de NAVO-top. De duizenden politiemedewerkers krijgen allerlei taken.

"Er zitten bij die 27.000 collega's ook velen die ondersteunend werk doen, want stel dat een van onze voertuigen een lekke band heeft of de verbindingen vallen uit dan moet dat worden gerepareerd", zegt Woelders. "Dus je hebt veel collega's nodig om die gehele operatie te kunnen draaien."

Hotelkamers

Ook de logistieke ondersteuning is volgens Woelders een enorme operatie. Zo moet het politiepersoneel ook vervoer, maaltijden en een hotelkamer hebben.

Omdat er zo veel politiemensen nodig zijn voor de NAVO-top, is er minder politie beschikbaar voor andere evenementen in 2025. Daarom deed de politie afgelopen zomer een oproep aan burgemeesters om rond de top zo min mogelijk evenementen te organiseren.

De politie hoopt op begrip van het publiek. "Het is jammer als er hierdoor evenementen niet door kunnen gaan, maar de realiteit is dat we vanwege de top extra zuinig om moeten springen met onze inzet. We kunnen elke collega maar één keer inzetten", zegt de commandant.

Geen verlof

Om 27.000 politiemensen in te kunnen zetten, mogen ze in de periode rondom de top geen verlof opnemen. Woelders: "Zo houden we voldoende capaciteit beschikbaar om zorg te dragen voor een goed verloop van de NAVO-top, terwijl ook het noodzakelijke, reguliere politiewerk doorgang heeft."

Het is de eerste keer dat er een NAVO-top in Nederland wordt gehouden. Het is de grootste top ooit in Nederland.

Jongeren schatten de risico's van vuurwerk nog altijd veel te laag in, concludeert de politie na het bekijken van alle vuurwerkincidenten van vorig jaar. Dat waren er 21.000 in totaal.

De incidenten varieerden van het te vroeg afsteken van legaal vuurwerk tot het verkopen van illegaal vuurwerk of zelfs aanslagen op huizen met vuurwerkbommen. Het merendeel van de 10.000 geregistreerde betrokkenen was volgens de politie jonger dan 25 jaar. Bijna de helft was zelfs minderjarig.

Deze jongeren onderschatten volgens de politie vooral de gevaren van het zware, illegale vuurwerk. "Zij hebben niet het vermogen om de consequenties van hun handelen te overzien en verknallen daarmee letterlijk hun toekomst", zegt Tolga Koklu, landelijk portefeuillehouder vuurwerk bij de politie.

Wapen

Tot nu toe heeft de politie dit jaar al 80.000 kilo vuurwerk in beslag genomen. Dat is vergelijkbaar met vorig jaar. Illegaal vuurwerk blijft makkelijk verkrijgbaar, merkt de politie. "Via sociale mediakanalen koop je voor 10 tot 15 euro een zwaar explosief", zegt Koklu.

Aanvankelijk leidde zulk zwaar vuurwerk vooral tot vandalisme, maar inmiddels is het ook een wapen geworden. Dit jaar telt de politie al bijna 1100 aanslagen op huizen en andere panden, vaak gepleegd met vuurwerk.

Ook hierbij blijken jongeren betrokken, zegt de politie. "We zien dat zij vaak worden ingezet om aanslagen te plegen, maar ze gebruiken zulke explosieven ook om onderlinge ruzies uit te vechten."

Totaalverbod

Al jaren lobbyt de politie voor een Europees verbod op zwaar vuurwerk. Nu mag het in sommige landen wél geproduceerd en verkocht worden, waardoor het zware vuurwerk ook in Nederland belandt. Komend voorjaar praten Europese politiediensten over een gezamenlijke aanpak.

De politie blijft daarnaast pleiten voor een algeheel vuurwerkverbod in Nederland, ook al is dat voor minister Van Weel van Justitie en Veiligheid onbespreekbaar. "Explosies zijn een apart fenomeen en ik zie het als iets anders dan vuurwerk", zei hij eerder deze week.

Handhaven wordt wel makkelijker met een totaalverbod, verwacht de politie. "We hoeven niet meer na te denken of iets legaal of illegaal is", zegt Koklu. "Daarnaast kunnen we ook criminele organisaties beter aanpakken en buitenlandse producenten veel beter op hun verantwoordelijkheden aanspreken."

Meer jonge slachtoffers

Sinds 2020 mag in Nederland rond de jaarwisseling alleen nog siervuurwerk worden verkocht. Knalvuurwerk en vuurpijlen zijn verboden.

Het aantal gewonden door dit type vuurwerk is sindsdien gedaald, zegt VeiligheidNL, het kenniscentrum voor letselpreventie. Tegelijkertijd vielen er juist aanzienlijk meer slachtoffers door zwaar, illegaal vuurwerk. Vooral het aandeel jongeren tussen de 12 en 15 jaar nam flink toe.

Dat het knalverbod meer jongeren naar de illegale markt heeft gedreven, kan volgens VeilligheidNL niet worden uitgesloten, al is het volgens de organisatie nog te vroeg om daar conclusies aan te verbinden. De politie denkt niet dat er een rechtstreeks verband is, maar ziet de populariteit van zwaar vuurwerk vooral als een gevolg van toegenomen verkrijgbaarheid.

Het is voor jongeren gemakkelijk om aan zwaar vuurwerk te komen. NOS Stories maakte er deze video over:

De Amerikaan die verdacht wordt van de moord op de topman van 's lands grootste zorgverzekeraar is uitgeleverd aan New York. Onder begeleiding van zwaarbewapende politiemensen werd Luigi Mangione getransporteerd vanuit de staat Pennsylvania, waar hij vastzat.

Mangione wordt ervan beschuldigd begin deze maand CEO Brian Thompson van UnitedHealth Group te hebben doodgeschoten voor een hotel in Manhattan. Het slachtoffer zou spreken tijdens een evenement voor investeerders van het miljardenbedrijf. Vijf dagen later werd Mangione gearresteerd in Pennsylvania, een aangrenzende staat van New York.

De 26-jarige verdachte verzette zich eerst tegen uitlevering. De politie in New York had om de uitlevering gevraagd. Maar volgens Mangiones advocaten is er geen bewijs dat hij de schutter is.

Gisteren stemde Mangione tijdens een hoorzitting in om uitgeleverd te worden. Hij werd direct overgedragen aan minstens twaalf NYPD-agenten die in de rechtszaal aanwezig waren. Ze begeleidden hem naar een vliegtuig naar Long Island, vanwaar hij met een helikopter werd overgevlogen naar Manhattan.

Doodstraf

Behalve op staatsniveau wordt Mangione nu ook federaal aangeklaagd. Volgens openbare rechtbankstukken wordt hij beschuldigd van stalking, moord met een vuurwapen en een vuurwapenovertreding. Moord met een vuurwapen kan de doodstraf opleveren, hoewel federale aanklagers nog niet hebben aangegeven of ze die straf zullen eisen.

Eerder deze week werd in de staat New York een aanklacht tegen Mangione ingediend waarin hij wordt beschuldigd van moord met een terroristisch motief. Als hij schuldig wordt bevonden, kan hij levenslang in de gevangenis krijgen zonder kans op vervroegde vrijlating. De staat New York kent geen doodstraf.

Notitieboekje

Volgens de federale aanklacht bevatte een notitieboekje dat Mangione bij zich had tijdens zijn arrestatie verschillende handgeschreven pagina's waarin hij dreigementen uitte richting de zorgverzekeringssector en met name rijke leidinggevenden. Een aantekening uit oktober beschreef een plan om de CEO van een verzekeringsmaatschappij uit te schakelen tijdens een investeerdersconferentie. Ook had hij een handgeschreven brief bij zich waarin zorgverzekeraars als "parasieten" werden bestempeld

De moord op de 50-jarige CEO van UnitedHealth leidde tot een stortvloed aan verhalen over wrok tegen Amerikaanse zorgverzekeraars. Bij de rechtbank in New York stonden sympathisanten van Mangione met borden waar onder meer "Luigi heeft ons bevrijd" op stond. Autoriteiten riepen het Amerikaanse publiek eerder op om zijn gewelddadige actie te verwerpen.

Het Tijdelijk Noodfonds Energie dat tienduizenden huishoudens met lage inkomens hielp om hun hoge energiekosten te betalen is voor 2025 gestopt. De overheid, energieleveranciers, banken, gemeenten en maatschappelijke organisaties konden het niet eens worden over de financiering van het fonds, blijkt uit een Kamerbrief.

Staatssecretaris Jurgen Nobel schrijft dat er niet genoeg aanvullende financiering is toegezegd door de partijen. Volgens de staatssecretaris kan er niet worden voldaan aan alle "juridische en financiële eisen" die nodig zijn voor een samenwerking tussen de overheid en private bedrijven, zoals dat in 2023 en 2024 wel het geval was met het Tijdelijk Noodfonds Energie.

Voorafgaand aan de ministerraad lichtte Nobel dit toe: "We hadden een verhouding nodig van twee derde, een derde, dat is niet gelukt." Die verhouding zou neerkomen op 60 miljoen euro van de overheid, 30 miljoen euro van het bedrijfsleven, maar Nobel wilde geen bedrag noemen. "Maar die 60 miljoen blijft beschikbaar voor huishoudens die het nodig hebben."

Enorm gestegen prijzen

Door de oorlog in Oekraïne rezen de energieprijzen de afgelopen jaren de pan uit. Huishoudens met weinig geld konden daarom een aanvraag doen bij het noodfonds voor extra hulp bij het betalen van hun energierekening. Dit was mogelijk voor alleenstaanden met een bruto maandelijks inkomen tot 3200 euro en voor samenwonenden tot 4480 euro. Ze moesten minstens acht tot tien procent van hun inkomen aan energiekosten uitgeven.

In zulke gevallen betaalde het tijdelijke noodfonds een deel van de energierekening. In 2024 werd 84 miljoen euro in het fonds gestoken. Gemiddeld kregen de huishoudens 97 euro per maand, voor een periode van zes maanden.

Energieleveranciers teleurgesteld

De stopzetting van het fonds betekent dat huishoudens met lagere inkomens in 2025 geen beroep meer kunnen doen op deze steun. Energieleveranciers reageren teleurgesteld.

Essent vindt het onbegrijpelijk dat het kabinet er niet in is geslaagd om het noodfonds om te zetten in een landelijk energiefonds. "Politieke moed lijkt telkens plaats te maken voor bureaucratische hobbels en aarzelingen", laat een woordvoerder weten.

Volgens Essent klopt de uitleg van de staatssecretaris niet. "In de brief wordt de indruk gewekt dat energieleveranciers niet bereid waren een financiële bijdrage te doen en dat daardoor een doorstart onmogelijk is. Dit is onjuist en in strijd met de waarheid", zegt de Essent-woordvoerder.

Inzetten op verduurzaming

Het kabinet zegt dus 60 miljoen euro te hebben gereserveerd voor ondersteuning van kwetsbare huishoudens, maar dit zal niet op dezelfde manier werken als het vorige noodfonds. Volgens het kabinet zal in de toekomst worden ingezet op verduurzaming, "omdat dat kan leiden tot een lager energieverbruik en minder kosten." Dat zou dan betaald worden via het zogenoemde Social Climate Fund dat vanaf 2026 beschikbaar is.

Het Tijdelijk Noodfonds Energie reageert teleurgesteld. Het Noodfonds zegt het zeer spijtig te vinden dat de gereserveerde 60 miljoen euro niet wordt gebruikt om het fonds voort te zetten, zoals de afgelopen twee jaar is gedaan. "Wij stonden klaar om deze steun te verlenen en niets stond ons in de weg om dat ook weer te doen."

De gemeente Apeldoorn koopt het voormalige kantoor van verzekeraar Centraal Beheer in het centrum van de stad. Het onder architectuurliefhebbers beroemde gebouw, dat ook wel 'de Apenrots' wordt genoemd, staat sinds 2013 leeg. De gemeente wil nu onder meer woningen in het gebied laten bouwen.

Het gebouw in het Hertzberger Park is in 1972 ontworpen door architect Herman Hertzberger en is een gemeentelijk monument. 'De Rots' wordt wereldwijd geroemd om het unieke kubusontwerp. De aan elkaar geschakelde betonnen 'blokken' met open ruimtes worden gezien als een van de allereerste kantoortuinen.

Nadat Centraal Beheer in 2013 verhuisde naar een andere locatie, kwam het gebouw leeg te staan. Meerdere partijen maakten de afgelopen jaren plannen voor het gebied, maar daar kwam steeds niets van terecht. Sindsdien is het gebouw in verval geraakt, schrijft Omroep Gelderland.

'Verloedering van het gebouw al jaren een doorn in het oog'

Nadat de laatste eigenaar van het kantoorgebouw vorig jaar failliet ging, besloot de gemeente te onderzoeken of zij het kantoor zelf kon kopen. Dat is nu gelukt.

Volgens de gemeente moet het Hertzberger Park een "bruisende plek" worden. Het idee is dat er in het gebied woningen, kantoren en maatschappelijke functies zoals cultuur en zorg komen. "De precieze invulling zal in de komende maanden verder vorm krijgen", aldus de gemeente.

Volgens verantwoordelijk wethouder Peter Messerschmidt is de verloedering van het gebouw de gemeente al jaren een doorn in het oog. "Hertzberger Park is een ontzettend herkenbare plek in Apeldoorn. Zeker als je met de trein komt is het markante gebouw van Herman Hertzberger ons eerste visitekaartje", zegt hij. "Het is echt eeuwig zonde dat het pand zo verpaupert."