NOS Nieuws - Algemeen

Grote windmolens, kleine windmolens, velden vol zonnepanelen, Natura 2000-gebieden en dan ook nog oefenplekken voor drones: dat alles maakt ballonvaren er anno 2025 niet eenvoudiger op. Al die obstakels beperken het aantal plekken waar ballonnen veilig kunnen landen.

"Dat vinden wij natuurlijk jammer, maar het zijn nu eenmaal de veranderingen in het landschap hè", zegt Frank de Goede, directeur van GreetZZ Ballonvaarten. "Daar hadden we tien jaar geleden nog amper mee te maken."

Harde cijfers over het aantal obstakels zijn er niet: "Het is wat we in de praktijk waarnemen", zegt De Goede. Zonneparken staan niet op luchtvaartkaarten. Windmolens wel, en ook oefenplekken voor drones. "Dus die informatie nemen we uiteraard mee in de vaarplanning." Grote delen van Noord-Holland en de Flevopolder vallen daardoor bij voorbaat al af.

En daar komt dan het veranderende klimaat nog eens bij. Volgens het KNMI maakt dat ballonvaren nog complexer: "Hogere temperaturen, grilliger windpatronen en hevige buien zorgen voor extra risico's en vaker geannuleerde vaarten", stelde het KNMI vorige week in een bericht aan de ballonvaartsector.

Jaarlijks 60.000 passagiers

Na moeilijke coronajaren heeft de branche de wind weer mee. In 2015 waren er zo'n 4500 ballonvaarten per jaar, tijdens corona nul en afgelopen jaar tikte de teller 8000 vaarten aan. En wat ook opvalt: tien jaar geleden gingen er gemiddeld vier personen mee met een ballonvaart, nu gemiddeld acht.

"We schatten het aantal passagiers nu jaarlijks op ruim 60.000", zegt Monique Hoogeslag namens de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart, afdeling ballonvaren. De sector telt zo'n 100 ballonvaartbedrijven: tien grote en 90 kleinere die vooral regionaal actief zijn.

"Voorheen gingen mensen mee met de ballon omdat ze bijvoorbeeld 50 jaar werden, of 25 jaar bij de zaak werkten. Nu lijkt het erop dat de nieuwe generatie jongvolwassenen eerder kiest voor een beleving. Het staat op de bucketlist en mensen wachten niet langer. Wellicht heeft de ervaring van corona daarmee te maken: pluk de dag."

Van varen komt varen

Volgens Hoogeslag - ook eigenaar van Wilco Air en zelf al 35 jaar ballonpiloot - is mooi weer in april/mei van grote invloed: "Van varen komt varen. Als we nu ballonnen in de lucht zien, staat bij ons de telefoon roodgloeiend. Als we een goed voorjaar hebben, blijft dat de hele zomer doorwerken."

Alle obstakels dwingen piloten om - nog meer dan vroeger - te kijken waar ze veilig kunnen varen. De Goede: "Hoe staat de wind? Wat kom ik allemaal tegen? Je wil niet na een uur ballonvaren boven de bossen hangen op de Veluwe, of boven de Flevopolder met al zijn windmolens. Dus je moet ook nauwlettend kijken waar de vaart begint. Vaarplanning wordt steeds belangrijker."

Spanning met boeren

Of boeren en tuinders enthousiast zijn over de groeiende populariteit van de ballonvaart, is de vraag. Er zijn boeren die laaiend worden als een ballon ongevraagd laag overvliegt en het geluid van de gasbrander koeien, schapen of pony's in paniek alle kanten doet opstuiven. Of als door de landing van de ballon schade wordt aangericht aan hun gewassen.

Ooit heeft landbouworganisatie LTO Nederland geprobeerd afspraken te maken met de commerciële ballonsector. Volgens een oude publicatie in vakblad Nieuwe Oogst heeft LTO sinds 2012 diverse gesprekken gevoerd met de koepel van ballonvaarders. Daarbij is nooit overeenstemming bereikt over wat een passende vergoeding is voor een landing op het land van een boer of tuinder.

Bij Jos Knoef, veehouder met 120 melkkoeien in Overijssel, wordt nog weleens in de wei geland. "Ze komen hier regelmatig over. Het is nog nooit verkeerd gegaan. Kijk, waar koeien wel enorm van kunnen schrikken in de wei, is het geluid van die gasbranders. Dan is er wel gevaar dat ze in paniek door het prikkeldraad vliegen. En dat ze zich beschadigen. Dat heb ik weleens gehoord. Maar zelf heb ik geen narigheden meegemaakt. Meestal melden ze zich na de landing netjes en krijgen we een fles drank of zo, of een tegoedbon voor een ballonvaart."

VVD-leider Yesilgöz wil in een volgende coalitie niet meer met PVV-leider Wilders samenwerken. Dit zegt zij in een interview met De Telegraaf. Zij noemt Wilders een "ongelooflijk onbetrouwbare partner" en vindt dat Nederland "volwassen leiderschap" nodig heeft.

De VVD meldt het uitsluiten van Wilders inmiddels ook op de eigen website.

Achteraf gezien was het vanaf dag één duidelijk dat Wilders "iemand was die niet kon en niet wilde", zegt Yesilgöz. "Hij stelt het persoonlijke eigen belang boven het landsbelang. Hij gaat nooit verantwoordelijkheid voor het land dragen, het leidt helemaal nergens naartoe."

De VVD-leider zegt dat zij tot dit besluit is gekomen na overleg met veel VVD'ers, gedurende de afgelopen week. "Niemand van hen zei dat Wilders nog een kans verdiende."

Door dit besluit van de VVD is de kans klein geworden dat de PVV mee kan doen aan een volgende regeringscoalitie.

Tweede kans

Yesilgöz zegt over de opstelling van Wilders dat er helemaal geen verschil van inzicht over de koers was. "Wilders is voor de tweede keer weggelopen", daarmee doelend op het kabinet Rutte I, toen de PVV 'gedoogpartij' was en Wilders met het kabinet brak toen er fors moest worden bezuinigd.

"Ik heb Wilders een tweede kans gegeven", zegt Yesilgöz. "Dat kunnen mensen me niet kwalijk nemen." Ze vindt dat de laatste verkiezingsuitslag wees op de wil van de kiezer dat er een rechts kabinet zou komen. "We konden dingen afspreken die eerder niet konden."

Yesilgöz zegt tegen RTL Nieuws dat een stem op Wilders eigenlijk een verloren stem is:

Of het nu onvermijdelijk is dat de VVD in een coalitie gaat met GL-PvdA, op dit moment de tweede partij van Nederland, wil Yesilgöz niet zeggen. Er zijn meer keuzes, zegt zij. Ze wil deze partij niet bij voorbaat uitsluiten omdat ze dat een "enorme stap in de democratie" vindt.

"De inhoudelijke verschillen met GL-PvdA zijn enorm, maar die bestrijd ik op inhoud." Zij noemt als voorbeeld de Hamasaanval op Israël van 7 oktober en spreekt van een "flinke radicale tak, met name bij GL".

Wilders reageert op X op het besluit van de VVD. Hij zegt dat Yesilgöz "dus kiest voor GL-PvdA" en "samen met links Nederland wil kapotmaken".

Verkiezingen

PVV-leider Wilders trok vorige week zijn partij terug uit de coalitie. Hij zei dat VVD, NSC en BBB hem niet genoeg tegemoet kwamen op het asieldossier. De drie partijen bestreden dat.

De PVV-bewindslieden stopten ook. De drie andere partijen nemen de functies op de ministeries waar. Op 29 oktober zijn er nieuwe Tweede Kamerverkiezingen.

De politie onderzoekt de dood van een 78-jarige vrouw uit Bunschoten. De vrouw werd vrijdagmiddag zwaargewond aangetroffen in een woning in het dorp en overleed gisteren in het ziekenhuis.

Volgens de politie zijn er meerdere aanwijzingen dat het om een misdrijf gaat, meldt RTV Utrecht.

De politie kreeg vrijdagmiddag rond 14.30 uur een melding dat er een zwaargewonde vrouw was gevonden in een woning. Hoe lang ze daar lag, is onduidelijk. Ze werd naar het ziekenhuis gebracht. Daar overleed ze gisteren aan haar verwondingen.

Toen agenten vrijdagmiddag bij de woning kwamen, bleek dat alles overhoop was gehaald. Ook was er een raam kapot aan de voorkant van het huis.

De politie heeft vrijdag onderzoek gedaan bij de woning en doet dat vandaag opnieuw. Buurtbewoners zijn gehoord en camerabeelden zijn bekeken.

De politie is op zoek naar meer getuigen. Daarbij gaat het vooral om twee mensen die de politie al eerder sprak, in de nacht van donderdag op vrijdag. Die twee vertelden de politie dat een auto te water was geraakt, niet ver van de plek waar later de vrouw werd aangetroffen.

Wat het verband zou kunnen zijn tussen de gebeurtenissen, wil de politie niet zeggen.

Het landschap op de Veluwe kan er heel anders gaan uitzien nu de wolf terug is. Deskundigen verwachten dat edelherten, zwijnen en huiskatten zich aanpassen of de bossen gaan mijden omdat ze bang zijn voor het roofdier. De aanwezigheid van de wolf leidt waarschijnlijk wel tot meer bomen en vogels en zelfs tot de komst van arenden en gieren.

Het debat over de wolf in Nederland gaat meestal over de directe impact. Boeren die bang zijn voor hun schapen versus dierenliefhebbers die het mooi vinden dat de wolf terug is. Over de gevolgen voor de langere termijn is nog weinig bekend. Toch kunnen die groot zijn, zegt ecoloog en wolvenonderzoeker Dries Kuijper bij Omroep Gelderland.

"Edelherten bijvoorbeeld mijden vaker plekken waar wolven rondlopen. Ze gaan dieper het bos in en vermijden de open heide", zegt de ecoloog, op basis van meer dan zestien jaar onderzoek in het oosten van Polen.

"Herten mijden open vlaktes door de wolf. Hinden kiezen ook beter beschutte plekken om te bevallen", bevestigt Niko Koffeman van de Faunabescherming.

Omdat herten hun gedrag aanpassen, vaker om zich heen kijken en zich sneller verplaatsen uit angst voor de wolf, hebben ze minder tijd om te grazen. Het resultaat is dat jonge bomen meer kans krijgen om te groeien. Op lange termijn verwacht ecoloog Kuijper daarom veel meer bomen op de Veluwe.

Wilde zwijnen

Wilde zwijnen passen hun gedrag ook aan. "Vroeger zag je duidelijke familieverbanden, met één dominante zeug. Nu gaan zwijnen zich in grotere groepen verplaatsen", weet Markus Rietveld, bosbeheerder in Hattem. Verklaarbaar, want ook wilde zwijnen zijn bang voor de wolf. "In een grotere groep heb je meer veiligheid en overzicht," aldus Rietveld.

Ecoloog Kuijper denkt dat ook huiskatten, notoire jagers op jonge vogels, het veld gaan ruimen op plekken waar wolven actief zijn. "Die katten voelen dat er weer een top-predator rondloopt. We weten dat kleinere roofdieren vaak wolven proberen te vermijden."

Als de katten inderdaad verdwijnen, betekent dat op termijn dat minder vogels worden gedood in het bos en dat vogels zich er veiliger voelen.

Kadavers

Er is nog een oorzaak dat er straks meer vogels zijn in de bossen, zegt Jeroen Helmer van Ark Rewilding, een samenwerkingsverband van landschapsbeheerders en burgerinitiatieven. Bij onderzoek in het Yellowstone Park zag hij dat kadavers voedsel zijn voor aaseters.

En dan gaat het niet alleen om vogels, maar ook om vossen en vlinders. Vlinders bijvoorbeeld zuigen nutriënten (voedingstoffen) uit kadavers. Ook raven profiteren. "Raven volgen wolven. Net als mogelijk lammergieren of steenarenden", aldus Helmer.

Botresten zorgen bovendien voor meer kalk. "Een kadaver voedt allerlei bloemen en planten. Lokaal en klein", stelt Helmer. "Maar het effect is er."

De deskundigen benadrukken dat ze zich bij hun verwachtingen veelal baseren op onderzoek ver weg en dat het nog wel even duurt voordat precies bekend is wat de wolf precies teweegbrengt op de Veluwe. In de woorden van ecoloog Kuijper: "In Oost-Polen zijn wolven nooit weggeweest. Op de Veluwe moeten we het proces zich nog zien voltrekken. Over tien, twintig jaar weten we meer."

In Italië zijn niet genoeg kiezers komen opdagen bij een referendum over de vraag of buitenlanders sneller een Italiaans paspoort moeten kunnen krijgen. Daardoor wordt het referendum niet bindend verklaard.

De opkomst was 29 procent, ver onder het vereiste minimum van 50 procent.

Mensen die van buiten de Europese Unie naar Italië komen en geen familie hebben in het land moeten tien jaar wachten voor ze de Italiaanse nationaliteit kunnen aanvragen. Als het referendum genoeg steun zou krijgen, dan zou dat dalen naar vijf jaar.

Het referendum kwam er door de inzet van een groep ngo's en linkse partijen. Zij verzamelden meer dan 500.000 handtekeningen, waardoor de regering gedwongen werd het referendum uit te schrijven.

Het is een kwestie die het land verdeelt. Premier Meloni stemde niet en riep haar landgenoten op hetzelfde te doen. Italianen mochten ook over vier andere thema's - die minder gevoelig liggen - hun mening geven, onder meer over de arbeidsmarkt. Ook daarvoor kwamen te weinig kiezers op.

Het is nog niet bekend hoe de Italianen die wel hebben gestemd gekozen hebben.

De Oekraïense president Zelensky zegt dat een nieuwe groep Oekraïense krijgsgevangenen is teruggekeerd. Zaterdag was er nog onenigheid tussen Rusland en Oekraïne over de afgesproken gevangenenruil.

Het is de eerste groep die wordt uitgewisseld in de tweede gevangenenruil. Vorige week werden daar in Istanbul afspraken over gemaakt. Volgens Zelensky gaat de ruil de komende dagen in fases verder.

Het Russische ministerie van Defensie bevestigt dat de ruil is begonnen. Beide landen zeggen niet hoeveel mensen er zijn uitgewisseld. Volgens Zelensky zijn er "gewonden, ernstig gewonden en mensen jonger dan 25", terug in Oekraïne.

Ruzie

Rusland beschuldigde Oekraïne er zaterdag van zich niet aan de afspraken te houden. Oekraïne reageerde daar op door te zeggen dat Rusland de zaak manipuleerde.

Beide landen zaten vorige week om tafel in Istanbul, waar ze het over bijna niks eens konden worden, maar wel een gevangenenruil afspraken. Zelensky zegt nu dat de ruil een "vrij complex proces is met veel gevoelige details".

De eerste groep krijgsgevangenen komen met bussen aan in Oekraïne en Belarus:

Intussen gaan de beschietingen door. Oekraïne zegt dat vannacht bijna vijfhonderd drones door Rusland zijn afgevuurd. Het grootste deel werd door de luchtverdediging neergehaald.

Gisteren meldde het Russische leger de Oekraïense regio Dnipropetrovsk te zijn binnengedrongen. Een stad in die regio wordt gezien als een belangrijk logistiek knooppunt voor het Oekraïense leger.

De populairste tiktokker ter wereld, Khaby Lame, is vorige week op een vliegveld in Las Vegas aangehouden door de Amerikaanse immigratiedienst (ICE) vanwege een verlopen visum. ICE zegt dat hem de mogelijkheid is gegeven om vrijwillig te vertrekken, wat Lame heeft gedaan.

Dat meldt de Franse nieuwszender France24 op basis van het Franse persbureau AFP. De 25-jarige Khabane Lame werd geboren in Senegal en verhuisde op 1-jarige leeftijd met zijn ouders naar Italië. De tiktokker werd afgelopen vrijdag aangehouden op de internationale luchthaven Harry Reid in Las Vegas.

Lame heeft nog niet op de aanhouding gereageerd. In de tussentijd is op TikTok wel een video van hem verschenen. Ook heeft hij op Instagram een foto met acteur Will Smith geplaatst. Het is onbekend waar Lame, die het Italiaanse staatsburgerschap heeft, nu verblijft.

Onduidelijkheid over aanhouding

Lang bleef onduidelijk of Lame daadwerkelijk was aangehouden. De arrestatie werd onder meer de wereld in geslingerd door de 18-jarige zelfverklaarde pro-Trump-aanhanger Bo Loudon. Hij schreef op X dat de "extreemlinkse illegale" tiktokker was gearresteerd en dat hij hoogstpersoonlijk maatregelen had genomen om Lame te laten "deporteren".

Loudon, die de beste vriend van de jongste zoon van Trump zegt te zijn, beweert dat hij ontdekte dat Lame illegaal in het land was en langer bleef "dan de geldigheid van zijn visum toeliet".

Op sociale media werd getwijfeld of het verhaal over de aanhouding waar was. Nu blijkt dus dat Lame wel is aangehouden, maar het is onduidelijk of Loudon hier enige invloed op heeft gehad.

Lifehack

Lame wist in slechts twee jaar tijd uit te groeien tot de populairste tiktokker ter wereld. Aan het begin van de coronapandemie in 2020 werd hij ontslagen in de fabriek waar hij werkte en begon hij uit verveling filmpjes op TikTok te maken.

Grote bekendheid verwierf Lame met het op de hak nemen van sommige lifehackvideo's. In dat soort filmpjes laten mensen trucjes zien waardoor taken gemakkelijker uit te voeren zouden zijn.

Zo is er een video waarin iemand met veel moeite een snee in een lepel maakt om daarmee wortels te schillen. Lame pakt vervolgens gewoon een dunschiller.

Na twaalf jaar geven de oud-eigenaren van Oad Reizen hun juridische strijd tegen Rabobank op.

Volgens de oud-eigenaren ging de reisorganisatie in 2013 failliet door toedoen van de bank. Ze claimden een schade van 70 miljoen euro maar verloren de een na de andere rechtszaak daarover. Afgelopen week zag ook de Hoge Raad, de hoogste rechter in Nederland, geen reden om de oud-eigenaren gelijk te geven.

Julius ter Haar, een van de oud-eigenaren, laat in een schriftelijke reactie aan RTV Oost weten die uitspraak van de Hoge Raad "vanzelfsprekend te respecteren".

Oad Reizen, met hoofdkantoor in Holten, was eerder deze eeuw een van de grootste reisorganisaties van Nederland. Maar de financiële crisis bracht het bedrijf in zwaar weer. De omzet liep terug: van 840 miljoen euro in 2009 naar 575 miljoen euro in 2012. Ter Haar, toenmalig directeur, vroeg in het najaar van 2013 faillissement aan.

Twee weken

Ter Haar zei tegelijkertijd dat er een overnameovereenkomst lag met een aantal investeerders uit de regio. Om de deal definitief te maken, waren nog twee weken nodig, zei hij. Maar de Rabobank wilde niet wachten en liet Oad opzettelijk failliet gaan, aldus de familie Ter Haar. Ruim 1500 mensen verloren in september 2013 hun baan, ook al kon een deel van hen later weer aan het werk toen het bedrijf onder andere eigenaren en in afgeslankte vorm een doorstart maakte.

De bank heeft boze opzet of schuld aan het bankroet altijd ten stelligste ontkend, ook tijdens de reeks rechtszaken die volgde. De bank wees er telkens op dat Oad Reizen de slag naar het internet had gemist en al tijden geen kapitaalversterking meer kreeg. Ook zei de Rabobank dat de koek op was na jaren van financiële neergang bij Oad.

Niet aannemelijk

Bij alle rechtbanken waar de zaak diende, stelde de rechter de bank in het gelijk. Februari vorig jaar nog stelde het gerechtshof in Arnhem vast dat "niet aannemelijk was gemaakt dat een faillissement was voorkomen" als de reisorganisatie twee weken meer tijd had gekregen.

De oud-eigenaren gingen in cassatie tegen dat vonnis bij de Hoge Raad, maar vingen ook daar bot. De Raad bepaalde deze week dat de uitspraak van het gerechtshof in Arnhem in stand blijft. Met andere woorden: de zaak gaat niet terug naar een lagere rechtbank en hoeft niet te worden overgedaan.

Inhoudelijke beoordeling

Volgens Julius ter Haar is de strijd daarmee over. "Maar wij betreuren ten zeerste dat de Hoge Raad als hoogste rechtsorgaan in ons land deze zaak versneld heeft afgedaan zonder motivering", schrijft hij. "Gezien de maatschappelijke en juridische relevantie van deze zaak, hadden wij, en velen met ons, een inhoudelijke beoordeling verwacht."

Volgens de oud-eigenaren blijft daardoor ook na twaalf jaar onduidelijk "of een bank zonder deugdelijke reden een kort uitstel mag weigeren aan een in de kern gezond bedrijf en of dat niet in strijd is met haar zorgplicht".

De lucht- en raketverdediging van de NAVO moet met 400 procent toenemen, heeft secretaris-generaal Mark Rutte vanmiddag gezegd in Londen. "De NAVO moet een sterker, eerlijker en dodelijker bondgenootschap worden", zei Rutte in een gesprek bij de denktank Chatham House. Hij benadrukte daarbij dat de NAVO altijd een verdedigende alliantie blijft.

Volgens de NAVO is het verhogen van de uitgaven voor lucht- en raketverdediging nodig voor een "geloofwaardige afschrikking en verdediging". In een persbericht werden voorafgaand aan het gesprek al delen van de speech van Rutte gedeeld. "We zien in Oekraïne hoe Rusland terreur zaait vanuit de lucht, dus we zullen het schild dat ons luchtruim beschermt, versterken."

Daarnaast zijn er volgens Rutte ook duizenden extra pantservoertuigen en tanks en miljoenen extra artilleriegranaten nodig, net als grote investeringen in de logistiek, bevoorrading, transport en medische ondersteuning.

In het persbericht werd de boodschap omschreven als prioriteit voor de NAVO-top in Den Haag, op 24 en 25 juni. "Het gevaar zal niet verdwijnen als de oorlog in Oekraïne voorbij is." Rutte herhaalde dat. "Er zijn geen tweede kansen als het gaat om onze veiligheid, dus we zullen leveren in Den Haag."

Hij verwees ook naar China, dat volgens Rutte razendsnel het leger moderniseert en uitbreidt. "Degenen die tegen vrijheid en democratie zijn, graven zich in."

5 procent

Op de NAVO-top gaan de landen waarschijnlijk afspreken dat de defensie-uitgaven per land worden verhoogd naar 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Volgens Rutte bestaat daarover brede steun binnen de NAVO. Al leek hij ook vooruit te lopen op eventuele discussies tussen de lidstaten. "Vrienden kunnen eerlijk tegen elkaar zijn. Er zullen moeilijke beslissingen genomen moeten worden."

Het verhogen van het defensiebudget is een eis van de Amerikaanse president Trump. Op dit moment voldoen negen van de 32 landen niet eens aan de huidige norm van 2 procent. Volgens Rutte zullen alle NAVO-landen daar dit jaar aan voldoen.

Rutte stelt voor de 5 procent in twee delen op te delen. 3,5 procent moet naar pure defensie-uitgaven gaan en 1,5 procent naar uitgaven waar defensie van meeprofiteert, zoals cyberveiligheid of het verbeteren van wegen en bruggen.

Kremlin

Een woordvoerder van het Kremlin zegt dat de voorgenomen 400 procent verhoging laat zien dat de NAVO uit is op een confrontatie. "De Europese belastingbetaler zal dit moeten betalen."

Hoewel het vandaag ietsje beter is, verloopt het pinksterweekeinde tot nu toe nat en winderig. De stranden blijven leeg en op de campings is het geultje graven om het vele water af te voeren. En dan snel weer de tent in.

"Het is wat fris, er is geen zon en we doen het er maar mee", zegt tentkampeerder Harm bij Omroep Zeeland. Hij probeert er op minicamping Koets in Koudekerke het beste van te maken. "Geen strand, beetje puzzelen, rustig opstaan en wat fietsen als er niet te veel wind staat."

Een paar tenten verderop duurt het even voordat Albert de sluiting openritst. "Het is behelpen, hè", zegt hij dan, schuilend voor de zoveelste bui. Het liefst was hij de stad ingegaan, maar hij heeft geen zin om onderweg te zijn met al die nattigheid.

Goed voor de boeren

Net als de meeste andere kampeerders, blijft Albert dus maar binnen. "Maar de regen is wel goed voor de boeren, het hoort erbij", zegt hij berustend, voordat hij de rits weer dichttrekt.

Iets vrolijker is Huub, maar hij verblijft dan ook met zijn vrouw in een chalet op de camping. Lekker warm, laat hij weten. "Nee, we gaan niet in een tent hoor, dat is veel te koud", zegt Huub. "Het is nu nog best goed toeven."

De brancheorganisatie van recreatieondernemingen Recron heeft nog geen volledig overzicht, maar laat weten dat er een paar afmeldingen zijn geweest op verschillende campings. Wel zijn er volgens de Recron dit pinksterweekeinde opvallend weinig lastminute boekingen.

De Argentijnse president Milei heeft in een speech hard uitgehaald naar de Spaanse premier Sánchez. Milei noemde hem een schurk. De diplomatieke verhoudingen zijn sinds vorig jaar bekoeld nadat Milei Sánchez' vrouw van corruptie had beschuldigd.

"Als jullie de plaatselijke schurk in elkaar willen slaan, geen probleem!", riep Milei opruiend. Hij was te gast op een rechts economisch forum in Madrid. Milei noemde Sánchez niet expliciet, maar vanuit de zaal werd er gereageerd met "Pedro Sánchez, hoerenzoon".

Ook zei Milei: "Ik zal altijd aan jullie kant staan in de strijd tegen het socialistische uitschot", verwijzend naar Sánchez en zijn socialistische partij PSOE. Sánchez heeft nog niet gereageerd op de uitspraken.

Diplomatieke rel

Milei en Sánchez lagen vorig jaar ook al met elkaar overhoop. De Argentijnse president noemde de vrouw van Sánchez corrupt. Ook toen viel hij het socialisme aan en noemde het "vervloekt en kankerverwekkend".

Het leidde tot een diplomatieke rel. Spanje riep de ambassadeur uit Argentinië toen terug.

Groot protest

De uitspraken van Milei kwamen op dezelfde dag dat tienduizenden mensen in de Spaanse hoofdstad demonstreerden tegen Sánchez van de sociaal-democratische PSOE. Het protest was georganiseerd door de conservatieve Partido Popular.

De demonstranten beschuldigen Sánchez van corruptie en willen dat er nieuwe verkiezingen komen. Er lopen op dit moment drie corruptiezaken, tegen de vrouw, broer en een voormalig topadviseur van de premier. Hij doet die zaken af als een lastercampagne.

Blikseminslagen hebben vannacht geleid tot een woningbrand en problemen op het spoor in Utrecht. Twee woningen raakten onbewoonbaar. De treindienst tussen Utrecht Centraal en Woerden raakte langdurig verstoord maar inmiddels rijden de treinen weer. Niemand raakte gewond.

Rond 01.30 uur vannacht sloeg de bliksem meermalen in in Vleuten en Leidsche Rijn, meldt RTV Utrecht. In de spouw van een woning ontstond brand. Even later bleek dat ook een sein bij station Vleuten was getroffen door de bliksem.

De woningbrand breidde zich zo snel uit dat de politie vier woningen moest ontruimen. Door de bluswerkzaamheden liepen vier woningen waterschade op. Bij twee woningen was die schade zo groot dat ze onbewoonbaar werden, laat de veiligheidsregio weten. De bewoners hebben zelf tijdelijk ander onderdak gevonden.

De blikseminslag langs het spoor leidde tot een seinstoring, waardoor er urenlang geen treinen konden rijden tussen Utrecht Centraal en Woerden. Gevolg was dat ook de treinen tussen Utrecht en Den Haag, tussen Utrecht en Rotterdam en tussen Utrecht en Leiden uitvielen. Rond 15.15 uur kwam het treinverkeer weer op gang.

In het noorden van Syrië heeft een aannemer per toeval een eeuwenoud tempelcomplex gevonden. Hij was aan het graven om de restanten van een verwoest huis weg te halen toen hij op de resten van het ondergrondse grafcomplex stuitte, schrijft persbureau AP. Waarschijnlijk is het ruim 1500 jaar oud en afkomstig uit het Byzantijnse Rijk, de voortzetting van het Romeinse Rijk.

De aannemer deed de ontdekking in mei in Maarat al-Numan in de provincie Idlib, ongeveer 80 kilometer ten zuiden van Aleppo.

Tijdens de jarenlange oorlog onder het regime van dictator Assad raakten miljoenen Syriërs hun huis kwijt. Ook in Maarat al-Numan werden huizen geplunderd en gesloopt. AP meldt dat in het gebied nog wel veel huizen overeind staan, maar dat ze geen dak meer hebben.

Bewoners keren terug naar Syrië na de val van het regime-Assad in december en starten met de wederopbouw. Tijdens die werkzaamheden werden stenen openingen ontdekt. Bewoners waarschuwden de oudheidkundige dienst. Een gespecialiseerd team kwam om de locatie te inspecteren en te beveiligen.

Naast het gebouw leidt een kuil naar de openingen van twee grafkamers. In elke kamer bevinden zich zes stenen graven:

"Gezien de aanwezigheid van het kruis, stukken aardewerk en glasscherven, dateert dit graf uit de Byzantijnse tijd", zegt de directeur van oudheden in Idlib.

In de bovenkant van een stenen zuil is een kruis gegraveerd:

In Idlib zijn al honderden archeologische vindplaatsen. Inwoners zien in de ruïnes een teken van hoop.

"Vroeger kwamen veel buitenlandse toeristen speciaal naar Maarat om de ruïnes te bekijken", zegt een van hen. Hij kwam met zijn zoon kijken naar de pas ontdekte graven. "We moeten de oudheden goed verzorgen, restaureren en terugbrengen in hun oorspronkelijke staat. Dat zal helpen om het toerisme en de economie te herstellen."

Opnieuw op de vlucht

Na de val van het Assad-regime keerden eind vorig jaar de eerste mensen terug naar huis. In maart sloegen duizenden mensen opnieuw op de vlucht, toen in het noordwesten van Syrië het geweld oplaaide.

Volgens een Nederlands ambtsbericht over de veiligheid van Syrië is er sinds de val van het Assad-regime nog steeds sprake van "verschillende, actieve gewapende conflicten in het land".

Opwarming, vervuiling, onderwaterlawaai, verzuring en nog veel meer: de oceaan en het leven daarin kampen met tal van problemen. Twee jaar geleden sloten landen een door velen als historisch bestempeld verdrag voor betere bescherming van de oceaan.

Toch boeken landen in hun pogingen om de wereldzeeën te beschermen maar langzaam vooruitgang. Op een oceaantop in het Franse Nice komen zij vanaf vandaag bij elkaar om te praten over nieuwe stappen.

Mensen profiteren op diverse manieren van de oceanen. We eten vis en schaaldieren, verdienen geld met toerisme, winnen zand en vervoeren goederen met schepen. Bovendien helpen de zeeën klimaatverandering te beperken. Zo nemen oceanen een kwart van de broeikasgassen op die mensen uitstoten, plus een groot deel van de extra warmte die de aarde vasthoudt.

Kraamkamer

Eerder spraken landen af om over vijf jaar 30 procent van de oceanen te gaan beschermen. Het aanwijzen van reservaten werkt volgens wetenschappers goed om oceanen en het leven daarin te beschermen. Bijvoorbeeld met beperkingen voor visserij, scheepvaart en ander menselijk ingrijpen.

"Als je de oceaan enigszins met rust laat, dus zonder menselijk ingrijpen als visserij, dan herstelt die zich snel", zegt Han Dolman, directeur van Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). Onderzoek laat zien dat niet alleen het beschermde gebied zelf profiteert. "Het gaat echt als kraamkamer functioneren voor de omgeving."

Maar het aanwijzen van beschermde gebieden gaat langzaam. Slechts een beperkt deel, ruim 8 procent van de totale zee, is nu beschermd. En ongeveer een derde daarvan krijgt de meest strikte bescherming. Afgelopen jaren nam dit maar langzaam toe. Dit tempo lijkt niet voldoende om het doel voor 2030 te halen.

Reservaten zijn effectief

Beschermde gebieden liggen tot dusver vooral dicht bij de kust, in de zone waar aangrenzende landen het voor het zeggen hebben. Natuurparken stichten op volle zee is lastig. Niet één land heeft het daar voor het zeggen. Tot dusver zijn er pas een paar van zulke gebieden.

Dit moet veranderen door het twee jaar geleden gesloten oceaanverdrag. Maar dat is nog altijd niet in werking getreden. Dat gebeurt pas als zestig landen het officieel aannemen. Ruim dertig landen hebben dat nu gedaan. "Het is de verwachting dat in Nice meer landen gaan bekendmaken dat ze ratificeren", zegt Klaudija Cremers, oceaanonderzoeker bij de onafhankelijke denktank IDDRI in Parijs.

Nederland hoorde bij een groep landen die tijdens de onderhandelingen streed voor een ambitieus verdrag. Toch is de tekst nog altijd niet goedgekeurd door de Tweede Kamer. Het is onduidelijk wanneer dit gaat gebeuren, laat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat weten. De val van het kabinet zal dit proces niet versnellen.

Steeds meer dwarsliggers

Sowieso lijken de omstandigheden voor internationale samenwerking niet gunstig. "Twee jaar geleden werd het verdrag met consensus aangenomen, dat werd gezien als een groot succes", zegt Cremers. "Maar inmiddels is Rusland openlijk het verdrag aan het saboteren."

De Verenigde Staten kwamen bij een tussentijdse top - nota bene in New York - niet eens opdagen. Wat volgens Cremers bij diplomaten vooral tot opluchting leidde, omdat het land voortgang dan ook niet kon frustreren. President Trump stond intussen commerciële visvangst juist weer toe in een Amerikaans beschermd natuurgebied.

Desondanks is Cremers hoopvol. Ze ziet dat veel landen al bezig zijn met de voorbereidingen van nieuwe beschermde gebieden. Chili wil een groot park oprichten rond het afgelegen Paaseiland en ook in de internationale wateren voor de kust van West-Afrika zijn plannen. Zodra het verdrag in werking treedt, liggen er mogelijk meteen plannen klaar.

Als de parken eenmaal bestaan moet de bescherming ook worden gehandhaafd. Dat is best lastig. "Het verdrag heeft geen internationaal handhavingsagentschap opgericht dat kan ingrijpen", zegt Cremers. "Volgens het zeerecht is het aan landen te zorgen dat schepen die onder hun vlag varen geen illegale dingen doen."

Doen landen dat niet, dan kunnen andere landen klagen bij een comité. Maar dat comité kan geen landen straffen. "In dat opzicht moet je het hebben van naming and shaming van landen."

Wel is het in de gaten houden van grote stukken oceaan makkelijker dan vroeger, zegt Cremers. Er zijn meer en goedkopere waarnemingen van satellieten, die in combinatie met AI ook makkelijker zijn te monitoren.

Een 25-jarige man die sinds zondagmiddag vastzat in een grot in het zuiden van Frankrijk is gered. De speleoloog, ofwel grotonderzoeker, was bedolven onder rotsblokken. Vanochtend wisten reddingswerkers hem te bevrijden en uit de grot te halen, meldt de Franse tv-zender BFM TV.

Het gaat naar omstandigheden goed met de man en hij is niet in levensgevaar. In de grot raakte hij wel gewond aan zijn arm en was hij onderkoeld, zegt de leider van de reddingsoperatie gisteravond.

De man was samen met twee andere onderzoekers de grot aan het verkennen toen er rotsblokken naar beneden kwamen. Daar kwam hij onder vast te zitten. De twee anderen werden gisteravond al gered. De drie mannen bevonden zich op anderhalf uur van de ingang.

Sinds gistermiddag 14.30 uur probeerden hulpdiensten de man te redden. Twee artsen en een verpleegkundige bereikten de man gisteravond rond 19.30 uur. Zo'n twaalf uur later kon hij worden gered.

Tientallen hulpverleners

Het gaat om een grot in de gemeente Saint-Pierre-de-Chartreuse, een kleine dertig kilometer ten noorden van Grenoble. De grot maakt deel uit van een grottennetwerk onder de Dent de Crolles, een berg in het departement Isère.

Bijna tachtig hulpverleners waren betrokken bij de reddingsactie, onder wie 50 brandweerlieden en 15 leden van de speleologische reddingsvereniging van het departement.

Drie dagen

Eind vorig jaar gebeurde in het noorden van Italië iets soortgelijks. Toen werd een vrouw, ook speleoloog, na drie dagen gered uit een grot. Daar waren ruim 150 gespecialiseerde reddingswerkers bij betrokken. Zij zei toen dat ze nooit meer een voet in een grot wil zetten en dat ze speleologie, de studie van grotten, voorgoed wilde opgeven. De geredde onderzoeker zat een jaar eerder ook al eens vast in diezelfde grot.

Goedemorgen! Het is vandaag Tweede Pinksterdag en dus een extra lang weekend voor de meeste mensen. In Nice begint vandaag een VN-conferentie over de toestand van de oceanen. En in Rosmalen begint voor de tennissers het grastoernooi Libéma Open.

Eerst het weer: zon en wolken wisselen elkaar vandaag af. Landinwaarts ontstaan enkele buien. Bij een overwegend matige westenwind wordt het 17 tot 20 graden.

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het Israëlische leger heeft het schip met activisten tegengehouden dat op weg was naar de Gazastrook. Volgens het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken is het schip onderweg naar de Israëlische kust en zijn de opvarenden ongedeerd.

"Naar verwachting zullen ze terugkeren naar hun eigen land", aldus het ministerie. De boot, met daarop onder anderen de bekende Zweedse activist Greta Thunberg en de Nederlandse kapitein Mark van Rennes, was onderweg naar Gaza om daar hulpgoederen af te leveren.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Carlos Alcaraz heeft op sensationele wijze zijn titel geprolongeerd op Roland Garros. De Spanjaard toonde in een schitterende finale van 5 uur en 29 minuten indrukwekkende veerkracht tegen zijn grote rivaal Jannik Sinner. Bekijk hieronder een samenvatting van de finale:

Fijne maandag!

Een ongeluk met een bus in het noorden van Maleisië heeft aan zeker vijftien mensen het leven gekost. Drieëndertig mensen raakten gewond, van wie er zeven in kritieke toestand zijn, aldus de hulpdiensten.

Door nog onbekende oorzaak kwam een bus met studenten 's nachts in botsing met een auto. De bus kantelde en de auto gleed in een greppel.

Dertien slachtoffers overleden ter plaatse, twee stierven in het ziekenhuis. Zes mensen moesten door de hulpdiensten uit de bus worden geknipt. De Maleisische premier Anwar schrijft op Facebook dat hij en zijn vrouw "diepbedroefd" zijn door het ongeluk.

De botsing was bij de plaats Gerik, op de snelweg die van de westkust naar de oostkust loopt. Het traject is berucht om de vele ongelukken, met name tussen voertuigen en dieren.

In heel Maleisië komt volgens dagblad The Star elke twee uur iemand om in het verkeer.

Bij de finale van de Nations League in München is een supporter om het leven gekomen nadat hij van de tribune was gevallen. Het gaat om een man uit het zuiden van de deelstaat Beieren, meldt de Duitse politie.

Het incident gebeurde tijdens het eerste deel van de verlenging van de wedstrijd tussen Spanje en Portugal. De toeschouwer kwam door nog onbekende oorzaak vanaf een hoger gelegen tribune in het persvak op de onderste ring terecht, een val van zo'n acht meter.

Stewards, politieagenten en medisch personeel boden hulp, maar dat mocht niet meer baten. De man overleed kort na de wedstrijd. De politie doet onderzoek naar de toedracht, maar heeft geen aanwijzingen dat het om iets anders gaat dan een ongeluk.

Medeleven

De trainers van beide landen betuigden na afloop hun medeleven met de nabestaanden. De Portugese bondscoach Roberto Martinez sprak van een "zeer verdrietig bericht". Zijn Spaanse collega Luis de la Fuente begon zijn persconferentie met condoleances. Ook zei hij dat het "ons herinnert aan wat er belangrijk is in het leven".

De wedstrijd werd gewonnen door Portugal. Na de reguliere speeltijd en de verlenging stond het 2-2, waarop penalty's de beslissing moesten brengen. Omdat Spanje eenmaal miste, ging de Nations League voor de tweede keer naar Portugal.

Het Israëlische leger heeft het schip met activisten tegengehouden dat op weg was naar de Gazastrook. Volgens het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken is het schip onderweg naar de Israëlische kust en zijn de opvarenden ongedeerd.

"Naar verwachting zullen ze terugkeren naar hun eigen land", aldus het ministerie. De boot, met daarop onder anderen de bekende Zweedse activist Greta Thunberg en de Nederlandse kapitein Mark van Rennes, was onderweg naar Gaza om daar hulpgoederen af te leveren.

Eerder vannacht meldde de organisatie achter het schip dat Israëlische militairen aan boord waren gegaan.

Via Telegram verspreidde de Freedom Flotilla Coalition een foto waarop het moment te zien was dat de bemanning werd overmeesterd:

Kort voordat de militairen aan boord kwamen, meldde het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken dat de Israëlische marine de zeilboot opdracht had gegeven de koers te wijzigen. Op welke locatie de militairen aan boord zijn gegaan is niet duidelijk.

Lichten

Eerder vannacht werd op de Madleen al alarm geslagen vanwege een mogelijke omsingeling door de Israëlische krijgsmacht. De activisten deden daarop reddingsvesten aan. Later berichtte de Freedom Flotilla Coalition dat er drones rond de zeilboot vlogen, die het schip besproeiden met een "witte irriterende vloeistof". Israël heeft daar niet op gereageerd.

De Israëlische minister van Defensie Katz had het leger opdracht gegeven te voorkomen dat een schip met activisten aan boord daadwerkelijk naar Gaza zou varen. De boot was sinds vorige week zondag vanuit Sicilië onderweg.

Katz schrijft op X dat hij het leger de instructie heeft gegeven om de opvarenden bij aankomst in de haven van Ashdod video's van de terreuraanslagen van 7 oktober te laten zien. Volgens Katz steunen de opvarenden de terroristische organisatie Hamas en moeten ze zien welke wreedheden die heeft begaan.

Symbolisch

De activisten hadden onder meer babyvoeding, meel, rijst, luiers en medische benodigdheden aan boord. Die beperkte voorraad was vooral symbolisch, zei de Frans-Palestijnse Europarlementariër Rima Hassan. Greta Thunberg zei tegen de NOS met de vaartocht "de ogen op Gaza gericht te willen houden".

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken sprak van een "selfiejacht" met "beroemdheden". "Er zijn manieren om hulp naar de Gazastrook te krijgen, maar dan zonder Instagram-selfies", schreef het ministerie op X.

Israël hield lange tijd de grenzen van de Gazastrook volledig gesloten en ook hulpgoederen werden bijna drie maanden tegengehouden. Inmiddels laat Israël beperkt hulp toe, dat met name via de omstreden hulporganisatie GHF moet worden gedistribueerd. De VN en hulporganisaties wijzen erop dat dit veel te weinig is om de nood te lenigen.

De spanningen in Los Angeles zijn verder opgelopen na de inzet van de Nationale Garde in de stad. Op de derde dag van de protesten tegen de arrestatie en deportatie van migranten zijn duizenden betogers de straat op gegaan. Ze blokkeerden een snelweg en staken auto's in brand.

President Trump besloot na de tweede dag de Nationale Garde in te zetten, tegen de zin van de Democratische gouverneur van Californië, Gavin Newsom. Zondag arriveerden zo'n 300 leden van de Nationale Garde.

De reservisten stonden opgesteld voor een detentiecentrum voor migranten en andere gebouwen van de federale overheid. In de middag verzamelden zich daar honderden demonstranten.

Enkele betogers naderden de reservisten en riepen leuzen als "schaam je" en "ga naar huis". De politie greep in met traangas. De Nationale Garde zelf gebruikte voor zover bekend geen geweld. Een onbekend aantal mensen is aangehouden.

Het kwam tot meer confrontaties. Op X meldt de politie dat betogers met straatmeubilair en flessen gooiden. Met stoelen en vuilnisbakken werden barricades opgeworpen.

Na verloop van tijd liep het protest steeds verder uit de hand. Duizenden demonstranten trokken door de straten en stichtten autobranden.

De snelweg 101, een belangrijke verkeersader door het centrum van Los Angeles werd geblokkeerd:

De lokale politie greep in met rubberkogels, traangas, flitsgranaten en agenten te paard. Aan het eind van de middag (lokale tijd) waren de betogers van de snelweg verjaagd.

De afgelopen dagen was er in Los Angeles een golf aan invallen door de immigratiedienst ICE om illegale immigranten op te pakken. Honderden betogers proberen dat te verhinderen. Trump heeft goedkeuring gegeven voor het sturen van in totaal 2000 leden van de Nationale Garde om de medewerkers van de immigratiedienst te "beschermen".

Gouverneur Newsom heeft de regering Trump in een brief gevraagd de inzet van de gardisten terug te draaien en de autoriteiten in Californië het weer over te laten nemen. "Met het besluit om de Nationale Garde in te zetten, zonder de juiste aansturing, riskeer je dat de situatie ernstig escaleert." Volgens Newsom was er geen probleem "totdat Trump zich ermee bemoeide."

Steun van andere gouverneurs

Newsom ziet zich gesteund door Democratische gouverneurs in andere staten. Ook een Californische Democraat in het Huis van Afgevaardigden vindt dat de regering in Washington de Nationale Garde naar huis moet sturen. "De politie in Los Angeles heeft de situatie onder controle", aldus Nanette Barragán.

Ook Karen Bass, de burgemeester van Los Angeles, vindt dat de situatie door de Nationale Garde juist verergert. "Wat we zien in Los Angeles is chaos die is veroorzaakt door de regering", aldus Bass. "Dit gaat over een agenda, niet over publieke veiligheid."

Trump vindt de inzet van de Nationale Garde noodzakelijk om de onrust te beteugelen. Hij spreekt van rellen in de stad en dreigt met geweld tegen demonstranten die agenten bespugen. "Als we gevaar zien voor ons land en onze burgers, tonen we ons heel, heel sterk op het gebied van de openbare orde", zei de president in gesprek met journalisten.

Minister Hegseth van Defensie zei in een post op sociale media dat er wel ruimte is voor vreedzaam protest, "maar NUL tolerantie voor aanvallen op federale agenten die hun werk doen."