NOS Nieuws - Algemeen

Anderhalf jaar voorwaardelijke celstraf geëist tegen acteur Gérard Depardieu

3 weeks 4 days ago

Het Openbaar Ministerie in Parijs heeft een voorwaardelijke gevangenisstraf van 18 maanden geëist tegen acteur Gérard Depardieu. De 76-jarige acteur staat voor de rechter voor twee aanrandingen. De aanklager wil ook dat de rechter hem een boete van 20.000 euro oplegt.

Twee vrouwen die in 2021 werkten op de filmset van Les Volets Verts beschuldigen Depardieu van seksueel wangedrag. Een 34-jarige regie-assistente en een 54-jarige setdresser zeggen dat hij hen meerdere keren heeft betast op intieme plekken en hen seksueel intimideerde. Depardieu spreekt dat tegen.

Tijdens het proces, dat maandag begon, gaf Depardieu toe dat hij vulgaire en seksueel getinte taal heeft gebruikt, en dat hij een van de vrouwen bij haar heup had gepakt. Volgens Franse media gaf Depardieu tijdens het proces steeds wisselende verklaringen om zijn gedrag tegenover de vrouwen uit te leggen.

Naast de voorwaardelijke gevangenisstraf en de boete wil de aanklager ook dat Depardieu een psychiatrische behandeling ondergaat en ingeschreven wordt in het register van zedendelinquenten. De maximale straf die de rechtbank kan opleggen, is vijf jaar cel en een boete van 75.000 euro.

Verkrachtingszaak

Gérard Depardieu wordt door zo'n twintig vrouwen beschuldigd van seksueel wangedrag. Dit is de eerste zaak die voor de rechter komt. Hij moet ook nog voor de rechter verschijnen voor verkrachting van een actrice.

De uitspraak in de zaak wordt over enkele weken verwacht.

Vijf gewonden bij steekpartij centrum Amsterdam, verdachte opgepakt

3 weeks 4 days ago

Bij de Dam in Amsterdam zijn bij een steekpartij vijf mensen gewond geraakt. Twee van hen zijn zwaargewond. Er is een verdachte opgepakt, meldt de politie. Een deel van de Dam was een tijd afgezet, maar is inmiddels weer vrijgegeven. De verdachte is zelf gewond geraakt aan zijn been.

Het incident gebeurde aan de Sint Nicolaasstraat, vlak bij de Dam. Mogelijk heeft de dader op meerdere plekken mensen neergestoken. Voor het Paleis op de Dam heeft korte tijd een traumahelikopter gestaan. De politie zegt dat er nog niks duidelijk is over een motief of de aanleiding voor de steekpartij.

De verdachte kon worden opgepakt door hulp van een omstander, die hem overmeesterde aan de Gravenstraat. De omstander zou hem tegen de grond hebben gewerkt en op hem zijn gaan zitten, tot de politie kwam, meldt Het Parool. De verdachte is met een verwonding aan zijn been naar het ziekenhuis gebracht.

Het Parool meldt dat een van de mensen werd neergestoken voor een stoffenwinkel, op de hoek van de Nieuwezijds Voorburgwal en de Sint Nicolaasstraat. "Ik hoorde geklop. Daarna zag ik dat een meisje in haar rug was gestoken. Een jongen rende vervolgens weg", zegt een medewerker tegen de krant.

Een getuige zegt tegen een verslaggever van de NOS dat ze zag hoe een "jonge vrouw" werd gestoken door "iemand uit een steegje": "Ze zakte in elkaar, ik ging ernaartoe met een paar anderen. Toen ze haar vinger voor haar mond hield, zagen we dat ze een mes in haar rug gehad. We hebben haar op de stoep gezet, waarna snel een ambulance kwam."

De getuige spreekt van een "blanke man met stekelend haar van rond de dertig jaar in een spijkerbroek en een wit T-shirt." Stadszender AT5 meldt dat ook een oudere man gewond is geraakt.

Een vergadering van de gemeenteraad in het stadhuis is na de steekpartij onderbroken. Burgemeester Halsema moest weg bij een raadsdebat omdat de zogenoemde driehoek bijeen is gekomen, het overleg van burgemeester, politiechef en hoofdofficier van justitie.

De politie vraagt mensen die beelden hebben gemaakt om die met de politie te delen.

Deze getuigen zagen gewonden op straat liggen:

Kabinet komt met aangekondigde wetgeving tegen schijnzelfstandigheid

3 weeks 4 days ago

De wet die duidelijker moet vastleggen wanneer iemand werkt als zelfstandige of als werknemer is klaar en kan per 1 januari 2026 ingaan. Dat schrijft minister Van Hijum van Sociale Zaken aan de Tweede Kamer.

In de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR) is vastgelegd aan welke criteria een zzp'er moet voldoen om door de Belastingdienst als 'echte' zelfstandige gezien te worden en niet als schijnzelfstandige.

De criteria zijn dat een ondernemer de financiële risico's draagt, zelf verantwoordelijk is voor gereedschap en andere materialen, specifieke kennis of vaardigheden heeft die het inhurende bedrijf zelf niet heeft en zich tijdens de werkzaamheden naar buiten presenteert als zelfstandige.

Ook moet er sprake zijn van een korte duur van de opdracht en/of een beperkt aantal uren per week. Er moet bewijs zijn van ondernemerschap, zoals meerdere opdrachtgevers, klantenwerving, investeringen en een eigen administratie.

De Belastingdienst kijkt nu al naar deze criteria vanwege verschillende rechterlijke uitspraken.

Bepaald uurtarief

In de wet is ook het zogenoemde rechtsvermoeden van werknemerschap opgenomen.

Als een werkende minder betaald krijgt dan een bepaald uurtarief, kan diegene claimen werknemer te zijn. Het is dan aan de opdrachtgever om aan te tonen dat het om een zelfstandige gaat. De hoogte van het uurtarief moet nog worden bepaald.

Opeenvolgende kabinetten proberen schijnzelfstandigheid te bestrijden, omdat dat leidt tot oneerlijke concurrentie tussen werknemers en zzp'ers. Voor zzp'ers hoeven geen sociale lasten en premies te worden betaald.

Maatschappelijke kosten

Een ander risico is dat schijnzelfstandigen die te weinig betaald krijgen onverzekerd zijn en geen pensioen opbouwen. In bepaalde sectoren is sprake van uitbuiting. Dat kan leiden tot hogere maatschappelijke kosten.

Minister Van Hijum zegt dat er al positieve effecten te zien zijn van de huidige zzp-wetgeving.

Als voorbeelden noemt hij de zorg, het onderwijs en de kinderopvang, die zzp'ers in loondienst hebben genomen, en werkgevers die in hun arbeidsvoorwaarden meer flexibiliteit inbouwen door zelfroostering, flexpools en meer aandacht voor een goede werk- en privébalans.

Wethouder Den Haag stopt per direct om woonwagendossier

3 weeks 4 days ago

Martijn Balster (PvdA) stopt per direct als wethouder in Den Haag. Deze week besloot hij het woonwagendossier over te dragen aan een collega nadat hij veel kritiek had gekregen. "De aantijgingen aan mijn adres op het woonwagendossier hebben me diep gekwetst. Zonder vertrouwen vaart niemand wel", schrijft hij in een brief aan de raad.

In Den Haag wachten honderden mensen op een woonwagenplek, maar er komen er maar twee of drie per jaar vrij. De rechtbank oordeelde vorig jaar dat de gemeente te weinig doet voor woonwagenbewoners, waardoor de mensenrechten van Roma en Sinti worden geschonden.

De wethouder slaagde er nog niet in om het aantal woonwagenstandplaatsen uit te breiden. Ook is de verhuizing van het woonwagenkamp aan de Energiestraat niet van de grond gekomen, terwijl de situatie daar onveilig en niet-leefbaar is, erkende de gemeenteraad eerder al. De woonwagenbewoners hebben geen vertrouwen meer in de gemeente en de wethouder.

Daadkrachtig

Woonwagenbelangen Nederland diende een klacht in tegen Balster, die wethouder was van Volkshuisvesting, Wijken, Welzijn en Zuidwest. De belangenclub beticht hem van discriminatie van Roma en Sinti.

Balster kreeg ook kritiek vanuit de raad. Raadslid Lesley Arp (SP) noemde woonwagenbewoners in Den Haag gisteren "een speelbal van de incompetentie van dit college". Arjen Dubbelaar van Hart voor Den Haag wil een wethouder "die wel daadkrachtig is", citeert Omroep West.

Stevige discussies

Balster was vijfeneenhalf jaar wethouder van Volkshuisvesting. "Niet zelden hebben we in de raad stevige discussies gehad die ons denken verder brachten", schrijft hij in zijn ontslagbrief. "Maar er waren soms ook aanvaringen waarin puur op de man werd gespeeld. Dat is een praktijk waaraan ik niet kan en wil wennen."

Fietsendief Arnhem zwaargewond door politieagent met zwaard

3 weeks 4 days ago

Een politieagent in Arnhem is een vermeende fietsendief te lijf gegaan met een zwaard. De 40-jarige man raakte daarbij zwaargewond en ligt in het ziekenhuis. De agent is opgepakt, maar weer op vrije voeten. Hij blijft wel verdachte.

Omroep Gelderland meldt dat het incident zondag plaatsvond. De 40-jarige Arnhemmer zou bezig zijn geweest een fiets te stelen. Hij werd betrapt door de eigenaar, die in het dagelijks leven politieagent is.

Confrontatie

Toen de eigenaar van de fiets doorhad wat er aan het gebeuren was, ging hij achter de vermeende fietsendief aan. Er ontstond een confrontatie tussen de twee, waarbij de eigenaar van de fiets volgens de politie het zwaard "ter verdediging" heeft gebruikt.

De politieman werd aangehouden en verhoord, maar na enkele dagen weer vrijgelaten. Mogelijk was er sprake van noodweer, laat de politie weten.

Arnold Karskens mag niet terugkeren bij Ongehoord Nederland

3 weeks 4 days ago

Arnold Karskens, medeoprichter en voormalig voorzitter van Ongehoord Nederland, mag niet terugkeren als bestuurslid. De rechtbank in Den Haag oordeelt dat de omroep genoeg redenen had om de toenmalige hoofdredacteur te ontslaan. Karskens vocht zijn ontslag aan via een bodemprocedure.

Hij krijgt dus geen gelijk. Wel oordeelt de rechtbank dat de omroep de opzegtermijn van twee maanden had moeten aanhouden. Hiervoor krijgt Karskens een schadevergoeding die gelijk is aan het misgelopen salaris.

Onveilige werksfeer

Afgelopen augustus werd Karskens geschorst naar aanleiding van "een aantal serieuze klachten vanuit de eigen organisatie over zijn functioneren". Die gingen onder andere over een onveilige werksfeer, beperking van de vrijheid van meningsuiting en vrouwonvriendelijke opmerkingen. In oktober volgde zijn ontslag. De omroep stelt dat dat gebaseerd was op een onafhankelijk onderzoek.

Karskens beweerde dat zijn ontslag voortvloeide uit een coup tegen hem, nadat hij de raad van toezicht op de hoogte had gesteld van racisme en antisemitisme binnen de organisatie. Hiervan zegt de rechter dat hij dat niet heeft kunnen onderbouwen. De berichten die Karskens als bewijs aandroeg, stammen uit een periode nadat het onderzoek naar hem was begonnen.

Interne verdeeldheid

Het vertrek van Karskens is tekenend voor de verdeelde omroep. Een deel van de leden wilde dat hij bleef en begon een petitie, terwijl een andere groep hem het liefste zag vertrekken.

De benoeming van Joost Niemöller tot hoofdredacteur leidde tot een leegloop aan prominente leden bij de omroep. Zo verlieten Gideon van Meijeren en activist Mordechaï Krispijn Ongehoord Nederland vlak na het aantreden van Niemöller.

De nieuwe hoofdredacteur pleitte tijdens de coronacrisis voor een volledige lockdown en vaccinatieplicht, terwijl Ongehoord Nederland juist fel tegenstander was van strenge coronaregels.

Gelderse zorgboerderij brandt uit, geen gewonden

3 weeks 4 days ago

De brandweer verwacht nog tot in de avond bezig te zijn met het blussen van een brand in een zorgboerderij in Tricht. De 50 tot 75 bewoners met een beperking zijn tijdig uit het pand gehaald.

De brand in zorginstelling Leidsche Hoeven brak vanochtend rond 10.15 uur uit door nog onbekende oorzaak, meldt Omroep Gelderland. Al snel sloegen de vlammen uit het dak en ontstond veel rook.

Een woordvoerder benadrukt dat iedereen die aanwezig was tijdig is geëvacueerd. Het gaat daarbij zowel om bewoners als mensen die een dagbesteding hadden in de boerderij. "Iedereen is veilig en er zijn geen gewonden gevallen", zegt hij. "Alle bewoners worden naar huis gebracht of naar een andere veilige locatie."

Het personeel heeft ook de dieren in de boerderij in veiligheid gesteld.

Rook en stank

De brandweer bluste de brand met negen bluswagens, twee hoogwerkers en een grootwatertransport. Om 13,40 uur meldde de veiligheidsregio dat de brandweer de brand onder controle had, maar dat de nabluswerkzaamheden tot laat in de avond gaan duren. Zolang kan er ook overlast zijn van rook en stank.

Omwonden waren bang dat asbest was vrijgekomen bij de brand, maar volgens de veiligheidsregio is dat niet zo. Wel zijn er roetdeeltjes en deeltjes van zonnepanelen in de omgeving naar beneden gekomen. Wie die tegenkomt, wordt aangeraden om die met handschoenen aan op te rapen en bij het restafval te doen.

Internationaal opsporingsbevel tegen Bosnisch-Servische leider Dodik

3 weeks 4 days ago

Een rechtbank in Bosnië en Herzegovina heeft een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de Bosnisch-Servische leider Milorad Dodik. Hij kreeg vorige maand een celstraf opgelegd, maar zit op dit moment in Israël.

Dodik kreeg een jaar cel en mag ook zes jaar lang geen politieke functies uitoefenen. Volgens de hoogste rechter ondermijnt hij het gezag en werkt hij vredesakkoorden tegen die dertig jaar geleden werden afgesproken. Dodik is pro-Russisch en wil de Republika Srpska afscheiden van Bosnië.

Republika Srpska

Dodik is de president van de Servische deelrepubliek. In de vredesakkoorden van Dayton uit 1995 werd vastgelegd dat Bosnië in twee delen werd opgedeeld; de federatie van Bosnië en Herzegovina en Republika Srpska.

Daarboven staat een hoge vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap die toeziet op de vredesakkoorden, eigen wetten kan invoeren en beslissingen van de machthebbers kan terugdraaien. Dodik erkent die vertegenwoordiger niet en kwam juist met wetten die hem buitenspel zet.

Twee weken geleden werd er al een arrestatiebevel uitgevaardigd door het Bosnische Openbaar Ministerie tegen Dodik, de premier en voorzitter van het parlement van de deelrepubliek. Omdat Dodik daarna naar Israël ging, is er nu een internationaal bevel. Volgens de Bosnische rechter is de zaak nu in handen van Interpol. Israël is aangesloten bij die internationale politieorganisatie.

Dodik is niet verrast door het internationale arrestatiebevel. "Het misbruiken van het rechtssysteem gaat door. Bosnië is een staat die niet functioneert."

Veelzijdige Loretta Schrijver bracht warmte bij kijkers en collega's

3 weeks 4 days ago

Ze werd bekend als presentator van RTL Nieuws, maar was ook het gezicht van tal van andere programma's. Daarnaast was ze een groot dierenliefhebber en steunde ze talloze dierenwelzijnsorganisaties. Vandaag werd bekend dat nieuwslezer en presentator Loretta Schrijver (68) is overleden.

Samen met Jeroen Pauw vormde ze in de jaren 90 het eerste presentatieduo van een nieuwsprogramma in Nederland. De duopresentatie, naar Amerikaans voorbeeld, was door de nieuwe televisiezender RTL bedacht als een van de elementen om zich te onderscheiden van het NOS Journaal.

Ilse Openneer, hoofdredacteur van RTL Nieuws, roemt Schrijver om haar "warme persoonlijkheid met een prachtige, kenmerkende stem". "Ze informeerde miljoenen mensen over het wereldnieuws, op haar eigen toegankelijke manier. Haar lach schalde regelmatig over de redactie. We zijn Loretta ontzettend dankbaar voor alles wat ze voor RTL Nieuws heeft betekend."

Geluk beproeven in Amerika

De eerste maanden van haar leven bracht Loretta Maxine Schrijver in New York door. Daarna verhuisde het gezin naar Amsterdam en een paar jaar later terug naar de Verenigde Staten, dit keer naar Los Angeles.

"Mijn vader was ondernemer, hij zat in de textiel. Hij zette winkels op die een tijdje goed liepen en dan weer failliet gingen. 'Ik ga mijn geluk beproeven in Amerika', zei hij dan. Hup, daar gingen we weer", zei Schrijver daarover in de Volkskrant.

Toen ze acht jaar was kwam het gezin definitief terug naar Nederland. Via Den Haag, Venlo en Zandvoort belandde Schrijver uiteindelijk in Amsterdam waar ze het gymnasium afrondde. Daarna werd ze door haar ouders naar de Alliance Française in Parijs gestuurd om haar Frans te verbeteren.

Interesse in nieuws

Ze wilde actrice worden, maar werd tot twee keer toe afgewezen op de toneelschool. Toen gaf ze het op en ging vertaalkunde studeren in Amsterdam. Uiteindelijk kwam ze via een omweg toch in het theater terecht toen ze een relatie kreeg met Dick Nooy, de zoon van actrice Beppie Nooy Jr.

Daar werkte ze als rekwisiteur bij de stukken van Nooy en speelde een kleine rol als prostituee in het toneelstuk Rooie Sien. De grotere rol die ze daarna kreeg aangeboden, sloeg ze af omdat ze had besloten geschiedenis te gaan studeren.

Tijdens een vakantiebaan als receptioniste ontdekte ze, door het iedere dag lezen van de krant, dat ze interesse had in het nieuws. En toen ze vernam dat de NOS ging beginnen met een nieuw medium, Teletekst, stuurde ze een open sollicitatie. Ze werd aangenomen op de titelredactie, waar ze televisieprogramma's ging ondertitelen voor doven en slechthorenden.

Een paar jaar later solliciteerde ze op een vacature voor nieuwslezer bij Radio Nederland Wereldomroep. Daar leerde ze alle facetten van radio maken en ontmoette er Jeroen Pauw, met wie ze in die periode een relatie kreeg.

Snel op elkaar ingespeeld

Om haar horizon binnen de omroep te verbreden besloot Schrijver te gaan freelancen, waardoor er ruimte ontstond om andere klussen aan te nemen. Zo werkte ze als redacteur bij het televisieprogramma Jongbloed & Joosten en als presentator bij Veronica Nieuwsradio.

Bij Veronica waren ze zo enthousiast over haar dat ze de opvolger van Jaap van Meekren werd bij het actualiteitenprogramma Nieuwslijn op tv. Toen duidelijk werd dat Veronica op zou gaan in de eerste commerciële zender in Nederland, RTL Véronique (later omgedoopt tot RTL 4), werd ze gevraagd als presentator voor het nieuws bij de zender.

Daar werd ze herenigd met haar ex-collega en ex-geliefde Jeroen Pauw, met wie ze jarenlang elke werkdag het hoofdbulletin om 19.30 uur heeft gepresenteerd.

Duopresentatie was in Nederland een nieuw fenomeen en het liep in het begin wat stroef, maar de twee raakten snel op elkaar ingespeeld. "Je moet elkaar aanvullen en het moet een reden hebben dat je er met zijn tweeën zit", aldus Schrijver. Daarbij hielp ook mee dat ze elkaar al goed kenden omdat ze ex-geliefden waren, vertelde ze jaren later in een talkshow.

Na haar relatie met Pauw kreeg ze een verhouding met de zestien jaar oudere schrijver Lou Vaz Dias, een vriend van haar vader met wie ze een geheime affaire had gehad in haar jeugd.

Ze bleven de rest van haar leven samen, maar samenwonen deden ze nooit. Vaz Dias woonde eerst een paar jaar in België. Later verhuisde hij naar Nederland waar ze ieder in een eigen appartement in Amsterdam woonden.

Passie voor dieren

Na meer dan tien jaar presentatie van het nieuws bij RTL besloot Schrijver dat ze meer wilde doen met haar passie voor dieren. Ze stapte over naar de AVRO waar ze het programma Alle dieren tellen mee presenteerde.

Bekijk hier het afscheid van Loretta Schrijver bij RTL Nieuws:

Al snel bleek dat toch niet de juiste keuze te zijn en ze keerde terug naar RTL Nieuws. In 2005 eindigde ze in een onderzoek naar de populairste nieuwslezer(es) van Nederland als eerste.

Bij RTL presenteerde ze ook andere programma's, zoals Nederland in het Nieuws, Week XY, Gezondheid en tal van programma's voor Unicef en het WNF. Verder sprak ze veel radiocommercials in voor dierenwelzijnsorganisaties.

Dieren waren haar grote passie, van mensen hield ze eigenlijk niet zo, vertelde ze in een interview in TVgids.nl. "Ik hou niet echt van de maatschappij en ook niet van de mens in het algemeen. Natuurlijk zijn er individuen met wie ik graag omga, ik heb een groepje heel fijne vrienden om me heen. Als soort veracht ik de mens, hij is tot zulke wreedheden in staat. Tegen dieren, tegen andere mensen. Al die oorlogen, vreselijk. Ik kijk liever naar mooie dingen: kunst, muziek, sprookjes, dieren."

Koffietijd

Na een gastoptreden in het programma Max & Martine van omroep MAX kreeg ze van directeur Jan Slagter het aanbod om een eigen talkshow te maken: Max en Loretta. Dat wilde ze wel, op voorwaarde dat ze ook zeggenschap kreeg over de inhoud van het programma. Ze nam ook de taak van eindredacteur op zich. Maar de combinatie van eindredactie en presentatie werd haar te veel, waardoor ze een burn-out kreeg.

Schrijver besloot het rustiger aan te gaan doen en richtte zich op stemmenwerk en een enkele reclame. Maar in 2010 kwam ze weer terug op de buis bij RTL in de populaire talkshow Koffietijd, die ze bleef presenteren in verschillende duo's tot het programma in mei 2023 stopte.

Tussendoor was ze ook als kandidaat te zien programma's als Wie is de mol, Ranking the Stars en Kroongetuige. En sinds 2019 was ze jurylid in het RTL-programma The Masked Singer, waarbij haar commentaar haar veel complimenten opleverde van kijkers.

In datzelfde jaar werd bij haar ook beginnende darmkanker geconstateerd. Ze werd geopereerd en vanwege complicaties lag ze uiteindelijk zes keer op de operatietafel. Een nieuwe tegenslag volgde in 2022 toen bleek dat ze ook kanker aan de lever had. In 2024 maakte ze bekend dat ook de darmkanker terug was gekomen.

Toch bleef ze altijd optimistisch, ze wilde niet bekend staat als 'zieke Loretta'. "Er zijn honderdduizenden mensen ziek en ik ben er één van. Niet meer en niet minder", schreef ze in haar column in Nouveau.

Vuurwerkverbod mogelijk dichterbij, VVD steunt wetsvoorstel onder voorwaarden

3 weeks 4 days ago

De VVD steunt het wetsvoorstel voor een algeheel vuurwerkverbod van GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren. Dat bevestigt de partij na berichtgeving door RTL Nieuws. Daarmee gaat de wet in de richting van een Kamermeerderheid.

De VVD stelt voorwaarden aan de steun. De partij wil een "effectief handhavingsplan" van politie en gemeenten. Het kabinet moet daarbij "in de volle breedte en wel direct" de handhaving van het verbod op illegaal vuurwerk versterken, vindt de VVD.

Ook moeten burgemeesters volgens de VVD ontheffingen geven aan verenigingen die lokaal consumentenvuurwerk afsteken en moeten ze "ruim baan" geven aan de lokale vuurwerkshows. Tot slot eist de partij compensatie voor de vuurwerksector.

Knalerwten en sterretjes

GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren ijveren al langer voor een totaalverbod. Deze partijen schreven een initiatiefwetsvoorstel om alleen de verkoop van licht vuurwerk als knalerwten en sterretjes nog toe te staan.

Zij zetten dit ruim twee jaar geleden on hold omdat ze ervan uitgingen dat het verworpen zou worden, maar hebben het dit jaar afgestoft omdat er nu wel een meerderheid in de Tweede Kamer gloorde.

Binnen regeringspartij VVD groeiden de afgelopen tijd twijfels over de "vuurwerktraditie", vooral omdat er tijdens de jaarwisseling zoveel hulpverleners worden aangevallen. "Alle gesprekken die wij hadden met politiemensen en brandweermensen, die gaan je niet in de koude kleren zitten", zegt VVD-Kamerlid Michon in een toelichting.

Ze wijst erop dat er de afgelopen jaren al van alles is geprobeerd om oud en nieuw rustiger te krijgen. "Het knalvuurwerk is al verboden, alle vuurpijlen zijn verboden", aldus Michon. "Het lukt maar niet om er een normale nacht van te maken."

Minder dan 76 zetels

De voorstanders van een verbod komen nu gezamenlijk net iets onder een meerderheid van 76 Tweede Kamerzetels uit. Bij die voorstanders kunnen worden gerekend: GL-PvdA, Partij voor de Dieren, VVD (onder voorwaarden dus), CDA, D66, ChristenUnie, Volt en SGP. Onder meer de drie regeringspartijen PVV, BBB en NSC en oppositiepartij SP zijn op dit moment tegen een verbod.

Samen komen de voorstanders uit op 74 zetels. Denk (3 zetels) zou het wetsvoorstel aan een meerderheid in de Tweede Kamer kunnen helpen, maar die partij wil zijn standpunt pas kenbaar maken als er wordt gestemd. Volgende week debatteert de Kamer over het vuurwerkverbod.

Brave huisvader

Kamerlid Klaver van GroenLinks-PvdA, initiatiefnemer van het verbod, reageert verheugd op de koerswijziging van de VVD. "De chaos met oud en nieuw kan zo niet langer", schrijft hij op X. Een Kamermeerderheid voor een nieuwe vuurwerktraditie is binnen handbereik!" Over de voorwaarden die de VVD stelt aan het verbod zegt Klaver dat "ermee te werken valt".

Leo Groeneveld van de vuurwerkbranche noemt de plannen "makkelijk scoren". Volgens hem is een verbod niet te handhaven en is "de brave huisvader die wat vuurwerk wil afsteken voor zijn kinderen" de dupe.

Korpschef Janny Knol zegt zich te realiseren dat een verbod "een stap extra vraagt" van de politie als het gaat om handhaving. Maar ze benadrukt dat het goed nieuws zou zijn "voor heel veel politiemensen en andere hulpverleners die elke jaarwisseling weer het mikpunt zijn van geweld met vuurwerk".

Journalist BBC in Turkije opgepakt en land uit gezet

3 weeks 4 days ago

Een journalist die voor de Britse omroep BBC aan het werk was in Turkije is het land uit gezet. Mark Lowen deed verslag van de aanhoudende protesten in het land, nadat burgemeester Imamoglu van Istanbul vorige week woensdag was gearresteerd.

Volgens de BBC werd Lowen gisteren in zijn hotel opgepakt en 17 uur lang vastgehouden. Hij zou te horen hebben gekregen dat hij het land heeft moeten verlaten omdat hij een bedreiging vormde voor de openbare orde.

Deborah Turness, CEO van BBC News, noemt het incident verontrustend en zegt dat de omroep bezwaar gaat aantekenen tegen de Turkse autoriteiten. "Geen enkele journalist zou dit soort behandeling moeten ondergaan, alleen maar omdat hij zijn werk doet. Wij zullen onpartijdig en eerlijk blijven berichten over de gebeurtenissen in Turkije", zegt Turness.

Op de site van de BBC noemt Lowen het "buitengewoon pijnlijk" dat hij het land uit is gezet. Namens de Britse omroep werkte hij jarenlang in Turkije. Tegenwoordig is hij correspondent Zuid-Europa en woont hij in Rome. "Persvrijheid en onpartijdige verslaggeving zijn fundamenteel voor elke democratie", schrijft hij.

Belangrijkste rivaal

De afgelopen week gingen in meerdere Turkse steden duizenden mensen de straat op om te demonstreren tegen de arrestatie van Imamoglu. De oppositiepoliticus wordt gezien als de belangrijkste rivaal van president Erdogan, die al ruim twintig jaar aan de macht is. De bedoeling was dat hij het bij de presidentsverkiezingen van 2028 tegen Erdogan zou opnemen.

Het is de grootste golf van demonstraties sinds 2013 in Turkije. Sinds de betogingen begonnen zijn meer dan 1100 mensen opgepakt, van wie meerdere journalisten. Zij zijn vandaag allemaal vrijgelaten.

Imamoglu's partij CHP heeft voor zaterdag een grote bijeenkomst in Istanbul aangekondigd.

Nieuwsuur legt in deze video uit wat er aan de hand is in Turkije:

Nieuwslezer en presentator Loretta Schrijver (68) overleden

3 weeks 4 days ago

Tv-presentator Loretta Schrijver is op 68-jarige leeftijd overleden, meldt haar voormalige werkgever RTL. Ze was al geruime tijd ziek.

Schrijver was samen met Jeroen Pauw jarenlang het gezicht van het RTL Nieuws. Ze waren daarmee in de jaren 90 het eerste presentatieduo van een nieuwsprogramma. Later presenteerde ze onder meer Koffietijd, ook op RTL 4. Begin deze eeuw maakte ze kortstondig programma's voor de AVRO, maar na een jaar keerde ze terug naar RTL.

In 2007 presenteerde Schrijver voor het laatst het RTL Nieuws, waarna ze overstapte naar Omroep Max. Ze presenteerde daar onder meer De Nationale Geheugentest, maar vertrok alweer in 2008. Begin dit jaar was ze nog te zien in het RTL-programma Ranking the Stars. Ook was zij panellid in het programma The Masked Singer.

Ze was een groot dierenliefhebber en zette zich in voor tal van dierenwelzijnsorganisaties. Tegen De Telegraaf zei Schrijver recent dat als ze haar leven opnieuw mocht doen, ze alles in het teken van het helpen van dieren zou zetten.

Niet somber

In 2021 werd ze voor het eerst geopereerd voor darmkanker. De ziekte leek bedwongen, maar kwam in 2024 terug. De tumor bleek uitgezaaid. Ze kreeg chemotherapie ter behandeling, en in een column voor het blad Nouveau schreef ze: "Ik ben niet somber, ik neem het zoals het komt. Aan prognoses hebben we niks, het leven bestaat uit één dag; je moet het pakken."

Schrijver benadrukte dat er honderdduizenden mensen ziek zijn. "Ik ben er daar een van. Niet meer en niet minder. Ik wil niet een zieke Loretta zijn."

'Warme persoonlijkheid'

"De relatie was over, maar de liefde is gebleven", reageert Pauw op het overlijden van zijn ex-geliefde en collega. "Ach Loret de kleine optimist, tijdens haar ziekte nog altijd blij met de goede dagen." Hij zegt dat er veel te missen is, "maar haar aanstekelijke schaterlach zal altijd troosten".

Ilse Openneer, hoofdredacteur van RTL Nieuws, roemt Schrijver om haar "warme persoonlijkheid met een prachtige, kenmerkende stem". "Ze informeerde miljoenen mensen over het wereldnieuws, op haar eigen toegankelijke manier. Haar lach schalde regelmatig over de redactie. We zijn Loretta ontzettend dankbaar voor alles wat ze voor RTL Nieuws heeft betekend."

"Met haar vertrouwde stem en oprechte warmte wist Loretta Schrijver generaties kijkers te informeren en raken", schrijft minister Eppo Bruins van Cultuur op X. Hij herinnert zich Schrijver als één van de eerste nieuwslezers "van 'dat andere journaal', het RTL Nieuws. Daarmee neemt ze een bijzondere plek in in onze tv-geschiedenis."

Vijf jaar cel voor kritische Algerijns-Franse schrijver Boualem Sansal

3 weeks 4 days ago

De Algerijns-Franse schrijver Boualem Sansal is in Algerije veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. De 80-jarige Sansal werd eind vorig jaar opgepakt nadat hij in een interview volgens de Algerijnse autoriteiten "de territoriale integriteit van Algerije" had ondermijnd. De kwestie leidde tot verdere verslechtering van de diplomatieke banden tussen Frankrijk en Algerije.

De in Algerije geboren Sansal schreef romans over onder meer het gevaar van de politieke islam en corruptie binnen het Algerijnse regime. Daarvoor werd hij meermaals bekroond in Frankrijk en Duitsland, maar bij de Algerijnse autoriteiten vielen zijn boeken slecht. Zijn kritiek op de overheid, die hij ook uitte in essays, kostte hem in 2003 zijn baan als hoge ambtenaar bij een ministerie.

Sinds vorig jaar had Sansal ook de Franse nationaliteit en hij was van plan om in Frankrijk te gaan wonen. Toen hij in november na een bezoek aan Frankrijk terugvloog naar Algiers, werd hij na de landing aangehouden en vastgezet. Aanleiding zou een interview in een Frans tijdschrift zijn geweest waarin hij suggereerde dat een deel van het westen van Algerije eigenlijk Marokkaans grondgebied is.

Protest

Op de arrestatie kwam groot protest uit de literaire wereld. Internationaal vermaarde schrijvers, onder wie Salman Rushdie en Annie Ernaux, riepen in een open brief op tot de vrijlating van Sansal.

Ook in Frankrijk ontstond verontwaardiging. President Macron zei dat Algerije Sansal moest vrijlaten, mede vanwege diens slechte gezondheid. Sansal lijdt aan kanker. Deze week, toen duidelijk was geworden dat er tien jaar cel was geëist tegen de schrijver, was er in Parijs nog een manifestatie om hem te steunen.

De diplomatieke banden tussen Algerije en oud-kolonisator Frankrijk zijn al langere tijd slecht. Zo is Algerije boos over de Franse erkenning van de Marokkaanse soevereiniteit over de Westelijke Sahara, een gevoelige kwestie in de regio. Ook ontstond begin dit jaar onenigheid toen Algerije weigerde een influencer tot het land toe te laten die Frankrijk wilde uitzetten.

Sansals advocaat betreurt het vonnis van vijf jaar cel. Hij spreekt van "een verraad van de term gerechtigheid" en doet een beroep op de Algerijnse president om het vonnis ongedaan te maken.

Defensie vindt alsnog zoek gewaande beelden Hawija, minister wil onderzoek

3 weeks 4 days ago

Het ministerie van Defensie heeft alsnog videobeelden teruggevonden die de ochtend na het bombardement op Hawija zijn gemaakt door een Nederlandse F-16. De zoektocht werd ingezet nadat de Volkskrant dit weekend een reconstructie had gepubliceerd over hoe de beelden verdwenen waren.

Minister Brekelmans (Defensie) noemt het in een brief aan de Tweede Kamer "buitengewoon ongewenst dat deze beelden pas tien jaar na dato en na het onderzoek van de commissie-Sorgdrager worden getraceerd, ondanks eerdere inspanningen om deze beelden te achterhalen". Brekelmans laat intern en extern onderzoek doen hoe het zo heeft kunnen lopen.

De videobeelden zijn gevonden op een systeem op Vliegbasis Leeuwarden. Het gaat om beelden die zijn gemaakt op de ochtend na de nachtelijke aanval, om de schade van het bombardement op een IS-bommenfabriek in de Iraakse stad op te nemen.

Burgerdoden

De commissie-Sorgdrager deed onderzoek naar de aanval op Hawija van begin juni 2015, waarbij zeker zeventig burgerdoden vielen. De gevolgen werden jaren voor de Kamer verzwegen. Sorgdrager publiceerde haar rapport begin dit jaar. In dat rapport werd ook genoemd dat "een cruciale video" na de aanval was 'overschreven'.

Sorgdrager concludeerde dat een gebrek aan inlichtingen tot het grote aantal burgerslachtoffers leidde. De bommenfabriek stond midden in een woonwijk en in de fabriek bleek veel meer explosief materiaal opgeslagen dan was ingeschat. Daardoor kwam er een secundaire explosie die een groot deel van de omgeving wegvaagde. Na de aanval was defensie "afwachtend en passief", oordeelde Sorgdrager.

Archief niet op orde

Brekelmans schrijft aan de Kamer dat de commissie naar aanleiding van de gevonden beelden nader onderzoek zou kunnen doen, of de conclusies desgewenst kan bijstellen. Overigens zijn er ook andere beelden van de ochtend na de aanval. Die zijn gemaakt door een Amerikaanse drone en zijn "meer gedetailleerd", aldus de minister.

De onderzoekscommissie concludeerde ook dat de archieven van defensie niet op orde zijn, hoewel er wel aan gewerkt is de afgelopen jaren. "Deze constatering wordt hier wederom pijnlijk duidelijk", schrijft Brekelmans.

Onderzeeër met toeristen zinkt voor Egyptische kust, zes doden

3 weeks 4 days ago

In de Rode Zee, voor de kust van Egypte, is een onderzeeër met toeristen gezonken. Zes mensen zijn omgekomen, vier mensen zijn er slecht aan toe.

Volgens Egyptische media gebeurde het ongeluk in Hurghada, een populaire toeristische badplaats aan de Rode Zee. Aan boord van de boot waren 44 passagiers, die onder water de koraalriffen en de kleurrijke vissen gingen bekijken. Door onbekende oorzaak kon de onderzeeër niet meer naar boven komen.

Het schip is gezonken voor de jachthaven van een van de hotels. De BBC meldt dat alle inzittenden Russisch zijn. Er is nog geen officiële bevestiging van de autoriteiten. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken kon nog niet zeggen of er ook Nederlanders bij het ongeluk betrokken zijn.

Nederlandse reisorganisaties als Sunweb en Corendon bieden vakanties aan naar Hurghada.

Negen mensen raakten gewond, van wie er dus vier in kritieke toestand zijn. 29 opvarenden konden veilig van boord gehaald worden. 21 ambulances zijn opgeroepen om slachtoffers naar het ziekenhuis te vervoeren.

In november vorig jaar ging het ook al mis bij een duiktrip op de Rode Zee bij Egypte. Ook toen zonk er een schip met toeristen. Zeker vier van de 45 opvarenden overleefden dat niet.

Toeslagenaffaire had grote rol bij uithuisplaatsingen: 'Gevolgen elke dag voelbaar'

3 weeks 4 days ago

De toeslagenaffaire speelde een grote rol bij de uithuisplaatsingen van kinderen uit gedupeerde gezinnen. Dat concludeert een commissie onder leiding van Mariëtte Hamer na onderzoek. Uit het rapport blijkt dat kinderen tot op de dag van vandaag kampen met de gevolgen van de uithuisplaatsing.

De commissie gaat in op de impact die de toeslagenaffaire had voor de getroffen gezinnen die zijn onderzocht en gaat niet over de vraag of er door de toeslagenaffaire meer uithuisplaatsingen zijn geweest.

De commissie sprak onder anderen met enkele tientallen kinderen en ouders die zichzelf konden aanmelden voor de gesprekken. Alle door de commissie onderzochte kinderen waren waarschijnlijk niet uit huis geplaatst als de effecten van de toeslagenaffaire eerder waren aangepakt.

De effecten zijn groot en naar verwachting blijvend, stelt de commissie, al is het onderzoek niet representatief voor alle gedupeerde gezinnen met uithuisgeplaatste kinderen.

De schulden, armoede en financiële problemen die ontstonden door de toeslagenaffaire leidden er vaak toe dat de stabiliteit in het gezin verdween. Hierdoor ontstonden in de gezinnen problemen die eerder niet aan de orde waren zoals financiële stress, mentale problemen, verlies van werk, conflicten tussen partners en een verslechterde relatie tussen de kinderen en hun ouders.

Als gevolg hiervan kwamen meer ouders in aanraking met jeugdbescherming en de kinderrechter. De Raad voor de Kinderbescherming oordeelde dat voor een groep kinderen de thuissituatie niet meer veilig was, of dat kinderen werden bedreigd in hun ontwikkeling, waarna ze uit huis zijn geplaatst.

"Vaak wisten de kinderen niet eens waarom ze uit huis geplaatst werden", zei voorzitter Hamer. "Ouders schaamden zich voor de problemen en wilden dat de kinderen er geen last van hadden. Toch voelden kinderen de schaamte. Er zijn zelfs verhalen van kinderen die hun ouders wilden gaan helpen en zo in de criminaliteit terecht zijn gekomen."

Grote gevolgen

Volgens de commissie zijn de gevolgen voor de kinderen groot. Zo hebben sommigen hun opleiding niet af kunnen maken, is de relatie met familieleden soms beschadigd en heeft een deel blijvende mentale problemen.

"Het is niet over en gaat niet weg", beschreef Hamer het gevoel van een van de kinderen. "Veel relaties tussen ouders en kind zijn nog steeds niet hersteld. De gevolgen zijn elke dag voelbaar."

Ook wees Hamer erop dat dit generaties lang kan doorwerken. "De kinderen vertrouwen de overheid en de jeugdzorg niet meer. Het wantrouwen is enorm. Dit gaat ook gevolgen hebben voor hún toekomstige kinderen als die hulp nodig hebben. Het gevoel dat de overheid zo je leven kan afpakken, wordt vaak genoemd door de kinderen."

Erkenning

De commissie wijst ook naar de hulpverlening die de problemen bij de gezinnen niet goed aanpakte. Daardoor werden problemen zoals armoede en schulden niet snel genoeg opgelost.

Als het aan de commissie ligt, moet er erkenning komen voor deze groep kinderen, waarbij ze ondersteund worden zodat ze hun leven weer op de rit krijgen. Dit moet onder meer gebeuren met een financiële vergoeding, rechtsbijstand en praktische hulp. Ook doet de commissie voorstellen voor de verbetering van de jeugdzorg, zodat het aantal uithuisplaatsingen in de toekomst fors minder wordt.

Onduidelijkheid over cijfers

Bij een deel van de vele duizenden gedupeerden van de toeslagenaffaire zijn kinderen uit huis geplaatst. Het is al jaren onduidelijk hoeveel kinderen het precies zijn.

Volgens het CBS hebben alle gedupeerde ouders bij elkaar ruim 68.000 kinderen, maar het ministerie van Financiën heeft het over ruim 100.000 kinderen. Volgens een schatting van het CBS zijn 2090 kinderen van gedupeerde ouders gedwongen uit huis geplaatst. Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt dat er 3058 kinderen bij hun ouders weg zijn gehaald.

'Vader omgebrachte 12-jarige jongen Groningen had psychose'

3 weeks 4 days ago

De 46-jarige man die ervan wordt verdacht in Groningen zijn 12-jarige zoon te hebben gedood, was volgens zijn advocaat "in de ban van een psychose". Dat bleek vanochtend tijdens de eerste rechtszitting tegen de man. De jongen werd eind vorig jaar met messteken om het leven gebracht.

De advocaat vroeg de rechtbank om meer onderzoek te doen naar de man en om mensen uit zijn omgeving te horen, meldt RTV Noord.

De 12-jarige Gianny-Davey, die in Amsterdam woonde, werd op 29 december dood aangetroffen in een woning in de Groningse wijk Oosterpoort. Twee dagen later meldde het Openbaar Ministerie dat zijn vader "wordt verdacht van het om het leven brengen van zijn 12-jarige zoon".

Sprankelend kind

Over een motief voor de daad bestaat nog geen duidelijkheid, bleek vanochtend tijdens de zitting. "Een duidelijke reden of aanwijzing waarom hij Gianny-Davey om het leven heeft gebracht, geeft hij niet", aldus de officier van justitie. "Dit is een niet te bevatten drama, waarbij dit sprankelende kind plots is weggerukt uit zijn omgeving."

Zeker is wel dat de verdachte, die vanochtend niet aanwezig was in de rechtbank, heeft bekend dat hij zijn zoon om het leven heeft gebracht. Er is ook bewijs: uit politieonderzoek blijkt dat er bloed van de verdachte op het gebruikte mes en het shirt van het slachtoffer is gevonden.

Zien aftakelen

De advocaat van de vader is ervan overtuigd dat mensen uit de omgeving van de man meer duidelijkheid kunnen geven over een motief. "Zij hebben hem zien aftakelen en aan de bel getrokken bij hulpverlenende instanties", aldus de advocaat. "Zij kunnen antwoord geven op de vraag hoe dit zo mis is gegaan."

De zaak wordt nu aangehouden voor verder onderzoek van de verdachte. Op 12 juni moet daar bij een volgende zitting meer duidelijkheid over zijn.

Drooggelegd Julianakanaal loopt na ruim halfjaar weer vol met water

3 weeks 4 days ago

Het Julianakanaal tussen Berg aan de Maas en Born wordt vanaf vandaag weer volgepompt met water. Sinds augustus vorig jaar werkten Rijkswaterstaat en waterbouwer Van den Herik-Sliedrecht aan de verruiming van het Limburgse kanaal zodat er grotere schepen door kunnen varen. Uiterlijk 15 april kan de beroepsvaart het kanaal weer in, de toegang voor de recreatievaart volgt later.

Tijdens de werkzaamheden werd ruim 4 kilometer aan kanaal drooggelegd door middel van een dam. Nu moet dit water weer langzaam het kanaal in lopen.

Na het openen van de waterkranen loopt het kanaal sinds vanochtend langzaam weer vol met water:

"Wij hebben installaties gebouwd op de dam die het water van de ene kant naar de andere kant brengt. Het voordeel ten opzichte van het doorbreken van de dam is dat het heel gereguleerd gaat en dat we de snelheid van het water kunnen bepalen", aldus technisch manager Gerard Boon bij Van den Herik-Sliedrecht.

Het water moet wel langzaam het kanaal in worden gepompt omdat anders de aangebrachte stenen richting de sluis kunnen worden weggespoeld. "We druppelen het kanaal eerst vol en daarna gaan we op volle kracht de rest van het water doorlaten", aldus Boon.

Niet vlekkeloos verlopen

Het project is niet vlekkeloos verlopen. Een eerdere procedure, waarbij schepen niet hoefden om te varen, leidde er twee jaar geleden toe dat de dam doorbrak. De drooggelegde locatie van het kanaal heeft een grillige grond waardoor de dam beschadigd is geraakt.

Daarna werd er besloten om het hele gebied droog te leggen. Hierdoor moesten schepen omvaren via België.

De kosten voor het megaproject komen in totaal neer op 964 miljoen euro, dat is ruim 20 procent hoger dan oorspronkelijk begroot.

Ov-branche roept kabinet op bezuinigingen terug te draaien, vreest voor prijsstijgingen

3 weeks 4 days ago

Het kabinet moet de bezuinigingen op het openbaar vervoer terugdraaien. Die oproep doet OV-NL, de branchevereniging van negen ov-bedrijven in Nederland.

Het kabinet wil jaarlijks 335 miljoen euro bezuinigen op het openbaar vervoer. Dat kan een landelijke impact hebben, stelt OV-NL.

"We zijn in Nederland het openbaar vervoer langzaam aan het uithollen", zegt voorzitter van OV-NL Hatte van der Woude. "De kosten stijgen en de inkomsten dalen. En dat moeten we terugdraaien als we een goed openbaar vervoer willen behouden. De laatste bezuinigingen zijn een tik te veel."

Vitale sector

Volgens de vereniging dreigen kaartjes voor bijvoorbeeld de bus of tram 15 tot 20 procent duurder te worden. Ook kunnen sommige lijnen verdwijnen als de overheid de bezuinigingen doorzet.

Van der Woude noemt het openbaar vervoer een vitale sector die door de overheid overeind moet worden gehouden. Veel mensen zijn er afhankelijk van, stelt ze.

Nasleep coronaperiode

Volgens Van der Woude zijn er al maatregelen genomen om het ov efficiënter te maken. Zo rijden er kleinere bussen op sommige lijnen.

OV-NL zegt dat de sector ook nog steeds last te heeft van de nasleep van de coronaperiode, die zorgt voor een druk op de dienstverlening. Zo heeft de branche nog steeds te maken met personeelstekorten en de stijgende inflatie.

Defensie wil capaciteit in ruimte op korte termijn vergroten met vier satellieten

3 weeks 4 days ago

Defensie wil op korte termijn vier extra kleine satellieten in de ruimte hebben. De Telegraaf bericht dat volgens betrokkenen twee satellieten in juni en oktober van dit jaar worden gelanceerd. De overige twee moeten dan in het tweede kwartaal van volgend jaar de ruimte in gaan. Het gaat waarschijnlijk om zogenoemde nanosatellieten: kleine satellieten ter grootte van ongeveer een melkpak.

Al eerder had defensie te kennen gegeven meer capaciteit in de ruimte te willen, maar de lancering van de vier satellieten was nog niet gemeld.

Een woordvoerder van Defensie gaat niet in op de details, maar zegt wel dat "de Nederlandse krijgsmacht de afgelopen jaren flink heeft geïnvesteerd in satellietcapaciteiten en dat in de toekomst zal blijven doen".

Starlink

Op dit moment is Europa in grote mate afhankelijk van satellieten van Starlink, het bedrijf van Elon Musk. Om die afhankelijkheid te verminderen, kwam de Europese Commissie eind vorig jaar met plannen voor een eigen satellietnetwerk: Irissquare.

"Het ruimtedomein is van essentieel belang voor de inzet van de Nederlandse krijgsmacht", meldt het ministerie van Defensie. Zo toont de oorlog in Oekraïne volgens hen aan "dat ruimtecapaciteiten kunnen fungeren als 'game-changer'".

NOS op 3 maakte zaterdag al een explainer over de militarisering van de ruimte:

Sinds 2021 heeft Defensie de nanosatelliet Brik-II in de ruimte. Dat was de eerste militaire satelliet van Nederland. In 2023 volgden in samenwerking met Noorwegen nog twee nanosatellieten. Ook werd in dat jaar een Noorse satelliet gelanceerd met daarin een experimenteel Nederlands prototype voor Nederlandse lasercommunicatie SmallCAT.

In november werd aangekondigd dat in 2027 de satelliet PAMI-1 wordt gelanceerd, een grotere satelliet dan de andere Nederlandse die op dit moment in de ruimte zijn.

Ook de afhankelijkheid van raketten van SpaceX, een ander bedrijf van Musk, is een punt van discussie. Op dit moment gaan veel satellieten mee met raketten van dat bedrijf omdat die minder kosten en vaker gelanceerd worden dan de Europese alternatieven. Een oplossing op korte termijn is hier nog niet voor.

Checked
32 minutes 36 seconds ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed