NOS Nieuws - Algemeen

PVV-leider Wilders zet het kabinet onder druk om tijdelijk EU-regels te negeren om tot een strengere immigratieaanpak te komen. Op een persconferentie verwees hij gisteren naar vergaande maatregelen in andere Europese landen. NOS-correspondenten leggen in dit artikel uit hoe het daar zit.

België

"Net als Nederland claimt de nieuwe Belgische regering 'het strengste asielbeleid' ooit te hebben. Onder de vorige regering werden de randen van de EU-wetten bewust opgezocht en overtreden. Zo werden alleenstaande mannen die asiel zochten tijdenlang niet meer opgevangen.

Onder leiding van premier De Wever is onlangs een nieuwe koers ingeslagen, juist expliciet binnen de Europese wettelijke kaders. Dat doet België zo streng als is toegestaan. Het doel is het aantal asielzoekers dat in België aanklopt zo veel mogelijk naar beneden te krijgen.

Asielexperts zeggen dat België daarbij ook lessen heeft getrokken over hoe het niet moet, zowel bij de oude regering als in Nederland. Het is niet effectief om veel tijd en moeite te besteden aan het oplaten van asielproefballonnetjes, zeggen ze, en daarom wordt nu vooral energie gestoken in wat wél mag."

Polen

"Pushbacks zijn al jaren modus operandi voor Polen. Migranten die aan de grens met Belarus het land binnenkomen, worden teruggeduwd. Ook al is dit in de meeste gevallen in strijd met EU-regels en het internationaal recht.

Deze praktijk begon onder de vorige, rechts-conservatieve PiS-regering. Premier Tusk gaat sinds hij aan de macht is nog verder. Het Poolse parlement nam eerder dit jaar een wet aan waarin staat dat het recht op asiel niet altijd nageleefd hoeft te worden. Ondanks een oproep van Brussel om het asielrecht te respecteren.

In Polen heerst een sterk anti-immigratiesentiment als het gaat om mensen uit het Midden-Oosten en Afrika. Al worden mensen die vanuit Belarus of Rusland proberen binnen te komen vooral gezien als wapens in de hybride oorlog van het Kremlin om de EU te destabiliseren. De meeste Polen steunen daarom vergaande maatregelen aan de grens. Maar er zijn ook veel mensen teleurgesteld in Tusk, omdat hij een humaner beleid had beloofd."

Hongarije

"Hongarije is sinds de migratiecrisis van 2015 voorloper in het negeren van asielregels. Het was een van de eerste landen met pushbacks en Hongarije neemt al jaren vrijwel geen asielaanvragen meer in behandeling. Migranten worden of teruggeduwd naar Servië, of ze moeten doorreizen naar andere EU-landen.

De hoogste rechter van de EU legde Hongarije een boete op van 200 miljoen euro voor het niet naleven van de asielregels, maar daar trekt premier Orbán zich niets van aan. Voor hem is een streng anti-migratiebeleid altijd een speerpunt geweest en hij weet dat hij bij veel Hongaren op steun kan rekenen.

Dat het in strijd is met het internationaal recht en EU-afspraken, is voor zijn achterban geen onderwerp van discussie. Zij zien migranten als een bedreiging voor de Hongaarse, christelijke hegemonie."

Duitsland

"Sinds drie weken heeft de Duitse grenspolitie de opdracht om mensen die asiel willen aanvragen weg te sturen. Met uitzondering van hevige gevallen. Politieke partijen, zoals de regeringspartij SPD, zeggen dat dit in strijd is met Europese afspraken over asiel en met het Europees recht.

Maar bondskanselier Merz van de CDU, die zich op andere punten juist hardmaakt voor Europese samenwerking, doet juist een beroep op de Europese wetgeving: als de binnenlandse veiligheid en openbare orde in gevaar zijn, mag het nationale recht boven het EU-recht gaan. Op welke manier die nu gevaar zouden lopen, dat benoemt de regering niet heel concreet.

Bovendien loopt het aantal asielaanvragen duidelijk terug. Mede daarom is er in Duitsland veel twijfel of de maatregel stand zou houden voor de rechter. Maar de redenering in de partij van Merz is: mocht de rechter Duitsland terugfluiten, dan kan dat nog jaren duren. Tot die tijd kan hij zijn boodschap duidelijk maken. Enerzijds aan vluchtelingen, maar anderzijds ook aan extreemrechtse AfD-kiezers, die harde maatregelen tegen immigranten willen."

Oostenrijk

"Eerder deze maand zette het Oostenrijkse parlement gezinsherenigingen voorlopig stop. Onduidelijk is hoeveel meer mensen daardoor nu geweigerd kunnen worden. Want na overleg in Brussel blijft er een uitzondering voor minderjarigen en anderen die volgens het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens een 'dwingend' recht hebben om bij hun familie te zijn. De afgelopen twee jaar was de meerderheid van de mensen die voor gezinshereniging naar Oostenrijk kwamen minderjarig.

En ook in Oostenrijk is van begin af aan twijfel geweest of het kan standhouden voor de rechter. De regering doet een beroep op dezelfde EU-regel als Duitsland, met bijvoorbeeld een verwijzing naar de overbelasting van scholen in Wenen. Tegelijk komen er al steeds minder mensen voor gezinshereniging naar Oostenrijk, volgens de regering vanwege strengere controles van de documenten en een hogere bewijslast."

Finland

"Finland heeft in juli vorig jaar een omstreden wet aangenomen waarbij grenswachters vluchtelingen die vanuit Rusland de grens oversteken, kunnen weigeren. De wet is in strijd met de Finse grondwet, maar de overgrote meerderheid van het parlement ging ermee akkoord.

Finland deelt een ruim 1300 kilometer lange grens met Rusland. De Finse grensovergangen werden al eerder gesloten, nadat eind 2023 in een paar weken tijd ruim duizend vluchtelingen vanuit Rusland de grens waren overgestoken. Het waren volgens Finland migranten die naar Rusland werden gevlogen en vervolgens richting Finland werden gestuurd.

Volgens de liberaal-conservatieve premier Orpo, die een coalitie vormt met onder andere het Finse equivalent van de PVV, heeft de wet weinig met asielbeleid te maken. Volgens de Finse premier draait de omstreden wet om de nationale veiligheid en het bewaken van de EU-buitengrens."

In de provincie Zeeland zijn in korte tijd twee akkers en een strook met olifantengras in vlammen opgegaan. Het gewas is erg populair in met name Zeeuws-Vlaanderen, maar de Veiligheidsregio Zeeland waarschuwt voor brandrisico's.

Olifantengras is een rietachtig gewas dat metershoog groeit. Het heeft weinig onderhoud nodig en kan voor meerdere duurzame doelen worden gebruikt, zoals biobrandstof, bouwmateriaal en papier. Het gewas droogt snel uit en is daarom zeer brandbaar.

Een maand geleden ontstond brand in een gebied van 10.000 vierkante meter vol olifantengras in Biervliet. Al snel stond de hele akker in brand. "De vlammen gingen vrij snel richting de bebouwing", zegt Alfred van den Berge van de Veiligheidsregio Zeeland. De brandweer kon net voorkomen dat het vuur oversloeg naar de naastgelegen boerderij.

Enkele weken daarvoor was brand ontstaan op een akker met olifantengras in Westdorpe.

Vlammen van 10 meter hoog

"Het blussen van gewassen is altijd lastig", aldus Van den Berge. "Je kan er moeilijk bij omdat er een sloot tussen ligt. Daar zit vaak geen water in, omdat gewassen voornamelijk branden in droge periodes. Aan bluswater komen is dan ook een probleem."

Ook de hoogte van olifantengras is een probleem, zegt Van den Berge tegen Omroep Zeeland. "Vlammen kunnen twee keer hoger dan het gewas worden. Bij olifantengras kan dat dus wel tien meter hoog zijn. De hitte die daarbij vrijkomt, maakt het blussen voor onze mensen zwaarder."

De veiligheidsregio roept akkerbouwers op om het gewas niet zomaar ergens te planten, maar genoeg ruimte te bewaren tussen het gewas en bebouwing.

'Over nadenken'

Teler Wim Westerbeke uit Vogelwaarde verbouwt naast aardappelen, uien en suikerbieten ook olifantengras. Het olifantengras groeit op percelen waar geen aardappelen of uien kunnen groeien. "Omdat het te nat is of omdat ik er niet makkelijk met de machines bij kan", legt hij uit.

Het is volgens Westerbeke een zeer makkelijk gewas. "Het staat tien tot twintig jaar. Het kan tegen droogte, maar ook tegen nattigheid. Elk jaar heb je wel een oogst."

Toch ziet ook hij de gevaren. "Als het eenmaal gaat branden, gaat het snel." Het olifantengras staat bij hem daarom niet in de buurt van de boerderij of andere bebouwing. "Ik denk dat het goed is om daarover na te denken", zegt hij.

Van den Berge vreest dat branden op akkers met olifantengras in de toekomst vaker gaan voorkomen.

De Europese Commissie start een onderzoek naar vier grote pornosites omdat ze mogelijk niet genoeg doen om minderjarigen weg te houden van hun platforms. Het gaat om Pornhub, Stripchat, XNXX en XVideos. Uit het onderzoek moet blijken of de websites zich houden aan de Europese techwet DSA.

Deze 'digitaledienstenwet' stelt grote techbedrijven verantwoordelijk voor niet alleen het tegengaan van desinformatie, maar ook voor het voorkomen dat kinderen toegang krijgen tot schadelijke content. "Wij vermoeden dat deze pornografische platforms onvoldoende doeltreffende maatregelen treffen om te voorkomen dat minderjarigen toegang krijgen tot pornografische inhoud", zegt een woordvoerder van de Europese Commissie.

Het probleem zit vooral in de leeftijdsverificatie. Momenteel worden gebruikers van de vier pornosites middels een 'pop-up' gevraagd of ze 18 jaar of ouder zijn. Uit een eerste onderzoek van de Commissie is gebleken dat dat niet effectief is. Minderjarige gebruikers kunnen simpelweg aanklikken dat ze wel meerderjarig zijn en krijgen vervolgens toegang tot de websites.

Als de vermoedelijke overtredingen van de wet worden bevestigd, kunnen platforms te maken krijgen met maatregelen. In het uiterste geval worden boetes opgelegd die kunnen oplopen tot 6 procent van de jaaromzet van de sites.

Tientallen miljoenen gebruikers

Jongeren kijken op steeds jongere leeftijd naar porno, blijkt uit onderzoeken. De vier websites hebben bij elkaar opgeteld tientallen miljoenen gebruikers in de Europese Unie.

Eurocommissaris Virkkunen noemt de bescherming van jonge onlinegebruikers "een van de belangrijkste handhavingsprioriteiten" van de DSA. "Onlineplatforms moeten ervoor zorgen dat de rechten en belangen van kinderen centraal staan."

Europese app

Hoe de sites moeten voorkomen dat minderjarigen pornografische content te zien krijgen, staat niet in de DSA. De wet legt de verantwoordelijkheid bij de platforms zelf. Ook is onduidelijk hoelang het onderzoek zal duren.

Los van het onderzoek naar de pornosites, werkt de Europese Commissie aan een Europese leeftijdsverificatie-app, die onder meer bedoeld is om de leeftijd van de bezoekers van pornowebsites te controleren. Eerder stelde de Commissie dat die app deze zomer gelanceerd moet worden.

Het is nog niet duidelijk of het gebruik van dit systeem verplicht wordt voor platforms als Pornhub.

De Tweede Kamer wil het aantal wegwerpboeken op scholen drastisch verminderen. Aan het eind van het schooljaar gooien scholieren volgens de Tweede Kamer "miljoenen" boeken in de papierbak, omdat ze het volgend schooljaar niet meer kunnen worden gebruikt.

"Dit leidt tot aanzienlijke milieuvervuiling door papierafval, drukprocessen en transport", zegt een grote meerderheid van de Tweede Kamer.

De Kamer steunt een voorstel van GroenLinks-PvdA dat het kabinet vraagt om te praten met de educatieve uitgeverijen. "We willen het aantal wegwerpboeken drastisch verminderen en duurzame alternatieven stimuleren", aldus Kamerlid Haage.

Aantekeningen

De afgelopen jaren maken educatieve uitgeverijen steeds vaker schoolboeken die maar één jaar bruikbaar zijn. Vooral de drie grote uitgeverijen - Malmberg, Noordhoff en ThiemeMeulenhoff - verkopen scholen liever digitaal lesmateriaal met een werkboek waar leerlingen aantekeningen in mogen maken.

De uitgevers zeggen dat wegwerpboeken goedkoper zijn en dat lesmateriaal actueler kan zijn dan de stof uit een hergebruikt schoolboek. Voor scholen zou het ook veel prettiger zijn, luidt hun redenering. Het iedere jaar terughalen en uitgeven van schoolboeken zou voor scholen een tijdrovende klus zou zijn.

De kritiek op het toenemende gebruik van wegwerpschoolboeken groeit. Niet alleen ouders verbazen zich erover dat in de zomer de schoolboeken, soms ongebruikt, in de kliko belanden. Leraren en ook bijvoorbeeld de VO-raad van middelbare scholen wijzen op de milieuverspilling.

Duurzamer

In 2023 kondigde minister Dijkgraaf van Onderwijs een onderzoek aan naar het systeem van schoolboeken. Hij wilde kijken of het duurzamer en goedkoper kon. Maar het onderzoek is nog steeds niet afgerond, zo liet staatssecretaris Paul van funderend onderwijs aan de Kamer weten.

De Tweede Kamer denkt ook dat die educatieve uitgeverijen behoorlijk verdienen aan die wegwerpboeken. Op initiatief van D66 wil een meerderheid van de Kamer nu ook dat er een einde komt aan het "businessmodel".

Overstappen

Het probleem is wel dat het parlement in principe geen zeggenschap heeft over de educatieve uitgeverijen. Het zijn private commerciële bedrijven.

Maar de politiek kan wel druk uitoefenen, door van het kabinet te vragen in gesprek te gaan met de uitgevers. Scholen zouden ook kunnen overstappen naar een andere uitgeverij.

De Nijmegenaar Michel van Collenburg maakt vanuit zijn woonkamer experimentele muziek die toe nu toe werd beluisterd door een bescheiden aantal luisteraars. Daar komt nu verandering in: een van zijn nummers is gebruikt in de populaire HBO-serie The Cleaning Lady. De bewuste aflevering komt vanavond online in Europa.

De Amerikaanse misdaadserie gaat over een Cambodjaans-Filipijnse chirurg die in Las Vegas illegaal aan de slag gaat als schoonmaker, in de hoop dat haar zoontje in aanmerking komt voor een unieke medische behandeling. Ze krijgt vervolgens een baan aangeboden als arts en schoonmaker binnen een criminele organisatie. De serie trekt al vier seizoenen lang miljoenen kijkers.

Van Collenburg kreeg een tijd geleden ineens een bericht van een Amerikaanse music supervisor, iemand die verantwoordelijk is voor de muzikale aspecten van een film of ander project. "Toen ik het bericht ontving was er meteen een soort argwaan, zo van: klopt dit wel?", vertelt Van Collenburg aan Omroep Gelderland. Toen hij de naam van de vrouw opzocht, bleek zij verantwoordelijk voor de muziek in hitseries als Breaking Bad en The Walking Dead.

Kotsgeluiden

Dat volstond voor Van Collenburg om toestemming te geven om een van zijn nummers te laten gebruiken. "Het is een beetje onwerkelijk dat ergens iemand in Los Angeles heeft bedacht dat mijn nummer onder deze scène moet", zegt hij.

Het nummer Klimt is te horen in de nieuwste aflevering van het vierde seizoen. In de bewuste scène is te zien hoe een stel vrouwen drugsbolletjes uitbraakt. "Ook wel lekker die kotsgeluiden zo onder mijn track", grapt Van Collenburg, "Dat stond niet helemaal in de beschrijving in het contract." Hij is echter heel blij dat de scène niet is gesneuveld op de montagetafel.

Verwacht geen popliedje met een catchy melodie en zang. De Nijmegenaar maakt elektronische, instrumentale muziek. Hij gebruikt daarvoor naast instrumenten als gitaar en synthesizer ook huis-tuin-en-keukenspullen. Denk aan een thee-ei dat over een dinerbord wordt geschraapt.

Omroep Gelderland keek mee in zijn thuisstudio:

Hij vindt het "heel tof" dat zijn nummer vanaf vandaag door miljoenen mensen gehoord zal worden. Van Collenburg: "Een grote kans om een breder, internationaal publiek te bereiken. Sowieso is de timing heel goed, omdat ik op dit moment stappen aan het zetten ben in het maken van filmmuziek."

De politie vermoedt dat de bestuurder die maandagavond in Liverpool op een menigte inreed een ambulance volgde. Water Street, waar het incident plaatsvond, was tijdelijk vrijgemaakt zodat ambulancemedewerkers hulp konden verlenen aan een persoon die mogelijk een hartaanval had.

Dat heeft de politie van Merseyside bekendgemaakt tijdens een persconferentie. De 53-jarige verdachte, een Brit uit de omgeving van Liverpool, wordt verdacht van poging tot moord, gevaarlijk rijden en rijden onder invloed.

Op beelden is te zien hoe de man op tientallen voetgangers op Water Street inreed. Er waren tienduizenden fans op straat om de titel van Liverpool FC in de Premier League te vieren. Veel wegen in de stad waren afgezet.

Vijftig slachtoffers werden in het ziekenhuis opgenomen, waarvan elf nog steeds worden behandeld. Hun toestand is stabiel.

De politie houdt de verdachte voorlopig vast. Zijn motief is onbekend, maar de politie zei eerder terrorisme uit te sluiten. Volgens de politie was de auto van de bestuurder de enige auto die achter de ambulance aanreed.

Op beelden is te zien dat mensen werden geraakt door de auto, waarna die tot stilstand kwam:

Zo onberekenbaar als Elon Musk is, één ding weten we al heel lang zeker: de multimiljardair wil mensen op Mars. Als het kan een hele kolonie en liefst zo snel mogelijk. De eersten moeten al over een paar jaar op weg.

Maar hoe haalbaar is dat? De laatste twee testvluchten van Starship, het ruimteschip waarmee het allemaal moet gebeuren, eindigden in een explosie. De komende nacht is er - als er niets tegenzit - om 01.30 uur Nederlandse tijd een nieuwe poging.

Vorige week maakte SpaceX bekend waarom het bij de laatste testvlucht begin maart (Flight 8) misging. Net als bij de een-na-laatste was er na een brandstoflek een brand ontstaan, maar deze keer was dat op een andere plek: onder in het bovenste deel van de raket. SpaceX zegt dat het risico daarop inmiddels is beperkt met grondige tests en aanpassingen aan de motoren.

Voor Musks ruimtevaartbedrijf SpaceX is een succes meer dan welkom, zegt docent ruimtevaarttechniek Erik Laan van Hogeschool InHolland. "Als het nu opnieuw niet goed gaat, ja, dan zitten ze echt op het verkeerde pad."

Beelden van de mislukte vlucht in maart:

Musk twijfelt niet aan dat pad. Afgelopen november zei hij er "alle vertrouwen" in te hebben dat SpaceX in 2026 al onbemenste Starships naar Mars kan sturen. Als dat goed gaat, volgen de eerste mensen twee jaar later.

Experts zetten vraagtekens bij die tijdlijn. De SpaceX-topman is vaker te optimistisch. Er is zelfs een site waar je 'Elon Time' kunt omrekenen in een meer realistische verwachting: ongeveer drie keer zoveel. Ruimtevaartexpert Laan beaamt dat: "We staan echt niet over een paar jaar op Mars."

Laan heeft, en hij is niet de enige, een rekensommetje gemaakt: hoeveel Starships zijn er nodig om astronauten naar Mars te brengen, op het oppervlak te zetten en te laten terugkeren? "Ik kwam uit op enkele tientallen. Want je moet bijtanken onderweg." Er wordt al veel methaan verbruikt tijdens de lancering.

Alleen al om één Starship op weg naar Mars te krijgen, zijn volgens de berekening tien Starships nodig, en om het vehikel te laten landen en terug te laten keren nog meer. "Op Mars is geen tankstation. Ze gaan ervan uit dat Starship zijn eigen brandstof gaat genereren uit de Mars-atmosfeer, maar of dat lukt is niet aangetoond."

Ook moeten er voorraden en een reactor mee om de astronauten in leven te houden. "Een logistieke nachtmerrie", verwacht de ruimtevaartingenieur.

Al met al is een Marslanding rond 2040 realistischer, zegt Laan. "En als deze Flight 9 niet lukt, wat is dan het plan? Dan moeten ze echt terug naar de tekentafel."

Tegelijkertijd speelt er nog iets: Starship is ook geselecteerd als maanlander. Nog dit decennium moeten er ook astronauten naar de maan. NASA voelt daarbij de hete adem van China in zijn nek, dat soortgelijke plannen heeft.

Musk maakt er, net als president Trump, geen geheim van het liefst van het hele Artemis-maanprogramma af te willen. Alle ballen moeten op Mars. Het ISS mag wat Musk betreft eerder met pensioen en ook de Gateway, een internationaal ruimtestation bij de maan, ziet hij niet zitten. Laan acht het niet onmogelijk dat de Amerikanen eruit stappen. "Ze zijn ook uit het klimaatakkoord van Parijs gestapt, en de Wereldgezondheidsorganisatie."

Technisch superding

Het is overigens de vraag hoe geschikt Starship is als maanlander. "Zo'n ruim 50 meter hoog gevaarte. Ga je dat ding op de maan neerzetten? Technisch gezien is het een superding. Maar vooral goed om heel zware vracht in een lage aardbaan te brengen."

Artemis Westenberg, medeoprichter van Explore Mars, een wereldwijde beweging die - net als Musk - mensen op Mars wil, snapt alle kritiek. Maar uiteindelijk zal overal een oplossing voor worden gevonden, verwacht ze. "Er zijn echt wel een paar dingen waar nog goed naar gekeken moet worden. Je moet sowieso zorgen dat er al een volgetankte raket staat waarmee ze ook weer terug kunnen."

De reis naar Mars wordt zeker geen gezellige trip, waarschuwt ze. "De eerste mensen die naar de Noord- en Zuidpool trokken, deden iets heel gevaarlijks. Dat doen deze mensen straks ook. Aan de andere kant: als het lukt en je kunt daar onderzoek doen en vervolgens terugkomen, dan zijn er astronauten die dat risico wel willen nemen."

In Nieuw-Zeeland is een 19-jarige jongen overleden nadat hij had deelgenomen aan de 'run-it-straight'-challenge, een door rugby geïnspireerde uitdaging die viraal gaat op TikTok. Hersenletselexperts slaan alarm over de risico's van het spel.

Het tacklespel, waarbij twee deelnemers zonder bescherming en met volle snelheid op elkaar afrennen, is het afgelopen jaar uitgegroeid tot een TikToktrend in Nieuw-Zeeland en Australië. Het doel is om de ander omver te werpen. Wie het langst overeind blijft wint, is het idee.

Volgens de politie ging de 19-jarige jongen de uitdaging aan met vrienden en liep hij daarbij ernstig hoofdletsel op. Hij overleed maandag in een ziekenhuis in Palmerston North, een stad ongeveer 150 kilometer ten noorden van hoofdstad Wellington. De tackle is vastgelegd in een video, aldus de politie.

"Hoewel dit een spontane actie was onder vrienden en geen gepland evenement, laat de tragische afloop de serieuze veiligheidsrisico's van de uitdaging zien", zei een lokale politiecommandant in reactie op het ongeluk.

Hersenletselrisico's

Het spel is het afgelopen jaar populair geworden in Nieuw-Zeeland en Australië, voornamelijk onder mannen. In beide landen worden run-it-straight-evenementen en -kampioenschappen georganiseerd, waarbij deelnemers geldprijzen kunnen winnen van meer dan 100.000 euro. Sommige online video's van de uitdaging zijn al tientallen miljoenen keren bekeken.

Een week geleden moesten twee mannen zich terugtrekken uit de officiële Runit Championship League in Auckland vanwege ernstig hoofdletsel. Volgens de publieke omroep van Nieuw-Zeeland kreeg een van hen vermoedelijk een epileptische aanval. De organisatoren van het evenement promoten de sport als "de meest meedogenloze nieuwe contactsport ter wereld".

Professionele medische begeleiding

Het spel is losjes geïnspireerd op een rugbytechniek waarbij een speler recht op een tegenstander afrent in plaats van hem te ontwijken. Hersenletselexperts hebben hun zorgen geuit over de veiligheid van de deelnemers en waarschuwen voor de risico's van het spel.

"Wij roepen iedereen die overweegt deel te nemen aan een spel of evenement zoals dit op goed na te denken over de aanzienlijke veiligheids- en letselrisico's", zei ook een politiewoordvoerder dinsdag.

De Runit Championship League heeft ook gereageerd op het ongeluk via de Nieuw-Zeelandse nieuwswebsite Stuff. In een statement gaf de organisatie aan dat het niet de bedoeling is dat mensen het spel nadoen.

"Elke contactsport, zoals boksen, vechtsporten of andere vormen van lichamelijke confrontatie, mag uitsluitend plaatsvinden in streng gecontroleerde omgevingen, met professionele medische begeleiding en ondersteuning", aldus de organisatie.

De wolf die in 2023 werd aangereden op de A12 bij Zevenaar is vanaf deze week te zien in een museum in Nijmegen. Het dier werd na de aanrijding doodgeschoten en vervolgens opgezet.

De wolf raakte door de aanrijding op de snelweg zwaargewond. Het dier had onder meer een verbrijzelde poot. In overleg met de faunabeheerder is toen besloten het dier een genadeschot te geven.

Wolven zijn een beschermde diersoort en mogen dus niet zomaar worden afgemaakt. Maar de stichting Wildaanrijdingen Nederland heeft toestemming van de provincie Gelderland om aangereden dieren indien nodig uit hun lijden te verlossen.

'Levendige aanblik'

Afgelopen kerst is het jonge mannetje geprepareerd. "Het is een levendige aanblik geworden, precies zoals ik hoopte", zei preparateur Sita van Hoorn daarover. Vervolgens moest de opgezette wolf maandenlang uitharden. Van het kogelgat is overigens door de dikke vacht niets meer te zien.

Bekijk hier hoe het dier is opgezet:

Museum De Bastei vindt de opgezette wolf perfect passen in een tentoonstelling over de Gelderse natuur. "Je kunt hem van dichtbij bekijken", zegt museumdirecteur Hans Hooijmaijers tegen Omroep Gelderland. "De reeën die hier staan, zijn zijn prooien. Zijn vacht vind ik het mooiste onderdeel."

Van Hoorn is blij met hoe het dier erbij staat in het museum. "Het is alsof je de wolf in het bos tegenkomt." Vanaf morgen kan het publiek de opgezette wolf komen bekijken.

In Sudan zijn in een week tijd 172 doden gevallen door een cholera-uitbraak. Het ministerie van Volksgezondheid heeft dat bekendgemaakt. Er zijn 2700 besmettingen vastgesteld, maar het zijn er waarschijnlijk veel meer.

De uitbraak van de besmettelijke ziekte is voor zover bekend het hevigst in en rondom hoofdstad Khartoem. Zo'n 90 procent van de aan het licht gekomen besmettingen is in de gelijknamige regio geregistreerd.

Het gebied is zwaar getroffen door de inmiddels twee jaar durende burgeroorlog. De water- en elektriciteitsvoorzieningen zijn de afgelopen weken ontregeld door droneaanvallen. De regering houdt rebellenbeweging RSF verantwoordelijk voor deze luchtaanvallen.

Omvang van uitbraak onduidelijk

Ook in andere delen van het Noordoost-Afrikaanse land zijn besmettingen vastgesteld. "We weten de ware grootte van de uitbraak nog niet", zegt een hulpcoördinator van Artsen zonder Grenzen. Volgens de hulporganisatie is het aantal cholerabesmettingen de afgelopen weken snel opgelopen.

Cholera is een terugkerend probleem in Sudan. De ziekte vormt nu echter een groter gevaar door de burgeroorlog. Er woedt een zware humanitaire crisis en miljoenen mensen zijn constant op de vlucht. Ze kunnen cholera oplopen via besmet water. De ziekte leidt tot diarree en mensen kunnen binnen enkele uren overlijden aan uitdroging.

De ziekte is in principe makkelijk te voorkomen en te behandelen. Maar daarvoor moeten wel schoon water, sanitaire voorzieningen en medische zorg beschikbaar zijn. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de al kwetsbare gezondheidszorg in Sudan op een "breekpunt" beland.

De vier coalitiepartijen gaan "in gesprek" over het tienpuntenplan dat PVV-leider Wilders gisteren wereldkundig maakte. Dat zei Wilders vandaag. "We gaan met elkaar aan de slag en mijn punten liggen daarbij op tafel", aldus de PVV-fractievoorzitter. "Alle vier de partijen komen."

Maar wat ze dan precies komen doen? Daar zijn ze niet over eens. VVD-leider Yesilgöz hield het zuinigjes op: "Ik wil er best een kopje koffie over drinken, maar onderhandelen vind ik een groot woord." Van der Plas van BBB stelde dat ze "het erover moeten kunnen hebben".

Steentjes

NSC-leider Van Vroonhoven waarschuwde dat ze geen zin heeft om het coalitieakkoord open te breken. In dat "uitgebalanceerde" akkoord, dat een jaar geleden werd gesloten, zijn al allerlei (asiel)maatregelen afgesproken. "Als je er een steentje uithaalt, dan gaan er meer steentjes rommelen."

Van Vroonhoven zei verder de voorstellen van Wilders al te kennen uit eerdere onderhandelingen en sprak van "een opgewarmde maaltijd". Over die opstelling van NSC zei Wilders op zijn beurt dat er "met vuur" wordt gespeeld. "De tijd van buigen voor de NSC-fractie is voorbij."

Gisteren presenteerde Wilders op een voor hem zeldzame persconferentie een tienpuntenplan, met vooral strengere asielmaatregelen. De PVV wil onder meer een volledige asielstop. Ook moet het leger wat Wilders betreft worden ingezet om de grens te bewaken.

Als er de komende paar weken geen actie volgt, stapt de grootste partij in de Tweede Kamer uit de coalitie, dreigde de PVV-leider. Wilders heeft afgelopen jaar al vaker gedreigd met de val van het kabinet vanwege het asielbeleid, bijvoorbeeld afgelopen februari.

'Als er niets verandert, zijn wij weg', zei Wilders gisteren:

VVD en NSC maakten vandaag duidelijk dat Wilders vooral naar zijn 'eigen' asielminister Faber zou moeten kijken. "Die heeft al vergaande voorstellen op haar bordje liggen", zei Van Vroonhoven. "Zij moet leveren."

Yesilgöz stelde dat ze met de coalitie wel allerlei dingen kunnen bedenken, maar dat PVV-minister Faber het uiteindelijk moet doen. Ze zei over het optreden van Wilders dat je "ook even zou kunnen bellen" met de minister om je onvrede te uiten, in plaats van een persconferentie te geven.

De VVD-leider zei tegelijk open te staan voor de ideeën van Wilders, omdat ook haar partij minder asielzoekers wil toelaten. "Dus als het kan, waarom niet?" Ze raadde haar PVV-collega aan om zijn voorstellen aan te dragen bij het kabinet, zodat Faber ze daar kan bespreken.

Honderden vragen

Minister Faber heeft een aantal voorstellen ingediend om het asielbeleid strenger te maken, maar het is nog niet duidelijk of en wanneer die in werking zullen treden. In de Tweede Kamer moet ze nog allerlei vragen beantwoorden over haar wetsvoorstellen en in de Eerste Kamer is steun onzeker.

Premier Schoof wacht "de initiatieven over de verdere uitwerking" van de asielplannen van de PVV af, zei hij in een korte reactie op het lijstje van Wilders.

Een dag nadat Wilders zijn wensenlijstje had gepresenteerd stemde de Kamer vandaag over verschillende moties uit een eerder debat met minister Faber. Op een aantal onderwerpen uit de lijst kan Wilders rekenen op steun.

Dure noodopvang

Zo wil een meerderheid van de Kamer weten of een algehele tijdelijke stop op gezinshereniging mogelijk is en zou gratis taxivervoer voor asielzoekers moeten stoppen. Bij de beoordeling van een asielaanvraag moeten strafbare feiten streng meewegen, vindt de Kamer. En bij migranten met een verblijfsvergunning zou deze worden ingetrokken als er sprake is van een strafrechtelijke veroordeling.

Ook wil een Kamermeerderheid derdelanders uit Oekraïne zo snel mogelijk uitzetten en is er steun voor een landelijk actieplan tegen overlast van en criminaliteit door jonge alleenstaande Syrische asielzoekers. Verder vindt de Kamer dat er nog dit jaar een eind moet worden gemaakt aan de dure commerciële noodopvang door het COA goedkopere, vaste plekken te laten inkopen.

Het was een grote verrassing, de Duitse bondskanselier Friedrich Merz die openlijk kritiek leverde op de Israëlische oorlogsvoering in Gaza. Hij deed het gisteren op een forum georganiseerd door de Duitse omroep WDR. "Het veroorzaken van zo veel leed onder de burgerbevolking (...) valt niet meer goed te praten met de strijd tegen Hamas", zei hij. Het is voor het eerst dat een Duitse bondskanselier zo kritisch is over beleid van de Israëlische regering.

Een dag eerder spraken drie politici van coalitiepartij SPD zich ook al uit tegen Israël. Zij eisten een leveringsstop van Duitse wapens aan Israël. Merz' partijgenoot Armin Laschet (CDU), voormalig lijsttrekker en prominent partijlid, noemde de gebeurtenissen in Gaza in strijd met het internationale recht.

Staatsräson

Merz' uitspraken zijn een grote stap voor een land dat sinds de Holocaust een groot verantwoordelijkheidsgevoel met zich meedraagt. In 2008 noemde toenmalig bondskanselier Angela Merkel het lot van de staat Israël Duitse Staatsräson: onlosmakelijk verbonden met het bestaan van Duitsland zelf.

Daarmee leek de steun van Duitsland voor Israël bijna grenzeloos. In februari nodigde Merz de Israëlische premier Netanyahu nog uit in Duitsland, ondanks een internationaal arrestatiebevel. Pro-Palestinaprotesten worden nauwgezet in de gaten gehouden en bij overtredingen wordt stevig ingegrepen. In april kregen vier buitenlandse studenten te horen dat ze Duitsland moesten verlaten vanwege betrokkenheid bij pro-Palestinaprotesten waarbij geweld werd gebruikt. Een rechtszaak daarover loopt nog.

Voor Duitsers is de dialoog over Israël zo vooral een debat over identiteit geworden, zegt de Israëlische socioloog Meron Mendel. Hij is directeur van het Anne Frank Education Centre in Frankfurt en schreef het boek Über Israël reden, waarin hij onderzoekt hoe in Duitsland over Israël wordt gedacht en gesproken. "Als het op Israël aankomt heeft Duitsland vooral een gesprek met zichzelf", zegt Mendel. "Wie ben ik, met wie ga ik om, bij welke groep hoor ik? Die vragen bepalen aan welke kant Duitsers in dit conflict staan, veel meer dan feiten over de situatie ter plekke."

Dat juist de leider van de CDU, een partij die normaal vierkant achter Israël staat, zich kritisch uitlaat is dan ook bijzonder. Weekblad Der Spiegel spreekt van een Wende, een kantelpunt.

"Dit is echt een koerswijziging", zegt ook Duitslandkenner Marja Verburg, verbonden aan het Duitsland Instituut. "Duitsland hanteert een breed begrip van antisemitisme waar ook kritiek op de staat Israël onder kan vallen. Dit verandert niet alleen de opstelling van de regering naar Israël, maar ook hoe er onder Duitsers over Israël gesproken kan worden."

Mendel beaamt dat. "Ik denk dat de beelden van afgelopen week uit Gaza het 'identiteitsdenken' hebben weten te doorbreken", zegt hij. "Daarbij ziet Merz vast ook wel in dat de houding van de Duitse bevolking is veranderd." Uit een opiniepeiling van omroep ZDF bleek vrijdag dat 80 procent van de Duitsers kritisch is over de Israëlische oorlogsvoering in Gaza.

Voorlopig wil Merz nog geen concrete gevolgen aan zijn woorden verbinden. De Duitse minister Wadephul van Buitenlandse Zaken zei gisteren al niet te willen stoppen met wapenleveringen. En Duitsland stemde eerder niet mee met het Nederlandse voorstel om te onderzoeken of Israël nog voldoet aan de voorwaarden voor samenwerking met de EU.

"Op het moment dat de Duitse stem internationaal niet nodig is voor dat soort meerderheden zullen ze niet meestemmen", zegt Verburg van het Duitsland Instituut. "Ook verwacht ik niet zomaar een stop op de wapenexport. Als dat gebeurt, zal het stap voor stap gaan."

Desondanks blijven Merz' uitspraken volgens Mendel een belangrijk signaal. "Duitsland heeft afstand gecreëerd tot de Israëlische regering, waardoor ook op de langere termijn distantie kan ontstaan." Toch hoeft dat de vriendschap tussen beide landen niet aan te tasten, zegt de socioloog. "Die vriendschap bestaat tussen beide volken, niet hun regeringen. Deze uitspraken doen niets af aan de historische verantwoordelijkheid die Duitsland heeft."

Freek Rikkerink (32), van het zangduo Suzan & Freek, heeft uitgezaaide longkanker. Er is geen kans op genezing, schrijft het duo op hun Instagrampagina. In hetzelfde bericht maken ze bekend dat ze eind dit jaar hun eerste kind verwachten.

"We zijn compleet verslagen. We zijn al 18 jaar onafscheidelijk en hebben samen nog zo veel moois om voor te leven."

In december 2023 trouwde het stel, dat elkaar kent sinds de middelbare school in de Achterhoek. Ze werden bekend door filmpjes die ze op Facebook plaatsten onder de naam 'De Minuut'.

"We gaan nog zo lang mogelijk genieten van de tijd die ons samen gegund is, ook al weten we niet hoe lang dat zal zijn."

Het duo staakt per direct alle optredens en legt ook andere werkzaamheden neer. "We willen vragen om rust en privacy voor ons en onze families en vrienden in deze moeilijke tijd."

Optredens Ziggo Dome

Het zangduo zat midden in een uitverkochte reeks optredens in de Ziggo Dome in Amsterdam. De optredens van 23, 24 en 25 mei zijn doorgegaan. De laatste drie optredens op 30 en 31 mei en 1 juni gaan niet door. Ook zouden de twee als coach meedoen aan het nieuwe seizoen van de talentenjacht The Voice of Holland.

Suzan en Freek zijn bekend van popliedjes als Blauwe dag, Als het avond is en Weg van jou. Hun laatste hit is Ken je dat gevoel. De video van dat nummer is al ruim een miljoen keer bekeken op YouTube.

Afgelopen Koningsdag trad het zangduo nog op voor de koninklijke familie in Doetinchem. Met zanger Snelle zongen ze het nummer De Overkant, dat gaat over de Achterhoek.

Bekijk hier een deel van dat optreden:

Suzan & Freek maakten ook onderdeel uit van The Streamers, een groep Nederlandse artiesten die tijdens de coronapandemie optredens verzorgden via livestreams. In 2023 trad het duo voor het laatst op met The Streamers.

In 2022 wonnen Suzan & Freek de Edison Popprijs voor hun album Dromen in kleur. Sinds 2021 waren de twee ook vaste artiesten bij de jaarlijks terugkerende concertreeks van Vrienden van Amstel Live.

Kersentelers mogen het omstreden bestrijdingsmiddel Tracer voorlopig blijven gebruiken. Minister Wiersma van Landbouw heeft de telers voor dit seizoen een nieuwe vrijstelling gegeven, omdat er "onvoldoende alternatieven" zijn om suzuki-fruitvliegjes te bestrijden, die hele oogsten kunnen laten mislukken.

Het besluit van de minister gaat in tegen een advies van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Die stelde dat telers de regels rondom het gebruik van Tracer regelmatig overtreden.

Tracer is gevaarlijk voor bijen en andere bestuivende insecten. Het spul mag daarom niet worden gebruikt als gewassen in bloei staan. Ook mag het niet in sloten of akkers in de buurt terechtkomen.

Wiersma (BBB) erkent dat deze voorschriften "niet goed zijn nageleefd". Ze wil echter "niet blind zijn voor de belangen van de telers". Voor de langere termijn bekijkt ze of het mogelijk is om "beperkingen op te leggen" aan betrapte overtreders. Dat lukt echter niet voor dit kersenseizoen.

BBB: 'Geen gelijk speelveld'

Wiersma geeft gehoor aan een oproep van een Kamermeerderheid om opnieuw een vrijstelling te verlenen. BBB-leider Van der Plas had die verwoord in een motie. Zij wees erop dat het middel in buurlanden ook wordt gebruikt. Zonder vrijstelling zou er "geen gelijk speelveld" zijn.

Er is inmiddels een natuurlijk alternatief voor het chemische bestrijdingsmiddel in ontwikkeling: de inzet van een specifiek soort sluipwesp die parasiteert op de fruitvliegen. De NVWA schat dat het "enkele jaren" duurt voordat dit in de praktijk kan worden gebracht.

De Nederlandse politie heeft in samenwerking met Europol een bende plofkrakers opgepakt. In totaal zijn er in een periode van ruim een jaar achttien mensen gearresteerd, één in Spanje en de rest in Nederland.

De groep was gespecialiseerd in het opblazen van geldautomaten met explosieven. De meeste plofkraken waren in Duitsland, maar de bende was ook in Frankrijk en Zwitserland actief. De politiekorpsen uit die landen waren betrokken bij de opsporing.

Bij de plofkraken werd zeker 1,2 miljoen euro buitgemaakt. Daarnaast werd er ook voor zeker anderhalf miljoen euro schade aangericht.

De eerste arrestaties waren in april vorig jaar en vandaag werden de laatste verdachten opgepakt. De meeste verdachten komen uit Utrecht en omgeving.

Cryptogeld

Er zijn door de politie tientallen huiszoekingen verricht. Daarbij werd zo'n 290.000 euro buitgemaakt geld teruggevonden. Ook werd voor 600.000 euro aan cryptogeld in beslag genomen.

Vermoed wordt dat de verdachten probeerden het geld wit te wassen door het om te zetten in cryptovaluta. Ook werden auto's en andere spullen die voor de roven werden gebruikt in beslag genomen.

Risico op slachtoffers

Volgens Europol gingen de verdachten berekenend en gewelddadig te werk. Ze deden uitgebreide voorverkenningen van plekken waar ze overvallen wilden plegen, zowel online als ter plaatse.

Voor het opblazen gebruikten ze zware explosieven, die ook in de omgeving veel schade veroorzaakten. Doordat de geldautomaten vaak in woonwijken lagen namen ze het risico dat daarbij slachtoffers zouden vallen op de koop toe, zegt Europol. Na de plofkraken vluchtten ze weg in snelle auto's met risico's voor anderen in het verkeer.

Nederlandse plofkrakers slaan vaker toe in Duitsland. De veiligheidsmaatregelen zijn er wat minder geavanceerd dan in Nederland. Bovendien betalen de Duitsers nog veel met contant geld, waardoor er veel goedgevulde automaten zijn.

De jeugd-tbs voor de man die in 2017 de 14-jarige Savannah uit Bunschoten doodde is omgezet in tbs met dwangverpleging. Volgens de rechtbank in Utrecht is de kans groot dat hij opnieuw de fout ingaat als hij niet verder wordt behandeld.

De zaak zorgde in 2017 voor veel commotie. De dood van Savannah kwam hard aan in Bunschoten, waar een stille tocht werd georganiseerd waarin duizenden mensen meeliepen.

Het meisje werd, enkele dagen nadat ze als vermist was opgegeven, dood gevonden in een sloot in Bunschoten. Op de dag van de vermissing had ze een afspraak met de dader uit Den Bosch.

Die ontkende iets met haar dood te maken te hebben, maar zei wel dat hij verliefd was op Savannah en dat hij zich belazerd voelde omdat zij ook contact had met andere jongens.

Op basis van chatgesprekken, camerabeelden en DNA-sporen op een frisdrankblikje bleek dat de jongen vlak bij de plek was geweest waar haar lichaam was gevonden.

De man, toen 17 jaar oud, werd in 2018 veroordeeld voor doodslag en kreeg twee jaar cel en jeugd-tbs opgelegd. Die maatregel duurt maximaal zes jaar. Omdat die tijd nu is verstreken, had het OM gevraagd de jeugd-tbs van de man, die nu 24 jaar is, om te zetten in tbs.

'Risico op geweldsdelict'

De rechtbank gaat daarin mee. Volgens deskundigen heeft de man tijdens zijn behandeling "stappen in de goede richting gezet", maar onvoldoende om de maatregel te stoppen. Zo wordt het risico op een geweldsdelict in de relationele sfeer op lange termijn hoog geacht als de behandeling geen vervolg zou krijgen. Ook zijn er "risicoscenario's" die zich al op korte termijn zouden kunnen voordoen.

Hoe lang de man nog moet worden behandeld, is niet duidelijk. De tbs-maatregel is nu voor een termijn van één jaar opgelegd. Volgend jaar kan het OM de rechtbank vragen de maatregel te verlengen.

Het lukt de Universiteit van Amsterdam (UvA) niet om de schade die is ontstaan bij de pro-Palestijnse demonstraties van vorig jaar mei te verhalen op de daders. Het is niet duidelijk geworden wie welke schade heeft aangericht en wie de UvA daarvoor aansprakelijk moet stellen. Dat bevestigt een woordvoerder van de universiteit aan stadsomroep AT5 na berichtgeving door universiteitsblad Folia.

Vorig jaar mei bezetten demonstranten verschillende locaties van de UvA. Er waren bezettingen op de Roeterseilandcampus en bij de Oudemanhuispoort en het Binnengasthuisterrein. Het protest begon buiten met een tentenkamp, maar later werden gebouwen bezet en barricades opgeworpen.

Toen de politie en ME een einde wilde maken aan een protest op de Roeterseilandcampus werd een shovel ingezet. De demonstranten bekogelden de politie en spoten brandblussers leeg. ME'ers deelden klappen uit aan demonstranten. Tientallen mensen werden opgepakt.

Niet duidelijk wie welke schade heeft aangericht

Volgens de universiteit is er bij de demonstraties in totaal voor ruim anderhalf miljoen euro aan schade veroorzaakt. De universiteit wilde de schade verhalen op de daders, maar lijkt daar nu van af te zien. "Onze afdeling juridische zaken heeft ernaar gekeken en heeft geconcludeerd dat het juridisch niet haalbaar is", zegt de woordvoerder van de UvA.

Er zijn weliswaar demonstranten veroordeeld voor hun rol bij de bezettingen of geweld tegen de politie, maar ook voor hen geldt dat het onduidelijk is of zij vernielingen hebben aangericht. Het aansprakelijk stellen van de veroordeelde demonstranten voor de schade van de hele groep zou volgens de universiteit ook "juridisch waarschijnlijk onhaalbaar" zijn.

De UvA probeert nog wel de schade te verhalen die in juni 2024 werd aangericht bij een bezetting van een pand op het Roeterseiland. Dat komt doordat de vernielingen in een kleinere ruimte en door een klein aantal demonstranten zijn aangericht. Dat geldt ook voor de anderhalve ton schade na de bezetting van het Maagdenhuis vorige maand.

Bekijk hier beelden van de vernielingen na de demonstraties van vorig jaar mei:

Staatssecretaris Jansen van Milieu roept bedrijven "met klem" op om geen staalslakken te gebruiken op plekken waar kinderen spelen. In een brief aan de Tweede Kamer waarschuwt hij dat kinderen het spul in hun mond kunnen steken. Daar wordt in de huidige regelgeving nog geen rekening mee gehouden.

"Ik kijk daarom met hoge urgentie naar de mogelijkheden om dit in de nabije toekomst te verbieden", schrijft de staatssecretaris. Maar tot die tijd zouden bedrijven die staalslakken gebruiken zelf goed moeten kijken of er geen speelplaats in de buurt is.

Staalslakken zijn de steenachtige overblijfselen van de productie van staal. Ze worden gebruikt als goedkoop bouwmateriaal, maar leveren ook risico's op voor gezondheid en milieu. Jansen stelt dat hij de zorgen hierover deelt.

Hij laat onderzoeken of hij de zogeheten LD-staalslakken, die worden gebruikt als zandvervanger, "bij grootschalig gebruik" kan verbieden. Verder komt er binnenkort een meldplicht voor het toepassen van het restmateriaal.

Tata Steel geholpen

Nieuwsuur meldde vorige week dat het ministerie van Jansen, Infrastructuur en Waterstaat, staalproducent Tata Steel in het verleden tot twee keer toe heeft geholpen bij het afzetten van staalslakken, hoewel al bekend was dat er risico's aan kleefden.

Jansen noemt de berichtgeving over de staalslakken "verontrustend". "Op basis van de informatie die nu bij het ministerie voorhanden is, worden die uitingen echter niet herkend", schrijft hij. Maar hij laat ze wel onderzoeken.

Deze video maakte Nieuwsuur eerder over het verzwijgen van de risico's door het ministerie van Infrastructuur:

Het vrachtschip dat afgelopen week vast kwam te zitten in Noorwegen is losgetrokken. Bijna een week lag de boeg van het stuurloos geraakte schip in de achtertuin van Johan Helberg, in een fjord bij Trondheim. Erg veel lijkt het afscheid hem niet te doen: "Het was goed om hem te begroeten, maar nu is het bedankt en tot ziens", zegt hij tegen de Noorse nieuwssite NRK.

Het schip, de Salten, lag er sinds donderdag. Het raakte op drift nadat een bemanningslid in slaap was gevallen. De boot liep in de nacht vast op de kust en belandde enkele meters van het huis van Helberg. De bewoner lag te slapen en kreeg het pas door toen hij 's ochtends wakker werd. "Toen ik uit het raam keek was ik behoorlijk verbaasd om een groot schip in mijn tuin te zien."

Kijk hier hoe het schip wordt losgetrokken:

Vrijdag probeerde de kustwacht al om het schip weg te slepen, maar zonder succes. De boot zat ver op de wal en te stevig vast. Daarna werd er een sleepvaartbedrijf ingeschakeld dat kabels aan het schip bevestigde. Na een half uur kwam het schip los. De Salten wordt gesleept naar Orkanger, vlak bij Trondheim. Daar kan het schip worden geïnspecteerd en gerepareerd.

De eigenaar van het schip, rederij North Sea Container Line, zegt opgelucht te zijn dat het schip succesvol is weggesleept. Het bedrijf zegt mee te leven met alle buren die zijn geëvacueerd.

Populaire attractie

Het verhaal van het vastgelopen schip trok wereldwijd de aandacht. Onder andere The Guardian, BBC en de The New York Times schreven erover. En ook lokaal was er belangstelling. Veel mensen fietsten langs om het schip te bekijken.

Op Google Maps is er zelfs een locatie aangemaakt waar recensies worden achtergelaten. Zo schrijft iemand met een knipoog: "Hier kun je genieten van koffie en het spotten van schepen".

De minister van Justitie en Veiligheid krijgt toch niet de mogelijkheid om organisaties te verbieden omdat ze ondermijnend zouden zijn. De Eerste Kamer heeft een voorstel voor een wet die dat mogelijk moest maken verworpen. De senatoren vinden het risico op misbruik te groot.

Het plan was aanvankelijk vooral bedoeld om criminele motorbendes aan te pakken, maar critici vrezen dat het middel breder kan worden ingezet. Een minister zou om politieke redenen een organisatie kunnen verbieden die hem of haar onwelgevallig is.

Daarom trokken GroenLinks-PvdA en ChristenUnie hun steun aan het wetsvoorstel al eerder in. Volgens GroenLinks-PvdA is misbruik met politieke motieven zeker niet denkbeeldig. De partij verwijst daarbij naar de recente weigering van asielminister Faber (PVV) om lintjes voor COA-vrijwilligers goed te keuren.

BBB ook tegen

De ChristenUnie wil het wetsvoorstel niet meer verdedigen, omdat er inmiddels andere wetgeving is om criminele motorclubs aan te pakken. Die werkt goed, en daarom is deze verregaande wet eigenlijk niet meer nodig, zei partijleider Bikker.

Bij de stemming vandaag bleek dat ook de grootste partij in de Eerste Kamer, BBB, tegen de wet is. Volgens senator Van Gasteren is het voorstel "te weinig zorgvuldig". Ook PVV, D66, Volt en Forum voor Democratie stemden tegen, Daardoor is het voorstel definitief verworpen.

De afgelopen tijd hebben actiegroepen als Greenpeace, Extinction Rebellion (XR) en Farmers Defence Force (FDF) zich kritisch uitgelaten over het wetsvoorstel. Volgens de boerenactiegroep FDF zou de wet een inbreuk zijn op de vrijheid van vereniging. Greenpeace zei dat het voorstel zo vaag was geformuleerd dat ook vreedzame protestbewegingen erdoor kunnen worden geraakt.

Ruime meerderheid Tweede Kamer

Het wetsvoorstel was oorspronkelijk een initiatief van VVD, PvdA, CDA, ChristenUnie en SGP. De wet werd in 2020 met ruime meerderheid aangenomen in de Tweede Kamer. Vijf jaar later oordeelt de senaat dus anders.

Minister Van Weel van Justitie benadrukte bij het debat in de Eerste Kamer dat een verbod alleen is bedoeld voor criminele motorbendes of clubs die daarop lijken. Volgens hem zaten er genoeg waarborgen in het wetsvoorstel om te voorkomen dat een minister er misbruik van zou kunnen maken.