NOS Nieuws - Algemeen

In Noorwegen is een raket van Isar Aerospace gelanceerd. De eerste testvlucht van de Spectrum-raket duurde ongeveer 30 seconden, waarna de vlucht werd afgebroken en de raket gecontroleerd in zee stortte. Het is uiteindelijk de bedoeling om een raket in een baan om de aarde te brengen. Dat is bij de eerste test dus niet gelukt, maar toch spreekt het Duitse Isar Aerospace van een succes.

"Met deze testvlucht zijn we in staat waardevolle gegevens te verzamelen voor de volgende vluchten", laat het bedrijf weten op X. "Raket #2 en #3 zijn al in productie. Isar Aerospace bereidt zich voor op de volgende lancering."

De missie heeft de naam Going Full Spectrum. Het bedrijf doet alles grotendeels zelf: de productie, de testen en de bouw van de lanceerlocatie.

De Spectrum is een 28 meter lange tweetrapsraket die Isar Aerospace zelf heeft ontworpen en gebouwd. Volgens Isar is het voor het eerst dat een raket wordt gelanceerd door een bedrijf dat volledig met privaat geld is gefinancierd.

Er wordt gebruikgemaakt van nieuwe technologieën en moderne materialen. Zo is een deel van de motoren met 3D-printers gemaakt. Dat maakt het makkelijk om aanpassingen te doen. De brandstof bestaat uit vloeibare zuurstof en propaan.

Satellieten

Isar zegt te opereren in het belang van volgende generaties. "Dat is belangrijk voor gps, communicatie, internet, maar ook voor het voorspellen van stormen, overstromingen en natuurbranden, waardoor levens en natuur kunnen worden gespaard", zegt Juliana Metzler van het bedrijf. Ze benadrukt het belang van de onafhankelijkheid van het bedrijf van overheden.

Het bedrijf heeft gekozen voor het eiland Andøya in het noorden van Noorwegen als lanceerlocatie, onder meer omdat de lancering dan niet boven bewoond gebied gebeurt.

Het is de bedoeling dat de Spectrum satellieten in een baan om de aarde gaat brengen. De raket kan kleine en middelgrote satellieten vervoeren.

Verschillende landen hebben al belangstelling getoond in de ruimtevluchten, onder meer Zweden en Groot-Brittannië, als alternatief voor commerciële lanceringen vanuit de VS, zoals met het bedrijf SpaceX van Elon Musk. Ook wordt de concurrentie aangegaan met de Franse ArianeGroup, die raketten lanceert vanuit Frans-Guyana. De Europese ruimteorganisatie ESA maakt meestal gebruik van deze lanceerbasis en van de basis op Cape Canaveral in Florida.

De dichtstbijzijnde concurrenten voor Andøya zijn de lanceerinstallaties in Zweden en op de Schotse Shetland-eilanden. Alle drie de locaties maken het in de toekomst voor Europa mogelijk ruimtevluchten in eigen hand te houden.

De testvlucht was al voor eerder deze week gepland, maar werd twee keer uitgesteld vanwege de weersomstandigheden.

"Het wordt heus niet zo groot" en "er komen slechts tweehonderd bezoekers". Dat zegt de gemeente Venetië in een statement over het huwelijk van zakenman Jeff Bezos en zijn aanstaande Lauren Sanchez. De aankondiging van het huwelijksfeest eind juni doet flink wat stof opwaaien in de Italiaanse stad.

Want de multimiljardair schijnt van alles van plan te zijn. Zo zal de stad volgens verschillende media worden overspoeld door vrienden van het superrijke koppel. Om al die mensen te vervoeren zou Bezos praktisch alle gondels en watertaxi's in de stad hebben afgehuurd om zijn gasten te vervoeren. En dat in een periode waarin Venetië sowieso al massaal wordt bezocht door toeristen.

Chique hotels volgeboekt

Maar zorgen zijn dus niet nodig volgens het stadsbestuur. "Het is hun hoogste prioriteit om ervoor te zorgen dat de stad normaal functioneert, voor iedereen, zonder abnormale verstoring voor wie dan ook", aldus de gemeente. "Onze stad heeft veel ervaring met internationale evenementen, waarvan veel ook veel groter dan dit."

Toch plaatst de BBC vraagtekens. De omroep belde met alle luxe hotels in de stad, en concludeerde dat ze allemaal zo goed als volgeboekt zitten in het weekend dat het huwelijk gaat plaatsvinden, eind juni. Onder die hotels is ook het Gran Aman Hotel, waar George en Amal Clooney elkaar in 2014 het jawoord gaven.

Het huwelijk van de oprichter van Amazon zou overigens niet in een hotel zijn, maar op zijn eigen megajacht, dat in de lagune van Venetië zou aanmeren.

'Wij werken samen'

Ook de burgemeester van de stad, Luigi Brugnaro, komt in de verklaring aan het woord. "We werken samen met de organisatoren en ondersteunen hen om ervoor te zorgen dat het evenement absoluut respectvol zal zijn voor de kwetsbaarheid van de stad", zegt hij.

Hoe groot het ook mag worden, in de stad hebben de inwoners in ieder geval geen zin in het spektakel, tekende The Guardian op. "Dit gaat heel veel overlast opleveren", aldus gids Fransesca. "En ik denk dat de meeste inwoners dat ook vinden. We zitten al jaren met veel problemen die met het massatoerisme te maken hebben en nu krijgen we dit."

Ook het huwelijk van George en Amal Clooney vond ze maar niks. "Het was onmogelijk om van A naar B te komen, alles was afgezet". Toch vond ze dat beter, want "de Clooneys waren erg aardig". Maar nu? "We hebben geen idee hoe deze mensen zich gaan gedragen."

Het is allemaal geen reden voor de burgemeester om de boel af te blazen: "Wie van Venetië houdt, is altijd welkom."

Minister Faber van Asiel en Migratie verzet zich tegen het geven van een koninklijke onderscheiding aan vijf oud-medewerkers van het COA, dat verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers. Dat bevestigt de PVV-minister na een bericht van De Telegraaf. Coalitiegenoten VVD, NSC en BBB zijn niet te spreken over de weigering.

Faber wil haar handtekening niet zetten onder de voordrachten van de vijf, die als vrijwilligers bij het COA meehielpen bij de opvang. "Hun werk staat haaks op mijn beleid, ik sta voor een streng asielbeleid, want ik wil de instroom drastisch verlagen en het aantal verblijfsvergunningen ook", laat Faber weten.

Normaal een formaliteit

Het is zeer ongebruikelijk wat de minister doet. Of iemand in aanmerking komt voor een lintje wordt bepaald door het zogeheten Kapittel voor de Civiele Orden. Daar gaat een heel traject aan vooraf. Als burgers vinden dat iemand een onderscheiding zou moeten krijgen kunnen ze dat melden bij de gemeente.

De burgemeester en de commissaris van de Koning moeten vervolgens hun goedkeuring geven, waarna de aanvraag wordt doorgestuurd naar het Kapittel. Een minister neemt de adviezen van het Kapittel eigenlijk altijd over. Het zetten van een handtekening en het maken van een koninklijk besluit zijn normaal gesproken een formaliteit.

Verbaasd

Het COA voert in opdracht van Fabers eigen ministerie de wettelijke taak uit om onderdak te bieden aan asielzoekers. De organisatie heeft naar eigen zeggen met grote verbazing kennisgenomen van Fabers weigering. "Wij vinden het juist vanzelfsprekend dat mensen die zich enorm inzetten door andere mensen te helpen, hiervoor erkenning mogen krijgen", zegt COA-bestuursvoorzitter Schoenmaker.

Het is niet zo dat ze nu ook echt geen lintje krijgen. De handtekening kan eventueel ook gezet worden door een ander lid van de ministerraad.

'Pamperen'

PVV-leider Wilders steunt zijn minister volledig. "Waarom zouden we mensen die meewerken aan het pamperen van asielzoekers belonen met een koninklijk lintje?", schrijft hij op X.

Bij de coalitiepartners VVD, NSC en BBB klinkt een ander geluid. NSC-voorman Omtzigt vindt het "bizar" dat Faber lintjes weigert aan mensen van haar eigen dienst. BBB-leider Van der Plas noemt het "heel, heel triest" en VVD-leider Yesilgöz schrijft op X: "Laten we alsjeblieft volwassen met elkaar omgaan in dit land en vrijwilligers danken voor hun inzet."

Ook CDA-fractievoorzitter Bontenbal reageert op X afkeurend: "Koninklijke onderscheidingen zijn van de samenleving en worden aangevraagd door mensen uit de samenleving. Moet dan alles politiek gemaakt worden? Minister Faber gaat hier de grenzen van het fatsoen over."

Tijdens een viering van 80 jaar vrijheid in de binnenstad van Winterswijk is een geluidsinstallatie omgevallen. Drie mensen raakten gewond.

Op beelden is te zien dat een geluidsbox op mensen valt. De beelden kunnen als schokkend worden ervaren:

Er waren op dat moment honderden mensen aanwezig bij de bevrijdingstocht. Politie, brandweer en zeker drie ambulances rukten uit.

Volgens Omroep Gelderland ging het mis toen een legervoertuig per ongeluk een stroomkabel meetrok die vastzat aan de geluidsbox. "Vijf meter ervoor zagen we al: die is hoger dan de kabel die de geluidsboxen verbindt", zegt een omstander tegen de regionale omroep. "Mensen begonnen te roepen: 'Hé, hé!' Maar degenen vooraan hoorden of begrepen het niet."

De festiviteiten zijn tijdelijk stilgelegd. De drie gewonden zijn naar het ziekenhuis gebracht. Het gaat om drie vrouwen. Een van hen, 65 jaar, komt uit Winterswijk. De twee anderen (beiden 57) komen uit Eibergen en Borculo. Over de ernst van hun verwondingen is niets bekend.

Acteurs

Omstanders zeggen tegen de omroep dat de drie gewonden acteurs waren die de bevrijding naspeelden. Er waren ook enkele acteurs met nep-verwondingen aanwezig. "Dat zorgde voor verwarring na het ongeluk. Mensen vroegen aan de acteurs met schmink 'gaat het wel, meneer?'. Maar die wonden waren nep", aldus een omstander.

In een oud pand in het centrum van Nuland in Brabant heeft een grote brand gewoed. De rook was in de wijde omtrek te zien. Rond 12.40 uur gaf de brandweer het sein brand meester.

Een persoon heeft rook ingeademd en is naar het ziekenhuis gebracht. In de omgeving is een NL-Alert verstuurd. Omwonenden werd geadviseerd om uit de rook te blijven.

De brand brak rond 10.00 uur uit in een voormalig klooster in de Kerkstraat. Het is nog onduidelijk waardoor de brand precies is ontstaan. Het pand uit 1913 wordt nu onder meer gebruikt als evenementenlocatie. Volgens Omroep Brabant is er ook een woonwinkel gevestigd in het gebouw.

Vanuit de lucht is goed te zien hoe groot de brand is:

De eigenaresse laat aan de omroep weten dat zij en haar zoon aanwezig waren in het pand toen het vuur uitbrak, maar dat ze het pand veilig konden verlaten.

Verzorgingstehuis ontruimd

Uit voorzorg is een verzorgingstehuis in de buurt ontruimd. De bewoners zijn in de buurt opgevangen, bevestigt de Veiligheidsregio aan Omroep Brabant.

Tussen Den Bosch en Oss reden enkele uren geen treinen vanwege de inzet van hulpdiensten, meldt NS. Inmiddels is het treinverkeer weer hervat.

Als tienermeisje was Ingrid Konings (63) zo'n fan van Normaal dat ze zorgvuldig alle krantenknipsels over de boerenrockband in een plakboek bewaarde. Ze deed er afstand van maar kreeg het onlangs, bijna een halve eeuw later, weer terug in handen.

"Ik was 13 geloof ik, toen ik Normaal leerde kennen. Ik kwam met m'n beste vriendin langs een café in Groenlo, waar de band in de kelder aan het spelen was. Ik denk dat ik ze sindsdien zeker vijftig keer heb gezien en ga nog steeds elk jaar met mijn dochter naar ze toe in Lochem", zei ze afgelopen najaar tegen Omroep Gelderland. Vanwege het 50-jarig jubileum van de band, vroeg ze zich af wat er met het plakboek gebeurd was en of iemand het nog in zijn bezit had.

Het plakboek was niet per se waardevol, maar een persoonlijk naslagwerk. "Alles over Normaal, maar ook alle woorden 'normaal' knipte ik uit de krant. Ik heb op de laatste bladzijde nog een pentekening van de band geplakt, die ik zelf had gemaakt. Ik heb dat een paar jaar gedaan, tot m'n 18e." Volgens haar broer had ze het daarna voor tien gulden aan iemand verkocht. Zelf kon ze zich dat niet meer herinneren.

500 euro?

Jaren later vroeg iemand haar toevalligerwijs of zij 'de Ingrid van het plakboek was'. De vrouw kende namelijk de koper van het plakboek en wist haar te vertellen dat de man het had doorverkocht voor 500 euro op een beurs voor Normaal-spullen.

Jan Donkers, eigenaar van een Normaal-museum in Erp (Noord-Brabant), las maanden geleden bij omroep Oost en Omroep Gelderland over de zoektocht naar het plakboek. Dat deed wel een belletje rinkelen. "Ik heb inderdaad dat plakboek gehad. Alleen had ik ooit al mijn plakboeken geruild voor de allereerste tourposter van Normaal. Zodoende ging ik er dus van uit dat ik het bewuste boek niet meer in m'n bezit had."

Dat bleek niet te kloppen. "Toen ik eind vorig jaar in mijn museum bezig was en een doos optilde, zag ik ineens een plakboek liggen. Het bleek dat gezochte exemplaar. Bij de ruil heb ik destijds kennelijk juist dat ene plakboek over het hoofd gezien. En is dus al die tijd hier blijven liggen."

Bizar

Hij had er overigens géén honderden euro's voor betaald. "Nee joh", zegt Donkers bij Oost. "Ik heb het in één koop gekocht samen met wat andere spulletjes. Maar ik heb zeker geen 500 euro voor dat plakboek betaald."

Donkers heeft het boek naar Neede in de Achterhoek gestuurd, waar Konings woont. Daar kwam het deze week aan. "Dat is toch wel heel bizar, hè. Dat je nu ziet hoe je na een halve eeuw dit in elkaar hebt geplakt. Daar word ik toch wel even stil van. Niet normaal wat leuk!" Hoewel Konings het plakboek eigenlijk alleen nog eens wilde doorbladeren, hoeft museumeigenaar Donkers het album niet terug. "Het is goed zo. Dit gaat om veel meer dan geld alleen."

Op een emigratiebeurs in Houten wordt dit weekend druk gezocht naar Nederlanders die naar Suriname willen verhuizen. De snel uitdijende olie-industrie heeft vele duizenden mensen nodig - veel meer dan de huidige beroepsbevolking van het land met ongeveer 620.000 inwoners.

"In alle sectoren zijn mensen nodig, we moeten echt een inhaalslag maken", vertelt Mila Bahadoersing van het Ondernemershuis Paramaribo op de beurs. "Suriname heeft maar een heel kleine populatie en wij gaan het gewoon niet redden hier. Over twee jaar verwachten wij die olie naar boven te halen, en voor die tijd moet er heel wat geprofessionaliseerd worden in ons land. We moeten naar een internationale standaard."

Surinaamse ondernemers prijzen hun land aan op de emigratiebeurs:

De afgelopen jaren werden meerdere olievondsten gedaan voor de Surinaamse kust. Meerdere oliebedrijven besloten te investeren en de inkomsten voor Suriname zouden in de honderden miljoenen per jaar kunnen lopen. Vorige week bezocht om die reden ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio het land.

"Er ligt hier een geweldige kans, de vooruitzichten zien er goed uit en president Trump wil de relatie met Suriname graag verder versterken", zei Rubio op een persconferentie na zijn gesprek met president Chan Santokhi.

'Land gaat radicaal veranderen'

Maar hoewel er licht gloort zijn de omstandigheden en de salarissen in Suriname anders dan in Nederland. "We hebben natuurlijk een prachtig land en mooie natuur en veel zon te bieden", zegt Bahadoersing. "Maar daar kun je natuurlijk niet van leven. Het salaris is nog niet op hetzelfde niveau, maar de economie in Suriname is aan het groeien. Dus we verwachten straks wel dat we betere salarissen kunnen bieden. Ik denk dat ons land radicaal gaat veranderen."

Op de beurs is in ieder geval wel interesse voor het Zuid-Amerikaanse land. "We zijn het land in ieder geval aan het overwegen", vertelt een bezoeker. "Het is een mooi land en het is natuurlijk ook mooi makkelijk dat we er gewoon Nederlands kunnen praten."

In een leegstaand gebouw in Ugchelen heeft vannacht brand gewoed. De brandweer was urenlang bezig met blussen. Vanochtend is het sein brand meester gegeven. Een woordvoerder van de brandweer zegt tegen Omroep Gelderland dat brandstichting "aannemelijk" is.

De brandweer heeft het vuur bestreden met drie tankautospuiten en een hoogwerker. In het pand waren meerdere brandhaarden. De politie en brandweer doen onderzoek naar de oorzaak.

Ter Apel ontlasten

Het gebouw werd van oktober tot 31 december 2024 door het COA gebruikt als crisisnachtopvang bij drukte in Ter Apel. Rond de komst daarvan was veel onrust. Zo was er in oktober een explosie bij het voormalig schoolgebouw en werden vernielingen aangericht. Eerder hingen dorpsbewoners spandoeken op om hun onvrede te uiten. De voormalige opvanglocatie ligt dicht bij een basisschool.

Het is onduidelijk of de brand van vannacht verband houdt met de crisisopvang. Het pand staat al enkele maanden leeg en werd de laatste weken van 2024 amper nog gebruikt als noodopvang, aldus de gemeente Apeldoorn, waar Ugchelen onder valt.

De politie in Zuid-Korea heeft een man gearresteerd die ervan wordt verdacht dat hij de enorme bosbranden in het land heeft veroorzaakt. De man van 56 jaar oud zou de brand op 22 maart hebben veroorzaakt toen hij een oud ritueel deed op het familiegraf.

Zuid-Koreaanse media melden dat de dochter van de man tegen de politie heeft gezegd dat het een ongeluk was. Volgens haar wilde de man met een aansteker drie takken wegbranden, maar werden de vlammen voor hij het wist meegedragen door de wind en ontstond er een grote brand.

Daarna verspreidde het vuur zich snel naar steden in de buurt. Door de droogte en de harde wind bleef het vuur dagenlang branden. Zeker 30 mensen kwamen om het leven. Volgens de politie bestrijdt de verdachte de beschuldigingen.

Volgens de autoriteiten in Zuid-Korea is ongeveer 48.000 hectare bos in vlammen opgegaan:

Naar schatting zijn 4000 gebouwen verwoest, waaronder de meer dan duizend jaar oude Gounsa-tempel die op de werelderfgoedlijst van Unesco staat.

Het wordt beschouwd als de grootste bosbrand ooit in het land.

Inmiddels zijn de branden grotendeels onder controle. Voor de bestrijding van het vuur zijn tientallen helikopters, duizenden brandweermensen en militairen en meer dan 200 voertuigen ingezet.

Inwoners die getroffen zijn door de brand nemen nu de schade op, zoals de 73-jarige Kwon Eung-Cheol:

De politie heeft gisteren bij een verkeerscontrole in Den Bosch vlak bij een festival veel mensen gesnapt die drugs hadden gebruikt. In totaal werden er 108 automobilisten gecontroleerd. Van hen bleken er zestien drugs te hebben gebruikt. Vier mensen hadden te veel gedronken.

De controle was op de Rietveldenweg, in het westen van Den Bosch. Niet ver daarvandaan was in de Brabanthallen gisteren het jaarlijkse festival Masters of Hardcore, dat enkele tienduizenden bezoekers trekt.

Behalve de drugs- en drankrijders werden er door de politie nog 22 bekeuringen uitgedeeld voor diverse overtredingen. Van één bestuurder werd het rijbewijs ingenomen. Die reed met 118 kilometer per uur over de weg in de bebouwde kom. De toegestane snelheid is daar 50 kilometer per uur. De bestuurder weigerde ook nog om een bloedproef te ondergaan.

Het Masters of Hardcore kwam eerder in het nieuws vanwege het drugsgebruik van de bezoekers. Vijf jaar geleden werd het rioolwater tijdens het festival onderzocht en werd door een onderzoeksbureau vastgesteld dat er flinke hoeveelheden xtc, amfetamine en cocaïne in het water zaten.

Speekselmonster

De politie controleert op drugsgebruik door met een wattenstaafje speeksel af te nemen. Mensen zijn verplicht om daaraan mee te werken. Het speekselmonster wordt meteen getest en toont aan of mensen drugs hebben gebruikt, maar niet hoeveel.

Bij een positieve test moet iemand meewerken aan een bloedonderzoek. Daarmee kan worden vastgesteld welke drugs iemand gebruikt heeft en ook hoeveel. Drugs in het verkeer zijn verboden. Dit geldt voor alle hard- en softdrugs zoals cocaïne, XTC en cannabis.

In Myanmar komt na de aardbeving van vrijdag de hulp van landen uit de regio op gang. Er is hulp onderweg uit India, China, Thailand, Maleisië, Singapore en Rusland. De meeste hulp komt door de lucht of over zee, China stuurde teams met reddingswerkers over land.

Het militaire regime zegt dat er ongeveer 1700 doden zijn geteld, 3400 gewonden en 300 vermisten. Volgens het hoofd van de junta, generaal Min Aung Hlaing, kunnen deze aantallen nog oplopen. Hij noemt de situatie "uitdagend". Herstel van de transportverbindingen en het spoorwegnet moeten van hem prioriteit krijgen en vliegvelden moeten snel weer open.

De Amerikaanse Geologische Dienst heeft berekend dat het dodental kan oplopen tot meer dan 10.000, en de schade aan de economie op meer dan 60 miljard euro kan uitkomen.

Het Internationale Rode Kruis bevestigt dat de vernietiging groot is en de humanitaire nood elk uur toeneemt. "Met hogere temperaturen op komst en het regenseizoen over een paar weken, moet de situatie in de getroffen regio's met spoed worden gestabiliseerd."

Mandalay

De aardbeving van vrijdag had een kracht van 7,7. Het epicentrum lag in het centrale deel van Myanmar, niet ver van de tweede stad Mandalay. Er zijn meerdere naschokken geweest. Het epicentrum van de laatste lag, met een kracht van 5,1, zo'n 21 kilometer ten noordwesten van de stad.

Wegen, bruggen en andere infrastructuur in de stad zijn totaal vernield of zwaar beschadigd. Singapore stuurde er een 78-koppig reddingsteam met honden heen. India bouwt een noodhospitaal.

In Mandalay zitten onder ingestorte gebouwen nog tientallen mensen vast. De meesten kunnen zonder zware machines niet worden gered. Een reddingswerker zei tegen persbureau Reuters dat het gros van het werk door kleine groepen burgers wordt gedaan. Het gereedschap dat ervoor nodig is, hebben ze niet. Zelf lopen ze ook risico. "We zijn op ingestorte gebouwen afgegaan, we werken in gebouwen die instabiel zijn", zei een van hen.

Bekijk in onderstaande fotoserie beelden van voor en na de beving:

De stad Sagaing ligt even ten westen van Mandalay, nog dichter bij het epicentrum dan Mandalay. Veel gebouwen zijn ingestort, de elektriciteit ligt eruit en de drinkwatervoorraad is bijna op. "We hebben nog geen hulp ontvangen en er is nog geen reddingswerker te zien", zei een inwoner tegen Reuters.

Voor beide steden geldt dat de ziekenhuizen de stroom van gewonden niet aankunnen. Daar komt bij dat de ziekenhuizen en het personeel dat er werkt ook door de beving getroffen zijn.

In Myanmar woedt al jaren een oorlog tussen het leger aan de ene kant en opstandelingenbewegingen aan de andere. De BBC schrijft dat de luchtmacht na de aardbeving nog op meerdere plekken heeft gebombardeerd. De mensenrechtenrapporteur van de VN voor Myanmar, Tom Andrews, zegt dat het regime het voorbeeld van de opstandelingen moet volgen en onmiddellijk een staakt-het-vuren moet afkondigen.

Thailand

De beving was tot honderden kilometers van het epicentrum te voelen. In Thailand stortte een flatgebouw in aanbouw in. 17 mensen kwamen om, 32 mensen raakten gewond, tientallen mensen worden nog vermist.

Goedemorgen! Miljoenen moslims over de hele wereld vieren vanaf vandaag Eid al-Fitr, oftewel het einde van de ramadan. En in de eredivisie krijgt PSV koploper Ajax op bezoek.

Eerst het weer: Vanochtend in het oosten nog kans op wat lichte regen. In de loop van de dag vaker zon en het wordt 10 tot 13 graden. Het voelt wel kouder aan door de wind.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Zuid-Korea, China en Japan hebben afgesproken dat ze nauwer willen samenwerken op handelsgebied. De drie landen bereiden zich daarmee voor op de handelstarieven van de Verenigde Staten die komende week ingaan. Vanaf 3 april stellen de Verenigde Staten tarieven van 25 procent in op auto's en auto-onderdelen. Tijdens een bijeenkomst in Seoul spraken de drie landen ook af om verder te praten over een vrijhandelsakkoord.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Bij het Correspondents' Dinner voor Witte Huis-verslaggevers treedt dit jaar geen komiek op. De journalistenvereniging die het diner organiseert, heeft het optreden van komiek Amber Ruffin geannuleerd. Zij steekt vaak de draak met de Trump-regering en vanuit het Witte Huis was er kritiek op de keuze voor haar.

Bekijk hier een video waarin Amber Ruffin kritiek levert op uitspraken van Trump over het leger:

Zuid-Korea, China en Japan willen nauwer samenwerken op handelsgebied. Dat hebben de ministers van Handel van de landen vandaag afgesproken tijdens een ontmoeting in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul. De bijeenkomst vond plaats terwijl de drie Aziatische exportlanden zich voorbereiden op nieuwe Amerikaanse importheffingen.

Vanaf 3 april stellen de Verenigde Staten tarieven van 25 procent in op auto's en auto-onderdelen, kondigde Washington deze week aan. Momenteel is dat nog 2,5 procent, een vertienvoudiging dus.

Tijdens de bijeenkomst spraken de drie landen af om nauwer samen te werken met als doel "regionale en wereldwijde handel" te stimuleren. Ze beloofden elkaar om verder te onderhandelen over een handelsovereenkomst.

Het gaat om een trilateraal vrijhandelsakkoord dat al sinds 2012 in de steigers staat. Sindsdien werd echter nauwelijks vooruitgang geboekt. Sinds 2019 heeft er helemaal geen overleg meer plaatsgevonden over de overeenkomst.

Naast het trilaterale handelsverdrag willen de landen ook dat de uitvoering van RCEP, een handelsverdrag uit 2020 tussen vijftien landen, wordt versterkt. De ondertekenaars zijn China, Japan, Zuid-Korea, Australië, Nieuw-Zeeland en tien Zuidoost-Aziatische landen. Samen hebben ze ongeveer 30 procent van de wereldeconomie in handen.

Van groot belang

Handel met de VS is voor de drie landen van groot belang. Japan liet eerder deze week al weten dat het tegenmaatregelen overweegt. Zuid-Korea wil "in gesprek gaan met de VS" om de impact op de autobranche te verkleinen.

Vorig jaar exporteerde Zuid-Korea, het land van Hyundai en Kia, voor bijna 35 miljard dollar aan auto's naar de Verenigde Staten. Daarmee is de Amerikaanse markt goed voor bijna de helft van de totale auto-export van het land.

Niet vanzelfsprekend

Als gevolg van groeiende geopolitieke spanningen en tegenvallende economische groei proberen Japan, Zuid-Korea en China de afgelopen jaren nader tot elkaar te komen. Goede samenwerking tussen de landen is echter verre van vanzelfsprekend.

Politici van Japan en Zuid-Korea beschuldigen elkaar regelmatig van provocaties, voornamelijk over verschillende interpretaties van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Het Chinese beleid omtrent Taiwan bemoeilijkt de relatie met Zuid-Korea en Japan bovendien.

De Syrische interim-president al-Sharaa heeft de leden van zijn nieuwe overgangsregering bekendgemaakt. "De vorming van een nieuwe regering is een blijk van onze gezamenlijke wil om een nieuwe staat te bouwen", zei al-Sharaa in een toespraak. Het kabinet moet het land leiden gedurende een vijf jaar lange overgangsfase.

Het kabinet, dat uit 23 leden bestaat, moet de stabiliteit in het door oorlog verscheurde land herstellen. Al-Sharaa blijft zelf aan het hoofd staan van de regering.

De regering krijgt één vrouwelijke minister, schrijft persbureau Reuters. Het gaat om de christelijke Hind Kabawat, die het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onder haar hoede krijgt. Kabawat was een felle tegenstander van de verdreven dictator Bashar al Assad en zette zich in voor vrouwenrechten.

Yarub Badr, een alawiet, is benoemd tot minister van Transport. Amgad Badr, die tot de Druzengemeenschap behoort, zal het ministerie van Landbouw gaan leiden. De huidige ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken - die gelden als getrouwen van al-Sharaa - houden hun posten in de nieuwe regering.

Grondwet

Anas Khattab, ook een naaste van de interim-president, wordt minister van Binnenlandse Zaken. De regering krijgt geen premier, wat betekent dat Al-Sharaa de regering de komende jaren zelf zal leiden.

Eerder deze maand presenteerden de machthebbers al een tijdelijke grondwet, waarin onder meer vrijheid van meningsuiting en politieke rechten voor vrouwen stonden vastgelegd. De tijdelijke grondwet blijft vijf jaar van kracht, waarna verkiezingen moeten worden gehouden. In de grondwet staat dat het islamitische recht de belangrijkste bron moet zijn van alle wetgeving, zoals ook gold in de oude grondwet.

Sektarisch geweld

Al-Sharaa, de leider van rebellengroep HTS, werd afgelopen januari benoemd tot interim-president van Syrië. Als leider van HTS was hij in feite al de machthebber van het land, nadat zijn groep het regime van Assad ten val had gebracht. De internationale gemeenschap drong sinds de machtsovername aan op het vormen van een regering waarin minderheden zijn vertegenwoordigd.

De druk nam toe door geweldsuitbarstingen in het westen van Syrië. Volgens ooggetuigen hebben milities die verbonden zijn aan het regime zich op grote schaal schuldig gemaakt aan moordpartijen. De gemelde slachtoffers waren alawieten, de minderheid waartoe ook Assad behoort.

De benoeming van leden van minderheidsgroepen zou neer kunnen komen op een boodschap aan westerse landen. Sharaa presenteerde zich na zijn aantreden als gematigd en tolerant, in de hoop dat westerse landen de sancties tegen Syrië zouden terugschroeven. Die waren ingesteld vanwege de onderdrukking van de Syrische bevolking door het Assad-regime.

Op het Correspondents' Dinner, het traditionele diner voor Witte Huis-verslaggevers, zal dit jaar geen komiek optreden. Journalistenvereniging WHCA, die het diner organiseert, heeft het geplande optreden van komiek Amber Ruffin geannuleerd. Het Witte Huis had eerder kritiek op de keuze voor Ruffin, die regelmatig de draak steekt met de regering-Trump.

In een e-mail schrijft de organisatie dat het accent "op dit kritieke moment voor de journalistiek" niet op politieke verdeeldheid, maar op "het uitmuntende werk van journalisten" moet liggen.

WHCA-voorzitter Eugene Daniels kondigde Ruffin vorige maand aan als hoofdact. Ze zou zijn gekozen omdat "haar unieke talenten perfect passen bij het huidige politieke en culturele klimaat".

Perspool

De verhoudingen tussen het Witte Huis en de WHCA zijn gespannen. De journalistenvereniging had sinds 1914 zeggenschap over de perspool - de groep journalisten die verslag doet vanuit het Witte Huis en meereist met president Trump. Onder de nieuwe regering is echter besloten dat het Witte Huis zelf selecteert welke nieuwsorganisaties toegang tot de perspool krijgen.

Vorige maand werd het Amerikaanse persbureau Associated Press (AP) "voor onbepaalde tijd" verbannen uit het Oval Office, het officiële kantoor van president Trump. Ook mag het persbureau niet meer met de president meereizen in Air Force One, het regeringsvliegtuig.

President Trump was ontstemd over het besluit van AP om de watermassa tussen Mexico en de zuidelijke staten van de VS de Golf van Mexico te blijven noemen. De Amerikaanse president had kort na zijn aantreden besloten dat die de naam Golf van Amerika moest krijgen.

WHCA reageerde daarop dat Trump het persbureau "straft omdat het niet meegaat in het taalgebruik dat de regering graag zou zien". Volgens de journalistenorganisatie komt dat neer op discriminatie.

Roast

De persvereniging van het Witte Huis organiseert het Correspondents' Dinner al ruim honderd jaar, waar de Amerikaanse president traditiegetrouw de belangrijkste gast is. Pers, politici en beroemdheden komen samen om te laten zien dat ze elkaar op waarde schatten en om elkaar op de hak te nemen.

Het hoogtepunt van de avond is doorgaans de speech van de president en de roast van een komiek die daarop volgt. Tijdens zijn eerste presidentschap heeft Trump alle edities aan zich voorbij laten gaan.

De dodelijke slachtoffers van de schietpartij in Oosterhout gisteren zijn mannen van 32 jaar. Het derde slachtoffer, dat zwaargewond raakte en in kritieke toestand in het ziekenhuis ligt, is een man van 25. De slachtoffers komen allemaal uit Oosterhout.

De twee overleden mannen zijn een Turkse en een Marokkaanse Nederlander. Dat bevestigen de moskeeën in Oosterhout waar de mannen naartoe gingen aan Omroep Brabant.

Tiental kogelhulzen

Het schietincident was gistermiddag rond 16.00 uur. Toegesnelde agenten vonden in een auto twee zwaargewonde mannen, van wie er een bezweek aan zijn verwondingen. In de buurt van de auto troffen de agenten "een tiental hulzen" aan.

Een paar minuten later was er iets verderop een frontale aanrijding tussen twee andere auto's. In een van deze auto's zat een man met schotwonden, die later op straat aan zijn verwondingen overleed.

De politie houdt er ernstig rekening mee dat er meer betrokkenen waren bij de schietpartij. Er zouden mensen zijn gevlucht nadat de schoten waren gelost. De politie zoekt naar mogelijke schutters, die waarschijnlijk in een auto zaten die later gevonden werd in het nabijgelegen Teteringen.

Over de toedracht van de schietpartij is nog weinig bekend. Buurtbewoners spreken over een drugsconflict, maar de politie kan dat niet bevestigen.

'Rust bewaren'

De schietpartij vond plaats in de wijk waar ook de families van de slachtoffers wonen, zegt de politie. De sfeer in de buurt was enige tijd onrustig en emotioneel. De burgemeester van Oosterhout, Gerdo van Grootheest, riep op de rust te bewaren.

De politie spreekt met buurtbewoners en getuigen van de schietpartij, en roept op om relevante camerabeelden te delen.

Afgelopen donderdag is journalist Dick Verkijk overleden. Hij was 95 jaar. In de jaren 90 heeft hij jarenlang verslag gedaan van de oorlog in voormalig Joegoslavië, onder meer voor de NOS. Verkijk was daar sinds 1984 correspondent.

Hij was een aanzienlijk deel van zijn loopbaan actief in Oost-Europa, in de jaren van de Koude Oorlog. Verkijk was aanwezig bij historische gebeurtenissen als de Praagse Lente in 1968 en de val van de Muur in 1989.

In de jaren 60 werkte hij voor de VARA en later voor de VPRO. Ook schreef hij voor kranten en tijdschriften als Het Vrije Volk, Het Parool en Vrij Nederland.

Hij kreeg een conflict met de VARA toen de programmaleiding de uitzending verbood van een reportage die hij had gemaakt over een verzwegen zeeramp uit 1942.

In de doofpot

Het ging om het zinken van het Nederlandse koopvaardijschip de Van Imhoff bij Sumatra, met bijna vijfhonderd Duitse gevangenen aan boord die naar India moesten worden verplaatst. Toen het schip door de Japanners tot zinken werd gebracht deed de Nederlandse bemanning niets om de Duitse burgers te redden. 411 van hen verdronken.

Verkijk maakte in 1965 een reportage voor het actualiteitenprogramma Achter het Nieuws, waarin hij liet zien hoe de zaak in de doofpot was gestopt. Maar de VARA-leiding verbood uitzending, Verkijk werd de laan uitgestuurd en de reportage verdween spoorloos.

In 2017 heeft de VARA alsnog een documentaire in meerdere delen over dit onderwerp uitgezonden, met medewerking van Verkijk en gebruikmaking van zijn oorspronkelijke materiaal.

Omroep in de oorlog

Een ander wapenfeit van Verkijk is een lijvig boek over de rol de publieke omroep in de Tweede Wereldoorlog, Radio Hilversum, 1940-1945: De omroep in de oorlog (1974), waarin hij kritisch schreef over de meegaande houding van de omroepbestuurders ten tijde van de Duitse bezetting.

Zijn graf had Verkijk al gereserveerd, vertelde hij enkele jaren geleden aan zijn neef, Volkskrantverslaggever Paul Onkenhout. De steen was al gemaakt, die stond klaar in Driehuis bij begraafplaats Westerveld.

Denemarken reageert geprikkeld op de stevige kritiek die de Amerikaanse vicepresident JD Vance gisteren op het land uitte bij zijn bezoek aan Groenland. Minister van Buitenlandse Zaken Rasmussen: "Zo spreek je je naaste bondgenoten niet aan."

"En ik beschouw Denemarken en de Verenigde Staten nog steeds als naaste bondgenoten", ging hij verder. Gisteren beschuldigde Vance Denemarken ervan te weinig te hebben gedaan voor de veiligheid van Groenland en het eiland onvoldoende te beschermen tegen Rusland en China.

Vance stelt dat hier verandering in moet komen en hij ziet een belangrijke rol weggelegd voor de Verenigde Staten. "We zouden ze veel beter kunnen beschermen en ik denk dat ze het ook economisch veel beter zouden doen." President Trump heeft al meermaals aangegeven Groenland te willen inlijven.

In Denemarken zijn de uitspraken van Vance dus niet onopgemerkt gebleven, "We staan open voor kritiek, maar om eerlijk te zijn waarderen we de toon waarop die is geuit niet", zegt Rasmussen in een videoboodschap.

Deense premier op bezoek

De Deense premier Frederiksen gaat volgende week naar Groenland. Op het programma staat onder meer een gesprek met de nieuwe premier van Groenland, Jens-Frederik Nielsen, over de samenwerking tussen Groenland en Denemarken.

"Ik heb het diepste respect voor hoe de Groenlandse bevolking en Groenlandse politici omgaan met deze grote druk. De situatie vraagt om eenheid tussen politieke partijen", stelt Frederiksen, die spreekt over "samenwerking op een respectvolle en gelijkwaardige manier". Groenland was lang een kolonie van Denemarken en is sinds 1979 een gedeeltelijk autonoom gebied dat onder Denemarken valt.

Reisplannen omgegooid

Gisteren brachten Vance en zijn vrouw Usha een omstreden en veelbesproken bezoek aan het eiland. De reis laat zich het beste omschrijven als een bliksembezoek, al was dat oorspronkelijk niet de bedoeling.

Usha Vance had aangekondigd met een van haar zoons een meerdaags bezoek aan Groenland te brengen om de "cultuur en eenheid te vieren". De plannen wekten de nodige ergernis bij zowel de Denen als de Groenlanders, waarna de reisplannen werden omgegooid. De Amerikaanse delegatie bezocht uiteindelijk alleen de Amerikaanse militaire basis Pituffik.

Demonstraties

Honderden mensen verzamelden zich vandaag bij de Amerikaanse ambassade in Kopenhagen en in Aarhus, de op een na grootste stad van Denemarken, om te protesteren tegen de Amerikaanse inmenging. Op protestborden stonden teksten als "Groenland is niet te koop".

"Trump probeert verdeeldheid te zaaien tussen Denemarken en Groenland, maar daar moeten we niet intrappen", zegt een van de organisatoren van de protesten tegen de krant Berlingske. "In plaats daarvan moeten we eensgezind blijven. Ik denk dat we dat hebben laten zien met deze demonstratie, waaraan Denen en Groenlanders zij aan zij hebben deelgenomen."

In het centrum van de Noorse stad Trondheim zijn vier mensen gewond geraakt bij een steekpartij bij een appartementencomplex. Een van hen is zwaargewond en moest worden gereanimeerd. Alle gewonden, waaronder ook de aanvaller, zijn naar het ziekenhuis gebracht.

De politie kon de verdachte ter plekke arresteren, het gaat om een 40-jarige man. Er wordt nog onderzoek gedaan, maar de politie denkt niet dat er meer mensen bij de steekpartij betrokken zijn.

De slachtoffers zijn tussen de 20 en 40 jaar oud. Volgens de politie zijn het geen willekeurige slachtoffers; ze wonen allemaal in hetzelfde gebouw.

Bewoners van dat appartementencomplex zeggen tegen de Noorse publieke omroep NRK dat er eerder ook al gewelddadige incidenten in het gebouw zijn geweest.

De Maasbrug in Gennep is zwaar beschadigd doordat er een graafmachine tegenaan is gereden. De machinist is lichtgewond geraakt.

Ook twee voorbijgaande auto's raakten beschadigd, nadat ze waren geraakt door een graafbak die van de machine afvloog, meldt L1 Nieuws. De inzittenden van de auto's bleven ongedeerd.

Door de botsing schoot de voorkant van de graafmachine omhoog:

Het ongeluk gebeurde vanmiddag toen de graafmachinist de brug tussen de provincies Limburg en Noord-Brabant opreed en door nog onbekende oorzaak met de voorkant van de graafmachine tegen de bovenkant van de brug opreed.

Bestuurder vast

De voorkant van het voertuig schoot omhoog, waardoor de bestuurder vast kwam te zitten. De brandweer heeft hem weten te bevrijden.

De brug over de Maas is onderdeel van de provinciale weg N264 tussen Gennep en Oeffelt. Die was helemaal afgesloten, zodat de machine kon worden weggetakeld en deskundigen konden beoordelen of de brugconstructie nog veilig is.