NOS Nieuws - Algemeen

23 mei 1981. Het is 12 graden en de regen komt met bakken uit de hemel. 265 mensen lopen die dag de eerste officiële Marathon van Rotterdam. Althans, ze doen een poging. Een derde haalt de finish niet. Het parcours? Zeven rondjes om de Kralingse Plas.

44 jaar later voert de 42,195 kilometer lange route vanaf de Erasmusbrug door Zuid, via de Kubuswoningen naar de Kralingse Plas en weer terug. Eén ding is hetzelfde gebleven: de finish op de Coolsingel.

Met 55.000 deelnemers - van wie 18.000 de marathon-afstand lopen - en bijna een miljoen toeschouwers is de Rotterdamse marathon anno 2025 uitgegroeid tot het grootste eendaagse evenement van Nederland. Deelname is allang niet meer alleen weggelegd voor atleten. En voor toeschouwers gaat het om veel meer dan aanmoedigen.

Wie daar als geen ander over kan meepraten is Rotterdammer Herman Wilton. In 1985 liep hij de Marathon van Rotterdam voor het eerst. "Ik had de Elfstedentocht gemist omdat ik in het buitenland was, dus ik wilde iets anders doen. Per toeval kon ik 14 dagen van tevoren aan een kaartje komen."

Zijn eerste deelname staat in Wiltons geheugen gegrift. Met nauwelijks training legde hij de route, die toen nog van Noord naar Zuid liep, in minder dan vier uur af. "Ik weet nog dat ik na uren lopen de brug overstak naar Zuid en dacht: fuck them all, we gaan ervoor. Vanaf dat moment werd de marathon een onderdeel van mijn leven."

Vandaag loopt de 75-jarige Rotterdammer 'de mooiste' voor de 38e keer. "In het begin was de marathon een sportieve wedstrijd voor echte hardlopers, meer niet. Dat is langzaam uitgegroeid tot wat het nu is: een evenement met internationale allure en een echt volksfeest."

Toen in 1985 voor het eerst een wereldrecord werd verbroken, nam de belangstelling voor het evenement exponentieel toe, weet Wim Jonkman. Hij is sinds het begin bij de organisatie betrokken en heeft cijfers bijgehouden. "In 1990 deden er al meer dan 10.000 mensen mee."

Waar tijdens die eerste regenachtige editie in 1981 slechts een handvol toeschouwers bij de start en finish stond, is het evenement tegenwoordig "een soort Rotterdamse nationale feestdag", zegt Jonkman.

"Mensen komen massaal naar de stad omdat het hartstikke gezellig is. Maar men hecht er ook waarde aan om iedereen tot de laatste loper naar de finish te juichen. Dat maakt de Marathon van Rotterdam uniek."

Bekijk de beelden van de eerste marathon in 1981 en het eerste wereldrecord in 1985:

Wilton en Jonkman benadrukken dat ze heus niet willen afgeven op de Amsterdamse evenknie van de marathon, maar beiden stellen ze dat Amsterdammers het vooral vervelend vinden dat veel wegen zijn afgezet, terwijl in Rotterdam de hele stad ervoor uitloopt.

"In al die jaren dat ik erbij betrokken ben geweest, heb ik nooit gezeur gehoord van Rotterdammers", aldus Jonkman. "Integendeel zelfs. Toen de route een aantal jaar geleden werd aangepast en niet meer door de Crooswijksestraat liep, waren de bewoners heel teleurgesteld."

Hardloopveteraan Wilton, die ook in andere steden veel marathons heeft gelopen, beaamt dat de sfeer in Rotterdam ongeëvenaard is. "Er zijn weinig steden waar het zo leeft als hier. Bovendien is er een groot verschil tussen publiek dat er alleen staat, en publiek dat de marathon vanuit het hart meebeleeft. En dat zie je in Rotterdam."

Biertje drinken met medaille om

Voor Café van Zanten aan de Binnenrotte is de marathon inmiddels een van de grootste evenementen van het jaar. "Tenzij Feyenoord een kampioenswedstrijd of bekerfinale speelt, maar dat gebeurt niet elk jaar", lacht leidinggevende Leo van Heusden.

Sinds een paar jaar pakt het café, samen met buurman Café Pol, groots uit met een podium en een dj. "Na de marathon willen veel mensen nog de stad in voor een gezellig feestje. Het wordt elk jaar drukker."

Dat veel feestvierders net rennend een afstand hebben afgelegd die grofweg gelijk is aan de afstand tussen Amsterdam naar Utrecht, lijkt hen niet te deren, zegt Van Heusden. "Er staan altijd veel mensen met een medaille bij ons, dus gelukkig zijn veel lopers na hun prestatie nog in staat om een biertje te drinken."

De brandweer is de hele nacht bezig geweest met de bestrijding van de natuurbrand bij Drunen. Sinds gistermiddag woedt er een grote brand in de omgeving van de Kanaalweg. Hoe lang de brandweer nog nodig heeft, is niet duidelijk.

De brandweer hield er sinds gisteravond laat al rekening mee dat het blussen de hele nacht zou duren.

Zo'n honderd brandweermensen zijn ingezet om het vuur in het kurkdroge gebied te bestrijden.

Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Het getroffen gebied maakt deel uit van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen. Het gebied heeft de beschermde Natura 2000-status. De exacte schade aan de natuur daar moet nog duidelijk worden.

Bekijk hier beelden van de brand:

De Veiligheidsregio adviseerde omwonenden gisteren om ramen en deuren vanwege de rook dicht te houden. De dikke rookpluimen trokken in de richting van Waalwijk.

Ook werd een NL Alert verstuurd met de oproep aan wandelaars en andere aanwezigen om het gebied zo snel mogelijk te verlaten.

Bij een ongeluk met drie auto's op de snelweg A67 bij Grashoek, in Limburg, zijn meerdere mensen zwaargewond geraakt, meldt de politie. Ook was er sprake van een beknelling.

Om de slachtoffers te vervoeren werd een traumahelikopter opgeroepen. Volgens L1 Nieuws zijn er minstens vier mensen met spoed naar het ziekenhuis gebracht.

De oorzaak van het ongeluk is niet bekend.

Op beelden is de ravage op de weg goed te zien:

In ieder geval een auto is ondersteboven terechtgekomen.

De snelweg was enige tijd in beide richtingen afgesloten. Bij knooppunt Leenderheide werd richting Venlo een omleiding ingesteld vanwege het politieonderzoek, meldt de ANWB.

In het noordoosten van Nigeria zijn zeker acht passagiers van een bus om het leven door een landmijn. De bus reed over een weg in de staat Borno, waar in het verleden veel mijnen zijn gelegd, waarschijnlijk door terreurgroep Boko Haram.

Zeven mensen zijn in kritieke toestand naar een ziekenhuis gebracht. Veertien andere mensen raakten lichtgewond door de explosie, zegt de gouverneur.

In de noordoostelijke regio worden regelmatig landmijnen aangetroffen. Boko Haram is er nog steeds actief.

Vorig jaar kwamen zeker zeven militairen om het leven toen een landmijn ontplofte op een snelweg in hetzelfde gebied.

"Het was supergezellig en heel druk. We hebben een nieuw record voor de lengte van de rij gebroken", zegt Willem de Vries, eigenaar van platenzaak Plato in Utrecht. Vinylliefhebbers in Nederland stonden vanaf 's ochtends vroeg urenlang in de rij voor exclusief uitgebrachte langspeelplaten en singles: van Taylor Swift, Charli XCX, The Cure, tot de filmmuziek van Wicked.

Die waren speciaal uitgebracht voor Record Store Day, de drukste dag van het jaar voor menig platenzaak. Zo'n drieduizend platenwinkels in 23 landen deden mee. In Nederlandse platenzaken traden artiesten op als Spinvis, S10, Sor en Pommelien Thijs en er gingen tientallen voor vandaag uitgebrachte langspeelplaten over de toonbank.

Het was niet alleen drukker dan voorgaande jaren, ook het publiek was een stuk gemêleerder, zag Jorn van der Linde, mede-eigenaar van de Amsterdamse platenwinkel Concerto. "De jonge aanwas maakt het hartstikke leuk. Ze zijn heel fanatiek, enthousiast en dat zorgt voor een goede sfeer."

Bij Concerto is het al jaren gekkenhuis op Record Store Day. De eerste klanten stonden al om half drie 's ochtends voor de deur om exclusieve langspeelplaten te bemachtigen. Om 10 uur 's ochtends was de single Fortnight van Taylor Swift en Post Malone al uitverkocht. Ook de langspeelplaat met muziek uit de Efteling ging hard. "Ik hoor van collega's uit het hele land dat het een stuk drukker is dan voorgaande jaren", zegt Van der Linde.

De platen van Charli XCX, Billie Eilish, Taylor Swift en de filmmuziek van Wicked werden het meest verkocht bij Plato vandaag. Maar ook de exclusieve releases van albums van Bob Dylan, David Bowie en The Rolling Stones waren in trek, zegt eigenaar De Vries. "Het jongere publiek neemt de plaats van het oudere niet in; het publiek wordt simpelweg groter. Dat viel dit jaar nog duidelijker op".

Gilly Verrest, eigenaar van De Waterput in Bergen op Zoom, noemt de verjonging van het publiek de redding van zijn platenzaak. "Onze klanten waren letterlijk en figuurlijk aan het vergrijzen. Vroeger was vinyl iets voor oudere liefhebbers, maar inmiddels staat onze zaak voor driekwart vol met jongeren. Dat zelfs jonge meiden die fan zijn van Froukje ons weten te vinden, is geweldig om te zien."

Volgens Verrest is het succes van vinyl te danken aan de beleving. "Fans vinden het fijn iets fysieks in handen te hebben na een concert. In een wereld die zo digitaal en snel is, van het streamen van nummers tot het scrollen op sociale media en het bedienen van je verwarming via je telefoon, is een plaat opzetten een moment om tot rust te komen."

De muziek die je hoort als je een plaat opzet, is met de goede installatie bovendien een stuk warmer en helderder dan wanneer je het op Spotify opzet. "Jongeren zien dat ook steeds meer in." Dat sommige hoezen, zoals die van de Efteling of de fluoriderend groene Brat and it's completely different van Charli XCX, echte kunstwerken zijn, helpt ook mee.

Ook muzieklabels willen vinyl

Bij Velvet Music in Amsterdam is de focus een paar jaar geleden al verschoven naar een jonger publiek. Naast vrouwelijke popmuzikanten zoals Gracie Abrams, Lana Del Rey en Taylor Swift, verkoopt de zaak ook K-pop, een Zuid-Koreaanse muziekstroming. "Er komen echt jongeren naar ons toe die net hun salaris binnen hebben gekregen en meteen een plaat willen kopen", zegt eigenaar Esther Lutgendorff.

Het viel haar op dat de exclusieve platen van Record Store Day meer jonge artiesten bevatten dan in voorgaande jaren. "Ik denk dat de organisatie en muzieklabels inmiddels ook hebben ingezien dat de vinylwereld aan het verjongen is", zegt Lutgendorff.

Een woordvoerder van brancheorganisatie NVPI zegt dat steeds meer muzieklabels in Nederland interesse tonen in het drukken van vinyl voor hun artiesten. "En steeds meer dj's brengen platen uit op vinyl. Maar muziek luisteren via streamingdiensten blijft veruit het grootst."

In de Servische hoofdstad zijn vele duizenden aanhangers van president Vucic bijeengekomen. Hij sprak de menigte toe en kondigde de oprichting van een nieuwe politieke beweging aan. Het politieke festival in Belgrado was al sinds vrijdag gaande, toen de "grootste Servische vlag ooit" door de straten werd gedragen.

Ook de gezochte Bosnisch-Servische leider Dodik dook er op. Tegen de leider van de Republiek Sprska, het Servische deel van Bosnië en Herzegovnia, is een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd. Dodik prees Vucic als de enige leider "die Servië vooruit kan brengen. Dankzij hem kunnen we vandaag vrijuit spreken", citeert de Servische publieke omroep RTS.

De nationalistische manifestatie is een reactie op de maandenlange massale anti-corruptieprotesten verspreid over Servië. Onder meer in de stad Novi Pazar gingen vandaag opnieuw duizenden studenten de straat op. Ze eisen dat Vucic verantwoordelijkheid neemt voor het instorten van het dak vorig jaar van een treinstation in Novi Sad. Bij die ramp zijn zestien mensen om het leven gekomen. Voor veel betogers staat die ramp symbool voor de corruptie in het land.

'Servië niet opgeven'

Vucic probeert de betogers tegen zijn partij SNS de wind uit de zeilen te nemen. Zijn aanhangers zijn per bus uit Servië, maar ook uit Kosovo en Bosnië naar de hoofdstad gebracht. De straat voor het parlementsgebouw was afgezet voor de politieke manifestatie 'We zullen Servië niet opgeven'.

In Novi Pazar liepen de spanningen tussen aanhangers en tegenstanders van Vucic op. De tegenstanders probeerden te voorkomen dat mensen per bussen naar Belgrado zouden worden gebracht voor Vucic' manifestatie.

Op het podium werden optredens gegeven en toespraken gehouden. Later op de avond nam Vucic het woord. Hij bedankte alle aanwezigen en deed de massaprotesten tegen hem af als ondemocratisch. Vucic stelt dat betogers het recht op de vrijheid van vergadering "voor mensen met een andere mening hebben geblokkeerd".

Hij kreeg steun van de Hongaarse premier Orbán, die de menigte toesprak via een videoverbinding. "Servische patriotten kunnen rekenen op Hongaarse patriotten", zei hij.

Eisen gesteld

De president zei dat iedereen welkom is bij zijn nieuwe politieke beweging, maar de details van zijn plan bleven onduidelijk. Vucic noemde een aantal punten waar hij zich voor zal inzetten, waaronder "volledig respect" voor de grondwet en de veiligheid van het land. Het tweede is vervolging van "deelnemers aan vandalisme en aanvallen op burgers bij vreedzame bijeenkomsten".

Al sinds de ramp met het treinstation in november vorig jaar is Servië het toneel van massaprotesten tegen Vucic. Halverwege maart waren er op een dag naar schatting zo'n 300.000 deelnemers bij een protest in Belgrado. Door de uitholling van de rechtsstaat hebben betogers geen vertrouwen in het onderzoek naar de ramp.

Vucic heeft de protestgolf tegen hem eerder weggezet als een door het Westen georganiseerde poging om hem af te zetten. Hij heeft geen bewijs geleverd voor die bewering. De Servische president is sinds 2017 aan de macht en heeft onafhankelijke media aan banden gelegd.

In de omgeving van de Kanaalweg bij Drunen woedt sinds vanmiddag een grote bosbrand. De brand in het kurkdroge natuurgebied veroorzaakt veel rook. Er is aan het eind van de middag een NL-Alert verstuurd: wandelaars en andere aanwezigen werden met klem opgeroepen het bosgebied zo snel mogelijk te verlaten.

De brand woedt aan de rand van Drunen. De Kanaalweg is afgesloten door de politie. De brandweer is met groot materieel uitgerukt. Vanuit verschillende kanten wordt geprobeerd verdere uitbreiding van het vuur te voorkomen. De brandweer denkt nog de hele nacht bezig te zijn met bluswerkzaamheden.

Omroep Brabant meldt dat er meer dan honderd brandweerlieden betrokken zijn bij de bestrijding van de brand. Door de wind is het moeilijk de vlammen te bedwingen. Er is ook een team ingezet om geulen te graven, die de vlammen moeten tegenhouden.

De Veiligheidsregio adviseert omwonenden om ramen en deuren dicht te houden. "Rook van brand is altijd ongezond." De dikke rookpluimen trekken in de richting van Waalwijk.

Meer beelden van de brand bij Drunen:

Het was vorige maand de droogste maart sinds het begin van de metingen in 1906. Ook in februari viel weinig regen, waardoor Nederland te maken heeft met een extreem neerslagtekort voor deze tijd van het jaar. Hierdoor groeit de kans op natuur- en bosbranden.

De brandweer heeft er al weken zijn handen aan vol. Zo werd deze week uitgerukt voor branden in het Limburgse natuurgebied De Meinweg. De week ervoor was een natuurbrand ontstaan bij Ede als gevolg van een legeroefening.

De nationalisatie van de allerlaatste hoogovens in het Verenigd Koninkrijk is een stap dichterbij gekomen. Het Britse parlement heeft in een zeldzame noodzitting een wet aangenomen die de bedrijfsvoering van de hoogovens van British Steel in het Engelse Scunthorpe aan de Britse regering overdraagt.

Het Hogerhuis moet er ook nog mee instemmen maar dat is een formaliteit. Koning Charles zet waarschijnlijk vanavond nog zijn handtekening onder de wet.

Volgens de Labour-regering is de maatregel dringend noodzakelijk, omdat de onderhandelingen met de Jingye Group volledig waren vastgelopen. Jingye is het Chinese concern dat eigenaar is van British Steel. Met het vastlopen van de onderhandelingen dreigden de hoogovens binnen een dag of tien stil te vallen. Als het laatste vuur is gedoofd, is het ontzettend moeilijk de hoogovens opnieuw op te starten. Vandaar dat de regering van premier Starmer een noodwet bij het parlement indiende.

Eerder namen we al een kijkje bij hoogovens in Wales:

De overheid neemt nu de levering van ijzererts en coke over die nodig zijn om de hoogovens draaiende te houden. Dat geeft onderhandelende partijen de tijd op zoek te gaan naar een betere oplossing, al heeft de regering weinig vertrouwen meer in Jingye. Het liefst wil Labour dat andere investeerders de hoogovens overnemen met een flinke zak geld van de overheid. Maar die kans is bijzonder klein gezien de enorme verliezen die het bedrijf lijdt.

Officieel is Jingye nog de eigenaar, maar minister Reynolds van Handel erkende in het debat dat nationalisatie "het meest waarschijnlijke" eindresultaat is. Voor nationalisatie is wel weer een aparte wet nodig.

Diepe problemen

De Britse staalindustrie verkeert al jaren in diepe problemen. De pandemie ontregelde de sector, gevolgd door een scherpe stijging van de energieprijzen, waarmee de kosten voor de energieslurpende hoogovens de pan uit rezen. Bovendien kon de Britse staalindustrie moeilijk opboksen tegen het goedkope importstaal uit China. Dat leidde vorig jaar al tot de sluiting van de hoogovens van Tata Steel in Port Talbot in Wales.

Wat overbleef, waren de hoogovens Scunthorpe, de laatste in het Verenigd Koninkrijk, maar ook die verkeerden in grote problemen. British Steel ging in 2019 al eens over de kop, waarna de Jingye Group de hoogovens in Scunthorpe een jaar later overnam. Ondanks een investering van 1,4 miljard euro slaagden de Chinese eigenaren er niet in de hoogovens winstgevend te maken.

Het waren in maart Trumps importheffingen op staal die het laatste zetje richting de afgrond gaven. De Britse overheid bood Yingye 600 miljoen euro subsidie om de hoogovens overeind te houden, maar dat was niet genoeg. De Chinese eigenaren oordeelden dat de hoogovens "niet langer financieel levensvatbaar zijn" en besloten de stekker eruit te trekken.

Bakermat moderne staalindustrie

Dit was een pijnlijk moment voor de Britten. Niet alleen is het Verenigd Koninkrijk de bakermat van moderne staalindustrie, ook dreigde ze de enige grote economie in de wereld te worden die niet langer hoogwaardig staal op eigen bodem kan produceren.

Het verklaart de urgentie van de noodzitting van het parlement, dat maar zeer zelden wordt teruggeroepen van een reces. Alle partijen stemden voor de noodwet.

Het debat over nationalisatie van de staalindustrie kreeg in het Verenigd Koninkrijk een nieuwe impuls toen Donald Trump in januari het Witte Huis betrad. Hij begon een handelsoorlog, introduceerde importheffingen op staal en maakte duidelijk dat Amerika de handen aftrekt van Europa's veiligheid.

Strategische industrie

In het VK is het besef gegroeid dat ze er steeds meer alleen voor staan. De Britse politiek is de hoogovens gaan zien als een strategisch onmisbaar onderdeel van de economie. "Banen, investeringen, groei en economische en nationale veiligheid staan allemaal op het spel", zei premier Starmer voorafgaand aan het debat.

Niet alleen staan duizenden banen op de tocht in Scunthorpe, ook levert British Steel al het staal voor de rails van het Britse spoor. Bovendien heeft de Britse regering besloten het defensiebudget flink op te krikken en meer wapens op eigen bodem te produceren. Voor wapenproductie is hoogwaardig staal nodig en de Britten willen niet langer afhankelijk zijn van geïmporteerd staal.

Het Conservatieve parlementslid Edward Leigh verwoordde wat veel van zijn collega's in het Lagerhuis, van links tot rechts, denken. "De Chinese eigenaren geven niets om de belangen van onze staalarbeiders en ze geven niets om ons nationale belang. We mogen het nooit meer toestaan dat een strategische industrie als deze in de handen valt van de Chinezen, Russen of andere landen."

Een groep van zo'n 800 motorrijders heeft vandaag met een rit van Middelburg naar Krimpen aan den IJssel 75 jaar onafhankelijkheidsstrijd voor de Molukken herdacht. Langs de route stonden tientallen mensen die de motorrijders toejuichten met brandende fakkels en vlaggen.

"Een geweldig iets. Ontzettend veel kippenvel en mooi dat we dit met z'n allen kunnen doen", zegt Regina Parinussa bij Omroep Zeeland. Parinussa is een van de mensen die vanaf een viaduct de lange stoet motoren over de A58 toejuichten.

"Het is een bijzondere dag", zegt Willem Pentury, ook een van de mensen op een viaduct. Hij vindt het goed om de vrijheidsstrijd te herdenken, maar noemt het ook belangrijk om stil te staan bij de huidige situatie op de Molukken. "Dat kan vele malen beter", aldus Pentury.

RMS

Op 25 april 1950 riepen Zuid-Molukse leiders op Ambon, het hoofdeiland van de Molukken, de onafhankelijkheid uit en proclameerden de Republik Maluku Selatan (RMS). Maar ook 75 jaar later is die staat er nog niet en vormen de Molukken onderdeel van Indonesië.

Sinds enkele jaren organiseert de RMS in ballingschap elk jaar een herdenking - in het Indonesisch peringatan - met een lange motorrit. De editie van vandaag begon vanochtend met een minuut stilte in Middelburg. Daarna werd de Molukse vlag gehesen en halfstok gehangen voordat de motorrijders vertrokken op hun tocht langs verschillende Molukse gemeenschappen naar Krimpen aan den IJssel.

Moluks volk

Met de rit wordt ook herdacht dat de tweede president van de Molukse republiek, Chris Soumokil, 59 jaar geleden is geëxecuteerd. "Het is voor ons ook een herdenkingsdag waarbij wij als Moluks volk stilstaan bij de executie van onze tweede president", zegt Regina Parinussa.

Maar met de Peringatan Ride Out van vandaag wordt ook geld ingezameld om Molukse politieke gevangenen te ondersteunen, laat de RMS-regering in ballingschap weten. "De strijd vraagt om meer menskracht en meer financiële middelen", aldus de RMS-regering. De motorrijders is daarom gevraagd om naast het inschrijfgeld ook een vrijwillige bijdrage te geven.

Onder meer smartphones, chips, computers en routers worden vrijgesteld van de importheffingen die president Trump heeft doorgevoerd. Dat betekent dat een Amerikaanse heffing van 125 procent op dergelijke Chinese importproducten van tafel is. Een eerder dit jaar opgelegde heffing van 20 procent blijft wel overeind.

Ook een opgelegde heffing van 10 procent op goederen uit andere landen wordt voor deze elektronica ingetrokken. Het gaat dan bijvoorbeeld om iPhones uit India en halfgeleiders uit Taiwan.

Volgens een memo van de Amerikaanse douane en grensbescherming (CBP) zullen smartphones, waaronder die van Apple en Samsung en chips, maar ook routers, harde schijven, geheugenkaarten en processors vrijgesteld worden van de importheffingen. De CBP is verantwoordelijk voor het innen van invoertarieven.

De tariefuitzondering is bedoeld om de paniek op de wereldmarkt te kalmeren en de handelsoorlog, vooral met China, af te zwakken, melden The Financial Times en persbureau Bloomberg. De VS maakt met het besluit een knieval: een geschatte 30 procent van de Chinese export naar de VS betreft deze productgroepen. Het is nog niet bekend vanaf wanneer de producten worden uitgesloten van de heffingen.

Karoline Leavitt, woordvoerder van het Witte Huis, zegt in een verklaring dat Trump de VS verzekerd heeft van biljoenen dollars aan investeringen in eigen land door bedrijven zoals Apple en Nvidia. De bedrijven zouden hun productie zo snel mogelijk naar de VS willen verplaatsen. Trump heeft al vaker gezegd dat hij wil dat bedrijven meer gaan produceren in de VS zelf, om zo minder afhankelijk te zijn van andere landen.

Maatregelen gepauzeerd

Begin deze maand kondigde Trump importheffingen aan voor een reeks landen, waaronder China en de EU. Deze week kwam hij terug van dat besluit: voor veel landen worden de maatregelen voorlopig gepauzeerd.

Maar voor China geldt het tegenovergestelde. Voor dat land besloot Trump de heffingen juist fors op te schroeven. Als reactie hierop verhoogde China heffingen op spullen die worden geïmporteerd uit de VS tot 125 procent.

Met name de grootste Amerikaanse techbedrijven, de Big Tech, hebben zwaar te lijden onder de importheffingen van Trump. Hun beurswaardes zijn de afgelopen weken flink gedaald. Voor Apple was de klap het hardst, omdat het vooral geld verdient met de verkoop van apparaten. Die verkoop is voor voor Apple veel belangrijker dan bijvoorbeeld voor Facebook en Google.

Volgens persbureau Reuters verscheepte Apple deze week 1,5 miljoen iPhones naar India om hoge importheffing op Chinese goederen te omzeilen. Heffingen op producten uit India zijn een stuk lager (26 procent) en bovendien tijdelijk opgeschort. Apple is enorm afhankelijk van de import uit China. Dat is het belangrijkste productieland van de iPhones.

Bij een ongeluk vanmiddag in Arnhem is de bestuurder van een brommobiel om het leven gekomen.

Het ongeluk gebeurde rond 13.30 uur op de Eldenseweg vlak bij de Nelson Mandelabrug die de Arnhemse binnenstad verbindt met Arnhem-Zuid. Vermoed wordt dat de bestuurder van de brommobiel vanaf de Eldensedijk de busbaan op reed en daarbij de naderende trolleybus over het hoofd zag, meldt Omroep Gelderland.

Door de klap belandde de brommobiel op zijn kant. Ambulancepersoneel probeerde de bestuurder nog te redden, maar hij overleed op de plek van het ongeluk.

De chauffeur van de trolleybus kwam met de schrik vrij. Ook de passagiers in de bus bleven ongedeerd, laat de politie weten.

Iraanse en Amerikaanse topdiplomaten zijn gestart met beladen onderhandelingen in Oman. De delegaties hebben elkaar vanmiddag zo'n twee uur gesproken over het Iraanse atoomprogramma. Ze gaan volgende week zaterdag weer om de tafel, zo hebben ze afgesproken.

Volgens Iraanse staatsmedia verliepen de onderhandelingen indirect, via Omaanse bemiddelaars. Wel zouden de minister van Buitenlandse Zaken Araghchi en de Amerikaanse Midden-Oostengezant Witkoff elkaar na afloop enkele minuten direct hebben gesproken.

Ook bij deze korte ontmoeting was volgens het Iraanse persbureau IRNA de Omaanse minister van Buitenlandse Zaken Badr Albusaidi aanwezig. Hij spreekt op X van een "vriendelijke sfeer". Ook volgens het Witte Huis waren de gesprekken positief en constructief. Er zijn voor zover bekend geen afspraken gemaakt.

De spanning tussen Washington en Teheran liep recent hoog op. Sinds zijn aantreden als president heeft Trump herhaaldelijk gedreigd met bombardementen als het Iraanse regime zijn nucleaire programma voortzet. Hij heeft ook zware bommenwerpers in stelling gebracht waarmee ondergrondse atoombunkers kunnen worden vernietigd.

'Bullebak'

Vanuit Teheran is daar verbolgen op gereageerd. Bij een Amerikaanse of Israëlische aanval wordt Iran gedwongen tot het maken van kernwapens, dreigde een adviseur van opperste leider Khamenei onlangs. De ayatollah deed de woorden van Trump af als "bullebaktactiek".

Ondanks de stevige retoriek zijn de twee landen nu wel met elkaar in gesprek geraakt. Beide landen dragen vandaag hun standpunten over, zei een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken eerder op de staatstelevisie.

'Uitruil gevangenen'

Behalve over het atoomprogramma werd er ook gesproken over een uitruil van gevangen en regionale de-escalatie. Dat zegt een anonieme Omaanse bron tegen persbureau Reuters.

De delegatie uit de VS bestaat dus onder anderen uit Midden-Oostengezant Witkoff. Hij is een vertrouweling van Trump die ook een hoofdrol speelt in de onderhandelingen over een einde aan de oorlog in Oekraïne. Hij was afgelopen vrijdag nog op bezoek bij Poetin. Wat Witkoff betreft moet Iran zijn atoomprogramma ontmantelen, maar hij zei eerder al dat compromissen mogelijk zijn.

Geen snelle doorbraak verwacht

Analisten verwachten niet dat de gesprekken direct tot een doorbraak leiden. Daarvoor lijkt het wantrouwen tussen de twee partijen te groot. Vanuit Iran is men sceptisch of de VS zich onder Trump wel aan een nieuwe atoomdeal zou houden. In zijn eerste termijn als president stapte Trump eenzijdig uit het internationale akkoord.

Andersom zijn er grote zorgen in Israël en de VS dat Iran kernwapens wil ontwikkelen. Het regime beschikt over steeds verder verrijkt uranium en nadert het punt dat het atoomwapens zou kunnen maken. Iran ontkent dat het dat laatste van plan is.

Iran is na Rusland het zwaarst gesanctioneerde land ter wereld. Een afspraak over het opheffen van deze economische strafmaatregelen zou voor Iraniërs welkom zijn. De inflatie is zeer hoog, evenals de onvrede over de economische situatie in het land.

D66 wil minder regels van de overheid. In zijn toespraak op een partijcongres in Breda stelde partijleider Jetten voor rigoureus in te grijpen als de overheid niet functioneert. "De boel zit muur- en muurvast. Dus daarom zeg ik: haal de komende jaren de bezem door de overheid." Voor elke regel die erbij komt moeten er twee worden geschrapt, stelde hij voor.

Volgens Jetten ontbreekt de logica in veel wetten en voorschriften van de overheid. "Regels die bedoeld waren om ons land schoon te houden zijn nu de regels die schone energie tegenhouden. En regels die mensen woonplezier moesten geven hinderen de bouw van nieuwe huizen", zei hij.

De overheid moet juist wel een grotere rol krijgen in de energiesector, zoals elektriciteitsnetten en schone energie. Voor deze investeringen mag de staatsschuld wat Jetten betreft best oplopen, omdat die "generaties meekunnen" en burgers en bedrijven er lang van kunnen profiteren.

Verder stelt hij voor de Belastingdienst helemaal opnieuw op te bouwen als dat ervoor zorgt dat belastinghervormingen sneller doorgevoerd kunnen worden. "Wij gaan die boel in Den Haag eens even flink opschudden de komende tijd."

Tien nieuwe steden

D66 wil het woningentekort oplossen door tien nieuwe steden te bouwen, naar het voorbeeld van de Britse Labour-regering. "Met groene wijken, waar kinderen veilig kunnen spelen, met voorzieningen dichtbij en waar iedereen een veilig thuis kan vinden."

De stikstofruimte die daarvoor nodig is komt wat de partij betreft nog steeds voor een groot deel uit het halveren van de veestapel, al moet dat geen doel op zich zijn, zo spraken de leden uit. De partij wil ook af van slachthuizen, megastallen en "nog meer" distributiecentra.

Al zijn de Tweede Kamerverkiezingen pas voorzien in 2028, veel politieke partijen zijn zich achter de schermen aan het voorbereiden op een campagne. Zij willen er klaar voor zijn als PVV, VVD, NSC en BBB er niet meer samen uitkomen. Dat geldt ook voor D66.

Jetten haalde de volgens hem zwakke regeringscoalitie aan. "Na maanden van geruzie zonder resultaat zijn Nederlanders diep teleurgesteld." Hij noemt de VVD daarvan de hoofdschuldige en spreekt van een faliekant mislukt VVD-experiment om te gaan regeren met de PVV.

Serieuze politiek

"In deze tijd kunnen wij ons zo'n onzalig experiment niet veroorloven. Een experiment dat onze economie beschadigt en de Nederlandse positie internationaal op het spel zet." Jetten is klaar voor deelname aan een volgend kabinet met "serieuze politiek en constructieve samenwerking".

Om verzekerd te zijn van kabinetsdeelname moet D66 nog wel wat kiezers zien te overtuigen. In de Peilingwijzer staat de partij op 10 tot 12 zetels, twee meer dan nu in de Tweede Kamer.

De eerstvolgende geplande verkiezingen zijn die voor de gemeenteraden op 18 maart 2026. De Haagse D66-wethouder Robert van Asten is door de partij benoemd als campagneleider.

De politie is gisteren met veel mensen binnengevallen in een café in de Schilderswijk in Den Haag. Vrijwel alle bezoekers bleken drugs bij zich te hebben, laat de politie vandaag weten. De 52-jarige eigenaar van het café is opgepakt.

De inval was gisteravond rond 20.00 uur, meldt Omroep West. De politie vermoedde dat er in het café Kleurrijke Vrienden in drugs gehandeld werd en omsingelde de zaak met tientallen agenten, van wie een aantal kogelwerende vesten en gezichtsbedekking droeg.

De straat bij het café werd afgesloten en er werden zwarte schermen neergezet. Intussen dwong de politie de cafébezoekers binnen met de handen boven het hoofd te gaan zitten. Ze werden één voor één gecontroleerd.

In totaal werd bij 34 cafébezoekers drugs in beslag genomen. Het ging daarbij om kleine hoeveelheden drugs, zegt de politie. Of het softdrugs of harddrugs betreft, is niet bekendgemaakt.

Eigenaar in boeien geslagen

De 52-jarige eigenaar is aangehouden op verdenking van handel in verdovende middelen. De politie doorzocht niet alleen het café maar ook zijn woning en auto.

Het café is de komende twee weken dicht, laat de politie weten.

Het is niet de eerste inval in het café in de Schilderswijk. In 2013 pakte de politie zeven mensen op en werd bij de inval een vuurwapen gevonden.

In het najaar van 2023 werd bij Kleurrijke Vrienden twee keer een explosief tot ontploffing gebracht en werd een raam ingeslagen met een klauwhamer.

Activisten van Extinction Rebellion (XR) hebben vanmiddag boterzuur over zichzelf gedruppeld in een winkel van Zara in Nijmegen. Het zou gaan om vijf tot tien activisten.

De gemeente verbood deze week het verspreiden van boterzuur bij de actie, vanwege veiligheids- en gezondheidsrisico's. Boterzuur is een kleurloze vloeistof die enorm stinkt. Blootstelling aan boterzuur kan leiden tot hoofdpijn, misselijkheid en irritatie aan de ogen en de huid.

"Hoewel het recht op demonstratie essentieel is in een democratische samenleving, wordt er een grens bereikt wanneer de veiligheid en gezondheid van onze inwoners in gevaar worden gebracht", zei burgemeester Bruls.

Het is niet duidelijk of er vandaag mensen zijn aangehouden.

'Luchtje aan hun kleding'

De actie "laat aan het publiek ruiken dat er een luchtje aan hun kleding zit", schrijft XR vandaag in een online bericht. "Om te benadrukken dat niet de actie schadelijk is, maar de industrie, druppelen de activisten het smerig stinkende goedje over hun eigen lichaam."

XR protesteert met de actie tegen fast fashion. Die goedkope kleding wordt vaak in ontwikkelingslanden gemaakt en gaat niet lang mee. Zara behoort tot 's werelds grootste kledingbedrijven in fast fashion. Die kleding wordt gemaakt in onder meer in Brazilië, Turkije en Marokko. Het bedrijf kreeg al meerdere keren boetes voor de schending van arbeidsrechten.

1 aprilgrap

Afgelopen donderdag lieten verschillende gemeente weten maatregelen te nemen na geplande demonstraties van de klimaatactiegroep. In een brief had XR namelijk aangekondigd in 29 gemeenten boterzuur te verspreiden in winkels die fast fashion verkopen.

Toen zei de actiegroep dat het om een 1 aprilgrap ging en dat nog niet duidelijk was of en waar er demonstraties zouden zijn. En mocht er boterzuur gebruikt worden, dan zou dat gaan om kleine, onschadelijke hoeveelheden.

NOSop3 maakte eerder deze video over fast fashion:

Telefoontjes van een provider dat je simkaart wordt overgenomen, een betaaldienst die belt over een openstaand bedrag of een Engelstalig bandje met een arrestatiebevel; het aantal meldingen van fraude via neptelefoontjes neemt hard toe, meldt de Fraudehelpdesk in het AD.

In de eerste drie maanden van dit jaar zijn bij de Fraudehelpdesk al bijna 10.000 meldingen gedaan van dit soort neptelefoontjes, bedoeld om mensen op te lichten en geld af te troggelen. Dat is meer dan drie keer zo veel als in dezelfde periode een jaar eerder, stelt de Fraudehelpdesk vast.

De stijging is al langere tijd zichtbaar. Criminelen maken tegenwoordig volop gebruik van allerlei programma's op basis van kunstmatige intelligentie (AI), zegt cyberdeskundige Anouk Vos tegen de NOS. "Daarmee is het bijvoorbeeld makkelijk om hele realistische stemmen na te bootsen, of binnen no-time een heel oplichtingsscript in elkaar te zetten."

'Medewerker' aan de lijn

Een truc die de laatste tijd veel wordt gemeld is bijvoorbeeld een neptelefoontje van Amazon over de bestelling van een iPhone, staat op de website van de Fraudehelpdesk. Via een keuzemenu krijg je zogenaamd een medewerker aan de lijn, die je vraagt een app te installeren om de bestelling te annuleren. In werkelijkheid geef je oplichters via die app toegang tot je apparaat, zodat ze bijvoorbeeld je bankrekening kunnen plunderen.

"Eerder had je aardig wat technische kennis nodig om zoiets voor elkaar te krijgen", weet Vos. "Het klonen van een stem kostte ook heel veel tijd. Maar nu kan een leek het ook."

De tools zijn tegenwoordig makkelijk te gebruiken, werken supersnel en meestal zijn ze ook nog spotgoedkoop of gratis. Vos: "Criminelen hoeven niet eens meer een investering te doen. Ze verdienen er veel geld mee en lopen bovendien weinig risico."

'Bel zelf'

Niet bij elke melding is er daadwerkelijk sprake van schade. Sommige mensen hangen snel op en doen daarna een melding, zoals de Fraudehelpdesk ook adviseert. "Bel altijd zelf naar de instantie die je probeerde te benaderen", raadt Vos aan. "Dat is de enige manier om te checken of een telefoontje echt was."

Bij een woningbrand in Roermond is vanmiddag iemand overleden. De identiteit van het slachtoffer is nog niet bekend.

De brand brak rond 12.10 uur uit in een woning aan het Gebroek, niet ver van de binnenstad van Roermond, meldt L1 Nieuws. De brandweer kwam met verschillende bluswagens en een hoogwerker naar de woning en wist de brand snel te blussen.

Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend. Daar doet de politie nu onderzoek naar.

Het is 'corsozaterdag'. In de Bollenstreek, maar ook op plekken ver daarbuiten, weet iedereen wat dat betekent. De dag van het grootste bloemencorso van de streek waar de bloembollenteelt vandaan komt, valt dit jaar vroeg. Daardoor was het nog spannend of de bloemen er wel klaar voor zouden zijn.

Een stoet van 17 praalwagens en zeker 35 andere versierde voertuigen, fanfarekorpsen en talloze figuranten legt vandaag een marathontocht af. Bijna de hele dag doet de stoet over de 42 kilometer van Noordwijk naar Voorhout, Sassenheim, Lisse, Hillegom, Bennebroek, Heemstede en Haarlem.

Levensgrote olifanten, panda's, apen, maar ook hijskranen en bijzondere bouwwerken komen op de wagens voorbij in allerlei felle kleuren. Allemaal gemaakt van bloemen uiteraard. Een paar weken geleden zag de organisatie het wat dat betreft nog somber in.

"De basis van de wagens bestaat uit hyacinten - die zijn er als eerste - en uit narcissen", vertelt Ted Kortekaas, bestuurslid van de organisatie. "Maar om de uitgesproken kleuren aan te brengen, heb je de tulpen nodig."

Juist die tulpen zorgden dit jaar voor enige spanning. Meestal is het bloemencorso in het derde of vierde weekend van april. Vanwege Pasen valt het evenement nu eerder. En voor de organisatie kwam het voorjaar laat. "Drie weken terug hadden we zo'n mooi corso niet verwacht", aldus Kortekaas, "maar door het warme en zonnige weer van de laatste tijd waren de tulpen er toch nog op tijd."

1200 stekers

Het bloemencorso geldt als het visitekaartje van de bollenboeren, maar is het werk van vrijwilligers. In een paar dagen worden de wagens in elkaar 'gestoken'. Een voor een worden de bloemen met een pin in een met purschuim bekleed frame gestoken. Zo'n 1200 vrijwilligers werken daaraan mee. Zij zijn dit weekend herkenbaar aan hun zwarte vingers, en aan hun spierpijn.

Zeventien of achttien praalwagens is voor de organisatie het maximum; er was dit jaar een wachtlijst voor. Toch spreekt de organisatie van het bloemencorso niet per se van een groei aan populariteit. "Het was altijd al populair. De belangstelling schommelt wat, soms heb je jaren dat de vraag wat groter is dan het aanbod."

Mooi weer

De organisatie rekent elk jaar op bijna een miljoen bezoekers. Dat zijn veel mensen uit de streek, maar van over de hele wereld komen mensen op het evenement af. Door het mooie weer zouden er weleens meer dan een miljoen mensen langs de kant kunnen staan, verwacht de organisatie. Al hielden de harde wind vorig jaar en de regen het jaar daarvoor ook nauwelijks mensen tegen.

In Nederland worden jaarlijks op zo'n dertig plaatsen bloemencorso's gehouden, zoals in Zundert, Leersum, Lichtenvoorde en Sint Jansklooster. De meeste daarvan zijn in augustus of september, wanneer de dahlia's hun beste periode hebben.

Op Aruba zijn deze week twee zussen uit Urk overleden nadat ze bij het zwemmen in zee in de problemen waren gekomen. Familieleden bevestigen de dood van de vrouwen van 49 en 52 jaar bij Omroep Flevoland.

Het ongeluk gebeurde donderdagmiddag op Arashi Beach, in het noorden van Aruba.

Volgens de lokale website 24ora.com was er sprake van ruwe zee, toen verschillende getuigen op het strand hulpgeroep van zwemmers hoorden. Een politieman sprong in het water en wist een van de twee zussen aan land te brengen. Daar bleek dat zij was overleden.

Kritieke toestand

Toen duidelijk werd dat er waarschijnlijk nog iemand in het water lag, vroeg de politie tourorganisatie Around Aruba om assistentie te verlenen. Around Aruba wist de vrouw met een bootje op te sporen en haar terug te brengen naar het strand. Zij werd in kritieke toestand overgebracht naar het ziekenhuis, maar gisteren werd bekend dat ook zij is overleden.

De website het Urkerland meldt dat de 52-jarige vrouw aan het snorkelen was met haar 49-jarige zus en dochter toen ze onwel werd. Mogelijk probeerde haar jongere zus te helpen, maar ook zij kwam daarbij in problemen.

Arashi Beach wordt vaak genoemd als een van de mooiste stranden van Aruba en een goede snorkelplek. Maar het zeewater is er vaak ruw en staat bekend om verraderlijke stromingen.

Tientallen klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) mogen jarenlang niet in het beveiligde gebied van Schiphol komen, en dus ook niet vliegen vanaf de luchthaven. De actiegroep is zelf met het nieuws naar buiten gekomen: in een opiniestuk in Het Parool schrijft Simone Wiegman van XR over de toegangsverboden.

Wiegman schrijft dat 36 klimaatactivisten een brief hebben gekregen van Schiphol met de mededeling. In een reactie bevestigt Schiphol dat het om 30 tot 40 personen gaat. Zij mogen vijf tot maximaal tien jaar niet in het beveiligde gebied komen, ook niet met een instapkaart.

"De publieke gebieden van de luchthaven blijven voor hen wel toegankelijk", aldus Schiphol. "Van strafbare feiten zal Schiphol tevens aangifte doen bij de Koninklijke Marechaussee."

Bruine vloeistof

Aanleiding voor de maatregel is een aantal recente betogingen van XR op de luchthaven, zoals op 8 maart. Toen mocht XR demonstreren op het Jan Dellaertplein, maar uiteindelijk werd er op verschillende plekken op het vliegveld gedemonstreerd. De actievoerders verplaatsten zich naar vertrekhal 2 en de KLM-lounges achter de veiligheidscontrole.

Op 14 december was er een soortgelijke demonstratie. Toen goten activisten voorbij de security een bruine vloeistof op de grond.

Privéterrein

In Het Parool noemt Wiegman de opgelegde toegangsverboden onder meer "een gevaarlijke onderdrukking van het demonstratierecht". Schiphol zegt evenwel het recht op demonstratie te respecteren. "Dat is een belangrijk democratisch recht en wij stellen ons bij verzoeken tot demonstraties altijd constructief op. We faciliteren demonstraties, zolang die binnen de regels en op de afgesproken locaties plaatsvinden."

Wiegman brengt daartegen in dat "je mag demonstreren op een afstand binnen zicht en gehoor van het onderwerp van je demonstratie, ook wanneer dat zich op een privéterrein bevindt".

Overlast 'zeer gering'

Bij de demonstratie vorige maand probeerden tientallen personen om "ongeoorloofd toegang te krijgen tot het beveiligde gebied van Schiphol", schrijft de luchthaven. "Dit is strafbaar volgens de wet en een ernstige overtreding van onze huisregels. Om de veiligheid van de luchthaven, de orde en het belang van reizigers te waarborgen, hebben we daarom besloten een gebiedsverbod op te leggen aan deze personen."

Wiegman stelt dat de overlast juist "zeer gering" was. "Onze campagne richt zich niet tegen passagiers of personeel, maar tegen een systeem dat veelvliegen beloont. En hoewel demonstraties overlast mogen veroorzaken, konden in dit geval alleen enkele veelvliegers geen koffie drinken in de lounge."

De actiegroep wil de toegangsverboden aanvechten. Jurist Willem Jebbink heeft dat laten weten aan het ANP.