NOS Nieuws - Algemeen

De Britse politie heeft drie mannen aangehouden in verband met de dood van vijf migranten. Die verdronken gisteren bij een poging om het Kanaal tussen Frankrijk en Engeland over te steken.

De drie worden verdacht van het faciliteren van illegale migratie. Ze hebben de Sudanese en Zuid-Sudanese nationaliteit en zouden illegaal in Groot-Brittannië verblijven.

Bij de overtocht probeerden 112 migranten Groot-Brittannië te bereiken. Onderweg ging het mis toen er door een nog onbekende oorzaak paniek uitbrak. Een deel van de opvarenden kwam in de verdrukking en ook sprongen er mensen in het water. Onder de doden is een meisje van 7.

Hulp geweigerd

Van de 112 mensen die de tocht ondernamen, zijn er 47 door de Franse hulpdiensten uit het water gehaald. Ze werden bij Wimereux aan land gebracht.

De rest van de groep wilde volgens de Franse autoriteiten geen hulp en is doorgevaren. Ze zijn aangekomen in Groot-Brittannië en daar verhoord over het drama.

De Franse kustwacht bracht 47 mensen terug naar het Franse vasteland.

De omstreden zakenman Gerard Sanderink moet per direct ruim 91 miljoen euro betalen aan het door hem opgerichte IT-bedrijf Centric. De Amsterdamse rechtbank heeft dat bepaald. Sanderink had juist 30 miljoen euro geëist van Centric, maar werd in het ongelijk gesteld.

Het conflict draait om een lening van 80 miljoen euro. In de tijd dat Sanderink nog zelf de baas was bij Centric, had hij dat bedrag als dividend laten uitkeren aan zijn holding Sanderink Investments. De uitkering werd twee jaar later omgezet in een lening, omdat juristen bang waren dat de dividenduitkering mogelijk nadelig zou kunnen zijn voor Sanderinks andere bedrijf Strukton, dat coronasteun had ontvangen. Een van de voorwaarden voor de coronasteun was dat verwante bedrijven geen dividend mochten uitkeren.

Tijdens de rechtszaak bleek dat Sanderink ervan uitging dat hij het geld niet terug hoefde te betalen, schrijft RTV Oost. Hij eiste bovendien dertig miljoen euro extra dividend op.

Maar het huidige bestuur van Centric eiste de 80 miljoen plus rente en kosten, in totaal iets meer dan 91 miljoen, terug en heeft gelijk gekregen van de rechtbank. Sanderink moet per direct betalen, ook een hoger beroep tegen dit vonnis houdt de betalingsverplichting niet tegen, aldus de rechtbank.

Financiële noodtoestand

Sanderink stelde eerder dat hij in een "financiële noodtoestand" zou komen, als hij zou moeten betalen. De rechtbank acht die angst van Sanderink aannemelijk, "gezien het feit dat dividenduitkering van Centric de enige voornaamste inkomstenbron van Sanderink is".

Maar de rechters zien ook dat de gevallen Twentse zakenman al ruim een jaar "in verzuim is". "En uit niets blijkt dat hij binnen afzienbare tijd alsnog in staat zal zijn om aan de vordering te voldoen."

Omkoping in Saudi-Arabië

Sanderink gaf jarenlang leiding aan grote bedrijven, zoals Centric en het bouw- en spoorbedrijf Strukton. Bij beide bedrijven is hij alle zeggenschap kwijt. Bij Centric werd hij in 2022 onteigend. Hij kwam toen geregeld in het nieuws met allerlei procedures tegen zijn ex-vrouw, die ook in dienst was van Centric. In dat conflict betrok hij ook het bedrijf, waarna drie bestuurders opstapten.

Bij Strukton nam de raad van commissarissen vorig jaar de leiding over "in het belang van de ondernemingen, medewerkers en andere belanghebbenden". Het ging toen niet alleen om zijn grillige manier van leidinggeven. Sanderink werd samen met andere oud-directieleden van Strukton ook verdacht van omkoping bij een groot bouwproject in Saudi-Arabië.

Sanderink viel ook op door zijn relatie met Rian van Rijbroek, die zich voordoet als cyberdeskundige.

De Argentijnse regering wil dat de Iraanse minister van Binnenlandse Zaken wordt aangehouden. Ahmad Vahidi is volgens Argentinië verantwoordelijk voor de aanslag in 1994 op een Joods cultureel centrum in de hoofdstad Buenos Aires. Daarbij kwamen 94 mensen om het leven en raakten nog eens 300 mensen gewond.

Vahdi was destijds verantwoordelijk voor de Quds-brigade, de speciale afdeling van de Iraanse Revolutionaire Garde die verantwoordelijk is voor bijzondere militaire operaties in het buitenland. In die hoedanigheid zou hij volgens Argentinië de opdracht hebben gegeven voor de aanslag.

Buitenlandse reis

Het verzoek van Argentinië komt op een opvallend moment, omdat de Iraanse minister deze dagen met een delegatie een bezoek zou brengen aan Pakistan en Sri Lanka. Die landen hebben van de internationale politieorganisatie Interpol het verzoek gekregen om hem aan te houden, maar ze zijn niet verplicht om dat te doen.

Het is niet duidelijk of dat aan de orde is, omdat het Iraanse persbureau Irna schrijft dat Vahidi vandaag in Iran was. Het is onbekend of hij eerder is teruggekomen van de reis of dat hij helemaal niet is vertrokken.

Het Argentijnse verzoek komt twee weken na een uitspraak van de hoogste rechter in het land, die bepaalde dat Iran verantwoordelijk is voor het bloedbad.

Bij de aanslag op 18 juli 1994 liet een zelfmoordterrorist in Buenos Aires een zware bom afgaan die in een bestelbus lag. De bus was geparkeerd in het belangrijkste gebouw van de Joodse gemeenschap van de stad. Er volgde een enorme explosie, waardoor het gebouw van zeven verdiepingen helemaal werd verwoest. Vrijwel alle slachtoffers waren Joods. Het is nog steeds de dodelijkste aanslag in de Argentijnse geschiedenis.

Hezbollah

Argentinië, maar ook de Verenigde Staten en Israël, houden terreurorganisatie Hezbollah verantwoordelijk voor de aanslag. Op de achtergrond zou Iran een belangrijke rol hebben gespeeld als opdrachtgever. Hezbollah en Iran hebben altijd ontkend er iets mee te maken te hebben en tot een veroordeling kwam het nooit.

Dat had waarschijnlijk te maken met de politieke situatie in Argentinië. Verschillende presidenten zouden het onderzoek naar de aanslag hebben gefrustreerd. President Menem, die in 1994 aan de macht was, zou Iraanse steekpenningen hebben gekregen. Zijn toenmalige chef inlichtingen is in die zaak veroordeeld. Later had het onderzoek geen prioriteit omdat Argentinië en Iran op economisch gebied de banden wilden aanhalen.

De parlementaire enquête naar de aanpak van de coronacrisis gaat naar verwachting 2,5 jaar duren, iets korter dan een eerdere onderzoeksopzet. Dat heeft VVD-Kamerlid Daan de Kort, voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie, gezegd in zijn toelichting op het onderzoek.

"We weten allemaal hoeveel impact corona heeft gehad. Als je alle aspecten zorgvuldig wilt onderzoeken is daar tijd voor nodig", zegt De Kort. "En we gaan ook onderzoeken hoe er wordt omgegaan met critici op het proces en of de besluitvorming van het kabinet en de Tweede Kamer wel zorgvuldig is geweest."

Belangrijke onderzoeksvragen zijn op welke manier de politiek afwegingen heeft gemaakt tussen het belang van volksgezondheid en andere maatschappelijke belangen. Ook wordt er gekeken naar hoe er met grondrechten werd omgegaan en welke rol de zorgsector had in het besluitvormingsproces.

De enquêtecommissie begint met dossieronderzoek, dat duurt tot februari 2025. Daarna volgen besloten voorgesprekken met politici, deskundigen en andere betrokkenen. Vanaf december 2025 beginnen de openbare verhoren. Pas een jaar later zal het eindrapport verschijnen. Daar komen ook aanbevelingen voor de toekomst in te staan.

Kritisch

Aan het onderzoek doen Kamerleden van zes partijen mee. Naast De Kort zijn dat Anita Pijpelink (GL-PvdA), Peter Smitskam (PVV), Rosanne Hertzberger (NSC), Claudia van Zanten (BBB) en Pepijn van Houwelingen (FvD). Hertzberger en Van Houwelingen lieten zich tijdens de coronacrisis kritisch uit over de beperkende maatregelen en het vaccinatiebeleid.

Van Houwelingen is door zijn partij speciaal teruggehaald naar de Kamer voor de eerste zes maanden van de parlementaire enquête. Zijn collega Freek Jansen heeft tijdelijk zijn Kamerzetel afgestaan. Wanneer Van Houwelingen zijn zetel weer opgeeft en wie van de drie FvD-Kamerleden hem dan opvolgt is nog niet bekend.

De zes commissieleden hebben hun onderlinge werkafspraken op papier gezet, bijvoorbeeld over het omgaan met vertrouwelijke stukken. De Kort: "De leden van de commissie moeten zich gedurende de onderzoeksperiode neutraal en betrouwbaar opstellen. Het is ook belangrijk dat de leden een bepaald commitment met elkaar uitspreken."

De parlementaire enquête gaat niet alleen lang duren, hij kent ook een lange aanloop. Al in november 2021 besloot de Kamer dat dit zwaarste onderzoeksmiddel moest worden ingezet. Daarna verliep het werk van de voorbereidende commissie, in 2022, niet vlekkeloos door interne conflicten en het vertrek van voorzitter Arib. In 2023 werd de enquête op de lange baan geschoven omdat er te weinig partijen in de commissie wilden. De nieuwe Tweede Kamer zette hem dit jaar weer op de agenda.

In Rotterdam is een man opgepakt die wordt verdacht van ondergronds bankieren met in totaal 45 miljoen euro. Hij werd eerder deze maand al aangehouden, meldt het Openbaar Ministerie. Ook zijn vrouw en een minderjarig familielid worden verdacht van witwassen.

De autoriteiten kwamen de man van 47 op het spoor in een onderzoek naar berichten van het versleutelde communicatieplatform Sky ECC. Daaruit bleek dat een persoon met drugshandelaren communiceerde over geldoverdrachten. De verdachte ontving ook foto's van partijen drugs. Dat was in 2020 en 2021.

De man kon vervolgens gekoppeld worden aan een onderzoek naar een toko in Rotterdam, waar gebruikgemaakt kon worden van ondergronds bankieren. Daarvoor werden eerder deze maand twee mensen opgepakt.

Printscreens

Ook zijn bij de toko mobiele telefoons in beslag genomen. Op een van die telefoons zijn berichten van de 47-jarige Rotterdammer en zijn vrouw gevonden. Daarin werden onder meer foto's van bankbiljetten en printscreens van geplande geldoverdrachten gedeeld. Volgens het OM gingen de geldoverdrachten ook na 2021 door.

Ondergronds bankieren is een vorm van georganiseerde misdaad. Op deze manier wordt crimineel geld verplaatst binnen een netwerk van ondergrondse bankiers en geldmakelaars. Het kan bijvoorbeeld gaan om contant geld dat wordt omgezet in cryptovaluta.

Zo kunnen grote partijen drugs worden betaald en ook corrupte douaniers of uitvoerders van liquidaties. Bovendien kunnen drugsbazen ongezien veel geld uitgeven in het buitenland door gebruik te maken van een ondergronds banksysteem.

Jeffrey Donaldson, de voormalig leider van de pro-Britse DUP in Noord-Ierland, wordt beschuldigd van meerdere zedendelicten, waaronder verkrachting. Vandaag moest hij voor het eerst in de rechtbank verschijnen. Zijn vrouw, Eleanor Donaldson, wordt in vier zaken beschuldigd van medeplichtigheid.

In totaal liggen er elf aanklachten tegen de 61-jarige Donaldson, afkomstig van twee personen. De misdrijven zouden zich tussen 1985 en 2006 hebben afgespeeld: het gaat om één verkrachtingszaak en tien andere aanklachten voor medeplichtigheid aan misdaden. Donaldson en zijn vrouw zijn vrijgelaten op borgtocht van 350 Britse pond.

De rechtszaak gaat op 22 mei verder.

'Krachtig betwisten'

Eerder werd bekend dat Donaldson zijn werk als leider had neergelegd omdat hij was aangeklaagd voor seksueel wangedrag. De Noord-Ierse DUP schorste hem daarnaast ook als lid. Donaldson en zijn vrouw werden eind maart gearresteerd en ondervraagd.

Donaldson zei dat het ging om gebeurtenissen die zich een tijd geleden hebben afgespeeld. In een brief aan de partijleiders zei hij dat hij de beschuldigingen "krachtig zou betwisten".

Donaldson leidde de protestantse Democratic Unionist Party (DUP) sinds 2021. Daarvoor zat hij bijna 25 jaar lang in het Noord-Ierse parlement. Bij de verkiezingen van 2022 verloor de DUP van de katholiek-republikeinse Sinn Féin.

Te veel studenten krijgen geen stagevergoeding, vindt demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs. Dat moet anders en daarom doet hij een oproep aan werkgevers. "Iedere student verdient een positieve eerste kennismaking met de arbeidsmarkt, daar hoort een passende stagevergoeding bij."

Dijkgraaf heeft onderzoeken laten uitvoeren naar stagevergoedingen en daaruit blijkt dat het per niveau verschilt. In het hbo krijgt ongeveer driekwart van de studenten een stagevergoeding, bij studenten op de universiteit die een stage volgen is dat ongeveer twee derde en in het mbo gaat het om zo'n 40 procent van de studenten (in de beroepsopleidende leerweg).

Onderwijsstagiairs

Hbo'ers die een onderwijsopleiding volgen zijn een negatieve uitschieter, zegt Dijkgraaf. Ruim driekwart van de stagiairs in die sector krijgt geen stagevergoeding. "In een tijd met grote personeelstekorten waarbij we alles op alles zetten om het lerarentekort te bestrijden, horen onderwijsstagiairs een passende vergoeding te krijgen."

Het basis- en voortgezet onderwijs moeten hier volgens hem "echt een stap naar voren zetten". Het ministerie roept de sociale partners in het onderwijs op om tot een stagevergoedingsregeling te komen die voor iedereen gelijk is. In een aantal andere sectoren zoals de bouw, ziekenhuizen en de horeca gaat het volgens de minister al beter dan vroeger.

Cao's

Uit een van de onderzoeken blijkt dat in een groot deel van de afgesloten cao's afspraken over stagevergoedingen ontbreken. Slechts 10 procent rept over een vergoeding van stagiairs. Dijkgraaf spoort sectoren aan om hier aandacht voor te hebben in cao's.

"Daarnaast roep ik bedrijven op om, ook als er geen afspraken zijn gemaakt in een cao, studenten een passende stagevergoeding te geven", zegt Dijkgraaf. "Het ontbreken van een vergoeding of een cao-afspraak, de verschillen tussen studenten, dat moet echt anders."

Dat stagevergoedingen te wensen overlaten is al langer bekend. Twee jaar geleden bleek dat een kwart van de studenten met een stage werd ingezet als goedkope arbeidskracht. En een jaar geleden trok Dijkgraaf aan de bel omdat mbo'ers er slechter vanaf kwamen dan hbo'ers en wo'ers.

Bij de Nederlandse vestiging van het Chinese bedrijf Nuctech is een inval gedaan. Nuctech maakt scanapparatuur voor de controle van containers en bagage die Europa in- en uitgaan. De Europese Commissie had opdracht gegeven tot de inval.

De Commissie vermoedt dat het bedrijf Chinese subsidie ontvangt. Daarmee zou de onderneming een streepje voor hebben bij aanbestedingen voor apparatuur op luchthavens.

Het bedrijf bevestigt de inval tegenover de NOS. "Over de inhoud van het onderzoek kan ik niets zeggen. Dat is vertrouwelijk, maar we zullen volledig meewerken", zegt Nuctech-directielid Robert Bos.

Hoelang het onderzoek in beslag zal nemen, weet Bos niet: "Het is in ieder geval duidelijk dat dit morgen niet klaar is." Ook bij de Poolse vestiging van Nuctech, waar software wordt ontwikkeld, heeft een inval plaatsgevonden.

'Spionage'

Europarlementariër Bart Groothuis (VVD) drong al langer aan bij de Europese Commissie op onderzoek naar Nuctech. "Dit bedrijf controleert met scanapparatuur onze luchthavens en havens met steun van de Chinese staat."

Groothuis vindt het onwenselijk dat Nuctech een belangrijke rol speelt bij de Europese grenscontroles. "De douane zegt dat dit bedrijf goed is in drugs opsporen. Dat zal wel, maar China is een land met een offensief spionagebeleid. Je moet je afvragen wat China allemaal doet met die bezittingen en gegevens."

Vier medewerkers van een zorgboerderij in het Groningse Wedde moeten van het OM verschijnen voor een hoorzitting waar een mogelijke straf wordt bepaald. Hun zaken worden voorgelegd aan de officier van justitie en niet aan de rechtbank. Een datum is niet bekendgemaakt.

De officier van justitie kan lichte strafbare feiten zelf afdoen. Dan komt de zaak niet voor de rechter, maar beslist het OM zelf over de straf, als vaststaat dat een verdachte schuldig is.

Op de boerderij werden de bewoners met een ernstige meervoudige beperking mishandeld door de medewerkers. De zorginstelling sloot in december 2022.

De zaken tegen vijf andere medewerksters van een zorgboerderij Aurora Borealis in Groningen zijn door het Openbaar Ministerie geseponeerd, meldt het OM vandaag.

Het OM zegt dat bij vier van de vijf medewerksters van wie de zaken zijn geseponeerd wel is bewezen dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan mishandeling van één of meer bewoners van de zorgboerderij. Maar hun aandeel in de misstanden in de zorgboerderij in het dorp Wedde was zo klein, dat vervolging niet op zijn plaats is, aldus het OM.

De vijfde medewerkster hoeft niet voor de rechter te verschijnen omdat door haar meldingen als klokkenluider bij Alberto Stegeman en de politie een einde gemaakt kon worden aan de misstanden.

Mishandeling tien bewoners

De vier andere medewerkers die wel zijn opgeroepen voor een hoorzitting van het OM waren allemaal nog werkzaam op Aurora Borealis toen politie en OM op 19 december ingrepen in Wedde. Zij hebben zich volgens het OM gedurende langere tijd allemaal schuldig gemaakt aan ernstige misdragingen tegen de bewoners.

De twee hoofdverdachten in de zaak staan op 10 en 12 juni terecht voor de rechtbank Groningen. Hun wordt de mishandeling met voorbedachten rade van de tien bewoners van de zorgboerderij tenlastegelegd.

Geen officiële zorginstelling

De zaak kwam aan het rollen nadat onderzoeksjournalist Alberto Stegeman er in oktober 2022 opnames van had gemaakt met een verborgen camera. Pas in december greep de inspectie dus daadwerkelijk in.

In februari 2023 verscheen een rapport van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) over de misstanden in de zorgboerderij. Er stonden voorbeelden van ernstige vernederingen van bewoners. Zo werd een cliënt in een sloot gezet en een ander met zijn hoofd in de wc geduwd.

Aurora Borealis was geen officiële zorginstelling, maar een locatie waar zorg werd verleend op basis van het persoonsgebonden budget (pgb). Daardoor was er ook minder zicht op de kwaliteit van de zorg.

Het partijkantoor van de ChristenUnie in Amersfoort is de afgelopen dagen twee keer beklad met teksten en stickers die waren gericht tegen Israël. Dat zei partijleider Mirjam Bikker in het radioprogramma Sven op 1. De partij gaat aangifte doen.

De eerste keer was afgelopen weekend, de tweede bekladding werd vanochtend ontdekt. Volgens een woordvoerder van de partij was er 'steunt genocide' en 'financiert genocide' op het pand geschreven. Op de stickers stond de tekst 'Boycott Israeli Apartheid'. De ChristenUnie zegt dat er beelden worden bekeken en dat met de politie wordt overlegd hoe hier verder mee moet worden omgegaan.

De christelijke partij komt van oudsher op voor de belangen van Israël. Zo ziet de ChristenUnie Jeruzalem als ongedeelde hoofdstad van het land en pleit de partij voor een "eerlijke behandeling van Israël binnen de EU en in internationale samenwerkingsverbanden".

In het centrum van Londen zijn vanochtend meerdere paarden op hol geslagen. Op beelden op X is te zien dat de dieren door de straten rennen rond Aldwych. Inmiddels zijn alle paarden gevangen, meldt de politie van de Britse hoofdstad.

Een woordvoerder van het leger zegt tegen Britse media dat zeker vier mensen gewond zijn geraakt. De paarden horen bij de stallen van het Britse koningshuis. Ze zouden zijn losgebroken tijdens een oefening in de wijk Belgravia.

Volgens de woordvoerder ging het in totaal om vijf paarden. Op foto's en video's zijn twee paarden te zien, waarvan er eentje onder het bloed zit. De dieren renden in hun paniek tegen taxi's en een bus aan.

De paarden renden dwars door het centrum heen:

Een taxichauffeur vertelt tegen de BBC dat hij drie paarden richting Buckingham Palace zag galopperen. "Het klonk alsof er een auto-ongeluk was."

Volgens de chauffeur stond er een busje onder het bloed bij een hotel met een flinke deuk in de zijkant. "Alle ramen waren kapot, dus ik denk dat het witte paard ertegenaan is gerend."

De Duitse Europarlementariër Maximilian Krah blijft aan als lijsttrekker van de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) bij de Europese verkiezingen en gaat zijn medewerker die maandag werd opgepakt op verdenking van spionage ontslaan. Dat heeft Krah laten weten na een ontmoeting met de partijtop.

Wel zei Krah niet aanwezig te zijn bij de aftrap van de campagne voor de Europese verkiezingen.

Spionage

Jian Guo, een Chinees-Duitse medewerker van Krah, werd maandag gearresteerd in Dresden. Guo wordt ervan verdacht allerlei parlementaire stukken van het Europees Parlement te hebben doorgespeeld aan China.

In een eerste reactie op X gisteren, noemde Krah spioneren voor een buitenlandse staat "een ernstige beschuldiging". Hij zei Guo te zullen ontslaan als de verdenkingen zouden worden bewezen.

Toegenomen druk

Door de arrestatie nam de druk om af te treden toe voor Krah. Onder meer Bondsdaglid Strack-Zimmermann riep de AfD-lijsttrekker op om op te stappen. Krah zelf wil daar niets van weten.

Op X reageert hij laconiek met de woorden "wat had de pers dan verwacht?" op een Duitse journalist die meldt dat Krah ongeschonden uit een ontmoeting met de partijleiders is gekomen en aanblijft als lijsttrekker.

Het is de tweede keer in korte tijd dat de partij in opspraak raakt. Begin deze maand werd de tweede kandidaat op de Europese lijst, het huidige Bondsdaglid Petr Bystron, in verband gebracht met geld uit Rusland. AfD liet toen weten voorlopig achter het prominente partijlid te blijven staan.

De Australische politie heeft bij een grote anti-terreuroperatie vanochtend zeven mensen aangehouden. Ze zouden betrokken zijn bij de mesaanval op een Assyrische bisschop in Sydney, ruim een week geleden.

Alle verdachten zijn minderjarig en kennen elkaar, heeft de politie bekendgemaakt. Ze zouden een "religieus gemotiveerde extremistische ideologie" aanhangen. De politie viel met 400 agenten op dertien plekken woningen binnen in de buurt van Sydney.

Vorige week werd bisschop Mari Emmanuel tijdens een dienst aangevallen met een mes, waarbij ook vijf anderen gewond raakten. De aanval was te zien door een livestream van de dienst.

Volgens de politie was de aanval het werk van een 16-jarige jongen. Hij was een bekende van de politie. De politie beschouwt de aanval een terreurdaad.

De jongen werd ter plekke overmeesterd en opgepakt. Hij zit nog vast en riskeert een levenslange gevangenisstraf. Volgens zijn advocaat lijdt de jongen aan een psychische aandoening.

Rellen

Naast de terreurverdachten zijn ook een aantal mensen opgepakt die betrokken was bij rellen die na de steekpartij ontstonden. Honderden mensen verzamelden zich bij het gebedshuis. Er werd met stenen en andere spullen gegooid naar de politie waarbij een aantal agenten gewond raakte. Vandaag is bekendgemaakt dat daarvoor een aantal verdachten zijn opgepakt.

Video's van de aanval staan nog steeds online. De Australische mediawaakhond had berichtenplatform X aangeklaagd om de beelden te laten verwijderen. Maar Emmanuel wil dat die online te zien blijven, zonder daar een reden voor te geven. Eerder heeft de bisschop gezegd de dader te hebben vergeven.

De Nederlandse Staat moet weer asielaanvragen van Palestijnen in behandeling nemen. Dat heeft de Raad van State geoordeeld in een zaak die drie Palestijnse vluchtelingen hadden aangespannen.

Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asiel) kwam in december met een behandelstop van een half jaar vanwege de oorlog in Gaza. Hij noemde de situatie in het gebied onzeker en zei dat er "geen bestendig beleid" mogelijk was.

Maar volgens de hoogste bestuursrechter heeft de staatssecretaris dat besluit niet goed gemotiveerd. Van der Burg zou zich niet hebben gebaseerd op de meest actuele informatie over de oorlog in Gaza. Daardoor is hij onvoldoende ingegaan op de ontwikkelingen van begin november tot 19 december 2023, zegt de Raad van State.

Geen gezinshereniging

Door de behandelstop wees de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) asielverzoeken van Palestijnen niet af, maar werden ook geen verblijfsvergunningen toegekend. Ook zijn geen nieuwe asielaanvragen van Palestijnen in behandeling genomen.

De behandelstop raakte vooral Palestijnen die hun families in Gaza hadden achtergelaten. Deze groep kon geen beroep doen op gezinshereniging om hun gezinnen naar Nederland te halen. Dat is alleen mogelijk voor asielzoekers met een geldige verblijfsstatus.

De drie Palestijnen die naar de rechter waren gestapt vonden dat de situatie in Gaza niet onzeker was, maar onveilig en ook niet tijdelijk, waardoor de asielaanvragen van Palestijnen wel binnen de afgesproken termijn behandeld moeten worden.

Asielaanvragen afwijzen

"We zijn vooral blij voor onze cliënten en leden van hun gezin dat ze niet nog meer vertraging zullen oplopen in hun asielprocedures", zegt Flip Schüller, een van de advocaten die de Palestijnen in deze rechtszaak bijstonden. Vanwege de behandelstop leven Palestijnse vluchtelingen in Nederland volgens hem in onzekerheid en uitzichtloosheid.

De uitspraak van de Raad van State gaat overigens niet om een verruiming of versnelling van het toelatingsbeleid, stelt Schüller. Ook gaat het niet om het afwijzen van de asielaanvragen. "De IND kan nog altijd asielaanvragen van Palestijnen afwijzen. Maar ze moeten alle aanvragen wel binnen de wettelijke termijn behandelen", zegt hij. Naar schatting gaat het volgens Schüller om minder dan honderd Palestijnse vluchtelingen in Nederland die hun asielprocedures afwachten.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt de uitspraak van de Raad van State te bestuderen om te kijken wat dit precies betekent. Daarna volgt een reactie.

Demissionair minister De Jonge heeft een corporatie teruggefloten die een aantal seniorencomplexen in Leeuwarden wilde verkopen. De minister vindt dat de woningbouwcorporatie pas mag verkopen als er zekerheid bestaat over het aantal ouderenwoningen in de Friese hoofdstad.

Het 'verkoopverbod' van de minister is een tegenslag voor woningcorporatie Habion.

Habion zegt alleen actief te willen zijn in gemeenten waar de "absolute vraag naar woningen voor ouderen het grootst is". En Leeuwarden hoort daar niet bij, vindt Habion. Dus werden onlangs vier complexen met in totaal 241 woningen voor kwetsbare ouderen te koop aangeboden. Met de verwachte opbrengst wilde Habion elders in het land, vooral in het westen, nieuwe woningen bouwen.

Er moeten 1100 huizen bij

De gemeente Leeuwarden en huurdersplatform Nieuw Elan hebben zich van begin af aan verzet tegen de verkoopplannen van Habion. Zij wijzen erop dat in Leeuwarden juist wel grote behoefte zou bestaan aan (senioren-)woningen. Ze noemen ook een getal: de komende tien jaar moeten er in de stad 1100 huizen bij komen.

De gemeente heeft nog geprobeerd een tussenweg te vinden. Het college vroeg Habion om de 241 eenheden die met de verkoop van de complexen weg zouden vallen, terug te bouwen én nog eens 400 nieuwe woningen toe te voegen. Maar daar had Habion volgens Omrop Fryslân, geen boodschap aan.

Vervolgens vroeg de gemeente de minister om het 'verkoopproces' te bevriezen. De Jonge doet dat nu in een bindend advies. Daarin staat: "Verwacht mag worden dat Habion alsnog in samenspraak met de gemeente en Nieuw Elan tot een set aan afspraken komt waarin wél een adequate weging is gegeven van de volkshuisvestelijke opgave en het opvangen van de negatieve effecten van het vertrek."

Ingewikkelde vraag

Wethouder Hein de Haan reageert verheugd op het advies van de minister. Maar hij vraagt zich wel af wat nu wel de oplossing is. "Wel bijdragen, maar ook weggaan. Hoe dan? Dat is een ingewikkelde vraag." De wethouder zegt dat er niets anders opzit dan met elkaar om tafel te gaan. "We moeten nu een nieuwe poging doen, om te kijken of we tot afspraken kunnen komen", aldus De Haan.

"Mijn voorkeur gaat ernaar uit dat sociale huurwoningen in handen blijven van sociale woningbouwcorporaties", vervolgt de wethouder. Hij wil in ieder geval geen zaken doen met een privé-investeerder omdat er dan geen garantie zou zijn dat de oudere bewoners de zorg krijgen waar ze recht op hebben.

Habion erkent dat de gesprekken moeilijk verlopen en dat het goed is dat de minister een uitspraak heeft gedaan. De corporatie zegt in een schriftelijke reactie dat de aanvraag voor de verkoopvergunning 'vrijwillig' is stopgezet, maar gaat verder niet in op de gevolgen.

Tijdens de meivakantie gaat Schiphol gebruikmaken van nieuwe beveiligingsscanners die de doorstroom op de luchthaven moeten bevorderen. Schiphol heeft alle beveiligingsscanners waarmee vertrekkende passagiers worden gecontroleerd, vervangen door snellere exemplaren.

De nieuwe exemplaren hebben minder dan drie seconden nodig om te zien of reizigers verboden voorwerpen bij zich hebben. Ook zijn er door de nieuwe technologie minder fouilleringen nodig. Daarnaast hadden oude scanners regelmatig een lange reset nodig. Volgens Schiphol voldoen de nieuwe, snellere systemen aan de hoge veiligheidseisen.

10 procent meer reizigers

Schiphol verwacht tijdens de meivakantie, die komend weekend begint, 10 procent meer reizigers dan vorig jaar. De luchthaven verwacht dat het dan dagelijks minimaal 70.000 reizigers te verwerken krijgt, op piekdagen kan dit oplopen tot 80.000. Deze aantallen zijn net zo hoog als tijdens de zomervakantie.

Hoewel Schiphol met de nieuwe technologie de wachttijd voor de reiziger wil verminderen, benadrukt het dat de rijen niet volledig zullen verdwijnen. Schiphol adviseert reizigers om hun reis goed voor te bereiden, ook op de dag dat ze weer terugkeren.

Grote problemen

Twee jaar geleden ontstonden aan het begin van de meivakantie grote problemen op Schiphol door personeelstekort, waardoor het vliegveld het grote aantal reizigers niet aankon. Het zorgde voor chaotische taferelen en enorme wachtrijen. De luchthaven besloot daarom om minder vluchten te laten vertrekken.

Reizigers gaan tijdens de meivakantie vooral naar Spanje, Groot-Brittannië en Italië.

Acht procent van de medewerkers van het ministerie van Volksgezondheid en Sport (VWS) voelt zich sociaal onveilig op het werk. 82 procent zegt zich veilig te voelen en 10 procent staat hier neutraal in. Dat is de uitkomst van een onderzoek door een extern bureau dat de top van het ministerie heeft laten doen naar aanleiding van een enquête van de FNV. Volgens de FNV schetste die enquête (van eind vorig jaar) een beeld van een giftige en onveilige werksfeer.

Bijna driekwart van de medewerkers heeft het door de top ingestelde onderzoek ingevuld. Bijna alle onderdelen van VWS hebben meegedaan. Volgens de uitslag is de 8 procent die zich niet veilig voelt breed verspreid over de hele organisatie en is er geen onderdeel dat eruit springt. 5 procent van de medewerkers heeft zelf ervaring gehad met een ongewenste omgangsvorm en 7 procent zegt hiervan getuige te zijn geweest.

Hoogste ambtenaar: confronterend

Interim-secretaris-generaal Riedstra (de hoogste ambtenaar) noemt het confronterend dat er verspreid over het hele ministerie medewerkers zijn die zich niet veilig voelen: "We kijken verder dan alleen procentuele uitkomsten. We gaan ons er gezamenlijk en intensief voor inzetten dat VWS voor iedereen een veilige werkomgeving is en blijft."

Voorzitter Vrouwenvelder van de ondernemingsraad zegt dat de uitkomsten goed aangeven waar gerichte verbeteringen noodzakelijk zijn: "Wij benadrukken het belang van een cultuur van samenwerken in een open en veilige omgeving waarin fouten mogen worden gemaakt zonder angst voor repercussies".

De FNV zegt in een reactie ingrijpen nog steeds noodzakelijk te vinden: "Het aantal en de ernst van de signalen vanuit het ministerie zijn nog altijd schokkend. Het gaat hier om vele honderden mensen die in beide enquêtes hebben laten weten zich onveilig te voelen of te hebben gevoeld", reageert vicevoorzitter Kitty Jong.

Tegenvallende verkoop en omzet, ontslagen en een terugroepactie vanwege een haperend gaspedaal: het zit niet mee bij elektrische autofabrikant Tesla. In het eerste kwartaal zette Tesla nog altijd iets meer dan 21 miljard dollar om, maar dat is bijna 2 miljard minder dan dezelfde periode vorig jaar. Topman Elon Musk wil nu versneld een auto in het lagere prijssegment van de band laten rollen.

Tesla heeft last van een stagnerende wereldeconomie en nationale overheden die voordeeltjes voor het kopen van een elektrische auto's afbouwen. Daarnaast heeft het bedrijf zware concurrentie gekregen van Chinese merken, zoals BYD, die met name de Europese markt overspoelen.

Eerder werd al bekend dat het aantal verkochte auto's terugliep, naar 387.000 voertuigen, waarmee het bedrijf niet langer de grootste aanbieder van elektrische auto's is.

Ontslagen

Om het tij te keren, werden al eerder ontslagen aangekondigd, onder andere in de fabriek in de buurt van Berlijn. Ook is al meerdere keren de prijs verlaagd van verschillende modellen.

Volgens Stijn de Groen, analist Automotive & Mobility van KPMG, is er ook nog wel ruimte voor lagere prijzen: "De kosten voor de ontwikkeling van batterijen is sterk gedaald. Bij een gemiddelde elektrisch voertuig scheelt dat tienduizenden euro's."

Niet alleen Tesla voelt de concurrentie, benadrukt De Groen. Ook de Chinese elektrische automerken in het hogere segment worden in prijs verlaagd. "Deze bedrijven hebben last van een teruglopende vraag in eigen land."

Mismatch vraag aanbod

Nu wil Tesla, sneller dan gepland, auto's in het goedkopere prijssegment produceren. Volgens De Groen van KPMG, ligt hier inderdaad een belangrijke kans. "Er is nu een stevige mismatch tussen vraag en aanbod. Op dit moment ligt de prijs van ruim 35 procent van alle nieuwe auto's op de Europese markt onder de 35.000 euro, maar slechts 8 procent daarvan elektrisch."

Tesla en de grotere Chinese fabrikanten produceren nu nog vooral luxere, duurdere elektrische voertuigen. In het lagere segment hopen ook de meer traditionele autofabrikanten uit Europa, Japan en Amerika hun marktaandeel te vergroten.

De beurskoers van Tesla heeft ondertussen zwaar te lijden. Op Wall Street is sinds 1 januari de aandelenkoers met 40 procent gedaald.

Een 39-jarige medewerkster van een ggz-instelling in Heerlen die vorige week werd neergestoken, is gisteren aan haar verwondingen overleden.

De politie heeft een verdachte opgepakt. Het gaat om een 29-jarige vrouw uit Heerlen. Zij is mogelijk een cliënt, maar de instelling wil dat bevestigen noch ontkennen, meldt L1 Nieuws.

De neergestoken vrouw was bijna 20 jaar werkzaam bij de Heerlense vestiging van de instelling voor Geestelijke Gezondheidszorg Mondriaan. "Dit verlies raakt ons allemaal diep en laat een grote leegte achter binnen onze organisatie", reageert de instelling intern. "Ze was een spontane, bevlogen en gedreven collega die werkte vanuit haar hart. Ook al was ze klein van stuk, ze was een pittige tante waar je niet omheen kon. We gaan haar ontzettend missen."

Voor medewerkers zijn vandaag en morgen bijeenkomsten gepland om de collega te kunnen herdenken en steun te vinden bij elkaar.

Ernstige verwondingen

Het steekincident vond vorige week maandag plaats op het terrein van de ggz-instelling aan de John F. Kennedylaan in Heerlen. De medewerkster liep zware verwondingen op, onder meer aan haar long.

De verdachte ging er aanvankelijk vandoor, maar kon door de politie snel worden opgepakt. Uit het onderzoek bleek dat de verdachte en het slachtoffer elkaar kenden, meldde het Openbaar Ministerie. De verdachte zou in het verleden zijn behandeld door het slachtoffer. Waarom de verdachte de vrouw aanviel, is niet bekend. Bronnen meldden dat ze het slachtoffer willekeurig lijkt uitgekozen te hebben, maar daar kon het OM niets over zeggen.

De familie van een Canadese man die een maand geleden in Cuba overleed, is nog altijd op zoek naar zijn lichaam. De 68-jarige man stierf op een familievakantie door een vermoedelijke hartaanval, maar het lichaam dat naar Canada werd gestuurd was niet van hem.

De familie van Faraj Jarjour zegt dat het lichaam van een andere man naar Canada was verzonden. Jarjour, die in 2016 met zijn familie voor de oorlog vluchtte uit Aleppo, Syrië, verbleef op een resort in Varadero. Hij was daar met twaalf andere familieleden toen op 22 maart het noodlot toesloeg.

"Ik hoorde mijn zus schreeuwen", zegt zijn zoon Karam tegen de Canadese publieke omroep CBC. "Ik zag haar in zee en zag mijn vader op het water drijven", zegt hij. Ze probeerden hun vader nog op het strand te reanimeren, maar dat bleek tevergeefs. Zeven uur later werd het lichaam van Jarjour naar Havana gebracht, waar het dichtstbijzijnde mortuarium was.

Naar Rusland?

Daarop nam de familie contact op met de Canadese consulaire diensten in Cuba. Daar kregen ze het advies om terug te reizen naar Canada en contact op te nemen met de autoriteiten daar om de overdracht van het lichaam van Faraj Jarjour naar huis te regelen. De familie betaalde de transportkosten van omgerekend ongeveer 7000 euro, maar kreeg nadat enkele weken waren verstreken niets te horen over de verblijfplaats van het lichaam van de man. Uiteindelijk was er dan toch nieuws: zijn stoffelijk overschot zou op 18 april arriveren.

Maar toen het uitvaartcentrum in Laval de kist naar een laboratorium bracht, leek het lichaam van de persoon in niets op de foto die de familie had gegeven. In plaats daarvan troffen ze een man aan met een volle haardos en tatoeages die er minstens 20 jaar jonger uitzag. Volgens de BBC heeft het Russische consulaat inmiddels bevestigd dat deze man de Russische nationaliteit heeft.

Anas Fransis, een vriend van de familie zegt tegen de Britse omroep dat het lichaam van de onbekende Rus nog in Canada is en dat het lichaam van Faraj Jarjour nog altijd spoorloos is. "Het enige wat de familie wil weten is: is hij nog steeds in Cuba? Is hij naar Rusland gestuurd?" zei Fransis. "Waar is hij?"

Bladzijde omslaan

Global Affairs Canada, dat de Canadese diplomatieke en consulaire betrekkingen beheert, wijst naar Cuba. "Het is de plaatselijke uitvaartorganisatie die alle aspecten van de dood van een buitenlander in Cuba regelt, inclusief het balsemen, het boeken van de vluchten, het afleveren van de stoffelijke resten aan de luchtvaartmaatschappij en het communiceren van de verzendgegevens", citeert de BBC de organisatie.

Het uitvaartcentrum dat het verkeerde lichaam had ontvangen, zegt dat het contact heeft met de Cubaanse bedrijf dat verantwoordelijk was voor het afleveren ervan. Er wordt nog gezocht naar het lichaam van de Canadees. Het is niet bevestigd dat het lichaam van Jarjour mogelijk naar Rusland is gestuurd.

Familievriend Fransis zegt dat de familie alle hulp oproept die ertoe leidt dat ze hun vader kunnen begraven. "Het had een eenvoudig transport moeten zijn. Dan zou de familie gewoon de bladzijde hebben omgeslagen en hun leven hebben opgepakt."