Aggregator

Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht dreigt te verdwijnen vanwege geldgebrek

6 days 14 hours ago

Wie van plan is het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht te bezoeken, moet snel zijn. Het museum kondigt aan de activiteiten af te bouwen om zich vervolgens voor te bereiden op sluiting.

Naar eigen zeggen verkeert het museum in zwaar weer doordat "essentiële subsidies wegvallen". Zowel de gemeente Dordrecht als het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap draait de subsidiekraan dicht als onderdeel van bezuinigingen. Van de gemeente kreeg het museum jaarlijks 380.000 euro. Het ministerie droeg ruim 590.000 euro bij aan de begroting.

Het museum zat tot 2012 in Rotterdam en verhuisde daarna naar het monumentale pand 'De Holland' in Dordrecht. Er komen jaarlijks zo'n 30.000 bezoekers, onder wie meer dan 7000 scholieren.

'Onherstelbaar verlies'

In het museum liggen ruim 325.000 voorwerpen die met onderwijs te maken hebben, zoals meubilair en boeken. Maar er zijn ook collecties van spiekbriefjes en leermiddelen te zien. Het betekent volgens het museum "niet alleen dat een uniek museum verdwijnt, maar ook dat een kenniscentrum voor onderwijsprofessionals en beleidsmakers weggaat".

De voorzitter van de raad van toezicht Peter Vrancken noemt het "een onherstelbaar verlies voor ons onderwijserfgoed". Volgens hem dreigt "een schat aan kennis en geschiedenis te verdwijnen, en dat raakt ons diep".

De subsidiestop is nog niet door de Tweede Kamer en de Dordtse gemeenteraad, maar volgens het museum is er geen reden om aan te nemen dat de bezuinigingen niet doorgaan.

Het ministerie laat in een reactie aan de NOS weten dat "we scherpe keuzes moet maken in wat we wel en niet meer kunnen doen". Volgens een woordvoerder moet het departement het met minder mensen doen en ligt de focus op de zorg voor goed onderwijs en de aanpak van het lerarentekort. "Daarom stoppen we met onze werkzaamheden voor het Onderwijsmuseum en beëindigen we daarnaast de subsidie."

Het museum blijft voorlopig nog open. Wanneer het museum definitief dichtgaat en wat er dan met de collectie gebeurt, is niet bekendgemaakt.

Podcast De Dag: Trump versus ayatollah Khamenei

6 days 14 hours ago

Wordt het oorlog of een deal in Iran? Dat is de vraag die de Amerikaanse president Trump afgelopen maand herhaaldelijk stelde. Ondertussen voerde hij de Amerikaanse militaire aanwezigheid in de regio op. Dit weekend begonnen de onderhandelingen.

Trump stuurt aan op een deal over het Iraanse atoomprogramma, omdat het land nu bijna in staat zou zijn om zelf kernwapens te produceren. Volgens experts is dit een direct gevolg van de terugtrekking van Trump in 2016 uit de atoomdeal die zijn voorganger Obama met Iran had gesloten.

In deze podcast vertelt Iran-deskundige en geopolitiek analist Damon Golriz over de ingewikkelde relatie tussen Trump en de opperste leider van Iran: ayatollah Khamenei - die vlak voor de verkiezingen opdracht zou hebben gegeven om Trump te vermoorden. Toch zijn de twee nu tot elkaar veroordeeld, en lijkt het niet onwaarschijnlijk dat ze er - via onderhandelaars - met elkaar uit gaan komen.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Kamer komt met 'reddingsplan' voor omroep NTR

6 days 15 hours ago

Een meerderheid in de Tweede Kamer is het met minister Bruins (NSC) eens dat het aantal omroepen op termijn moet worden teruggebracht door ze samen te laten gaan in zogeheten 'omroephuizen'. Maar de minister moet nog wel sleutelen aan zijn plannen, want die zijn nog niet voldoende duidelijk, vindt de Kamer.

Dat bleek bij een debat over de bezuinigingsplannen van minister Bruins. Zo vindt een meerderheid van VVD, GroenLinks-PvdA, Volt, SP en NSC het voornemen van Bruins om de NTR als zelfstandige omroep te laten verdwijnen niet acceptabel. De partijen kwamen met een reddingsplan waarbij NTR en NOS samen moeten gaan, zodat de programma's van de NTR niet verloren gaan.

'Omroephuizen', dat is het woord dat Bruins centraal stelt in zijn plannen. De huidige elf omroepen moeten in vier of vijf van zulke omroephuizen gaan, en er moet een bezuiniging van ruim 150 miljoen gerealiseerd worden. Het aantal bestuurders moet fors worden teruggebracht.

Over hoe Bruins dat voor zich ziet en op korte termijn wil realiseren kwamen veel vragen van Kamerleden. Over kerntaken, budgetten en pluriformiteit. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Mohandis vindt het onduidelijk welke kant de minister uit wil. "Het is één grote puzzel." Bruins erkende dat "veel nog moet worden uitgewerkt".

Verwarring over NTR

Over het voornemen van Bruins om de NTR als zelfstandige omroep te laten verdwijnen, ontstond in het debat flinke verwarring. Bruins zei te begrijpen dat een meerderheid wil dat de NTR-programma's blijven bestaan. Hij overlaadde de medewerkers en programmamakers met complimenten. De NTR hoeft misschien ook "niet opgeheven", zei Bruins, en kan "ook opgaan in de andere nieuwe omroephuizen". De taken en de programma's die de NTR heeft "zijn van belang en moeten goed geborgd worden in het nieuwe omroepsysteem", zei de minister.

Onder meer de SP vond dat verwarrend. "Misschien ben ik te dom om het te begrijpen", zei SP-Kamerlid Beckerman, verwijzend naar Bruins' brief van vorige week. D66-Kamerlid Paternotte sloot zich daarbij aan. "Gaat de NTR nu als geheel naar één andere omroep over of kunnen de programma's worden verdeeld over andere omroepen?" Hij hekelde de gang van zaken. "Hoe kan het dat een NTR zich overvallen voelt door in een Kamerbrief te moeten lezen dat deze omroep verdwijnt?"

D66 wil dat de NTR-programma's blijven bestaan, maar heeft nog wel vragen bij het samenvoegen met bijvoorbeeld de NOS. "Eén bestuurlijke eenheid zou wat D66 betreft kunnen, maar "je moet wel een goede scheiding kunnen houden tussen nieuws maken zoals de NOS doet en programma's als het Sinterklaasjournaal of Het Klokhuis", aldus Paternotte.

Pro-Palestijnse demonstraties op universiteiten in Amsterdam en Nijmegen

6 days 15 hours ago

Ongeveer honderd pro-Palestijnse betogers hebben het Maagdenhuis in Amsterdam bezet. Het gaat om medewerkers en studenten van de actiegroep Amsterdam Encampment. Ook bij de Radbouduniversiteit Nijmegen is een bezetting gaande.

De betogers in de hoofdstad eisen dat de Universiteit van Amsterdam (UvA) alle banden met Israëlische universiteiten verbreekt. Ook willen ze dat de universiteit geen nieuwe samenwerkingen met Israëlische instellingen start.

Medewerkers hebben het gebouw inmiddels verlaten. Op beelden is te zien hoe mensen gemaskerd met sjaals en mondkapjes het gebouw in zijn gegaan en spandoeken hebben opgehangen. Bij het gebouw is politie aanwezig. De betogers roepen via sociale media mensen op om zich aan te sluiten bij het protest om ontruiming te voorkomen.

ME aanwezig

NOS-verslaggever Jeroen de Jager ter plaatse ziet dat de betogers zich op alle verdiepingen van het gebouw bevinden. Vanaf het dak wappert een Palestijnse vlag. Ook zijn er meerdere busjes van de mobiele eenheid van de politie aangekomen bij het universiteitsgebouw.

Ook buiten het gebouw staan ongeveer 200 demonstranten. Demonstranten die proberen het Maagdenhuis te bereiken, worden tegengehouden. De politie zet daarbij ook wapenstokken in, de demonstranten gebruiken hun protestborden als schild.

De universiteit laat weten dat het Maagdenhuis vooral als kantoor in gebruik is en de bezetting "weinig tot geen impact" op studenten zal hebben. De UvA zegt het recht op demonstreren te respecteren en faciliteren, maar dat het bezetten van gebouwen niet is toegestaan. De universiteit zegt daarom aangifte te gaan doen.

De actie richt zich tegen het bestuur van de universiteit, schrijven de actievoerders in een persbericht. "Deze actie is gericht tegen het CvB dat wederom weigert naar de eigen studenten en medewerkers te luisteren en ondemocratische en niet-transparante beslissingen neemt."

De UvA zette onlangs de samenwerking met de Hebrew University in Jeruzalem voorlopig stop op advies van een ethische commissie van de universiteit. Met andere Israëlische universiteiten werkt de universiteit nog wel samen. En ook met de Hebrew University zou de universiteit de banden weer willen herstellen.

'Gedwongen dit te doen'

"De UvA blijft de genocide steunen door middel van banden met instellingen die genocide steunen", zegt Sam, een van de betogers. "Wij voelen ons gedwongen om dit gebouw in te nemen." Hij zegt niet te willen demonstreren, maar ziet geen andere mogelijkheid nu de universiteit de banden met de Hebrew University weer wil aanhalen. "Daarom zijn we gedwongen dit nu te doen."

Dat voert ook demonstrant Lola aan als reden om bij het Maagdenhuis te demonsteren. "Het is moeilijk dat ze nog steeds samenwerken met Israël, ondanks al het gruwelijke en verschrikkelijke wat Israël doet."

"De oorlogsdaden die Israël pleegt, worden alleen maar erger en ik kan niet niets doen." Zelf zit ze in de studentenraad van de UvA. "Het voelt alsof ik daar ook aan bijdraag en ik wil op geen enkele manier iets te maken hebben met mensenrechtenschendingen."

Lola is hoopvol over de mogelijke impact van de studentenactie. "De universiteit is mijn invloedssfeer." In Zuid-Afrika heeft in het verleden de academische boycot bijgedragen aan het beëindigen van het apartheidsregime, zegt ze. "Dit is een van de dingen die we kunnen doen voor de mensen in Gaza en ik wil zo graag iets voor hen doen."

Ook bij de Radbouduniversiteit Nijmegen is dus een bezetting gaande. Ook zij eisen dat de universiteit alle banden met Israëlische universiteiten verbreekt. Tot nu toe heeft de universiteit dat niet gedaan.

De banden die universiteiten met Israëlische kennisinstellingen hebben, leidden vorig jaar ook tot grote studentenprotesten op universiteiten wereldwijd. In Amsterdam liepen de protesten in mei vorig jaar uit de hand. De totale kosten van de schade door de demonstraties liepen volgens de UvA op tot 4,1 miljoen euro.

Vernielingen in Rotterdam

Bij het hoofdkantoor van verzekeringsmaatschappij Allianz in Rotterdam zijn vannacht vernielingen aangericht door pro-Palestijnse activisten. Op beelden die de groep op sociale media heeft gedeeld, is te zien hoe actievoerders de ramen van het kantoorgebouw inslaan en bekladden met rode verf, meldt de regionale omroep Rijnmond.

Volgens de groep is Allianz verzekeraar en aandeelhouder van Elbit Systems, "de grootste wapenleverancier van Israël". Dit maakt de verzekeraar volgens de actiegroep "in hoge mate verantwoordelijk voor de genocide op Palestijnen, en hier mogen ze niet ongemerkt mee wegkomen". De actievoerders zeggen terug te komen als Allianz Elbit Systems niet laat vallen. De politie onderzoekt de zaak.

Vijf doden bij brand in hostel in Polen

6 days 15 hours ago

Bij een brand in een hostel in Polen zijn gisteravond vijf mensen om het leven gekomen. De slachtoffers hebben allen de Poolse nationaliteit. Het gaat om een vrouw en vier mannen in de leeftijd van 36 tot 69 jaar oud, meldt de politie.

Het vuur greep zondagavond in het zuidelijke Pszów snel om zich heen. Het hostel van drie verdiepingen stond rond 22.00 uur al in lichterlaaie toen de brandweer arriveerde.

Twaalf gasten konden uit het gebouw worden gered, onder wie twee Oekraïners. Een van hen is naar het ziekenhuis overgebracht. De overige gasten zijn door de gemeente opgevangen en krijgen onderdak.

Geen vergunning

De burgemeester van Pszów heeft een dag van rouw in de stad afgekondigd. Alle evenementen die er vandaag gepland stonden, zijn opgeschort.

Een regionale bestuurder zegt tegen Poolse media dat het hostel niet geregistreerd stond. De eigenaar van het pand zou nooit een vergunning voor een gastenverblijf hebben aangevraagd. Hij wordt door de politie ondervraagd.

Volgens de Poolse nieuwszender TVN24 is de brand mogelijk in de keuken van het hostel ontstaan. Het onderzoek van het Poolse OM naar de oorzaak van de brand loopt nog.

Bedrijf van fatale helikoptercrash New York stopt direct met activiteiten

6 days 16 hours ago

Het bedrijf waarvan vorige week een helikopter neerstortte in New York stopt per direct met alle activiteiten. Dat meldt de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA op X.

Bij het ongeluk kwamen zes mensen om het leven: de piloot en een gezin van vijf Spaanse toeristen, onder wie drie kinderen van 4, 8 en 10 jaar.

De FAA zegt ook een onderzoek te starten naar de vergunning en het naleven van de veiligheidsregels door touroperator New York Helicopter Tours.

De helikopter, een Bell 206, brak tijdens de vlucht in tweeën. Op beelden is te zien hoe de romp naar beneden valt en in het water terechtkomt:

De aankondiging volgde enkele uren nadat senator van New York Chuck Schumer had opgeroepen de vergunning van New York Helicopter Tours in te trekken. Of de sluiting permanent is of zolang het onderzoek loopt, is niet bekendgemaakt.

"Een van de dingen die we kunnen doen om die levens te eren en anderen te redden, is ervoor zorgen dat het niet meer gebeurt. Eén ding is zeker over de helikoptertourbedrijven in New York City: ze hebben een dodelijke reputatie", zei Schumer.

In de afgelopen twintig jaar zijn vijf helikopters in de Hudson en de East River terechtgekomen door mechanische storingen, fouten van de piloot of botsingen. Hierbij zijn twintig mensen om het leven gekomen, meldt de Amerikaanse zender CBS News.

Samenwerken met autoriteiten

Zaterdag meldde de transportveiligheidsorganisatie NTSB dat de helikopter geen vluchtrecorders aan boord had en dat het ongeluk plaatsvond tijdens de achtste vlucht van die dag. Er waren geen video-opnames gemaakt en geen van de helikopterelektronica aan boord heeft informatie vastgelegd die voor het onderzoek gebruikt kon worden, aldus de NTSB.

Overigens zei de onderzoeker dat de laatste grote inspectie van de helikopter op 1 maart was gebeurd. De FAA zegt het onderzoek van de NTSB te blijven steunen. New York Helicopter Tours heeft in een reactie gezegd dat het met de autoriteiten zal samenwerken gedurende het onderzoek.

De oorzaak van de crash is nog niet vastgesteld. Volgens Schumer hebben duikteams afgelopen zondag in het water gezocht naar een rotor en een tandwielkast. Die onderdelen zouden mogelijk aanwijzingen kunnen geven over wat er gebeurd is.

Milities Sudan nemen enorm vluchtelingenkamp in: 'De dood is overal'

6 days 17 hours ago

Na dagenlange aanvallen is vluchtelingenkamp Zamzam in Sudan ingenomen door rebellengroep RSF. De paramilitaire groepering in het Noord-Afrikaanse land probeerde het vluchtelingenkamp in de regio Darfur al een tijd in handen te krijgen.

De afgelopen dagen zijn bij aanvallen zeker honderd mensen gedood, onder wie twintig kinderen en een compleet medisch team. De hulpverleners bemensten de enige overgebleven kliniek in het kamp. Nu is er vrijwel geen medische hulp meer beschikbaar: andere hulpverleners waren eerder al vertrokken vanwege de onveilige situatie.

Omdat er maar weinig informatie beschikbaar is, ligt het werkelijke aantal doden waarschijnlijk een stuk hoger. In het kamp, waar hongersnood heerst, hebben zeker een half miljoen mensen hun toevlucht gezocht, maar mogelijk zijn het er 700.000. Zij zitten nu als ratten in de val.

Omsingeld

Lange tijd was Zamzam een van de weinige veilige plekken in de regio, omdat de stad Al-Fashir als enige in Darfur nog niet in handen was van de milities. Het kamp is al een jaar lang omsingeld door RSF en vluchtelingen kunnen niet meer weg, al proberen ze nog wel Al-Fashir te bereiken, 16 kilometer verderop.

Een inwoner van Zamzam vertelt via WhatsApp aan de BBC wat er gaande is. "Een groot aantal burgers is gevlucht en we proberen nog steeds te vertrekken, maar het is ons niet gelukt. Alle wegen zijn geblokkeerd en we hebben kinderen bij ons. De dood is overal."

De RSF ontkent afgelopen week aanvallen te hebben uitgevoerd op het vluchtelingenkamp. De rebellengroep beweert dat de wreedheden verzonnen zijn, bedoeld om de groepering een slecht imago te bezorgen. Maar gedurende de oorlog is er al genoeg bewijs verzameld van gruwelijk etnisch geweld tegen burgers.

De angst bestaat dat RSF ook Al-Fashir wil innemen, om zo de hele regio in handen te krijgen. Darfur ligt in het westen van Sudan en grenst aan Tsjaad. Vanuit dat land weet RSF wapens aan te voeren die volgens de VN geleverd worden door de Verenigde Arabische Emiraten.

Ook is de regio van groot belang omdat er veel goud in de grond zit. Alleen al in 2024 werd er meer dan 800 miljoen euro aan goud uit de grond gehaald. Zowel RSF als de regering bezitten mijnen, waarvan de opbrengsten vooral worden gebruikt om de oorlog mee te financieren.

De inname van Al-Fashir zal mogelijk gepaard gaan met nieuw etnisch geweld. Bij de inname van vorige steden werden vluchtelingen niet alleen slachtoffer vanwege beschietingen, maar ook doelgericht aangevallen vanwege hun afkomst. De milities van Sudanees-Arabische afkomst hebben het gemunt op Sudanezen van Afrikaanse afkomst. De Verenigde Staten hebben RSF eerder beschuldigd van genocide.

Morgen is het twee jaar geleden dat de oorlog tussen RSF en het leger uitbrak toen leiders van beide groepen een staatsgreep pleegden, maar het oneens werden over de machtsverdeling. Sindsdien zijn zo'n 11 miljoen mensen op de vlucht geslagen naar vluchtelingenkampen in Sudan en nog eens 3 miljoen mensen zijn gevlucht naar buurlanden.

De laatste maanden weet het leger terrein te winnen en zijn verschillende strategische steden veroverd.

Hulporganisaties maken zich al jaren zorgen over de grote problemen in Darfur. Het Rode Kruis heeft al meermaals alarm geslagen over de humanitaire ramp die zich in de regio voltrekt. Vorige maand bracht Unicef een rapport uit met daarin gruwelijke feiten over seksueel geweld tegen kinderen.

Internationaal roepen de aanvallen op het kamp geschokte reacties op. Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken noemt de aanvallen een ernstige schending van het internationaal humanitair recht en roept op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren.

Beleggers komen op adem na hectische handelsweek, winsten in Europa en Azië

6 days 17 hours ago

Beleggers lijken vandaag even bij te komen na de achtbaan van vorige week op de beurs. In Amsterdam opende de AEX vanmorgen met een kleine winst. Na een uur handel stond de beursindex ruim 2 procent in de plus. Alle fondsen stonden met winst op de borden, met de ruim 4 procent voor verzekeraar Aegon als aanvoerder.

Dezelfde plus van zo'n 2 procent stond op de borden bij de beurzen in Frankfurt, Parijs, Londen en Milaan. De stemming lijkt overgewaaid uit Azië, waar de beurzen van China en Japan de nieuwe handelsweek ook positief begonnen. Daar leken beleggers opgelucht over uitzonderingen die de Amerikaanse president Trump wil maken op zijn handelstarieven voor smartphones, geheugenchips, computers en andere elektronica.

Geen euforie

Van grote euforie, zoals donderdag, is zeker nog geen sprake. Die dag schoten de beurzen wereldwijd omhoog toen Trump enigszins terugkrabbelde door een aantal heffingen uit te stellen. Maar toen het beleggers duidelijk werd dat uitstel geen afstel betekent, zakten de beurzen vrijdag weer in.

Zondag schreef Trump nog op zijn Truth Social dat "niemand met oneerlijke handelstarieven tegen de VS daar zomaar mee wegkomt". "Zeker China niet", voegde de president daaraan toe. Trump kondigde aan ook te gaan kijken naar heffingen op halfgeleiders die nodig zijn voor de productie van chips. Hij wil dat die in de Verenigde Staten gemaakt worden.

Opmerkelijk genoeg doen chipbedrijven het vandaag juist goed op de beurzen. In het eerste uur is halfgeleidermachines-producent Besi één van de grote winnaars op de AEX. Maar ook ASML en ASM International (AMSI) stonden flink in de plus.

Dure euro

Mogelijk hebben beleggers wat meer vertrouwen, omdat de Europese Centrale Bank (ECB) deze week de rente verder lijkt te gaan verlagen. Steeds meer analisten verwachten dit. Vorige maand hintte ECB-president Christine Lagarde bij de verlaging van de rente naar 2,5 procent nog op een pauze. Bij ING is econoom Carsten Brzeski er nu van overtuigd dat de ECB door de onrust op de financiële markten en de duurder wordende euro wel "gedwongen" is de rente donderdag naar 2,25 procent te verlagen.

Een lagere ECB-rente maakt geld lenen goedkoper. En het helpt om de economie in de eurozone aan te jagen door de productie te verhogen. De waarde van de dollar is door de handelsoorlog die Trump heeft ontketend flink aan het dalen, terwijl de euro in waarde stijgt. Hoewel de extra handelstarieven zijn uitgesteld, blijft de heffing van 10 procent wel staan. Een dure euro maakt Europese producten extra duur in de VS.

Of Amerikaanse beleggers er ook weer wat vertrouwen in hebben moet vanmiddag blijken, als de beurs in New York opent.