Meldingen van vergiftiging door afslankmiddel verdubbeld: 'Overleg met arts'
Het aantal meldingen van vergiftigingen door afslankmedicatie is het afgelopen jaar bijna verdubbeld. Het AD vroeg hierover cijfers op bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). Tot nu toe waren er dit jaar 105 meldingen van vergiftiging, tegen 55 meldingen in de eerste tien maanden van vorig jaar.
De meldingen gaan over afslankmedicatie als Ozempic en Saxenda. In een derde van de gevallen hadden de mensen het middel gebruikt zonder begeleiding van een arts. Ze kochten het bijvoorbeeld online of kregen het van anderen.
Het aantal meldingen is het topje van de ijsberg, denken experts. Onder hen is toxicoloog Antoinette van Riel van het NVIC. "Het gaat om mensen die al zodanige klachten hebben dat ze hulp van een arts hebben gevraagd. En die arts meldt dat dan weer bij ons", licht Van Riel toe aan de NOS. "Dus dat is een kleine groep. Er zijn waarschijnlijk veel meer mensen die klachten krijgen, maar die nog niet zo ziek zijn dat ze naar een arts gaan."
Spoedeisende hulpGebruikers van de medicijnen belanden door misselijkheid en braken soms ook op de spoedeisende hulp. "Wat daarbij soms niet helpt, is als ze te veel hebben ingenomen", zegt Van Riel. "Wellicht denken ze dan sneller af te vallen, maar daarmee nemen bijwerkingen toe. Sommigen braken meer dan een dag."
Een lange tijd braken kan gevaarlijk zijn, omdat iemand niet eet en weinig drinken binnenhoudt. Dat kan leiden tot bijvoorbeeld uitdroging. Andere mogelijke bijwerkingen bij verkeerd gebruik zijn leverontstekingen, nierfalen en oogproblemen. "Het is daarom belangrijk dat mensen dit soort middelen in overleg met een arts gebruiken", zegt Van Riel. "Het is niet voor niets medicatie."
De toxicoloog benadrukt dat dit soort afslankmiddelen bedoeld is voor mensen met obesitas en diabetes. Voor deze groep is het bewezen dat de medicatie nuttig is.
Birgit en Jeroen vielen flink af dankzij de medicijnen:
In een reactie aan het AD zegt Ozempic- en Saxenda-maker Novo Nordisk dat het medicijn alleen in overleg met een arts mag worden gebruikt. Het is nooit een "snelle oplossing", aldus het Deense bedrijf. Door de afslankmiddelen voelen mensen zich langer verzadigd en eten ze minder.
Deze zomer waarschuwde het Voedingscentrum ook dat afslankmiddelen een laatste redmiddel moeten zijn. Ze worden nu te snel gezien als een eenvoudige manier om af te vallen. De oorzaken van te dik worden, zoals ongezond eten en weinig beweging, dreigen daarmee niet serieus genomen te worden, vindt het Voedingscentrum.
De meeste meldingen bij het NVIC gingen over de injecteerbare varianten, de zogenoemde GLP-1 agonisten. Die bootsen een hormoon na dat van nature in ons lichaam voorkomt. Meer weten? Bekijk dan deze explainer van NOS op 3:
Demissionair minister Bruijn van Volksgezondheid noemt de cijfers zorgwekkend en vindt het "zeer onverstandig" om de betreffende middelen online te kopen. "Dit zijn geneesmiddelen die niet voor niets op recept verkrijgbaar zijn", zegt hij. "Het zijn zware medicijnen, de dosering let nauw en er kunnen vervelende bijwerkingen zijn. Voor het gebruik van dergelijke medicijnen moet je altijd bij de huisarts zijn."