In de dierentuin van Duisburg in Duitsland zijn de afgelopen dagen vijf koala's doodgegaan. Ze hadden allemaal problemen met hun spijsvertering en hevige diarree. Kans op genezing was er niet, zegt de directie van de Zoo Duisburg.
Na de dood van de eerste drie koala's is nog geprobeerd om de koala's Godarra en Eora te redden. Ze kregen medicijnen, er werden echo's gemaakt en ze kregen een speciale eucalyptusbrij als alternatieve voeding. Het mocht niet baten. Woensdag heeft de dierentuin de koala's laten inslapen. Waardoor de koala's ziek zijn geworden, is nog niet bekend.
Miljarden bacteriënKoala's eten alleen giftige eucalyptusbladeren. De buideldieren, die in het wild alleen in Australië voorkomen, hebben een unieke darmflora met miljarden bacteriën om de bladeren te kunnen verteren. Afwijkingen in de darmflora zijn vaak levensbedreigend. De dierentuin zal met Australische experts verder onderzoek doen naar de doodsoorzaak.
De directeur van de dierentuin spreekt van een enorme klap voor het park. Ze houdt er rekening mee dat nooit duidelijk zal worden waaraan de dieren precies zijn doodgegaan.
Vier koala's overIn de Zoo Duisburg leven nu nog vier koala's. Zij zijn gezond en werden na de eerste ziekteverschijnselen bij de andere dieren al afgezonderd. Hun verblijf is gesloten voor bezoekers.
De Zoo Duisburg ligt 50 kilometer over de grens bij Venlo. De dierentuin is populair bij Nederlanders, onder meer vanwege de koala's, kangoeroes en dolfijnenshows.
Ouwehands Dierenpark in Rhenen is de enige Nederlandse dierentuin met koala's. Die zijn daar sinds april te zien.
Marja van Bijsterveldt stopt per september volgend jaar als burgemeester van Delft. De 63-jarige oud-minister heeft die functie dan precies negen jaar uitgevoerd.
Van Bijsterveldt kondigde haar vertrek gisteravond aan in de gemeenteraad. "Ik heb mijn werk met heel veel plezier gedaan en voel mij zeer verbonden met de stad en de Delftenaren", aldus de burgemeester. "Nu mijn echtgenoot alweer enkele jaren met pensioen is en de eerste kleinkinderen zich aangediend hebben, wil ik heel graag meer tijd voor mijzelf en mijn gezin."
Van Bijsterveldt was eerder wethouder in Almere, burgemeester van Schipluiden, partijvoorzitter van het CDA en staatssecretaris en minister van Onderwijs.
Staande ovatieMet haar vertrek in september heeft Van Bijsterveldt 35 jaar gewerkt als openbaar bestuurder. "Het is op een bepaald moment goed om verder te gaan. Goed voor Delft en goed voor mij." Na haar toespraak kreeg de burgemeester een staande ovatie, schrijft Omroep West.
Wie haar zal opvolgen in Delft, is nog niet bekend. De komende tijd wordt een commissie gevormd die zich daarmee zal bezighouden.
Het vertrek is bewust bijtijds aangekondigd zodat de gemeente genoeg tijd heeft om een nieuwe burgemeester te vinden, laat Van Bijsterveldt weten. "Er zal een warme overdracht plaatsvinden van echte burgemeester naar echte burgemeester, geen waarnemer."
VerkiezingenOp 18 maart 2026 zijn de volgende gemeenteraadsverkiezingen in Nederland. "Dit biedt de nieuwe burgemeester voldoende tijd om de stad en haar inwoners te leren kennen en te ontdekken wat er speelt in Delft", aldus de gemeente in een verklaring.
Ebusco, de noodlijdende bouwer van elektrische bussen uit Deurne, krijgt de hulp van toeleverancier Gotion. Vanmorgen kondigde Ebusco een strategische samenwerking aan met de batterijproducent uit China.
Gotion overweegt een belang te nemen in Ebusco. Dat bedrijf wil later deze maand 36 miljoen euro ophalen via de uitgifte van nieuwe aandelen.
Sinds 2018 levert Gotion batterijen voor de elektrische lichtgewichtbussen van Ebusco. In de nieuwe samenwerking gaan de twee bedrijven de techniek verder uitwerken, waarbij Gotion ook gaat helpen om bussen van Ebusco in Azië te verkopen. Daarnaast zegt Ebusco een "indicatie van interesse" te hebben ontvangen van de nieuwe partner om aandelen te kopen.
ReddingsplanHet bericht komt met de extra informatie die Ebusco vanmorgen bekendmaakte over de aandelenuitgifte. Het bedrijf meldt dat oprichter en voormalig topman Peter Bijvelds voor 5 miljoen aan nieuwe aandelen wil kopen. Dat is onderdeel van het reddingsplan van Ebusco, dat zonder nieuwe geldinjectie dreigt om te vallen.
Het Amerikaanse beleggingsfonds Heights Capital Management wil dat voor 6 miljoen euro doen, waarbij ook het investeringsfonds van ING nog eens 1,5 miljoen euro in Ebusco wil steken. Ook zou de familie Van der Valk, die recentelijk nog veel aandelen verkocht, opnieuw de portemonnee willen trekken.
Hiermee zou Ebusco al op 12,5 miljoen euro van de benodigde 36 miljoen euro kunnen rekenen. Onduidelijk is nog hoeveel Gotion wil investeren. Veel lijkt afhankelijk van de interesse van huidige aandeelhouders. Wie nu drie aandelen van Ebusco heeft, bezit bij de aandelenuitgifte het recht om er een bij te kopen.
Bestellingen geannuleerdEbusco dreigde vorige maand om te vallen toen twee klanten van het verlieslijdende bedrijf grote orders bussen annuleerden. Door een tekort aan onderdelen en personeel slaagt Ebusco er niet in de bussen op tijd af te leveren. Doordat de deadlines niet worden gehaald is het bedrijf ook veel geld kwijt aan boetes die hiervoor aan klanten moeten worden betaald.
Doordat ook beleggers het vertrouwen kwijtraakten kelderde het aandeel van Ebusco op de beurs. Op zeker moment was een aandeel van Ebsuco nog slechts enkele dubbeltjes waard.
Ondanks het wantrouwen stemden aandeelhouders twee weken geleden toch in met een reddingsplan, waarbij via de uitgifte van nieuwe aandelen 36 miljoen euro moet worden opgehaald. Zonder de nieuwe miljoenen is de kas in de eerste maanden van volgend jaar leeg.
Gemeenten komen de komende jaren steeds meer in financiële problemen door de oplopende kosten in de jeugdzorg. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verwacht dat ze in 2028 een recordbedrag van 10 miljard euro kwijt zijn, schrijft De Telegraaf. In 2018 was dat nog 4 miljard.
Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg. De VNG zegt dat het geld dat gemeenten van het Rijk krijgen al jaren te weinig is. De kosten voor de jeugdzorg lopen verder op, waardoor gemeenten moeten korten op andere voorzieningen. Het gaat dan bijvoorbeeld om straatcoaches of zwemlessen.
Vorig jaar was het aantal jongeren dat jeugdzorg krijgt gestegen tot 474.000, oftewel 1 op de 9 jongeren onder 23 jaar. Het financiële tekort bij gemeenten lag toen op 628 miljoen euro en dat is inmiddels opgelopen tot 828 miljoen. "Als ze dit niet gecompenseerd krijgen, wordt hun financiële situatie onhoudbaar", zegt een VNG-woordvoerder in De Telegraaf.
Strenger selecterenNathalie Kramers, wethouder in Leeuwarden en voorzitter van de commissie zorg, jeugd en onderwijs bij de VNG, noemt de grote tekorten een optelsom. "We zien dat heel veel kinderen naar jeugdzorg worden verwezen. Ze komen in trajecten terecht die vaak langer zijn dan voorheen en zwaarder", zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal.
Daarbij gaan volgens Kramers de prijzen van de zorgaanbieders omhoog doordat die te maken hebben met inflatie en andere kostenstijgingen. "We zien ook kinderen die lang op de wachtlijst staan, waardoor problemen verergeren. Als je dat allemaal bij elkaar optelt, dan kom je op dit soort schokkende bedragen uit."
De vorig jaar vastgestelde Hervormingsagenda Jeugd is in het leven geroepen om juist de jeugdzorg efficiënter te maken en geld te besparen. Maar volgens Kramers duurt het langer voordat daar effect van te zien is. "In de hervormingsagenda staat dat in de wet wordt aangepast dat we strenger mogen selecteren."
Gemeenten mogen dan bekijken voor welke kinderen andere vormen voor hulp of ondersteuning denkbaar is, legt Kramers uit. "Daar hebben we de wetgever voor nodig. Daarnaast wil je bijna een soort maatschappelijk debat over of jeugdzorg de beste oplossing is voor alle vraagstukken waar kinderen, jongeren en hun ouders tegenaan lopen."
1,5 miljardVolgende week bespreekt de Tweede Kamer de begroting Jeugd. De VNG hoopt dat het kabinet besluit om de gemeenten te compenseren voor de tekorten van vorig jaar en dit jaar, wat volgens Kramers neerkomt op 1,5 miljard euro. "We hopen dat het kabinet vervolgens in de miljoenennota voor de jaren daarop ons structureel compenseert."
Als daar aan het eind van volgend jaar niets van is terechtgekomen, overweegt de VNG een gang naar de rechter als "laatste redmiddel", zegt Kramers. "Maar dat is iets wat we helemaal niet willen, want we hebben natuurlijk niet voor niets samen met het Rijk de Hervormingsagenda ondertekend."
In het centrum van Amsterdam zijn vannacht op meerdere plaatsen Israëlische voetbalsupporterts belaagd, mishandeld en met vuurwerk bekogeld, bevestigt de politie. In een verklaring spreekt de Amsterdamse driehoek van burgemeester, politie en hoofdofficier van justitie van geweld dat alle grenzen te buiten ging en op geen enkele manier te verdedigen is.
De ME greep meerdere keren in, onder meer om Israëlische supporters te beschermen en naar hun hotel te begeleiden. Volgens de driehoek zijn relschoppers "actief op zoek gegaan naar Israëlische supporters om hen aan te vallen en te mishandelen". "Er is geen enkel excuus voor antisemitisch gedrag dat vannacht is vertoond."
Meerdere supporters raakten gewond, hoeveel wordt nog onderzocht. Ziekenhuizen in Amsterdam melden dat er zeven gewonden zijn behandeld na het geweld rond de wedstrijd. Zij zijn inmiddels allemaal weer ontslagen. De driehoek roept alle slachtoffers op om zich te melden bij politie en aangifte te doen.
Dit zijn beelden van het geweld van gisteren en vannacht. Let op, deze beelden kunnen als schokkend worden ervaren:
Vanochtend vroeg waren op Schiphol al veel fans aanwezig van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv. Daarbij is ook veel politie en marechaussee aanwezig.
Aan een verslaggever van de NOS vertelt een van de supporters hoe ze na de wedstrijd met de metro naar het Centraal Station van Amsterdam gingen. Daar werden ze opgewacht door een groep mensen. Omdat de fans nog allemaal sjaals en shirtjes aanhadden van Maccabi, waren ze duidelijk zichtbaar, zegt een supporter.
"Ze schreeuwden naar ons, belaagden ons en riepen 'Free Palestine'. De politie was aanwezig en zei dat we snel naar ons hotel moesten. We hebben uiteindelijk moeten rennen."
Maccabi-fans vertellen op Schiphol wat ze gisteren meemaakten:
Andere supporters vertellen soortgelijke verhalen waarin ze zijn uitgescholden en bespuugd. "Wij hebben daar niet op gereageerd. Maar in het hotel kwamen andere supporters gewond terug. Zij zeiden dat ze waren geschopt. Eén van hen moest naar het ziekenhuis."
Op Schiphol melden zich ook supporters die eigenlijk morgen zouden terugvliegen, maar vanwege de situatie nu al willen vertrekken. "We voelen ons niet veilig. Dit was onze vierde keer in Amsterdam, maar ik weet zeker dat dit de laatste keer was."
"Je komt naar de wedstrijd om lol te hebben, maar ik kan niet geloven wat hier gebeurd is. Ik word constant gebeld vanuit Israël. Ik kom hier voor vakantie, maar het leek wel een oorlogsgebied."
Gespannen situatieDe situatie rond de Europa Leaguewedstrijd van Ajax tegen Maccabi was vooraf al gespannen. Pro-Palestijnse betogers wilden protesteren bij het stadion maar burgemeester Halsema stond dat niet toe. Ze moesten op een andere plek gaan staan, een kilometer verderop. Betogers die probeerden alsnog naar het stadion te komen werden tegengehouden.
In het centrum van Amsterdam waren er daarnaast spreekkoren van Maccabi-fans, waarbij leuzen als "We'll fuck the Arabs," en "Fuck you Palestine" werd gescandeerd. Ook werd er eerder al een Palestijnse vlag door supporters van de gevel getrokken.
Komende dagen extra beveiligingDe Israëlische premier Netanyahu zei dat Israël twee vliegtuigen stuurt om Israëliërs in veiligheid te brengen. El Al zegt dat het extra vliegtuigen stuurt om supporters op te halen. De eerste daarvan vertrekt om 14.00 uur.
Vanwege de ongeregeldheden is er de komende dagen extra politie op de been in Amsterdam. Daarnaast is er extra aandacht voor de extra beveiliging van Joodse instellingen en objecten.
Voor het eerst is bij veilinghuis Sotheby's een werk van een AI-kunstenaar verkocht. Het portret van computerpionier Alan Turing bracht flink meer op dan vooraf was verwacht.
Sotheby's had geschat dat het schilderij tussen de 110.000 en 165.000 euro waard was, maar de uiteindelijke verkoopprijs kwam uit op circa 930.000 euro.
Het kunstwerk van ongeveer 2 bij 2,5 meter werd geschilderd door Ai-Da, een menselijke robot die het geesteskind is van galeriehouder Aidan Meller en AI-wetenschappers uit Oxford. Zij besloot na een gesprek met Meller over de ethiek van AI de peetvader van die technologie als onderwerp te nemen.
Ai-Da registreerde daarop met haar camera beelden van Turing en zette die met haar robothanden op eigen wijze om in het kunstwerk A.I. God: Portret van Alan Turing.
"Het belangrijkste aan mijn werk is dat het een dialoog kan aanjagen over opkomende technologie", legt de robot zelf uit in een toelichting. "Dit portret van pionier Alan Turing nodigt het publiek uit na te denken over ethische en maatschappelijke implicaties van deze vooruitgang."
Volgens Meller verwijzen de gedempte tinten en het gefragmenteerde perspectief naar de worsteling van Turing met AI, een technologie waar hij aan bijdroeg maar ook voor waarschuwde. Sotheby's vergelijkt het werk met Picasso's Guernica en de kunst van Edvard Munch.
Het portret maakt deel uit van een serie die Ai-Da maakte, met naast Turing ook een zelfportret en een portret van Ada Lovelace, de computerpionier uit de 19de eeuw naar wie de kunstenaar vernoemd is.
De gewelddadige aanvallen gisteravond op Israëlische voetbalsupporters in Amsterdam worden politiek breed veroordeeld. Premier Schoof en minister Van Weel van Justitie spreken van gerichte antisemitische aanvallen. Koning Willem-Alexander heeft gebeld met de Israëlische president Herzog en gezegd dat hij geschokt is door het geweld. "Wij mogen niet wegkijken bij antisemitisch gedrag in onze straten."
Premier Schoof heeft contact gehad met de Israëlische premier Netanyahu en hem gezegd dat de daders zullen worden opgespoord en vervolgd. Israël stuurt extra vliegtuigen om supporters uit Amsterdam op te halen. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Sa'ar reist mee met een van de toestellen.
Schoof noemde het macaber dat de supporters zijn aangevallen, rond de jaarlijkse herdenking van de Kristallnacht, de gewelddadige pogrom op Joden in nazi-Duitsland in de nacht van 9 op 10 november 1938.
Schoof reageerde in Boedapest, waar hij is voor Europees overleg:
Minister Van Weel van Justitie spreekt van heel erge antisemitische aanvallen op Israëlische supporters. "Er zijn mensen door de stad gereden op zoek naar Joden. Ze hebben gevraagd: wat is je nationaliteit en waar kom je vandaan? Op het moment dat iemand Israëlisch was, werd hij in elkaar geslagen. Veel antisemitischer dan dat wordt het niet."
De hotels waar Israëlische supporters zitten, worden bewaakt, zegt Van Weel.
De Amsterdamse driehoek (burgemeester Halsema, het Openbaar Ministerie en de politie) zegt in een verklaring dat op meerdere plaatsen in de stad supporters zijn belaagd, mishandeld en met vuurwerk bekogeld, ondanks de massale politie-inzet.
Burgemeester Halsema heeft op een persconferentie in Amsterdam haar afschuw uitgesproken. Ze betuigde haar medeleven met de slachtoffers van het geweld en sprak van "een gitzwarte nacht". Halsema zei dat jongens op scooters kriskras door de stad reden op zoek naar Israëlische voetbalsupporters. "Ik snap heel goed dat dit de herinnering aan pogroms terugbrengt."
Begin volgende week komt de driehoek met 'een feitenrelaas' over het geweld. Later in de week volgt er een debat in de Amsterdamse gemeenteraad.
Wedstrijd tegen AjaxDe Israëliërs waren in Amsterdam voor de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. In totaal waren er 2600 Israëlische fans.
Op sociale media gaan volop beelden rond van Israëlische supporters die door gemaskerde mannen na de wedstrijd worden achtervolgd en mishandeld. Ze riepen onder meer "Free Palestine". Waar deze niet geverifieerde beelden zijn gemaakt is niet duidelijk.
De politie heeft gisteren zeker 62 verdachten opgepakt. Zeker vijf mensen die werden aangevallen zijn naar het ziekenhuis gebracht.
Breed veroordeeldDe aanvallen in Amsterdam leiden tot brede verontwaardiging in politiek Den Haag. Niet alleen premier Schoof heeft zijn veroordeling uitgesproken, dat deden ook fractieleiders van andere partijen, onder wie Wilders (PVV) en Yesilgöz (VVD.
Wilders schrijft onder meer op X: "Het lijkt wel een jacht op Joden in de straten van Amsterdam". Hij schrijft verder: "De burgemeester van Amsterdam moet vandaag nog aftreden." Volgens hem was er onvoldoende politiebescherming om het geweld te voorkomen en de mensen te beschermen.
Wilders stelt verder dat "de daders het land uit moeten". Hij legt een link met wat hij noemt "de groeiende Jodenhaat in Nederland door de voortdurende massa-immigratie en islamisering".
Over de identiteit van de aanvallers is nog niets bekend. Zo is niet duidelijk hoeveel het er waren en wat hun achtergrond is.
'Zieke beelden'Yesilgöz spreekt van "ongelooflijk zieke beelden van de aanvallen op Joodse Nederlanders en Israëliërs in Mokum. Puur tuig, pure Jodenhaat".
NSC-fractieleider Vroonhoven zegt in een reactie dat "de walgelijke gebeurtenissen" in Amsterdam haar doen denken "aan de zwartste bladzijden uit onze geschiedenis".
GroenLinks-PvdA-leider Timmermans noemt het onacceptabel dat Joodse Israëliërs in Amsterdam niet veilig zijn en worden opgejaagd en aangevallen. Dat is "beangstigend en maakt mij boos".
'Schande'Ook D66-leider Jetten vindt de aanvallen afschuwelijk. "Deze aanvallen op voetbalsupporters zijn een schande, wat je ook van de oorlog vindt."
CDA-Tweede Kamerlid Boswijk spreekt ook van een antisemitische aanval op de Israëlische voetbalsupporters. "80 jaar na de Tweede Wereldoorlog zijn er weer mensen als beesten op jacht naar Joden."
Ook BBB, SGP en ChristenUnie veroordelen het geweld en benadrukken dat Israëlische fans welkom en veilig moeten zijn in Nederland.
Afwijkend geluid DenkFractieleider Van Baarle van Denk hekelt de reacties in de Tweede Kamer. Hij zegt dat "hypocriete politici stil waren toen Maccabi-tuig racistische en genocidale leuzen scandeerde over Gaza, Palestijnse vlaggen vernielde en een taxichauffeur aanviel". Op beelden die rondgaan op sociale media is te zien dat Maccabi-fans eerder op de avond zongen over Palestijnen. Zo riepen ze onder meer "We'll fuck the Arabs," en "Fuck you Palestine".
Koning betuigt medelevenKoning Willem-Alexander heeft met de Israëlische president Herzog gebeld om zijn medeleven te betuigen. "Onze geschiedenis heeft ons geleerd hoe intimidatie van kwaad tot erger gaat, met gruwelijke gevolgen. Joden moeten zich veilig kunnen voelen in Nederland, overal en altijd. Wij slaan onze armen om hen heen en laten hen niet los", staat in een verklaring van het Koninklijk Huis.
Herzog zelf kwam al eerder met een verklaring over het gesprek. Daarin stelt hij dat de koning in zijn veroordeling van het geweld een directe vergelijking trok met de vervolging van de Joden in Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Willem-Alexander zou hebben gezegd dat Nederland, net als tijdens de Holocaust, Joden in de steek heeft gelaten.
Van een directe vergelijking is in de verklaring van het Koninklijk Huis geen sprake.
Botox, lipfillers en borstvergrotingen: zulke cosmetische behandelingen worden online stevig gepromoot. En bedrijven en influencers houden zich daarbij niet altijd aan de reclameregels: minderjarigen krijgen regelmatig dergelijke reclames te zien op TikTok, komt naar voren uit onderzoek van NOS Stories.
En dat is niet de bedoeling. De Nederlandse Reclame Code schrijft voor dat bedrijven dit soort advertenties "niet specifiek mogen richten" op jongeren onder de 18. Via TikTok Ads Library, een website waarop je kunt zien op welke doelgroep een bedrijf zich richt, vond NOS Stories toch een tiental bedrijven die op TikTok de groep van 13 tot en met 17 jaar in het vizier hebben.
Daarnaast zeggen ruim tweehonderd minderjarigen dat ze reclames voor cosmetische ingrepen tegenkomen. NOS Stories maakte een TikTok-account aan van een fictieve 16-jarige en scrolde daarmee door het platform. Al na een half uur waren er meerdere reclames voor botox en fillers te zien.
Door de reclamevideo's gaan jongeren overwegen om ook een cosmetische ingreep te laten doen:
Online content over cosmetische ingrepen kan grote impact hebben op jongeren, stelt sociaal wetenschapper Anne-Mette Hermans, die hier onderzoek naar deed. "We zien twee dingen. Hoe meer video's je hierover ziet, hoe normaler je het gaat vinden. De bereidheid om iets aan jezelf te doen, wordt ook groter."
Zo ook Arcadia van 15 jaar. Door de content die ze tegenkomt twijfelt ze steeds meer over haar uiterlijk. "Ik word er heel onzeker van. Dan denk ik: als influencers al plastische chirurgie doen? Vergeleken met hen ben ik een trol." Ze zegt al opties te bekijken om zelf een ingreep te doen.
NOS Stories stelde vragen aan tien klinieken die cosmetische ingrepen promoten onder minderjarigen. De vier bedrijven die reageerden, zeggen dat ze niet op de hoogte waren van hun advertentie-instellingen en dat ze de video's direct gaan verwijderen.
Officiële klachten komen vooralsnog niet binnen bij de Reclame Code Commissie. Pas bij zo'n klacht doet de commissie onderzoek. "Vandaar dat we nog geen uitspraken hebben gedaan over welke factoren van belang zijn bij de beoordeling van 'specifiek richten op minderjarigen' in het kader van reclame voor medische cosmetische behandelingen."
Hoe dan ook: de beroepsgroep voor cosmetisch artsen, de Nederlandse Vereniging Cosmetische Geneeskunde, maakt zich zorgen over de reclames. "Het is ontoelaatbaar dat artsen en klinieken zich niet aan de regels houden. In Nederland zijn cosmetische ingrepen onder de 18 niet toegestaan, laat staan dat er reclame gemaakt mag worden voor deze doelgroep."
Systeem niet waterdichtTikTok wijst in een reactie op hun advertentiebeleid, waarin staat dat zulke content 18+ moet zijn. Desalniettemin zeggen ze dat ze zich "kunnen voorstellen" dat minderjarigen weleens reclames voor botox en fillers te zien krijgen.
"Helaas is het systeem niet waterdicht. En hoewel we ons uiterste best doen en onze systemen doorlopend verbeteren, kan het zijn dat men content tegenkomt die er niet hoort."
