Aggregator

[Classic Microcomputers] read in a book that there was a computer-generated film made in the late 1960s, and he knew he had to watch it. He found it and shared …read more

Wie je er ook naar vraagt op straat in Lviv, iedereen heeft de Amerikaanse verkiezingen nauwgezet gevolgd. "Ik ben de hele nacht opgebleven", zegt de 23-jarige student Joelia. "Ik was niet verrast, maar ik merk dat ik gespannen ben. Want wat gaat er nu met Oekraïne gebeuren?"

Na het nieuws van Donald Trumps herverkiezing is dat dé vraag die Oekraïners bezighoudt. Er is veel onzekerheid over wat het beleid gaat worden van de VS, nu nog de belangrijkste wapenleverancier van Oekraïne.

Trump en zijn aanstaande vicepresident Vance hebben zich herhaaldelijk heel kritisch uitgelaten over steun aan Oekraïne en over president Zelensky. Bovendien heeft de aanstaande president altijd warme banden onderhouden met de Russische president Poetin.

Ook nieuwe hoop

"Iedereen maakt zich zorgen en iedereen volgt wat er gebeurt", zegt een gepensioneerde Oekraïner die met zijn boodschappen naar huis loopt. "We hoopten natuurlijk dat het Harris zou worden. Maar het is wat het is."

Er is niet alleen pessimisme te horen. Ja, Trump heeft tijdens de campagne uitgehaald naar het Oekraïne-beleid van de huidige president Biden. Maar sommigen putten ook moed uit zijn bewering dat hij de oorlog op dag 1 van zijn presidentschap zal beëindigen.

Sergeant Roman, die even terug is van het front om een kameraad te begraven. hoopte juist op de overwinning van Trump. "Hij zal de oorlog beëindigen, hij zal de Russen dwingen om te stoppen. Als ze niet naar zijn ultimatum luisteren, dan zal hij ons gewoon heel veel wapens geven."

Die hoop is ook gebaseerd op Trumps optreden in zijn vorige termijn, toen hij als eerste Amerikaanse president wapens gaf aan Oekraïne. In 2017 stemde hij in met de levering van Javelin-antitankraketten. Die bleken aan het begin van de grootschalige invasie van Rusland in 2022 bepalend voor de verdediging van Oekraïne.

President Biden daarentegen heeft volgens Roman slechts "gedoseerd hulp" gegeven. Net genoeg voor Oekraïne om zich te verdedigen, maar niet genoeg om het tij van de oorlog te keren. Met de aanhoudende verliezen aan mensen en materieel kan het in ieder geval niet slechter worden dan het nu is, denken sommigen dan ook.

Zo wordt er op straat in Lviv gereageerd op de uitslag:

Afgaand op zijn vorige presidentschap en zijn verleden als vastgoedmagnaat zal Trump de oorlog benaderen als zakenman. "Ik stel altijd die ene vraag: waarom verdedigen we Zuid-Korea?", zei Trump aan het einde van zijn eerste termijn tegen journalist Bob Woodward. "Wat kan ons dat schelen? Het ligt 13.000 kilometer uit de buurt."

Onderhandelingstafel

Gezien Trumps onvoorspelbaarheid zijn er vele opties. Mogelijk zal Oekraïne gedwongen worden met Rusland te onderhandelen in ruil voor voortzetting van militaire steun. Dat is het uitgangpunt van een plan dat Trump is voorgelegd door zijn militaire adviseurs, die dat in juni bekendmaakten. Hij zou er "overwegend positief" op hebben gereageerd, meer is er niet over bekend.

In het uiterste scenario kan de nieuwe regering de hulp aan Oekraïne volledig stopzetten. "Oekraïne kan dan nog steeds doorgaan met de oorlog, maar de prijs zal veel hoger worden, de verliezen zullen veel groter worden", zegt de Oekraïense historicus en schrijver Jaroslav Hrytsak tegen de NOS. "Maar Oekraïners zullen niet zo makkelijk opgeven."

Trump kan inderdaad besluiten zijn handen af te trekken van de oorlog, denkt ook defensieanalist Davis Ellison van denktank HCSS. "Er is een wereld mogelijk waarin Washington zegt: we zien deze oorlog niet als prioriteit, Rusland doe wat je wil, Europa doe wat je wil."

'Dealmaker'

Maar aangezien Trump zich profileert als internationale dealmaker ligt een diplomatiek traject meer voor de hand. Waar de regering-Biden het verzwakken van Rusland als uitgangspunt heeft, benadrukt de Republikein dat hij een "geweldige" band heeft met president Poetin.

"De ergste deal zou beter zijn dan de situatie nu", zei Trump in september over Oekraïne. Inmiddels is de situatie in het binnengevallen land nog slechter. In de laatste week van september veroverde Rusland het meeste grondgebied van alle weken in 2024. Zelfs in Oekraïense media worden problemen met het tekort aan manschappen, uitgeputte eenheden en dramatische ontwikkelingen in de Donbas openlijk benoemd.

Zelensky hamert er steeds op dat een deal met Rusland alleen mogelijk is als Oekraïne al het bezette gebied terugkrijgt. Dit benadrukte hij ook in een reactie op de uitslag van de presidentsverkiezingen, waarin hij Trumps 'vrede door middel van kracht'-benadering op het wereldtoneel prees.

Maar Zelensky heeft een slechte onderhandelingspositie vanwege de situatie aan het front, en na de verkiezing van Trump is de kans toegenomen dat Kyiv gedwongen wordt om in een deal het door Rusland bezette gebied in ieder geval tijdelijk op te geven.

"Misschien zijn Oekraïners bereid om dit te doen", zegt Hrytsak. Mensen zijn uitgeput van de oorlog, van alle verliezen en vernietiging. Alleen moet Oekraïne er dan wel wat voor terugkrijgen, benadrukt de historicus, namelijk veiligheidsgaranties van de NAVO zodat Rusland niet over een paar jaar opnieuw aanvalt. Die garanties zijn nu nog ver te zoeken.

Student Joelia hoopt dat Trump kiest voor een aanpak in het voordeel van Oekraïne. Zonder Amerikaanse steun wordt het heel moeilijk om Rusland weerstand te bieden. "We hebben internationale hulp nodig, zeker ook van de VS", zegt Joelia. "Maar we moeten als Oekraïners ook leren meer op eigen benen te staan. Want we kunnen er niet op rekenen dat Amerika ons zal redden."

Het Canadese waterpark Marineland ligt onder vuur, nadat er voor de vijfde keer in een jaar tijd een beloega is overleden. Sinds 2019 stierven er zeventien beloegas in het park met een van de grootste walvispopulaties in gevangenschap ter wereld.

De doodsoorzaak van de witte dolfijn is nog onbekend. In een gesprek met de Canadese pers zei de hoofdinspecteur dierenwelzijn van de provincie dat de kwaliteit van het water van Marineland "binnen de aanvaardbare grenzen" lag en dat een gespecialiseerde eenheid van inspecteurs het water van Marineland wekelijks test.

Eind oktober publiceerde klokkenluidersorganisatie UrgentSeas, die werd opgericht door een voormalig walrustrainer van Marineland, dronebeelden van dierenartsen die medicijnen probeerden toe te dienen aan de zieke baloega. "Als je in dit stadium bent en alleen maar probeert de walvis in leven te houden, is dat niet goed", zei de voormalig walrustrainer toen tegen The Guardian. "Het is hartverscheurend om dit te zien, het maakt je gewoon kapot van binnen."

Eenzaamste orka ter wereld

Het park lag de afgelopen jaren meermaals onder vuur. In 2021 haalde Marineland de krantenkoppen nadat dierenactivisten beelden verspreidden van orka Kiska, die bekend kwam te staan als de eenzaamste orka ter wereld.

Te zien was hoe Kiska met haar hoofd tegen het glas beukte. Stereotiep gedrag veroorzaakt door de stress van haar gevangenschap, oordeelden kenners. De 47-jarige orka had toen al meer dan tien jaar geen soortgenoot gezien.

Afgelopen augustus kreeg Marineland een boete van ruim 55.000 euro opgelegd wegens dierenmishandeling van zwarte beren. De rechter oordeelde dat de beren in een te klein hok werden gehouden en onvoldoende toegang hadden tot water.

Generally when assuming a chaotic (i.e. random) system like an undirected graph, we assume that if we start coloring these (i.e. assign values) with two colors no real pattern emerges. …read more

Een schoonmaakster uit Vlaanderen is veroordeeld voor het bestelen van een gezin bij wie ze werkte, schrijft de Belgische omroep VRT Nieuws. Ze stal geld dat het koppel had gekregen als huwelijkscadeau en leegde ook de spaarpotten van de kinderen. Ze kreeg een voorwaardelijke celstraf van 6 maanden en een boete van 208 euro opgelegd.

De 29-jarige schoonmaakster ging in augustus vorig jaar aan de slag bij het koppel uit Keiem, in de Belgische provincie West-Vlaanderen. Al snel merkte het koppel dat er spullen waren verdwenen. Een maand later werd haar huis doorzocht door de politie.

Die vond niet alleen geld dat aan het koppel toebehoorde, maar ook wat spullen uit hun huis. "In totaal stal de vrouw bijna 9000 euro aan cash geld", zei de advocaat van het koppel. "Zij waren pas getrouwd en in hun huis lagen nog de enveloppes van het huwelijksfeest. Die heeft ze allemaal gestolen."

Bovenop de boete moet de schoonmaakster het gezin 7367 euro terugbetalen.

Het transitieteam van Trump bereidt terugtrekking van de VS uit het klimaatakkoord van Parijs voor, schrijft The New York Times op basis van anonieme bronnen die bij de gesprekken betrokken zijn. Ook zou hij het aantal natuurmonumenten in het land drastisch willen verkleinen, om zo meer olie- en gasboringen mogelijk te maken.

De Verenigde Staten traden in 2015, toen Barack Obama nog president was, toe tot het klimaatakkoord. In 2017 trok Trump de VS terug uit het verdrag, maar nadat Biden hem opvolgde kon de VS direct weer aanschuiven.

Dat kon toen gemakkelijk, omdat landen binnen drie jaar na toetreding niet direct uit het klimaatakkoord konden stappen. Dat was vastgelegd om zo'n terugtrekking te voorkomen. Nu kan een terugtrekking van de VS mogelijk wel grote gevolgen hebben, omdat die wachttijd bijna tien jaar na het akkoord niet meer geldt.

Trump zal naar verwachting ook een einde maken aan een door Biden ingestelde blokkade van de export van nieuw vloeibaar aardgas naar grote markten in Azië en Europa, schrijft de krant.

4 miljard ton extra aan CO2-uitstoot

De klimaatsite CarbonBrief berekende aan het begin van de Amerikaanse verkiezingscampagne dat de terugkeer van Trump in het Witte Huis kan leiden tot in totaal 4 miljard ton extra aan CO2-uitstoot. Die hoeveelheid zou alle uitstoot die de wereld in de afgelopen vijf jaar uitspaarde door duurzame opwekking, ruimschoots tenietdoen.

You might wonder why [Kevin] wanted to build digital calipers when you can buy them for very little these days. But, then again, you are reading Hackaday, so we probably …read more

Een vrouw uit Rockanje heeft vorige maand vier kinderen na een ongeluk op de A15 in veiligheid gebracht. De kinderen zaten bij hun vader in de auto toen de man midden op de snelweg op een ander voertuig botste.

Het ongeluk gebeurde op 2 oktober bij de Botlektunnel in Rotterdam. Gert-Jan Donk reed met zijn vier kinderen naar huis toen er plots een bestelbus voor hem op zijn voorganger klapte. Donk kon niet meer remmen en botste vervolgens zelf op de achterkant van de bus.

"Toen ging alles heel snel. Een keiharde klap, gierende banden en de airbags die naar buiten komen. De kinderen waren doodsbang", vertelt hij aan Rijnmond.

Levensgevaarlijke plek

De auto raakte zwaar beschadigd kwam tot stilstand op de linkerbaan. Ook Donk raakte door de klap gewond. Zijn kinderen tussen de 2 en 10 jaar bleven nagenoeg ongedeerd.

"Sta je daar met vier huilende kinderen op de snelweg. Naast ons de vangrail, en dan nog een vangrail met tegenliggend verkeer dat uit de tunnel kwam. Het was een levensgevaarlijke plek en ik kon geen kant op."

Op dat moment reed Laura Don in haar auto langs de plek van het ongeluk. "Toen ik vlak bij de plek reed waar het was gebeurd zag ik dat er kinderen uit de auto kwamen", vertelt ze aan de omroep.

Blonde vrouw in witte auto

Ze twijfelde geen moment en stopte direct, stapte uit en bood aan de kinderen in veiligheid te brengen. "Ik dacht: ze moeten daar weg. Ze zijn vast ook hartstikke geschrokken van alles."

Met toestemming van de vader nam ze de kinderen mee. "Ik was zo opgelucht dat ze van die plek weggingen", zegt Donk.

Maar in alle hectiek was hij vergeten haar gegevens te noteren. Toen de politie hem later vroeg waar zijn kinderen waren, besefte hij dat hij ze aan een onbekende vrouw had meegegeven en niet wist waar ze naartoe gingen.

"Het daalde toen pas bij mij in. 'Ja, bij een blonde vrouw in een witte auto', zei ik. Ik had haar nummer niet, zelfs niet haar kenteken. Dat was natuurlijk wel even slikken", vertelt hij. "Maar ik vertrouwde haar gek genoeg meteen."

Vreemde situatie

Ondertussen had Don vier onbekende kinderen in haar auto. "Ik wilde eigenlijk hun moeder bellen dat we eraan kwamen, maar geen van hen wist haar nummer. Gelukkig wist het oudste kind wel waar ze woonden", zegt Don.

Ze bracht de kinderen naar hun moeder en reed daarna naar huis. Eenmaal thuis bedacht ze dat het best een vreemde situatie was geweest, ook voor de vader. "Een vreemde vraagt of ze je kinderen mee kan nemen. Ik zat ook ineens met vreemde kinderen in mijn auto. Dat besef je dan later pas", lacht ze.

Persoonlijk bedanken

Na het ongeluk ging Donk op zoek naar de vrouw die zijn kinderen in veiligheid had gebracht. Dat lukte en de twee hebben inmiddels contact met elkaar. Ook willen ze binnenkort afspreken.

"Ik vind het leuk om hem even weer te zien. Ik vond het stom van mezelf dat ik geen telefoonnummer had achtergelaten. Nu kan ik toch aan hem vragen hoe het gaat", zegt Don.

Donk: "Zo kan ik haar toch even persoonlijk bedanken. Ze had ook door kunnen rijden, maar dat heeft ze niet gedaan."

In de Verenigde Staten zijn drie mensen aangeklaagd omdat ze ervan worden verdacht dat ze in opdracht van Iran plannen hadden gemaakt om Donald Trump te vermoorden.

Twee Amerikanen zijn opgepakt, de derde verdachte, Farhad Shakeri, zit waarschijnlijk in Iran, schrijven Amerikaanse media. Het Amerikaanse ministerie van Justitie beweert dat de Iraanse Revolutionaire Garde (IRG) Shakeri heeft gevraagd om een moordplan op te stellen.

Dat moest gebeuren vóór de presidentsverkiezingen. Het zou een wraakactie zijn voor de Amerikaanse moordaanslag op de bevelhebber van de Iraanse Revolutionaire Garde, Qassem Soleimani, in 2020. Hij werd gedood bij een Amerikaanse drone-aanval in Bagdad. Trump was op dat moment president van de Verenigde Staten. Iran zei toen al meteen dat het de aanslag op Soleimani wilde wreken.

Shakeri komt uit Afghanistan en kwam als kind naar de Verenigde Staten. Na een jarenlange gevangenisstraf werd hij in 2008 door de Amerikanen het land uit gezet. Volgens justitie kende Shakeri de twee andere verdachten uit zijn tijd in de gevangenis. Hij zou ze al eens eerder hebben ingehuurd om een Iraans-Amerikaanse activist aan te vallen.

Amerikaanse verkiezingen

De Revolutionaire Garde zou hem in oktober hebben gevraagd om binnen een week een moordplan te maken. Als dat binnen die korte tijd niet zou lukken, zou het plan over de verkiezingen heen worden getild. De Iraniërs gingen ervan uit dat Trump de verkiezingen zou verliezen en dat het daarna makkelijker zou zijn om hem te vermoorden.

De informatie komt van Shakeri zelf. In de aanklacht staat dat hij de plannen heeft onthuld in een aantal telefoongesprekken met de FBI. Hij werkte naar eigen zeggen mee om zo een lagere gevangenisstraf voor elkaar te krijgen voor iemand anders die vastzit in de VS.

Hoewel de FBI oordeelde dat een deel van de informatie die hij had verstrekt onjuist was, werden zijn verklaringen over een complot om Trump te vermoorden wel als betrouwbaar beoordeeld.

De Spaanse politie heeft het hoofd van de eenheid die zich bezighoudt met economische criminaliteit opgepakt. Volgens Spaanse media wordt hij verdacht van drugshandel, het witwassen van geld en omkoping, precies de zaken die hij in zijn functie juist zou moeten bestrijden.

Ook zijn vrouw, die eveneens politieagent is, werd opgepakt, samen met dertien andere mensen. Alle vijftien verdachten zitten voorlopig vast.

Bij een huiszoeking in de woning van het echtpaar in een buitenwijk van Madrid werd ruim 20 miljoen euro in contanten aangetroffen, verstopt in muren. Het geld is vermoedelijk afkomstig van drugsdeals.

Grootste cocaïnevangst

Op het kantoor van de politiecommissaris werd nog een bedrag van ongeveer een miljoen euro in beslag genomen.

De media vermoeden dat de arrestaties verband houden met een recente operatie in de haven van Algeciras in het zuiden van het land. Daar werd een lading van ruim 13 ton cocaïne in beslag genomen, de grootste cocaïnevangst ooit in Spanje.

Na een staking van elf maanden gaan Marokkaanse geneeskundestudenten terug naar de universiteit. Sinds januari weigerden ze om college te volgen en examens af te leggen. Ze deden dit uit onvrede over een hervorming van hun opleiding. De studie werd met een jaar ingekort en de studenten vreesden dat ze daardoor niet goed voorbereid zouden zijn om als arts aan de slag te gaan.

Na tussenkomst van een bemiddelaar namens de koning zijn studentenverenigingen en het ministerie voor Hoger Onderwijs tot een akkoord gekomen. De belangrijkste toezegging die de studenten hebben gekregen is dat ze meer ondersteuning krijgen bij hun coschappen. Ook komen er meer stageplekken. Na een digitale stemming onder de studenten bleek bijna 58 procent van hen hiermee in te stemmen.

Groot tekort aan artsen

De overheid besloot in de aanloop naar het vorige studiejaar om de opleidingen met een jaar te verkorten om het schrijnende tekort aan artsen in het land weg te werken. Door de weerstand die dit opriep bij de studenten leek de maatregel juist het omgekeerde effect te hebben.

De aspirant-artsen vreesden dat ze hierdoor na het behalen van hun diploma in het diepe zouden worden gegooid. Bovendien waren ze bang dat hun diploma hierdoor in het buitenland minder waard zou worden. Veel beginnende artsen gaan liever aan de slag in Europese landen zoals Frankrijk.

De salarissen van het zorgpersoneel in Marokko zijn veel lager dan die van hun collega's in Europa. Artsen die werken in de openbare ziekenhuizen willen deze maand gaan staken om loonsverhoging af te dwingen. In oktober gingen artsen in opleiding om dezelfde reden de straat op. Op dit moment verdienen zij een maandsalaris van 3500 dirham, omgerekend ongeveer 350 euro.

Volgens cijfers van de Marokkaanse rekenkamer is er een tekort aan 47.000 artsen in het Noord-Afrikaanse land. Een van de voornaamste artsenorganisaties, de FEML, schat dat er jaarlijks tussen de zes- en zevenhonderd artsen vertrekken naar het buitenland.

Met waterkanonnen uiteengedreven

Ongeveer 25.000 geneeskundestudenten hebben meegedaan aan de langstdurende studentenstaking in de Marokkaanse geschiedenis, zegt studentenvereniging CEMC. Deelname was niet zonder risico's. Sommige studenten werden geschorst of kregen rechtszaken aan hun broek vanwege hun deelname aan de staking en het boycotten van hun examens.

Naarmate de onderhandelingen afgelopen zomer verder vastliepen, werd de sfeer steeds grimmiger. De overheid betichtte de studenten ervan alleen maar te staken omdat ze vreesden niet meer in Europa te kunnen werken.

Ook werden demonstraties op een hardhandige manier met waterkanonnen uiteengedreven door de ordediensten. Hierdoor voelden de ouders en grootouders van sommige studenten zich genoodzaakt om mee te demonstreren en zo hun kinderen te beschermen tegen het geweld.

De voornaamste eis van de studenten was om hun studie weer zeven jaar te laten duren, zoals voorheen het geval was. In het akkoord staat dat dit zo blijft voor iedereen die voor 2023 aan zijn studie zijn begonnen. Voor degenen die dit jaar en het vorige studiejaar zijn aangekomen wordt de studieduur zes jaar.

Examens inhalen

Hoewel het ze niet gelukt is om hun belangrijkste eis te verwezenlijken, verwelkomen de studenten het compromis. "We wachten al bijna een jaar op goed nieuws, dus ik ben zeker opgelucht. Maar ergens ben ik ook verdrietig. Waarom heeft het zo lang geduurd voordat er een oplossing is gekomen? Veel problemen hadden voorkomen kunnen worden", vertelt de 23-jarige Houdaifa Zarhouni.

Het merendeel van zijn vierde en de eerste maanden van het vijfde studiejaar heeft hij geen collegezaal van binnen gezien. Toch heeft Zarhouni, net als veel van zijn medestudenten, er in die periode niet de brui aan gegeven. "We gaan nu eerst de gemiste examens van vorig jaar inhalen. De meeste van ons hebben tijdens de staking het initiatief genomen om wel te blijven studeren."

Volgens het ministerie van Hoger Onderwijs en Gezondheid moet de ondersteuning en uitbreiding van de coschappen ervoor zorgen dat aanstaande artsen ook met een zesjarige studie alsnog goed voorbereid de arbeidsmarkt op komen. Gezien het tekort aan artsen kan Marokko het zich niet veroorloven om deze groep studenten verloren te laten gaan.

While advances in modern technology have allowed average people access to tremendous computing power as well as novel tools like 3D printers and laser cutters for a bare minimum cost, …read more

De politie heeft een 26-jarige Amsterdammer aangehouden die wordt verdacht van openlijke geweldpleging op het Spui afgelopen nacht. Het is de eerste verdachte die wordt opgepakt op basis van camerabeelden. Daarop zou te zien zijn hoe hij iemand mishandelt.

In de nacht van donderdag op vrijdag werden ook tientallen mensen aangehouden. In totaal zijn nu 63 mensen opgepakt. In Amsterdam speelde Ajax gisteren in de Europa League tegen Maccabi Tel Aviv uit Israël.

Al sinds woensdagavond was het vanwege de wedstrijd en de spanningen rond de oorlog in Gaza onrustig in de stad. Toen haalden Maccabi-supporters een Palestijnse vlag van de gevel. Ook overdag waren er opstootjes in de stad. Na de wedstrijd konden de 800 ingezette agenten niet voorkomen dat op meerdere plaatsen Israëliërs aangevallen en mishandeld.

De NOS maakte dit overzicht van de gebeurtenissen:

Vanmiddag werden de supporters van de Israëlische club onder begeleiding van politie en ME naar Schiphol vervoerd. Daar werden ze naar een afgesloten plek gebracht om vervolgens met extra vluchten terug naar Tel Aviv te vliegen.

Enkele uren later arriveerde de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Saar op de Amsterdamse luchthaven. Daar werd hij ontvangen door justitieminister Van Weel. Saar was na de ongeregeldheden zo snel mogelijk in het vliegtuig naar Amsterdam gestapt. Hij bood Nederland zijn hulp aan om bewijs te verzamelen tegen de belagers van de Israëliërs.

De Israëlische minister noemde de gebeurtenissen van afgelopen nacht "misschien wel de grootste aanval in Europa op Joden sinds de jaren 30 en 40":

Minister Van Weel zegt dat de daders worden opgespoord en gestraft. Justitie kijkt of het snelrecht toegepast kan worden. Ook PVV-leider Wilders was naar Schiphol gekomen.

Hoewel de politie nog geen mededelingen heeft gedaan over de achtergrond van de daders, zegt Wilders ervan overtuigd te zijn dat de daders "90 tot 95 procent Marokkaanse moslims" zijn. Op vragen hierover antwoordt hij zich te baseren op beelden die hij heeft gezien, wat hij heeft gelezen en zijn ervaring.

Premier Schoof keerde vandaag vervroegd terug uit Boedapest, waar hij een EU-top bijwoonde. Tegen journalisten noemde Schoof de gebeurtenissen afschuwelijk en beschamend. In de Europese Raad had Schoof vanmorgen gezegd antisemitisme niet te zullen accepteren.

Schoof hoopt dat Israëliërs nog steeds naar Nederland willen komen:

Ook in andere landen is met afschuw gereageerd op de gebeurtenissen in Amsterdam. De Amerikaanse president Joe Biden schrijft op X dat hij de "antisemitische aanvallen" op Israëlische voetbalfans "verachtelijk" vindt. Biden zei terug te denken aan een donkere tijd in de geschiedenis waarin Joden vervolgd werden.

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Baerbock noemt de beelden uit Amsterdam "vreselijk en beschamend voor Europa. De uitbarsting tegen Joden gaat alle perken te buiten."

Joodse gemeenschap

In Amstelveen kwam de Joodse gemeenschap bij elkaar voor een gesprek met burgemeester Halsema. Daar kwamen zoveel mensen op af dat niet iedereen naar binnen kon. Aanwezigen reageerden boos en er werd geroepen om het aftreden van Halsema.

Na afloop van de bijeenkomst sprak Halsema kort met de mensen die buiten waren blijven wachten:

Vanavond heeft premier Schoof in Amsterdam met een vertegenwoordiging van de Joodse gemeenschap gesproken. Die bijeenkomst was besloten en de locatie is niet bekendgemaakt.

Een herdenking van de Kristallnacht morgenavond gaat niet door. De organisatie van de jaarlijkse bijeenkomst, een antizionistische actiegroep van Nederlandse Joden, kan de "minimale veiligheid van de sprekers en gasten" niet garanderen. De nationale herdenking van de Kristallnacht is gisteravond al gehouden in de Portugese Synagoge in Amsterdam.

Volg de gebeurtenissen, reacties en ontwikkelingen na de ongeregeldheden in Amsterdam in ons liveblog.

De hack op de Nederlandse politie van eind september werd vermoedelijk uitgevoerd via een gekaapte inlogsessie. Dat meldt de politie zelf. Bij de cyberaanval van eind september werden de gegevens van alle 63.000 politiewerknemers buitgemaakt.

In de Amerikaanse staat South Carolina zijn 43 apen ontsnapt uit een medisch onderzoekslaboratorium. Woensdag vergat een medewerker van het Alpha Genisis-centrum de deur van het verblijf goed op slot te doen, daarna zijn de resusapen ervandoor gegaan, zeggen lokale autoriteiten.

Volgens de CEO van het lab, Greg Westergaard, is het niet gek dat de volledige groep ontsnapt is. "Het zijn heel sociale apen en ze verplaatsen zich vaak in groepen. Dus als de eersten naar buiten gaan, volgt de rest meteen."

De dieren zijn nog niet gevangen, maar wel gezien in de omgeving van het terrein. Volgens de politie zijn de apen gesignaleerd bij de buitenhekken, en maken ze geluidjes naar de apen binnen. Medewerkers proberen met eten de ontsnapte apen terug naar binnen te lokken, maar tot nu toe zonder succes.

"De dieren vertonen rustig en speels gedrag, en dat is positief", aldus de politie. Het bedrijf en de autoriteiten houden de apen scherp in de gaten. "Ik denk dat ze een avontuur beleven", zegt Westergaard. Wel hoopt hij dat de dieren snel weer veilig terugkeren.

'Houd ramen en deuren gesloten'

Mensen in de omgeving hoeven zich geen zorgen te maken. "Ze zijn niet besmet met welke ziekte dan ook. Ze zijn ongevaarlijk, en een beetje schuw", zegt de politiechef. De apen in het lab worden gefokt om ze te verkopen aan andere medische bedrijven en onderzoekers.

Wel wordt mensen die binnen 1,5 kilometer van het lab wonen geadviseerd om ramen en deuren gesloten te houden. Als ze de apen zien, moeten ze het alarmnummer 911 bellen. Ook wordt afgeraden om de dieren te benaderen. Dat zou hen afschrikken en het nog moeilijker maken om ze te vangen.

In Spanje wordt met een onderzoeksschip gezocht naar slachtoffers van de overstromingen van vorige week. Het schip wordt normaal gesproken gebruikt voor onderzoek naar levende organismen onder water. Een team van wetenschappers probeert met behulp van sensoren en een onderwaterrobot een gebied ter grootte van 5000 voetbalvelden in kaart te brengen.

Het doel is om auto's te lokaliseren die door de overstromingen meegesleurd zijn in de Middellandse Zee. De hoop is dat hierdoor lichamen van vermisten gevonden worden. De ruim twintig bemanningsleden van het schip denken dat ze binnen tien dagen bruikbare informatie kunnen bieden aan de politie en hulpdiensten.

60 meter diep

De biologen maken gebruik van een onderwaterrobot die 60 meter diep kan komen om voertuigen te identificeren, al is het de vraag of nummerplaten te zien zijn. "Mogelijk is het zicht sterk beperkt", zegt de leider van de missie. Ook kunnen volgens hem auto's in stukken op de zeebodem liggen of weggezonken zijn in de modder.

De verwoestende overstromingen in Spanje hebben aan ten minste 223 mensen het leven gekost. In de regio Valencia zijn verreweg de meeste slachtoffers. Bijna honderd mensen zijn officieel als vermist opgegeven, maar de autoriteiten vrezen dat het werkelijke aantal aanzienlijk hoger ligt.

"Amsterdam kijkt terug op een gitzwarte nacht. En ook vandaag is het nog donker." Zo vatte burgemeester Halsema in een persconferentie de afgelopen nacht en dag samen. Wat is er allemaal gebeurd en wanneer?

In deze tijdlijn zetten we de gebeurtenissen, zoals ze nu bekend zijn, op een rij. Daarbij baseren we ons op informatie uit de persconferentie van de burgemeester, het Openbaar Ministerie en de politie en beelden die op sociale media zijn verschenen.

Wat voorafging:

Hoewel de supporters van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv volgens burgemeester Halsema niet bekend staan als risicovol, vraagt ze de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) wel om een extra dreigingsinschatting.

Dat doet ze vanwege de spanningen door de oorlog tussen Israël en Hamas en omdat op de dag van de wedstrijd Ajax-Maccabi ook de Kristallnacht uit 1938 wordt herdacht in de Portugese Synagoge in Amsterdam. De NCTV concludeert volgens Halsema dat er geen concrete dreiging is rond de wedstrijd en de supportersgroepen.

De Amsterdamse politie, burgemeester en het Openbaar Ministerie (de 'driehoek') zien wel risico's voor de openbare orde vanwege de aankondiging van een pro-Palestijnse demonstratie en de herdenking. De politie zet zes ME-pelotons en 800 politieagenten uit het hele land in.

Rond de Johan Cruijff Arena mag preventief worden gefouilleerd. De pro-Palestijnse demonstratie mag niet worden gehouden bij de Arena en wordt verplaatst naar het Anton de Komplein, een kilometer verderop. Het doel: groepen uit elkaar houden.

Kijk hier een reconstructie in beeld op basis van de persconferentie en door de NOS geverifieerde beelden:

Woensdagavond en -nacht:

Er zijn incidenten tussen supporters van Maccabi en taxichauffeurs. Het is een nacht met over en weer incidenten. In de binnenstad zijn kleine opstootjes tussen supporters van Ajax, Maccabi en Fenerbahçe, de Turkse club die gisteravond in Alkmaar tegen AZ speelde. De politie zit er naar eigen zeggen "kort op".

Maccabi-supporters halen op het Rokin een Palestijnse vlag van een gevel. Ook vernielen ze een taxi. Op de Dam wordt een Palestijnse vlag in brand gestoken.

Online worden taxichauffeurs opgeroepen om zich te mobiliseren. Taxichauffeurs gaan naar het Holland Casino, waar zo'n 400 Maccabi-supporters zijn. De politie begeleidt de supporters naar buiten en zegt dat grote ordeverstoringen zijn voorkomen. Wel zijn er kleine opstootjes rond het casino.

De politie meldt dat het rond 03.30 uur in de nacht weer rustig is in de stad.

Donderdagmiddag rond 13.00 uur:

Op de Dam staat een grote groep Maccabi-supporters. Tegenstanders van de supporters komen daar op af. Op en rond de Dam zijn incidenten, zoals vechtpartijen en hit and run-acties, waarbij daders iemand snel aanvallen en ervandoor gaan. Ook wordt er zwaar vuurwerk afgestoken.

Mensen die supporters provoceren worden opgepakt:

Hierna vertrekken de supporters richting de Johan Cruijff Arena. Op station Amsterdam Centraal stappen ze in de metro. Terwijl dat ze op de roltrappen staan, wordt er gezongen: "We gaan de Arabieren neuken", valt er te horen.

Begin donderdagavond:

De politie begeleidt pro-Palestinademonstranten naar het Anton de Komplein. Bij aankomst valt de groep uiteen en betogers zoeken volgens de politie in kleine groepen de confrontatie bij het stadion.

De politie probeert de groepen uit elkaar te houden. De ME voert charges uit en ook de politie te paard wordt ingezet. De politie houdt Ajax-fans die vanaf het terrein rond de Arena naar het Anton de Komplein willen tegen.

Donderdagavond 23.00 uur:

De wedstrijd is afgelopen. Ajax wint met 5-0 van Maccabi Tel Aviv. Het vertrek van het publiek uit de Arena verloopt rustig.

Dat geldt niet voor de Amsterdamse binnenstad. Maccabi-supporters worden daar aangevallen door relschoppers. Israëliërs die vluchten worden nagejaagd en opgejaagd. Ook krijgt iemand zwaar vuurwerk voor de voeten geworpen met de opmerking: "Nu weet je hoe het voelt, klootzak", verwijzend naar de oorlog in de Gazastrook.

Video's op sociale media laten zien hoe mensen die al op de grond liggen meerdere keren worden nagetrapt en achtergelaten. Anderen worden uitgescholden voor "hoerenjong", er wordt kreten geroepen als "Fuck Israël" en een slachtoffer wordt gedwongen om "Free Palestine" te roepen.

Op een andere video is te zien hoe iemand die wordt aangevallen, roept dat hij niet Joods is. Vervolgens krijgt hij een klap tegen zijn hoofd en valt hij op de grond. Een ander moet zijn paspoort laten zien om te bewijzen dat hij niet Israëlisch is. Als blijkt dat dat zo is, laten zijn belagers hem weer gaan.

Voor de politie is het lastig om in te grijpen. Sommige daders rijden op scooters door de stad, vallen snel iemand aan en rijden meteen weer weg.

Een aantal supporters wordt ernstig mishandeld. Hoeveel supporters zijn mishandeld, is niet bekend. De politie doet daar onderzoek naar.

In de loop van de nacht:

De politie besluit een grote groep Israëlische supporters bij elkaar te brengen om ze zo te beschermen. De supporters worden met bussen naar hun hotel gebracht. De hotels waar supporters en spelers overnachten zijn dan al tot veiligheidsrisicogebied verklaard. De rust in de stad keert terug.

De Israëlische premier Netanyahu laat rond 04.15 uur weten dat hij is geïnformeerd over een "zeer gewelddadig incident" tegen Israëlische burgers in Amsterdam. Israël wil vliegtuigen naar Nederland sturen om de Israëlische fans op te halen.

Vrijdagochtend 07.30 uur:

Premier Schoof reageert en veroordeelt de aanvallen op de Israëlische supporters. Hij spreekt van "onacceptabele aanvallen op Israëliërs" en heeft gebeld met Netanyahu.

Vrijdagmiddag 12.30 uur:

De 'driehoek' houdt een persconferentie. De politie maakt bekend dat er 62 mensen zijn opgepakt. Het OM zet in op het identificeren en oppakken van relschoppers.

Vijf gewonden zijn behandeld in het ziekenhuis, ze mogen 's ochtends weer weg. Twintig tot dertig Maccabi-supporters met lichte verwondingen worden opgevangen in Amstelveen.

Burgemeester Halsema kondigt extra maatregelen aan. Er geldt de komende dagen een noodverordening in Amsterdam. De politie mag in de hele hoofdstad preventief fouilleren. De marechaussee en de politie worden ingezet om Joodse instellingen en objecten extra te beveiligen als dat nodig is. Demonstraties in de stad zijn dit weekend verboden.

Halsema kondigt ook een onafhankelijk onderzoek aan naar de gebeurtenissen van de afgelopen dagen, de voorbereidingen en het optreden van de autoriteiten.

ASML heeft vrijdag personeelsleden naar huis gestuurd als gevolg van een netwerkstoring. Dat meldt het Eindhovens Dagblad. De storing zou een wereldwijde impact hebben gehad op verschillende afdelingen van het Nederlandse bedrijf. De problemen zijn naar verluidt inmiddels opgelost.

While rulers and tape measures are ubiquitous, they always seem to disappear when you need them. We know you’d never forget your safety glasses (safety first!), so what if they …read more

Een vaccin tegen malaria. Voor wetenschappers leek dit lange tijd een wensdroom, bijna op het onmogelijke af. Maar na decennia onderzoek kwam het dit jaar tot een medische doorbraak: ouders in Afrika kunnen hun baby's nu tegen de muggenziekte laten vaccineren, waardoor de kans op overlijden aanzienlijk afneemt.

Want nog altijd sterft er bijna elke minuut een kind aan de gevolgen van malaria. Elk jaar krijgen miljoenen mensen de ziekte, die via muggen wordt overgedragen. 94 procent van hen woont op het Afrikaanse continent. Een sluipmoordenaar wordt het ook wel genoemd, vooral voor jonge kinderen.

Er heerste dan ook een feeststemming op de luchthaven van de Kameroense hoofdstad Yaoundé, toen daar een jaar geleden de eerste lading Mosquirix aankwam. Het medicijn is een van de twee malariavaccins die de afgelopen jaren door de Wereldgezondheidsorganisatie zijn goedgekeurd.

"We bewaren hier heel waardevolle medicatie die kinderen de kans geeft om te overleven", zegt Shalom Tchokfe Ndoula, het hoofd van het nationale vaccinatieprogramma, tijdens een rondleiding door een gekoeld bewaardepot.

"Hiermee voorkomen we dat de ziekte het stadium van complicaties bereikt: bloedarmoede, hersenmalaria. Want behalve dat mensen daar ernstig door lijden, zorgt het ook voor veel armoede."

Er ging nogal wat aan vooraf om dat voor elkaar te krijgen. Al in de jaren 80 werden de eerste pogingen gedaan om een vaccin te ontwikkelen tegen malaria. Maar vanwege financiële tegenvallers en wisselende internationale belangstelling liep het proces vertraging op. Dat malaria bovendien een parasiet is, en geen virus of bacterie, maakte het extra ingewikkeld.

Na een aantal pilotprogramma's in verschillende delen van het Afrikaanse continent was Kameroen in januari het eerste land dat het vaccin onderdeel maakte van zijn nationale vaccinatieprogramma. Inmiddels zijn er dertien landen die dat doen, de komende jaren zullen er nog meer volgen.

Toch maakt het vaccin in Kameroen geen vliegende start, zeggen artsen tegen de NOS. Uit cijfers blijkt dat gemiddeld minder dan twee derde van de kinderen een eerste prik heeft gekregen. Die aantallen lopen nog verder terug voor de herhaalprikken die bij 7, 9 en 24 maanden worden gegeven.

Voor een deel komt dat door logistieke opstartproblemen en de onzekere veiligheidssituatie in delen van het land. Maar ook is er een andere uitdaging, die sinds de coronapandemie een vlucht heeft genomen: nepnieuws. "In de zorg zien wij desinformatie nu als onze grootste bedreiging", zegt Ndoula. "Dat is de realiteit waar we nu mee moeten leven."

Sinds 2020 houdt de zogenoemde Africa Infodemic Response Alliance op een speciaal netwerk van de WHO bij welke trends aan nepnieuws rondgaan op sociale media. Het malariavaccin is er door hen al verschillende keren uitgelicht.

Zeker rondom de lancering in Kameroen was er een piek aan desinformatie, ziet ook Hemes Nkwa, een epidemioloog die een platform is gestart dat in Kameroen nepnieuws in de medische sector bestrijdt, Youth for Health and Development of Africa (Yoheda). "Online verspreiden influencers berichten waarin staat dat het vaccin meisjes onvruchtbaar zou maken, of kinderen zou ombrengen."

Met haar organisatie wil Nkwa dit soort berichten ontkrachten, via sociale media en een eigen website. Ook bezoeken zij scholen, waar ze jongeren voorlichting geven over de gevaren van nepnieuws. "Want als een nepbericht eenmaal online staat, is het heel moeilijk om daar wat tegen te doen", zegt Nkwa. "Je moet het vóór zijn."

Eenvoudig is dat niet, erkent ze. Bovendien speelt er meer dan alleen de nasleep van de coronapandemie. In Kameroen zijn, net als in veel andere Afrikaanse landen, nog altijd sporen te vinden van de medische experimenten die kolonisatoren een eeuw geleden op de bevolking hebben gedaan.

Zo experimenteerden Franse wetenschappers er op los met medicatie voor allerlei tropische ziektes, waaronder slaapziekte. Miljoenen mensen werden onder schot gehouden terwijl zij medisch werden gekeurd. In Kameroen kreeg een deel zieken of niet-zieken medicatie toegediend die ernstige bijwerkingen had. Van een bepaald medicijn werd 20 procent van degenen die het kregen (deels) blind.

In deze gebieden is de vaccinatiegraad nog altijd lager dan in andere delen van het land, zo blijkt uit onderzoek. "Deze hele geschiedenis wordt nog altijd nog gevoeld", zegt Nkwa. "Het rechtvaardigt ook wel waarom mensen hier nog altijd huiverig zijn voor vaccins."

Toch houdt arts Ndoula, die het nationale vaccinatieprogramma beheert, hoop dat de huidige realiteit uiteindelijk tot de weigeraars zal doordringen. Hij hoopt dat ouders vanzelf door zullen hebben dat het vaccin wel degelijk effect heeft en dat kinderen er geen rare bijwerkingen van krijgen. "Dat wordt de beste campagne", zegt hij.