Aggregator

Google’s Chromecast was first released in 2013, with a more sophisticated follow-up in 2015, which saw itself joined by the Chromecast Audio dongle. The device went through an additional two …read more

De Amerikaanse regering heeft een nieuw pakket aan wapens toegezegd aan Oekraïne. Het heeft een waarde van 500 miljoen dollar en omvat onder meer Himars-raketsystemen en raketten waarmee radarinstallaties kunnen worden uitgeschakeld.

De toezegging volgt op een aankondiging van tien dagen geleden, waarin Washington Oekraïne een wapenpakket van 725 miljoen dollar in het vooruitzicht stelde, met raketten, munitie en landmijnen.

President Biden lijkt er alles aan te doen om Oekraïne voor het einde van zijn ambtstermijn nog zoveel mogelijk militaire steun te verlenen. Hij heeft nog altijd meer dan vijf miljard dollar die hij als president vrij kan geven voor militaire steun. Het Witte Huis heeft al laten doorschemeren dat er tot het einde van Bidens ambtstermijn hulp zal blijven komen voor Oekraïne.

Onderhandelingen

Aankomend president Trump zei vorige week nog dat Oekraïne na zijn aantreden mogelijk op minder Amerikaanse militaire steun kan rekenen. In het tv-programma Meet the Press (NBC) benadrukte hij dat de VS veel meer geld heeft uitgetrokken voor Oekraïne dan Europa. Volgens Trump is het aan Europa om dat recht te trekken.

Eerder heeft Trump gezegd dat hij de oorlog in Oekraïne snel wil beëindigen, zelfs binnen 24 uur. Hoe hij dat voor elkaar wil krijgen, is onduidelijk.

Afgelopen tijd zijn er steeds meer tekenen dat er mogelijk deze winter nog gesprekken zullen beginnen over het beëindigen van de oorlog. Polen, een van de felste verdedigers van Oekraïne, zei deze week dat het een rol wil spelen bij de onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne. Polen is vanaf 1 januari een half jaar voorzitter van de EU.

Ook de Oekraïense president Zelensky heeft aangegeven dat hij ervan uitgaat dat er onderhandelingen aankomen. Hij wil dat het Westen zijn land in de aanloop daarnaar nog zoveel mogelijk steunt, om sterker aan te schuiven aan de gesprekstafel.

Afgelopen weken hebben Russische troepen wat terrein gewonnen in Oekraïne. Ze naderen nu de strategisch gelegen stad Pokrovsk, een knooppunt en militaire uitvalsbasis.

As a British taxpayer it’s reassuring to know that over in Cheltenham there’s a big round building full of people dedicated to keeping us safe. GCHQ is the nation’s electronic …read more

In Moldavië geldt vanaf maandag de noodtoestand vanwege dreigende gastekorten. Het parlement heeft daarmee ingestemd omdat het land vanaf januari waarschijnlijk geen Russisch gas meer krijgt.

Moldavië krijgt zijn gas via Oekraïne, maar het contract van dat land met het Russische Gazprom voor de doorvoer van gas loopt per eind deze maand af.

Het gas uit Rusland komt het land binnen via de afvallige regio Transnistrië, die sterk onder invloed van Moskou staat. Via een energiecentrale in Transnistrië wordt het gas doorverkocht voor de rest van het land, goed voor zo'n 80 procent van de vraag. De opbrengsten komen vooral Transnistrië ten goede.

Turkstream

Eind vorige maand reisde de Moldavische minister van Energie Viktor Parlikov naar Sint-Petersburg om Gazprom ertoe te bewegen de gastoevoer via Turkstream (een pijplijn van Rusland naar Turkije), Bulgarije en Roemenië te laten doorgaan. Gazprom zei toen dat Moldavië eerst zijn "historische gasschulden" moet voldoen.

Volgens Gazprom bedraagt die schuld inmiddels zo'n 750 miljoen euro. De autoriteiten in Moldavië zeggen dat het gaat om niet meer dan 8,5 miljoen euro. Parlikov werd na terugkomst in Moldavië overigens ontslagen door premier Dorin Recean.

Afpersing

Recean zegt dat president Poetin erop uit is Moldavië te destabiliseren. Hij had het parlement opgeroepen in te stemmen met de noodtoestand om te voorkomen dat het land nog een winter slachtoffer wordt van "energie-afpersing".

Door het uitroepen van de noodtoestand kan de Moldavische regering ingrijpen in de verdeling van het nog beschikbare gas. Ook kan de export worden beperkt.

Moldavië is een van de armste Europese landen. Veel Moldaviërs zien graag dat het land zo snel mogelijk lid wordt van de Europese Unie. Vorige maand waren er verkiezingen die werden gewonnen door de pro-Europese president Maia Sandu. Er werd gelijktijdig een referendum gehouden met de vraag of een pro-Europese koers moet worden opgenomen in de grondwet; een nipte meerderheid stemde voor. De verkiezingen werden overschaduwd door aantijgingen van inmenging en omkoping.

In het Friese dorp Ie is afgelopen vanavond een grote brand geweest in een loods van een bedrijf dat landbouwmachines levert. In het gebouw stonden meerdere trekkers opgeslagen. De brand ontstond in het dashboard van een van de trekkers.

Omrop Fryslân meldt dat enkele personen weigerden het gebouw te verlaten, maar uiteindelijk naar buiten zijn gekomen. Twee mensen hebben rook ingeademd en zijn ter plekke door ambulancepersoneel behandeld.

Mensen in de buurt kregen een NL-Alert waarin ze werden opgeroepen om ramen en deuren gesloten te houden en uit de buurt van de brand te blijven. Rond 21.45 uur werd via een nieuw NL-Alert gemeld dat de brand onder controle was. Een woordvoerder van de veiligheidsregio meldt dat de loods voor ongeveer de helft is afgebrand.

In de loods bevond zich ook een fles met acetyleen, een explosieve stof die onder meer bij het lassen wordt gebruikt. De fles werd eerst gekoeld met bluswater, meldt de veiligheidsregio. De woordvoerder meldt daarna dat er met een kraan wordt geprobeerd een gat te maken in de loods om de fles eruit te krijgen.

"Dan moet de fles in een nabijgelegen sloot gelegd worden. We verwachten dat dit nog een paar uur gaat duren", zei de woordvoerder. Kort na middernacht berichtte de veiligheidsregio dat de fles in de sloot lag te koelen.

Scherven

Bij de brand zijn ook scherven van zonnepanelen die op het dak van het pand lagen in de omgeving van de loods terechtgekomen, meldt de veiligheidsregio. Mensen die scherven aantreffen in hun tuin of op straat wordt geadviseerd die op te ruimen met dikke handschoenen omdat ze scherp zijn.

NAVO-chef Mark Rutte wond er geen doekjes om: de veiligheidssituatie ziet er niet goed uit, we zijn niet klaar voor een oorlog en we moeten ons voorbereiden.

Het is niet voor het eerst dat zo'n oproep klinkt. Vorige week zei minister Brekelmans van Defensie nog dat burgers zich beter moesten voorbereiden op crisissituaties zoals watersnood, een pandemie of een langdurige uitval van "vitale processen". De noodzaak om Nederland weerbaarder te maken is ook opgenomen in het regeerprogramma van het kabinet-Schoof.

Dat daar nog wat te winnen valt, is regelmatig merkbaar. In Noord-Limburg raakten de schappen met fleswater razendsnel leeg nadat de E. colibacterie in het drinkwater werd gevonden. In Woerden gebeurde iets vergelijkbaars toen daar drie uur geen water uit de kraan kwam. Een softwarefout bij beveiligingsbedrijf Crowdstrike legde luchthavens, media en ziekenhuizen plat. En iedereen herinnert zich de run op toiletpapier aan het begin van de coronacrisis.

Piekmomenten

"Wij hebben nu tien keer meer internetbestellingen dan normaal", ziet Luuk van de Ruit. Hij is eigenaar van een zogenoemde prepshop: een winkel die spullen verkoopt waarmee je jezelf kunt redden in geval van nood.

Hij zag de vraag naar zijn producten de laatste jaren toenemen en kan de bestellingen nu amper bijbenen. "Aan het einde van iedere dag heb ik meer bestellingen dan aan het begin van de dag. Elke keer als er weer iets groots in het nieuws komt, dan zie je een piek. Nu is het van alles tegelijk, dan ontstaat er stress."

Ook het Rode Kruis krijgt dagelijks telefoontjes en herkent die piekmomenten. "Vooral op het moment dat er dichtbij iets gebeurt, zoals de overstroming in Spanje. Toen zijn we ook gebeld. Of afgelopen zomer met de stroomstoring in Eindhoven", zegt Nicole van Batenburg, die zich bezighoudt met crisisbeheersing bij het Rode Kruis.

Gisteren werd bekend dat de Nederlandse Vereniging van Banken gaat adviseren om een bepaalde hoeveelheid contant geld in huis te hebben voor noodgevallen. Geldmaat, de beheerder van geldautomaten, zag diezelfde dag al een toename in geldopnames. Het ging om kleine bedragen, een paar tientjes per opname, maar Geldmaat zag een duidelijk effect van het advies.

'Zien we dan wel weer'

Toch is dat gedrag niet typerend voor Nederlanders. Volgens opiniepeiler Peter Kanne van Ipsos I&O blijkt uit onderzoek in vijftig landen dat Nederland juist zeer laag scoort op dit gebied. "Driekwart van de Nederlanders zegt: ik wil vandaag genieten en wat er morgen komt zien we dan wel weer."

En dat moet anders, vindt ook het kabinet. Daarom loopt er een landelijke campagne om burgers te vertellen wat ze zelf kunnen doen om zich klaar te maken voor dreigingen. Een noodpakket in huis hebben bijvoorbeeld. Volgens het Rode Kruis betekent dat in ieder geval: voldoende water en houdbaar eten op voorraad hebben. "Ook een radio is belangrijk, en een powerbank, een fluitje en bijvoorbeeld reddingsdekens", vertelt Van Batenburg.

Het Rode Kruis legde na de wereldwijde computerstoring afgelopen zomer uit wat iedereen in huis moet hebben:

De gemeente Lelystad wil alleen gevechtsvliegtuigen toestaan op Lelystad Airport als het vliegveld ook opengaat voor vakantievluchten. Dat zegt de gemeente in een reactie op de mededeling van het ministerie van Defensie dat het vliegveld de meest geschikte locatie lijkt als nieuwe vliegbasis voor F-35's.

Alleen jachtvliegtuigen op Lelystad Airport is voor wethouder Dennis Grimbergen onbespreekbaar. De mogelijke komst van de vliegtuigen mag volgens de wethouder geen belemmering vormen voor de economische ontwikkeling van de regio.

Het provinciebestuur van Flevoland is het daarmee eens. De komst van gevechtsvliegtuigen is voor de provincie alleen bespreekbaar als de luchthaven ook opengaat voor groothandelsverkeer. "Daarbij is het behoud van een goed woon-, werk- en leefklimaat essentieel", zegt het provinciehuis,

Het vliegveld laat aan Omroep Flevoland weten contact te hebben gehad met het ministerie van Defensie. De directie laat aan de omroep weten dat niet duidelijk is of het vliegveld geschikt is voor gevechtsvliegtuigen: "Lelystad Airport is ingericht voor haar huidige activiteiten en in de toekomst voor commercieel handelsverkeer. Verder onderzoek van het ministerie van Defensie moet uitwijzen of Lelystad Airport een geschikte locatie is."

'Vraagt te veel van inwoners'

Naast Lelystad zijn ook voormalig vliegbasis De Peel (op de grens van Brabant en Limburg) en Groningen Eelde Airport (bij de grens van Drenthe en Groningen) opties. In Drenthe wordt teleurgesteld gereageerd op de plannen. Gedeputeerde Yvonne Turenhout vindt het onbegrijpelijk dat nog voordat begonnen is aan het herstellen van het vertrouwen in de politiek en het inlossen van de ereschuld aan de Groningers, er alweer een nieuw ingrijpend plan op tafel ligt.

"We hadden echt verwacht dat Groningen Airport Eelde niet verder onderzocht zou worden en dat het zou afvallen als potentiële locatie voor jachtvliegtuigen", reageert Turenhout bij RTV Drenthe. "Het is voor ons glas- en glashelder: het is niet onderhandelbaar. Straaljagers op Eelde vraagt te veel van onze inwoners."

De provincie Limburg is nooit voorstander geweest van de heropening van vliegbasis De Peel, meldt L1 Nieuws. Ook de omliggende gemeenten in Limburg en Oost-Brabant zijn geen voorstander van een heropening. Twente Airport en vliegbasis Woensdrecht zijn ook nog in beeld, maar alleen voor de helft van de behoefte, omdat meer omwonenden hier geluidshinder zouden ervaren.

Lelystad Airport was oorspronkelijk bedoeld als commerciële luchthaven om vakantievluchten van Schiphol over te nemen, maar zover is het nooit gekomen. Een meerderheid van de Tweede Kamer verzette zich tegen de opening van de luchthaven. Er zouden te veel negatieve gevolgen zijn voor het klimaat en de volksgezondheid.

It’s perhaps not fair, but even if you have the best idea for a compelling video, few things will make people switch off than poor lighting. Good light and plenty …read more

De voormalige Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft in Amsterdam de Gouden Medaille ontvangen. Ze kreeg de onderscheiding uit handen van burgemeester Femke Halsema voor haar "verdiensten als bondskanselier en in het bijzonder voor haar grote invloed op Europa".

Het gaat om de hoogste gemeentelijke onderscheiding van de stad die eerder werd toegekend aan onder anderen Nelson Mandela (1999) en Winston Churchill (1946). Halsema benadrukte dat Merkel de geest van vrijheid belichaamt "waarmee Amsterdam zich identificeert". Ook werd ze geprezen als een leider "met een standvastige toewijding aan de rechtsstaat, die consequent boven de partijbelangen uitsteeg".

Eerder vandaag signeerde Merkel haar pas uitgebrachte boek Vrijheid, waarin ze terugblikt op haar jeugd en politieke carrière. Belangstellenden stonden uren in de rij voor een gesigneerd exemplaar, meldt stadszender AT5. Later op de avond gaf de oud-bondskanselier een lezing in de hoofdstad, waarna ze werd geïnterviewd door schrijver Arnon Grunberg.

De uitreiking vond plaats in besloten kring in de ambtswoning van de burgemeester. De onderscheiding werd voor het laatst in 2022 toegekend aan Jacques Grishaver, voor zijn rol bij de totstandkoming van het Nationaal Holocaust Monument.

De wens van Donald Trump om voormalig tv-presentatrice Kari Lake aan te stellen als directeur van Voice of America baart medewerkers van de omroep zorgen. Journalisten van de omroep zeggen anoniem tegen CNN huiverig te zijn voor dat scenario. Trump wil dat Lake de leiding neemt over de officiële buitenlandse zender van de VS, maar kan haar niet zomaar aanstellen.

Lake was bijna dertig jaar nieuwslezer bij Fox, tot ze na ophef over desinformatie over de coronapandemie vertrok. Ze ging de politiek in namens de Republikeinen en werd een van de favorieten van Trump.

Op Trumps eigen socialemediaplatform Truth Social zegt hij dat Lake bij Voice of America "de Amerikaanse waarden van vrijheid eerlijk en nauwkeurig zal uitzenden, in tegenstelling tot de leugens die fake news media verspreiden".

Bij de gouverneursverkiezingen in Arizona van 2022 beloofde Lake de "ergste nachtmerrie" van journalisten te worden. Ze verloor, maar blijft tot op de dag vandaag volhouden dat zij de rechtmatige winnaar was. Trump zou overwogen hebben nog om niet JD Vance, maar Lake aan te stellen als running mate tijdens de verkiezingen.

Onafhankelijk

Voice of America is sinds de Tweede Wereldoorlog de officiële buitenlandse omroep van de VS, met een dagelijks bereik van ruim 300 miljoen mensen in ruim 40 landen. Onder de omroep vallen titels als Radio Free Europe/Radio Liberty en Middle East Broadcasting Networks.

Normaal gesproken kiest het Witte Huis niet de directeur van Voice of America. Daar zijn ingewikkelde procedures voor opgesteld juist om geen directe invloed vanuit het Witte Huis te hebben.

Trump zegt in zijn statement dat Lake zal worden benoemd door een nog aan te stellen hoofd van de Agency for Global Media, waar Voice of America onder valt. Die naam zegt hij later bekend te zullen maken.

Google kondigt in samenwerking met Samsung en Qualcomm het Android XR-besturingssysteem aan. Het platform is bedoeld voor 'extended reality'-headsets en -brillen. De software is nu voor ontwikkelaars beschikbaar. Tegelijkertijd kondigt Samsung Project Moohan aan, een XR-headset.

De Belgisch-Marokkaanse artiest Dystinct is in de prijzen gevallen bij de eerste editie van de Billboard Arabia Music Awards in Riyad. De artiest was vijf keer genomineerd, voor Top Male Artist, Top New Artist, Top Magharebi Song, Artist of the Year Magharebi en Top Male Artist Magharebi. De laatste twee nam hij mee naar huis. Daarmee is Dystinct, wiens echte naam Iliass Mansouri is, de eerste artiest uit de Lage Landen die deze prijzen wint.

Dystinct beschouwde zijn nominaties al als overwinning, zegt hij vanuit Riyad tegen de NOS. Zelf noemt hij het "winst voor Arabische muziek". "Het was de eerste Arabische editie en daarmee ook een kans voor alle Arabische artiesten om zichzelf te laten zien en onze cultuur wereldwijd te promoten. Het is geweldig om daar deel van uit te mogen maken. En dat ik dan twee prijzen mag meenemen maakt me de gelukkigste persoon ooit, echt gek."

Mijlpaal

De reguliere prestigieuze Billboard-awards worden al jaren in de Verenigde Staten georganiseerd. Deze eerste editie in Saudi-Arabië wordt gezien als belangrijke gebeurtenis, omdat de prijzen wereldwijd worden erkend en worden gezien als mijlpaal in de carrière van een artiest.

Volgens Rami Zeidan, algemeen directeur van Billboard Arabia en Mike Van, directeur van Billboard, is de awardshow een "historische gebeurtenis". Volgens hen weerspiegelt de show de snelle groei van de industrie in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, regio's die steeds belangrijker worden voor wereldwijde muziekplatforms.

Erkenning voor Arabische muziekindustrie

Ook Nancy Ajram, Elissa en Amr Diab stonden in het rijtje met genomineerden - artiesten die al jaren aan de top staan in de Arabische muziekindustrie, vergelijkbaar met Beyoncé of Taylor Swift in de Verenigde Staten. "Veel van die artiesten zijn mensen naar wie ik al jaren opkijk, dus het is een raar idee dat je er ineens tussen zit", zegt Dystinct.

Dystincts overwinning bij de awardshow markeert niet alleen een belangrijk moment in zijn carrière, maar zegt volgens hem ook iets over de groei van de Arabische muziekindustrie. "Het versterkt onze cultuur wereldwijd en biedt nieuwe kansen voor artiesten. Ik vond het vooral mooi om te zien hoe de oude en nieuwe generatie samenkomen", zegt hij.

Wereldwijd succes

Dystinct begon zijn carrière met het maken van Nederlandstalige muziek, maar voelde al snel de behoefte om meer te doen met zijn Marokkaanse achtergrond. Die stap bracht hem niet alleen een publiek in de Arabische wereld, maar ook daarbuiten. Tijdens zijn uitverkochte tour door de Verenigde Staten en Canada zag hij hoe zijn stem over grenzen heen resoneert. "Zelfs mensen die de taal niet spreken, kennen mijn teksten van begin tot eind, heel bijzonder."

Zijn nummer Ghazali werd tijdens het WK 2022 in Qatar gedraaid bij wedstrijden van het Marokkaanse elftal en bereikte al snel in achttien landen de nummer 1-positie. Dit internationale succes heeft hem, met 7,3 miljoen maandelijkse Spotify-luisteraars en een miljoen volgers op Instagram, wereldwijd een toonaangevende artiest gemaakt. "Ik zou het nog steeds heel tof vinden als ik ook eens wordt gedraaid door een Radio 538. Ik ben ervan overtuigd dat ook hun luisteraars mijn muziek en onze cultuur zouden waarderen."

"Ja, dit is een genocide", schreef de prominente Israëlische historicus Amos Goldberg dit voorjaar in een essay. Inmiddels is het volgens meer deskundigen en organisaties duidelijk dat Israël genocide pleegt op de Palestijnse bevolking in Gaza. Amnesty International was vorige week de eerste grote mensenrechtenorganisatie die tot deze conclusie kwam.

Volgens Amnesty is het de bedoeling van Israël om de Palestijnen in Gaza "gedeeltelijk of volledig te vernietigen". Het leger doodt en verwondt Palestijnen, en creëert onmenselijke leefomstandigheden door het vernietigen van infrastructuur, massale evacuatiebevelen en het belemmeren van humanitaire hulp, is te lezen in het 300 pagina's tellende onderzoeksrapport.

Het woord genocide valt steeds vaker. Vorige maand stelde een speciale commissie van de VN vast dat de oorlogsvoering van Israël kenmerken vertoont van genocide. Paus Franciscus roept in zijn net verschenen boek op om te onderzoeken of Israël zich schuldig maakt aan genocide. De VN-rapporteur voor de bezette Palestijnse gebieden, Francesca Albanese, spreekt er al maanden van.

Dehumaniserende taal

Ook Israëlische onderzoekers spreken zich uit. Na een maand oorlog in Gaza waarschuwde de Israëlische Holocaust-historicus Omer Bartov dat het geweld van Israël in Gaza gestopt moest worden. "Er is nog tijd om Israël ervan te weerhouden dat zijn acties uitmonden in een genocide. We kunnen geen moment langer wachten." Inmiddels spreekt ook hij van genocide.

Begin dit jaar ondertekenden vijftig Israëlische onderzoekers een brief waarin ze de voorzitter van Yad Vashem, het Holocaust-monument in Israël, oproepen om zich uit te spreken tegen politici die "aanzetten tot uitroeien". Het dehumaniseren van Palestijnen kan leiden tot het plegen van genocide, stellen zij. "Dit is een belangrijke les die de mensheid heeft geleerd van de Holocaust."

Ze wijzen op taalgebruik van Israëlische politici, dat ook wordt genoemd in het rapport van Amnesty en dat mogelijk als bewijs gebruikt kan worden. De Israëlische president Herzog zei kort na de terreuraanslag van Hamas dat er "geen onschuldige burgers zijn in Gaza". Politici, legerleiders en militairen spraken over een totale verwoesting van Gaza. Ministers hebben opgeroepen tot een etnische zuivering van Palestijnen.

"Elke genocide ziet er anders uit en niet bij elke genocide worden miljoenen of de hele groep gedood", aldus Amos Goldberg, hoogleraar aan de Hebrew University in Jeruzalem. Hij wijst op moordpartijen, verdrijving, massagraven, executies en de "vrijwel totale vernietiging van infrastructuur, opzettelijke hongersnood en het blokkeren van humanitaire hulp".

Grote delen van Gaza zijn volledig verwoest door het leger, inclusief de huizen, moskeeën, begraafplaatsen, archieven, rechtbanken, bakkers, markten en scholen. Alle universiteiten zijn verwoest, net als bijna alle ziekenhuizen. Goldberg spreekt van een genocide, "want Gaza bestaat niet meer". Een uitkomst die volgens hem bedoeld is door Israëls leiders.

'Moeilijk te bewijzen'

Rechters moeten vaststellen of er volgens juridische standaarden genocide gepleegd wordt. Een jaar geleden begon Zuid-Afrika een genocidezaak tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Kort daarna kwam het hof met een tussenvonnis waarin het Israël oproept alles te doen om genocide te voorkomen. Ook oordeelde het hof dat er een risico is dat het recht van de Palestijnen om beschermd te worden tegen genocide "onherstelbaar geschonden" wordt.

Het kan nog vele jaren duren voor het gerechtshof tot een definitieve uitspraak komt. De recentste genocidevonnissen gingen over de genocides in Rwanda en Srebrenica, die in de jaren negentig werden gepleegd. "Dat laat wel zien dat genocide juridisch bijna nooit aan te tonen is", zegt Iva Vukusic, historicus en genocide-onderzoeker aan de Universiteit Utrecht.

Het leidt onder onderzoekers tot discussie over de definitie. "Als het juridisch bijna nooit kan worden aangetoond, is de vraag hoe bruikbaar de term is", zegt Vukusic. "Staten hebben de verplichting om genocide te voorkomen en te bestraffen, maar die bereidheid is er vaak niet. Na de Holocaust spraken we van 'nooit meer', maar het gebeurt steeds weer."

Om tot een veroordeling voor genocide te komen moet aangetoond worden dat de daders een groep op basis van ras, etniciteit, nationaliteit of religie geheel of gedeeltelijk willen vernietigen. Dat is heel lastig, want voor rechters moet die intentie onomstotelijk bewezen zijn. Rapporten kunnen daarbij een rol spelen.

Net als organisaties spreken politici ook zonder vonnis van genocide. In 2021 bestempelde de Tweede Kamer bijvoorbeeld de misdaden van IS tegen de jezidi's in Irak als genocide, uit erkenning voor de slachtoffers en om politieke druk uit te oefenen. De Verenigde Staten erkennen de onderdrukking van de Rohingya in Myanmar als genocide. In beide gevallen was er geen juridische uitspraak gedaan.

In Israël is veel kritiek op de beschuldiging van genocide. Het buitenlandministerie noemde het rapport van Amnesty "vals en gebaseerd op leugens". Israël zegt steevast dat het vecht tegen Hamas en dat het veel doet om burgerslachtoffers te voorkomen. Over de omstreden retoriek wordt gezegd dat die uit de context is gehaald, of door commandanten niet is opgevolgd met bevelen.

De Israëlische tak van Amnesty werkte niet mee met het rapport en noemde de conclusie voorbarig. Dit in tegenstelling tot Palestijnen in Gaza: zij zeggen al een jaar dat er genocide op hun volk wordt gepleegd.

As part of a phosphorescence detector, [lcamtuf] has been working with photodiodes. The components, like all diodes, have some capacitance at the junction, and this can limit performance. That’s why …read more

Sinds vijftien jaar weten we dat alle niet-Afrikaanse mensen op de wereld een beetje neanderthaler-DNA met zich meedragen, zo'n 1 tot 2 procent. De vraag was wannéér die vermenging precies had plaatsgevonden. Daarop hebben wetenschappers nu een antwoord gevonden: in een enkele periode, van 50.500 tot 43.000 jaar geleden.

Daarmee is de laatste vermenging tussen de moderne mens en de neanderthalers preciezer dan ooit in kaart gebracht. Voor de studie is het DNA gebruikt van meer dan 300 mensen die leefden tussen 45.000 jaar geleden en nu. Daaronder is ook het oudste DNA van een moderne mens, die zo'n 45.000 jaar geleden leefde.

De resultaten worden beschreven in twee afzonderlijke studies, die zijn gepubliceerd in de bladen Science en Nature. De resultaten zijn ook in overeenstemming met eerder archeologisch en DNA-onderzoek, waaruit blijkt dat de homo sapiens en de neanderthalers in die tijd in hetzelfde gebied in Eurazië leefden.

De onderzoekers houden wel een kleine slag om de arm. "We laten zien dat de periode van vermenging behoorlijk complex was en een flinke tijd kan hebben geduurd", vertelt Benjamin Peter van het Max Planck Instituut in Leipzig. "Verschillende groepen kunnen zich hebben afgescheiden en andere groepen kunnen zich langere tijd hebben vermengd. Maar een enkele langere periode van vermenging komt het best overeen met onze data."

Eerdere vermenging

Het zijn mooie en goed uitgevoerde studies, vindt Wil Roebroeks, hoogleraar paleontologische archeologie aan de Universiteit Leiden en expert op het gebied van neanderthalers. "Tot nu toe gingen we uit van een langere periode waarin de vermenging plaatsvond."

Hij maakt wel een kleine nuance: ook in eerdere perioden hebben neanderthalers en moderne mensen herhaaldelijk samen nakomelingen gekregen. "Maar van die oudere vermengingen is in ons DNA niets meer terug te vinden. Al ons neanderthaler-DNA stamt uit die laatste periode van vermenging, vlak voor de neanderthaler uitstierf."

Hij benadrukt dat door genetisch onderzoek 'neanderthaler' en 'moderne mens' eigenlijk verouderde termen zijn geworden. "Vroeger dachten onderzoekers dat soorten star en onveranderlijk waren. Sinds Darwin weten we dat soorten continu veranderen en de genetica laat dit nu ook heel mooi zien voor het verre verleden. Je kunt bijna niet meer spreken van 'de neanderthaler', je hebt allerlei verschillende mixen, variërend in tijd en ruimte."

Daar komt bij dat een groot deel van onze genetische kennis over de neanderthalers is gebaseerd op resten in een klein gebied in de noordelijke delen van Europa, uit de laatste fase van hun bestaan. "Rond de Middellandse Zee zullen de neanderthalers weer andere eigenschappen hebben gehad."

Overlevingsvoordeel

Uit het onderzoek in Science blijkt dat sommige delen van ons genoom (de verzameling van alle genen van de chromosomen van een organisme) relatief veel neanderthaler-DNA hebben, terwijl het in andere delen nauwelijks of helemaal niet aanwezig is. Dat is waarschijnlijk een indicatie voor welke eigenschappen een voordeel hadden voor de moderne mens, en welke niet.

"De neanderthalers woonden al een paar honderdduizend jaar in Europa", legt Roebroeks uit. "Ze waren goed aangepast aan de leefomgeving, aan temperatuur en ziekteverwekkers. Die eigenschappen zal de moderne mens hebben overgenomen, terwijl andere eigenschappen juist een kleinere kans op overleven gaven."

Een flink deel van de veelvoorkomende genen heeft inderdaad te maken met het immuunsysteem, het huidpigment en de stofwisseling. Eén specifiek gen dat de moderne mens van de neanderthaler heeft overgenomen zou bijvoorbeeld extra bescherming geven tegen het coronavirus.

"Het is fantastisch dat we terug in de tijd kunnen kijken en zien hoe de eigenschappen die we hebben overgenomen van onze evolutionaire neven en nichten in de loop van de tijd zijn veranderd", zegt Priya Moorjani, een van de onderzoekers. "Daardoor kunnen we de dynamiek van de vermenging van de neanderthalers en de moderne mens beter begrijpen."

De gemeente Amsterdam wil het voetbalaanbod voor vrouwen en meiden in de stad uitbreiden. Er wordt 2,5 miljoen euro geïnvesteerd in het opzetten van meer meidenteams en in de werving van vrouwelijke trainers, coaches en bestuursleden.

Er zijn nog te weinig voetbalverenigingen met afdelingen voor jonge vrouwen, terwijl vrouwenvoetbal al jaren aan populariteit wint, zegt sportwethouder Sofyan Mbarki. "Zo is er in Zuidoost anno 2024 nog geen vitale meidenvoetbalafdeling aanwezig, terwijl de behoefte wel groot is. Deze meiden moeten noodgedwongen naar bijvoorbeeld Oost", citeert stadzender AT5 de wethouder.

Met de financiële bijdrage moeten acht 'meidenhubs' op strategische locaties in de stad worden opgezet. Deze hubs zullen langdurig door de gemeente worden ondersteund om de instroom van meiden te vergroten en hen de mogelijkheid te bieden om op hun eigen niveau te spelen. Het doel is dat alle Amsterdamse meiden en vrouwen binnen een straal van 3 kilometer bij een club kunnen voetballen.

Daarnaast werkt de gemeente aan een programma om het aantal vrouwelijke bestuurders in de sport te vergroten. Het percentage vrouwelijke bestuurders ligt momenteel nog onder de 15 procent. Ook is het de bedoeling dat er jaarlijks een internationaal toernooi tussen vier vrouwenteams wordt georganiseerd.

ASML gaat meer financieel bijdragen aan verlieslijdende bouwprojecten in de provincie Noord-Brabant. Het bedrijf steunt nog eens vier bouwprojecten in Eindhoven, Veldhoven en Helmond, voor in totaal bijna 1100 woningen. Het is niet duidelijk hoeveel ASML aan de projecten meebetaalt.

Voicemod brengt de Key-dongel voor stemvervorming op consoles uit in de Verenigde Staten. Later wil het bedrijf het apparaatje ook in andere landen uitbrengen. Eerder werd de Key-dongel getest in de VS, het Verenigd Koninkrijk en Europa.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zegt dat er wordt gewerkt aan het terughalen van een Amerikaanse gevangene die in Syrië is gevonden. Travis Timmerman zegt dat hij meer dan een half jaar in een cel heeft gezeten en deze week door gewapende rebellen is vrijgelaten.

Toen video's van een Engelssprekende man op sociale media circuleerden, was niet meteen duidelijk dat het ging om Timmerman. Even werd gedacht dat het Austin Tice betrof, een Amerikaanse journalist die twaalf jaar geleden is verdwenen in Syrië.

Maar dat blijkt dus niet te kloppen. Rebellengroep Hayat Tahrir al-Sham (HTS) heeft bevestigd dat de man op de beelden Travis Timmerman is. Tegen een journalist van CBS News zegt hij dat hij maandag wakker werd toen twee gewapende mannen met een hamer de deur van de gevangenis openbraken.

Hij zegt tegen Al Arabiya dat hij nog nooit van de zaak van Austin Tice heeft gehoord:

De Amerikaan heeft met een grote groep bevrijde gevangenen het gebouw verlaten en geprobeerd naar Jordanië te komen. Timmerman beweert dat hij zeven maanden geleden te voet vanuit Libanon de grens met Syrië is overgestoken en toen is opgepakt. Hij zou met een pelgrimstocht bezig zijn geweest.

In de gevangenis is hij goed behandeld. "Ik ben nooit geslagen en de bewakers behandelden mij fatsoenlijk." Wel vond hij het moeilijk dat hij niet naar de wc kon wanneer hij wilde. Dat mocht hij maar drie keer per dag.

Onduidelijkheid over Tice

Over het lot van Austin Tice wordt in het duister getast. De journalist, die onder meer schreef voor The Washington Post, ging na het uitbreken van de burgeroorlog naar Syrië.

De Verenigde Staten nemen aan dat hij destijds door regeringstroepen is ontvoerd. Na zijn verdwijning zijn er nog beelden verspreid waarop hij geblinddoekt was te zien.

Minister Blinken heeft geen nieuwe informatie over Tice, zegt hij, maar de zoektocht naar Tice gaat wel verder.

De Russische raketgeleerde Michail Sjatski is vlak bij Moskou doodgeschoten, melden meerdere Oekraïense media op basis van bronnen binnen de Oekraïense veiligheidsdiensten. Vermoedelijk is hij gedood door de militaire geheime dienst van Oekraïne.

Ook de anti-Kremlin-journalist Aleksandr Nevzorov meldt de dood van Sjatski op zijn Telegramkanaal. Volgens ooggetuigen werd de wetenschapper dinsdagavond rond 21.00 uur in een park doodgeschoten.

Sjatski was bij het Experimental Design Bureau Marsvan hoofdontwerper van de nieuwste rakettechnologie, die zou worden gebruikt in Russische kruisraketten en drones. Ook gaf hij les op het Moskouse Luchtvaartinstituut en speelde hij een belangrijke rol bij de toepassing van kunstmatige intelligentie in raketten en vliegtuigen.

Volgens een bron binnen de Oekraïense inlichtingendiensten was Sjatksi een 'legitiem doelwit' omdat hij als ontwerper betrokken is bij drones en vliegtuigen die worden ingezet in Oekraïne. Het Kremlin heeft nog niet officieel gereageerd op de meldingen van Sjatsky's dood.