Aggregator
Amazon launches low-price Amazon Bazaar service in 14 markets
Chaos in ochtendspits op snelwegen Oost-Nederland door ongelukken
Meerdere ongelukken hebben vanochtend tot chaos geleid op snelwegen in Oost-Nederland. Door ongelukken kwam het onder meer vast te staan op de A12, A50 en de A28.
Rijkswaterstaat waarschuwde voor hinder en adviseerde automobilisten richting Arnhem via de A12 en A50 de reis indien mogelijk uit te stellen. Kort na 09.00 uur werd dat advies ingetrokken.
Vooral op knooppunt Beekbergen ging het flink mis. Een vrachtwagen die daar op de A1 van de rijbaan schoot raakte meerdere vangrails en schoot door de middenberm.
Brandstof opruimenDe truck kwam tot stilstand boven op een vangrail, blokkeerde de volledige rijbaan en verloor diesel uit een gescheurde tank. Het opruimen en herstellen van de schade duurt waarschijnlijk tot vanmiddag. Ambulancepersoneel controleerde de chauffeur, maar hij hoefde niet naar het ziekenhuis.
Ook elders ontstonden er files door ongelukken. Op de A12 bij knooppunt Waterberg was er een botsing met enkele auto's. Bij knooppunt Grijsoord gingen er vanwege een ongeval enkele rijstroken richting Arnhem dicht. Daardoor ontstond er een lange file op de A50 vanaf Hoenderloo, meldt de ANWB.
Op de A28 bij Nunspeet gebeurde eveneens een ongeluk. Daar liep de vertraging rond 07.45 uur op tot meer dan een uur. Rijkswaterstaat leidde het verkeer om over de vluchtstrook.
Veon lifts FY EBITDA outlook again after 20% organic growth in Q3
Zeker 31 doden bij gevangenisrellen in Ecuador
In Ecuador zijn bij een opstand in een gevangenis zeker 31 mensen omgekomen. Het gebeurde in de havenstad Machala, in het zuiden van het Zuid-Amerikaanse land. Tientallen anderen raakten gewond.
Volgens de autoriteiten kwamen de meeste gevangenen om het leven door verstikking. Meer details over hoe de gevangenen stierven werden niet gegeven.
Omwonenden van de gevangenis in Machala hoorden schoten, explosies en noodkreten vanuit het complex. Ook een politieagent raakte gewond.
"De bevoegde autoriteiten werken aan een grondig onderzoek naar de gebeurtenissen", aldus de gevangenisdienst van het land.
Geweld komt veel voor in de vaak overvolle gevangenissen in het land. In dezelfde gevangenis kwamen zo'n drie weken geleden nog veertien mensen om. Inwoners van Machala eisen al langer dat de bewuste gevangenis verdwijnt uit het centrum.
SKT to reduce workforce by up to 30% - report
Recreating the Destroyed Case of LGR’s Rare 1980s Laptop
Klimaattop in Brazilië van start na jaar vol vertragingen en tegenvallers
Vandaag begint in Brazilië de klimaattop in Belém, op de rand van de door klimaatverandering bedreigde Amazone. De teleurstelling van de vorige top in Azerbeidzjan ligt nog vers in het geheugen: toen liepen wekenlange onderhandelingen over klimaatfinanciering uit op een kater voor ontwikkelingslanden. Ook dit keer is succes zeker niet verzekerd.
VN-chef Guterres en president Lula van Brazilië riepen de aanwezigen bij de opening op om alle beloftes van de afgelopen jaren nu echt om te zetten in actie. Brazilië richt een internationaal fonds op voor de bescherming van regenwouden en heeft daar al in de eerste dagen enkele miljarden voor opgehaald, waarvan 5 miljoen euro van Nederland.
Het is een concreet resultaat op een bijeenkomst met een stroeve aanloop. Want al begin dit jaar werd bijvoorbeeld duidelijk dat veel landen niet stonden te dringen om hun klimaatambities kenbaar te maken, tien jaar na het klimaatakkoord van Parijs.
De meeste landen kwamen de afspraak niet eens na om klimaatplannen tot 2035 in te dienen, ook niet na uitstel. Zeker de rijke landen, die historisch de meeste opwarming van de aarde hebben veroorzaakt, kwamen schoorvoetend of helemaal niet over de brug.
Europees doel verwaterdDe EU kwam pas vorige week met de klimaatambities voor 2040. En ook al ziet de EU op klimaatgebied een voortrekkersrol voor zichzelf weggelegd, dat doel was wel afgezwakt. Na lang steggelen besloten de lidstaten om op de klimaattop uit te spreken dat ze de uitstoot van broeikasgassen met 66,25 procent tot 72,5 procent willen terugbrengen in 2035.
"Het is minder dan verwacht, maar het effect is niet heel groot", reageert Michel den Elzen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) over de EU-plannen. Hij is een van de onderzoekers die meeschreef aan het rapport waarin de VN concludeert dat de wereld niet op koers ligt om de klimaatdoelen van Parijs te halen. "De verwatering is jammer, maar het verschil is niet heel groot. De Europese uitstoot is 6 procent van het totaal."
Groter is de impact van de opstelling van de Verenigde Staten en China, ziet Den Elzen. Die zijn samen goed voor ongeveer 40 procent van de mondiale broeikasgassenuitstoot.
"De plannen van China vallen wel enigszins tegen", vindt de onderzoeker. "Wat ze hebben ingediend is eigenlijk richting het huidige beleid." Dat wil dus zeggen: de Chinezen halen deze doelen sowieso wel, daar hoeven ze niets extra voor te doen. Bij het sluiten van het Parijsakkoord was het juist de afspraak om alsmaar ambitieuzere doelen te stellen.
Een land dat wel op tijd was met zijn plannen was de VS. Al onder Biden kwamen de Amerikanen met een ambitieus plan (tussen de 61 en 66 procent minder uitstoot in 2035). Maar een van de eerste wapenfeiten van Bidens opvolger Trump was dat hij de VS terugtrok uit het Parijsakkoord. Bidens klimaatplannen zullen onder Trump dus ook niet tot landelijk klimaatbeleid leiden.
Sowieso hangt de schaduw van Trump over de hele top. "De VS is wel de grootste tegenvaller dit keer", gaat Den Elzen verder. "Het Amerikaanse vertrek komt neer op een toename van 2 gigaton CO2 in 2035. De toename van die Amerikaanse uitstoot zal een deel van de extra inspanning van andere landen teniet doen."
MutirãoDe vertragingen en tegenvallers leiden bij voorbaat al tot een sfeer die anders is dan in Parijs in 2015, ziet Den Elzen. "Toen was er een hele andere dynamiek. Ver van tevoren kwamen China en de VS al met een aangescherpte doelstelling." En ook in 2021, in Glasgow, brachten landen plannen mee om uiteindelijk op netto nul broeikasgassenuitstoot te komen.
Hoe anders is het nu. Er zijn aanscherpingen, maar die schieten nog altijd ruim tekort. En nog tijdens de top moeten nieuwe doorrekeningen verschijnen van de klimaatplannen die veel te laat zijn ingediend.
Om de moed erin te houden heeft Brazilië de top tot een mutirão gedoopt, vrij vertaald een collectieve inspanning met een gemeenschappelijk doel. Of die collectieve inspanningen en het gemeenschappelijke doel niet te zwaar onder druk staan door de geopolitieke werkelijkheid, zal de komende twee weken blijken.
Wekdienst 10/11: Verkenner praat met D66, VVD en CDA • Start klimaattop Brazilië
Goedemorgen! Verkenner Wouter Koolmees gaat verder met de gesprekken over een nieuw kabinet en klimaattop COP30 van start in Brazilië.
Eerst het weer: vandaag is er een mix van zon en wolken, met de meeste zon voor het oosten van het land. Bij een meest matige zuidenwind is het hooguit 12 graden. Later vanmiddag neemt de bewolking toe en vanavond volgen vanuit het zuidwesten buien.
Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.
Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?Een einde aan de wekenlange shutdown in Amerika is in zicht. Een groep van acht Democraten heeft ingestemd met een wetsvoorstel dat tijdelijke financiering van de overheid mogelijk maakt. Hiermee kunnen de meeste federale diensten tot en met januari gefinancierd worden.
De Republikeinen en de Democraten die zich bij hen hebben aangesloten, hebben samen de 60 stemmen die hiervoor nodig waren bereikt. Eén Republikein, Rand Paul, stemde tegen.
De overheid ging op 1 oktober 'dicht' omdat Democraten en Republikeinen in het Congres het niet eens konden worden over een nieuwe begroting. Het grootste struikelblok voor de Democraten was het veiligstellen van een verlenging van de zorgverzekering voor miljoenen Amerikanen. Daar zal in december over worden gestemd, zonder verdere toezeggingen van de Republikeinen.
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:De eerste Marsmissie in jaren van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is uitgesteld. Het aftellen werd met nog maar 4 minuten en 33 seconden te gaan afgebroken vanwege slechte weersomstandigheden.
Fijne dag!
Einde shutdown VS dichterbij na zwichten groep Democraten in Senaat
Een einde aan de wekenlange shutdown in Amerika lijkt in zicht. Een groep van acht Democraten heeft ingestemd met een wetsvoorstel dat tijdelijke financiering van de overheid mogelijk maakt. Hiermee kunnen de meeste federale diensten tot en met januari gefinancierd worden.
De Republikeinen en de Democraten die zich bij hen hebben aangesloten, hebben samen de 60 stemmen die hiervoor nodig waren bereikt. Eén Republikein, Rand Paul, stemde tegen.
De overheid ging op 1 oktober 'dicht' omdat Democraten en Republikeinen in het Congres het niet eens konden worden over een nieuwe begroting. Het grootste struikelblok voor de Democraten was het veiligstellen van een verlenging van de zorgverzekering voor miljoenen Amerikanen.
Dat is met dit wetsvoorstel niet gelukt. Met deze deal krijgen de Democraten alleen in december de kans om te stemmen over een verlenging, zonder enige garantie op succes. Wel worden de massaontslagen teruggedraaid van federale werknemers sinds de sluiting op 1 oktober begon.
Correspondent Verenigde Staten Sjoerd den Daas:"Trump en de Republikeinen in het Congres hadden erop gemikt dat er vanzelf wel genoeg Democraten zouden buigen, en zouden gaan meestemmen met de Republikeinen. Die hadden minimaal zeven Democraten nodig om hun begroting door de Senaat te krijgen.
Lange tijd hielden zij hun poot stijf. Ze wilden dat aflopende subsidies op Obamacare-zorgverzekeringen zouden worden verlengd, en hoopten de Republikeinen tot een deal te dwingen. Uiteindelijk trekken de Republikeinen toch aan het langste eind, en lijken de intimidatietactieken van Trump effect te sorteren.
Door de shutdown te gebruiken om - onwettig - ambtenaren te ontslaan, en te dreigen dat honderdduizenden ambtenaren die tijdens de shutdown thuis kwamen te zitten niet betaald zouden krijgen, zijn er toch meerdere Democraten op hun schreden teruggekeerd. Ook eiste Trump dat tijdens de shutdown uitbetalingen van voedselbonnen volledig tot stilstand zou komen.
De druk werd een handvol Democraten te groot, de shutdown duurde voor precies genoeg Democraten te lang om te breken met hun partijstandpunten, zo bleek zondagavond. Veel hebben zij niet teruggekregen voor de bijna zes weken waarin de Democratische Partij de druk op de Republikeinen juist met succes op leek te voeren: het enige wat hen nu rest is een stemming op een later moment over een eventuele verlenging van subsidies op Obama-care."
De shutdown, die inmiddels 41 dagen duurt, is de langste ooit. En dat heeft grote gevolgen. Ambtenaren kregen geen loon, vertragingen op vliegvelden namen hand over hand toe en 42 miljoen Amerikanen hadden minder geld voor boodschappen.
Senator King, een van de belangrijkste onderhandelaars over de gesloten overeenkomst, zei dat de schrijnende gevolgen van de recordlange shutdown voor een aantal Democratische senatoren reden was om te zwichten. "Ik denk dat mensen zeiden: 'We krijgen niet wat we willen', redeneerde King, "en ondertussen lijden veel mensen pijn".
Volgens partijleider Chuck Schumer "heeft Donald Trump het Amerikaanse volk gegijzeld door hen voedselhulp te ontzeggen terwijl hijzelf balzalen met gouden wc's bouwt". Omdat het nieuwe akkoord volgens hem niets doet aan problemen in de gezondheidszorg, stemde hij tegen. De onafhankelijke linkse Senator Bernie Sanders noemde het "een gruwelijke fout om nu te zwichten voor Trump".
Democraat Tim Kaine, die instemde met een eind aan de shutdown, noemt het echter winst dat de Senaat binnenkort zal stemmen over het schrappen van de zorgsubsidies. Republikeinen moeten dan met de billen bloot, stelt hij. "Congresleden weten dat hun kiezer verwachten dat ze ervoor zullen stemmen - en als ze dat niet doen zullen ze bij volgende verkiezingen misschien wel worden weggestemd."
De overheidssluiting is hiermee nog niet afgelopen. Het moet nog door het Huis van Afgevaardigden worden goedgekeurd en door president Trump worden ondertekend. Dat kan enkele dagen duren. Trump zei zelf tegen verslaggevers dat hij verwachtte dat de sluiting snel voorbij zou zijn. "Het lijkt erop dat we het einde van de shutdown naderen", zei hij.
Have They Found a Complete UNIX V4?
'Gehandicapte kinderen spelen vaker alleen in de speeltuin'
Minstens een op de drie kinderen met een handicap komt nooit bij een speelplek in de eigen buurt. Van de kinderen die dat wel doen, speelt een kwart daar vaak alleen. Bij niet gehandicapte kinderen gebeurt dat minder vaak: een op de tien heeft er mee te maken.
Dat zijn de conclusies van een jaarlijks onderzoek waaraan deze keer ruim 700 kinderen tussen 6 en 18 jaar meededen, onder wie 283 met een handicap. Het werd uitgevoerd door onderzoeksbureau Kien in opdracht van Stichting het Gehandicapte Kind, die zich inzet om gehandicapte kinderen uit hun isolement te halen.
Samen spelenDat dat isolement bestaat, werd jaren geleden al vastgesteld. Sindsdien zijn er op allerlei plaatsen 'samenspeeltuinen' bijgekomen. Die zijn zo ingericht, met toegankelijke speeltoestellen en overzichtelijke paden, dat ook kinderen met een lichamelijke of visuele beperking mee kunnen doen.
Op dit moment hebben 187 gemeenten ten minste één zo'n aangepaste speelplek ingericht, maar 155 hebben dat nog niet. De Stichting het Gehandicapte Kind roept die gemeenten op om in actie te komen. Het streven is dat volgend jaar ten minste 70 procent van alle gemeenten een Samenspeelplek hebben. Om dat te bereiken, moeten er nog vijftig bij komen.
"Door samen te spelen, leren kinderen zonder handicap dat verschillen erbij horen en dat iedereen iets kan bijdragen", zegt directeur Rebecca Gerritse van de stichting. "Dat is goed voor ieders ontwikkeling en voor de verbondenheid in onze samenleving. Daarom blijven wij ons best doen voor écht inclusieve speelplekken, waar ieder kind welkom is."
Vaker gepestVolgens het onderzoek voelen kinderen met een beperking zich vaker buitengesloten en gepest. "Ik vind het leuk om met andere kinderen te gamen omdat ik daar het gevoel heb dat ik erbij hoor", zegt de 12-jarige Kick, die optreedt als 'ambassadeur' van de stichting.
"Maar het liefst wil ik ook buiten kunnen spelen, net als mijn broer. Hij rent naar buiten en speelt met zijn vrienden in de speelplek bij ons om de hoek. Maar die is in het gras en daar kan ik met mijn rolstoel niet op. Dat voelt soms best oneerlijk."
Speciaal voor ouders van kinderen zonder handicap, is er nu aan het begin van de 'week voor het gehandicapte kind' een webpagina met tips om meer ontmoetingen te creëren tussen leeftijdgenootjes. Daar staat onder meer een oproep aan niet-gehandicapte kinderen om een samenspeelplek te bezoeken. Of om met je ouders aan te bellen bij een kind met een handicap en te vragen of die met jou iets leuks wil gaan doen.
Duitse jongen (17) aangehouden voor poging verbranden vlag Israël
In het Zuid-Duitse Lahr is een jongen van 17 aangehouden die ervan verdacht wordt een Israëlische vlag in brand te willen steken tijdens een herdenking van de Kristallnacht.
De herdenking vond 's middags plaats in een park. Daar hadden zich volgens de politie ongeveer 15 mensen verzameld om te herdenken en te bidden. Een groep jonge mannen verstoorde de bijeenkomst vervolgens "met luid geschreeuw en beledigingen", aldus de politie.
Wat was de Kristallnacht?In de nacht van 9 op 10 november 1938 werden verspreid over Duitsland en Oostenrijk Joden aangevallen, opgepakt of vermoord. Het was de eerste grootschalige pogrom sinds de nazi's aan de macht waren gekomen. Winkels van Joden werden geplunderd, synagogen in brand gestoken en huizen en begraafplaatsen vernield.
Honderden mensen werden omgebracht. Naar schatting 30.000 opgepakte Joden werden afgevoerd naar concentratiekampen. De Kristallnacht wordt ook wel de nacht van het gebroken glas genoemd. Het was de opmaat voor de genocide op Joden, de Holocaust.
De 17-jarige jongen zou toen een Israëlische vlag hebben gestolen en geprobeerd deze in brand te steken. Hij werd na een korte zoektocht aangehouden. Daarnaast is een 32-jarige man die de deelnemers aan de herdenkingsdienst zou hebben beledigd aangehouden. De politie is nog op zoek naar een derde man die ervan wordt verdacht een andere vlag te hebben vernield. Bij het incident is niemand gewond geraakt.
In Amsterdam is gisteren ook de Kristallnacht herdacht. De Duitse minister Karin Prien, achterkleindochter van een Joodse kruidenier, was daar een van de sprekers op de herdenking in de Portugese Synagoge. Het was de eerste keer dat een Duitse minister aanwezig is bij de jaarlijkse en zwaar beveiligde herdenking in Amsterdam.
Hackaday Links: November 9, 2025
Vrouw (24) overleden na beschieting in auto Rotterdam
De vrouw die afgelopen nacht werd neergeschoten in Rotterdam, is overleden. Dat meldt de politie op X. Het gaat om een vrouw van 24 uit Oss. Na de schietpartij hield de politie een man van 28 uit Nijmegen aan.
Er werd ook een andere man gearresteerd, maar die bleek niets met het incident te maken te hebben. De politie in Rotterdam is nog op zoek naar een man die na de schietpartij wegrende.
Volgens Rijnmond zat de vrouw met een of meerdere andere mensen in de witte Suzuki toen er geschoten werd. De schietpartij was op het Kralingseplein in Rotterdam, een verkeersknooppunt in de stad. Dat was in de nacht van zaterdag op zondag enige tijd afgesloten voor politieonderzoek.
Lancering van satellieten naar Mars opgeschort vanwege weer
De eerste Marsmissie in jaren van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is uitgesteld. De geplande lancering in Florida ging niet door vanwege slechte weersomstandigheden. Het is onduidelijk wanneer een nieuwe poging wordt gewaagd.
Het nieuws is bekendgemaakt door Blue Origin, het ruimtevaartbedrijf van Amazon-oprichter Jeff Bezos.
De lancering werd live uitgezonden, waarbij 4 minuten voor het hoogtepunt het slechte nieuws bekend werd:
Twee satellieten zouden met een raket van Blue Origin worden gelanceerd. In een livestream van het bedrijf was te zien dat de lancering herhaaldelijk werd uitgesteld en uiteindelijk is afgeblazen.
Het zou de eerste keer zijn sinds 2020 dat een NASA-missie vertrekt naar de rode planeet. De twee Marssatellieten heten Blue en Gold. Het is de bedoeling dat ze 3D-beelden gaan maken van de zonnewind rond Mars. Wetenschappers willen te weten komen hoe die wind de atmosfeer van de planeet enerzijds van energie voorziet, maar tegelijkertijd ook kapotmaakt.
Drones gezien bij Belgische kerncentrale Doel en luchthaven Luik
In België zijn opnieuw drones gesignaleerd, nu boven de kerncentrale in Doel. De uitbater van de kerncentrale, Engie, meldt dat er drie drones zijn gezien. Er zijn geen gevolgen voor de werking van de kerncentrale, meldt een woordvoerder aan de VRT.
Eerder op de avond werd het vliegverkeer op de luchthaven van Luik tot twee keer toe stilgelegd na meldingen van drones. Na een klein uur werd het vliegverkeer hervat.
De politie van Antwerpen meldt dat er afgelopen week twee drones in beslag zijn genomen en dat de piloten een bekeuring hebben gekregen. De piloten hadden hun vergunning niet op orde.
Britse hulpOok op andere luchthavens en bij militaire terreinen zijn de afgelopen weken drones gezien. Wie erachter zit is onduidelijk, al hebben verschillende landen bij verstoringen van het vliegverkeer gewezen naar Rusland.
De Britten hebben laten weten dat ze een anti-droneteam naar België sturen. Ook Frankrijk en Duitsland hebben mensen en materieel beschikbaar gesteld.
2025 Component Abuse Challenge: Dawg Gone LED Tester
Gewonden bij treinbotsing bij Slowaakse hoofdstad Bratislava
Bij een botsing tussen twee treinen in Slowakije zijn ongeveer dertig mensen gewond geraakt. Er zouden vijf zwaargewonden zijn. De trein van Nitra naar de hoofdstad Bratislava kwam in botsing met een andere trein, net buiten het station van Pezinok. In de treinen zaten vooral studenten, die op weg waren naar Bratislava.
Volgens de eerste berichten was het geen frontale botsing. Ook is geen van beide treinen ontspoord, zegt de politie. De directeur van de spoorwegen zegt dat een van de twee treinen waarschijnlijk door rood is gereden.
De hulpdiensten rukten massaal uit en het rampenplan werd in werking gesteld. Elf gewonden zijn naar ziekenhuizen in Bratislava gebracht. De overige passagiers zijn met bussen geëvacueerd van de plek van het ongeluk.
Onderzoek ingesteldEen passagier zegt tegen nieuwssite SME dat de trein remde, waarna er een klap volgde. "De sfeer is rustig en het treinpersoneel kwam onmiddellijk informeren hoe de passagiers eraan toe waren."
Het treinverkeer is in beide richtingen gestremd.
Premier Fico zegt dat er een onderzoek wordt ingesteld naar de oorzaak van het ongeluk. Er moet bekeken worden of er sprake was van een technisch defect of een menselijke fout. Morgenochtend komt het kabinet in spoedzitting bijeen.
Vorige maand kwamen twee sneltreinen frontaal met elkaar in botsing in Slowakije. Daarbij raakten zo'n honderd mensen gewond. De oorzaak was waarschijnlijk een menselijke fout.
Kristallnacht herdacht in Amsterdam: 'Joden voelen meer druk van antisemitisme'
In Amsterdam is vanavond stilgestaan bij de Kristallnacht. Precies 87 jaar geleden werden Joden in nazi-Duitsland het slachtoffer van een georganiseerde klopjacht. "Nu zijn Joden opnieuw bang", zei de Duitse minister Karin Prien op de herdenking in de Portugese Synagoge.
Net als andere sprekers waarschuwde Prien voor de gevaren van het opgelaaide antisemitisme. Het was de eerste keer dat een Duitse minister aanwezig is bij de jaarlijkse en zwaar beveiligde herdenking in Amsterdam.
Onderwijsminister Prien is van Joodse afkomst en geboren in de stad:
Amsterdam was een toevluchtsoord voor haar grootouders, die Duitsland in de jaren 30 hadden verlaten. "Daarvoor ben ik Amsterdam nog steeds enorm dankbaar", zei Prien in het Nederlands.
De aanslagen door Hamas op 7 oktober 2023 in Israël hebben de angst onder Joodse mensen aangewakkerd, vervolgde Prien. Ze legde ook een link met de Maccabi-rellen in Amsterdam een jaar geleden. "We hebben in Amsterdam gezien hoe snel haat in geweld kan veranderen."
De minister sprak desondanks ook van positieve ontwikkelingen. Ze verwees naar de wapenstilstand in Gaza tussen Hamas en Israël. "Dat geeft me hoop." Verder benoemde ze de inzet van maatschappelijke organisaties om antisemitisme en discriminatie aan te pakken.
Wat was de Kristallnacht?In de nacht van 9 op 10 november 1938 werden verspreid over Duitsland en Oostenrijk Joden aangevallen, opgepakt of vermoord. Het was de eerste grootschalige pogrom sinds de nazi's aan de macht waren gekomen. Winkels van Joden werden geplunderd, synagogen in brand gestoken en huizen en begraafplaatsen vernield.
Honderden mensen werden omgebracht. Naar schatting 30.000 opgepakte Joden werden afgevoerd naar concentratiekampen. De Kristallnacht wordt ook wel de nacht van het gebroken glas genoemd. Het was de opmaat voor de genocide op Joden, de Holocaust.
Auteur Jessica Durlacher vertelde op het podium dat haar vader een jaar voor de Kristallnacht uit Duitsland was gevlucht. Gerhard Durlacher werd uiteindelijk in Nederland alsnog opgepakt en overleefde verschillende concentratiekampen, maar zijn ouders werden door de nazi's vermoord. "Ze waren wel gevlucht, maar het had niets geholpen."
Ook zij legde een verband met de huidige spanningen in de maatschappij. Sinds de oorlog tussen Israël en Gaza losbarstte in 2023 zijn Holocaustherdenkingen extra beladen geworden. "Het roept zelfs agressie op, alsof het een vals beroep op deernis is. Die agressie is niet gericht tegen de regering in Israël die deze oorlog voert, maar tegen de voltallige Israëlische bevolking en diaspora."
Het aantal meldingen van geweld tegen of discriminatie van Joden is onverminderd hoog, zegt Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner tegen de NOS. Hij verwijst naar cijfers van de politie, die vorig jaar 880 antisemitische incidenten registreerde. Dat is evenveel als het jaar ervoor. In 2022 lag dit aantal nog fors lager: 549. Deze toename heeft alles te maken met de oorlog in Gaza.
Druk van antisemitismeWanneer je inzoomt op de hoeveelheid zaken die het OM heeft vervolgd, wordt de omvang van het probleem volgens Verdoner beter zichtbaar. Ruim een derde van alle behandelde discriminatiezaken vorig jaar had betrekking op antisemitisme. Dat aandeel lag nog hoger in 2023: toen was dat 48 procent van alle gevallen.
"Joden vormen slechts 0,3 procent van de bevolking. Dus niet alleen is het aantal incidenten hoog, de kans dat je zoiets meemaakt als Jood is heel erg groot", zegt hij. "We zien dat Joodse Nederlanders steeds meer de druk voelen van antisemitisme. Juist daarom is de herdenking van de Kristallnacht zo belangrijk."
Volgens Verdoner proberen Joden vaker hun identiteit te verbergen. "Als ze een taxi of eten bestellen gebruiken ze bijvoorbeeld een andere naam, omdat ze niet herkend willen worden. Dat is erg treurig." Hij zegt ook dat het lastiger wordt voor Joden om een zaal te huren voor religieuze evenementen uit vrees voor anti-Israëlische demonstraties.