Aggregator

Onvrede blijft na deal over onderwijsbezuiniging: 'Niet goed voor ons land'

4 weeks 2 days ago

Scholen en universiteiten zijn niet te spreken over de bezuinigingen op het onderwijs, waarover gisteravond een akkoord is gesloten tussen de coalitiepartijen en vier partijen uit de oppositie. Er is afgesproken dat de bezuinigingen worden afgezwakt naar 1,2 miljard.

Scholen en universiteiten vinden dat alsnog een fors bedrag. Nieuwe stakingen worden niet uitgesloten.

Gisteravond is afgesproken dat er 748 miljoen euro minder bezuinigd gaat worden dan de 2 miljard die het kabinet wilde besparen op Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. "Er is weliswaar wat teruggeschroefd, maar uiteindelijk kijken we nog steeds naar een megabezuiniging op onderwijsonderzoek en innovatie", zegt Caspar van den Berg namens de koepelorganisatie van de universiteiten.

Innovatie getroffen

Met name op dat laatste punt doen de bezuinigingen bij de universiteiten pijn. "Het gaat om de innovatie waar het kabinet het in het regeerprogramma 85 keer over heeft, dat de oplossing moet bieden voor alle uitdagingen waarvoor Nederland gesteld wordt", zegt Van den Berg.

"Denk aan nieuwe medicijnontwikkeling, aan hoe we droge voeten houden, hoe we het bouwen van woningen gaan versnellen. Al die dingen komen voort uit wetenschappelijk onderzoek. Je kan niet hopen dat al die problemen opgelost worden door innovatie als je de geldkraan dichtdraait voor wetenschappelijk onderzoek."

Dat gevoel leeft ook bij de middelbare scholen in Nederland. "Als je het naar het geheel kijkt, dan gaan we gewoon als land minder aan onderwijs uitgeven. Dat is niet goed voor ons land", zegt Henk Hagoort van de VO-Raad, voor het voortgezet onderwijs.

De middelbare scholen zijn ook ontevreden over het akkoord. "Als je op je rapport een 2 hebt staan en je maakt er een 4 van, is dat twee keer zo goed, maar is het nog steeds wel een onvoldoende", omschrijft Hagoort het gevoel dat overheerst na gisteren.

Zo wordt er geld geschrapt voor scholen om het aantal thuiszitters te verminderen en komt er geen extra geld voor nieuwe schoolgebouwen. Vooral dat laatste vindt de VO-Raad zorgwekkend. "Dat gaat echt over 10, 20 jaar en we lopen al 10 tot 20 jaar achter. Er zal een kabinet moeten komen dat zegt dat ze er 1 miljard per jaar bij gaan doen, anders zitten leerlingen in ongezonde gebouwen. Waarom we daar op wachten, weet ik niet, misschien moet het een keer echt misgaan, maar dat is echt een groot probleem met een heel hoge rekening."

Ook opluchting

De middelbare scholen zijn wel opgelucht dat een paar maatregelen geschrapt zijn. Zo wordt er niet gekort op de salarissen van leraren. "Dat was echt een heel slecht idee geweest in een tijd van een lerarentekort."

Voor studenten is afgesproken dat de langstudeerboete er niet gaat komen. Daar zijn de universiteiten tevreden mee. Als die maatregel was blijven staan, hadden studenten die meer dan een jaar uitlopen met hun studie 3000 euro bovenop hun collegegeld moeten betalen.

Ook studenten zelf zijn blij dat er een streep gaat door de maatregel. De Landelijkse Studentenvakbond (LSVb) zegt dat dat "echt een last van onze schouders" is. De bond organiseerde meerdere demonstraties tegen de onderwijsbezuinigingen.

Nieuwe acties

"We hebben daar echt iets in beweging gekregen. Nu moeten we doorpakken. Het is tijd om verder te escaleren", zegt de bond hintend op nieuwe acties tegen de overgebleven bezuinigingen. Want dat er ondanks alles 1,2 miljard bezuinigd gaat worden, heeft nog steeds grote gevolgen, benadrukt de bond. "Het is aan studenten om de toekomst te redden."

Ook vakbond FNV dreigt met nieuwe stakingen. "We laten ons niet uit elkaar spelen en gaan ons nu samen met de leden beraden op vervolgacties. Stakingen zijn daarbij niet uitgesloten", zegt FNV-bestuurslid Bas van Weegberg.

Duurzame 'vissershuisjes' op Texel na vijf jaar weer tegen de vlakte

4 weeks 2 days ago

Vijf energiezuinige woningen op Texel moeten na nog geen vijf jaar worden gesloopt. Woningbouwvereniging Woontij ziet geen andere oplossing. De 'vissershuisjes' vertonen al vanaf het begin grote technische mankementen.

"Eigenlijk vanaf het moment dat ik de sleutel kreeg, was er lekkage op de muren. Aan de voorkant waren er bruine plekken als gevolg van waterschade", zegt een bewoonster van het eerste uur bij NH Nieuws. "Ik had continu werklui over de vloer, omdat er ook tocht was in de woning."

De vijf sociale huurwoningen in oud Texelse stijl zijn in 2020 gebouwd aan de rand van het dorp Den Burg. Ze werden gepresenteerd als energiezuinig. Verhuurder Woontij kreeg meteen al tal van klachten, onder andere over lekkage en tocht.

Koudebruggen

De woningen 'lekken' warmte, reageert Christine Groen van Woontij. Het probleem zit 'm in de stalen constructie, bleek uit onderzoek met een infrarood camera. "Er waren te veel koudebruggen", aldus Groen. Die ontstaan op een plek waar een goed geïsoleerd deel van de woning overgaat in een minder goed geïsoleerd deel.

De bewoonster, van wie de naam bij de redactie van NH bekend is, vertelt hoe blij ze was toen ze in 2020 de woning kreeg. "Op Texel duurt het heel lang voordat je in aanmerking komt voor een huurwoning, maar bij sommige woningen kreeg je voorrang als je nog geen 21 was. En dat was ik toen nog niet", zegt ze.

Maar het was al meteen mis in de woning, zegt ze. Het tochtte, vaak door en door. Op de muren ontstonden lekkages die altijd weer terugkeerden, hoe vaak de loodgieter ook langskwam. Ook de warmtepomp werkte niet naar behoren, waardoor ze extra elektrische kachels bij moest plaatsen om het warm te houden. "Er zijn ook nieuwe deuren geplaatst, maar het bleef tochten", zegt ze.

Mede als gevolg van alle problemen, viel de energierekening tegen. "Het moest een energiezuinig huis zijn, maar dat is niet helemaal gelukt", aldus de bewoonster.

Bouwer failliet

Na vijf jaar repareren, zit er niets anders op dan sloop, zegt Woontij. Over de kosten laat Christine Groen zich niet uit, maar ze zijn niet te verhalen op de bouwer. Die ging tijdens de bouw failliet.

Dat gaat waarschijnlijk snel gebeuren, vier van de vijf woningen zijn al leeg. De bewoners hebben andere woonruimte aangeboden gekregen van een ander kleinschalig nieuwbouwproject in Den Burg. Ook de eerste én laatste bewoonster gaat daar naar toe, waarschijnlijk in februari. "Maar ik zal nooit meer dit uitzicht krijgen", zegt ze.

Meeste werknemers houden volgend jaar meer over van hun salaris

4 weeks 2 days ago

De meeste werknemers zullen in 2025 meer geld overhouden, blijkt uit berekeningen van ADP, dat de salarisadministratie doet voor veel bedrijven en organisaties. Iemand met een modaal salaris (3.588 euro bruto) krijgt elke maand 56 euro meer op zijn rekening.

Dat komt vooral doordat de inkomstenbelasting voor middeninkomens omlaag gaat. Het belastingtarief in de eerste schijf daalt van 36,97 naar 35,82 procent.

Ook gepensioneerden houden door verlaagde belastingen meer geld over. Senioren met een aanvullend pensioen van 1.000 euro per maand zijn 12 euro minder verschuldigd aan de fiscus.

Parttimers en lage inkomens de dupe

Werkenden met lage inkomens gaan er op achteruit. Iemand die maandelijks tussen de 1.000 en 2.000 euro bruto verdient, is iedere maand zo'n 30 euro meer aan belasting kwijt.

Dat komt onder meer doordat de maximale algemene heffingskorting, wat iemand belastingvrij mag verdienen, omlaag gaat. Daardoor zullen meer parttimers en anderen met lage inkomsten meer belasting moeten gaan betalen, zegt ADP.

Meer loonstijging dan inflatie

In de afgelopen jaren betekende verlaagde belastingen niet per se dat mensen meer te besteden kregen. De inflatie gooide roet in het eten; daardoor gingen de prijzen omhoog.

In 2025 wordt het anders, voorspellen economen: de lonen zullen meer stijgen dan de inflatie. Daardoor merken mensen dat ze daadwerkelijk meer geld over hebben om uit te geven of te sparen.

In economische termen heet het dan dat de reële lonen stijgen. De economische bureaus van ING, Rabobank en ABN Amro voorspellen allemaal dat dat komend jaar gebeurt.

Dit komt onder meer doordat de lonen in nieuwe cao's flink zijn gestegen, gemiddeld 5 procent volgens werkgeversvereniging AWVN.

Miss Nederland-verkiezing stopt: 'Niet meer van deze tijd'

4 weeks 2 days ago

Na 35 jaar komt er een eind aan de Miss Nederland-verkiezing. Dat heeft de eigenaar van de wedstrijd, Monica van Ee, bekendgemaakt. Zij noemt de wedstrijd "niet meer van deze tijd".

Volgens Van Ee heeft de verkiezing de afgelopen jaren "een unieke legacy achtergelaten", maar levert de verkiezing ook altijd veel kritiek op de deelnemers op. "Ze is te wit, te zwart of ze mag het sowieso niet worden vanuit een overtuiging. Dit levert ieder jaar weer negatieve energie op." Van Ee vindt ook dat de sjerp en de kroon niet meer van deze tijd zijn.

Met name de Miss Nederland-verkiezing van 2023 leidde tot ophef. Winnares Rikkie Kollé kreeg toen haatberichten en doodsbedreigingen, omdat zij als trans vrouw de titel in de wacht sleepte.

De Miss Nederland-verkiezing vond vanaf 1989 plaats. De wedstrijd werd al in de jaren 30 voor het eerst georganiseerd, toen nog als Miss Holland. In 1989 veranderde de naam in Miss Nederland, volgens de organisatie omdat het niet meer alleen om het uiterlijk, maar ook om de maatschappelijke betrokkenheid van jonge vrouwen moest gaan.

De laatste winnaar van de Miss Nederland-verkiezing is Amber Rustenberg. Zij ondervindt ook dat er steeds meer kritiek komt. "Als je een blond meisje kiest, is ze te blond. Bij mij zeggen ze dat ik niet eens Nederlands ben, omdat ik een tintje heb." De ophef rond de vorige winnaar, Kollé, is volgens haar "niet doorslaggevend" geweest in het besluit om te stoppen met de verkiezing.

Online platform voor vrouwen

Organisator Van Ee kondigt aan dat er in plaats van de miss-verkiezing nu een online platform komt, gericht op het versterken en ondersteunen van jonge vrouwen. Dat platform heet 'Niet meer van deze tijd' en zal gaan over thema's als zelfexpressie, diversiteit en mentale en fysieke gezondheid.

Amber Rustenberg zal zich de rest van de termijn dat ze als miss actief is, inzetten om het nieuwe platform te promoten. Ze is blij met de verandering: "Elk jaar geef je één vrouw een kroontje, dat gaat daarna de kast in. Waarom zouden we ons beperken tot één vrouw en niet een breder publiek betrekken?"

Volgens Rustenberg moeten er op 'Niet meer van deze tijd' verhalen worden gedeeld die jongeren aan het denken kunnen zetten. Daarbij moeten ook experts en ervaringsdeskundigen aan het woord komen.

Ook Kollé heeft zich bij het platform aangesloten. Zij zegt dat ze "zichtbaar wil zijn als rolmodel en dat ze positiviteit en energie wil overbrengen".

Wel afvaardiging naar Miss Universe

Hoewel de Miss Nederland-verkiezing stopt, zal er ook volgend jaar een Nederlandse afvaardiging naar de Miss Universe-verkiezing worden gestuurd. Volgens Rustenberg heeft Miss Nederland de benodigde licentie daarvoor vorig jaar al overgedragen aan Miss Universe Netherlands.

Die organisatie gaat over wie er namens Nederland deelneemt aan de wedstrijd. Dit jaar vertegenwoordigde Faith Landman Nederland bij de Miss Universe-verkiezing. Zij was destijds de eerste moeder die namens Nederland naar de wereldwijde verkiezing werd gestuurd. De Deense Victoria Kjær Theilvig werd in Mexico gekroond tot winnaar.

Kwart Nederlanders goed voor driekwart van het aantal vliegreizen

4 weeks 2 days ago

Een kwart van de Nederlanders is goed voor driekwart van de vliegreizen die gemaakt worden. Dat blijkt uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Het Kennisinstituut onderzocht de vliegbewegingen van 4000 inwoners van Nederland tussen september 2023 en augustus 2024. De helft van de ondervraagden vloog in die periode helemaal niet. Het blijkt dat 25 procent van de Nederlanders 75 procent van de vluchten maakt. In totaal werden er door Nederlanders in de onderzochte periode 15 miljoen vliegreizen gemaakt.

Het KiM kwalificeert 13 procent van hen als veelvlieger: zij hebben drie of meer vliegreizen per jaar gemaakt. Dat waren voornamelijk hoger opgeleiden, mensen tussen de 25 en 29 jaar en Nederlanders met een hoog inkomen, van meer dan 165.000 euro per jaar. Volgens het KiM gaat een deel van hen meerdere keren op zakenreis.

Vakantie of zakelijk

De meeste Nederlanders nemen het vliegtuig om op vakantie te gaan, voor een stedentrip of om familie of vrienden te bezoeken. Dat behelst 81 procent van de gemaakte vliegreizen.

De overige 19 procent vluchten zijn zakelijk, dus voor werk of een opleiding. Van de laatste vliegreis die de ondervraagden hadden gemaakt, werden in één op de vijf gevallen dingen gecombineerd, zoals een zakelijke reis met een vakantie.

Spanje en Griekenland in trek

Spanje is de populairste bestemming bij de laatst gemaakte vliegreis. Voor vakantie is ook Griekenland in trek. Op gebied van zakenreizen wordt er vaak naar het Verenigd Koninkrijk gevlogen. Schiphol is met afstand de grootste luchthaven van vertrek. Twee derde van de laatst gemaakte vliegreizen ging vanaf Schiphol.

Van de ondervraagden verwacht 77 procent in de toekomst te blijven vliegen. De rest zegt dat niet meer te doen, vooral omdat het slecht is voor het milieu en omdat ze het te duur vinden.

Klimaat

Milieu en klimaat zijn uitgegroeid tot de voornaamste reden voor mensen om niet in een vliegtuig te stappen. In 2016 stond dit argument nog op de vierde plek.

"Eerst zagen we dat vooral de prijs van een ticket bepalend was om wel of niet te vliegen. Nu zien we dat meer kennis over klimaatverandering ook beslissend kan zijn om wel of niet in het vliegtuig te stappen", legt Toon Zijlstra van het KiM uit.

Andere redenen om niet in het vliegtuig te stappen zijn vliegangst, gezondheid of gewoon "geen zin hebben".

Slechtste reclameslogan: 'Weer een tevreden klant koud gemaakt'

4 weeks 2 days ago

'Vandaag weer een tevreden klant koud gemaakt' van een bedrijf dat airconditioning installeert, is verkozen tot de slechtste slogan van het jaar. Voor de verkiezing kiest een jury traditiegetrouw tien slogans uit waarop het publiek vervolgens hun stem uit kan brengen. Het bedrijf uit Warmond kreeg een kwart van de ongeveer 5000 stemmen die zijn uitgebracht.

"Als mijn jongens wegrijden bij een klant, dan zeg ik al jaren dat ze een klant koud hebben gemaakt", zegt Roy van Velzen van het aircobedrijf uit Warmond over zijn winnende slogan.

"Op een gegeven moment hebben we de leus op de bus gezet en toen hebben we er wel 'tevreden' aan toegevoegd." Ze krijgen binnenkort de eerste prijs uitgereikt: een blauwe tegel met daarop de winnende slogan.

'Gekiest' en 'vlaai'

De bedrijven die meestrijden in de verkiezing hebben vaak een taalgrapje in hun slogan. 'Bedankt dat je voor ons hebt gekiest' van een tandartspraktijk eindigde op de tweede plek met 13 procent van de stemmen. Op de derde plek kwam 'Don't vlaai away' van de toeristensite van Zuid-Limburg.

De verkiezing van de slechtste slogan werd voor de dertiende keer gehouden. De wedstrijd is jaren geleden bedacht door de hoofdredacteur en een coördinator van een tijdschrift over tekst, taal en communicatie. Ze verzamelen slechte slogans van bedrijven op een weblog, daar ontstond ook deze jaarlijkse verkiezing uit.

"Slechte slogans is voor mij ontstaan uit pure nieuwsgierigheid naar wat voor slogans mensen stom vinden", zegt Christine Liebrecht, die ook universitair docent Communicatie- en Informatiewetenschappen is. "Of zijn ze juist briljant?"

Een eerdere winnaar was onder meer een kapperszaak met de slogan 'zit je haircut' en vorig jaar ging de titel naar een fietsenverhuurbedrijf met de slagzin 'put the fun between your legs'.

Zorgpersoneel neemt medicijnen mee: elke twee weken een ontslag

4 weeks 2 days ago

Van 2021 tot en met 2023 zijn 95 zorgmedewerkers ontslagen omdat ze medicijnen uit de voorraadkast hadden gestolen. Dat blijkt uit cijfers van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.

In ziekenhuizen gebeurde dit het vaakst. In 50 procent van alle ontslagen in ziekenhuizen was dit de reden voor het ontslag. In verpleeghuizen en in de thuiszorg gold dit voor 15 procent van alle ontslagen.

De meldingen erover bij de inspectie gaan vaak over het meenemen van benzodiazepines. Dat zijn zwaar verslavende medicijnen die worden voorgeschreven bij slaapproblemen of paniekaanvallen. Ook worden pijnstillers als tramadol of opiaten zoals morfine of oxycodon meegenomen.

'Zorgaanbieder heeft het vaak niet door'

Of dit het topje van de ijsberg is, wil de inspectie niet zeggen. "We denken dat het er nog wel meer zijn. Veel zorgpersoneel vindt het normaal om medicijnen te gebruiken en de zorgaanbieder heeft het vaak niet door", zegt Janet Helder, hoofdinspecteur van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.

In hoeveel gevallen er sprake is van het eenmalig meenemen van een tablet of van het stelen voor langdurig gebruik is niet duidelijk. Wel zijn deze middelen een enkele keer gestolen om erin te handelen. Ziekenhuizen maken vaak geen onderscheid; in bijna alle gevallen wordt de medewerker die wordt betrapt, ontslagen.

Een te hoge werkdruk, wisseldiensten en nachtdiensten worden door de ontslagen medewerkers genoemd als redenen voor de diefstal, net als problemen in de privésfeer. "Collega's willen elkaar niet belasten met extra werk. Als ze zich niet goed voelen, pakken ze sneller medicatie van de afdeling", zegt Helder. Zo wordt de drempel naar een verslaving lager.

Volgens de inspectie is er te weinig toezicht en weten bestuurders ook te weinig over wie er bij de medicijnkast kan. Zorginstellingen hebben soms verschillende software en niet elke software houdt de registratie van medicatie goed bij. "Weet waar je medicijnen naartoe gaan."

Ook pleit de inspectie voor meer betrokkenheid van leidinggevenden. Zorgaanbieders hebben niet altijd scherp hoe vaak hun personeel medicatie meeneemt. Dit wordt pas opgemerkt als grote aantallen benzodiazepinen of opiaten worden gebruikt. Het zorgpersoneel weet vaak zelf ook niet dat het verboden is om medicijnen voor eigen gebruik mee te nemen.

Personeel filmen

"Van sommige ziekenhuizen krijgen we een paar meldingen per jaar, maar andere ziekenhuizen melden niks", zegt de inspectie. Elk ziekenhuis heeft een eigen visie over hoe je omgaat met het meenemen van medicijnen. "Sommige ziekenhuizen tolereren het niet en hangen camera's op. Andere ziekenhuizen vinden het niet ethisch om hun personeel te filmen", zegt de inspectie.

Ron Nieuwendijk van het particuliere onderzoeksbureau Hoffman ziet een toename van zorgpersoneel dat medicijnen meeneemt. Zijn bureau wordt geregeld ingehuurd in de zorgsector. "Drie jaar geleden was er bij één op de vijf zaken sprake van het meenemen van medicijnen, nu is dat al één op de drie. Dit soort incidenten doet veel met het veiligheidsgevoel van bewoners en patiënten, maar ook met collega's van zorgmedewerkers."

Bespreekbaar maken

De inspectie pleit voor een kleinere medicijnvoorraad, zodat die overzichtelijker is of voor het beperken van de toegang tot de medicijnkast. Maar vooral pleit de inspectie voor een cultuuromslag: "Maak het bespreekbaar als je je niet goed voelt en ga met medewerkers in gesprek, in plaats van ze te ontslaan." Dat is alleen al hard nodig vanwege het personeelstekort.

Nu al meer faillissementen dan heel vorig jaar, vooral in handel en bouw

4 weeks 2 days ago

In de maand november van dit jaar gingen 341 bedrijven failliet. Dat waren er 19 meer dan in de maand oktober, blijkt uit cijfers van het CBS. In de eerste 11 maanden van 2024 was er ongeveer een derde meer faillissementen dan in dezelfde periode van 2023.

Het totaal aan bedrijven dat dit jaar tot nu toe kopje onder ging komt uit op 3851. Daarmee ligt het aantal faillissementen, met nog een maand te gaan, al ruim boven het aantal van vorig jaar. In 2023 sloten uiteindelijk 3272 noodgedwongen de deuren.

Het hele jaar schommelt het aantal faillissementen al rond de 350 per maand. Ook in 2023 was er iedere maand een ongeveer gelijk aantal faillissementen, maar toen lag dat aantal rond de 270.

Coronaschuld

Met name in de handel en in de bouw ligt het aantal faillissementen al een tijd lang hoog. In november gingen er 66 bedrijven in de handel en 63 bouwbedrijven bankroet.

Het relatief hoge aantal faillissementen heeft onder andere te maken met coronaschulden. Tijdens de pandemie mochten ondernemers ervoor kiezen om hun belasting later te betalen, maar eind 2022 is de belastingdienst begonnen met het terugvorderen van de belastingen.

Ook de gestegen lonen en dure grondstoffen spelen een rol. Daarnaast is de rente nog altijd aan de hoge kant, waardoor de kosten voor nieuwe leningen oplopen voor ondernemers.

Wekdienst 12/12: Tweede Kamer stemt over begroting • Europa League met Ajax, AZ en FC Twente

4 weeks 2 days ago

Goedemorgen! Vandaag kan de Tweede Kamer stemmen over de begrotingsplannen van het kabinet en Ajax, AZ en FC Twente staan respectievelijk tegenover Lazio, Ludogorets en Olympiakos.

Eerst het weer: het is grijs met af en toe motregen. Er staat weinig wind en het wordt 3 tot 7 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De coalitiepartijen hebben een akkoord bereikt met vier oppositiepartijen over het schrappen van een deel van de bezuinigingen op onderwijs. Na weken praten zijn ze het erover eens geworden dat 748 miljoen euro aan bezuinigingen van tafel gaat. Met het akkoord is er vrijwel zeker een meerderheid voor de kabinetsplannen in de Eerste Kamer.

Een deel van het geld wordt weggehaald bij het ministerie van Volksgezondheid. Zo moeten medisch specialisten een hogere bijdrage gaan betalen voor nascholing en bijscholing. VWS levert 215 miljoen in. En er gaat minder geld naar zogeheten apparaatskosten, zoals dienstauto's bij ministeries.

CDA-leider Bontenbal zegt dat "een slechte begroting minder slecht is gemaakt." Volgens PVV-leider Wilders is "de onderwijsbegroting gered". Onderwijsorganisaties zijn alsnog kritisch. Volgens koepelorganisatie Universiteiten van Nederland is "wetenschappelijk onderzoek de grote verliezer van deze deal".

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Gedetineerden in de gevangenis in Almelo hebben van Defensie de opdracht gekregen om oude legeruniformen na te kijken voordat ze naar Oekraïne gaan. Het is voor het eerst dat een gevangenis zo'n opdracht krijgt van Defensie.

Gebrek aan zon en wind leidt tot recordprijs van elektriciteit

4 weeks 2 days ago

Mensen met een dynamisch energiecontract doen er goed aan vandaag zo weinig mogelijk stroom te verbruiken. De gemiddelde uurprijs bereikte gisteren al een recordhoogte, vandaag is die nog vijftig procent hoger. Tussen vijf en zes uur vanmiddag kost elektriciteit maar liefst 1,2 euro per kilowattuur.

Mensen met een variabel of vast contract merken niets van de hoge uurprijs. Zij betalen het tarief dat is vastgelegd in hun energiecontract. Zo'n vier miljoen mensen hebben een vast contract voor één of meer jaar. Ruim drie miljoen mensen hebben een variabel contract dat meestal per kwartaal wordt aangepast.

Het aantal huishoudens in Nederland met een dynamisch contract steeg in het afgelopen jaar van een kleine 250.000 naar ruim 350.000. Zij betalen de uurprijs voor elektriciteit. Via een app krijgen ze de uurprijzen voor de komende dag door. Daar kunnen ze dan rekening mee houden bij het bepalen wanneer ze veel of weinig energie verbruiken. Vanmiddag om vijf uur thuis je elektrische auto opladen, is dus niet zo'n goed idee.

Elektriciteit uit gas is duur

De belangrijkste oorzaak van de hoge elektriciteitsprijs vandaag is het weer. "Het is grijs, dus is er weinig zonne-energie en het waait niet, dus is er ook nauwelijks windenergie," zegt Martien Visser, energie-expert en lector aan de Hanzehogeschool in Groningen.

Maar het ligt niet alleen aan het weer. "Als er geen zon en wind zijn, moeten de gascentrales harder draaien en er zijn op dit moment relatief veel gascentrales in onderhoud." Elektriciteit uit gas is duurder dan uit zon en wind en nu er minder gascentrales beschikbaar zijn gaat de prijs nog verder omhoog.

En dan is er ook nog een internationale component, vertelt Visser: "Duitsland heeft veel kerncentrales gesloten en probeert zo min mogelijk bruinkool te verstoken. Er gaat daarom ook flink wat Nederlandse elektriciteit de grens over naar Duitsland." De elektriciteitsprijs in Duitsland is vandaag zelfs nog hoger dan in Nederland.

Verdienmodel gascentrales onder druk

De elektriciteitsproductie wordt de komende jaren steeds sterker afhankelijk van zon en wind. Energiebedrijven zien dat het verdienmodel van gascentrales hierdoor onder druk komt te staan. De eigenaar van een grote gascentrale in Rotterdam dreigt daarom de Rijnmond 1 centrale te sluiten.

Omdat gascentrales op termijn niet meer rendabel zijn, maar we ze wel zo nu en dan nodig hebben, wordt nagedacht over een zogenoemde capaciteitsmarkt. Energiebedrijven krijgen dan een vergoeding om hun gascentrale stand-by te laten staan. Zodra er een tekort aan zon en wind is, kunnen de gascentrales aangezet worden, om zo het tekort aan elektriciteit op te vangen.

Elektriciteitsprijs soms negatief

Na tien uur vanavond zakt de elektriciteitsprijs weer naar een normaal niveau van rond de dertig cent per kilowattuur, maar de onvoorspelbaarheid van de hoeveelheid zon en wind zal niet voor het laatst tot een piek in de elektriciteitsprijs leiden.

Overigens hoeven we geen medelijden te hebben met mensen die een dynamisch contract hebben. De afgelopen zomer is de elektriciteitsprijs rond het middaguur ook vaak negatief geweest. Op die momenten betaalden ze juist veel minder dan mensen met een vast of variabel contract.

Zuid-Koreaanse president kiest tegenaanval: 'Parlement is monster geworden'

4 weeks 2 days ago

De militaire noodtoestand uitroepen was een "bestuurlijke maatregel" en beslist geen rebellie. Zo probeert de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol nu zijn zeer omstreden besluit van vorige week te verdedigen. Yoon hield een tv-toespraak, maar zijn boodschap betekende een draai van 180 graden vergeleken met afgelopen weekend.

Afgelopen zaterdag zei Yoon nog dat het een wanhoopsdaad was geweest om het parlement buiten spel te zetten. Hij bood toen ook zijn excuses aan, maar in zijn nieuwste toespraak wuift hij alle beschuldigingen tegen hem weg.

"Het nationaal parlement, dat gedomineerd wordt door de grootste oppositiepartij, is een monster geworden", aldus de president. Hij beweert dat hij geen andere keus had om de democratie te beschermen. Er loopt inmiddels een strafrechtelijk onderzoek tegen hem.

'Nationale crisis'

Yoon beschuldigt de oppositie ervan een "nationale crisis" te veroorzaken. Daarbij verwijst hij naar de mislukte poging door de oppositie om hem afgelopen weekend af te zetten. Behalve oppositiepartijen hebben overigens ook veel experts de daad van Yoon onwettelijk genoemd.

Yoon houdt echter voet bij stuk dat hij niets crimineels heeft gedaan. "Ik ga tot het laatste moment samen met jullie vechten", citeert persbureau Yonhap de president. Wel bood hij excuses aan voor het ongemak dat de korte noodtoestand heeft veroorzaakt.

De zes uur durende staat van beleg leidde tot veel verontwaardiging in het land. Honderdduizenden mensen gingen de straat op om Yoons vertrek te eisen. Zijn partijgenoten hielden de president tot nu toe uit de wind, maar vandaag riep de leider van zijn conservatieve partij toch op om voor Yoons afzetting te stemmen.

De oppositie zal naar verwachting vandaag een nieuwe motie indienen voor een afzettingsprocedure. De stemming in het parlement staat gepland voor aanstaande zaterdag.

Bekijk hier een deel van de toespraak vorige week: