Aggregator

Luchtvaartmaatschappijen in Amerika hebben twee dagen na de Crowdstrike-storing nog altijd problemen om de vluchtschema's te herstellen.

Het totaal aantal annuleringen van vluchten binnen, naar of uit de VS kwam gisteren op bijna 1500, meldt persbureau AP op basis van een bedrijf dat luchtvaartgegevens analyseert. Delta en United Airlines hadden de meeste annuleringen.

Delta-topman Ed Bastian heeft in een bericht aan klanten gezegd dat er nog altijd vluchten worden geannuleerd omdat de luchtvaartmaatschappij probeert de systemen te herstellen. Hij zei dat Delta als gevolg van de storing in totaal ruim 3500 vluchten geschrapt heeft.

"Het technologische probleem deed zich voor tijdens het drukste reisweekend van de zomer, waarbij onze vluchten meer dan 90 procent gevuld waren, waardoor het moeilijk was mensen op andere vluchten onder te brengen", schreef Bastian. "Ik wil mijn excuses aanbieden aan iedereen die door deze gebeurtenissen is getroffen."

De Amerikaanse Transportminister Buttigieg sprak zondag met Bastian over het hoge aantal annuleringen van de luchtvaartmaatschappij sinds afgelopen vrijdag. Het ministerie van Transport heeft aan Delta benadrukt dat het verplicht is om passagiers van wie de vlucht is geannuleerd en die niet op een latere vlucht willen worden omgeboekt, hun geld terug te geven.

8,5 miljoen computers

Een groot deel van de wereld kampte vrijdag met de gevolgen van een computerstoring die werd veroorzaakt door problemen bij het Amerikaanse cyberbeveiligingsbedrijf Crowdstrike. Het ging mis in een update van antivirussoftware voor het besturingssysteem Windows van Microsoft.

De internationale computerstoring raakte vrijdag 8,5 miljoen computers, meldde Microsoft gisteren. Wereldwijd kwamen banken, winkels, vliegvelden en ziekenhuizen in de problemen.

Na de bekendmaking van Joe Biden dat hij het in november bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen niet opneemt tegen Donald Trump zijn alle ogen nu gericht op de Democratische Partij. In het bijzonder op de partijtop, die snel met een nieuwe presidentskandidaat moet komen.

De kans is groot dat de Democraten Kamala Harris voordragen. Als vicepresident is ze al de eerst aangewezene om Biden op te volgen. Amerika-kenner Kenneth Manusama noemt haar de meest logische kandidaat. "Ze staat in de startblokken en doet het niet slecht in de peilingen."

Daarnaast heeft ze een aantrekkelijk profiel om kiezers binnen te halen. Harris kan als zwarte vrouw de Afro-Amerikaanse gemeenschap mobiliseren. Doordat ze kritischer is tegenover Israël dan Biden, is ze aansprekender voor jongeren die gedesillusioneerd zijn geraakt over diens Gaza-beleid.

En als vrouw heeft ze een voordeel tegenover Donald Trump wanneer het aankomt op een beladen thema als abortus. "De kans is groter dat vrouwen op haar stemmen dan op Trump, die juist probeert vrouwelijke kiezers terug te krijgen."

Twijfels wegnemen

Toch zijn er ook twijfels. Binnen de VS leeft het idee dat Harris niet zichtbaar is geweest als vicepresident en weinig heeft bereikt - al zijn vicepresidenten vaak onzichtbaar om de president niet voor de voeten te lopen. De dossiers die Harris toebedeeld kreeg waren complex en gevoelig, zoals abortus en migratie, waardoor ze al snel reputatieschade opliep.

Dit is vicepresident Kamala Harris, de mogelijk nieuwe kandidaat van de Democraten:

Volgens de Amerikaanse Markha Valenta, politicoloog aan de Universiteit Utrecht, mist Harris charisma. "Ze is inhoudelijk sterk, maar vindt het lastig om een negatief beeld dat door Republikeinen van haar wordt geschetst te weerspreken."

De kritiek van rechts Amerika is ook persoonlijk. Harris, van Indiaas-Jamaicaanse afkomst, wordt weggezet als 'excuustruus' van de Democraten: ze zou haar positie alleen hebben gekregen op basis van haar afkomst en geslacht, om kiezersgroepen aan te trekken, en niet vanwege haar kwaliteiten.

Rust in de tent

Terecht of niet, het zijn twijfels die Harris, voorheen procureur-generaal van Californië, moet wegnemen. Daarbij is het van belang dat ze binnen de partij breed wordt gesteund. De crisis rondom Biden laat zien dat interne twijfel een nagel aan de politieke doodskist kan zijn.

Maar de luxe om voor een droomkandidaat te gaan hebben de Democraten niet meer. Manusama: "Het gaat binnen de partij nu vooral over de vraag hoe ze van Trump kunnen winnen." Daarvoor is er rust in de tent nodig, zegt Valenta. "Je moet mensen geruststellen. We've got this. Het is een ongewone situatie, maar we kunnen dit aan."

Als die eendracht ontbreekt, is er het risico dat iemand zich op de conventie volgende maand opwerpt als tegenkandidaat. Manusama: "Dan loop je twee maanden voor de verkiezingen het risico op verdeeldheid. Dat wil je niet, helemaal nu de Republikeinse Partij zo verenigd is onder de harde hand van Trump en na de aanslag op hem."

Eerder circuleerden enkele andere namen dan die van Harris, zoals die van de gouverneur van Californië Gavin Newsom. Steekwoorden: kroonprins en charismatisch. Politieke website Politico wijdde zelfs een hele alinea aan zijn glimlach. Maar juist hij was er al snel bij om zijn steun uit te spreken voor Harris als Democratische presidentskandidaat en gaat dus niet de strijd aan.

Een andere naam is die van Gretchen Whitmer, gouverneur van Michigan. Zij ligt goed in de zogenoemde swing states, staten waar de ene keer de Democratische kandidaat wint en de andere keer de Republikeinse. Omdat de kandidaten elkaar bij de verkiezingen in november vaak nauwelijks ontlopen, wordt de verkiezingsuitslag feitelijk daar bepaald.

Valenta: "Maar Whitmer heeft zelf al aangegeven niet te willen, daarvoor ontbeert ze ook voldoende nationale bekendheid." Ook Manusama ziet het niet snel gebeuren. "Het risico dat je verliest als je Harris passeert is zo groot, dat ik me niet kan voorstellen dat ze haar opzijschuiven."

Balans

Rest de vraag wie Harris' vicepresidentskandidaat wordt. Een belangrijke strategische kwestie: hoewel je er geen verkiezing mee kan winnen, kun je er zeker wel mee verliezen. Toverwoord is 'balans': welk duo trekt de meeste stemmers?

Newsom en Whitmer zijn volgens Manusama niet logisch: met Newsom naast Harris heb je twee progressieven met een elitair imago, terwijl er met Whitmer twee vrouwen op het ticket staan. Valenta: "Harris moet iemand hebben die de meer behoudende Democraten gerust kan stellen."

Manusama wijst naar Josh Shapiro, gouverneur van swing state Pennsylvania, waar gematigde Republikeinen ook op hem stemden. "In de peilingen scoort Harris met hem goed." Valenta ziet wel een belangrijk nadeel: "Hij is onervaren. Je kunt op lokaal niveau prachtige resultaten boeken, maar het landelijk niet waarmaken."

Na het besluit van Joe Biden om zich terug te trekken als kandidaat voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen prijzen prominente Democraten op sociale media zijn werk in het hoogste politieke ambt van de Verenigde Staten. Republikeinen willen daarentegen dat hij direct stopt als president.

Biden maakte vandaag in een brief op X bekend dat hij zich terugtrekt als Democratisch presidentskandidaat voor de verkiezingen in november. Hij sprak kort daarna ook zijn steun uit voor vicepresident Kamala Harris als nieuwe presidentskandidaat namens de Democraten.

Zij laat in een verklaring weten vereerd te zijn met de steun van Biden, en zei dat het haar intentie is om het kandidaatschap "te verdienen en te winnen". Het staat nog niet vast dat Harris de presidentskandidaat wordt: de nieuwe kandidaat wordt officieel gekozen tijdens de Democratische Conventie, die zal plaatsvinden van 19 tot en met 22 augustus.

Lovende woorden

Democratisch gouverneur Gavin Newsom - die naast Harris genoemd werd als mogelijke presidentskandidaat voor de Democratische partij - spreekt op X zijn waardering uit voor Biden. Hij zegt dat de president geschiedenis heeft geschreven en "verbazingwekkende resultaten heeft geboekt voor alle Amerikanen". Newsom heeft inmiddels zijn steun uitgesproken voor Harris.

Gretchen Whitmer, gouverneur van Michigan, reageert op X dat Biden "beter dan wie ook weet wat er nodig is om Donald Trump te verslaan". Ook Whitmer werd genoemd als mogelijke presidentskandidaat namens de Democraten, maar ze gaf aan dat niet te willen. Nu zegt ze: "Mijn taak in deze verkiezingen zal hetzelfde blijven: alles doen wat ik kan om Democraten verkozen te krijgen en Donald Trump te stoppen".

Clinton steunt Harris

Voormalig president Bill Clinton schrijft op X dat Biden "de Verenigde Staten uit een onvoorspelbare pandemie heeft gekregen, miljoenen banen heeft gecreëerd, een gehavende economie heeft herbouwd, de democratie heeft versterkt en onze positie in de wereld heeft hersteld". Hij zegt Biden te willen bedanken, "samen met miljoenen Amerikanen". Daarnaast spreekt hij, samen met zijn vrouw en oud-presidentskandidaat Hillary Clinton, zijn steun uit voor Harris als kandidaat.

Ook oud-president Barack Obama schrijft op X lovend over Biden. Hij zegt onder meer dat Biden een van de meest invloedrijke presidenten van Amerika is geweest. Biden was tussen 2009 en 2017 vicepresident onder Obama. In zijn verklaring zegt Obama niets over vicepresident Kamala Harris als mogelijke nieuwe presidentskandidaat voor de Democraten.

De voorzitter van de Democratische Conventie zegt op X dat het proces om een opvolger aan te wijzen "transparant en ordelijk" zal verlopen. Jaime Harrison zegt dat het duidelijk is wat er nu moet gebeuren: "Het vinden van een kandidaat die in november Donald Trump kan verslaan". We hebben daar "regels en procedures" voor, voegt hij eraan toe, al zegt hij ook dat wat er nu gebeurt "zonder precedent" is.

'Harris makkelijker te verslaan'

Oud-president Donald Trump zegt op zijn eigen platform Truth Social dat Biden nooit geschikt was als presidentskandidaat, en al helemaal niet om het ambt te vervullen. Ook zei Trump in een telefonisch interview met CNN dat hij denkt dat Harris makkelijker is om te verslaan dan Biden.

Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden roepen Biden op om direct helemaal te stoppen als president. "Als hij zich niet herkiesbaar kan stellen, is hij ook niet in staat om te dienen als president van de Verenigde Staten", zegt Congreslid Elise Stefanik van de Republikeinse partij op X. "Biden zou vanwege het landsbelang direct op moeten stappen", vindt ook haar ambtgenoot Kevin Hern.

Internationale reacties

Ook internationale leiders reageren op het besluit van Biden. De Britse premier Starmer die eerder deze maand aantrad, zegt het besluit te respecteren. Hij zegt ernaar uit te kijken de komende maanden nog met hem samen te werken. Hij voegt eraan toe dat Biden bij zijn besluit in gedachten heeft gehouden wat het beste is voor het Amerikaanse volk, "zoals hij zijn hele carrière heeft gedaan".

De Israëlische president Herzog bedankt Biden voor zijn "vriendschap en steun voor het Israëlische volk". Hij noemt hem "een ware bondgenoot voor alle Joden".

De Poolse premier Donald Tusk wijst erop dat Biden "moeilijke beslissingen heeft genomen". Dat heeft er volgens hem toe geleid dat "Polen, de Verenigde Staten en de wereld veiliger zijn en de democratie sterker".

In Ermelo heeft brand gewoed in een gesloten ggz-instelling. Een bewoner van de instelling is opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij het incident.

Volgens de brandweer stonden verschillende kamers in brand en zijn de circa vijftien cliënten snel geëvacueerd. Rond 22.15 uur was de brand onder controle.

De brand brak uit in een van de kamers van De Duynenhof, een instelling voor mensen vanaf 21 jaar die intensieve zorg nodig hebben. Hoe de brand kon ontstaan, is nog niet bekend. Vijf kamers hebben schade opgelopen.

Het Eindhovense robotvoetbalteam Tech United is tijdens de RoboCup wereldkampioen robotvoetbal geworden. In de finale won de ploeg met 6-1 van BigHeroX, het team van de Chinese Hunan Universiteit. Tech United won voor de achtste keer in de categorie voor middelgrote robots.

De Chinezen speelden met een robot minder, die door een kapotte zekering niet mee kon doen. Bij het Eindhovense team waren spelers met namen als Van Perslucht en Robodinho verantwoordelijk voor meerdere doelpunten in een volgens de TU Eindhoven "harde wedstrijd met veel gele kaarten".

De finale werd gespeeld in Eindhoven, waar de technische universiteit afgelopen week gastheer van het jaarlijkse festival was. RoboCup is een vijfdaags internationaal festival dat zich richt op het promoten van robotica en kunstmatige intelligentie. In totaal speelden driehonderd teams mee in vijf categorieën.

Leren van elkaar

Naast het voetbaltoernooi is er onder meer een competitie voor robots die gemaakt zijn om te opereren in rampgebieden. Ook worden er wedstrijden georganiseerd voor robots die kunnen helpen in huishoudelijke situaties. Deze robots kunnen bijvoorbeeld voor ouderen de afwasmachine inruimen.

Na de wedstrijden delen de teams hun ontwikkelingen met elkaar zodat ze van elkaars innovaties kunnen leren. Het ultieme doel van de voetbaltak van de RoboCup is dat in 2050 een team van voetballende robots een wedstrijd kan winnen van de menselijke wereldkampioen voetbal. Volgend jaar is het toernooi in Brazilië.

De zoektocht in Frankrijk naar de Nederlandse Marjan Roozendaal (73), die inmiddels een week vermist is, gaat nog steeds door. Dit weekend werd voor het eerst gezocht met Nederlandse reddingshonden. Marjan, die beginnende alzheimer heeft, liep vorige week zondag van een camping af in het Zuid-Franse Vacquières. Sindsdien is ze spoorloos.

Marjan verdween toen ze van plan was om naar het zwembad te gaan. "Ze wist op de camping de weg, ze was al een paar keer heen en weer naar het zwembad gelopen", aldus Brenda Mol, de dochter van Marjan. "Maar op camerabeelden is te zien dat ze in gedachten verzonken van de camping afloopt. Ze loopt langs de slagbomen. Je ziet dat ze even stilstaat en vertwijfeld om zich heen kijkt. Dan lijkt het alsof ze het besluit neemt om rechtdoor te lopen."

Marjan was op bezoek bij een vriendin die een huisje heeft op de camping Parc Le Duc.

Speurwerk met honden

Mol is na het nieuws zelf direct naar de camping gegaan. "Het is belangrijk er zelf te zijn, je moet er bovenop zitten, anders stoppen mensen met zoeken." De Franse politie heeft de zoekactie dinsdag gestaakt omdat de speurhonden een spoor hebben gevonden dat stopt. "De Franse politie doet niks actiefs meer omdat ze geen aanknopingspunten hebben", zegt Mol. De Stichting Reddingshonden RHWW ziet nog wel aanknopingspunten.

Gisteravond zijn de Nederlandse reddingshonden van RHWW aangekomen en is er al kort gezocht. Vandaag gingen de honden weer op pad, al konden ze pas wat later beginnen vanwege het slechte weer. "Er was veel onweer en regen", zegt woordvoerder John van Norden. De groep heeft het gebied opgedeeld in kavels, "met elke kavel een groep met een aantal honden. We zoeken het gebied systematisch af".

"Ze zijn zeer professioneel", zegt Mol over het reddingshondenteam. "Ze worden ingevlogen over de hele wereld." Zo hielp RHWW ook bij de aardbeving in Turkije. "Het zijn vrijwilligers die vrij vragen van hun werk om op dit soort missies te gaan. Je zou er emotioneel van worden, en dat werd ik ook."

Slechte scenario's

Mol is "totaal in de overlevingsmodus", en probeert goed voor het team van reddingswerkers te zorgen. "Dan heb je ook iets omhanden."

Ze houdt rekening met verschillende scenario's, "maar alle scenario's zijn slechte scenario's."Mol over haar moeder: "Als ze bijvoorbeeld ergens in een stad of dorp wordt gevonden, heeft ze er een heel stressvolle periode op zitten waarin ze verdwaald is op een plek waar ze de taal niet spreekt. Dat kan traumatisch zijn, en zorgen voor een enorm verval. Ik maak mij veel zorgen over in welke staat ze is."

Dan is er nog een scenario dat ze verdwaald is in de natuur. "Dat komt veel voor in dit gebied. Dan is haar overlevingskans niet heel groot meer na zeven dagen."

Alzheimer

Mol had met haar moeder besproken of het verstandig was om op vakantie te gaan, gezien haar vergeetachtigheid. "Ze vond het fijn om onder de mensen te zijn. En het was veilig op een park bij een vriendin, dus wat kon er gebeuren?"

Haar moeder functioneerde "redelijk goed", hoewel haar kortetermijngeheugen niet meer optimaal was. Ze kon volgens Mol soms iets vragen, en het later opnieuw vragen. "Op het moment dat er stress is, zoals met het overlijden van haar man, verergerde het." Maar je kon nog steeds diepe gesprekken met haar voeren, zegt Mol. "Haar huis was proper, ze was altijd verzorgd."

Mol denkt achteraf dat een nieuwe omgeving haar moeder verwarder heeft gemaakt dan ze al was. "In haar eigen omgeving had ze veel hulpmiddelen, waardoor ze beter overkwam dan wij dachten." De dag voor de vermissing sprak Mol nog met haar moeder via FaceTime. "Ik zag toen wel dat ze het moeilijk had, met allemaal nieuwe vreemde mensen."

Het Nederlandse reddingshondenteam blijft - indien nodig - in ieder geval tot en met donderdag in de omgeving.

Is er in 2030 nog voldoende drinkwater voor alle Nederlanders? Zorgen daarover bestaan al langer, en daarom werd vorige maand het Nationaal Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing gepresenteerd. De ambitie is om het gemiddelde drinkwaterverbruik per persoon terug te brengen van gemiddeld 134 naar 100 liter per dag. In Vlaanderen zijn ze dat doel al ver voorbij.

In Vlaamse huishoudens ligt het gemiddelde verbruik op slechts 84 liter drinkwater per persoon. De belangrijkste reden: al sinds 2004 zet de Vlaamse overheid sterk in op het gebruik van regenwater in het huishouden. Bij nieuwbouw en grote verbouwingsprojecten is het verplicht een regenwaterput te plaatsen, waarop bijvoorbeeld het toilet en de wasmachine worden aangesloten.

Hoe dat precies werkt legt plaatser van regenwaterputten Yannig Bourgeois uit in het filmpje:

Weinig mensen spoelen hun toilet zo enthousiast door als Sabine Smet uit Aalst. "Het is zacht water, dus we hebben geen kalkaanslag. Dat bespaart ook nog eens poetswerk." Niet alleen haar toilet maar ook haar wasmachine spoelt met regenwater. Ze gebruikt het water uit haar regenwaterput ook om de tuin te sproeien en de vijver te vullen.

"Het beste wat er is," vindt Smet. Ze schat dat het water uit haar regenwaterput zo'n veertig procent vervangt van wat haar gezin anders aan drinkwater zou gebruiken. "Goed voor het milieu en voor onze portemonnee."

Dat economische argument is in Vlaanderen relevanter dan in Nederland: drinkwater is er meer dan dubbel zo duur. Bovendien bestaat in Vlaanderen een zogeheten 'dubbel tarief': drinkwater wordt er duurder naarmate je er meer van verbruikt.

Wetgeving onmisbaar

"Naast dat dubbele tarief houden wij ook informatiecampagnes over watergebruik", zegt Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij, die over watermanagement in Vlaanderen gaat. Maar het verplichten van een regenwaterput is veruit de meest succesvolle maatregel om het drinkwatergebruik van de Vlaming te beperken, vertelt ze.

"Zonder wetgeving zouden sommige mensen het doen uit milieuoverwegingen of om te besparen. Maar de verplichting zorgt ervoor dat grote aantallen mensen het doen." Naar schatting hebben een miljoen Vlaamse huishoudens inmiddels een regenwaterput.

Heel goedkoop is dat niet, zegt aannemer Yannig Bourgeois. Zijn bedrijf plaatst regenwaterinstallaties. Een basissysteem met een tank van 10.000 liter met filters en pomp kost zo'n 5600 euro. Vlamingen kunnen daarvoor wel subsidie aanvragen, zowel bij de regionale overheid als bij de gemeente.

Of het regenwater veilig gebruikt kan worden? Daar zijn volgens Bourgeois nauwelijks zorgen meer over in Vlaanderen. "In het verleden waren er wel eens doe-het-zelvers die een foute connectie maakten, waardoor regenwater in het drinkwatercircuit kwam. Maar tegenwoordig wordt dat helemaal van elkaar gescheiden. Bovendien worden de leidingen aan het eind van de verbouwing van overheidswege gekeurd. De inspectie gaat na of de circuits zeker niet met elkaar in aanraking komen."

'Disbalans tussen vraag en aanbod'

Dat een verplicht regenwatersysteem in Nederland niet is opgenomen in het bouwbesluit, noemt hydroloog Niko Wanders van de Universiteit Utrecht "een gemiste kans, zeker in sommige regio's". "We hebben een woningopgave in Nederland. De komende jaren moeten er vele honderdduizenden huizen bij. Dat is een unieke kans om dit systeem te implementeren."

Maar omdat de installatie veel kost en drinkwater weinig, voelen Nederlanders de noodzaak nog niet, merkt Wanders. "Er zitten zeker kosten aan. Maar op de lange termijn denk ik dat het positief zou doorwerken, zeker als je het grootschalig doet. Het aantal Nederlanders neemt toe. Er is een disbalans tussen aanbod van en vraag naar drinkwater. We moeten in elk geval iets doen."

"Ik ben slechts een transitiekandidaat. Achter mij staat een hele generatie nieuwe leiders klaar." Het was Bidens eigen verwachting in 2020, in aanloop naar de presidentsverkiezingen die hij zou winnen, en vandaag is dat uitgekomen. Hij gooit de handdoek in de ring.

Daarmee maakt hij de weg vrij voor een andere Democratische presidentskandidaat. Biden heeft op X inmiddels zijn steun uitgesproken voor zijn huidige vicepresident Kamala Harris.

Ondanks zijn serieuze poging opnieuw president te worden, zijn de zorgen over zijn fysieke en mentale gezondheid te groot. In het voorjaar waren die er ook al, maar desondanks won hij met gemak de Democratische voorverkiezingen.

Biden kondigde zijn vertrek aan in een brief die hij plaatste op X:

Keerpunt was het dramatisch verlopen debat met Donald Trump bij CNN eind juni, maar de kritiek op Bidens fysieke en mentale gezondheid klonk al langer. In peilingen gaf een steeds groter deel van de kiezers aan twijfels te hebben over zijn geschiktheid voor het hoogste politieke ambt, vanwege zijn hoge leeftijd.

Trump viel Biden in de verkiezingscampagne van 2020 ook al aan door hem telkens 'Sleepy Joe' te noemen. Toch won Biden eind 2020 de verkiezingen en boekte hij als president successen. Miljoenen Amerikanen tekenden voor een zorgverzekering en Biden investeerde fors in de infrastructuur en productiecapaciteit.

Maar zijn geheugen laat hem soms in de steek. Biden komt, al dan niet per ongeluk, met onjuiste beweringen en haalde landen, of de leiders van die landen, door elkaar. Onlangs kondigde hij de Oekraïense president Zelensky nog aan als 'president Poetin', al herstelde hij zijn fout meteen.

Zijn haperende geheugen leverde vaker pijnlijke momenten op. Zo zocht hij in een toespraak in 2022 contact met Republikein Jackie Walorski in het publiek. "Jackie, ben je daar? Waar is Jackie?" Congreslid Walorski was een maand eerder omgekomen bij een auto-ongeluk, waarover Biden toen nog zelf een statement had laten uitbrengen. De president bood de familie van Walorski later excuses aan.

Zo verliep het debat tussen Trump en Biden eind juni:

Bidens gebrekkige fitheid heeft niet alleen invloed op de beeldvorming, maar heeft ook inhoudelijke gevolgen, ziet journalist en Amerika-deskundige Laila Frank.

Toen Biden geheime documenten mee naar huis nam, werd hij in een rapport hierover beschreven als een "goedbedoelende oude man met een slecht geheugen". Laila Frank: "Dit is een bekend voorbeeld en goed gedocumenteerd, maar er zijn mogelijk ook dingen die we nog niet weten."

Daarnaast ziet ze publieke optredens ook als een substantieel deel van Bidens werk, iets dat hij echt moet beheersen: "Beeldvorming doet er gewoon toe, zeker in het huidige tijdperk." Op sommige beelden is te zien hoe Biden van een trap valt, of struikelt op weg naar een podium.

Volgens Amerikanist Kenneth Manusama werden deze incidenten nog lang "toegedekt met de mantel der liefde". "Er werd dan gezegd dat hij een beetje moe was, of inderdaad wat oud."

Intussen deden Bidens tegenstanders hun uiterste best om het imago van blunderende oude man te versterken. Er verschenen video's waarop het lijkt alsof de president op officiële bijeenkomsten met wereldleiders de weg kwijt is. Maar uitgezoomd was te zien dat Biden niet in de war is, maar wegloopt om een parachutist te begroeten die net naast hem is geland.

Serieuze twijfel

De ommekeer kwam dus na het televisiedebat bij CNN, eind juni. Daar kwam Biden slecht uit zijn woorden en raakte hij regelmatig de draad kwijt. "Dat was echt het grote omslagpunt waarbij men dacht: 'o jeetje'", blikt Manusama terug. Lang werd gezegd dat Biden achter de schermen wel scherp is, maar direct na dat debat ontstond daar serieuze twijfel over bij het grote publiek.

"Kiezers zijn niet gek", zegt Laila Frank. Op campagnebijeenkomsten viel haar op dat Biden wisselend presteerde en fysiek niet sterk overkwam. "Eerst liep hij nog alleen het podium op, maar nu loopt er steeds vaker iemand met hem mee. Kiezers zien dat en maken zich zorgen."

Na het debat sloeg de twijfel toe. Zelfs op de Amerikaanse tv-zenders die het meest pro-Biden zijn, zoals MSNBC, waren presentatoren en commentatoren in shock. In de weken daarna lukte het Biden niet om het vertrouwen terug te winnen. Manusama: "Mijn twijfels werden bevestigd, in plaats van weggenomen."

Vanaf dat moment was het een aflopende zaak voor Biden. Invloedrijke Democraten zeiden aanvankelijk nog achter Biden te staan en het Witte Huis gaf een verklaring van zijn arts vrij waarin stond dat er bij zijn laatste controle geen neurologische aandoeningen waren gevonden. Maar steeds meer prominente Democraten twijfelden openlijk aan de kansen van Biden om Trump te verslaan.

Inhoudelijk deed Biden het toen nog wel goed, maar het beeld in de peilingen was wisselend. Soms leek hij nog het vertrouwen te hebben van de kiezers, maar in een recente poll in opdracht van persbureau AP bleek dat twee derde het niet meer zag zitten met hem.

Nu Biden zich heeft teruggetrokken gaat alle aandacht uit naar wie het van hem overneemt. Biden hoopt dat de Democraten hun lot in handen leggen van Kamala Harris, maar eerder werden ook andere namen genoemd. De Democratische kandidaat moet over een maand worden bekrachtigd op de partijconventie in Chicago.

De Amerikaanse president Biden is geen kandidaat meer voor de presidentsverkiezingen in november. Dat maakte hij zojuist bekend in een brief op X. Hij spreekt zijn steun uit aan vicepresident Kamala Harris als nieuwe presidentskandidaat namens de Democraten.

Biden blijft wel aan als president tot het einde van zijn termijn. "Hoewel het mijn intentie was om me opnieuw te kandideren, geloof ik dat het in het belang van mijn partij en het land is om terug te treden en mij helemaal te focussen op mijn verantwoordelijkheden als president voor de rest van mijn termijn." Biden zegt dat het "de grootste eer van mijn leven geweest is te dienen als uw president".

Later deze week komt hij naar eigen zeggen met een uitgebreidere verklaring over zijn besluit.

Sinds het dramatisch verlopen debat met Trump nam de druk op Biden steeds meer toe om zich terug te trekken als presidentskandidaat. Er waren twijfels over zijn geschiktheid vanwege zijn hoge leeftijd en gezondheid.

Zelf bleef Biden steeds nadrukkelijker herhalen dat hij ondanks zijn hoge leeftijd presidentskandidaat zou blijven. Maar meerdere Congresleden riepen hem op te stoppen, partijprominenten uitten twijfels en ook zijn achterban was niet overtuigd.

Nu geeft Biden dus toch gehoor aan de oproepen om zich terug te trekken:

Donald Trump heeft in een telefoongesprek met CNN gereageerd op het stoppen van Biden als Democratisch presidentskandidaat. Trump noemde hem "verreweg de slechtste president in de geschiedenis van ons land". Hoewel nog niet vaststaat wie de nieuwe presidentskandidaat is voor de Democraten, zei Trump te denken dat Harris makkelijker te verslaan is dan Biden.

Bekijk hier een portret van vicepresident Kamala Harris:

Democratisch gouverneur Gavin Newsom, die naast Kamala Harris werd genoemd als mogelijke presidentskandidaat voor de Democratische partij als Biden de handdoek in de ring zou gooien, spreekt op X zijn waardering uit voor Biden. Hij zegt dat de president geschiedenis heeft geschreven en "verbazingwekkende resultaten heeft geboekt voor alle Amerikanen".

Het is nog nooit voorgekomen dat een presidentskandidaat zo kort voor de Amerikaanse verkiezingen uit de race stapt. Het meest in de buurt komt de aftocht van president Lyndon B. Johnson in 1968. Hij stopte destijds als kandidaat vanwege slechte peilingen en de crisisstemming rondom de Vietnamoorlog.

De drenkeling die gisteren gevonden werd bij een zwemstrand in Smalle Ee in Friesland is overleden. Dat meldt een woordvoerder van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) aan het lokale nieuwsmedium WâldNet.

De zwemmer was een 14-jarige Somalische jongen die woonde in een noodopvang in Drachten. "Er is direct nazorg geregeld voor het hele gezin en ook voor de bewoners op de locatie", zegt de woordvoerder.

De jongen raakte vermist toen hij met een aantal vrienden ging zwemmen bij Smalle Ee, een dorp naast Drachten. Nadat hij door hulpdiensten was gevonden, werd hij in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht.

Vanwege de vermissing waren er brandweerkorpsen uit Oudega, Burgum, Grou, Drachten, Jubbega en Beetsterzwaag opgeroepen. Volgens Omrop Fryslân werd het strandje ontruimd. Ook kwam een traumahelikopter ter plaatse, net als duikteams uit Leeuwarden en Groningen en de reddingsbrigade uit Drachten.

Het Israëlische leger heeft voor het eerst leden van de ultraorthodoxe gemeenschap opgeroepen voor de dienstplicht. In eerste instantie worden duizend mannen opgeroepen, de komende weken zullen er nog 2000 volgen.

Tot nu toe hoefden ultraorthodoxe joden niet verplicht het leger in, maar het Israëlische Hooggerechtshof oordeelde vorige maand dat deze uitzonderingspositie discriminerend is en daarmee wettelijk niet toegestaan.

De uitspraak was een tegenvaller voor premier Netanyahu, die voor politieke steun afhankelijk is van twee ultraorthodoxe partijen en had geprobeerd de uitzonderingspositie te behouden.

Ultraorthodoxe leiders zeggen bang te zijn dat hun identiteit en levensstijl onder druk komen te staan als leden van de gemeenschap in het leger moeten dienen samen met seculiere Israëliërs, onder wie vrouwen.

Drie weken geleden was er een grote demonstratie van ultraorthodoxe joden in Jeruzalem tegen de de uitspraak van het Hooggerechtshof. Daarbij raakten meerdere agenten gewond.

Ondanks de uitzonderingspositie hebben duizenden ultraorthodoxe joden zich al vrijwillig aangemeld bij het Israëlische leger na de aanslagen van Hamas op 7 oktober.

Flinke regen- en onweersbuien hebben ook vandaag voor overlast gezorgd.

In Overijssel staan snelwegen onder water. De A1 bij Hengelo en de A35 bij Enschede zijn daarom in beide richtingen afgesloten, meldt de ANWB. Op beelden is te zien dat auto's zijn vastgelopen in het water:

De ingang van de spoedeisende hulp van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem is ondergelopen. De brandweer was rond 16.00 uur bezig om het water weg te krijgen om de overlast zoveel mogelijk te beperken. Elders in Doetinchem stortte het dak van een bedrijfspand in. Volgens Omroep Gelderland bezweek het dak onder het gewicht van het vele regenwater.

In de stad zijn ook straten ondergelopen en komen putdeksels omhoog, omdat de riolering is overstroomd. Datzelfde gebeurde in het dorp Gaanderen, in de gemeente Doetinchem.

In Terborg, ook in de Achterhoek, zijn de kelderboxen van een appartementencomplex ondergelopen. De brandweer moet de kelder daar leegpompen.

Blikseminslag

Volgens het KNMI kan er in het noordoosten ook vanavond nog veel regen vallen en is er kans op onweer.

Vanmiddag sloeg de bliksem in bij een woonboerderij in Eexterveen (Drenthe). Daardoor ontstond brand, schrijft RTV Drenthe. Bijna gelijktijdig werd ook een woning in Midlaren getroffen door bliksem.

Verzorgingstehuis

Gisterenavond en vannacht kampten verschillende regio's in het land al met wateroverlast door overvloedige regenval. Er waren problemen in Limburg, Noord-Brabant en Gelderland. Zo liep de begane grond van een verzorgingstehuis in Veldhoven onder.

In de Haagse wijk Moerwijk zijn rond middernacht twee groepen mensen beroofd na afloop van een festival. Bij een van de berovingen werd mogelijk ook geschoten, meldt de politie.

Rond 23.40 uur moest een groep mensen hun spullen afstaan onder bedreiging van een vuurwapen. Nog geen uur later werd een andere groep met geweld beroofd. Volgens Omroep West gebeurde dat één straat verderop. De politie kreeg meerdere meldingen dat bij die beroving is geschoten.

Zoektocht

Het is onbekend of iemand gewond is geraakt bij de twee berovingen. Mogelijk zijn er in de omgeving nog meer mensen beroofd of mishandeld, zegt de politie.

In de wijk is die nacht gezocht naar verdachten, maar er is niemand aangehouden. Het is niet duidelijk of de verdachten zelf ook aanwezig waren op het hiphopfestival in het Zuiderpark.

In Den Haag is afgelopen nacht een 23-jarige man zo ernstig mishandeld dat hij aan zijn verwondingen is overleden.

De mishandeling was rond 00.50 uur op het Plein, tegenover een horecagelegenheid. Het slachtoffer is naar het ziekenhuis gebracht, waar hij vanochtend vroeg overleed.

De politie deed zondag in de buurt van de horecagelegenheid onderzoek:

De politie vermoedt dat er voor de mishandeling ruzie ontstond in de Lange Poten, de straat die langs het Plein loopt. Er zouden meerdere mensen bij de mishandeling betrokken zijn, maar de politie weet niet hoeveel en heeft ook geen signalement van de daders.

De politie zoekt getuigen en mensen die camerabeelden hebben van het Plein of omgeving.

Een 15-jarige jongen uit Urk is gisterenavond overleden bij een tractorongeluk in Nagele (Flevoland). Een kind van 6 uit de gemeente Noordoostpolder raakte zwaargewond, schrijft Omroep Flevoland.

Wat er precies is gebeurd, is onduidelijk. Een woordvoerder van de politie laat weten dat het onderzoek nog loopt. Er is niemand aangehouden.

Traumahelikopters

Volgens de regionale omroep ging het rond 22.30 uur mis, in het buitengebied van het dorp. Er landden twee traumahelikopters.

Het ongeluk gebeurde niet op de openbare weg, meldt de politie. Aan de weg waar het ongeluk gebeurde liggen enkele landbouwbedrijven.

De leden van Goldband en andere liefhebbers van het matje moeten op zoek naar een nieuwe kapper. De 'mattenkoning' van Den Haag, Youri Straatman, stopt ermee.

Bij het matje is het haar aan de achterkant lang, maar aan de zijkanten en voorkant kort. Deze Business in the front, party in the back-look was met name in de jaren 80 erg populair in Nederland dankzij spelers en supporters van ADO Den Haag, maar is eigenlijk nooit helemaal weggeweest.

Den Haag FM schrijft dat mensen van Friesland tot Duitsland de afgelopen tien jaar naar Den Haag kwamen voor een knipbeurt van Straatman. "Van loodgieters tot stukadoors en zelfs de zoon van Jesse Klaver. Zo'n beetje heel bekend Den Haag is langsgekomen", zegt hij.

Zelf had hij uiteraard ook het grootste deel van zijn leven een matje. "'Toen ik een jaar of vijf was, vroeg ik steeds een handtekening aan de postbode, Michel Adam, hij speelde ook voor ADO Den Haag. Hij had een mat en ik vond het fantastisch."

Het matje wordt soms toch ook gezien als ordinair of alternatief, maar zo ziet Straatman dat zeker niet. "Het is gewoon een stukje Haagse cultuur. De mensen die dat dragen, doen dat vol zelfvertrouwen en dat is wat het zo mooi maakt. Net zoals dreadlocks of een afrokapsel: het hoort bij je identiteit."

Naakt zonder mat

Daarom kon Straatman zelf geen afscheid nemen van zijn mat. "Ik had 'm afgeknipt toen ik dertig werd, als afscheid van de twintiger jaren. Maar ik voelde me wat naakt zonder, dus nu heb ik er weer een." Toch stopt hij dus met knippen, hij is toe aan iets nieuws.

Zijn matjes zijn echter 'vereeuwigd'. Vorig jaar mocht hij matjes knippen op het veld bij ADO Den Haag. Daarnaast is zijn werk te vinden in de Matlas, een boek over Haagse matjes en zijn zijn kapsels opgenomen in de collecties van twee Haagse musea, schrijft Omroep West.

"Het mattengebeuren, de aandacht ervoor, de bijdrage aan de Haagse cultuur, het was prachtig. Maar het is goed zo."

Een olietanker die vrijdag voor de kust van Singapore met een andere tanker in aanvaring kwam en daarna spoorloos verdween, is na twee dagen door de Maleisische kustwacht teruggevonden.

Door de botsing ontstond op beide schepen brand. Na de aanvaring werden de 22 bemanningsleden van de olietanker Hafnia Nile door de Singaporese luchtmacht met een helikopter van boord gehaald. Twee van hen waren lichtgewond.

Van het andere schip, de Ceres I, zijn volgens de Singaporese autoriteiten 16 van de 40 bemanningsleden geëvacueerd door een schip dat in buurt voer. Twee van hen zijn met verwondingen naar het ziekenhuis gebracht. De rest van de bemanning bleef aan boord om het vuur te bestrijden.

Na de aanvaring zette de Ceres I - met overgebleven bemanning - koers richting Maleisische wateren. De Maleisische kustwacht verdenkt de kapitein ervan de radar- en volgsystemen van het schip, dat vaart onder de vlag van de Afrikaanse eilandengroep Sao Tomé en Principe, toen te hebben uitgeschakeld.

Uit de meeste recente vrachtgegevens blijkt dat het schip ruim twee miljoen vaten olie aan boord heeft. Vermoedelijk is de olie afkomstig uit Iran, gezien de route die het schip heeft afgelegd. Iran spreekt de beschuldiging tegen. Op Iraanse olie zijn Amerikaanse sancties van kracht.

Volgens The Maritime Executive wordt de tanker ook gelinkt aan gesanctioneerde handel in Russische en Venezolaanse olie. De Chinese eigenaar van het schip is niet bereikbaar voor commentaar. Wat de bestemming van het schip was, is niet bekend.

Oliesporen

De zoekgeraakte olietanker werd vandaag in Maleisische wateren teruggevonden, in het bijzijn van twee kleinere schepen die de tanker vooruit sleepten. De kustwacht van Maleisië heeft de bemanning van de drie schepen aangehouden en doet verder onderzoek.

Op de plek van de aanvaring, voor de kust van Singapore, zijn sporen van olie in de zee gevonden. "De milieudiensten zijn op de hoogte gebracht en doen verder onderzoek", aldus de Maleisische kustwacht in een verklaring.

De Maleisische en Singaporese autoriteiten onderzoeken hoe ze beide schepen naar het vaste land kunnen slepen.

Het Hooggerechtshof in Bangladesh heeft vandaag de controversiële wet over overheidsbanen voor een deel geschrapt. Het hof oordeelde dat het quotum, waarbij een derde van de banen bij de overheid naar familie van veteranen gaat, terug moet naar vijf procent. De wet leidde afgelopen week tot protesten waarbij tientallen doden vielen.

Het gaat om veteranen die in 1971 hebben gevochten in de onafhankelijkheidsoorlog tegen Pakistan. Een groot deel van de jongeren in Bangladesh vindt de wet oneerlijk. Ze maken minder kans op een goedbetaalde overheidsbaan, terwijl de jeugdwerkloosheid hoog is.

Het hof heeft nu geoordeeld dat het 'veteranenquotum' omlaag moet. De banen die overblijven moeten worden bijna allemaal verdeeld onder de rest van de inwoners, "op basis van prestatie". Twee procent gaat onder meer naar leden van etnische minderheden.

Uitgaansverbod

Het systeem was in 2018 al eens opgeschort, ook na studentenprotesten, maar afgelopen maand maakte het gerechtshof die beslissing ongedaan. Dat leidde tot nieuwe protesten, eerst in de hoofdstad Dhaka. Daar sloeg de vlam in de pan toen leden van een studentenafdeling van de partij van premier Hasina demonstrerende studenten aanvielen. De protesten sloegen daarna over naar andere delen van het land. Auto's en gebouwen werden gesloopt en in brand gestoken, een gevangenis werd bestormd en demonstranten raakten slaags met de politie.

De regering van premier Sheikh Hasina riep de hulp van het leger in en kondigde de noodtoestand af. Ook werd een avondklok ingesteld en sloot de overheid de internet- en telefoonverbindingen af. Of de uitspraak van het hof daadwerkelijk wordt uitgevoerd, is nog niet bekend.

Niet stoppen

De uitspraak van het hof is voor veel studenten geen directe aanleiding om te stoppen met demonstreren. Een woordvoerder van de belangengroep Students Against Discrimination, een van de groepen die de protesten organiseren, laat weten pas te stoppen als alle eisen zijn ingewilligd.

Zo willen ze onder meer dat een aantal ministers aftreedt en dat de opgesloten studenten worden vrijgelaten. De minister van Binnenlandse Zaken van Bangladesh zei tegen persbureau AFP dat de avondklok blijft tot "de situatie is verbeterd".

In Bolivia zijn vannacht zeker 22 mensen om het leven gekomen bij een verkeersongeluk. Zestien anderen raakten gewond. Het ongeluk gebeurde ten zuiden van de hoofdstad La Paz op de snelweg van Bolivia richting de grens met Chili.

Op de weg die door het Andesgebergte loopt botsten een vrachtwagen en een bus frontaal op elkaar. Het lijkt erop dat het misging bij een inhaalactie van de vrachtwagenchauffeur. Beide voertuigen zouden te hard hebben gereden. De meeste slachtoffers zaten in de bus.

Smokkelwaar

De politie zegt dat de vrachtwagen zonder kentekenplaten reed. Daarom wordt er rekening mee gehouden dat de vrachtauto werd gebruikt om smokkelwaar te vervoeren. Toen agenten op de plek van het ongeluk aankwamen, stond de lading in brand, mogelijk aangestoken door de smokkelaars, zegt de politie.

In Bolivia vallen jaarlijks zo'n 1400 doden en 40.000 gewonden in het verkeer.

Het is een gevaar waar weinigen rekening mee houden aan het front: de gevolgen van online gokken. Oekraïense militairen wagen geregeld een gokje met in sommige gevallen financiële problemen tot gevolg. Maar experts waarschuwen ook voor nationale veiligheidsrisico's.

Onlangs kondigde de Oekraïense regering nieuwe maatregelen aan om het risico te beperken. Gokreclames moeten aan strengere voorwaarden voldoen en worden verboden op publieke plaatsen, zoals op straat en op televisie.

"Het gokken verandert in sommige gevallen in een verslaving", zegt econoom en onderzoeker Yurii Gaidai van het Centre for Economic Strategy. "Militairen steken zich in de schulden en worden zo een makkelijk doelwit voor Russische geheime diensten."

Dat mensen met schulden kwetsbaar kunnen zijn voor Russische diensten bleek onlangs nog. De Oekraïense politie arresteerde een vrouw die op verzoek van de Russische diensten auto's van het leger in brand stak in ruil voor geld. "Het is niet ondenkbaar dat ook militairen doelwit kunnen worden", zegt Gaidai.

Lang wachten

Maksym Skubenko vecht al anderhalf jaar in de regio rond Bachmoet. Hij benadrukt tegenover de NOS dat een meerderheid van de mannen om hem heen niet gokt, maar kent ook enkele gevallen waar het misging.

"Aan het front heb je geen tijd om te gokken. Je moet begrijpen dat de vijand ieder uur kan aanvallen en je kan vermoorden", vertelt Skubenko. Maar dat is een aantal kilometer achter de frontlinie anders. "Ik ken verhalen van militairen in Kyiv of Dnipro met gokproblemen. Achter het front gaat het leven gewoon door. Veel mannen in deze reserve-eenheden moeten vaak dagenlang alleen maar wachten."

Skubenko vertelt hoe rustige dagen aan het front door aanwezigheid van internet zijn veranderd. "Als het regent kun je niets, dan zit je daar te wachten. Veel jongens kijken op zo'n moment TikTok-video's, maar je kan dan ook andere dingen op je telefoon doen."

Online petitie

De gokproblemen onder Oekraïense militairen kwamen aan het licht door een online petitie van activist en militair Pavlo Petrychenko, waarin hij de problemen aankaartte. "Het is het derde jaar dat militairen niet bij hun familie zijn, werken onder stressvolle omstandigheden en geen mogelijkheid hebben om rust te nemen", scheef Petrychenko daarin. "Militairen zijn psychologisch kwetsbaar. Voor velen van hen is gokken de enige manier om met stress om te gaan."

In z'n petitie zegt hij dat er gevallen bekend zijn van militairen die drones of warmtecamera's van het leger verkopen om uit de financiële problemen te komen.

Daar komt bij dat militairen relatief goed verdienen. Salarissen variëren van 700 tot 2350 euro per maand, het minimumloon in Oekraïne is 190 euro.

De petitie raakte een gevoelige snaar in Oekraïne. Binnen enkele uren waren meer dan 25.000 handtekeningen verzameld.

Pas sinds kort legaal

Het gokken is pas sinds 2020, na een verbod van ruim tien jaar weer legaal in Oekraïne. Het was vooral de partij van Zelensky die groot voorstander was van een liberale gokmarkt.

Sindsdien groeit de markt hard. Volgens onderzoeker Gaidai komt de winst van gokbedrijven na het uitbetalen van de prijzen uit op zo'n 1 miljard euro. Ter vergelijking; In Nederland is dit zo'n 1,4 miljard euro.

De sector levert de overheid flink wat geld op. Volgens Gaidai betaalden de gokbedrijven in de eerste helft van dit jaar zo'n 200 miljoen euro aan belastinggeld. Daarmee is de sector goed voor ongeveer 1 procent van de totale eigen inkomsten van de staat.

En dat zet de Oekraïense regering voor een dilemma: hard aanpakken of kiezen voor de belastingwinst die het land goed kan gebruiken?

Het leidt ertoe dat de regering terughoudend is om de gokindustrie te hard aan te pakken. "Dit is een consequentie van de oorlog. Gokken is een ontsnapping aan de realiteit, een reactie op trauma", zei de Oekraïense onderminister van Veteranenzaken onlangs tegen persbureau AFP. "Tijdens oorlogen gebruiken mensen vaak drank of drugs of richten zich op gokken."

Russische invloed

Een groot deel van die gokmarkt was de afgelopen jaren deels in handen van Russische bedrijven. Meteen na de legalisering in 2020 wisten zij flinke winsten in Oekraïne te maken.

Het zorgde voor extra kopzorgen bij de Oekraïense overheid. Niet alleen vloeide een deel van de belastingwinst naar het buitenland, ook waren grote datasets met persoonsgegevens van gokkers en dus ook militairen in handen van Russische bedrijven.

In het najaar van 2022 begon Oekraïne met het intrekken van tientallen gokvergunningen waaronder ook verschillende vanwege banden met Rusland. Volgens Gaidai was de operatie vrij succesvol, al blijft het volgens hem onzeker of echt alle gokbedrijven met Russische banden het land uit zijn gezet.