Aggregator

While the average Hackaday reader is arguably less likely than most to install a megacorp’s listening device in their home, we know there’s at least some of you out there …read more

(Telecompaper) The French parliament adopted the so-call SREN law, first presented by the government nearly a year ago to introduce measures aimed at securing the digital space and improving its regulation...

Het Fries Verzetsmuseum in Leeuwarden verleent eerherstel aan verzetsstrijder Esmée van Eeghen. Haar rol in de Tweede Wereldoorlog was lang omstreden, doordat ze een relatie had met een officier van de Duitse Wehrmacht. Voor het museum staat nu vast dat ze aan de goede kant stond. Haar naam wordt toegevoegd aan een monument met de namen van gevallen verzetsstrijders.

Van Eeghen werd in september 1944 op 26-jarige leeftijd door de Duitsers gefusilleerd. De film Zwartboek van regisseur Paul Verhoeven uit 2006 is losjes op haar verhaal gebaseerd.

Op het monument in het museum staan nu de namen van 291 mensen die in het Friese verzet zijn omgekomen, 290 mannen en één vrouw. Esmée van Eeghen komt daar nu dus bij, samen met nog een andere vrouw, Wieke Bosch.

Haar verzetsdaden stonden niet ter discussie, maar zij is volgens de conservator van het Verzetsmuseum eerder waarschijnlijk over het hoofd gezien. Bosch zette in Leeuwarden een illegaal blad op en was actief in de onderduikhulp. Zij werd in februari 1945 in concentratiekamp Ravensbrück gefusilleerd.

Van Eeghen en Bosch worden geportretteerd in het boek Vrouwen van het Friese verzet, van Hessel de Walle, dat vandaag verschijnt. Het onderzoek van de historicus heeft het Verzetsmuseum mede doen besluiten de vrouwen nu "de erkenning te geven die ze verdienen".

Waar Bosch bij de oprichting van het monument in 1995 aan de aandacht is ontsnapt, was over Van Eeghen al heel veel bekend. Zij was een mondaine vrouw, afkomstig uit een gegoede familie. Ze kwam bij het Friese verzet en verrichtte allerlei verzetsdaden. Zo hielp ze Joodse kinderen onderbrengen, gaf ze hulp aan gestrande piloten en smokkelde ze wapens.

Daarbij hielp het dat ze goed Duits sprak, sociaal vaardig en charmant was. Ze koppelde dat aan een flinke dosis onverschrokkenheid. Zo zou ze ooit zijn aangehouden met een koffer met illegale distributiebonnen, waarmee mensen etenswaren konden krijgen. Ze kwam toen weg met het verhaal dat ze vertegenwoordigster was van een papierfabriek en met monsters op reis was, zo gaat het verhaal.

Van Eeghen had ook liefde voor het leven. Ze zag er altijd verzorgd uit, dronk en rookte en had meerdere verhoudingen met mensen uit het verzet. Halverwege de oorlog kreeg ze een relatie met de Duitse militair Hans Schmälzlein, bij wie ze later ook introk. Dat maakte dat er twijfels rezen over haar loyaliteit, helemaal toen enkele verzetsmensen werden opgepakt.

Later bleek dat Van Eeghen daar niets mee te maken had, maar vertrouwd werd ze niet meer. Ondertussen stond ze ook op de radar van de Sicherheitsdienst, die lucht had gekregen van haar verzetswerk. In augustus 1944 werd ze door de Duitsers opgepakt, na verraad van een voormalige vriendin. Twee weken later werd ze in Groningen doodgeschoten. Haar lichaam werd in het Van Starkenborghkanaal gegooid en later door omwonenden geborgen.

Na de oorlog bleven er heel lang twijfels. Dat Van Eeghen verzetswerk deed stond vast, maar was ze ook niet een soort Mata Hari, een dubbelspion? Verzetsstrijders bleven volgens historicus De Walle na de oorlog volhouden dat ze fout was geweest, al werd daar nooit hard bewijs voor geleverd. Hun verhaal bepaalde de beeldvorming, ook al verschenen er publicaties die haar vrijpleitten. "Kennelijk hebben veel mensen moeite om hun mening bij te stellen", zegt De Walle.

Omdat ze "niet van onbesproken gedrag" was, kwam ze niet op het Verzetsmonument van het Fries Verzetsmuseum. Tot nu dus. Conservator Marre Sloots zegt dat Esmée van Eeghen aan alle criteria voldoet. "Door speculaties en geruchten is van haar het beeld van een femme fatale ontstaan. We willen dat beeld nuanceren en de focus verleggen naar haar verzetsdaden." Ze benadrukt dat er nooit hard bewijs is gevonden dat ze verraad heeft gepleegd.

Wanneer de namen en foto's van Wieke Bosch en Esmée van Eeghen ook echt aan het monument worden toegevoegd, is nog niet bekend. Het Verzetsmuseum is nog in gesprek met familieleden van de twee vrouwen.

In de film Zwartboek is het personage van hoofdpersoon Rachel Stein, gespeeld door Carice van Houten, losjes gebaseerd op Esmée van Eeghen. Bekijk hier de trailer:

De Nederlandse chipmaker Nexperia is het slachtoffer geworden van een ransomwareaanval. De criminelen achter de aanval dreigen alle gestolen vertrouwelijke informatie van het bedrijf te publiceren als Nexperia geen losgeld betaalt.

De Europese Commissie moet actie ondernemen tegen de verspreiding van online desinformatie in aanloop naar de verkiezingen in juni. Dat schrijven de Nederlandse Europarlementariërs Kim van Sparrentak (GroenLinks) en Paul Tang (PvdA) vandaag in een brief aan de Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie.

"Deze brief is een laatste noodkreet," zegt Van Sparrentak. "De Commissie moet nu echt aan de slag met de Russische desinformatie die op onze tijdlijnen op sociale media terechtkomt. Want online wordt nu iedereen beïnvloed."

De twee roepen de Commissie op tot het stoppen van aanbevelingsalgoritmen bij grote socialemediaplatforms. Door deze algoritmen krijgt iedere gebruiker een persoonlijk aanbod te zien. "Extreme dingen worden door de algoritmen bovenaan gezet, en dat is precies waar buitenlandse desinformatie, bijvoorbeeld door Rusland, op inspeelt."

Het duo hoopt dat de Commissie gebruik zal maken van de nieuwe Digital Services Act, waarin regels voor grote techbedrijven als Meta en Google staan. In geval van een extreme situatie kan volgens deze wet een crisis worden uitgeroepen waarin de Commissie meer bevoegdheden krijgt om bijvoorbeeld dit soort algoritmen aan te pakken.

Van Sparrentak: "We zitten op dit moment in een hybride informatieoorlog met Rusland. Zij proberen de Europese democratie te ondermijnen. Dat is een noodsituatie, waarin de Commissie dus wél strenger kan worden."

Desinformatieregels voor partijen

Desinformatie en buitenlandse inmenging stonden de afgelopen week sowieso hoog op de agenda van het Europees Parlement. Zo tekenden alle Europese politieke families voor nieuwe gedragsregels, waarin ze afspreken desinformatie tijdens de campagne voor de Europese verkiezingen tegen te gaan. Zo beloven ze geen misleidende informatie te verspreiden en buitenlandse inmenging te voorkomen. De Europese Verkiezingen zijn van 6 tot 9 juni.

Ook debatteerde het EU-parlement woensdag over buitenlandse inmenging. Aanleiding was nieuws over het Russische desinformatieplatform dat in Tsjechië is opgerold en waaraan ook enkele Europarlementariërs werden verbonden. Volgens Politico hebben zestien Europarlementariërs gesproken met het platform Voice of Europe, onder wie de Nederlandse Europarlementariër Marcel de Graaff van Forum voor Democratie.

Wel of geen crisis?

De zorgen die Van Sparrentak en Tang hebben, worden dus breed gedeeld. Maar niet iedereen is het eens met hun aanpak. Voor VVD-Europarlementariër Bart Groothuis gaat het te ver om de aanloop naar de verkiezingen tot crisis te bestempelen. "In de wet staat dat je de Commissie extra macht kan geven bij grote veiligheidscrises, zoals een militaire aanval. Verkiezingen zijn geen crisis, maar een feest."

Mediawetenschapper Claes de Vreese aan de Universiteit van Amsterdam vraagt zich ook af of het stoppen van aanbevelingsalgoritmen de oplossing is. "Als je gaat sleutelen aan aanbevelingssystemen dan zullen partijen die desinformatie verspreiden andere manieren proberen te vinden om dat te doen. Bijvoorbeeld door meer te verspreiden in gesloten chatgroepen. Het is dus erg lastig om met dit soort algemene maatregelen alle buitenlandse inmenging tegen te gaan."

Maar dat er in aanloop naar de verkiezingen iets moet gebeuren om buitenlandse inmenging en desinformatie tegen te gaan, daarover zijn ze het in Brussel eens. "Deze verkiezingen zijn het moment suprême voor landen als China en Rusland als het gaat om buitenlandse beïnvloeding", zegt Groothuis. "De Europese Commissie moet zorgen dat de techbedrijven zich aan de afgesproken regels houden. Ze moeten laten zien dat de democratie ons menens is."

Geen brief, cv of sollicitatiegesprek, maar de baan krijgen omdat je je als eerste hebt gemeld voor de vacature. Dat wordt open hiring genoemd. Het UWV ziet dat de belangstelling voor deze methode groeit onder werkgevers.

Op dit moment zijn er meer dan 150 locaties waar mensen via de 'open hiring'-methode worden aangenomen, zegt Jos van Delft van Start Foundation. Die organisatie ondersteunt werkgevers bij het inzetten van open hiring. Zeven jaar geleden zijn ze begonnen in Nederland.

"Het concept komt uit Amerika", vertelt Van Delft. In de jaren 80 werd in de New Yorkse wijk Yonkers de Greyston Bakery opgericht. Die nam mensen aan zonder te vragen naar hun achtergrond, 'no questions asked'.

Nu ook kantoorbanen

In de puurste vorm vraagt een werkgever niets. Er komt een vacature en wie zich als eerste meldt, krijgt de baan. Onafhankelijk van leeftijd, ervaring of motivatie. "Er wordt ook niet gekeken of er een klik is."

Werkgevers doen dit ook vanwege de personeelstekorten, zegt Van Delft. Al twee jaar zijn er meer vacatures dan werkzoekenden. Personeel vinden is voor veel werkgevers een grote uitdaging.

"Het gaat vaak om opstartbanen", zegt Van Delft, "waarvan werkgevers zeggen: ben je fysiek in staat om het uit te voeren en wil je werken, dan heb ik werk. Bijvoorbeeld in de logistiek, productie, detailhandel, horeca en schoonmaak."

Maar de wervingsmethode wordt nu ook ingezet voor kantoorbanen bij de gemeente Zoetermeer. Daar werken nu twee mensen die op deze manier zijn aangenomen. Eerst hadden ze een maand proeftijd, die is net afgelopen.

"Mijn moeder stuurde een artikel door waarin stond dat de gemeente op deze manier mensen zocht", vertelt Milou. Ze had gewerkt in de kinderopvang maar dat werk paste fysiek niet meer bij haar. "Ik moest me erbij neerleggen dat het niet meer ging, met pijn in mijn hart want ik wilde dit al mijn hele leven doen."

Ze stuurde een mailtje naar de gemeente met daarin haar naam, adres, de functie waarvoor ze solliciteerde en haar telefoonnummer. "En toen werd ik aan het eind van de dag gemaild dat ik het geworden was." Ze was een van de drie die het snelst hadden gereageerd. In totaal reageerden zo'n 500 mensen.

"Het was wel een beetje gek dat het zo ging, zonder gesprek. Daarna kon ik langskomen en kon ik wel mijn oprechte interesse tonen. Ik wilde me wel bewijzen." Ze werkt nu als klantadviseur bij het gemeentelijk informatiepunt. Daarmee is ze het eerste aanspreekpunt voor mensen die de gemeente bellen over allerlei onderwerpen, van het maken van een afspraak voor een paspoort tot meldingen van loszittende stoeptegels.

Alle drempels weg

"Het zijn vaak gemotiveerde mensen die op open hiring afkomen", zegt Rob Witjes, arbeidsmarktspecialist bij het UWV. "Mensen die het eerder niet lukte. Op deze manier bereik je hen wel."

Hij vindt het uniek dat Zoetermeer dit inzet. "Ik volg deze wervingsmethode al langer, voor zover ik weet is dit de eerste keer dat het ook voor inhoudelijk administratieve functies wordt ingezet." Volgens hem kan het een inspiratie zijn voor andere werkgevers.

Open hiring kan een manier zijn om mensen aan het werk te krijgen die er via traditionele procedures moeilijk tussenkomen, zegt ook Van Delft. "Iemand die wat ouder is en het in sollicitatieprocedures steevast aflegt tegen jongere mensen. Of mensen die het moeilijk vinden om een sollicitatiebrief te schrijven. Maar het kan ook zijn dat mensen al zo vaak afgewezen zijn dat ze zich afsluiten voor werk en denken: het heeft toch geen zin. Die kun je wel bereiken als je alle drempels wegneemt."

Juiste vaardigheden

Milou had vaak vacatures gezien die haar leuk leken maar waar ze toch niet op gesolliciteerd had omdat ze niet precies voldeed aan de functie-eisen, zoals een bepaald opleidingsniveau of werkervaring. Daarom sprak het haar aan dat hier geen specifieke voorwaarden waren. "Ik heb een mbo-diploma richting kinderopvang, wat kan je daar verder mee? Niks. Dus dit was de ultieme kans om dit wel aan te gaan."

Dat ze de juiste vaardigheden had om dit werk te doen wist ze wel. Ervaring uit haar tijd in de kinderopvang komt hier ook van pas. "Sowieso klantcontact. Ouders waren mijn klanten", vertelt ze. "En als je even doordenkt dan zorg je ook voor deze mensen. Je wil ze graag goed te woord staan en het doel behalen dat je ze goed hebt geholpen."

Van de drie mensen die zijn aangenomen heeft één persoon in Zoetermeer de proeftijd niet afgemaakt. "Die heeft zelf gezegd: het past uiteindelijk toch niet zo goed bij me", zegt wethouder Jan Iedema. Het was zijn initiatief om met deze methode te gaan werven. "Dat is precies waar die maand proeftijd voor is."

Iedema is blij met het resultaat. "We zijn zeer tevreden, zij zijn ook blij dus wat mij betreft is de proef geslaagd."

De rpg Baldur's Gate III heeft bij de jaarlijkse Bafta Game Awards vijf prijzen binnengesleept, waaronder die in de categorieën Beste Game. Andere opmerkelijke prijswinnaars zijn onder andere Alan Wake 2, Viewfinder en Super Mario Bros. Wonder.

Een onaangename verrassing voor automobilisten bij Leiden: routeplanners sturen auto's daar steeds vaker naar de Corbulotunnel, terwijl de werkzaamheden in de tunnel nog in volle gang zijn. Naar verwachting is de opening over drie maanden, op 5 juli.

De Corbulotunnel is een belangrijk onderdeel van de nieuwe Rijnlandroute (N434) tussen de A4 bij Leiden en de A44 bij Wassenaar. De aanleg daarvan liep door allerlei tegenslagen, zoals een brand op het bouwterrein, ruim anderhalf jaar vertraging op.

Toen bleek dat de opening van de 2,5 kilometer lange Corbulotunnel werd uitgesteld, waren de navigatiesystemen al aangepast voor gebruik van de route, schrijft Omroep West. Daardoor is de kans aanwezig dat weggebruikers vanuit Den Haag richting Wassenaar en Katwijk naar de nog dichte tunnel worden genavigeerd.

Dat overkwam ook deze automobilist:

Volgens verkeersdeskundige Angelo van Turenhout krijgen navigatiebedrijven informatie over de infrastructuur van overheden en aannemers. "Daar zit een tijdsstempel op. Ze maken de basiskaarten aan en doen de voorbereidingen. Afhankelijk van het bedrijf versturen ze maandelijks, wekelijks of dagelijks een update", zegt hij.

Doordat het bouwproject vertraging heeft opgelopen, moesten de navigatiekaarten worden aangepast. Dat is veel werk, zegt de verkeersdeskundige. "Alles is weer teruggezet en overal aangepast."

Een update van het navigatiesysteem is wel belangrijk, legt Van Turenhout uit. "Veel mensen varen blind op hun navigatie. Zorg dat je bij een autodealer het laatste kaartmateriaal krijgt. En als je het zelf kunt: probeer dan een basisupdate uit te voeren."

Een woordvoerder van de provincie Zuid-Holland laat weten dat de aannemer verantwoordelijk is voor de bouwcommunicatie. "Daar valt ook het doorgeven van wijzigingen over routeaanpassingen onder." Volgens de woordvoerder geeft de aannemer op basis van de werkplanning informatie door aan partijen met wie zij in contact staan. "Dat zijn bijvoorbeeld Google Maps, TomTom (inclusief Apple-kaarten) en Garmin."

Jaarlijks zullen naar schatting 18 miljoen voertuigen door de Corbulotunnel rijden.

In Duitsland zitten drie jongeren vast op verdenking van het voorbereiden van een terroristische aanslag. Het drietal van 15 en 16 jaar oud had volgens het Openbaar Ministerie "een islamitisch gemotiveerde terroristische aanslag gepland en ermee ingestemd deze te plegen".

Ze zouden van plan zijn geweest om politieagenten en mensen in kerken aan te vallen met messen en molotovcocktails, in naam van de terroristische organisatie Islamitische Staat (IS). Ook zouden de jongeren hebben overwogen om vuurwapens te kopen.

De drie jongeren komen uit de deelstaat Noordrijn-Westfalen: een 15-jarig meisje uit Düsseldorf, een 16-jarig meisje uit het district Soest en een 15-jarige jongen uit het district Märkischer Kreis. De rechtbank in Düsseldorf had tijdens het paasweekend arrestatiebevelen tegen hen uitgevaardigd.

De jongeren zaten volgens veiligheidsbronnen samen in een chatgroep. Die chatgroep kwam aan het licht in het onderzoek naar een andere 16-jarige die was opgepakt omdat hij plannen had naar IS-gebied af te reizen.

De drie jongeren hadden nog geen concreet plan met plaats en tijdstip voor de aanslag, maar onderzoekers "zagen absoluut het gevaar", schrijft Süddeutsche Zeitung.

Straatkrantverkoper Mohamed, die ruim 32.000 euro van zijn zelf verdiende geld moest afstaan aan de politie, krijgt zijn geld terug. Dat meldt de politie na berichtgeving in het AD. De straatkrantverkoper krijgt het geld wel in delen én moet terug naar Marokko, omdat hij illegaal in Nederland is.

Eind februari werd Mohamed (63) in Den Haag door de politie meegenomen, omdat er stapels cash werden gevonden op de hotelkamer waar hij sliep. Op foto's van de politie is te zien dat de straatkrantverkoper vooral briefjes van 50 had. Later bleek dat het in totaal ging om 31.800 euro. Omdat het om een groot geldbedrag in contanten ging, nam de politie het geld in beslag.

Na onderzoek van de politie bleek dat Mohamed het geld zelf bij elkaar had gespaard. Tegen het AD zei hij eerder: "Ik ga niet op vakantie of uit eten. Ik spaar alles. Het was mijn geld."

Volgens Judith Eykelenboom, coördinator van het het Straatnieuws, de Haagse tak van de straatkrant waar Mohamed werkt, kan dat inderdaad kloppen. Mohamed staat namelijk op een gunstige plek, waar mensen langskomen met een dikke portemonnee, vertelt Eykelenboom. Zo zou hij geregeld 200 euro in zijn handen gedrukt krijgen. Ook koningin Máxima en demissionair premier Rutte geven hem weleens geld.

'Negatieve berichtgeving'

Volgens Eykeleboom gaat het niet goed met Mohamed sinds de inbeslagname van zijn geld, begin februari. "Hij heeft last van pijn in heel zijn lichaam." Vanwege zijn illegale status heeft Mohamed geen zorgverzekering. Het geld heeft hij volgens de coördinator hard nodig voor de zorgkosten.

Ook vindt Eykeleboom deze aanhouding slecht voor de reputatie straatkrantverkopers. "Hierdoor komt er veel meer negatieve berichtgeving. Ja, er zijn soms cultuurclashes, maar niet bij Mohamed. Het is een lieve man met een goed hart."

Een deel van het geld is inmiddels teruggegeven aan de straatnieuwsverkoper, meldt de politie. Mohamed, die al 30 jaar zonder verblijfsvergunning in Nederland is en 18 jaar bij de straatkrant werkt, moet wel worden uitgezet naar Marokko. Het andere deel van het geld krijgt hij als hij teruggaat. Wanneer hij wordt uitgezet, is niet bekend.

Nexperia, de Nijmeegse fabrikant van computerchips, is gehackt. Dat schrijft RTL Nieuws en wordt bevestigd door het bedrijf zelf. In een statement zegt Nexperia dat hackers vorige maand toegang hebben gekregen tot de IT-servers van het bedrijf.

Het gaat om honderden gigabytes aan belangrijke gegevens, zoals ontwerpen van chips en klantgegevens van onder meer SpaceX, Apple en Huawei. De hack is gedaan door een relatief nieuwe groep cybercriminelen. Als bewijs hebben de criminelen tientallen vertrouwelijke documenten gepubliceerd op het dark web, het verborgen deel van het internet.

Toen de hack bekend werd, zijn de systemen zo snel mogelijk van de buitenwereld afgesloten om de schade te beperken, zegt de chipmaker. Met cybersecurity-experts wordt de hack verder onderzocht. Daarnaast heeft Nexperia het incident gemeld bij de politie en de Autoriteit Persoonsgegevens. Nexperia zit in Nijmegen, maar is sinds 2019 in handen van een Chinees bedrijf.

Dunghill

De digitale inbraak wordt opgeëist door hackersgroep Dunghill. Voor zover bekend sloegen die vorig jaar april voor het eerst toe, bij de Amerikaanse game-ontwikkelaar Incredible Technologies.

De twaalf slachtoffers die volgenden waren ook vooral grote Amerikaanse bedrijven, op het Braziliaanse conglomeraat Andrade Gutierrez, het Britse ov-bedrijf Go-Ahead en Nexperia na.

Duizenden extra wapenverkopers in de Verenigde Staten moeten door een wetswijziging binnenkort het verleden nagaan van hun klanten. Nu kunnen handelaren nog zonder vergunning, en dus zonder antecedentenonderzoek bij de klant, wapens verkopen op andere plekken dan in fysieke winkels. De regering-Biden wil een einde maken aan deze maas in de wet.

Volgens de Amerikaanse wapenwet moeten ondernemers die wapens verkopen in fysieke winkels daar een vergunning voor hebben. Om die vergunning te behouden, moeten zij in een dataregister controleren of de koper geen wapenverbod heeft.

Voor online verkopers en handelaren op beurzen geldt deze verplichting niet. Op die plekken worden jaarlijks tienduizenden wapens verkocht aan mensen zonder dat er antecedentencontroles worden uitgevoerd.

Tienduizenden extra

Volgens de nieuwe regel moet iedereen die wapens verkoopt daar een vergunning voor hebben en de controles uitvoeren. Ongeacht of de verkoop plaatsvindt op een wapenbeurs, het internet of in een fysieke winkel. Alleen hobbyisten die wapens verkopen uit hun persoonlijke collectie of wapens die zij hebben geërfd, zijn uitgezonderd van de nieuwe regel.

Er zijn in de VS ongeveer 80.000 wapenverkopers met een vergunning. Volgens de autoriteiten zal de nieuwe regel ruim 20.000 extra verkopers dwingen tot het aanvragen van een vergunning en het uitvoeren van de checks.

Presidentscampagne

De regel, die binnen 30 dagen moet ingaan, is een uitwerking van een nieuwe vuurwapenwet die in 2022 werd aangenomen. Deze aanpassing wordt gezien als een nieuwe poging van Biden om wapengeweld in de VS terug te dringen. Dit is ook een belangrijk onderwerp in de presidentscampagne van Biden.

"Dit zal wapens uit de handen van criminelen en huiselijk geweldplegers houden", aldus Biden in een verklaring. "Mijn regering zal er alles aan blijven doen om levens te redden."

De verwachting is dat wapenlobbygroepen de wetswijziging zullen aanvechten in de rechtbank.

Electronic Arts heeft voorlopig geen plannen voor een nieuwe Dead Space-game. Eerder deze week ging een gerucht dat de ontwikkeling van een Dead Space 2-remake was stopgezet. EA zegt echter dat die vermeende ontwikkeling nooit heeft plaatsgevonden.

Call us crazy, but music was a whole lot more fun when it was on physical media. Or perhaps just easier to use, especially in the car. Whether your particular …read more

Het militaire regime in Mali verbiedt media om verslag te doen van de activiteiten van politieke partijen en verenigingen. Het verbod is van toepassing op alle vormen van media, waaronder televisie, radio, online en kranten.

De Malinese junta verbood gisteren al tot nader order alle activiteiten van politieke partijen. Dit zou nodig zijn om de openbare orde te handhaven.

Analisten zeggen tegen persbureau AP dat de besluiten waarschijnlijk het gevolg zijn van kritiek van onder andere politici en studenten op het militaire bestuur. Zij uitten afgelopen weken hun frustratie over het onvermogen van de junta om Mali terug te brengen naar een democratisch bestuur. De Malinese junta kwam in 2021 aan de macht via een staatsgreep.

De koepelorganisatie van journalisten in Mali verzet zich tegen het verbod op verslaggeving over politieke activiteiten in het land. De organisatie riep journalisten op om hierover te blijven rapporteren en moedigde hen aan om "sterk te blijven, verenigd te blijven en te mobiliseren om het recht van burgers op toegang tot informatie te verdedigen".

De Malinese nationale commissie voor mensenrechten liet ook weten bezorgd te zijn over het verbod op verslaggeving over politieke activiteiten. "In plaats van het sociale klimaat te kalmeren, zouden deze beperkingen van fundamentele rechten en vrijheden potentieel problemen en spanningen kunnen veroorzaken, iets wat het land niet nodig heeft."

X-gebruikers kunnen binnenkort hun blauwe vinkje niet meer verbergen, ongeacht of ze een Premium-abonnement hebben of niet. Eerder deze maand bracht het platform de gratis blauwe vinkjes terug voor gebruikers met veel volgers.

In hoeverre is Shell verantwoordelijk voor de CO2-uitstoot van de benzine en diesel die het bedrijf op de markt brengt? Die vraag staat centraal in het hoger beroep van een door Milieudefensie aangespannen rechtszaak. Vandaag is de laatste van vier zittingsdagen.

De zaak speelt tegen een veel breder decor. Door internationale spanningen is de olieprijs hoog, en daar spinnen oliebedrijven garen bij. Maar als de wereld het klimaatakkoord van Parijs serieus neemt, zou het grootste deel van de wereldwijde olievoorraden in de grond moeten blijven en dus niets waard zijn.

Dat gaat om een fors deel, blijkt uit onderzoek dat recent verscheen in Nature Communications. Voor een fifty-fiftykans om de opwarming onder de 1,5 graden te houden, zou 71 procent van de bekende oliereserves en 81 procent van het gas niet opgepompt moeten worden. Van de steenkoolvoorraden zou zelfs 97 procent onaangeraakt moeten blijven.

'Unburnable carbon'

Het gaat bij die percentages om de klassieke bronnen van aardgas en aardolie, zegt hoofdauteur Martí Orta-Martinez, van de Universiteit van Barcelona. "Als ook schaliegas en teerzandolie meegenomen worden, moet respectievelijk 93 en 99 procent in de grond blijven."

Wetenschappers gebruiken voor het overschot de term unburnable carbon - 'onverbrandbare koolstof'. Wordt rekening gehouden met het 1,5 graden-doel, dan zijn die overtollige voorraden niets waard. Ze bepalen echter wel mede de beurswaarde van energiebedrijven.

Zoektocht stoppen

Hierdoor hangt een lichte spanning - volgens sommige onderzoekers een dreigende zeepbel van biljoenen euro's - al bijna tien jaar boven de aandelenmarkten. Maar er hoeft maar ergens een gas- of oliekraan een halve slag dichtgedraaid te worden, of de wereld leeft in de omgekeerde realiteit, waarin de waarde van olie en gas juist omhoogschiet, en daarmee ook de aandelen van diezelfde bedrijven.

Zo is het met beleggers net zo onzeker als met rechters en bestuursvoorzitters: wie trekt er aan de rem? Momenteel wordt juist nog getracht de reserves verder uit te breiden, zegt hoogleraar duurzame economie Murat Arsel van de Erasmus Universiteit, coauteur van de studie. Vanuit het klimaat bekeken zou daar rechtsomkeert gemaakt moeten worden.

"Geen enkele exploratie van nieuwe fossiele brandstoffen is verenigbaar met het 1,5 graden-doel. Een deel van de investeringen zal moeten worden afgeschreven", zegt Arsel. "En het 1,5-graden-doel vereist ook een einde aan het verlenen van nieuwe winningsvergunningen", voegt Orta-Martinez toe.

Ingewikkelde verdeelsleutel

De praktijk is complex: want hoe kan worden bepaald welke reserves in de grond zouden moeten blijven, en welk deel nog wel gewonnen kan worden?

De onderzoekers hebben een aantal aanvullende criteria voorgesteld. "Omdat we weten dat een belangrijk deel van alle steenkool, gas en olie niet gewonnen mag worden om aan het klimaatakkoord van Parijs te voldoen, zou het bijvoorbeeld zinvol zijn om niet de fossiele brandstoffen te winnen die zich in beschermde natuurgebieden bevinden of op plekken waar die winning relatief grote gezondheidsschade veroorzaakt", zegt Orta-Martinez.

Daarom moet niet alleen gekeken worden waar de productie het goedkoopst kan, zegt hoogleraar milieu-economie Lorenzo Pellegrini, ook betrokken bij de nieuwe studie. "In landen met een zeer laks milieubeleid zijn de winningskosten doorgaans lager. Maar de sociale en ecologische schade van die winning kan daar ook het grootst zijn."

Om het nog ingewikkelder te maken is er ook de geopolitieke component: een groot deel van de wereld is afhankelijk van een klein aantal olie- en gasproducerende regio's. En ruim 90 procent van de wereldwijde voorraden olie en gas is in bezit van staatsbedrijven - niet van private bedrijven zoals Shell, BP of ExxonMobil. "Daar zitten landen bij die moeilijk te engageren zijn voor klimaatbeleid", zegt Pellegrini. "Niet alleen Rusland, maar bijvoorbeeld ook Venezuela en Iran."

Mondiaal verdrag

De onderzoeker trekt een parallel met de Koude Oorlog. Toen lukte het vijanden om een verdrag te sluiten tegen de verspreiding van kernwapens. Op vergelijkbare wijze zou er nu een internationaal non-proliferatieverdrag voor fossiele brandstoffen moeten komen, denkt Pellegrini. Het voorstel daartoe wordt momenteel gesteund door 12 landen, 105 lagere overheden en ruim een half miljoen mensen. In 2022 sprak ook het Europees Parlement steun uit voor zo'n verdrag.

Welke rol zouden bedrijven als Shell daarin hebben? Oliebedrijven en oliestaten hebben een vergelijkbare verantwoordelijkheid, vindt Pellegrini. "Historisch gezien zijn ze beide verantwoordelijk voor het vertragen van gecoördineerde klimaatactie door eerst de risico's van de klimaatverandering te ontkennen en vervolgens te lobbyen voor behoud van hun bedrijfsbelangen. En uiteindelijk zijn ze de grootste entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van broeikasgassen in het verleden, het heden en de toekomst."

Volgens het deze maand verschenen Carbon Majors-rapport is Shell verantwoordelijk voor 2,1 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot sinds 1854 en voor 1,2 procent sinds de totstandkoming van het Parijsakkoord. In beide ranglijsten staat Shell in de top-10 van grootste uitstoters, die wordt aangevoerd door grote Chinese, Russische en Saudische staatsbedrijven.

(Telecompaper) NTT Docomo has partnered with Amazon so that users of its 'd Point' reward scheme can accumulate points on Amazon. The tie-up is significant given Docomo's programme has around 100 million users...

Een groep voormalige Google Deepmind-ontwikkelaars heeft woensdag de bètaversie van zijn AI-muziektool Udio uitgebracht. Door prompts in te voeren kunnen gebruikers zelf muziektracks genereren.

(Telecompaper) The German Federal Network Agency, Bundesnetzagentur has published an interim report on overlapping fibre-optic networks, both built networks and planned expansions...