De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vindt dat er meer gedaan moet worden tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg.
In 2024 kwamen er 330 meldingen binnen bij de inspectie, precies evenveel als in 2023. Toen was het aantal meldingen met 90 gestegen vergeleken met het jaar ervoor. Maar de inspectie vermoedt dat het daadwerkelijke aantal gevallen veel hoger ligt, verwijzend naar een rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC), van eind vorig jaar.
Het WODC stelde dat er 11.000 mensen in een jaar tijd zeggen slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag door een arts of andere zorgverlener. Een groot deel van die mensen doet dus geen officiële melding bij de inspectie.
Volgens IGJ-inspecteur Selini Roozen-Vlachos zijn veel slachtoffers terughoudend met het melden. "We moeten de drempels verlagen, zodat mensen zich vrij voelen om met hun verhaal naar buiten te komen."
Versierpogingen van huisartsDe meeste meldingen bij de inspectie kwamen uit de gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. De inspectie benadrukt dat het mogelijk ook in ziekenhuizen vaak misgaat, maar dat er daar minder aandacht voor is.
Twee derde van de slachtoffers is vrouw en zo'n 70 procent van de plegers is volgens de inspectie man.
Volgens Roozen-Vlachos lopen de voorbeelden van overschrijdend gedrag uiteen. "Het gaat van versierpogingen van de huisarts tot het aanraken van borsten en geslachtsdelen bij een fysiobehandeling. We zien zelfs aanrandingen en verkrachtingen."
Meer preventieZe stelt dat de beroepscode voor zorgverleners duidelijk is: "Daarin staat dat je nooit toenadering zoekt tot een patiënt, ook niet als die het initiatief neemt of ermee instemt." Volgens de inspectie is het voor een patiënt "schokkend, schadelijk en ontwrichtend" als een arts seksueel grensoverschrijdend gedrag vertoont. Een slachtoffer kan daar lange tijd last van hebben.
Daarom moet er meer gedaan worden aan preventie, zegt Roozen-Vlachos: "Voor heel veel dingen is er preventief beleid, zoals valpreventie of protocollen voor veiligheid. Maar dit onderwerp is een ondergeschoven kindje."
Ook wordt gewezen op een zogeheten zelfscan voor zorgverleners; een soort checklist waarmee ze kunnen nagaan of er al genoeg gedaan wordt tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag.
De inspectie zegt dat er in veel sectoren pas actie wordt ondernomen, als er zich iets naars heeft voorgedaan. In de gehandicaptenzorg, waar de meeste meldingen uit komen, is er wel meer aandacht voor preventie. Volgens de inspectie "oriënteren" de geestelijke gezondheidszorg en de verpleeghuiszorg zich nog op hoe ze het probleem aan moeten pakken.
Een lichtgevende spiraal die gisteravond in heel Europa aan de hemel was te zien, leidde tot veel mooie plaatjes en vragen op sociale media.
Het blijkt te gaan om een brandstofdump van een Falcon 9-raket. Met deze raket werd gisteren een Amerikaanse spionagesatelliet gelanceerd.
Na die lancering werd brandstof geloosd. De onverbrande brandstof bevroor en werd zo zichtbaar vanaf de grond. De spiraalvorm laat zien dat de raket langzaam rond zijn as draaide, meldt het Belgisch UFO meldpunt.
Mensen uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië, Slovenië en Polen maakten melding van het fenomeen en ook in Nederland bleef het niet onopgemerkt.
Het is niet de eerste keer dat een SpaceX-raket dit fenomeen veroorzaakt. In 2023 was een soortgelijke spiraal al eens in Alaska waargenomen.
Shell gaat de komende periode al zijn chemiedivisies in de wereld nog eens goed tegen het licht houden. In Europa kan dat ertoe leiden dat diverse chemietakken deels of geheel gaan sluiten. Het bedrijf wil niet voortuitlopen op de gevolgen voor de chemische divisies van Shell in Moerdijk en Pernis.
The Wall Street Journal speculeerde onlangs over een mogelijke sluiting van de chemietakken van Shell. Bij de onderdelen in Nederland worden basischemicaliën voor allerlei producten geproduceerd, van plastic tot isolatiemateriaal en polyester voor kleding. De energiegigant presenteerde vanmorgen aan beleggers de plannen om Shell de komende jaren winstgevender te maken.
Een van de onderdelen is om nog eens scherp te kijken naar de chemiedivisies in de Verenigde Staten en Nederland. In de VS wil Shell strategische samenwerkingen onderzoeken. Maar in Europa wordt bekeken welke divisies en onderdelen goed of slecht presteren. Dat kan leiden tot gedeeltelijke of zelfs volledige sluitingen, stelt Shell.
'Er moet wat gebeuren'Het bedrijf wijst naar de "zeer uitdagende marktomstandigheden" in Europa met hoge energiekosten en netwerkkosten plus regels voor CO2-uitstoot. "Er moet wat gebeuren", vat het woordvoerder samen. "We proberen de goede onderdelen verder te verbeteren, maar het kan ook dat de slechtere sluiten."
Over de toekomst van Nederlandse onderdelen wil Shell niet veel kwijt. "Dat is nu nog te vroeg", zegt de woordvoerder. "Maar dat er iets moet gebeuren, is duidelijk."
Vorige maand trokken grote industriële bedrijven aan de bel. Zij zeiden door de hoge energiekosten in Nederland te vrezen voor de toekomst. Ook verduurzaming en onduidelijk overheidsbeleid spelen de sector parten. Frans Everts, president-directeur van Shell Nederland, waarschuwde dat de hele industrie zou instorten.
Vorige week meldde de Amerikaanse chemiereus LyondellBasell dat een fabriek op de Tweede Maasvlakte in Rotterdam gaat sluiten. Tegelijkertijd meldde ook het Amerikaanse bedrijf Tronox dat een vestiging in de Rotterdamse haven dichtgaat.
De Franse politie heeft vier mensen aangehouden die betrokken zouden zijn geweest bij de verdwijning en dood van de 2-jarige peuter Émile. Onder de arrestanten zijn de opa en oma van de jongen.
Émile verdween in de zomer van 2023 in het dorp Haut-Vernet, in het zuidoostelijke departement Alpes-de-Haute-Provence. Hij raakte spoorloos kort nadat hij daar bij zijn opa en oma was aangekomen voor een vakantie. Acht maanden later vond een wandelaar in het gebied botten, 2 kilometer van het huis waar zijn grootouders het vakantiehuis hadden. Die botten bleken van Émile te zijn.
Sindsdien is onduidelijk wat er met de jongen is gebeurd. Vanochtend zijn dus de aanhoudingen verricht. Onder de arrestanten zijn de grootouders bij wie Émile destijds verbleef. De twee andere arrestanten zijn volwassen kinderen van de grootouders, ooms en/of tantes van de jongen.
De vier zijn nog niet officieel verdacht, maar zitten in voorlopige hechtenis om verhoord te worden. Het politieonderzoek richt zich op de doodslag en het verbergen van een stoffelijk overschot.
Vorige maand, ruim anderhalf jaar na de verdwijning van Émile, was de uitvaart van de jongen. Die was openbaar en vond plaats in de basiliek van Saint-Maximin-la-Sainte-Baume, in Zuid-Frankrijk. Kort erna lieten de grootouders een verklaring uitgaan waarin ze schreven dat de tijd van stilte voorbij is en dat het tijd is voor de waarheid.
Dat een journalist kon meelezen met een groepschat van de Trump-regering waarin gevoelige militaire informatie werd gedeeld, leidt bij Amerikaanse politici tot veel verontwaardiging en zorgen over de operationele veiligheid. Ondertussen proberen overheidsvertegenwoordigers de ophef te bagatelliseren, onder wie Trump zelf.
Gisteren schreef Jeffrey Goldberg, hoofdredacteur van het Amerikaanse tijdschrift The Atlantic in een uitgebreide reconstructie over een groepschat op Signal met een aantal hooggeplaatste functionarissen uit de regering-Trump. Een Witte Huis-woordvoerder heeft inmiddels gezegd dat de chat "authentiek lijkt te zijn."
Goldberg werd op 13 maart, twee dagen voordat de Verenigde Staten een reeks aanvallen uitvoerden op doelen van de Houthi's in Jemen, aan de chatgroep 'Houthi PC small group' toegevoegd. De achttien groepsdeelnemers bespraken gedurende drie dagen een plan voor een aanstaande aanval op de Houthi's.
Goldberg zei dat hij de uitnodiging voor Signal had ontvangen van Mike Waltz, Trumps nationale veiligheidsadviseur, die ook in de groepschat zat. Verder zaten vicepresident JD Vance, minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, directeur van nationale inlichtingen Tulsi Gabbard en minister van Defensie Pete Hegseth in de groep.
Screenshots uit het gesprek:
De manier waarop de regering met uiterst gevoelige informatie om is gegaan, wordt veroordeeld door Democratische én Republikeinse politici. De Democratische leider in de Senaat, Chuck Schumer, riep op tot een volledig onderzoek. "Dit is een van de meest verbijsterende inbreuken op de militaire inlichtingendienst waar ik in lange, lange tijd over heb gelezen."
Vooral Hegseth krijgt veel kritiek. Senator Tammy Duckworth, een veteraan van de Irakoorlog, noemde Hegseth op X "de meest ongekwalificeerde minister van Defensie in de geschiedenis, die zijn incompetentie aantoont door letterlijk geheime oorlogsplannen te lekken in de groepschat."
Ook Republikeinen uitten hun zorgen. Zo zei senator Roger Wicker tegen verslaggevers: "We zijn er erg bezorgd over en we zullen op tweepartijdige basis onderzoeken." Wicker is voorzitter van de commissie voor Defensie, dat onder meer toezicht houdt op het Pentagon.
De Republikeinse leider van de meerderheid in de Senaat, John Thune, zei dat hij meer wil weten over wat er is gebeurd. "Het is duidelijk dat we de zaak tot de grond toe moeten uitzoeken."
Maar de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden toonde zich juist vergevingsgezind. "Ik denk dat het een vreselijke fout zou zijn als er nadelige gevolgen komen voor de mensen die bij dat gesprek betrokken waren", zei Mike Johnson. "Ze probeerden goed werk te leveren, de missie werd met precisie volbracht."
Positie van WaltzIn een eerste reactie gisteren noemde Hegseth de hoofdredacteur van The Atlantic "een uiterst bedrieglijke en in diskrediet gebrachte zogenaamde journalist" en verwees naar eerdere publicaties van het tijdschrift waarin kritisch werd geschreven over Trump. Hegseth zei niets over waarom Signal werd gebruikt om de gevoelige operatie te bespreken of hoe Goldberg in de chat terechtkwam.
Veiligheidsadviseur Waltz heeft nog niet gereageerd op het verhaal van Goldberg, maar Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt zei gisteren dat de president nog steeds het "grootste vertrouwen" heeft in Waltz en het nationale veiligheidsteam. Nieuwssite Politico meldt dat de functie van Waltz ter discussie staat en er binnenkort een knoop wordt doorgehakt of hij kan aanblijven.
Trump zei eerder van niets te weten: "Jullie vertellen me er voor het eerst over." Tegen de avond plaatste Trump een X-bericht van Elon Musk op zijn eigen sociale media-kanaal Truth Social waarin The Atlantic op de hak wordt genomen.
Volgens de Amerikaanse spionagewet is het een misdaad is als informatie over de nationale defensie uit de "juiste bewaarplaats" wordt gehaald. Ook als dat gebeurt door nalatigheid.
Het ministerie van Justitie onderzocht in 2015 en 2016 of Hillary Clinton de wet had overtreden door vertrouwelijke informatie te communiceren met haar adviseurs via een door haar opgezette privé-e-mailserver.
De kwestie was een belangrijke stok om mee te slaan in de presidentscampagne van Trump, die uiteindelijk Clinton zou verslaan. "We kunnen niemand in het Witte Huis hebben die de betekenis van het woord vertrouwelijk of geheim niet begrijpt", zei Trump tijdens die campagne.
De brandweer in Deventer had de afgelopen nacht de handen vol aan het bestrijden van vijf branden die allemaal in dezelfde wijk woedden. De politie vermoedt dat er sprake is van brandstichting, meldt de regionale omroep Oost.
De eerste melding kwam vannacht rond 01.30 uur binnen: in de wijk Keizerslanden stond een auto volledig in brand. 10 minuten later volgde de melding van een tweede autobrand.
Rond 03.30 uur stond een kleine kilometer verderop een afvalhoop naast een container in brand. Nog geen 10 minuten later stond een auto in brand op een nabijgelegen parkeerterrein bij een sporthal. Door het vuur raakte ook een bestelbus beschadigd. Wel wist de brandweer te voorkomen dat het vuur kon overslaan.
Tot slot werd een kwartier later een uitslaande brand ontdekt in een schuur achter een woning in de buurt. De hitte veroorzaakte schade aan ruiten van omliggende woningen, maar niemand raakte gewond.
Goedemorgen! Vandaag doet de rechtbank in Assen uitspraak in de zaak over de dubbele moord in Weiteveen. En de Tweede Kamer stemt over een motie om gevangenen niet vervroegd vrij te laten vanwege het cellentekort.
Eerst het weer: de dag begint bewolkt, maar in de loop van de ochtend breekt de zon op veel plaatsen door. In de middag komt er vanuit het noordwesten weer bewolking, met zelfs wat lichte regen of motregen. Later in de middag trekken die buien zuidoostwaarts over het land. Het wordt 11 tot 15 graden.
Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.
Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?Bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking hebben directe gevolgen voor de kindersterfte wereldwijd, zegt Unicef. Het aantal kinderen dat wereldwijd overlijdt voor hun vijfde verjaardag is voor het tweede jaar op rij gedaald, maar Unicef waarschuwt dat de ingezette trend wordt bedreigd door wereldwijde bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking.
De VN-hulporganisatie voor kinderen denkt dat het aantal sterfgevallen en doodgeboortes de komende jaren kan stagneren of zelfs weer gaan stijgen. "Door bezuinigingen sluiten klinieken hun deuren, worden gezondheidswerkers ontslagen en worden levensreddende vaccinatieprogramma's stilgelegd", zegt Suzanne Laszlo, directeur van Unicef Nederland. "Elke bezuiniging nu betekent een verloren kinderleven morgen."
In 2023 stierven er 4,8 miljoen kinderen onder de vijf jaar. Een jaar eerder waren dat er 4,9 miljoen. Volgens Unicef is de kindersterfte meer dan gehalveerd sinds 2000. In dat jaar overleden bijna 10 miljoen kinderen. De afname wordt toegeschreven aan "jarenlange investeringen in de gezondheidszorg".
De Eerste Kamer stemt vandaag over een motie van de ChristenUnie over de bezuinigingen op ontwikkelingshulp. Daarin staat dat de honderden miljoenen euro's die het kabinet dit jaar extra bezuinigt op ontwikkelingshulp, niet structureel mogen worden. Daar is een meerderheid voor.
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:Voor de K3-reünieconcerten in Nederland en België zijn al 300.000 tickets verkocht. De originele zangeressen van K3 - Karen, Kristel en Kathleen - maakten gisterochtend op sociale media bekend dat zij na zestien jaar weer samen het podium opgaan.
Zowel de veertien shows in Antwerpen in oktober dit jaar als de acht shows in Rotterdam volgend jaar april zijn uitverkocht. Er wordt gekeken of er nog extra data bij kunnen komen, meldt VRT.
Zo kondigden Karen, Kristel en Kathleen de reünieconcerten aan:
Fijne dag!
Rondom het spoor blijken veel vaker dassen te leven dan tot nu toe bekend. Spoorwegbeheerder ProRail heeft de afgelopen twee jaar zo'n 500 sporen van dassen aangetroffen in de buurt van treintrajecten.
Het gaat bijvoorbeeld om uitwerpselen, graafsporen en zandhopen. Op ongeveer vijftig van die plekken doet ProRail nader onderzoek om te bepalen of er graafmachines en herstelmaterieel aan te pas moeten komen om het spoor te herstellen of veilig te houden.
In 2023 kwam op trajecten in Friesland en Noord-Brabant het treinverkeer stil te liggen door verzakkingen aan het spoor vanwege een dassenburcht, het gangenstelsel van een das. Daarna ontregelden dassen ook op andere spoorlijnen het treinverkeer waardoor treinen minder, langzamer of soms weken helemaal niet konden rijden.
Veel vaker ingrijpenSindsdien houdt ProRail op verzoek van het ministerie van Infrastructuur uitgebreidere inspecties om de dassen te monitoren. "In 2023 zagen we op veertig locaties burchten rondom het spoor, nu hebben we in totaal honderden sporen van dassen gevonden", zegt Dimitri Kruik, directeur van de regio Zuid bij ProRail.
"Burchten en dassensporen zijn twee verschillende dingen, maar daardoor vermoeden wij wel dat het aantal locaties met een burcht ook met een veelvoud is toegenomen."
Dat kan volgens ProRail vaker problematisch worden voor het treinverkeer. "Als je al ziet hoeveel hinder voor reizigers een handvol van dit soort dassenburchten de afgelopen tijd heeft veroorzaakt, dan vrees je voor een situatie dat je veel vaker moet ingrijpen", aldus Kruik.
In Nederland leven zo'n 7000 dassen, schat natuurorganisatie Das & Boom, en dat aantal blijft volgens ecoloog Bert Hesse vrij stabiel. "ProRail heeft een systematisch onderzoek gedaan langs spoorlijnen in dassenleefgebied, waardoor ze een totaalbeeld hebben van potentieel gevaarlijk graafwerk van dassen", zegt Hesse. "Door op tijd op die plekken in te grijpen, kun je de kans op vervelende verrassingen voor het treinverkeer minimaliseren."
Maar dat ingrijpen is in de praktijk nog best lastig. Het dier en ook zijn burchten zijn beschermd. Dat betekent dat dassen niet mogen worden gevangen of gedood en hun burchten mogen niet worden vernield.
Wel mogen provincies en rijksdiensten een ontheffing of vrijstelling geven wanneer de volksgezondheid in gevaar is of er volgens de wet "een andere dwingende reden is van groot openbaar belang". ProRail vraagt regelmatig zo'n ontheffing aan, maar is met de ministeries die erover gaan in gesprek om te kijken of dat proces niet sneller kan.
"Als we er snel bij zijn, mogen we snel ingrijpen. Maar dat wordt anders als er al een hele burcht is waar een dassenfamilie woont", zegt Kruik. "Dan moeten we de situatie eerst monitoren en een vergunningsaanvraag doen. Dat kost veel tijd en al die tijd blijft het risico bestaan dat die das graaft en we moeten de treindienst moeten aanpassen." Daarom wil ProRail dat de duur van een ontheffingsaanvraag van maanden naar weken gaat.
De kosten om een dassenburcht weg te halen en daarna het spoor veilig te houden, zijn hoog. In Voerendaal in Limburg werd in 2023 een dassenburcht verwijderd, maar daar blijken nu extra maatregelen nodig.
"We hebben het over een stuk van 2 kilometer, daar zitten drie actieve dassenburchten. Dat deel moet worden afgegraven en daar gaan we damwanden plaatsen", zegt de regiodirecteur van ProRail. "De treindienst moet daardoor voor veertig dagen worden stilgelegd en het kost 6,5 miljoen euro. Bovenop de 2,5 miljoen die we in 2023 al hadden uitgegeven."
Ook voor de Maaslijn - de spoorverbinding tussen Nijmegen en Roermond - komen er hoge kosten voor preventieve maatregelen aan. "Als je bedenkt dat we daar 20 miljoen euro kwijt zijn aan onderzoeken en maatregelen om te voorkomen dat de das in de baan komt, dan gaat dat om heel veel geld", vindt Kruik.
De afgelopen tijd is er veel gebeurd om de dassenproblematiek tegen te gaan. Zo werden er namaakburchten gebouwd om de dieren ertoe te verleiden vanuit hun eigen burcht te verhuizen. Ook worden speciale robotmollen ingezet, rupsvoertuigjes die worden uitgerust met een camera en sensoren en zo een heel gangenstelsel in kaart kunnen brengen.
Maar in de praktijk blijkt het lastig om de dassen definitief te laten verhuizen. Inmiddels is in Esch - de plek waardoor in 2023 het treinverkeer tussen Den Bosch en Boxtel platlag - een paar honderd meter verderop opnieuw gegraaf van dassen aangetroffen bij het spoor.
De honderden miljoenen euro's die het kabinet dit jaar extra bezuinigt op ontwikkelingshulp, mogen niet structureel worden. Volgend jaar moet het geld weer gewoon beschikbaar zijn, vindt de Eerste Kamer. Een meerderheid steunt een motie van de ChristenUnie waarover vandaag wordt gestemd.
Het was altijd de gewoonte dat het budget voor ontwikkelingssamenwerking gelijk opliep met de omvang van de Nederlandse economie. Maar het kabinet-Schoof heeft die koppeling losgelaten, waardoor hulporganisaties het de komende jaren mogelijk met twee miljard euro minder moeten doen.
De senaat wil daar nu een stokje voor steken: de koppeling moet worden hersteld. Het liefst dit jaar nog, maar in ieder geval vanaf 2026. De ChristenUnie-motie wordt in elk geval gesteund door GroenLinks-PvdA, D66, CDA, SP, SGP, Partij voor de Dieren, Volt en OPNL. Dat is een meerderheid van 39 zetels.
Verantwoordelijk minister Klever heeft wel gezegd dat de extra bezuiniging in beginsel voor één jaar is en voor de komende jaren kan worden teruggedraaid, maar dat is ChristenUnie-senator Huizinga-Heringa te vrijblijvend.
Nederlands belang"Hiermee zegt de Eerste Kamer: herstel die koppeling. Dat is een helder signaal van ons. Dan heeft het kabinet wat uit te leggen als deze motie niet wordt uitgevoerd", zegt ze.
Op zich krijgt Klever wel steun in de senaat voor haar begroting, inclusief de in het hoofdlijnenakkoord afgesproken bezuiniging die oploopt tot 2,4 miljard euro in 2027. Ontwikkelingshulp moet voortaan rechtstreeks in het Nederlands belang zijn, maakte de minister vorige maand bekend.
Maar voor de extra bezuiniging als gevolg van het loslaten van de koppeling met het bruto nationaal inkomen (bni) geldt wat de Eerste Kamer betreft: eens maar nooit weer. "Het is nogal een ding dat die koppeling is losgelaten", vindt Huizinga-Heringa. "Zonder een reden te geven. Daarmee haal je de bodem weg onder de ontwikkelingssamenwerking."
