Aggregator

Zware aardbeving voor de kust van Californië

1 month ago

De westkust van de Verenigde Staten is getroffen door een aardbeving. De beving was op een diepte van zo'n 10 kilometer en had een kracht van 7. De Amerikaanse seismologische dienst gaf voor een groot deel van Californië en een deel van Oregon een tsunamiwaarschuwing af, maar deze werd kort erna weer ingetrokken.

De beving was op ruim zestig kilometer van het dunbevolkte plaatsje Ferndale. De waarschuwing gold voor het kustgebied over een lengte van 643 kilometer, van Dunes City in Oregon tot San Francisco in het zuiden.

Uit voorzorg gaf de politie de opdracht om landinwaarts te evacueren. De beving werd door ruim 1 miljoen mensen in California gevoeld, maar heeft voor zover bekend geen grote schade aangericht. Uit voorzorg werd de dierentuin van San Francisco geëvacueerd.

Rebellen rukken op en nemen Hama in: 'Nog belangrijker dan val van Aleppo'

1 month ago

Na de inname van Aleppo hebben rebellen in Syrië opnieuw een groot succes behaald: ze zijn opgerukt tot in de westelijke stad Hama. Het regeringsleger had versterkingen gestuurd om deze strategisch gelegen stad te verdedigen. Maar vandaag hebben de troepen van president Assad zich plotseling teruggetrokken.

Het is een nieuwe nederlaag voor de president. In iets meer dan een week tijd is rebellengroep Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ruim honderd kilometer zuidwaarts opgerukt. Sinds 2020 waren de frontlinies in de burgeroorlog nauwelijks verschoven.

'Nog belangrijker dan inname Aleppo'

"Dit is ongekend", zegt journalist en Midden-Oostendeskundige Abdou Bouzerda. Hij benadrukt dat Assad nog verre van verslagen is, maar wijst op het symbolische en strategische belang van deze verovering. "De inname van Aleppo was al een grote verrassing, maar de inname van Hama is nog belangrijker."

Allereerst is Hama een knooppunt van grote wegen. Het ligt aan een snelweg die loopt tot in hoofdstad Damascus. En in tegenstelling tot de slag om Aleppo was het regeringsleger ditmaal voorbereid op een zwaar gevecht om Hama. Dat maakt het opvallend dat het regime na enkele dagen vechten de stad al opgeeft.

Op deze kaart is te zien dat de rebellen in een week tijd hun grondgebied ongeveer hebben verdrievoudigd:

Behalve op militair gebied lijkt HTS ook op diplomatiek vlak succesvol. Zo meldt de Amerikaanse Syriëkenner Charles Lister op X dat de rebellenleiding deals heeft gesloten met stammenleiders ten noorden van Hama. Op deze manier zouden gebieden vreedzaam zijn overgedragen aan de rebellen. Ook wordt gemeld dat een onbekend aantal militairen uit het regeringsleger is gedeserteerd.

Hama is in dertien jaar burgeroorlog altijd in handen geweest van Assads troepen, en Aleppo niet. "Ook was Hama in 2011 als het ware de bakermat van de revolutie", legt Bouzerda uit. "Dat een rebellengroep erin slaagt zo'n stad in te nemen heeft grote symbolische waarde."

Ruim dertien jaar geleden, ten tijde van de Arabische Lente, braken in Hama protesten uit tegen de jarenlange onderdrukking door Bashar al-Assad. Op het hoogtepunt deden er honderdduizenden mensen mee, maar de demonstraties werden hardhandig neergeslagen. Naar schatting vele tientallen burgers werden door het leger en door milities die door het regime werden aangestuurd gedood.

Cynisch genoeg beweert de legerleiding dat militairen zich nu hebben teruggetrokken uit Hama "om burgerlevens te redden bij gevechten in de stad". Volgens de verklaring heeft het leger zich teruggetrokken op posities buiten de stad.

Het is nog onduidelijk of het regime overweegt de strategische plaats te heroveren. Op video's en foto's is te zien dat inwoners en opstandelingen feest vieren op straat. Gevangenen worden vrijgelaten uit de gevangenis en posters van Assad worden vernietigd.

Bekijk hier een video van de situatie in Hama:

"Met Gods hulp gaan we nu naar Homs", zegt een van de rebellen in de bovenstaande video. De slag om deze stad, zo'n 45 kilometer ten zuiden van Hama, wordt volgens experts cruciaal voor het verloop van de burgeroorlog.

'Hard knokken'

Áls het rebellen lukt de regio Homs in te nemen, verliest Assad de verbinding met de Middellandse Zee. Daarnaast heeft zijn Russische bondgenoot Poetin een militaire basis aan de Syrische kust.

"Homs verbindt ook Damascus met het westelijke hartland van de alevieten, de moslimminderheid waartoe Assad behoort", legt Bouzerda uit. Om al die redenen zal er volgens hem "hard geknokt worden om Homs."

Bekijk in de onderstaande special welke partijen tegen elkaar strijden in Syrië:

Ondanks de snelle opmars van HTS, die de leiding heeft over diverse gewapende groepen, is nog maar de vraag of zij deze slag zullen winnen. Het lijkt erop dat Hama relatief makkelijk is opgegeven door het regeringsleger om Homs beter te kunnen beschermen.

Versterking uit Iran

Bouzerda werpt op dat Iran binnenkort mogelijk fors meer versterkingen zal leveren aan bondgenoot Assad. Het regime in Teheran heeft er alle belang bij dat de Syrische president in het zadel blijft. Bijvoorbeeld om bevoorrading over land mogelijk te maken van Iran naar Libanon, waar de pro-Iraanse beweging Hezbollah verzwakt is door de oorlog met Israël.

"Het is een 'black box': we weten niet wat er gaat gebeuren", vat de Midden-Oostenexpert het samen.

President Macron roept op tot samenwerking na vertrek premier

1 month ago

De Franse president Macron heeft zich in een televisietoespraak kritisch uitgelaten over het wegsturen van premier Barnier door het parlement. Tegelijkertijd deed hij een oproep om vooral samen te werken.

In de toespraak, die om 20.00 uur werd uitgezonden op de Franse televisie, kondigde Macron nog geen vervanger voor Barnier aan, maar zei hij dat hij de komende dagen een nieuwe eerste minister zal voordragen. In januari zal vervolgens een nieuwe begroting worden gemaakt.

Ook nam hij de tijd om zijn keuze voor Michel Barnier te verdedigen, na de ingewikkelde verkiezingsuitslag eerder dit jaar. Hij zegt dat het nodig was om een ervaren premier te kiezen, die de verschillende partijen kon samenbrengen.

Dat het parlement Barnier nu heeft weggestuurd, noemt hij ongeëvenaard. Hij beschuldigt parlementariërs ervan dat ze hun verantwoordelijkheid niet nemen. "Zij willen niet bouwen, zij hebben chaos gekozen." Ook zei Macron dat ze alleen maar aan de volgende presidentsverkiezingen denken, die in 2027 zijn, en niet aan de Franse inwoners.

Macron onder druk

Vanmiddag heeft Barnier officieel zijn ontslag aangeboden. Het is de bedoeling dat het demissionaire kabinet aanblijft tot er een nieuwe regering is gevormd.

De regering is weggestuurd omdat de premier een begrotingsvoorstel met miljarden aan bezuinigingen wilde doordrukken zonder goedkeuring van het parlement. De oppositie diende daarom een motie van wantrouwen in die woensdagavond werd aangenomen.

Ook president Macron zelf kwam de laatste tijd onder steeds meer druk te staan. Veel mensen houden hem verantwoordelijk voor de politieke crisis waarin het land verkeert. Uit een peiling bleek dat zes op de tien Fransen willen dat hij opstapt. Maar in zijn toespraak vanavond verzekerde hij de kijkers ervan dat hij zijn termijn uit zal dienen.

Veel uitdagingen

Macron benadrukte dat het land voor veel uitdagingen staat. Er is op dit moment geen regering meer, nog geen begroting voor komend jaar en het parlement is sterk verdeeld. Volgens de Franse grondwet zijn nieuwe verkiezingen niet mogelijk binnen een jaar na de vorige. Macron zei daarom dat er nu een regering nodig is die kan samenwerken en compromissen kan sluiten.

Hij haalde daarbij de heropening van de gerestaureerde Notre Dame van komende zaterdag aan, en verwees naar de Olympische Spelen. "De wereld heeft dit jaar al twee keer met bewondering naar ons gekeken. Laten we opnieuw zoiets groots presteren."

Hommeles in partijbestuur NSC, penningmeester op non-actief

1 month ago

Het rommelt in het partijbestuur van Nieuw Sociaal Contract (NSC), de partij die vorig jaar werd opgericht door Pieter Omtzigt.

Penningmeester Ralph Joosten is deze week door de rest van het bestuur "van zijn taken ontheven", zegt bestuurslid Kilian Wawoe, mede-oprichter van de partij en vertrouweling van Omtzigt, in een reactie op een artikel van RTL Nieuws.

Over de oorzaak van de breuk lopen de verklaringen sterk uiteen. Volgens Joosten gaat het over mogelijke financiële onregelmatigheden. Maar bestuurslid Wawoe zegt dat er klachten zijn over de samenwerking met Joosten en dat dat de reden is geweest hem op non-actief te stellen.

Niet transparant

Joosten is sinds april van dit jaar penningmeester bij NSC. "Dan ga je onderzoeken hoe de partij ervoor staat en ik kwam er al vrij snel achter dat er mogelijke onregelmatigheden in de administratie zitten."

Volgens hem is er onder andere sprake van twee mogelijke gevallen van fraude en zou het bestuur niet openstaan voor zijn opmerkingen hierover. "Dit is geen goed bestuur en het is ook niet transparant", aldus Joosten.

Moeizame samenwerking

Hij zegt dat hij een extern accountantsonderzoek heeft geëist, waarvoor het partijbestuur deze week opdracht heeft gegeven. Verder heeft hij naar eigen zeggen een en ander gemeld bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), dat is belast met financieel toezicht op politieke partijen.

Volgens bestuurslid Wawoe zijn er "verschillende meldingen binnengekomen bij het bestuur over moeizame samenwerking" met Joosten. Op de inhoud van die klachten wil hij verder niet ingaan.

Wel zegt hij dat ze dateren van voor de kritiek van Joosten op de administratie. Deze klachten zijn volgens hem voor de rest van het bestuur reden geweest de penningmeester opzij te zetten.

Tegenwerking en obstructie

Het externe accountantsonderzoek dat het bestuur heeft laten instellen naar de financiële administratie, naar aanleiding van de aanmerkingen van Joosten, is volgens Wawoe in januari klaar en zal openbaar worden gemaakt.

"Wij zijn als politieke partij gehouden aan accountantsregels en dus hebben we na zijn berichten een gecertificeerd bureau ingeschakeld om hier onderzoek naar te doen." De kritiek van Joosten op de financiële administratie zegt het bestuur niet te herkennen.

Joosten zegt dat de klachten over de samenwerking met hem allemaal "gerelateerd zijn aan geen openheid, geen transparantie en geen medewerking van het bestuur en zelfs tegenwerking en obstructie". Verder wil hij niet verantwoordelijk zijn voor zaken die andere partijbestuurders hebben gecreëerd en goedgekeurd.

Het ministerie van BZK kan nog niet zeggen of er inderdaad of melding is gedaan van financiële onregelmatigheden bij NSC. Een woordvoerder zegt op de vraag terug te komen.

Nieuwsuur maakte kortgeleden een reconstructie van de crises bij NSC:

Waarom demonstranten het gemunt hebben op de rijkste man van Georgië

1 month ago

Een groep demonstranten zeult een grote in elkaar geflanste pop met zich mee door Tbilisi. Op de plek van het hoofd is een uitgeprinte foto geplakt. Een foto van het gezicht van Bidzina Ivanisjvili, de rijkste en machtigste man van Georgië. De pop wordt neergezet en onder luid gejuich in brand gestoken. "Weg met Bidzina! Weg met Rusland!", wordt er geroepen.

Bidzina Ivanisjvili is niet de premier of president van Georgië. Toch is hij mikpunt van de woede van Georgische demonstranten. "Ivanisjvili staat voor Rusland, hij staat voor geweld. Hij heeft Russische invloed naar Georgië gehaald", zegt Ana, één van de betogers bij het parlement. "Hij is niet de vertegenwoordiger van de Georgische bevolking. Nooit!" Een andere demonstrant heeft er minder woorden voor nodig: "Ivanisjvili is een Russisch varken!"

James Bond-huis

In de heuvels boven Tbilisi staat een villa van glas en staal, vanwaaruit Ivanisjvili over de historische binnenstad kan uitkijken. Onder Georgiërs staat het bekend als 'Bidzina's Glazen Paleis'. Volgens ingewijden noemt hij het zelf zijn 'James Bond-huis'.

De zwaarbeveiligde compound heeft een helikopterdek, een kunstgalerie en een privé-dierentuin met zebra's en haaien. Hij bezit wilde dieren, exotische bomen en schilderijen van Picasso en Renoir. Ivanisjvili staat bekend als eigenaardig, geheimzinnig, autoritair, en vooral steenrijk.

Het zegt veel over hoe hij de partij en indirect ook het land leidt, zegt schrijver en voormalig parlementariër Levan Berdzendisjvili. "Net zoals hij dieren koopt, koopt hij ook mensen. Hij kan de ene dag een Picasso kopen en de volgende dag een minister. Als hij iets of iemand wil dan koopt hij het. Dat is hoe Ivanisjvili opereert. Geld is macht voor hem."

Klassieke oligarch

Ivanisjvili werd geboren in een straatarm gezin en is nu veruit de rijkste inwoner van het land. Het vermogen van de 71-jarige multimiljardair staat gelijk aan een derde van het bbp. Zijn fortuin verdiende hij in Rusland na de val van de Sovjet-Unie.

Dat was een tijd waarin zakenmensen snel rijk konden worden in een vacuüm van privatisering en corruptie dat ontstond toen de communistische economie instortte. Ivanisjvili handelde in computers en haalde druktoetstelefoons naar Rusland. Later kocht hij metaalbedrijven en banken en werd hij multimiljardair; een klassieke oligarch.

Hij keerde terug naar Georgië en ging in 2012 de politiek in. In dat jaar richtte hij de partij Georgische Droom op en werd hij premier. Georgische Droom was een antwoord op de politiek van oud-president Sakaasjvili, die werd achtervolgd door corruptieschandalen en werd beticht van autoritair optreden.

Te veel tijd

Ivanisjvili bleef maar een jaar premier, voor hij zich terugtrok om zich naar eigen zeggen op filantropie te richten. Volgens Berdzendisjvili vond hij politiek te veel tijd kosten, tijd die hij nodig had om zijn financiën te beheren. Ivanisjvili verdween uit het publieke oog, maar achter de schermen heeft hij de touwtjes altijd in handen gehouden.

Berdzendisjvili werkte als coalitiepartner nauw samen met Ivanisjvili toen hij premier was. "Hij zei dat Europa onze toekomst was, en dat we er alles op moesten inzetten om lid te worden van de EU. We dachten dat hij aan onze kant stond. Dat hij pro-westers was. Maar we hadden het mis."

De koerswijziging werd na de Russische invasie in Oekraïne duidelijk, toen de Georgische regering niet de kant van Oekraïne koos, maar juist betere betrekkingen zocht met Moskou. De regerende partij voerde bovendien een aantal antidemocratische wetten in die opvallend veel lijken op controversiële Kremlin-wetten.

Zoals de zogenoemde "buitenlandse agenten-wet", die organisaties verplicht zich te registreren als 'buitenlandse agent' als ze geld uit het buitenland krijgen. Afgelopen zomer volgde nog een op Rusland geïnspireerde anti-lhbti-propaganda-wet.

Dit viel min of meer samen met Ivanisjvili's terugkeer in de politiek, een jaar geleden. Na jaren in de luwte werd hij opnieuw actief leider van Georgische Droom. Hij is van mening dat de relatie met Rusland goed moet blijven, zodat dat Georgië een brug kan vormen tussen Europa en Rusland.

Volgens critici heeft Ivanisjvili een pro-Russische agenda. Berdzendisjvili acht het waarschijnlijk dat Ivanisjvili zelfs nauw contact heeft met het Kremlin en dat Poetin zich via hem bemoeit met de koers van Georgië.

"Iedereen weet dat als je je geld hebt verdiend in Rusland, je dat niet zomaar kan meenemen naar Georgië. Dat kan alleen als je toestemming hebt van Poetin", aldus Berdzendisjvili. "Alles wat hier nu gebeurt is bedacht in het Kremlin. Ivanisjvili is Poetins man in Georgië".

Toneel van getouwtrek

Georgië is op dit moment een onrustig toneel van getouwtrek tussen Rusland en het Westen. Demonstranten zien multimiljardair Ivanisjvili als een autoritaire leider à la Poetin, die het land terugtrekt in de tijd en hun Europese toekomst wil afnemen.

Toen de Georgische Droom-premier vorige week meedeelde dat de regering voorlopig niet verder zal gaan met het EU-toetredingsproces was dat de druppel die de emmer deed overlopen voor veel mensen. Massale demonstraties die toen begonnen worden nog elke avond gehouden in verschillende steden.

"Waarom gaat hij niet terug naar Rusland, als hij het daar zo fijn vindt?", vraagt demonstrant Ana zich af. "Hij mag zijn geld meenemen naar Moskou. Wij hebben hem hier niet nodig!"

President Macron wil weggestuurde premier aanhouden tot opvolger is gevonden

1 month ago

De Franse president Macron heeft premier Barnier en diens afgezette regering gevraagd om demissionair aan te blijven. Gisteravond viel het kabinet nadat er een motie van wantrouwen was aangenomen in de Franse Tweede Kamer.

Vanmiddag kwam Barnier naar het Elysée, het presidentieel paleis, om officieel zijn ontslag aan te bieden. Het is de bedoeling dat het demissionaire kabinet aanblijft tot er een nieuwe regering is gevormd.

De regering is weggestuurd omdat de premier een begrotingsvoorstel wilde doordrukken zonder goedkeuring van het parlement. Barnier wil miljarden bezuinigen om het begrotingstekort en de staatsschuld terug te dringen. Maar hij leidt een minderheidskabinet, en de linkse en rechts-radicale machtsblokken zijn tegen zijn plannen.

Televisietoespraak

De oppositie diende daarom een motie van wantrouwen in die woensdagavond werd aangenomen: 331 van de 574 parlementariërs stemden voor. Er waren minimaal 288 stemmen nodig om de regering weg te sturen.

Nu wordt er naarstig gezocht naar een nieuwe premier. Er is nog geen begroting voor 2025 vastgesteld terwijl het jaar bijna voorbij is. Daarnaast zijn er op dit moment volgens de wet geen nieuwe parlementsverkiezingen mogelijk: in Frankrijk mag maar een keer per jaar gestemd worden voor een nieuwe volksvertegenwoordiging.

Macron spreekt om 20.00 uur op tv het land toe vanuit het Elysée.

Kamermotie over onderzoek naar Nederlanders met migratieachtergrond maakt veel los

1 month ago

Een motie van VVD-Kamerlid Bente Becker over het bijhouden van gegevens over "culturele en religieuze normen en waarden van Nederlanders met een migratieachtergrond" maakt de tongen los. De motie, die eerder deze week werd aangenomen, schiet bij veel mensen in het verkeerde keelgat.

Onder meer op sociale media is er onbegrip en boosheid. Er wordt gesproken van racisme, maar er klinken ook gematigde reacties, omdat dergelijk onderzoek niet nieuw zou zijn.

Becker diende de motie begin vorige week in. Ze stelt onder meer dat "data over normen en waarden inzicht kan bieden in de culturele integratie van Nederlanders met een migratieachtergrond". Wat haar betreft moet bijvoorbeeld het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) daar regelmatig onderzoek naar doen.

Dinsdag stemde een ruime meerderheid van de Tweede Kamer voor (108 van de 150 leden). Tegenstemmen waren er van GroenLinks-PvdA, D66, Denk, PvdD en Volt. "Dit is geen vrijheid, dit is doodeng", schrijft Denk-Kamerlid Doğukan Ergin over de motie.

Indiener Becker zegt dat ze de ophef niet heeft zien aankomen en dat ze de verwijten die ze krijgt "verschrikkelijk" vindt. "Je moet het debat over integratie kunnen voeren op inhoud, zonder racist genoemd te worden."

In een video die ze vanmiddag op X heeft geplaatst, geeft ze toelichting. Zegt ze dat het "juist een voorstel was om niet op basis van onderbuik, maar op basis van wat er echt speelt in de samenleving het integratiedebat te kunnen voeren".

Teleurgesteld, maar niet verbaasd

Younes Douari, medeoprichter van Represent Jezelf, is teleurgesteld, maar niet verbaasd over de motie. Het platform zet zich in om politieke betrokkenheid onder jongeren te vergroten. "De mooie woorden over het beschermen van de grondrechten van partijen als de NSC en VVD doen me niets meer sinds ze deze coalitie in zijn gestapt."

Volgens hem is het normaal dat een wetenschappelijk intituut onderzoek doet naar gedachten en attitudes. "Dat is altijd vanuit een wetenschappelijke blik, maar niet gestuurd vanuit politiek. Deze motie is geen ethische onderzoeksvraag."

De reacties die hij op sociale media onder jongeren ziet zijn "best taai". "Mensen zien dit als een tactiek van een racistische regering om een groep buiten te sluiten en om mensen met een migratieachtergrond de zondebok te maken van de problemen in dit land."

Het SCP kwam eveneens vanmiddag met een verklaring. "Het SCP heeft tot nu toe geen verzoek van de minister van SZW ontvangen naar aanleiding van het Kamerdebat en de motie", klinkt het.

Een woordvoerder verduidelijkt desgevraagd: "Omdat het verzoek niet bij ons binnen is gekomen, kunnen we ook geen uitspraak doen over hoe deze vorm krijgt. Er loopt nu al een onderzoek met het ministerie van Sociale Zaken, maar dat staat los van de motie."

Wel zegt het SCP in gesprek te zijn met het ministerie over een ander onderzoek, volgend jaar. Dit werd tot nu toe van tijd tot tijd uitgevoerd onder de noemer Survey Integratie Migranten, bedoeld om inzicht te krijgen in de integratie van groepen migranten.

"Anders dan in voorgaande edities zal in dit onderzoek het samenlevingsperspectief centraal staan", schrijft het onafhankelijke instituut. "Het plan is om informatie te verzamelen over onder meer sociale bindingen, sociaal en institutioneel vertrouwen en over waardenoriëntaties. Dat doen we voor de hele bevolking en daarin hanteren we een brede blik op diversiteit."

'Verwarrend en suggestief'

Onder andere de SP heeft wel voor de motie gestemd. Fractievoorzitter Jimmy Dijk benadrukt dat het SCP dat onderzoek zal gaan doen. "Een wetenschappelijk instituut, dat dat anoniem doet", zei hij in talkshow Bar Laat.

"En dat dat ook vrijwillig doet bij mensen." Zulk onderzoek wordt "voor een groot deel al gedaan". Dat bevestigt hoogleraar politicologie Tom van der Meer op Bluesky. Die noemt de motie van Becker "verwarrend en suggestief" en vindt het gek dat erin wordt gevraagd om onderzoek dat "goeddeels al bestaat" (waarmee hij doelt op het periodieke SCP-onderzoek).

Daarnaast stellen ook het Centraal Bureau voor de Statistiek en het CDA dat "dergelijk onderzoek allang gebeurt". Het CDA heeft een stemverklaring online geplaatst. "Het lastige is dat dit soort moties onder een vergrootglas liggen vanwege de samenstelling van dit kabinet." Ook ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder zegt in een stemverklaring dat de motie "eigenlijk niet heel veel nieuws vraagt".

Hoewel er enige twijfel was binnen de SP, stemde die partij dus toch voor. Als er problemen zijn met integratie moeten die als het aan de SP ligt worden besproken en onderzocht. Wel had Dijk "liever gezien dat er in die motie 'ook andere, bredere groepen' stond".

Onstuimige dagen op komst, mogelijk een 'tweelingstorm'

1 month ago

Tot nu is het voornamelijk een natte dag, maar vanaf vanavond gaat vooral de wind een grote rol spelen. De komende dagen is het zo onstuimig, dat er kans is dat het twee keer tot storm gaat komen. Meteorologen spreken dan van een tweelingstorm.

Vanavond- Pakjesavond - blijft het in het hele land regenachtig. Tegen middernacht wordt het vanuit het zuidwesten wel tijdelijk droger, maar in de loop van de nacht naar vrijdag draait de wind van het zuiden naar het noordwesten en gaat het steeds harder waaien.

Aan het einde van de nacht en in de ochtend waait het hard tot stormachtig (windkracht 7 à 8) langs de noordwestkust, in het Waddengebied en rondom het IJsselmeer. Het KNMI heeft code geel afgegeven voor een groot deel van het land (alle provincies behalve Zeeland, Noord-Brabant en Limburg). Die waarschuwing geldt tussen 04.00 uur 's nachts en 13.00 uur 's middags.

Ook de windstoten worden vrijdagochtend krachtiger met 90 tot 100 km per uur. Weervrouw Roosmarijn Knol verwacht lokaal ook zeer zware windstoten: "Dan hebben we het over windvlagen van meer dan 100 kilometer per uur. Vrijdag zijn lokale uitschieters mogelijk naar 110 tot 120 km per uur." Ter vergelijking: tijdens storm Conall vorige week was de zwaarste windstoot 128 km per uur, op Vlieland.

Voor een officiële storm moet het op een weerstation van het KNMI een uur lang met gemiddeld windkracht 9 waaien. Dat zou aan het eind van de nacht kunnen gebeuren en in de vroege ochtend aanhouden, denkt Knol. "Dat zou dan de eerste winterstorm zijn, aangezien de meteorologische winter op 1 december is begonnen."

Zaterdag: storm Darragh

Vrijdag overdag kalmeert de atmosfeer weer even. Maar op zaterdag gaat het opnieuw harder waaien. De stormdepressie die dat veroorzaakt, heeft in Ierland al de naam Darragh gekregen. De verwachting is dat Darragh de meeste wind gaat opleveren aan de Zeeuwse kust. Daar waait dan een harde tot stormachtige zuidwestenwind. Het is mogelijk dat de wind iets zwaarder uitpakt en dan kan het opnieuw tot storm komen.

Darragh is al een tijdje te zien boven de Atlantische Oceaan. De eventuele storm van vrijdagnacht en -ochtend zal zich vanavond pas in rap tempo verder ontwikkelen. Mochten de weerdiensten nog besluiten om die storm ook een naam te geven, zal dat Éowyn worden. Of de storm een naam krijgt, is afhankelijk van de verwachte impact.

De lijst met stormnamen wordt jaarlijks bekendgemaakt voor het nieuwe stormseizoen, dat in september begint. Dat gaat altijd op alfabetische volgorde en er worden om en om mannen- en vrouwennamen gegeven. Het KNMI werkt daarin samen met het MetOffice (Groot-Brittannië) en de Ierse weerdienst (Met Éireann).

Tweeling?

Of het echt twee keer tot storm komt, moet dus nog blijken. Mocht dat gebeuren, zo kort achter elkaar, spreken meteorologen van een tweelingstorm. "Dat is al vrij zeldzaam", weet Roosmarijn Knol. "Maar in Nederland hebben we een paar jaar geleden zelfs een drielingstorm gehad. In februari 2022 trokken binnen drie dagen de stormen Dudley, Eunice en Franklin over Nederland."

EU beveelt TikTok om gegevens te bewaren vanwege rol bij verkiezingen Roemenië

1 month ago

De Europese Commissie verscherpt het toezicht op TikTok vanwege de rol die het socialemediaplatform speelde rond de presidentsverkiezingen in Roemenië. Mogelijk heeft TikTok de wet overtreden doordat gebruikers tegen betaling campagne voerden op de app. Iets dat niet is toegestaan. Verschillende Europarlementariërs eisten eerder al maatregelen.

De Commissie beveelt TikTok om "interne documenten en informatie te bewaren" over hoe het omgaat met de risico's van manipulaties en aanbevelingen voor gebruikers. Ook moet het gegevens bewaren van mogelijke politieke advertenties.

Campagne via TikTok

Gisteren gaven Roemeense veiligheidsdiensten documenten vrij waaruit wordt bevestigd dat de extreemrechtse presidentskandidaat Calin Georgescu gebruik heeft gemaakt van een grootschalige georganiseerde operatie op TikTok om zijn campagne te ondersteunen. Dit zou gebeurd zijn door influencers die betaald werden.

De Roemeense veiligheidsdiensten zagen dat de campagne voor Georgescu twee weken voorafgaand aan de verkiezingen een enorme vlucht nam op het socialemediaplatform. Ook werden er via berichtenapp Telegram tips uitgewisseld om de verificatieregels van TikTok te omzeilen. De influencers zouden zijn betaald via tussenpersonen. Georgescu zelf ontkent alle aantijgingen.

Filmpjes waarin Georgescu's boodschap werd ondersteund werden in ongekende aantallen gedeeld. Hij wist zo in korte tijd veel vaker viraal te gaan dan de drie belangrijkste kandidaten in een jaar tijd.

Verrassende winnaar

De ultrarechtse politicus Georgescu, die kritiek heeft op de EU en de NAVO en de Russische president Poetin prijst, kwam bij de eerste ronde anderhalve week geleden onverwacht als winnaar uit de bus. De vrijgegeven documenten bevestigen ook dat rond de verkiezingen sprake is geweest van Russische inmenging.

Aanstaande zondag gaan de Roemenen naar de stembus voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Georgescu neemt het dan op tegen centrumrechtse kandidaat Elena Lasconi.

TikTok moet niet alleen de gegevens bewaren van de verkiezingen in Roemenië, maar ook van alle andere nationale verkiezingen van de komende vier maanden. Daarbij vallen onder meer ook de Duitse verkiezingen in februari.

Twee jaar geelden voerde Brussel een wet in die online platforms dwingt tot het nemen van maatregelen om burgers online beter te beschermen. Deze Digitale Diensten Wet (DSA) bepaalt onder meer dat sociale media genoeg moeten doen tegen onder meer de verspreiding van ongewenste berichten.

Klopjacht op schutter in New York gaat verder, 'teksten op kogelhulzen'

1 month ago

Terwijl de New Yorkse politie nog op zoek is naar de schutter die een topman van zorgverzekeraar UnitedHealthcare doodschoot, hebben rechercheurs de kogelhulzen op de plaats van het misdrijf onderzocht. Daar zouden woorden op hebben gestaan als delay, deny en depose: "vertraag", "wijs af" en "verwerp".

Mogelijk verwijzen die woorden naar de manier waarop de zorgverzekeraar claims in behandeling neemt. UnitedHealthcare was het mikpunt van kritiek van zowel patiënten als politici voor het veelvuldig afwijzen van verzekeringsclaims.

UnitedHealthcare is een van de grootste verzekeraars, die grotendeels verantwoordelijk is voor de landelijke zorgverzekering Medicare. Het bedrijf hield een jaarlijkse conferentie voor beleggers. Vanwege de dodelijke schietpartij is die afgebroken.

Ervaren schutter

Het slachtoffer, de 50-jarige Brian Thompson, werd gisteren in de vroege ochtend lokale tijd doodgeschoten voor een hotel. De politie zegt uit te gaan van een geplande en goed voorbereide aanslag.

Ook vermoeden ze dat dit het werk is van een ervaren schutter, onder meer omdat de dader een demper op zijn pistool had. Thompson werd de laatste tijd meerdere keren online bedreigd, zegt zijn vrouw tegen NBC News. Er wordt nog onderzocht van wie die dreigementen afkomstig zijn.

Drones en honden

Naar de schutter, gekleed in een donkere hoodie en in bezit van een grijze rugzak, wordt gezocht met drones en honden. Ook worden beelden van beveiligingscamera's in het centrum van de New York onderzocht. Nadat hij Thompson had neergeschoten, vluchtte de dader per fiets Central Park in.

Onderzoekers zeggen tegen CNN dat de verdachte in een hostel verbleef met twee andere mannen. Vlak voor de aanslag kocht de schutter een flesje water en twee energierepen bij een Starbucks in de buurt. De politie looft een tip uit van 10.000 dollar voor bruikbare informatie over de moord.

De politie heeft foto's vrijgegeven van de verdachte:

Pakjesavond leidde tot vroege spits, ruim 900 kilometer op het hoogtepunt

1 month ago

De avondspits is vandaag een uur eerder begonnen vanwege pakjesavond. Daardoor was het vroeger dan gebruikelijk druk op de weg. Op het hoogtepunt heeft er ruim 900 kilometer file gestaan.

De verkeersdienst had al gewaarschuwd dat het eerder druk zou worden op de wegen. Dat komt volgens de ANWB door het zogenoemde 'Sinterklaaseffect', waarbij mensen vanwege pakjesavond eerder naar huis gaan.

Rond 15.00 uur meldde de ANWB al zo'n 200 kilometer file. Een uur later was dat al opgelopen tot ruim 650 kilometer. Dat is het dubbele van wat er normaal gesproken staat rond dat tijdstip. De piek van de avondspits was tussen 16.30 uur en 17.00 uur, normaal gesproken is dat vaak een uurtje later. Na de piek nam de drukte af en rond 20.00 uur waren er nagenoeg geen files meer.

Vooral druk in de Randstad

Het was vooral druk in de Randstad. Met name weggebruikers rond Den Haag, Rotterdam en Amsterdam moesten rekening houden met langere reistijden. Ook op de A7 bij Joure stond het verkeer enige tijd vast. Vanwege een ongeluk is de weg richting Heerenveen afgesloten, meldt Omrop Fryslân.

Voor vanavond is ook regenachtig weer voorspeld. Vooralsnog lijkt dat geen invloed te hebben op het verkeer, zegt de ANWB-woordvoerder. "De weersomstandigheden vallen nog mee, dat komt waarschijnlijk later."

Zorgen over stroevere verduurzaming industrie, vrees voor verplaatsing productie

1 month ago

Doordat fabrieken groene investeringen uitstellen gaat de verduurzaming van de industrie steeds stroever. Bedrijven kampen onder meer met vertragingen bij de aanleg van stroomkabels en waterstofleidingen die ze nodig hebben om te vergroenen.

Dat blijkt uit een nieuw rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en TNO. Hierin werd gekeken naar de nieuwe energiestrategieën van industriegebieden, zoals Chemelot in Limburg en de Rotterdamse haven.

"Je merkt dat het veel minder soepel verloopt dan twee jaar geleden. Het is een somberder beeld dat ontstaat", zegt Robert Koelemeijer, beleidsonderzoeker bij het PBL. Als het perspectief niet verandert, waarschuwen bedrijven, kan het leiden tot minder investeringen en zelfs een vertrek van productie uit Nederland.

Niet genoeg

Voor sommige bedrijven lijkt de situatie nijpend. Vandaag waarschuwden vakbond FNV en GroenLinks-PvdA dat de overheid actie moet ondernemen om Tata Steel te behouden.

Eind oktober werd al duidelijk dat de industrie niet op koers ligt om de klimaatdoelen te halen. In 2030 zou de industrie jaarlijks nog maar 29 miljoen ton broeikasgassen mogen uitstoten. Dat is nog maar een derde van de uitstoot in 1990. Maar het PBL verwacht dat dit gaat uitkomen tussen de 33 en 42,5 miljoen ton.

Het nieuwe rapport gaat nog een stap verder. "Zelfs als je alle plannen van de industrie optelt, ongeacht hoe realistisch ze zijn, is het niet genoeg", zegt Koelemeijer. En veel vergroeningsplannen zijn nog pril. Bedrijven hebben vaak nog niet besloten of ze doorgaan. Koelemeijer: "Dat is een teken aan de wand."

Overvol stroomnet

Bedrijven die nu willen overschakelen naar (groene) elektriciteit lopen er op veel plekken tegenaan dat het stroomnet vol is en dat er geen plek is voor nieuwe aansluitingen. Uit een raadpleging van VNO-NCW, een belangenbehartiger voor het bedrijfsleven, bleek in maart dat 87 procent van de energie-intensieve bedrijven het overvolle energienet en de trage bouw van nieuwe kabels en leidingen ziet als belemmering voor verduurzaming.

Er zijn diverse redenen waarom het aanleggen van energie-infrastructuur zo traag gaat. Zo gaat het verlenen van vergunningen langzaam, is er gebrek aan vaklui, zijn wet- en regelgeving verouderd en wordt er overal gestreden om ruimte.

Al die problemen zijn niet nieuw. Maar de afgelopen jaren was er de hoop dat de aanleg sneller zou kunnen. Samen met de netbeheerders kwamen de grote industriegebieden met een energiestrategie. Daarmee werd weer een lijst gemaakt met de meest urgente projecten voor nieuwe leidingen en kabels. Alleen ziet het PBL nog geen bewijs dat die lijst daadwerkelijk heeft geleid tot snellere bouw.

"Als je kijkt naar de projecten in het investeringsprogramma van netbeheerder Tennet, van twee jaar geleden en van nu, dan zie je dat het in de meeste gevallen niet tot versnelling leidt", zegt Koelemeijer. Veel projecten blijken juist vertraagd, al is het volgens Koelemeijer mogelijk dat het zonder deze lijst nog langzamer was gegaan.

Europese industrie worstelt

De industrie heeft het in heel Europa moeilijk. Sinds de oorlog in Oekraïne zijn er blijvend hogere energieprijzen. Bedrijven hebben moeite concurrenten in China en de Verenigde Staten bij te benen. Daar is de energie goedkoper en zijn er minder regels.

Over de hele linie blijven investeringen achter, zegt Koelemeijer. "Veel van die bedrijven zijn multinationals. In een hoofdkantoor in, bijvoorbeeld, Abu-Dhabi beslist een bedrijf dan in welke vestiging ze gaan investeren. En dat gaat snel naar elders als ze daar meer rendement krijgen dan op een investering in Nederland."

Mario Draghi, oud-topman van de Europese Centrale Bank, pleitte in september voor grote stappen om de Europese economie te redden. Die zou staan voor een "existentiële dreiging". Draghi wil forse investeringen, minder regeldruk en meer innovatie. Anders dreigt een "langzame doodsstrijd".

De tijd dringt

Het verplaatsen van productie pakt vaak ook niet goed uit voor de vergroening. De uitstoot daalt weliswaar in Nederland maar omdat mensen evenveel kopen, gaat de productie elders door. Dat leidt tot evenveel of zelfs meer uitstoot van broeikasgassen.

De tijd begint te dringen voor de verduurzaming van de industrie, zegt Koelemeijer. Dat geldt niet alleen voor de klimaatdoelen in 2030. Daarna wordt het voor de industrie steeds duurder om broeikasgassen uit te stoten.