Aggregator

Vergoeding voor artiesten op FunX acht keer zo hoog, per direct

2 months ago

De vergoeding voor muziekmakers die bij radiozender FunX worden gedraaid, wordt 8 keer hoger dan voorheen. Volgens de vorige regeling kregen auteurs 0,0003 euro per gedraaide seconde van een nummer, dat wordt nu 0,0025 euro (oftewel een kwart cent per seconde).

Auteursrechtenorganisatie BumaStemra heeft daarover afspraken gemaakt met de NPO, waar FunX onder valt. Zenderbaas Chanelva Rier ziet het als een stap in de goede richting. "Het is erkenning van FunX als volwaardige zender."

Volgens Rier wordt er door Funx-artiesten al jaren gepleit voor een betere verdeling. "Goed om te zien dat er nu concreet iets verandert." FunX is een urban muziekplatform voor de "jonge stadse generatie". De zender besteedt aandacht aan actualiteiten, showbizz en maatschappelijke problemen.

Bestuurslid van de radiozender John Olivieira-Siere maakte het nieuws bekend op LinkedIn. De auteursrechtenvergoeding voor een nummer van drie minuten wordt vanaf nu ongeveer 45 cent, voorheen was dit 5,4 cent. De precieze berekening kan nog afwijken. Wel is het duidelijk dat de nieuwe regeling veel hoger uitvalt.

'Onrechtvaardig'

Olivieira-Siere trok meer dan een jaar geleden Aafke Romeijn aan haar mouw met de vraag of er iets aan de vergoeding kon worden gedaan. Zij is bestuurslid bij belangenvereniging BAM Popauteurs, die het verzoek neerlegde bij BumaStemra, de beheersorganisatie voor componisten en tekstschrijvers.

Een andere organisatie, SENA, regelt de vergoedingen voor uitvoerende muzikanten. Tijdens de besprekingen werd al snel de conclusie getrokken dat de oude regeling voor FunX achterhaald was. "Als iets onrechtvaardig is, bespreken we dat binnen de commissie", zegt Romeijn tegen de NOS.

De oude regeling dateerde uit 2012, daarvoor kregen FunX-artiesten helemaal geen vergoeding als hun nummer werd afgespeeld op de radiozender. "Tien jaar is in de muziekwereld een hele lange tijd", aldus Romeijn.

In 2012 was FunX nog een kleine subzender van de NPO, die een relatief kleine doelgroep bereikte, legt ze uit. "De zender was maar in een paar steden in de ether en had dus niet de status van een NPO Radio 2 of NPO 3FM."

Grote speler

Maar dat is inmiddels enorm veranderd. "FunX is nu een van de grootste online radiozenders en eigenlijk ook in de ether een grote speler." De nieuwe vergoeding is dan ook vergelijkbaar met andere regionale zenders. De vergoedingen zijn onder andere gebaseerd op het bereik van de radiozenders.

Het gaat om een tussentijdse regeling. Dat komt volgens Romeijn doordat onderhandelingen tussen de NPO en BumaStemra lang duren. "De NPO is een groot apparaat." Ook voor de tussentijdse oplossing hebben belanghebbenden ruim een jaar om tafel gezeten, vertelt Romeijn.

Jurre Bosman, directeur audio van de NPO, vult aan dat de NPO geen directe invloed heeft op de verdeling. "Het is aan BumaStemra om de vergoeding die wij als publieke omroep betalen op de juiste manier te verdelen onder hun leden, de makers van die muziek."

BumaStemra zegt blij te zijn met de tussenstap en kijkt met plezier terug op de samenwerking met alle betrokken partijen. "We hebben veel waardering voor de belangrijke rol die FunX al jaren speelt voor muziektalent in Nederland." De organisatie ziet uit naar de volgende stappen van de radiozender.

Volgens zenderbaas Rier blijft het platform bouwen. "FunX is dé plek waar de muziek en verhalen van een nieuwe generatie samenkomen. Wij geven ruimte aan artiesten die elders misschien minder snel gedraaid worden."

Maar het zijn volgens haar wel nummers die het geluid van een grote groep jongeren vertegenwoordigen. "We zijn een gemeenschap die de diversiteit van Nederland weerspiegelt."

De tussenregeling geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2025. Muziekmakers zullen bij de eerstvolgende kwartaalbetaling een vergoeding krijgen volgens de nieuwe tarieven.

Fietsers op Oosterscheldekering herhaaldelijk bekogeld met eieren

2 months ago

Fietsers op de Oosterscheldekering in Zeeland worden regelmatig vanuit een auto bekogeld met eieren. Dat meldt Omroep Zeeland. De omroep sprak met fietsers die meerdere keren het doelwit waren en soms zelfs verwondingen opliepen.

Een van hen is Marco Arkesteyn uit Burgh-Haamstede. Hij fietst vaak over de stormvloedkering en is al meerdere keren geraakt. De afgelopen weken bleef het rustig, maar recent kreeg hij een ei in zijn gezicht.

Volgens Arkesteyn heeft de eiergooier het specifiek gemunt op fietsers. Hij zegt dat hij twintig mensen heeft gesproken die ook doelwit zijn geworden. "Dus je zou kunnen zeggen dat degene die het doet dit met opzet doet."

In eerste instantie dacht hij dat het om kattenkwaad ging. "Maar die persoon moet ouder zijn dan achttien jaar, dus dan zou je wel wat verstand moeten hebben", zegt hij tegen de regionale omroep.

Bij de laatste bekogeling raakte Arkesteyn gewond aan zijn hoofd en arm. Inmiddels gaat het weer goed met hem. Hij heeft aangifte gedaan en hoopt zelf te achterhalen wie de eiergooier is. "Dit moet stoppen, het is niet normaal."

Van zijn zoon heeft hij een camera gekregen die hij op zijn helm heeft gemonteerd. Hiermee hoopt hij de eiergooier op beeld te krijgen. Die beelden wil hij aan de politie geven.

Van de zotte

Frans Wobben uit Serooskerke fietst ook regelmatig over de kering en is inmiddels twee keer bekogeld met een rauw ei: "Het voelt als een steen die uit elkaar spat. Soms ben ik geneigd om tegen het verkeer in te gaan fietsen, want dat is veiliger dan over de parallelweg waar onschuldige fietsers doelwit worden. Het is echt van de zotte."

De Zeeuwse politie is op de hoogte van de bekogeling van fietsers op de Oosterscheldekering. Of dit het werk is van één persoon en hoe vaak er aangifte is gedaan, kan een woordvoerder nog niet zeggen.

Inspectie: omstandigheden asielopvang nog steeds vol onaanvaardbare risico's

2 months ago

"Onnodig schrijnende situaties", "marginale verblijfsomstandigheden" en "onaanvaardbare risico's". Er is nog steeds nauwelijks iets verbeterd voor kwetsbare mensen die in de asielopvang verblijven, concludeert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Het risico op blijvende gezondheidsschade vereist nu verbetering voor de meest kwetsbare asielzoekers, luidt de titel van het rapport. Vorig jaar bezocht de IGJ 40 asielzoekerscentra en andere (nood)opvanglocaties.

Hoewel de inspectie zag dat een paar dingen beter gaan ten opzichte van het jaar ervoor, staat het rapport vol met bevindingen die al jaren bekend zijn, maar waarbij "nog steeds geen zicht op verbetering" is.

Kinderen, mensen met een chronische (psychische) ziekte en zwangeren lijden het meest onder de omstandigheden in asielzoekerscentra. Vooral het voortdurend verplaatsen van mensen tussen verschillende opvanglocaties leidt ertoe dat hun problemen verergeren of ontsporen.

Steeds wisselende adressen

Door de vele verhuizingen hebben kinderen geen stabiele en veilige omgeving om in op te groeien. Veel noodopvang is inmiddels structureel geworden, maar is nog ingericht voor kortdurend verblijf.

Er is vaak weinig privacy, kinderen moeten zich steeds aanpassen aan een nieuwe omgeving en een nieuwe school. De inspectie geeft aan dat een goede groei en ontwikkeling van asielkinderen naar volwassenheid in gevaar is en vindt de situatie in de noodopvang onaanvaardbaar.

Ook voor mensen die zorg nodig hebben zijn de steeds wisselende adressen problematisch. Wie moet verhuizen naar een andere regio komt daar weer onderaan de wachtlijst terecht, als ze al zorg krijgen wordt dat weer onderbroken.

Lichtpuntjes

De Inspectie zag een paar lichtpuntjes ten opzichte van 2023. Zo krijgen nu bijna alle asielzoekers na aankomst een medische intake. Kinderen en jongeren zijn in beeld bij de GGD, bijvoorbeeld voor vaccinaties.

Ook vindt de inspectie dat er in de meeste centra voldoende aandacht is voor hygiëne, ondanks het feit dat de gebouwen vaak oud zijn en mensen dicht op elkaar wonen.

Op alle andere vlakken ziet de inspectie "ondanks eerdere oproepen geen verbetering", meldt het rapport. De IGJ spreekt van grote risico's op ernstige en onherstelbare gezondheidsschade en pleit voor acute aanpassingen.

Voorportalen

Stabiele opvangplekken voor kinderen, passende plekken voor mensen met psychische klachten en maatregelen om continuïteit van zorg te garanderen zijn zaken waar de IGJ op aandringt.

In Nederland zitten ongeveer 30.000 mensen in tijdelijke opvanglocaties van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers. Nog eens 7500 mensen verblijven in tijdelijke gemeentelijke locaties. Daarnaast verblijft een wisselend aantal mensen in zogenoemde voorportalen, opvangplekken voor korte tijd, omdat er geen ruimte is.

KLM schrapt 20 procent vluchten vanwege NAVO-top

2 months ago

KLM schrapt de laatste week van juni een vijfde van zijn vluchten. Dat bevestigt een woordvoerder na berichtgeving van De Telegraaf. De luchtvaartmaatschappij is op dit moment aan het kijken welke vluchten afgelast worden.

KLM laat weten de overlast voor reizigers zoveel mogelijk te willen beperken en overweegt meerdere oplossingen. "We kijken bijvoorbeeld naar bestemmingen waar we meerdere malen per dag naartoe vliegen, zodat we passagiers zoveel mogelijk kunnen omboeken op een andere vlucht", zegt een woordvoerder tegen de NOS.

De NAVO-top is op 24 en 25 juni in Den Haag en is de grootste internationale bijeenkomst die ooit in Nederland is gehouden. Er worden zo'n 8500 mensen verwacht. Niet alleen de luchtvaart ondervindt de gevolgen. Eerder maakte de politie bekend niet genoeg mankracht te hebben voor andere evenementen in die periode.

Niet alleen de NAVO-top

Maar de top is niet de enige reden dat er zoveel vluchten geschrapt moeten worden. In die periode is ook de Buitenveldertbaan gesloten vanwege onderhoud, waardoor er vanaf Schiphol minder vliegtuigen kunnen vertrekken.

Andere luchtvaartmaatschappijen zullen mogelijk ook vluchten moeten schrappen. Maar omdat KLM de meeste vluchten van en naar Schiphol heeft, wordt die maatschappij het meest getroffen.

Buffy- en Gossip Girl-actrice Michelle Trachtenberg (39) overleden

2 months ago

De Amerikaanse actrice Michelle Trachtenberg is op 39-jarige leeftijd overleden. Het is nog onduidelijk waaraan zij is gestorven, maar de politie sluit een misdrijf uit.

Trachtenberg (New York, 1985) was vooral aan het begin van deze eeuw een bekend gezicht door haar rollen in de televisieseries Buffy the Vampire Slayer en Gossip Girl.

Al op jonge leeftijd begon ze met acteren, onder meer in reclames. En sinds 1994 was zij in meerdere series en films te zien op Nickelodeon.

Fanschare

Ze werd bij een groot publiek bekend met haar rol van Dawn Summers in de populaire televisieserie Buffy the Vampire Slayer in 2000. De serie over een tiener die in de omgeving van haar middelbare school vampiers bestrijdt, had al een grote fanschare toen Trachtenberg in het vijfde seizoen in de serie kwam.

Daarna volgde een hoofdrol in de komedie Eurotrip (2004), een (voor Amerikaanse begrippen) pikante komediefilm in de stijl van American Pie. De film deed het niet zo goed in de bioscopen, maar werd daarna alsnog een culthit in de VS en Canada door de dvd-verkoop en -verhuur. Ook was Trachtenberg in die tijd in vier afleveringen van Six Feet Under te zien en speelde ze een hoofdrol in de (geflopte) film Ice Princess.

Gossip Girl

Sinds 2007 speelde Trachtenberg een belangrijke bijrol als de vileine Georgina Sparks in Gossip Girl, een dramaserie over rijke middelbare scholieren in New York. Maar een hoofdrol in een populaire film of serie had ze sindsdien niet meer. Wel had ze bijrollen in onder meer House M.D. (2006), Weeds (2011) en was ze te horen in animatieseries zoals Robot Chicken.

In 2021 werd Gossip Girl nieuw leven ingeblazen. De serie had andere hoofdpersonen, maar ook oude personages keerden - veelal kortstondig - terug. Trachtenberg was in het tweede seizoen in twee afleveringen te zien als Georgina Sparks. Dat was haar laatste rol.

De laatste paar maanden verschenen op de Instagrampagina van Trachtenberg foto's waarop zij sterk vermagerd leek. Volgens de tabloidkrant The New York Post had ze onlangs een levertransplantatie ondergaan.

Trump wil importheffingen van 25 procent op Europese producten

2 months ago

De Amerikaanse president Trump heeft op een persconferentie laten weten dat hij binnenkort met importheffingen komt op goederen uit Europa. De Europese Unie kan rekenen op tarieven van 25 procent. Een handelsoorlog met de Verenigde Staten lijkt hiermee een stuk dichterbij te komen.

Trump haalde op de persconferentie flink uit naar Europa. "De Europese Unie is opgericht om de Verenigde Staten te naaien. Dat was het doel. Ze hebben hun werk goed gedaan, maar nu ben ik president." De organisatie waaruit de EU is voortgekomen, de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, is in 1952 begonnen om economische groei en een gemeenschappelijke markt te stimuleren, en te voorkomen dat er opnieuw oorlog zou uitbreken op het Europese continent.

Trump maakt zich geen zorgen over Europese tegenmaatregelen. "Ze kunnen niks. Ze kunnen het proberen, maar ze kunnen niks."

Hij dreigde al meerdere keren met het invoeren van heffingen op producten uit Europa, maar nog niet eerder zei hij 25 procent op alle goederen uit de EU te willen heffen.

Auto-industrie

Eerder zei hij dat hij een onderzoek wilde afwachten om te bepalen voor welke artikelen een extra belasting zou gaan gelden. Trump maakte er geen geheim van met name de Europese auto-industrie te willen treffen.

Ook op producten uit Mexico en Canada zullen binnenkort weer importheffingen gaan gelden. De president had die even opgeschort, maar zegt nu een groot deel weer te gaan opleggen.

Eerder maakten we deze explainer over de Amerikaanse importheffingen:

Bezos wil koers opiniepagina The Washington Post wijzigen, chef stapt op

2 months ago

Jeff Bezos wil de koers van de opiniepagina van The Washington Post wijzigen. Dat schrijft de Amazon-topman, die eigenaar is van de Amerikaanse krant, in een e-mail aan zijn medewerkers. Voortaan mogen op de opiniepagina alleen nog stukken verschijnen die "de pijlers persoonlijke vrijheden en de vrije markt ondersteunen of verdedigen".

Een gevarieerde opiniepagina met uiteenlopende standpunten is volgens hem niet meer van deze tijd, zo schrijft hij in de e-mail, die hij ook op X heeft gedeeld. "Dat doet het internet tegenwoordig."

Opinies die kritisch zijn over "persoonlijke vrijheden" en "de vrije markt" worden vanaf nu niet meer gepubliceerd in zijn krant. "Natuurlijk zullen we ook over andere onderwerpen schrijven", voegt hij daaraan toe, "maar meningen die in strijd zijn met deze pijlers, laten we aan andere publicaties over."

De chef van de opiniepagina van The Washington Post mocht van Bezos alleen aanblijven als hij zich achter de nieuwe richtlijnen zou scharen. "Ik heb David Shipley, die ik enorm bewonder, de kans geboden om leiding te geven aan deze nieuwe koers", schrijft Bezos op X. "Ik heb hem gezegd dat als zijn antwoord niet 'hell yes' was, het 'nee' zou betekenen." Shipley, die sinds 2022 werkt voor de krant, heeft zijn team bedankt en ontslag genomen.

Verbijstering

Bezos geeft op X een verklaring voor zijn koerswijziging. "Ik ben ervan overtuigd dat de vrije markt en persoonlijke vrijheden goed zijn voor Amerika. Ik vind ook dat die mening nu onderbelicht is op de marktplaats van ideeën en in opiniestukken. Ik ben blij dat we samen die leegte kunnen opvullen."

Ook schrijft hij dat hij trots is om Amerikaan te zijn. "Ons land is niet zover gekomen door doorsnee te zijn. Een groot deel van Amerika's succes is te danken aan vrijheid, zowel op economisch gebied als op andere terreinen."

Meerdere journalisten van The Washington Post hebben met verbijstering gereageerd op Bezos' besluit. "Vergaande bemoeienis van hem met de opiniepagina maakt duidelijk dat afwijkende meningen niet worden gepubliceerd", schrijft Jeff Stein, die verslag doet over het Witte Huis, op Bluesky. "Ik merk nog geen inbreuk op mijn journalistieke werk aan de nieuwskant, maar als Bezos zich daarmee probeert te bemoeien, neem ik onmiddellijk ontslag."

Ook Dave Jorgenson, een van de presentatoren van het TikTok-kanaal van de krant, zegt op te stappen als Bezos zich gaat bemoeien met zijn werk.

Cartoonist opgestapt

Bezos heeft zich de afgelopen maanden vaker bemoeid met de koers van de krant, waarvan hij sinds 2013 eigenaar is. Zo hield hij voor de Amerikaanse verkiezingen een hoofdcommentaar tegen waarin steun werd uitgesproken voor de Democratische kandidaat Kamala Harris. Volgens de Amerikaanse publieke omroep NPR zegden daarna 200.000 mensen hun abonnement op.

The Washington Post sprak doorgaans zijn steun uit voor Democratische presidentskandidaten. Door het verbod van Bezos kon de krant voor het eerst in 36 jaar geen kleur bekennen.

Begin dit jaar stapte een cartoonist van de krant op nadat de opinieredactie een tekening had geweigerd waarin onder meer Bezos werd bespot. De tekenaar, Ann Telnaes, sprak van een bedreiging van de vrije pers.

Zes tieners aangehouden na vondst zwaargewonde jongen (11) in Rotterdam

2 months ago

De politie heeft zes tieners aangehouden nadat een zwaargewonde 11-jarige jongen werd gevonden in een huis in Rotterdam.

Het slachtoffer werd op 16 februari gevonden in een woning in stadsdeel Charlois na een melding van een harde knal. De jongen, afkomstig uit Hoogvliet, had een schotwond en werd ter plaatse gereanimeerd. Hij ligt nog altijd in kritieke toestand in het ziekenhuis. Na de schietpartij renden meerdere mensen de woning uit, zeggen getuigen tegen Rijnmond.

De verdachten zijn deze week aangehouden. Het gaat om jongens van 12, 13 en 15 uit Rotterdam, een 14-jarig meisje uit Rotterdam, een 14-jarige jongen uit Maarsbergen en een 16-jarige jongen uit Enschede. Welke rol zij hebben gespeeld bij de schietpartij is nog onduidelijk. De verdachten zitten in volledige beperkingen en mogen dus alleen contact hebben met hun advocaat.

Wat er zich in de woning heeft afgespeeld, is eveneens onduidelijk. In eerste instantie was niet zeker of de jongen gewond was geraakt door een steek- of schietpartij, maar volgens de politie staat nu vast dat er is geschoten. Buiten de woning is een vuurwapen gevonden.

Het onderzoek naar de schietpartij is nog in volle gang. De politie vraagt getuigen of mensen met bijvoorbeeld camerabeelden zich te melden.

Wensen te over na meevaller, maar hoofdpijndossiers vergen ook miljarden

2 months ago

Het kabinet heeft volgend jaar 8 miljard euro meer dan eerder gedacht, blijkt vandaag uit de nieuwste cijfers van het Centraal Planbureau. Goed nieuws voor wie gaat over de verdeling van het geld, maar de opgaven zijn groot. Politieke partijen buitelen over elkaar heen met extra wensen en alles bij elkaar tellen die op tot vele miljarden.

Coalitiepartij VVD ziet in de CPB-cijfers "de eerste stappen in de goede richting". Maar Kamerlid De Vries wijst er ook op dat de hand toch op de knip gehouden moet worden om de inflatie niet aan te wakkeren. Wel is er de wens bij de VVD om de energiebelasting te verlagen en de kinderopvang goedkoper te maken. Met het adagium: "Dat helpt werkende Nederlanders vooruit."

Coalitiegenoot BBB ziet zich juist gesterkt in het standpunt dat er structureel te pessimistisch wordt geraamd en dat er dus tóch meer geld is. "De situatie is minder nijpend dan steeds wordt voorgespiegeld", aldus Kamerlid Vermeer. BBB pleit daarom voor investeren "in de basis van Nederland".

Dat betekent volgens Vermeer "lastenverlichting voor middeninkomens, investeringen in woningbouw en perspectief bieden aan wie nu klem zit". De BBB'er wil ook dat er meer geld gaat naar gemeenten voor bijvoorbeeld zwembaden, buurthuizen en sportclubs.

De zon

NSC maakt er net zoals BBB een punt van dat CPB-voorspellingen te pessimistisch zijn en dat is volgens partijleider Omtzigt ook dit keer weer het geval, hoewel het in zijn ogen minder erg is dan bij vorige ramingen.

Omtzigt schrijft op X blij te zijn dat "de zon doorbreekt bij de Nederlandse economie". Waar geld naartoe zou moeten weet de partij ook: de belasting op gas moet omlaag en er moet geld naar mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering.

PVV-partijleider Wilders X'te in een korte reactie op de CPB-ramingen dat het "de hoogste tijd" is voor lastenverlichting "voor de gewone man en vrouw". Volgens de grootste coalitiepartij moet er wat worden gedaan aan de hoge kosten voor energie, huur en boodschappen. Het zijn wensen die de PVV al langer uit, maar waar de partij volgens de oppositie niet altijd naar handelt.

De coalitiepartijen onderhandelen de komende twee maanden over de voorjaarsnota, de halfjaarlijkse bijstelling van de begroting. Naast de vele wensen liggen er grote opgaven. Zo zijn er (miljarden)tegenvallers door problemen met bijvoorbeeld de vermogensbelasting in box 3 en de WIA-uitkeringen en kunnen de kosten in het stikstofdossier oplopen na twee rechterlijke uitspraken. Ook voor defensie en klimaat kunnen extra uitgaven nodig zijn.

Terugdraaien van bezuinigingen

Wat het extra ingewikkeld maakt is dat de coalitie ook aan de Tweede Kamer heeft toegezegd een aantal van hun eigen bezuinigingen uit het coalitieakkoord terug te gaan draaien: die op pandemische paraatheid bijvoorbeeld, op de brandweer en op de verpleegkundigenopleiding.

Ook de verhoging van de btw op sport en cultuur moet nog ongedaan worden gemaakt, is althans de belofte. Ondertussen waarschuwen de gemeenten dat de bezuinigingen voor hen onhoudbaar zijn, zeker op de jeugdzorg.

En dan is er ook nog de oppositie, die nodig is om kabinetsplannen in de Eerste Kamer aan een meerderheid te helpen. Per partij leven daar ook weer allerlei ideeën. Zo ziet de GroenLinks-PvdA, de grootste oppositiefractie in de senaat, in de nieuwe CPB-cijfers "noodzaak én ruimte" om de kosten van boodschappen, huur, energie en kinderopvang te verlagen.

Ook zegt Kamerlid Van der Lee dat de btw-verhoging helemaal moet worden geschrapt en dat er geen "harde bezuinigingen" nodig zijn in het onderwijs of de zorg. Hij roept de coalitie op om te stoppen met "onderlinge wedijver" en eindelijk aan de slag te gaan.

Extra personeel

De ChristenUnie laat weten blij te zijn dat er "minder hard" bezuinigd hoeft te worden en dat de belastingen minder omhoog hoeven. En ook die oppositiepartij heeft ideeën over waar meer geld naartoe zou moeten, namelijk naar defensie, infrastructuur, betaalbare huizen, gemeenten en energienetten.

Minister Heinen van Financiën, die over de schatkist gaat, noemt het vandaag positief dat de economie blijft groeien, maar hij plaatst een kanttekening bij de raming. Dat het CPB op 8 miljard euro uitkomt, komt volgens Heinen omdat er wordt gewerkt "met de aanname dat het kabinet veel geld niet zal uitgeven". Bijvoorbeeld omdat er geen personeel kan worden gevonden. Maar dat hoeft niet zo te zijn.

Waartoe de raming, de opgaven en de wensen allemaal gaan optellen, zal de komende maanden blijken. "Het kabinet gaat de komende tijd de balans opmaken", zegt Heinen. Het is de bedoeling dat de voorjaarsnota in april af is.

Nederlandse industrie klampt zich vast aan plan Europa voor vergroening

2 months ago

De Nederlandse industrie reageert verheugd op het reddingsplan dat de Europese Commissie vandaag heeft gepresenteerd. De nood is hoog, volgens de grote bedrijven die eind vorige week nog bijeenkwamen voor een industrietop in Den Haag. "Het is vijf over twaalf", liet werkgeversorganisatie VNO-NCW toen aan minister Hermans van Klimaat en Groene Groei weten.

"De Clean Industrial Deal helpt de grootste obstakels weg te nemen en investeringen los te krijgen", zegt voorzitter Ingrid Thijssen. Zo wil de Europese Commissie dat landen de energiebelasting afschaffen. De energiekosten in Europa zijn namelijk drie tot vijf keer hoger dan in de Verenigde Staten.

Omdat de energiekosten in Nederland nog hoger liggen dan in onze buurlanden staat de concurrentiepositie hier extra onder druk. Of de energiebelasting ook echt helemaal afgeschaft wordt moet nog blijken. Het gaat om een oproep van de Europese Commissie aan de lidstaten, waar het Nederlandse kabinet nog wel de portemonnee voor moet trekken.

Verdienmodel ontbreekt

Grote bedrijven zijn bereid om te verduurzamen, zeggen ze zelf, maar het ontbreekt op dit moment vaak aan een verdienmodel. Zo wil de staalindustrie over van kolen op waterstof. Hiervoor onderhandelt Tata Steel IJmuiden met het kabinet over financiële hulp. In Duitsland en Frankrijk heeft de overheid die hulp al toegezegd, maar desondanks durven bedrijven daar de overstap nog niet aan.

De Europese Commissie wil met 100 miljard euro de industrie helpen om in de eerste jaren de verliezen te compenseren die gepaard gaan met duurzame investeringen in CO2-reductie. Daarnaast moet bijvoorbeeld de auto-industrie verplicht worden om 'groen' staal af te nemen.

"Het is positief om te zien dat de commissie stappen zet om te voorkomen dat fossiel staal de ontwikkeling van de markt voor groen staal in de weg zit," laat Tata weten in een reactie op de plannen.

Het stimuleren van de vraag naar duurzaam gemaakte producten is een belangrijke voorwaarde om de industrie te verduurzamen, zei ook Shell-directeur Frans Everts op de industrie-top in Den Haag. Shell heeft de bouw van een biobrandstof-raffinaderij stilgelegd, omdat de Europese bijmengverplichting volgens het bedrijf onvoldoende is om geld te verdienen.

Ontslagen dreigen

De zorgen zijn groot, bleek op de industrie-top. Zo is de eerste raffinaderij van Gunvor in het Rotterdamse havengebied al gesloten. Ook bij het Amerikaanse chemiebedrijf LyondellBassell in Rotterdam dreigen ontslagen.

Vanwege een aangekondigde reorganisatie bij het Amerikaanse Dow Chemical kunnen er ook arbeidsplaatsen in Terneuzen verdwijnen. Tata kondigde al eerder aan dat er ruim vijfhonderd arbeidsplaatsen verdwijnen bij de staalfabriek.

"De exodus is al gaande, een aantal industrieën gaat weg," vertelt Theo Henrar, voorzitter van de metaalwerkgeversorganisatie FME. De Clean Industrial Deal kan "de concurrentiekracht versterken, de regeldruk verminderen en de energiekosten naar beneden brengen."

Henrar roept het kabinet op om al in de voorjaarsnota geld vrij te maken voor afschaffing van de energiebelasting en de vergroening door te zetten. "Als we dat niet doen dan prijzen we ons internationaal uit de markt en dan worden we een museum."

Enthousiasme bij milieubeweging

Ook de milieubeweging reageert enthousiast op de Europese plannen. "De kracht van deze deal ligt in de ondersteuning die het biedt aan de Europese industrie in de transitie naar duurzaamheid, terwijl tegelijkertijd de economische veerkracht en concurrentiepositie ten opzichte van landen zoals de Verenigde Staten en China verbetert," aldus Natuur & Milieu.

Naast de al langer bestaande problemen van de industrie over energieprijzen en regelgeving, leidt het beleid van de Amerikaanse president Trump tot urgentie bij de industrie en de politiek. Waar Nederland en Europa al niet afhankelijk wilden zijn van Rusland en China, is ook afhankelijkheid van de Verenigde Staten ongewenst geworden.

"Door minder afhankelijk te zijn van landen buiten Europa, beschermen we onze leveringszekerheid en versterken we onze concurrentiepositie," zegt minister Hermans van Klimaat en Groene Groei . Ze gaat nog niet inhoudelijk in op de voorstellen uit Brussel en de vraag of Nederland de energiebelasting gaat afschaffen.