Aggregator

De achtste finale tussen Duitsland en Denemarken in Dortmund is vlak voor rust kort stilgelegd vanwege hevige regenval. Een deel van het publiek in het stadion kreeg een enorme hoosbui over zich heen.

In de 35ste minuut besloot scheidsrechter Michael Oliver de spelers naar de kant te sturen. Boven het stadion was kort daarna een bliksemschicht te zien. Ook mensen die op pleinen in de stad naar de wedstrijd keken werden gevraagd naar huis te gaan.

De sfeer onder de meer dan 60.000 fans op de grotendeels overdekte tribunes bleef aanvankelijk ontspannen. "De wedstrijd is onderbroken vanwege slechte weersomstandigheden", werd op het videoscherm in het stadion gemeld. De spelers gingen naar de kleedkamers.

Zo zag het noodweer er vanuit het stadion uit:

Tijdens de regenpauze zongen de Duits supporters Oh, wie ist das schön (O wat is het mooi), terwijl Deense fans dansten in het water dat van het dak stortte.

Na ruim twintig minuten kwamen de spelers weer het veld op. Om 22.00 uur werd de wedstrijd hervat.

Ook in het zuidoosten van Nederland wordt vanavond zwaar weer verwacht. Voor Limburg is code geel afgegeven.

Eerder was ook voor Noord-Brabant en Gelderland een weerswaarschuwing afgegeven. Bij de buien kan er in een paar uur tijd 20 tot 50 millimeter regen vallen, waarschuwt het KNMI. Naast de regen- en onweersbuien is er kans op hagel. In Gelderland wordt vooral in de Achterhoek veel regen verwacht.

De weerwaarschuwing geldt tot 02.00 uur. De zware buien zullen daarna naar Duitsland wegtrekken.

Publiek op het Britse festival Glastonbury blijkt getuige te zijn geweest van een opvallende stunt van straatkunstenaar Banksy. Tijdens een optreden van de punkband Idles verscheen er een opblaasbootje met poppen in zwemvest boven hun hoofden.

Het optreden van de maatschappijkritische band was vrijdag, maar pas vandaag werd duidelijk dat de stunt door Banksy was opgezet. Veel festivalbezoekers dachten dat het crowdsurfende bootje onderdeel was van de show van de band uit Bristol, die zich in songteksten uitspreekt over immigratie en medeleven en tegen rechts regeringsbeleid.

Een woordvoerder van de groep liet vandaag weten dat de boot door Banksy was gemaakt, en dat de bandleden niet van de stunt op de hoogte waren. Banksy heeft via zijn accounts op sociale media zelf niets gezegd over de stunt.

Op X werd het migrantenbootje van verschillende kanten gefilmd:

Banksy heeft vaker statements gemaakt tijdens Glastonbury, dat jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers trekt. Hij ontwierp in 2019 een kogelvrij vest met de Britse vlag voor de artiest Stormzy, in 2014 reed er een veetransportwagen met pluche knuffeldieren rond en ook Banksy's klassieke stencilkunst was er meermaals te zien.

Migratie is dit jaar een van de belangrijke thema's op het festival. Een van de traditionele podia heeft plaatsgemaakt voor een zone met Caribische muziek en beeldende kunst. Wie daar binnen wil komen, moet een vraag beantwoorden uit de Britse inburgeringstest.

Zeg je WK 2006, dan lijk je bijna niemand in Duitsland te vinden bij wie het niet wat losmaakt. Duitsland was gastland, die Mannschaft eindigde als derde. Maar het Duitse 'zomersprookje', een speling op Heinrich Heines gedicht Wintersprookje, gaat over nog veel meer dan alleen mooi voetbal. Voor veel Duitsers was het de eerste keer dat ze, ondanks hun zware geschiedenis, openlijk trots durfden te zijn op hun land: wie met vlaggen zwaaide of het volkslied meezong, voelde zich niet meteen fout. Achttien jaar later hoopt het land, verdeeld door conflicten en politieke spanningen, op een nieuw sprookje. Maar of dat gaat lukken, ook daarover zijn de meningen verdeeld.

Geen gezamenlijk gevoel

Alleen al de aanloop is anders dan toen, zegt socioloog Michael Wetzels. Hij bestudeert het effect van voetbal op emoties in de samenleving. "Er was toen een jaar lang voorbereid. In 2005 is de campagne gestart: de wereld te gast bij vrienden. De Duitsers werd gezegd: wees vriendelijk, wees aardig tegen de mensen die naar ons komen. En dat heeft voor een heel positief gezamenlijk gevoel gezorgd, wat er tot dan niet was."

Zo'n grote campagne was er dit keer niet. Maar ook de samenleving is veranderd. "Duitsland is opener geworden. En tegelijk zijn er conflicten ontstaan, culturele. Want als steeds meer groepen meedoen in de samenleving, hebben die ook meer eisen. En dat roept vragen op over eerlijke verdeling."

Politiek is Duitsland inmiddels meer verdeeld. Volgens recente peilingen kunnen partijen die willen afrekenen met de gevestigde orde in sommige deelstaten een kleine meerderheid vormen. De opkomst van de radicaal rechtse AfD, die er in 2006 nog niet was, leidt tot discussies over wat het nu betekent om trots te zijn op Duitsland. En dan was er kort voor het EK nog een peiling die uitwees dat een op de vijf Duitsers vindt dat het elftal witter zou moeten zijn.

'Tweede sprookje komt er niet'

Bij winkeleigenaar Chico staat het zomersprookje in zijn geheugen gegrift. "Het was sensationeel, ik zal het nooit vergeten", vertelt de in Roemenië geboren Duitser. Hij houdt van voetbal. Zijn stem is nog schor van de avond ervoor, hij was afgelopen week bij de wedstrijd van Roemenië tegen Slowakije.

Elk WK en EK hangt hij grote schermen voor de gevel van zijn späti in Berlijn, een buurtwinkel waar je tot diep in de nacht terechtkunt voor frisdrank, bier, kauwgom en sigaretten. Ook dit jaar komt de buurt op meegebrachte klapstoeltjes en bierbanken de wedstrijden bij hem kijken. Maar zo uitgelaten als in 2006, voelt het nu niet, zegt hij. "Er is een beetje spanning. Maar dat heeft met politiek te maken. En ik weet niet waar het vandaan komt. Van de AfD, of van anderen. Maar mensen laten minder Duitse vlaggen zien." Jammer, vindt hij zelf, de Duitsers zouden meer moed moeten hebben om trots te zijn op hun land. De gevel van zijn winkel - volledig schwarz, rot, gold - is een uitzondering in de buurt.

Socioloog Metzels denkt niet dat er een tweede sprookje komt. "Het voetbal bedekt de problemen, maar het lost ze meestal niet op."

'Weer vrolijk'

De buurtbewoners die bij Chico de wedstrijden kijken en het Duitse elftal aanmoedigen hebben meer hoop. "Vroeger, als mensen me vroegen waar ik vandaan kom, heb ik altijd gezegd: ik kom uit Guadeloupe, en niet uit Duitsland", zegt een 22-jarige vaste bezoeker. "Dit is dit de eerste keer in mijn leven dat ik graag met een Duitse vlag rondloop. Dat ik voor mijn land opkom. Dat ik er trots over praat." "Mensen willen simpelweg weer eens vrolijk zijn", zegt een oudere vrouw die voorbijloopt. "En dat is ook dit jaar heel duidelijk te merken." Samen van voetbal genieten en wat speelser met elkaar omgaan, dat zou Duitsland goeddoen, denken ze.

De sluiting van station Amsterdam Centraal vanwege werkzaamheden vandaag leidt elders in de stad tot de nodige overlast in het openbaar vervoer, meldt de lokale vervoerder GVB. Dat komt ook door de gedeeltelijke sluiting van de ringweg A10 Zuid.

"We merken dat het erg druk is in bussen en trams naar de buitenwijken, en dat die ook erg vertraagd zijn. Er is veel sluipverkeer op de weg door de sluiting van de A10, en daar komen de bussen en trams in vast te staan", zegt een woordvoerder.

Het is nog niet duidelijk hoe lang de overlast zal aanhouden. Rond 17.30 uur stond het verkeer in het zuiden van de stad op veel plekken muurvast, meldt AT5.

De aangekondigde sluiting van het Centraal Station zorgt niet voor problemen op andere stations, laten woordvoerders van de Nederlandse Spoorwegen en de gemeente weten. "Er zijn wel meer reizigers dan normaal" op bijvoorbeeld de stations Amsterdam Zuid, Bijlmer en Sloterdijk, zeggen zij. Op Centraal Station zelf is het al de hele dag zeer rustig.

Toekomstbestendig

Vandaag rijden helemaal geen treinen van en naar Amsterdam Centraal, morgen en overmorgen is er beperkt treinverkeer mogelijk naar het station.

Het is volgens NS en ProRail nog niet eerder voorgekomen dat het station een hele dag dicht was. Vandaag wordt de treinbeveiliging vervangen. Het gaat om software voor de communicatie tussen treinen, die voorkomt dat treinen op elkaar botsen. Tegelijkertijd worden er bovenleidingen vervangen en wordt aan het spoor zelf gewerkt.

De grote verbouwing van Amsterdam Centraal is volgens ProRail nodig omdat er in de toekomst alleen maar meer mensen zullen passeren. Nu zijn dat er per dag 230.000, de verwachting is dat in 2030 per dag 275.000 mensen het station zullen aandoen.

Het station was vanmorgen al afgesloten:

Unesco heeft vijf bommen gevonden in de muren van de historische al-Nuri moskee in de Iraakse stad Mosul. Volgens de VN-organisatie zijn het zware explosieven die verborgen waren in een muur van de gebedsruimte. Ook meldt Unesco dat de muur speciaal om de bommen heen was gebouwd.

De Iraakse autoriteiten hebben het gebied ontruimd en afgezet. Een van de bommen is ontmanteld, de andere explosieven zullen in de komende dagen uit het gebouw worden gehaald en onschadelijk worden gemaakt. Tot die tijd liggen de restauratiewerkzaamheden van Unesco in de moskee stil.

Islamitische Staat

De explosieven zijn volgens Unesco en het Iraakse leger overblijfselen van de bezetting van Mosul door Islamitische Staat (IS). De terreurorganisatie veroverde Mosul in 2014 en riep in de al-Nuri moskee het kalifaat uit.

IS blies in 2017 een groot deel van het gebedshuis op toen de groepering uit de stad werd verdreven door het Iraakse leger.

Skyline

Een jaar later, in 2018, werd aangekondigd dat de moskee herbouwd zou worden. De restauratie wordt uitgevoerd door de Verenigde Arabische Emiraten in samenwerking met Unesco en het Iraakse ministerie van Cultuur.

De moskee heeft veel historische waarde. Het gebedshuis werd in 1172 gebouwd en vernoemd naar de stichter van Mosul: Nur al-Din Mahmoud Zangi. De gesneuvelde minaret was 45 meter hoog en leunde een beetje opzij. Het was een bekend punt aan de skyline van Mosul.

In 2020 gingen de werkzaamheden van start, Unesco hoopt in december van dit jaar klaar te zijn met de restauratie.

In de Servische hoofdstad Belgrado heeft een man met een kruisboog een politieagent aangevallen bij de Israëlische ambassade. De dader werd daarna doodgeschoten door de betreffende agent.

Volgens de Servische minister van Binnenlandse Zaken Dacic raakte de aanvaller de agent met een pijl in de nek. De politieman gebruikte vervolgens "een wapen uit zelfverdediging om de aanvaller neer te schieten", aldus de minister. De dader overleed ter plekke aan zijn verwondingen.

De agent bevond zich in een bewakershuisje toen de aanvaller hem benaderde en vroeg waar een bepaald museum was. Hij had een tas bij zich waaruit hij de kruisboog haalde en de agent beschoot.

De politieman was bij bewustzijn toen hij naar een ziekenhuis in de Servische hoofdstad werd gebracht. Daar moest hij een operatie ondergaan om de pijl uit zijn nek te verwijderen. Volgens minister Dacic was zijn situatie kritiek. Inmiddels is hij buiten levensgevaar.

'Tot islam bekeerd'

Volgens de minister, die sprak van "een aanval tegen Servië", was de aanvaller een 25-jarige Serviër die tot de islam is bekeerd. De politie onderzoekt een mogelijk netwerk en mogelijke banden met buitenlandse terreurgroepen. Nabij de plek van de aanval werd een persoon aangehouden.

Daarnaast zijn er nog meer personen gearresteerd die mogelijk betrokken waren bij de aanval. Dacic zei aanwijzingen te hebben dat de verdachten al langer bekend waren bij de veiligheidsdiensten, en dat er mogelijk een link is met het wahabisme, een geloofsstroming binnen de islam.

Een woordvoerder van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken sprak van "een poging tot een terroristische aanslag in de buurt van de Israëlische ambassade in Belgrado". De woordvoerder zei dat de ambassade gesloten is en dat er geen medewerkers van de ambassade gewond zijn geraakt.

De Servische autoriteiten hebben het dreigingsniveau in Belgrado verhoogd, onder meer voor buitenlandse ambassades en overheidsgebouwen, maar ook voor openbare plaatsen zoals winkelcentra en andere drukke gebieden.

In Den Haag zijn vandaag veteranen geëerd die zich hebben ingezet tijdens de Tweede Wereldoorlog en latere missies. Koning Willem-Alexander sprak de veteranen toe, en demissionair premier Rutte en demissionair defensieminister Ollongren reikten medailles uit. Tijdens het defilé daarna marcheerden de (oud-)militairen door de stad.

Bij de twintigste editie van Veteranendag waren bijna 4000 militairen aanwezig en tienduizenden bezoekers. De koning benadrukte in zijn speech dat de veteranen door hun ervaringen weten "wat er op het spel staat". "U kent de continue angst van de bevolking bij gewapende conflicten. U weet wat dreiging en destructie met mensen doen. U heeft de wanhoop gezien als het rechtssysteem faalt en macht ontaardt in terreur."

Koning Willem-Alexander refereerde hierbij ook aan een ontmoeting met een sergeant in het Afghaanse Chora die daar op zijn derde uitzending was. Die sergeant vertelde aan de koning dat zijn doel was dat Afghanistan weer veilig en vreedzaam zou worden, zodat hij zijn familie een keer kon meenemen om te laten zien hoe mooi het land is.

"Natuurlijk ging het hem niet om eigen vakantieplezier", sprak de koning. "Het ging hem om de waarden en verworvenheden die nodig zijn voor een gelukkig leven zonder angst. Om vrijheid, recht, vrede, veiligheid, ontwikkelingskansen."

De veteranen marcheerden tijdens het defilé door de straten van Den Haag:

Ollongren zei op haar laatste Veteranendag als defensieminister dat militairen hard nodig zijn. "Tachtig jaar na D-Day staat de vrijheid in Europa opnieuw onder druk." Ze riep veteranen op om hun verhalen te blijven vertellen. Het is volgens haar belangrijk dat "iedere Nederlander weet wat oorlog is. Om weerbaarder te worden. Om, nu de dreiging groeit, ten volle te beseffen dat ook onze vrijheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn."

Rond het ontstaan van Veteranendag in 2005 was het ministerie van Defensie nog minder enthousiast, zegt militair historicus Christ Klep. "Er heeft een duidelijke omslag plaatsgevonden." Inmiddels staan de defensieministers volgens Klep positief tegenover de Veteranendag, en zien zij in "dat dit goede pr is richting de buitenwereld".

Steun voor militairen

Het aantal bezoekers nam flink toe in de afgelopen twintig jaar. Onder de tienduizenden belangstellenden waren vandaag veel vrienden en familieleden van veteranen aanwezig, want voor het thuisfront zijn de missies vaak ingrijpend, stelt Angelien Eijsink van het Nationaal Comité Veteranendag.

En natuurlijk is de dag vooral belangrijk voor de veteranen zelf, zegt zij. De meeste militairen komen volgens Eijsink terug van missies met een positieve ervaring. Maar een deel heeft wel steun nodig, erkent ze. "Het ministerie van Defensie doet dat heel goed. En zo'n dag helpt daarbij."

De Friese politie heeft een touringcar van de weg gehaald die met passagiers onderweg was naar Lauwersoog. De chauffeur mocht niet verder rijden en de touringcar werd in beslag genomen omdat het busbedrijf de "veiligheid van de passagiers ernstig in gevaar bracht", laat de politie weten bij Omrop Fryslân.

Het bedrijf beschikte niet over een vergunning voor personenvervoer, de APK van de bus was al drie jaar verlopen en de chauffeur had niet de juiste papieren, aldus de politie. Zo reed hij met een rijbewijs dat al jaren verlopen was en kon hij niet aantonen dat de bus verzekerd was.

De passagiers van de bus zijn met taxi's naar hun bestemming gebracht. Het is niet bekendgemaakt hoeveel passagiers dat waren.

Al eerder overtredingen geconstateerd

De politie had de touringcar al langer in de gaten. Eerder deze maand werd de bus van de weg gehaald voor een gerichte transportcontrole door het Team Verkeer van de politie. Ook toen waren al overtredingen geconstateerd. Bij de nieuwe controle gisteravond bleek dat het bedrijf de problemen niet had opgelost.

Een 69-jarige Nederlander is vrijdagmiddag overleden na een val tijdens een bergwandeling, op de grens tussen Oostenrijk en Zwitserland. Samen met een 60-jarige landgenoot had hij de Silvrettahorn beklommen, een bergtop met gletsjers van ruim 3200 meter hoog.

Bij het afdalen van de top en het voortzetten van de wandeling, rond 13.30 uur, gleed de man uit, waarna hij zo'n 200 meter naar beneden viel.

De medewandelaar belde direct de hulpdiensten, maar de gevallen man was al overleden toen hulpverleners hem konden bereiken, zo meldt de politie van het Zwitserse kanton Graubünden. Zijn lichaam werd geborgen met een helikopter.

De Zwitserse politie en de openbaar aanklager onderzoeken nu hoe het ongeluk heeft kunnen gebeuren.

Een 26-jarige bezoeker van het hardstylefestival Defqon.1 in Biddinghuizen is vannacht overleden.

De man uit Sint Oedenrode raakte rond 02.00 uur vannacht onwel op het festivalterrein, meldt Omroep Flevoland. Hij werd overgebracht naar het ziekenhuis waar hij korte tijd later overleed.

Het gaat volgens de politie om een niet-natuurlijke dood. Van een misdrijf is geen sprake, maar verder doet de politie om privacyredenen en uit respect voor de familie geen uitspraken over de doodsoorzaak.

Tienduizenden bezoekers

Defqon.1 is het grootste hardstylefestival ter wereld en trekt elk jaar meer dan 60.000 bezoekers naar de Flevopolder.

Vorig jaar werd op hardstylefestival Decibel Outdoor in Hilvarenbeek een 19-jarige festivalganger dood aangetroffen in een tentje op het campingterrein van Safaripark Beekse Bergen. Toen zou sprake zijn geweest van een medisch incident, schreef Omroep Brabant. Eerder werd verondersteld dat er 'verkeerde drugs' in omloop waren.

In 2017 overleed een 19-jarige bezoeker uit Duitsland tijdens Defqon.1 in Biddinghuizen, mogelijk door (overmatig) drugsgebruik.

Werkzaamheden, omleidingen, grenscontroles en ongelukken leiden op dit moment tot opmerkelijk veel files en vertraging. Rijkswaterstaat spreekt over de drukste zaterdag van het jaar op de snelwegen.

Rond 13.00 uur meldde Rijkswaterstaat 41 files op de snelwegen. De meeste vertraging is er bij Rotterdam, waar de Beneluxtunnel dit weekeinde in noordelijke richting dicht is wegens werkzaamheden. "De meeste drukte is te vinden op de A16 vanaf Ridderkerk richting het Terbregseplein", meldt de regionale omroep Rijnmond.

De gevolgen zijn ook merkbaar in Rotterdam zelf: veel automobilisten rijden nu dwars door de stad. Op weg langs de Waalhaven richting de Maastunnel is er nu bijna geen doorkomen meer aan. Ook op tal van andere plekken in Rotterdam-Zuid richting de noordkant van de stad staat het muurvast.

Problemen rond meer steden

Niet alleen in en rond Rotterdam is het mis. Ook in de regio Amsterdam zijn er problemen op de weg én op het spoor. Er rijden geen treinen van en naar Amsterdam Centraal omdat daar wordt gewerkt. Maar de auto is een slecht alternatief, want ook de Ring A10 Zuid is dit weekeinde dicht in de richting van Utrecht en Amersfoort vanwege werkzaamheden. Omdat daarnaast op de A9 ter hoogte van Amstelveen aan de weg wordt gewerkt, loopt het verkeer daar vast.

Op de A12 bij Utrecht zijn een paar weekenden geleden de werkzaamheden begonnen aan de Galecopperbrug. De weg is afgesloten tussen Gouda en knooppunt Oudenrijn.

In Groningen leiden de werkzaamheden aan de Ringweg tot files.

Grenscontroles en evenementen

Het zijn niet alleen werkzaamheden die grote drukte veroorzaken. Op de A12 tussen Arnhem en de Duitse grens staan files omdat de Duitse politie tijdens het EK voetbal extra grenscontroles houdt.

In Assen zijn dit weekeinde de TT-motorraces die duizenden motorfans trekken. In Nijmegen treedt Bruce Springsteen op. In Zeeland is het festival Concert at Sea. En dan leidt het mooie weer ook nog eens tot extra verkeer richting de stranden.

Door de grote drukte gebeuren er ook meer ongelukken dan normaal op de wegen. De A16 Rotterdam richting Breda was rond het middaguur, vlak voor de Moerdijkbrug, zelfs helemaal dicht door een botsing. Daarbij raakte de bestuurder van een van de auto's zwaargewond.

De planeet Mars wordt bijna dagelijks geraakt door meteorieten ter grootte van een basketbal, blijkt uit seismische metingen van de Amerikaanse ruimteorganisatie NASA. Dat is vijf keer vaker dan eerder werd geschat.

Tot nu toe werd het aantal metoriet-inslagen op Mars ingeschat met behulp van modellen van kraters veroorzaakt door meteorieten op de maan gecombineerd met foto's van het oppervlak van Mars. Die foto's waren afkomstig van ruimtesondes in een baan om de planeet.

NASA maakte voor de nieuwe metingen gebruikt van de InSight-sonde, die in 2018 landde op de Marsvlakte Elysium Planitia. Hiermee konden wetenschappers voor het eerst luisteren naar het gerommel onder de oppervlakte van Mars.

Vijf keer hoger

Mars is ongeveer twee keer zo groot als de maan en bevindt zich veel dichter bij de belangrijkste planetoïdengordel van ons zonnestelsel. Hierdoor wordt de planeet vaak geraakt door grote rotsen die door de ruimte razen. De meeste meteorieten die richting de aarde schieten, vallen uiteen in onze atmosfeer. Maar de atmosfeer van Mars is honderd keer dunner dan die van de aarde en biedt daardoor weinig bescherming.

In plaats van naar beelden te kijken die van ver weg zijn gemaakt, kon het internationale team van onderzoekers luisteren naar meteorieten die op Mars insloegen. Hun onderzoek is in Nature Astronomy gepubliceerd. Uit de gegevens van de seismometer van InSight maken de onderzoekers op dat Mars elk jaar wordt getroffen door tussen de 280 en 360 meteorieten die kraters veroorzaken die groter zijn dan acht meter.

Een van de onderzoekers zegt dat nieuwe kraters het gemakkelijkst zijn te herkennen in vlakke en stoffige gebieden, maar "dit type terrein beslaat minder dan de helft van het oppervlak van Mars". De gevoelige seismometer van NASA kon daarentegen iedere afzonderlijke inslag van een meteoriet binnen het bereik van de Marslanders horen. Hierdoor kwam het percentage ongeveer vijf keer hoger uit dan het aantal dat alleen op basis van de opnames werd geschat.

Krater van 30 meter

De wetenschappers volgden een bepaald akoestisch signaal dat wordt geproduceerd wanneer meteorieten Mars raken om de diameter van kraters en hun afstand tot de InSight te schatten. Vervolgens berekenden ze het aantal kraters dat in een jaar nabij de lander werd gevormd, voordat ze dat aantal over de hele planeet extrapoleerden.

De onderzoekers schatten dat een grote meteorietinslag ongeveer één keer per maand een krater van 30 meter doorsnee veroorzaakt. Ze waarschuwen dat er bij het plannen van toekomstige missies naar Mars rekening moet worden gehouden met hun bevindingen.

"Dit kan een aanzienlijk gevaar opleveren voor toekomstige missies naar Mars of andere planeten met een ijle atmosfeer."

Ineens was daar 10 mei de onverwachte Russische aanval in de regio rondom Charkiv, de tweede stad van Oekraïne. Gedacht werd dat het een opmaat zou zijn naar een groter Russisch offensief. Maar nu, anderhalve maand later lijkt er van zo'n groot offensief nog steeds geen sprake te zijn. Wat heeft Rusland dan wel bereikt?

In de eerste maanden van dit jaar stond Oekraïne er niet best voor. Een tekort aan nieuwe rekruten, wapens en munitie leidden ertoe dat velen dachten dat 2024 het zwaarste jaar tot nu toe voor het land zou worden. Rusland had voor het eerst in lange tijd het initiatief weer naar zich toegetrokken.

In plaatsen als Tsjasiv Jar en Otsjeretyne voerde Rusland de intensiteit van aanvallen op met veel doden tot gevolg. Oekraïense militairen wisten met moeite hun positie vast te houden.

Begin mei opende Rusland een nieuw front ten noordoosten van Charkiv. Voor het eerst sinds het najaar van 2022 begon Rusland toen een aanval vanuit Russisch grondgebied.

Sindsdien wordt er zwaar gevochten. Toch beweegt het front nauwelijks. Oekraïne wist de Russische opmars rondom Charkiv snel te stoppen en in het oosten weet Rusland ondanks aanhoudende druk geen doorbraak te forceren.

Ten noorden van Charkiv bezet Rusland nog steeds twee stroken land, op enkele straten na heeft Oekraïne nog weinig gebied terugveroverd:

De kans dat Rusland alsnog een grote aanval gaat uitvoeren, lijkt volgens oud-commandant der Landstrijdkrachten Mart de Kruif klein. "Ik zie geen grote concentratie van eenheden, ik zie geen grote aanvallen en ik zie geen duidelijke samenwerking tussen de verschillende legeronderdelen die nodig is voor een echte aanval", zegt hij. "Ik geloof zelf steeds minder in een Russisch offensief."

"Het is Rusland gelukt om Oekraïne weer in het defensief te drukken", zegt Oost-Europadeskundige Bob Deen van Instituut Clingendael. "Voor het succes van dit offensief moet je naar de politieke agenda kijken. Poetin wil de druk erop houden, zodat Oekraïne en het Westen het gevoel krijgen dat deze oorlog hopeloos is en een compromis noodzakelijk is. Maar dat lijkt niet te lukken en ik zie de Westerse steun vooral groeien."

Zo heeft Oekraïne bij de gevechten rondom Charkiv zijn vuurkracht terug dankzij wapens uit het nieuwe steunpakket van de Verenigde Staten. En, belangrijker: het land heeft voor het eerst sinds de oorlog toestemming om doelen in Rusland te bestoken met Westerse wapens.

De afgelopen weken werd duidelijk hoe Oekraïne die inzet. Russische olieraffinaderijen en vliegbasissen worden onder vuur genomen. Het Russische offensief rondom Charkiv is grotendeels tot stilstand gekomen.

"Je merkt dat de Westerse wapens een verschil maken", zegt De Kruif. "De Russen hadden meer verwacht van het offensief bij Charkiv, maar de bevoorrading is nu compleet stilgelegd."

Op andere plekken langs het front boekt Rusland nog wel kleine successen, al blijft het ook hier bij beperkte terreinwinst ten koste van veel mensenlevens. Bij Tsjasiv Jar blijven de Russen aanvallen, al lukt het ze niet om het kanaal bij de stad over te steken.

Bij Otsjeretyne, iets ten zuidwesten van Tsjasiv Jar, schuift het front beetje bij beetje op in het voordeel van Rusland. Daarbij lijkt de verovering van een belangrijke snelweg tussen Pokrovsk en Tsjasiv Jar het doel. Deze snelweg is voor Oekraïne van groot belang voor de bevoorrading van Tsjasiv Jar.

De afgelopen weken schoof het front langzaam op richting de snelweg:

Het uitblijven van een groot offensief betekent dat beide partijen zich weer kunnen voorbereiden op de lange termijn. "Op dit moment raken ze veel doelen, zoals raffinaderijen ver achter de linies. Ze zijn bezig om het slagveld klaar te maken voor toekomstige operaties", zegt Oost-Europadeskundige Deen. "Als Oekraïne kansen ziet, zullen ze die grijpen."

De komst van F16's kan daarbij een rol gaan spelen. "Oekraïne is momenteel druk bezig om de Russische luchtafweer uit te schakelen", zegt De Kruif. "Op die manier kunnen de F16's beter worden ingezet als ze er zijn."

De Russen lijken ondertussen in te zetten op een uitputtingsoorlog door iedere dag veel troepen op de Oekraïense posities af te sturen. Volgens Deen doen ze dat om maximale druk te zetten, met de Amerikaanse verkiezingen in aantocht.

Brave blijft verschillende Manifest V2-extensies 'voor zolang als dat kan' ondersteunen. Google is van plan om in de komende maanden te stoppen met de ondersteuning van Manifest V2 in Chrome.

Duizenden mensen hebben vanochtend geprotesteerd tegen een partijtop van de Alternative für Deutschland (AfD) in Essen. Ze probeerden te voorkomen dat politici van de radicaal-rechtse partij het conferentiecentrum bereikten.

Een aantal AfD'ers werd door de politie van hun hotel naar de partijtop begeleid. Andere partijleden konden zelf zonder problemen bij het conferentiecentrum komen. Rond de stad hebben demonstranten geprobeerd wegen te blokkeren.

De AfD won flink bij de laatste Europese verkiezingen, ondanks een serie schandalen rond de partij. Zo gebruikte een partijprominent een nazileus en bagatelliseerde de Europese kandidaat Maximilian Krah de SS. Hij werd uit de fractie gezet. Ook lopen er onderzoeken naar AfD'ers die geld uit Rusland zouden aannemen.

Rave

De demonstranten zeggen dat er geen plaats is voor extreemrechts en fascisme in Duitsland. Gisteren werd voor aanvang van de top een anti-AfD-rave gehouden, die zonder problemen verliep. Ook de stad Essen probeerde van de partijtop af te komen, maar moest na een juridische strijd het verzet staken.

De organisatie riep op tot een vreedzaam protest. Toch raakten enkele gemaskerde mensen slaags met de politie. Die gebruikte knuppels en pepperspray. Het is onbekend hoeveel mensen er zijn aangehouden.

De partijtop kon uiteindelijk toch beginnen. De twee partijleiders, Alice Weidel en Tino Chrupalla, hopen vandaag herkozen te worden, in aanloop naar de Duitse parlementsverkiezingen volgend jaar. Morgen op de tweede dag van de partijtop, worden opnieuw duizenden demonstranten verwacht in Essen.

Microsoft heeft met zijn miljardeninvesteringen in OpenAI geen antitrustwetten overschreden, concludeert de Europese Commissie. De EC onderzocht of Microsoft hiermee zeggenschap had verworven over OpenAI, maar dat blijkt niet het geval te zijn.

Na anderhalve eeuw heeft Borculo weer een haven. Het stadje in de Achterhoek wil zo laten zien dat het vroeger een centrum was van handelsvaart langs de rivier de Berkel.

"We proberen om de geschiedenis in het stadsbeeld zichtbaar te maken", zegt Peter Nieuwenhuis van de Historische Kring Borculo bij Omroep Gelderland.

Eeuwen geleden voeren ouderwetse platbodems, zogenoemde zompen, af en aan naar Borculo om in de haven goederen te laden en te lossen. Zompen waren speciaal ontworpen voor de Berkel en andere waterlopen in de Achterhoek. Zonder kiel hadden ze geen enkele diepgang en konden ze zelfs doorvaren bij laagwater.

Gedempt en volgebouwd

Borculo voer wel bij de haven en het een na het andere bedrijf vestigde zich in het centrum. Maar anderhalve eeuw geleden is de haven gedempt en volgebouwd.

Tot voor kort zat er een HEMA op de plek waar de haven was. Toen het warenhuis vertrok, moest Borculo een keuze maken, "Het idee was om er een dansschool in te vestigen", zegt Thomas Lijfering van stichting Berkelzomp. "En als dat niet zou lukken, dan zou het een parkeerterrein worden."

Lijfering was fel tegen. "Het kan toch niet zo zijn dat hier parkeerruimte gemaakt wordt? Dat voegt toch niets toe aan Borculo", stelt hij. "Er komen duizenden bezoekers die een vaartocht maken met een historische zomp over de Berkel. Wat is er dan mooier dat je aan die beleving ook nog een haven toevoegt?"

Extreme regenval

De gemeente bleek gevoelig voor Lijferings pleidooi, ook al omdat het haventje als opvang kan dienen bij extreme regenval. Vandaag wordt 'de olde haven' officieel geopend.

"Het haventje is wel kleiner dan vroeger", constateert Nieuwenhuis. Bovendien kan er geen boot komen, zelfs geen zomp. Dat komt doordat er na de demping destijds het een na het andere gebouw is neergezet in het centrum van Borculo.

"Een doorgaande vaarroute zit er niet in. Het kost gewoon te veel geld om al die gebouwen in de buurt te onteigenen", zegt Bert Meutstege, een van de vrijwillige schippers die op de Berkel vaart met een historische zomp.

Twee bruggen opgehoogd

Dat is jammer, vindt hij. Toch is Meutstege niet ontevreden. De gemeente heeft niet alleen het haventje ontgraven, iets verderop is ook de Berkel weer bevaarbaar gemaakt door twee bruggen op te hogen. "We kunnen zo sinds vorig jaar weer het stadje in varen", aldus de schipper.

Zo is het nieuwe haventje vooral een leuke plek om op de kade te gaan zitten. Althans voorlopig, benadrukt Nieuwenhuis van de Historische Kring, Hij sluit niet uit dat de Berkel vroeg of laat gewoon weer bij het haventje uitkomt. "Als de gemeente mee wil werken, dan blijft de haven niet leeg", stelt hij.

De Britse speelgoedontwerper Chris Wiggs is op 74-jarige leeftijd overleden. Hij was de bedenker van Polly Pocket, de wereldwijd bekende lijn van miniatuurpoppetjes.

De eerste Polly Pockets verschenen in 1989 op de markt. Het waren veelkleurige sets ter grootte van make-updoosjes, waarin een complete poppenomgeving schuilging. De figuurtjes van 2,5 centimeter groot konden bijvoorbeeld een paardenclub, strandfeest of kerstlandschap bezoeken.

Vanwege de beperkte omvang waren de speelsets ideaal om mee te nemen: een doosje paste makkelijk in een kinderbroekzak. "De vriendjes die je altijd bij je hebt", was dan ook een reclameslogan.

Wiggs had het speelgoed zes jaar eerder bedacht voor zijn dochter. In een oud poederdoosje van zijn vrouw had hij een huisje geknutseld waarmee peuter Kate kon spelen.

Kate kan zich dat moment niet meer voor de geest halen, zegt ze tegen The New York Post. "Ik denk dat hij het gewoon gegeven heeft: 'Oh, dit heb ik gemaakt. Veel plezier ermee.' Hij was namelijk altijd aan het knutselen, het was voor ons heel gewoon."

Behalve Kate zag ook Mattel wel iets in de miniwereldjes. De Barbie-maker bracht tien jaar lang allerlei variaties wereldwijd op de markt. Later besloot het bedrijf de poppetjes groter en gedetailleerder te maken, waardoor Polly Pocket ineens bijna 10 centimeter groot was.

Verzamelaars

Zoals zo vaak met rages schommelde de populariteit van Polly Pockets. Meerdere keren werden de poppen herontworpen, met bijvoorbeeld kleertjes van zacht plastic die konden worden aangetrokken of een garderobe van hard plastic die met magneetjes vastzat.

Vanaf 2012 liep de verkoop zover terug dat Polly Pocket op steeds meer plekken uit de markt verdween. Tegenwoordig zijn ze nauwelijks nog in de winkel te vinden, maar vintagesets die nog in de doos zitten zijn voor verzamelaars duizenden euro's waard.

In de slipstream van het succes van de Barbie-film wordt er ook gesproken over een Polly Pocket-film. Hoewel Lena Dunham wordt genoemd als regisseur en Emily in Paris-ster Lily Collins als hoofdrolspeler, ontbreken er nog concrete details zoals een verschijningsdatum.

De presidentsverkiezingen in Iran hebben in de eerste ronde geen winnaar opgeleverd. Op 5 juli volgt een tweede ronde. Die gaat tussen de twee kandidaten die de meeste stemmen kregen, de gematigde Masoud Pezeshkian en de hardliner Saeed Jalili.

Pezeshkian kreeg 42,5 procent van de stemmen en Jalili 38,6 procent. Er waren vier kandidaten.

De verkiezingen werden uitgeschreven na de dood van president Raisi. Hij kwam om het leven bij een helikopterongeluk in mei. Raisi (63) was de beschermeling van de hoogste geestelijke leider van Iran, ayatollah Khamenei, die feitelijk de dienst uitmaakt in het land. De president leidt de regering en kan de toon zetten in het politieke debat.

Lage opkomst

De opkomst was met 40 procent nog iets lager dan die bij de parlementsverkiezingen eerder dit jaar, toen 41 procent van de kiesgerechtigden ging stemmen. Dat was het laagste percentage sinds de Iraanse Revolutie in 1979.

De verwachting was al dat veel mensen thuis zouden blijven omdat ze geen vertrouwen hebben in de uitkomst van de verkiezingen.

Hervormer meeste stemmen

De hervormingsgezinde Pezeshkian, die nu aan de leiding gaat, is lid van het parlement. Eerder was de hartchirurg minister van Gezondheid. Hij neemt het op voor politieke gevangenen en etnische minderheden en heeft zich uitgesproken tegen de moraalpolitie.

Hij zegt betere banden met het Westen te willen om het land uit zijn isolement te halen en de economie te verbeteren. Ook is hij de enige kandidaat die de nucleaire onderhandelingen met het Westen wil hervatten.

Zijn conservatieve tegenstrever Jalili is de voorkeurskandidaat van Khamenei. Hij deed in 2013 al eens mee aan de race voor het presidentschap, maar verloor toen van Rouhani. In 2021 trok hij zich terug om Raisi meer kans te geven.

Sinds 2007 bekleedt hij functies bij de overheid, onder meer als baas van de veiligheidsraad. Hij onderhandelde namens Iran met onder meer de VN over het nucleaire programma van het land, maar die gesprekken liggen vrijwel stil sinds Raisi president werd.

Het zijn de eerste verkiezingen sinds de grote protesten die in 2022 op gang kwamen na de dood van Mahsa Amini in een politiecel. Zij werd met geweld opgepakt omdat ze haar hoofddoek niet op de voorgeschreven manier droeg.

Verschillende kandidaten hebben zich uitgesproken tegen het geweld tegen vrouwen, maar er is volgens deskundigen geen garantie dat ze zich aan hun beloftes houden.

De Nederlandse Rijksoverheid hoeft voorlopig niet te stoppen met Facebook. Meta zou recentelijk hebben laten weten dat het bereid is om tegemoet te komen aan de privacyzorgen van de overheid, nadat het bedrijf eerst meermaals aangaf niet mee te willen werken aan een oplossing.