Aggregator

Israëlische historicus documenteert oorlogsmisdaden in Gaza: 'Dit is genocide'

2 weeks 6 days ago

Of Israël genocide pleegt in Gaza is over het algemeen geen discussie die in Israël zelf wordt gevoerd. Veel Israëliërs herinneren zich 7 oktober 2023 - de dag dat Hamas aanviel - als de dag van gisteren. De focus ligt vooral op het terugkrijgen van de gijzelaars, en Israëlische media berichten niet of nauwelijks over wat er zich in Gaza afspeelt.

Toch is er heel langzaam iets aan het veranderen in het publieke debat, zegt historicus Lee Mordechai. Hij documenteert wat zich in Gaza afspeelt door foto's, video's, artikelen en rapporten te verzamelen in een database.

"Het begon als een soort dagboek, omdat ik merkte dat er een groot verschil zat tussen hoe er in Israël naar de oorlog werd gekeken en hoe de rest van de wereld ernaar keek." Maar inmiddels is de database een enorm document met zo'n 1500 links, online open voor publiek.

Mordechai: "In het begin vond ik niet dat het om genocide ging, maar dat veranderde naarmate ik meer zag en las. Want als je één voorbeeld ziet dan denk je: dit is verschrikkelijk, maar je kan het proberen uit te leggen als een incident. Maar dan zie je meer en meer en meer voorbeelden. Je kan dan niet meer zeggen dat het om een oorlogsmisdaad gaat, het is meer dan dat."

Vernedering en mishandeling

De voorbeelden die in de database staan heeft hij onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals etnische zuivering en dehumanisering van Palestijnen. Zo staan er linkjes in naar foto's en video's waarin Israëlische militairen Palestijnen vernederen en mishandelen.

Maar er zijn ook beelden van uithongering of het doden van ongewapende mensen. Zoals een video van Palestijnse vrouwen en kinderen die proberen te vluchten naar veiliger gebied. Met witte vlaggen lopen ze in een groep over straat, dan klinkt er een harde knal. Een vrouw valt levenloos neer op de grond en het jongetje dat aan haar zijde liep, rent weg richting andere volwassenen.

Mordechai scrolt door zijn database en laat een video zien van een kinderlijk, of wat daarvan over is. "Er zijn video's van skeletten en menselijke resten die op straat liggen en veel daarvan worden aangevreten door dieren."

Het is vooral de hoeveelheid aan materiaal die hem van gedachte deed veranderen: "Ik kon op een gegeven moment persoonlijk niet meer verdedigen dat het niet om genocide gaat."

En hoewel Mordechai een van de weinigen is die dit in Israël uitspreken, is hij niet de enige Israëliër die dat doet. Onder anderen hoogleraar Holocaustgeschiedenis Amos Goldberg, hoogleraar Holocaust- en genocidestudies Omer Bartov en universitair hoofddocent Holocaust- en genocidestudies Raz Segal trekken dezelfde conclusie. Volgens hen is het duidelijk: Israël pleegt genocide in Gaza.

Maar zij zijn in het land een kleine minderheid die er zo over denkt. Voor veel Israëliërs doet hun leger wat het moet doen om Hamas te verslaan en gijzelaars terug te halen. Bovendien kent iedereen door de dienstplicht wel iemand die in het leger zit, en wordt het Israëlische leger door velen nog steeds gezien als het moreel meest hoogstaande leger ter wereld.

Dat er in Gaza zo veel doden vallen is voor veel mensen te verklaren, doordat het nu eenmaal een dichtbevolkt gebied is en Hamas zich onder de bevolking verstopt. En door het gebrek aan berichtgeving door de media krijgt het publiek relatief weinig mee van de precieze situatie in Gaza.

Toch heeft Mordechai het gevoel dat het publieke debat wel aan het veranderen is. "Je kan dit nu in ieder geval uitspreken, dat was voorheen niet zo. De meeste mensen zijn het er niet mee eens, maar er is in ieder geval een verschuiving gaande in het debat."

Al zou de focus van de discussie volgens hem niet moeten liggen op de vraag of het om genocide gaat. "Of het nu wel genocide is, of bijna, of net niet: dat maakt niet uit, want het is allemaal afschuwelijk. Het belangrijkste voor mij is het stoppen van de oorlog."

Met de database wil hij vooral ook vastleggen wat er op welk moment bekend was over de situatie in Gaza. "Ik zie het als een publieke taak", zegt hij. "Ik heb de skills en ruimte om dit te doen. En zo kan men achteraf niet zeggen dat we het niet wisten."

Russische centrale bank komt met rente-verrassing, na oproep van Poetin

2 weeks 6 days ago

De Russische centrale bank gaat de rente toch niet verder verhogen. Dat is een verrassende stap: de afgelopen tijd werd de rente keer op keer verhoogd om de stijgende inflatie in de kwakkelende Russische economie tegen te gaan.

Verwacht werd dat de rente morgen zou stijgen naar 23 procent, maar die blijft staan op 21 procent. Het besluit volgt op een oproep van president Poetin. Hij noemde de hoge inflatie gisteren "een alarmerend signaal" en sprak zich uit voor een gebalanceerd rentebesluit.

De eerdere verhogingen hebben al het een en ander gedaan voor het afkoelen van de economie, legt centralebankvoorzitter Elvira Nabioellina uit. "We hebben wat tijd nodig om te zien hoe de economie zich aanpast aan de nieuwe condities. Daarom nemen we een pauze met de renteverhogingen."

Peperdure hypotheken

Dat zal niet alleen voor Poetin een kleine opluchting zijn. Ook Russische ondernemers en Russische burgers voelen de gevolgen van de steeds hogere rente.

De hoge rente is bedoeld om de hevige prijsstijgingen in bedwang te houden. De inflatie is inmiddels opgelopen tot zo'n 11 procent. Het idee is dat mensen minder uitgeven bij een hogere rente, omdat lenen duurder is. En daardoor worden de prijzen niet langer opgestuwd.

Maar leningen zijn inmiddels zo duur dat het ondernemers in de problemen brengt. Bovendien zadelt het huizenkopers op met peperdure hypotheken. Sommige hypotheekaanbieders rekenen al 36 procent rente voor een nieuwe lening. Bij een lening van 150.000 euro komt dat neer op 54.000 euro per jaar aan alleen rente.

Andere knoppen

Volgens Poetin had de centrale bank ook aan andere knoppen kunnen draaien om de inflatie in toom te houden. Ook omdat de prijsstijgingen niet alleen het gevolg zijn van een hoge vraag. De westerse sancties en een slechte oogst zorgen ook voor schaarste die de prijzen opdrijft.

De prijzen van bijvoorbeeld komkommers stegen daardoor in december binnen één week met 10 procent, aldus persbureau Reuters.

Die prijzen zullen voorlopig nog wel verder stijgen, laat de centrale bank vandaag weten. Zeker nu ook de rem van een hogere rente niet wordt ingezet. Het risico daarvan is dat de inflatie uiteindelijk zal leiden tot stagflatie: een stagnatie van de economie samen met een hoge inflatie.

Volkswagen gaat toch geen Duitse fabrieken sluiten, wel 35.000 banen weg

2 weeks 6 days ago

Volkswagen gaat toch geen fabrieken in Duitsland sluiten op korte termijn. Wel gaan er de komende jaren, tot 2030, ruim 35.000 banen verdwijnen.

Van gedwongen ontslagen zal geen sprake zijn, zegt de autofabrikant. Het personeel moet het wel doen met een lager loon en minder bonussen. Het bedrijf heeft daar afspraken over gemaakt met vakbond IG Metall.

De vakbond spreekt van pijnlijke bezuinigingen, maar is ook blij dat sluitingen van de baan zijn en zo ook ontslagen zijn voorkomen.

Eerdere plannen

In oktober maakte de ondernemingsraad van de grootste Europese autofabrikant nog bekend dat er drie Duitse fabrieken zouden sluiten. Daarnaast zou er een loonsverlaging van 10 procent komen voor al het personeel en een ontslaggolf volgen.

De berichten waren toen nog op basis van wat het personeel te horen had gekregen. Tegelijkertijd liepen de onderhandelingen nog.

Auto-industrie

De Duitse auto-industrie kwakkelt al een tijdje. Ook de laatste cijfers van Volkswagen vielen weer tegen, met een lagere winst en minder verkochte auto's.

"We hadden drie prioriteiten in de onderhandelingen: het terugdringen van de overcapaciteit op de Duitse locaties, het verlagen van de arbeidskosten en het terugbrengen van de ontwikkelingskosten tot een concurrerend niveau", zegt VW-directeur Thomas Schäfer. "We hebben voor alle drie de problemen haalbare oplossingen gevonden."

Het betekent dat de productie in twee fabrieken (Dresden en Osnabrück) langzaam wordt afgebouwd. Voor de periode erna wordt gezocht naar een nieuwe toekomst voor die fabrieken.

Bandjes van smartwatches kunnen PFAS bevatten

2 weeks 6 days ago
Smartwatchbandjes kunnen hoge concentraties PFAS bevatten. Dat hebben onderzoekers van de Amerikaanse University of Notre Dame uit Indiana vastgesteld. Het is niet duidelijk in welke mate de zogenaamde 'eeuwige chemicaliën' een bedreiging vormen door contact te maken met de huid.

Building a Diet Coke Button

2 weeks 6 days ago
[mars91] had an interesting problem to solve—his girlfriend often requested Diet Coke, but yelling for one across the apartment was frustrating and impractical. A dedicated Diet Coke button seemed like …read more
Lewin Day

Verzoek NAM om gas te winnen in Warffum afgewezen

2 weeks 6 days ago

Gasbedrijf NAM moet per 1 januari stoppen met de gaswinning in het Groningse Warffum. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft het verzoek van de NAM om gaswinning daar te gedogen, afgewezen. De gaswinning mag pas doorgaan als de vergunning definitief wordt verlengd door het kabinet.

De NAM heeft nu een vergunning om tot het einde van dit jaar gas winnen bij Warffum. Het gasbedrijf wilde dat met acht jaar verlengen en diende daar een verzoek voor in. Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei steunt die aanvraag, maar de vergunning kan niet op tijd worden afgegeven. Hermans wilde daarom in de tussentijd de gaswinning gedogen, maar daar gaat het Staatstoezicht nu niet mee akkoord.

De gaswinning bij Warffum is volgens SodM veilig, maar de onafhankelijke toezichthouder vindt het essentieel dat er ook naar de zorgen van lokale bestuurders en bewoners wordt geluisterd.

Afname van vertrouwen

Volgens SodM voelen belanghebbenden zich niet gehoord en is er onrust ontstaan, blijkt uit gesprekken. "Het gedogen van de gaswinning zonder het serieus nemen van deze onrust zal leiden tot een verdere afname van het vertrouwen van de omgeving in de Rijksoverheid", stelt de toezichthouder.

Inwoners van Warffum willen al langer dat de gaswinning per 31 december stopt vanwege de aardbevingen en de schade aan huizen die het veroorzaakt, meldde RTV Noord eerder. Begin december reisde minister Hermans naar het Groningse dorp af om in gesprek te gaan met de bezorgde inwoners, voordat er een besluit werd genomen.

Paar maanden

Waarschijnlijk ligt de gaswinning in Warffum nu een paar maanden stil. Minister Hermans zegt in een reactie op het SodM-besluit dat er nog een aantal stappen moet worden doorlopen voor de vergunning definitief wordt. Hoelang dat duurt, is volgens haar niet precies te zeggen, maar ze houdt rekening met enkele maanden.

Het ministerie laat verder weten dat het kabinet dankzij de gesprekken met de bewoners afspraken wil maken met de energiesector om de gaswinning op land af te bouwen.

Wel benadrukt het ministerie dat "we nu nog wel gas nodig voor huishoudens, bedrijven en de elektriciteitsvoorziening, omdat er nog niet genoeg duurzame alternatieven beschikbaar zijn."

Verschil in interpretatie

Sinds dit jaar geldt er een verbod voor gaswinning uit het Groningenveld. Voor een aantal kleinere gasvelden, zoals dat bij Warffum, geldt het verbod niet. Door een verschillende interpretatie van een tekst in het hoofdlijnenakkoord vinden de partijen PVV, VVD en BBB dat er toch gas kan worden gewonnen in onder meer Warffum.

Blokker nog altijd in gesprek met verschillende overnamekandidaten

2 weeks 6 days ago

De curatoren van de failliete huishoudketen Blokker zijn nog altijd in gesprek met meerdere potentiële kopers. Dat staat in het eerste verslag van de curator. De retailer heeft nog een schuld van ruim 90 miljoen euro, waaronder een belastingschuld van 26 miljoen euro

De interesse voor Blokker was groot. Ruim dertig potentiële kopers hebben zich gemeld bij de curatoren. Daarnaast zijn er nog zo'n veertig andere partijen benaderd met de vraag of ze het bedrijf misschien wilden overnemen.

Iets minder dan de helft van die geïnteresseerden hebben vervolgens alle cijfers en informatie van de winkelketen ingezien. Op basis daarvan zijn er meerdere partijen die concrete interesse tonen. Met hen zijn de curatoren nog in gesprek.

In het volgende faillissementsverslag zullen de curatoren bekendmaken of er een doorstart komt. Als dat zo is, staat in dat verslag ook wie de winkelketen overneemt.

Openstaande rekeningen

De overnamekandidaten konden in de stukken zien hoeveel schuld Blokker heeft. Het grootste deel bestaat uit openstaande rekeningen aan bijvoorbeeld leveranciers, verzekeraars en energieleveranciers. Die eisen samen nog zo'n 30 miljoen euro van Blokker.

Maar eerst komt de Belastingdienst nog langs om een schuld van 26 miljoen euro in te vorderen. De fiscus heeft voorrang op andere schuldeisers. Ook een andere groep schuldeisers heeft voorrang. Zij krijgen nog 9,7 miljoen euro. De curator heeft niet toegelicht wie deze schuldeisers zijn.

De schuld kan nog hoger uitvallen. Het UWV heeft namelijk nog geen rekening ingediend. Dat gaat de instantie waarschijnlijk wel doen, omdat ze de salarissen van oktober en december van het Blokker-personeel betalen.

Bonus in december

Het salaris voor november hebben de curatoren uit de boedel betaald. Hetzelfde geldt voor een bonus die het personeel krijgt in december.

Ze krijgen die bonus om tijdens deze maand door te werken. In december hoopt Blokker nog zoveel mogelijk staafmixers, koffiezetapparaten, stofzuigers en andere voorraad uit de winkels te verkopen. Dat moet geld opleveren om de schulden zo goed als kan af te lossen.

Door het faillissement verliezen ruim 3300 mensen hun baan, de meeste al dit jaar. Een kleine groep werkt in 2025 nog door om het faillissement in goede banen te leiden. Het gaat om dertig mensen van het kantoorpersoneel en vijftig van het winkelpersoneel.

Franchisenemers

Ook de franchisenemers gaan nog even door. Dat zijn ondernemers die zelf een winkel runnen onder de naam Blokker. Ze zijn wel afhankelijk van Blokker voor de bevoorrading en de ICT.

Een groep van 44 franchisenemers heeft aan de curatoren gevraagd om voorlopig nog voorraad te blijven leveren.

Dikke laag smog boven Bosnische hoofdstad Sarajevo

2 weeks 6 days ago

Een deken van mist en smog hangt deze week boven de Bosnische hoofdstad Sarajevo. Inwoners van de stad wordt geadviseerd binnen te blijven. Vliegtuigen konden niet opstijgen of landen vanwege het zicht van slechts enkele tientallen meters.

De luchtkwaliteitsindex van het Zwitserse IQAir kwam uit boven de 225 en de lucht wordt er al de hele week geclassificeerd als "gevaarlijk" en "zeer ongezond". Alleen in de Indiase hoofdstad New Delhi, waar honderd keer meer mensen wonen dan in Sarajevo, was de luchtkwaliteit woensdag slechter.

Inwoners hebben veel last van de smog. Ze dragen mondkapjes en maken zich zorgen om hun gezondheid:

De stad heeft vaker te maken met overlast door smog. Dat komt onder andere doordat Sarajevo in een vallei ligt en mist er langer blijft hangen. Een andere oorzaak is de zogenoemde 'temperatuurinversie', een soort deksel van warme lucht die koude lucht en smog tegen de grond drukt.

De lucht in Sarajevo is, zeker in de wintermaanden, sowieso al verontreinigd doordat er in de Balkan nog veel gestookt wordt met kolen en hout. Ook rijden er veel oude voertuigen die veel vervuilende stoffen uitstoten.

VS claimt kopstuk van IS in Syrië te hebben gedood

2 weeks 6 days ago

De Verenigde Staten hebben met een luchtaanval in Syrië gisteren een kopstuk van terreurbeweging Islamitische Staat (IS) gedood, meldt het Amerikaanse militaire hoofdkwartier Centcom.

Het gaat volgens de Amerikanen om IS-leider Abu Yusif, ook bekend als Mahmud. De luchtaanval werd uitgevoerd in de oostelijke provincie Deir ez-Zor. Hierbij zijn twee IS-leden omgekomen, onder wie Abu Yusif.

"Deze luchtaanval is onderdeel van de voortdurende inzet om aanvallen door terroristen op burgers en militair personeel van de VS en op onze bondgenoten en onze partners in de regio te verstoren en te ondermijnen", meldt Centcom.

De Amerikaanse generaal Kurilla van Centcom zegt dat de VS samen met bondgenoten en partners in de regio niet zal toestaan dat IS misbruik maakt van de huidige situatie in Syrië en zich hergroepeert. De terreurgroep zou plannen hebben om zo'n 8000 IS-strijders die momenteel vastzitten in Syrië te bevrijden.

"We zullen deze leiders en strijders agressief aanpakken, inclusief degenen die proberen operaties buiten Syrië uit te voeren", zegt Kurilla.

Vaker aanslagen

Terreurorganisatie Islamitische Staat hield tien jaar geleden delen van Irak en Syrië bezet. In Syrië werd de beweging grotendeels verdreven door Koerdische milities van de YPG, met luchtsteun van de VS en bondgenoten.

De laatste jaren voeren IS-terroristen weer vaker aanslagen uit in Syrië en Irak. Desondanks is het gebied waar ze actief zijn nog maar een fractie van het destijds door hen uitgeroepen 'kalifaat'.

Plan om meer mannen voor klas te krijgen met opleiding voor jong óf ouder kind

2 weeks 6 days ago

Vanaf 2029 kunnen studenten op de pabo-opleiding ervoor kiezen om leraar te worden voor oudere óf jongere kinderen. Op deze manier hoopt het kabinet het voor mannen aantrekkelijker te maken om leraar te worden in het basisonderwijs.

Staatssecretaris Paul van Onderwijs benadrukt in haar plan dat het voor leerlingen in het basisonderwijs - leeftijd van 4 tot 12 jaar - belangrijk is dat ze ook les krijgen van een leraar.

Drempel weghalen

"Want het is belangrijk dat leerlingen zich herkennen in wie er voor de klas staat", aldus de staatssecretaris. Ze wil een drempel weghalen. "We mogen geen middel onbenut laten om het lerarentekort aan te pakken."

Nu is slechts 13 procent van de leerkrachten in het basisonderwijs man. De Tweede Kamer is al bijna tien jaar ongerust over het gebrek aan mannen voor de klas. De coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB denkt dat het opsplitsen van de pabo (de opleiding voor leerkracht basisonderwijs) een goed idee is, zo werd in mei aangekondigd in het hoofdlijnenakkoord.

Vanaf de eerste dag kan een student dan kiezen voor kleine kinderen in de leeftijd van 4-8 (groep 1 t/m 5) of de leeftijd 9-12 (groep 6 t/m 8). De exacte indeling is overigens nog niet gemaakt, dit zal de nodige voorbereiding kosten.

Aanvullende bevoegdheid

Iemand die alleen de opleiding voor het jonge kind heeft gedaan, mag niet ingezet voor een oudere groep, benadrukt de staatssecretaris. Wel is het mogelijk om later nog een aanvullende bevoegdheid te halen.

Het ministerie van Onderwijs gaat nu met de scholen en opleidingen overleggen en vervolgens een wet maken die nog door de Tweede en Eerste Kamer moet worden aangenomen. Daarom zal het zeker nog vier jaar duren voor studenten deze keuze kunnen maken.

Nog altijd geen doorbraak in Belgische formatie, koning Filip voert druk op

2 weeks 6 days ago

De formatie in België wacht nog altijd op een doorbraak. Vandaag ontving koning Filip formateur Bart de Wever voor de zestiende keer in het formatieproces.

De Wever bracht bij de koning verslag uit van de vorderingen in de formatie. Daar benadrukte de formateur dat er meer onderhandelingen nodig zijn. De koning heeft de druk opgevoerd: hij hoopt dat er begin januari wel een doorbraak is, heeft hij gezegd. De Wever brengt op 7 januari opnieuw verslag uit.

Volgens de Vlaamse omroep VRT hoort deze poging om een nieuw kabinet te vormen vanaf morgen bij de drie langste formaties ooit. De federale verkiezingen zijn gehouden op 9 juni. Sindsdien wordt langzaam vooruitgang geboekt.

Onderhandelaars van vijf partijen zitten met elkaar om tafel. Het gaat om de Vlaams-nationalistische N-VA, het sociaaldemocratische Vooruit, de Franstalige liberale partij MR en de christendemocraten van CD&V en Les Engagés.

De onderhandelingen liepen al twee keer stuk, maar toch onderhandelen ze opnieuw samen. Vandaag praten ze onder meer verder over belastingen.

Gisteren zei CD&V-voorzitter Sammy Mahdi dat het redelijk goed gaat met de formatie. Volgens hem zijn er de afgelopen week moeilijke gesprekken gevoerd, maar is er ook vooruitgang geboekt.