De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ziet een verband tussen het asielbeleid van het kabinet en de hevige protesten die in een aantal plaatsen worden gehouden tegen asielzoekerscentra. Met name de discussie rond de spreidingswet, die de verdeling van asielzoekers over het land regelt, speelt volgens de VNG een belangrijke rol. "Sinds de spreidingswet ter discussie is komen te staan, zijn de protesten ook weer terug", zegt Mark Boumans, burgemeester van Doetinchem en voorzitter van de adviescommissie asiel en migratie van de VNG.
Hij wijst erop dat er tien jaar geleden ook werd geprotesteerd tegen azc's, maar dat het "veel rustiger werd" sinds de spreidingswet van kracht is. De afgelopen weken laaiden op diverse plaatsen in het land de hevige protesten weer op, onder meer in Sint-Michielsgestel, Bedum en gisteravond in het Brabantse Best.
Een bijeenkomst in een sporthal over de komst van een nieuw azc werd daar voortijdig afgebroken nadat er een protest was uitgebroken. Er werd onder meer vuurwerk afgestoken in het gebouw en er werd met eieren gegooid. Vanmiddag werd bekend dat de gemeente Best aangifte doet, omdat medewerkers van de gemeente "fysiek en verbaal zijn bedreigd".
Zo ging het er gisteren aan toe bij de bijeenkomst in Best:
In twee van deze gemeenten is een besluit over de komst van een azc na de protesten op de lange baan geschoven. Boumans: "Gemeentebestuurders komen onder grote druk te staan. Je ziet nu dat er meer geprotesteerd wordt en dat gemeenteraden onder druk zeggen: 'wacht maar even met een azc'. Dat is ongewenst, want het probleem wordt er alleen maar groter door."
Geweld en intimidatie van lokale politici noemt de VNG "nooit een oplossing." Maar dat inwoners de discussie rond asielopvang niet meer goed kunnen volgen, begrijpt Boumans wel. Mensen worden volgens hem "opgehitst" door landelijke politici, die niet het "werkelijke beeld" zouden laten zien.
'Laat ons niet in de kou staan'"Overal in het land zijn mensen boos", zegt Boumans. "Want Den Haag spiegelt ons voor: 'Er zijn geen vluchtelingen meer die opgevangen moeten worden.' Maar de praktijk is anders, want volgens de wet moeten gemeenten wel degelijk mensen opvangen. Als gemeenten staan we er daardoor alleen voor, terwijl je zou verwachten dat een minister ruggensteun geeft aan de lokale bestuurders, die voor hen de kastanjes uit het vuur halen."
Hij is vooral kritisch op asielminister Faber (PVV). "Er wordt al negen maanden gesproken over beter beleid, maar in de praktijk zien we er niets van." Dat burgemeesters en wethouders zelf beter aan hun eigen inwoners duidelijk zouden moeten maken waarom asielopvang nodig is, verwerpt Boumans. "Die gaan voor zo'n groep staan, terwijl de minister urenlang aan het discussiëren is over vijf lintjes. Ze had beter naast die lokale bestuurders kunnen gaan staan om uit te leggen waarom opvang nodig is."
Concreet wil Boumans dat Faber zich publiekelijk uitspreekt dat de asielopvang in plekken als Sint-Michielsgestel en Bedum nodig zijn, "omdat de minister een opvangvraagstuk heeft". "Den Haag, ga zij aan zij staan met de gemeentebesturen, laat ons niet in de kou staan."
Ondanks een staakt-het-vuren is er in Myanmar toch gevochten tussen regeringstroepen en gewapende verzetsgroepen. Dat melden lokale media. Dat gebeurde in het gebied dat door de zware aardbeving is getroffen.
Gisteren kondigde het militaire regime nog een staakt-het-vuren aan, nadat een coalitie van verzetsgroepen hetzelfde had gedaan. Door het staakt-het-vuren zou ruimte ontstaan voor hulpverlening, was de gedachte. Volgens een verklaring die op staatszender MRTV werd voorgelezen ging het per direct in en zou het duren tot 22 april.
Maar vannacht zijn er toch verschillende militaire operaties uitgevoerd in de regio Sagaing, zeggen ooggetuigen. Dat gebied werd zwaar getroffen door de aardbeving, net als de nabijgelegen stad Mandalay en de hoofdstad Naypyidaw.
Ook buiten het aardbevingsgebied zouden er aanvallen zijn. Zo meldt een van de rebellengroepen dat de junta luchtaanvallen uitvoerde in de deelstaten Kachin en Karenni.
Duizenden gebouwen verwoestOndertussen blijft het dodental door de zwaarste aardbeving in het land in meer dan honderd jaar oplopen. Het officiële aantal staat inmiddels op 3003 mensen. Lokale tellingen kwamen gisteren daarentegen uit boven de 3700.
Ook zijn er door de aardbeving van vrijdag ruim 4500 mensen gewond geraakt en worden er nog 351 mensen vermist. Gisteren stond dat aantal nog op ruim 400.
De aardbeving heeft vele duizenden gebouwen verwoest, waaronder ook tempels. De beving had een kracht van 7,7 en was te voelen tot in de Thaise hoofdstad Bangkok.
Op deze beelden van maandag is de omvang van de schade duidelijk te zien:
Minderjarigen zijn de afgelopen jaren steeds vaker betrokken bij terroristische groeperingen. Het internet en vooral ook sociale media spelen een belangrijke rol bij de radicalisering van deze jongeren, schrijft de inlichtingendienst AIVD in een nieuwe publicatie.
De AIVD ziet momenteel tientallen tieners van 12 tot en met 17 jaar die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid. Deze jongeren bekijken, maken en verspreiden terroristische propaganda via sociale media en game-platforms. Dat gebeurt zowel in open als besloten chatgroepen en kanalen.
Zwarte vlag en kebabVolgens de AIVD wordt hierbij vaak gebruikgemaakt van codetaal, zoals emoji's, waardoor het niet altijd direct te herkennen is als extremistische en terroristische propaganda. Zo verwijzen jihadisten met een zwarte vlag naar Islamitische Staat en verwijst het woord 'kebab' naar moslims. Omdat de platforms waarop het wordt geplaatst dit meestal niet herkennen, halen die de berichten niet weg.
In besloten chatgroepen wordt vaak explicietere inhoud gedeeld, zoals afbeeldingen, video's of teksten die het extremistische of terroristische gedachtegoed bevestigen en onderbouwen.
MaatwerkDe jongeren hebben in veel gevallen ook online contact met jihadisten of aanhangers van terroristische groeperingen. Het plannen of plegen van een aanslag is hierbij vaak onderwerp van gesprek. De AIVD constateert dat in enkele gevallen daadwerkelijk sprake is van voorbereidingen voor het plegen van een aanslag.
Om de terroristische dreiging van minderjarigen tegen te gaan, is volgens de AIVD maatwerk nodig. Dat maatwerk moet bestaan uit (een combinatie van) hulpverlening, begeleiding en het jeugdstrafrecht.
De grote natuurbrand die ten noordoosten van Ede woedt, is veroorzaakt bij een oefening van defensie. Dat meldt de gemeente. In het gebied is een militair oefenterrein.
De brand brak rond 14.30 uur uit. De oorzaak lijkt een oefengranaat te zijn die werd gebruikt door een eenheid van de landmacht. Dergelijke middelen worden normaal alleen op zand gebruikt, zegt een woordvoerder van het ministerie van Defensie. "Maar het is blijkbaar toch overgeslagen naar de begroeiing. Hoe dat heeft kunnen gebeuren weten we niet."
Flinke stukken heide staan nog altijd in brand. Door de harde wind verspreiden de vlammen zich snel en is het vuur lastig onder controle te krijgen.
De bewoners van enkele huizen in de buurt van de brandhaard zijn geëvacueerd. Om hoeveel mensen het gaat is onduidelijk, maar het gaat om een dunbevolkt gebied. De gemeente spreekt van "een klein aantal huizen".
BlushelikopterZo'n 500 brandweerlieden uit onder meer Ede, Arnhem en Wageningen zijn opgeroepen om de brand te bestrijden, schrijft Omroep Gelderland. Ook wordt een blushelikopter ingezet. De vlammen zijn nog niet onder controle.
Er is een crisiscentrum ingericht om de bestrijding van de brand te coördineren. Hierin werken de gemeente, de Veiligheidsregio Gelderland-Midden, de politie en andere hulpdiensten samen.
Brandweerwagens rijden over de heide om de vlammen te bestrijden:
De wind verandert volgens de veiligheidsregio regelmatig van richting, wat het blussen bemoeilijkt: "Waar we eerst veilig stonden, bleken we opeens toch niet veilig te staan."
Wegen afgeslotenEr komt veel rook vrij. De veiligheidsregio roept mensen op zo veel mogelijk uit de rook te blijven en ramen en deuren gesloten te houden. Ook wordt mensen verzocht het gebied te verlaten. De N304 tussen Ede en Apeldoorn, die dicht bij het getroffen gebied ligt, is in beide richtingen afgesloten. Ook de afrit Ede-Noord van de A30 is afgesloten.
Vorige maand was in Nederland de droogste maart sinds het begin van de metingen in 1906. In bijna heel Nederland geldt hierdoor een verhoogd risico op natuurbranden: vorige maand waren er naar schatting al meer dan tachtig van dat soort branden.
De brand die afgelopen weekend woedde in een voormalige noodopvang voor asielzoekers in het Gelderse Ugchelen was aangestoken. Dat meldt de politie na onderzoek.
In het leegstaande pand brak zondagochtend op meerdere plekken brand uit, waardoor het gebouw snel vol rook kwam te staan. Op het moment van de brand was niemand binnen. Kort na het incident liet de brandweer aan Omroep Gelderland al weten uit te gaan van brandstichting.
Wie verantwoordelijk is voor de brandstichting is nog niet bekend. De politie roept getuigen en mensen met camerabeelden op zich te melden.
Verzet tegen opvangVan oktober tot 31 december 2024 gebruikte het COA het gebouw als crisisnachtopvang bij drukte in Ter Apel. De voormalige school bood plaats aan zo'n honderd asielzoekers. Het pand werd de laatste weken van 2024 amper nog gebruikt als noodopvang en staat nu al enkele maanden leeg.
De komst van de opvanglocatie zorgde destijds voor veel onrust in het dorp. In oktober was er een explosie bij het pand en werden vernielingen aangericht. Eerder hingen dorpsbewoners spandoeken op om hun onvrede te uiten.
Vandaag was al een warme dag en morgen komt daar nog een schepje bovenop. Op de Waddeneilanden wordt het 14 of 15 graden. In de rest van het land ligt de temperatuur tussen 18 en 22 graden. Opnieuw is er nauwelijks bewolking.
De wind blijf je wel voelen en die waait behoorlijk door met windkracht 3 of 4. Op beschutte plaatsen in de volle zon is het juist heel aangenaam. Alleen voor mensen die last hebben van hooikoorts is dit type lenteweer minder prettig, want er zweeft veel stuifmeel door de lucht.
Langzaamaan minder warmTijdens het weekend blijft het meestal zonnig. Het wordt geleidelijk minder warm, maar dat gaat stapsgewijs. Zaterdag is het een graad of 17. Op zondag is het verder afgekoeld naar 11 graden. In de nachten kan het vriezen.
Na het weekend zijn er meer wolken. De temperatuur is met 13 graden gemiddeld voor begin april. In de nachten blijft er kans op lichte vorst. De nachtvorst kan eventueel schade opleveren aan de eerste fruitbomen die in bloei staan. De meeste soorten bloeien overigens later in april.
Risico op natuurbrandNeerslag wordt voorlopig niet verwacht en daarmee duurt de droogte voort. Gisteren brak er in de buurt van Budel een grote natuurbrand uit. Door de harde wind en de droge begroeiing kon het vuur zich snel verspreiden. De brand is onder controle, maar zolang er geen regen valt blijft er een risico op het ontstaan van nieuwe brandhaarden.
De commissie die onderzoek deed naar de Nederlandse luchtaanval op Hawija in Irak, gaat haar conclusies aanscherpen na het zien van videobeelden.
De beelden waren gemaakt op de ochtend na het bombardement op een IS-bommenfabriek in de Iraakse stad, op 3 juni 2015. De bedoeling was om de schade op te nemen. De beelden waren lang zoek, maar na een reconstructie door de Volkskrant werd een nieuwe zoektocht ingezet. Dat leidde onlangs tot de vondst ervan, op de Vliegbasis Leeuwarden.
Na het zien van de beelden zegt de commissie "uiterst onaangenaam getroffen" te zijn, "omdat een cruciale bron is achtergehouden". Op de beelden is duidelijk te zien dat een nabijgelegen woonwijk deels vernietigd en zwaar beschadigd is. Achteraf bleek dat de aanval zeker zeventig mensen het leven had gekost.
De commissie constateert op basis van de beelden dat de commandant die verantwoordelijk was voor de aanval niet de waarheid heeft gesproken. Daarom worden de deelconclusies uit het in januari verschenen rapport van de commissie-Sorgdrager nu aangescherpt.
WeggevaagdZo zei de commandant in een verslag over de luchtaanval niet dat er ook vermoedens waren dat er burgerslachtoffers waren gevallen. Dat vermoeden had hij wel elders gemeld maar niet vastgelegd in het verslag. De commissie zegt dat als hij dat wel had gedaan "het OM direct een onderzoek had ingesteld".
Ook wijst de commissie erop dat in een intern onderzoek in 2015 bij Defensie "een onjuiste beoordeling van de impact" van de nevenschade van de aanval is gegeven. Toen werd die geschat op "enkele tientallen gebouwen in het industriecomplex". De commissie schrijft dat "uit de beelden blijkt dat de gebouwen in de industriële zone zijn weggevaagd".
Afwachtend en passiefDe commissie stelt nu voor militairen onder ede te horen, om zo te kunnen achterhalen waarom de beelden niet eerder opdoken. Vorige week had minister Brekelmans al gezegd intern en extern onderzoek te doen hoe het zo heeft kunnen lopen.
De commissie-Sorgdrager kwam begin dit jaar na ongeveer vier jaar onderzoek met het rapport over de Nederlandse luchtaanval. De conclusie was toen dat een gebrek aan inlichtingen tot het grote aantal burgerslachtoffers leidde. De bommenfabriek stond midden in een woonwijk en in de fabriek bleek veel meer explosief materiaal opgeslagen dan was ingeschat. Daardoor kwam er een secundaire explosie die een groot deel van de omgeving wegvaagde. Na de aanval was defensie "afwachtend en passief", oordeelde Sorgdrager.
Burgemeester Wilma van der Rijt (CDA) van Brunssum voert een samenscholingsverbod in voor het Treebeekplein en wijde omgeving. Jongeren tot 28 jaar mogen daar de komende drie maanden niet met meer dan twee mensen tegelijk over straat, meldt L1Nieuws.
Het is niet de eerste keer dat Van der Rijt een samenscholingsverbod instelt in grote delen van de wijk Treebeek. Ze zegt dat daar "in toenemende mate sprake is van een dreigende sfeer, vechtpartijen en andere openbare orde bedreigende situaties die worden veroorzaakt door groepen jongeren".
Gisteren nog meldde L1Nieuws dat de politie vijf minderjarigen heeft opgepakt voor twee mishandelingen afgelopen maand in Brunssum.
Drie meisjes werden gisteren aangehouden voor de mishandeling van een ander meisje op 19 maart in Brunssum. Het slachtoffer werd tegen de grond gewerkt en kreeg schoppen op het hoofd. De tweede mishandeling was vier dagen eerder op het Treebeekplein. Hierbij werd een minderjarige jongen uit Brunssum ook meermaals tegen het hoofd geschopt.
Maat is volBurgemeester Van der Rijt stelt dat het de laatste tijd keer op keer misgaat in de wijk. "De maat is vol bij omwonenden", zegt ze. "De druppel voor mij waren recente fysieke confrontaties tussen jongeren en omwonenden. Met dit samenscholingsverbod wil ik dan ook nadrukkelijk een signaal afgeven richting bewoners, ondernemers en winkelend publiek. En mijn boodschap is: de gemeente zal met alle mogelijke middelen de veiligheid en leefbaarheid afdwingen."
De Zuid-Limburgse gemeente zegt dat er eerder "minder ingrijpende maatregelen" zijn ingezet om overlast tegen te gaan. Denk aan extra politie en boa's. Jongerenwerkers zijn actief in de wijk. Ouders zijn aangesproken op het gedrag van hun kinderen en de politie heeft stopgesprekken gevoerd met de veroorzakers van de problemen, waarbij zij worden geconfronteerd met de gevolgen van hun gedrag.
VoedingsbodemDat had allemaal niet het gewenste resultaat, zegt Van der Rijt. Om de rust terug te brengen, gaat dus nu het samenscholingsverbod in, dat in ieder geval van kracht blijft tot 2 juli. "Met dit verbod pakken we niet alleen de acute overlast aan, maar willen we ook voorkomen dat onze wijken een voedingsbodem worden voor nieuwe overlastgevers die door incidenten hier worden aangetrokken", aldus de burgemeester, "waardoor de verstoring van de openbare orde op de langere termijn verder escaleert".
Op overtredingen van het samenscholingsverbod staat een boete die kan oplopen tot 390 euro per persoon, per overtreding.
Een samenscholingsverbod, zeker voor drie maanden, komt zelden voor in Nederland. Burgemeesters kiezen er soms voor bij risicovoetbalwedstrijden, maar dan voor een paar uur. In Noordwijk was in 2018 gedurende korte tijd 's nachts een noodverordening met een samenschoolverbod van kracht. Ook toen ging het om overlast door jongeren.
