Aggregator

Wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam hebben ontdekt dat planten na een aanval met chemische wapens nog maanden lang bewijs daarvoor bij zich dragen. Het wordt gezien als een belangrijke stap, omdat gifsporen soms snel verdwijnen en slachtoffers niet altijd meer te vinden zijn.

"Gifstoffen reageren met eiwitten die niet alleen in mensen, maar ook in planten zitten. En die blijven wel achter na een aanval", zegt forensische scheikundige Mirjam de Bruin-Hoegée. Zij promoveerde onlangs op het onderzoek bij onderzoeksbureau TNO voor het ministerie van Defensie.

Gifaanval op basilicum

Als gifmoleculen reageren met eiwitten, ontstaat er een zogenoemd adduct. Er zijn verschillende methoden om adducten op te sporen in het menselijk lichaam. De Bruin wilde weten of dit ook kon bij planten.

Hiervoor voerde ze in een laboratorium mini-gifaanvallen uit op onder meer basilicum- en brandnetelplantjes met chloor, mosterdgas en zenuwgiffen. Met succes: ze ontdekte dat gifmoleculen zich op dezelfde manier aan eiwitten binden. "Precies dezelfde marker is terug te vinden. Zelfs tot drie maanden na de eigenlijke blootstelling."

Toename sinds Assad

Het gebruik van chemische wapens is sinds 1997 verboden, maar dat betekent niet dat ze nooit worden ingezet. De Bruin ziet een toename in het gebruik sinds de aanvallen in Syrië in 2018, waar het leger van dictator Assad chloorgas inzette tegen burgers. Andere voorbeelden zijn de vergiftiging van de Russische oppositiepoliticus Aleksej Navalny met het zenuwgif novitsjok en het gebruik van zelfgemaakt mosterdgas door de terreurorganisatie Islamitische Staat.

De Bruin merkt op dat vermoedelijke chemische aanvallen vaak niet worden onderzocht door een gebrek aan bewijs. Ze hoopt dat haar plantenmethode een afschrikkende werking zal hebben, maar benadrukt dat het werk alleen in het laboratorium is getest en het belangrijk is om te zien hoe het in het veld werkt.

Life by You, een The Sims-achtige game van ontwikkelaar Paradox Tectonic, is geannuleerd. Dat laat moederbedrijf Paradox Interactive weten op zijn online forum. De release van Life by You is in het verleden meermaals uitgesteld.

De Thaise senaat heeft met een overgrote meerderheid gestemd voor een wetsvoorstel om het homohuwelijk te legaliseren. Thailand wordt hiermee het eerste land in Zuidoost-Azië waar mensen van hetzelfde geslacht met elkaar mogen trouwen.

De wet is aangenomen met 130 voorstemmen, van de 152 leden. Vier stemden tegen en achttien onthielden zich van stemming. De wet heeft nog wel koninklijke goedkeuring nodig, de verwachting is dat die er ook komt.

Al twintig jaar spanden activisten en politici zich in voor een wetvoorstel om het homohuwelijk te legaliseren. "We zijn erg trots dat we nu geschiedenis kunnen schrijven", zegt Plaifah Kyoka, een van de politici die zich er hard voor heeft gemaakt, tegen persbureau Reuters. "Na een gevecht van twintig jaar kunnen we vandaag zeggen dat dit land gelijkheid in het huwelijk kent."

De premier van Thailand, Srettha Thavisin, is ook voorstander van het homohuwelijk en nam eerder deze maand deel aan een parade van lhbti-activisten.

In heel Azië is Thailand het derde land waar het homohuwelijk straks legaal is. In Taiwan en Nepal is het al toegestaan om met iemand van hetzelfde geslacht te trouwen.

VVD'er Jurgen Nobel (35) is de beoogde staatssecretaris Participatie en Integratie. Hij deed in de gemeente Haarlemmermeer al behoorlijk wat politieke ervaring op. Nobel had daar onder meer te maken met de luchthaven Schiphol.

Hij studeerde eerder bestuurskunde en richtte zijn eigen koffiemerk op (fairtrade). Tien jaar geleden kwam hij voor het eerst in de gemeenteraad van Haarlemmermeer. Hij was twee keer lijsttrekker van de VVD en sinds 2019 was hij er wethouder. In die laatste functie had hij behalve Schiphol ook financiën en woningbouw in zijn portefeuille.

Als wethouder benadrukte hij onder meer dat het economische belang van Schiphol niet moet worden onderschat en dat de krimp van de luchthaven geen doel op zich moet zijn. Hij zei dat krimp een deel van de oplossing kan zijn, maar dat niet het aantal vluchten, maar uitstoot en lawaai centraal moeten komen te staan.

Nobel verzette zich met succes tegen de aanleg van een tweede Kaagbaan in het dorp Rijsenhout en pleitte voor de bouw van woningen in dat gebied.

Dit zijn de namen van de kandidaat-ministers en kandidaat-staatssecretarissen die we tot nu toe kennen.

Het baggerslib uit de Eems-Dollard dat drie jaar geleden bij wijze van proef op een stuk landbouwgrond in Borgsweer werd geloosd, is veranderd in dikke laag klei. De betrokken boer, Pieter Noordam, is voorzichtig positief over het resultaat. "De klei ziet er goed uit."

Het gaat om een proef van Waterschap Hunze en Aa's, Rijkswaterstaat, provincie Groningen en Groningen Seaports. De bedoeling is om baggerslib, de modderige grond die vrijkomt bij het uitdiepen van bijvoorbeeld vaargeulen, op deze manier een nieuw leven te geven als voedingsbodem voor allerlei gewassen.

Drie jaar geleden is het baggerslib uit de Eems-Dollard geloosd in een afgebakend stuk grond op de akker van Noordam. Het slib werd eerst gespoeld om te ontzilten en vervolgens kon het overtollige water drie jaar lang via speciale buizen onder de grond weglopen. Wat is overgebleven, is een laag klei van ongeveer 40 centimeter dik.

Jonge, vruchtbare klei

Die klei wordt nu over het hele perceel verspreid. "Het grote voordeel is dat deze jonge klei vruchtbaar is", legt boer Noordam uit aan RTV Noord. Bovendien helpt het om de waterhuishouding op de relatief natte veengrond te verbeteren.

De eerste jaren zal hij er groenbemesting, zoals luzerne, verbouwen om een goede structuur in de bodem te krijgen. "Daarna gaat het mee in het gewone bouwplan: aardappels, bieten en granen."

Volgens planoloog Sander Dijk van waterschap Hunze en Aa's snijdt het mes in dit project aan twee kanten. "De vaargeul in de Eems blijft op diepte, wij zijn van ons slib af en de boer heeft betere landbouwgrond."

Als het aan hem en zijn collega's ligt, blijft het dan ook niet bij deze ene akker. "Er zijn hier bij de kust meer laaggelegen gebieden. In goed overleg met alle partijen gaan we verkennen wat de mogelijkheden zijn."

De economische ellende die corona veroorzaakte was veel groter geweest zonder de gigantische economische steunpakketten. Wel hield die steun te lang aan. Tot die conclusie komt het Centraal Planbureau (CPB) in een onderzoek naar de effecten van de coronasteun.

Vrijwel meteen aan het begin van de eerste coronagolf tuigde het kabinet een steunpakket van 30 miljard euro op. Daarmee konden ondernemers hun personeel en vaste lasten doorbetalen. Ook mochten ze later belasting betalen en zzp'ers konden bij de gemeente aankloppen voor inkomenssteun.

Dat heeft geholpen. De Nederlandse economie kromp weliswaar met 8 procent in de eerste drie coronamaanden, maar die pijn werd vooral door de overheid genomen. Met name de werkloosheid bleef laag door de overheidssteun. Ook in vergelijking met andere Europese landen bleef Nederland het goed doen.

Stootkussen

CPB-onderzoeker Bastiaan Overvest prijst de improvisatiekunsten van het kabinet-Rutte III: "Dit pakket was echt een stootkussen voor de economie. Er was angst voor complete stilstand, maar hierdoor ontstond het vertrouwen dat, ook in een pandemie, de economie kon herstellen."

Er is ook kritiek. Tijdens de coronacrisis gaf de Nederlandse overheid volgens de berekening van het planbureau aan bedrijven voor zo'n 86 miljard euro aan steun. Het CPB zegt dat het kabinet de pakketten eerder had moeten afbouwen. Dat gebeurde bijvoorbeeld wel bij de TOZO, de inkomenssteun voor zelfstandigen. Bij het tweede steunpakket moesten zzp'ers aan meer regels voldoen om in aanmerking te komen.

Die strengere voorwaarden hadden ook toegepast moeten worden op de steun die ondernemers kregen voor het betalen van personeel en vaste lasten. Ook mochten ondernemers te lang hun belasting uitstellen, zegt het CPB.

Daardoor draaide de economie zelfs een periode te hard, denkt ook CPB-onderzoeker Overvest: "De arbeidsmarkt bleef krap en de economie bleef groeien. Toch bleef de steun doorgaan. Dat had men eerder kunnen afbouwen." Tijdens de pandemie bleef het aantal faillissementen laag en daalde zelfs even. Inmiddels loopt het aantal faillissementen weer iets op. Meer ondernemers vragen om hulp bij het afbetalen van bijvoorbeeld achterstallige belastingen.

De benoeming van Mark Rutte tot de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO lijkt zo goed als rond. Ook Slowakije heeft zijn steun uitgesproken voor Rutte. De Slowaakse president Pellegrini zei vandaag na een bijeenkomst van de Europese Raad achter de kandidatuur van Rutte te staan, schrijft het Slowaakse persbureau TASR.

Gisteren werd al duidelijk dat de Hongaarse premier Orbán zich niet langer lijkt te verzetten tegen de kandidatuur van Rutte als baas van het militaire bondgenootschap, waarmee enkel Roemenië nog groen licht moet geven voor de benoeming van Rutte.

Roemenië heeft de eigen president Klaus Iohannis voorgedragen als nieuwe secretaris-generaal. Hij is Ruttes enige tegenkandidaat.

'Goed gesprek' met Orbán

Vooraf leek met name de weerstand van Hongarije de grootste horde voor Rutte richting de topfunctie bij de NAVO, onder meer vanwege wrevel tussen Rutte en Orbán in het verleden. Maar de twee voerden gisteren in Brussel volgens Orbáns woordvoerder "een goed en open gesprek", waarmee nu de grootste bezwaren van Orbán van tafel lijken.

Ook Slowakije had lang bedenkingen bij de kandidatuur van Rutte. Gisteren zei president Pellegrini dat hij nog "in bespreking" was over de aanstelling van de Nederlandse demissionair premier. Voor Pellegrini was het belangrijk dat landen uit Oost- en Centraal-Europa goed vertegenwoordigd zouden worden binnen het defensiebondgenootschap.

Pellegrini spreekt steun uit, 'na overleg met Slowaakse regering':

Pellegrini zou in ruil voor zijn steun aan Rutte daarnaast de garantie willen dat Rutte zich als NAVO-baas zich hard maakt voor het versterken van de Slowaakse luchtverdediging, schrijft persbureau TASR. Het land beschikt nu over geen enkel luchtverdedigingssysteem.

Eerder deze maand kreeg de Hongaarse premier Orbán al de garantie van de huidige NAVO-chef, de Noor Jens Stoltenberg, dat Hongarije niet actief hoeft bij te dragen aan militaire steun aan Oekraïne. Daarmee was al een belangrijk obstakel uit de weg.

Orbán eiste daarnaast dat Rutte kritiek zou inslikken die hij in 2021 had op Hongarije. Rutte zei toen in een reactie op een nieuwe Hongaarse anti-lhbti-wet dat er geen plek meer is in de EU voor de Hongaren als ze zo'n wet invoeren. In het gesprek van gisteravond heeft Orbán niet meer om excuses voor deze uitspraak gevraagd, zei Rutte na afloop. Wat er wel is gezegd, is nog onduidelijk.

Ongeveer vijftig gemeenten en meerdere organisaties roepen de Tweede Kamer vandaag via een petitie op om meer te doen tegen opgevoerde fatbikes. Ze wijzen erop dat fatbikes voor onveilige situaties zorgen in het verkeer.

Het is niet voor het eerst dat de overheid wordt gevraagd maatregelen te nemen om het aantal ongelukken, vaak veroorzaakt door jonge bestuurders, terug te dringen. Zo pleitte VeiligheidNL, een kenniscentrum voor letselpreventie, voor een verbod op de opgevoerde elektrische fiets voor kinderen onder de 16 jaar.

Minimumleeftijd

In de petitie verenigen de vijftig grote en kleine gemeenten verspreid over heel Nederland, de Fietsersbond, de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, VeiligheidNL en Artsen Voor Veilig Fietsen zich. Ze wijzen erop dat het aantal opgevoerde fatbikes snel toeneemt en landelijke maatregelen tot nu toe uitblijven.

"Uit recente cijfers van VeiligheidNL blijkt dat het in meer dan de helft van de slachtoffers van ongelukken met fatbikes gaat om kinderen tussen de 10 en 14 jaar en dat een kwart met hersenletsel op de spoedeisende hulp belandt. Deze cijfers maken duidelijk dat er snel maatregelen moeten komen om kinderen en alle medeweggebruikers te beschermen", klinkt het.

Demissionair minister Harbers presenteerde eind maart een plan om het opvoeren van elektrische fietsen, waaronder fatbikes tegen te gaan. De ondertekenaars noemen dat "een goede eerste stap", maar vinden dat nog niet genoeg. Er moeten ook geen opgevoerde fatbikes meer verkocht worden, schrijven ze. Ook moet een minimumleeftijd worden onderzocht, "omdat jonge kinderen de gevaren van met 40 tot 50 kilometer per uur over straat rijden nog niet kunnen inschatten."

8 en 13 jaar

Ten slotte wijst de groep ondertekenaars erop dat financiële gevolgen voor ouders groot zijn, omdat ze kunnen opdraaien voor de ziekenhuiskosten en een schadevergoeding als hun kinderen iemand aanrijden.

Afgelopen weekend raakten twee jonge meisjes op een fatbike gewond bij een aanrijding met een auto op een drukke kruising in het zuiden van Breda. De meisjes waren 8 en 13 jaar oud. De automobilist is verhoord, maar niet opgepakt omdat hij geen verdachte is in de zaak, meldde Omroep Brabant.

De treinverbinding tussen Hengelo en het Duitse Bielefeld gaat de belastingbetaler in Overijssel meer geld kosten. Door de vele treinuitval, tegenvallende reizigersaantallen en gestegen kosten voor stroom en personeel, moeten er miljoenen bij om de verbinding overeind te houden.

De directe trein tussen Hengelo en Bielefeld, die sinds 2017 rijdt, moest de gedroomde opvolger worden van de Grensland Express, maar kampte de laatste jaren vooral met grote problemen. Zo viel op sommige momenten tot 40 procent van de treinen uit, waardoor reizigers wegbleven.

De zogenaamde Bielefeldtrein kost de provincie Overijssel nu al 1,6 miljoen euro per jaar. Maar om de verbinding tot 2032 overeind te houden, blijkt er nog eens minimaal één miljoen euro per jaar extra nodig te zijn. Voor de komende jaren betekent dat zo'n 7,5 miljoen euro extra aan gemeenschapsgeld.

Hoge kosten, lage opbrengsten

De belangrijkste reden daarvoor is de toename van de exploitatiekosten. "Kosten voor met name stroom en personeel zijn in Duitsland sterk gestegen", zegt een woordvoerder van de provincie tegen RTV Oost. Daarnaast speelt mee dat er tijdens de coronaperiode in 2020 en 2021 amper werd gereisd, waardoor de opbrengsten lange tijd tegenvielen.

Ook de goedkope abonnementen in Duitsland helpen daar niet aan mee. Dagelijks steken zo'n 400 tot 500 reizigers de grens over in de Bielefeldtrein. Maar zij maken veelal gebruik van het voordelige 'Deutschlandticket', waarmee ze voor 49 euro per maand onbeperkt door Duitsland kunnen reizen. "Dat zorgt voor lagere reizigersopbrengsten", aldus de woordvoerder.

De treinuitval op het traject tussen Hengelo en Bielefeld is volgens de provincie wel flink verminderd.

49 studentenverenigingen ondertekenen vandaag een gedragscode om seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie en extreem middelengebruik tegen te gaan. De code komt vanuit de verenigingen zelf en is opgesteld door de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKVV), een nationaal samenwerkingsverband van studentenverenigingen.

Demissionair minister van Onderwijs Dijkgraaf (D66) juicht het initiatief toe maar zegt erbij dat het niet moet stoppen bij het ondertekenen van de code. "Een gedragscode als deze helpt om verandering in gang te zetten. Het is zaak dat deze in actie wordt omgezet".

Incidenten

Eerder dit jaar ging het mis bij het Utrechtsch Studenten Corps, toen lijsten met persoonlijke gegevens van vrouwelijke studenten gedeeld werden. Er stonden opmerkingen bij over hun uiterlijk en over hun veronderstelde seksuele prestaties. Verder schorste het Groningse Vindicat vorig jaar leden vanwege de mishandeling van twee ganzen.

LKVV-voorzitter Linde van Mechelen zegt dat het afgelopen moet zijn met dit soort incidenten. Ze benadrukt dat het initiatief niet door maatschappelijke of politieke druk kwam. "Het initiatief voor deze gedragscode kwam vanuit de verenigingen zelf." De organisatie heeft zo'n 47.000 studenten onder zich, in dertien steden. De verenigingen variëren in grootte.

Zerotolerancebeleid

In de code stelt de LKVV een aantal oplossingen voor. Zo moet elke vereniging een meldpunt en vertrouwenspersoon voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en agressie hebben. Ook een zerotolerancebeleid voor harddrugs en ontmoedigingsprotocollen voor drugs in het algemeen worden genoemd.

LKVV is niet de eerste die zo'n gedragscode opstelt, de afgelopen jaren publiceerden meerdere individuele verenigingen hun plannen al. Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, publiceerde daarnaast in augustus een 'studentenpact'. Dat is een document met actiepunten voor de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag, onder meer ondertekend door de LKVV.

Volgens Van Mechelen was dat niet genoeg: "Onze gedragscode is breder dan alleen seksueel grensoverschrijdend gedrag. We willen ook laten zien waar een vereniging van toegevoegde waarde kan zijn."

'Cultuurverandering kost tijd'

Van Mechelen verwacht dat de code indruk zal maken op studenten en dat plegers van ongewenst gedrag zich er echt iets van zullen aantrekken. "Cultuurverandering kost tijd. Maar we hebben eerder gezien dat dit soort documenten veel teweeg kunnen brengen wanneer je iedereen erin betrekt."

Volgens Van Mechelen zijn de intenties van de huidige verenigingsbesturen dus goed. Toch wil dat nog niet altijd wat zeggen, studentenverenigingen wisselen namelijk jaarlijks van bestuur. De LKVV probeert te voorkomen dat deze code snel vergeten zal worden door ook alvast de besturen van komend collegejaar te betrekken bij de ondertekening. Bovendien gaat de organisatie de code ieder jaar evalueren met de verenigingen.

De net opgerichte vereniging van Nederlandse biologische siertelers biedt vandaag een petitie aan in de Tweede Kamer. De telers presenteren een plan hoe de overheid de biologische sector kan helpen zich verder te ontwikkelen.

Op dit moment is nog niet 1 procent van de siertelers biologisch gecertificeerd. "Er is dus veel ruimte voor groei van de sector", zegt Martin Heutink van Biologische Sierteelt Nederland. En die groei is er ook. Uit cijfers van Bionext, een ketenorganisatie voor biologische landbouw, blijkt dat sierteelt de grootste stijger is in vergelijking met andere sectoren.

Biologisch belonen

De vereniging wil dat - net als in de Denemarken - alle kosten voor het verkrijgen van een biologisch label, door de overheid worden betaald. Dat kan voor kleinere telers enkele honderden en voor grotere telers duizenden euro's schelen.

Ook vindt de vereniging dat de overheid biologische kwekers moet belonen voor hun schonere manier van produceren. Voor biologische kwekers zouden lagere heffingen van het waterschap niet meer dan logisch zijn. "Met onze werkwijze dragen we immers bij aan schone lucht, bodem en schoon water", zegt Heutink.

Ten derde hopen de biologische siertelers dat de overheid het goede voorbeeld geeft en een toenemend percentage biologisch inkoopt. Zodat in de toekomst bijvoorbeeld de bloemen naast de koning op Prinsjesdag volledig biologisch zijn. Die wens koestert Heutink al zolang hij biologisch teelt, zo'n vijftien jaar.

Onlangs verbood een rechter tot twee keer toe kwekers in de buurt van bewoond gebied lelies te verbouwen. De gebruikte bestrijdingsmiddelen kunnen volgens de rechtbank een reële kans op gezondheidsschade opleveren. En uit gisteren gepubliceerd onderzoek blijkt dat pesticiden nog lang in de verre omgeving van akkers terug te vinden zijn. Zelfs als er kilometers ver van de akkers wordt gemeten, komen de stoffen nog voor.

"Er zijn zoveel negatieve berichten over de sierteelt. Dat gaat mij aan het hart", zegt Heutink. "Wij willen laten zien dat het anders kan." Zelf heeft hij een sierkwekerij met vooral lokale afzet. Hij merkt dat hij zijn bloemen steeds makkelijker verkoopt.

Ook grootschalige telers, zoals Geert op 't Hof, zeggen dat het kan. Dit jaar oogst hij zijn laatste veld Duizendschoon. Volgend jaar teelt hij volledig biologisch en daar past Duizendschoon niet meer in.

Vanwege de gevoeligheid voor schimmel kan die bloem niet zonder bestrijdingsmiddelen gekweekt worden:

Volgens Heutink zijn er honderden andere soorten die wel geschikt zijn voor de biologische teelt. "De diversiteit is enorm. En de bloemen zijn ook veel sterker dan de gangbare soorten die onder ideale omstandigheden geteeld zijn en daardoor kwetsbaarder en minder weerbaar zijn tegen invloeden van buiten."

'Te strenge regels'

LTO kijkt er iets minder rooskleurig tegenaan. Volgens Erik Stuurbrink, voorzitter vakgroep Bomen, Vaste Planten en Zomerbloemen van de landbouworganisatie, is er een grote bereidheid bij de kwekers om duurzamer te gaan produceren. "Maar het moet wel realistisch en haalbaar zijn."

Door de strenge regels in Nederland is het volgens hem lastig om de overstap naar biologisch te maken. In Duitsland krijgen kwekers bijvoorbeeld zeven jaar de tijd om in omschakeling te blijven en biologisch te worden, in Nederland is dat twee jaar. Dat maakt volgens Stuurbrink een groot verschil.

"We willen in principe zo duurzaam mogelijk telen met groene middelen en biostimulanten. Maar wel met de mogelijkheid bij acute ziekte-uitbraken alsnog bestrijdingsmiddelen te gebruiken, zodat we dan niet de hele oogst moeten weggooien", zegt Stuurbrink. "Maar in Nederland raak je dan je certificaat kwijt." LTO vindt dan ook dat de regels op een andere manier ingericht moeten worden, zodat boeren die willen overstappen naar biologisch minder financieel risico lopen.

Maar volgens Heutink en Op 't Hof is biologische sierteelt wel degelijk financieel haalbaar. Zo kan Sprinklr - een webshop die biologische tuinplanten, bloembollen, zaden en kamerplanten verkoopt - de vraag nauwelijks aan. Want ook bij de consument groeit het bewustzijn dat er een keerzijde zit aan al die die prachtige bloemen en planten waar we het hele jaar door zo veel plezier van hebben.

Goedemorgen! De Russische president Vladimir Poetin reist naar Noord-Korea. Het is zeer zeldzaam dat buitenlandse leiders een bezoek brengen aan de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un. En koning Willem-Alexander opent een tentoonstelling in Amsterdam.

Eerst het weer: in het noorden schijnt 's ochtends nog even de zon, maar daarna is het weer klaar. Over het hele land is het gedurende de dag bewolkt en trekken er her en der buien over het land. In Limburg kan er ook wat onweer komen. Het wordt zo'n 19 tot 21 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is vannacht gebeurd:

Nederland geeft dit jaar vermoedelijk meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) uit aan defensie, blijkt uit nieuwe cijfers van de NAVO. Lange tijd voldeed ons land niet aan deze norm van het bondgenootschap.

Van de 32 NAVO-landen zijn er naast Nederland 22 die waarschijnlijk aan de 2 procent komen. Het is voor het eerst dat zoveel landen de NAVO-norm halen, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg maandag in een toespraak in Washington.

In februari was de verwachting dat 18 NAVO-landen de norm zouden halen. Nederland viel hier toen nog buiten, maar het vertrekkende kabinet trok dit voorjaar extra geld uit om wel aan de 2 procent te komen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Alle beoogde vicepremiers zijn op bezoek geweest bij de informateur en beoogd minister-president Schoof. Agema (PVV) ging na afloop ook in op de kwestie rondom partijgenoot Faber:

Fijne dag!

Zuid-Korea heeft opnieuw waarschuwingsschoten gelost omdat Noord-Koreaanse militairen de grens naar Zuid-Korea overstaken. Dat meldt het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap op basis van het berichtgeving van het leger.

De twintig tot dertig militairen bevonden zich volgens Yonhap in de gedemilitariseerde zone tussen beide landen. Ze zouden zich na de waarschuwingsschoten hebben teruggetrokken aan de Noord-Koreaanse zijde van de grens.

Het Zuid-Koreaanse leger denkt niet dat de militairen expres de grens overstaken. Noord-Korea is volgens het Zuid-Koreaanse leger bezig met werkzaamheden in de regio, zoals het installeren van vermoedelijk anti-tankbarrières en het plaatsen van landmijnen.

Meer dan een week geleden staken Noord-Koreanen ook al de grens naar het zuiden over. Het ging toen volgens Yonhap eveneens om twintig tot dertig militairen die zouden zijn teruggekeerd na waarschuwingsschoten van Zuid-Korea. Dit keer passeerden de Noord-Koreanen de grens wel op een andere plek, meldt het Zuid-Koreaanse leger.

De afgelopen tijd zijn de spanningen tussen beide landen opgelopen. Eind vorige maand testte Noord-Korea een serie raketten die kernkoppen kunnen dragen. Niet lang daarna werden er over en weer honderden ballonnen de grens over gestuurd.

Vanuit Noord-Korea waren de ballonnen gevuld met afval, peuken en uitwerpselen. Zuid-Korea vult de ballonnen met USB-sticks met K-pop, pamfletten en geld. Ook zijn er door Zuid-Korea speakers aan de grens gezet die propaganda verspreiden. De 26 miljoen Noord-Koreanen hebben geen enkele toegang tot buitenlandse nieuwsbronnen of andere informatie.

Nederland geeft dit jaar vermoedelijk meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) uit aan defensie, blijkt uit nieuwe cijfers van de NAVO. Lange tijd voldeed ons land niet aan deze norm van het bondgenootschap.

Van de 32 NAVO-landen zijn er naast Nederland 22 die waarschijnlijk aan de 2 procent komen. Het is voor het eerst dat zoveel landen de NAVO-norm halen, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg maandag in een toespraak in Washington.

In februari was de verwachting dat 18 NAVO-landen de norm zouden halen. Nederland viel hier toen nog buiten, maar het vertrekkende kabinet trok dit voorjaar extra geld uit om wel aan de 2 procent te komen.

Polen geeft relatief het meest uit aan defensie: 4,1 procent van het bbp.

Demissionair premier Rutte is blij dat Nederland zich nu wel aan de norm houdt:

In 2006 spraken de NAVO-landen om 2 procent van het bbp aan defensie uit te geven, maar slechts enkele landen haalden dit doel in het verleden. Dit leidde tot frustratie bij met name de Verenigde Staten. Sinds de oorlog in Oekraïne tonen meer landen zich bereid om toe te werken naar 2 procent.

Demissionair premier Rutte vindt het "heel fijn nieuws" dat Nederland zich nu ook aan de afspraak houdt, zei hij na afloop van een EU-top in Brussel. Rutte denkt dat dit ook in de toekomst zo blijft. "Als je ziet wat er in de wereld aan de hand is, dan moeten we gewoon ons eigen broek kunnen ophouden." "Dit is goed voor Europa en voor de Verenigde Staten", zei Stoltenberg in Washington.

NAVO-lidstaat IJsland is niet opgenomen in de tabel; het land heeft geen eigen leger.

De Europese regeringsleiders zijn het nog niet eens over wie de Europese topfuncties moeten krijgen. Even leek het erop dat ze er snel uit zouden zijn, maar tijdens een informele bijeenkomst in Brussel bleek het toch niet zo simpel. "Er is vanavond geen overeenstemming bereikt", zei voorzitter van de Raad, Charles Michel, maandagavond in een volle perszaal.

De leiders van de 27 lidstaten moeten het eens worden over vier topbanen. Allereerst de voorzitter van de Europese Commissie, nu in handen van christendemocraat Ursula von der Leyen. Daarnaast zijn dat de functies van voorzitter van de Europese Raad (die de toppen van de regeringsleiders leidt), de nieuwe buitenlandchef van de EU én de voorzitter van het Europees Parlement.

Deze kandidaten worden door de 27 lidstaten voorgedragen. Namen voor de topfuncties zingen al een tijdje rond. Ursula von der Leyen wil graag een tweede termijn als voorzitter van de Commissie, en Roberta Metsola wil verder als voorzitter van het Europees Parlement.

De naam van de oud-premier van Portugal, Antonio Costa, wordt genoemd als voorzitter van de Raad. En de Estse premier Kaja Kallas staat op de lijst om de nieuwe EU-buitenlandchef te worden.

Duidelijkheid over deze namen is er dus nog niet; waarom het nog niet gelukt is overeenstemming te bereiken is onduidelijk. Achter de schermen gaan de onderhandelingen door. Volgende week is er een officiële EU-top. Dan willen de regeringsleiders de knoop doorhakken.

Paul Spencer, bekend onder de artiestennaam Dario G, is overleden op 53-jarige leeftijd. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt op zijn Instagrampagina. Bij de Britse artiest werd vorig jaar endeldarmkanker geconstateerd.

"Hij was positief tot het einde, maar dit was een strijd die hij niet meer kon voeren", schrijft zijn familie.

Dario G scoorde in 1997 een hit met Sunchyme en werd in 1998 wereldwijd bekend dankzij het nummer Carnaval de Paris. Dit werd dat jaar het onofficiële anthem van het wereldkampioenschap voetbal in Frankrijk. In 2002 werd een nieuwe versie van het nummer uitgebracht voor het WK in Zuid-Korea en Japan.

Eerder bestond Dario G uit drie leden: naast Paul Spencer nog Stephen Spencer (geen familie) en Scott Rosser. Later trad Paul Spencer solo op als Dario G.

In Haaksbergen is ophef ontstaan over een gedenkteken voor een 12-jarige jongen die in 2021 omkwam bij een ongeluk met een klaphamer. Enkele buurtbewoners willen het monument weg hebben, maar de ouders van het slachtoffer weigeren het weg te halen.

De 12-jarige Bram werd op Oudejaarsdag dodelijk in de borst getroffen door rondvliegende stukjes metaal van een klaphamer. Een ander kind raakte zwaargewond. De inwoner van Haaksbergen die de klaphamer bediende, werd veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van drie maanden.

Confronterend

Sinds het ongeluk staat op de plek van het ongeluk een klein monument. Diverse buurtbewoners willen nu van het gedenkteken af en hebben bij de gemeente erop aangedrongen om het weg te halen, schrijft de regionale omroep Oost. Het zou onder meer gaan om de veroordeelde inwoner zelf, die nog altijd tegenover de plek van het ongeluk woont.

Een van de argumenten van de tegenstanders is dat ze niet dagelijks geconfronteerd willen worden met het dodelijke ongeluk, schrijft Oost. Bovendien is de locatie volgens hen in verband met verkeersdrukte geen veilige plek voor een gedenkteken. Het monument staat langs een autoweg.

'Die plek is heilig voor ons'

Tom en Kitty Freriks, de ouders van Bram, vertellen aan Oost dat ze hebben geprobeerd om met de buurt tot een oplossing te komen. Zo is het monument aangepast, zodat het minder zichtbaar zou zijn. Ook de gemeente Haaksbergen heeft gezocht naar een oplossing. Zo is voorgesteld om het gedenkteken te verhuizen naar een andere locatie elders in het dorp.

Maar volgens de ouders van Bram is dit geen optie. "We snappen dat het drama ook op de rest van de buurt grote indruk heeft gemaakt en nog steeds maakt. Anderzijds vragen wij ook om begrip", zegt vader Tom. "Dit is de plek waar Bram zijn laatste adem heeft uitgeblazen. Die plek is heilig voor ons."

Oordeel gemeente

Na enige tijd kregen de ouders volgens Oost door de gemeente een ultimatum opgelegd: voor 16 mei moest het gedenkteken worden verwijderd.

Het echtpaar maakte er bezwaar tegen en kon vanmiddag tegenover een gemeentelijke bezwarencommissie toelichting geven. Bij de commissie benadrukten ze dat de locatie emotionele waarde heeft en dat het verplaatsen van het monument voor hen geen optie is.

De bezwarencommissie brengt binnenkort een advies uit aan het gemeentebestuur, dat binnen zes weken een oordeel moet vellen. De ouders van Bram hopen op een oplossing waar iedereen zich in kan vinden.

"Want wat je ook beslist, je doet het in de richting van een van de partijen nooit goed", zegt vader Tom. "We hebben het monument al aangepast aan de wens van de buurt. En we zijn ook nu bereid mee te denken. Maar de omwonenden moeten ook beseffen wat deze plek voor ons betekent."

In de Amsterdamse Jordaan is een man doodgestoken. De politie heeft een 32-jarige man aangehouden als verdachte. Dat gebeurde in een woning in de buurt.

De steekpartij was even na 20.00 uur op de Tweede Goudsbloemdwarsstraat. Het slachtoffer liep volgens de politie zwaargewond naar een café om hulp te zoeken. Hij werd gereanimeerd, maar dat mocht niet baten.

De politie spreekt met getuigen en doet op meerdere plaatsen sporenonderzoek. De identiteit van het slachtoffer is nog niet bekendgemaakt.

De streamingopbrengsten van Netflix in Nederland blijven hoog. Ongeveer de helft van alle abonnementsinkomsten ter wereld loopt via Nederland, blijkt uit het laatste jaarverslag van het Nederlandse Netflix International Holdings bv.

Netflix gebruikt de Nederlandse tak van het bedrijf als verzamelpunt van abonnementsgeld. Iedere kijker buiten de Verenigde Staten betaalt voor toegang tot de series en films op het platform aan Nederland.

In 2023 leverde dat een omzet op van zo'n 15,76 miljard euro. Daarmee zijn de inkomsten iets gedaald ten opzichte van een jaar eerder, maar nog altijd flink hoger dan de jaren daarvoor.

De streamingmiljarden blijven niet in Nederland. Bijna 14 miljard euro sluist de Nederlandse bv door naar Netflix-bedrijven in het buitenland. Als gevolg hiervan is de winst - en zijn dus ook de belastinginkomsten - in Nederland relatief laag. De Nederlandse tak draagt 336 miljoen euro aan belasting af.

Naar welk landen die 14 miljard precies gingen, staat niet in het jaarverslag. Het is dan ook niet duidelijk hoeveel belasting het bedrijf in het buitenland betaalt. Uit het jaarverslag wordt wel duidelijk dat sommige buitenlandse belastingdiensten argwanend naar de Nederlandse route kijken. De bv meldt dat er in verschillende landen onderzoeken lopen naar de belastingafdrachten van de Nederlandse tak.

Bovendien is de Nederlandse tak al enkele jaren verwikkeld in een rechtszaak met de belastingautoriteiten van Zuid-Korea.

Wereldwijde minimumbelasting

Wereldwijd lukt het de streaminggigant aardig om de belastingrekening laag te houden. In het jaarverslag van het Amerikaanse moederbedrijf staat dat Netflix over de totale winsten van het bedrijf slechts 13 procent belasting betaalde in 2023.

Dat percentage ligt onder het tarief van 15 procent dat Nederland als wereldwijd minimum invoerde dit jaar. Toch is het niet de verwachting dat Nederland op korte termijn zal gaan bijheffen. Voor Amerikaanse bedrijven geldt namelijk nog een uitzondering tot 2026.

Demissionair premier Rutte heeft vanavond in Brussel een ontmoeting gehad met de Hongaarse premier Orbán. Daarmee lijkt de lucht voor de benoeming van Rutte tot secretaris-generaal van de NAVO voor een belangrijk deel geklaard, valt op te maken uit de woorden van de belangrijkste buitenlandwoordvoerder van Orbán.

"Het was een goed en open gesprek en de twee spraken af dat ze zich op de toekomst richten", liet de woordvoerder na afloop weten. De toestemming van Orbán is een belangrijke voorwaarde voor Ruttes benoeming. De twee zijn geen vrienden.

Ook bronnen in Den Haag zeggen dat ze ervan uitgaan dat het Hongaarse verzet tegen Ruttes benoeming hiermee is opgegeven.

Voor de benoeming van de topfunctie bij het bondgenootschap is instemming van alle lidstaten nodig. Behalve Hongarije hebben ook Slowakije en Roemenië bedenkingen uitgesproken.

Twee eisen

Orbán zei eerder deze maand dat hij twee eisen ingewilligd wilde zien, voordat hij met de benoeming van Rutte zou instemmen. Hij wilde de garantie van de NAVO dat Hongarije niet Oekraïne hoefde bij te staan in de oorlog tegen Rusland, dat een bondgenoot van Hongarije is. Die garantie kreeg hij vorige week van de huidige secretaris-generaal van de NAVO, Stoltenberg.

Daarnaast eiste Orbán dat Rutte de kritiek terugnam die hij in 2021 op Hongarije had. Rutte zei toen in een reactie op een nieuwe Hongaarse anti-lhbti-wet dat er geen plek meer is in de EU voor de Hongaren als ze zo'n wet invoeren. In het gesprek heeft Orbán niet om excuses voor deze uitspraak gevraagd, zei Rutte na afloop.