NOS Nieuws - Algemeen

In het zuidwesten van Pakistan zijn twintig mijnwerkers gedood door schutters. Ook raakten zeven mensen gewond, meldt de politie in de provincie Beloetsjistan.

Zwaarbewapende schutters bestormden gisteravond laat lokale tijd de accommodaties bij een kolenmijn. Ze verzamelden de mannen en openden het vuur op hen. Ook vuurden ze raketten en granaten af op de mijn. De meeste slachtoffers zijn Pakistaans, drie van de doden en vier van de gewonden hebben de Afghaanse nationaliteit.

Onrust

Vooralsnog heeft niemand de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeëist. In Beloetsjistan is het al jaren onrustig door separatistische groeperingen. De grootste provincie van Pakistan beschikt over natuurlijke rijkdommen als olie, kolen, gas, koper en goud, maar is ook de armste provincie. Volgens de Beloetsjen, een volk uit de regio, worden die rijkdommen ingepikt door de centrale regering.

Verder is de provincie ook de thuishaven van islamitische extremisten, die vaak aanvallen uitvoeren op leden van de sjiitische minderheid.

Afgelopen maandag kwamen bij een grote explosie in Karachi twee Chinese arbeiders om het leven. Een strijdgroep die het Beloetsjistan Bevrijdingsleger heet, zei de aanslag te hebben uitgevoerd. De Chinese ambassade in Pakistan sprak van een terroristische aanslag.

Met een symbolische druk op een rode knop hebben koning Willem-Alexander en de Belgische koning Filip de Nieuwe Sluis in Terneuzen geopend. De bouw van de zeesluis duurde ruim zeven jaar. De Nieuwe Sluis ligt op Nederlands grondgebied maar moet vooral de haven bij de Belgische stad Gent beter bereikbaar maken voor zeeschepen.

Langs de kant stonden vroeg in de ochtend al tientallen toeschouwers, schrijft Omroep Zeeland. "Twee koningen hier vind ik heel bijzonder", zegt Nel uit Terneuzen. Maar ze komt niet alleen daarvoor kijken. "Al die kranen en bouwwerken, het is echt iets om trots op te zijn."

Voor projectdirecteur Eric Marteijn is het een bijzondere dag: jarenlang was hij betrokken bij de bouw van de Nieuwe Sluis en nu de klus is geklaard, gaat hij met pensioen. "Ik had geen wekker nodig vanochtend. Na mijn trouwen vind ik dit de spannendste dag van mijn leven. Ik voel me trots. En genieten, dat is de kunst vandaag."

Bekijk hier de opening door de koningen:

De sluis is 427 meter lang, 55 meter breed en bijna 16,5 meter diep. Daarmee behoort het bouwwerk tot de grootste sluizen van de wereld. Het is net zo groot als de sluizen in het Panamakanaal en een fractie kleiner dan de Zeesluis IJmuiden, die in 2022 in gebruik is genomen.

De eerste plannen voor de sluis stammen uit 2011. Vier jaar later zetten Nederland en België hun handtekening voor de bouw. De vraag naar een grotere zeesluis kwam vooral uit België. Het complex bij Terneuzen was te klein geworden om grote zeeschepen door te kunnen laten varen naar Gent.

Het is dan ook niet verrassend dat Vlaanderen voor zo'n 80 procent van de kosten opdraait. In totaal is circa 1,2 miljard euro betaald, ongeveer een kwart meer dan vooraf was begroot. Nederland betaalt een paar honderd miljoen euro en de Europese Unie draagt een bescheiden bedrag bij.

Corona

De opening van de sluis stond aanvankelijk gepland voor 2022, maar onvoorziene problemen gooiden roet in het eten. Door corona konden vanwege de afstandsregels minder mensen het bouwterrein op en bepaalde sluisonderdelen die in China werden gemaakt, arriveerden met vertraging.

Daarnaast leidden de vondst van PFAS in de grond en inflatie als gevolg van de oorlog in Oekraïne tot verdere vertraging en een flinke stijging van de kosten. "Dat kun je van tevoren niet budgetteren. Dus dat kost extra geld", zei de projectdirecteur vorig jaar.

Het werd een project waarbij Nederland en Vlaanderen maar al te graag de samenwerking benadrukken. Daarom was zowel koning Willem-Alexander als koning Filip vandaag aanwezig om de sluis samen te openen.

Voor de naamgeving van de sluis werd een speciale commissie in het leven geroepen. Bij gebrek aan een betere naam werd in november vorig jaar besloten vast te houden aan de werktitel 'De Nieuwe Sluis'. Voor het hele sluizencomplex Terneuzen werd wel een nieuwe naam bedacht: Noordzeesluizen.

Te veel springstof

De aanleg van de sluis ging geruisloos, tot een verkeerde berekening opeens tot veel schade en landelijke media-aandacht leidde. Voor de bouw moest de ruim honderd jaar oude Middensluis wijken, maar dat verliep niet volgens plan. Bij het opblazen van de wanden werd te veel springstof gebruikt.

De knal was kilometers verderop te horen en bijna 200 mensen hadden schade gemeld, zoals scheuren in gebouwen en gesneuvelde ramen. De projectleider noemt dat moment in een terugblik bij Omroep Zeeland "een smet op ons blazoen". Pas na nieuw onderzoek kon de rest van Middensluis maanden later worden afgebroken.

Werkgelegenheid

De Terneuzense burgemeester Erik van Merrienboer noemt de opening een belangrijke mijlpaal. "Het is niet alleen qua infrastructuur een logistieke nieuwe schakel. Het is voor Terneuzen en onze regio veel meer dan dat." Hij hoopt dat de sluis de komende eeuw zorgt voor groei langs het kanaal van Gent naar Terneuzen en voor meer werkgelegenheid in de regio.

De sluis verkort ook de wachttijd voor binnenvaartschepen, die het kanaal vooral gebruiken op de route van Rotterdam naar Gent en Parijs. Zij varen niet altijd rechtstreeks door naar België, maar laden en lossen hun lading ook bij bedrijven langs het kanaal van Gent naar Terneuzen

Afrondende fase

De opening vandaag betekent niet dat de nieuwe sluis meteen op volle kracht draait. "Dat kan niet", legt een woordvoerder uit. "Deze sluis is zo groot dat er eerst geoefend moet worden door de medewerkers." Dat gaat nog enkele maanden duren. Steeds zal een iets groter schip door de sluis varen totdat iedereen ermee kan werken.

Ook rond het sluizencomplex wordt druk verder gewerkt. De dienstenhaven waar bijvoorbeeld sleepboten en andere nautische diensten komen te liggen, is voorlopig nog niet klaar. "Dat gaat nog maanden duren", zegt de woordvoerder, "maar het grootste deel van het project is klaar."

In de Amerikaanse staat Colorado is iemand om het leven gekomen toen een lift in een voormalige goudmijn defect raakte. Vier mensen raakten daarbij lichtgewond en twaalf anderen zaten enkele uren vast in de mijn, die in de plaats Teller County ligt.

Nadat een groep van elf toeristen en een gids beneden in de mijn was afgezet, werd een andere groep, met elf inzittenden, met de lift naar beneden gebracht. Volgens de sheriff van Teller County ging de lift toen kapot, op een diepte van zo'n 150 meter. Wat er precies misging, is nog niet duidelijk.

De lift met elf mensen erin kon wel weer naar boven worden gehaald, maar vervolgens bleek dat er iemand was overleden en dat vier mensen gewond waren geraakt. Over de toedracht is niets bekendgemaakt.

Water, stoelen en dekens

De twaalf anderen zaten op de bodem van de mijn vast, op circa 300 meter diepte. Al snel werd duidelijk dat ze ongedeerd waren en dat ze water, stoelen en dekens hadden. Nadat technici de lift hadden gerepareerd, is de groep weer naar boven gehaald. De twaalf hebben zo'n zeven uur vastgezeten.

Het incident gebeurde in de Mollie Kathleen-goudmijn bij het dorp Cripple Creek, in de buurt van Colorado Springs. De mijn was tussen 1891 en 1961 actief, en wordt sinds de sluiting gebruikt als toeristische attractie.

In de Duitse stad Krefeld, niet ver van de grens bij Venlo, heeft een man gisteravond op meerdere plekken brand gesticht, onder meer met een brandbom. De politie schoot hem neer bij een bioscoop, naast het centraal station. Hij ligt zwaargewond in het ziekenhuis.

Volgens de krant Bild gooide de man een brandbom naar een gebouw van het Duitse UWV. Vervolgens zou hij een geparkeerde auto in de buurt in brand hebben gestoken en richting de bioscoop zijn gevlucht. Bij de ingang van de Cinemaxx werd hij neergeschoten door twee agenten. Behalve de verdachte waren er geen andere gewonden.

In de buurt van het UWV-gebouw was ook een brand ontstaan in een appartementencomplex. De politie vermoedt dat de verdachte ook daar verantwoordelijk voor is.

Het is niet duidelijk wat het motief van de man is. Vermoed wordt dat hij alleen opereerde. Volgens de politie heeft de man geen terroristische achtergrond.

Het dodental in de Amerikaanse staat Florida als gevolg van orkaan Milton is opgelopen tot tien, hebben de plaatselijke autoriteiten gemeld. De orkaan heeft Florida verlaten en is inmiddels afgezwakt tot de eerste categorie.

Milton heeft niet de catastrofale vloedgolf veroorzaakt waarvoor werd gevreesd, maar er is wel veel schade. Miljoenen mensen zitten zonder stroom en er zijn zorgen over overstromingen. De waterstand in de rivieren kan nog dagen blijven stijgen.

Gouverneur DeSantis van Florida verwacht dat het aantal doden nog zal stijgen. De tien mensen die zijn omgekomen waren het slachtoffer van tornado's die door de orkaan werden veroorzaakt. Er zijn zeker 27 tornado's geteld.

In overstroomde gebieden bij de stad Tampa werd een reddingsoperatie gestart met amfibievoertuigen. Die kwamen onder meer in actie om mensen te redden uit een hotel waar ouderen hun toevlucht hadden gezocht. De benedenverdieping van veel gebouwen staat onder water.

De gouverneur benadrukte dat het ergste scenario gelukkig niet is uitgekomen. De afgelopen dagen was gewaarschuwd voor een van de hevigste orkanen in honderd jaar. Tampa werd niet direct geraakt, de orkaan kwam ruim 100 kilometer ten zuiden van de grote kuststad aan land.

Beelden van de schade in Tampa:

Uit heel Florida komen meldingen van schade. Sommige eilanden voor de kust zijn overstroomd, de storm rukte het dak van een honkbalstadion in Saint Petersburg en drie miljoen huishoudens kwamen zonder stroom te zitten. Kredietbeoordelaar Fitch Ratings raamt de totale schade die bij verzekeraars kan worden geclaimd tussen de 30 en 50 miljard dollar. Dat zou het hoogste bedrag zijn sinds orkaan Ian in 2022.

Op veel plaatsen is het opruimen en herstellen van de schade begonnen. DeSantis liet weten dat zo'n 700.000 getroffen huishoudens weer elektriciteit hebben. Veel tankstations zijn buiten bedrijf. Ten minste zeven grote tankerschepen zijn op weg naar Zuid-Florida met tientallen miljoenen liters benzine en diesel aan boord om de tekorten aan te vullen.

Het internationale vliegveld van Tampa is nog gesloten. Volgens plan gaat de luchthaven vrijdagochtend weer open, na het opruimen van puin en het herstellen van schade. Zes boardingbruggen zijn beschadigd en het brandstofdepot van het vliegveld draait op een generator vanwege stroomuitval.

Florida en omliggende staten zijn nog herstellende van orkaan Helene, die pas twee weken geleden over het gebied raasde. Die heeft van zeker 230 mensen het leven geëist.

Het noorderlicht was gisteravond op veel plaatsen in Nederland te zien. Zelfs met het blote oog was het bijzondere natuurverschijnsel waar te nemen. Dat komt maar een paar keer per jaar voor: normaal gesproken is het fenomeen alleen te zien met een juist ingestelde camera.

In Noord-Friesland leverde het dit soort plaatjes op:

De groen-rode gloed ontstaat door een zonnestorm: een uitbarsting van elektrisch geladen deeltjes van de zon. Daarbij komt energie vrij, met als gevolg het kleurenspel aan de hemel.

Schiphol

Volgens Eelco Doornbos, specialist ruimteweer bij het KNMI, is er veel activiteit in de lucht. "Hoe zwaarder de storm, hoe hoger de activiteit en hoe helderder het licht", vertelt Doornbos. "Nu hangt het noorderlicht ten hoogte van het zuiden van Zweden. Omdat het zo hoog in de lucht is, kun je het aan de noordelijke horizon zien."

Afgelopen mei was een van de sterkste zonnestormen in twintig jaar. Het noorderlicht was toen zelfs bij Schiphol te zien, waar veel lichtvervuiling is. "Dat was echt een unieke situatie", zegt Doornbos.

Wie het noorderlicht gisteravond heeft gemist, hoeft niet te treuren. De kans is groot dat het fenomeen binnenkort terugkeert aan de Nederlandse hemel.

Dat komt door de cyclus van zonneactiviteit, die elf jaar duurt. In zo'n cyclus is er een periode van veel explosies op de zon en een periode van minder zonnestormen. "Sinds 2022 is er veel activiteit. En sinds vorig jaar zijn er twee à drie geomagnetische stormen per jaar die zwaar genoeg zijn om het licht zo mooi boven Nederland te kunnen zien. Het gaat dus nog wel vaker voorkomen", verwacht Doornbos.

Aan meerdere jeugdspelers van PSV is op Instagram gevraagd naaktfoto's de sturen. Dat meldt Omroep Brabant. De minderjarige spelers kregen de verzoeken van het account 'voetballers.nl'. Het profiel is inmiddels offline.

In eerste instantie werden de spelers op een positieve manier door het account benaderd, zegt een woordvoerder van PSV tegen de regionale omroep. Daarna werd om naaktfoto's gevraagd.

"Sommigen zijn op zoek naar hoe ze meer in de spotlights kunnen komen en dan komt het aanbod om ze daarmee te helpen. Dat daar vervolgens misbruik van wordt gemaakt, is een kwalijk fenomeen", aldus de woordvoerder. Hij benadrukt dat ook spelers van andere clubs zijn benaderd.

Of de verzoeken daadwerkelijk van de beheerder van het account kwamen, of dat er sprake was van een hack, is niet duidelijk. PSV gaat de ouders van de jeugdspelers vragen alert te zijn op dit soort berichten: "Het is tevens belangrijk om te signaleren of er iets aan de hand is, want het is natuurlijk mogelijk dat kinderen er nog niets over gezegd hebben."

De politie, KNVB en NOC*NSF zijn op de hoogte gebracht van de verzoeken. Het is niet bekend of spelers op de verzoeken zijn ingegaan.

Voor het eerst sinds de Russische invasie gaat Oekraïne de oorlogsbelastingen fors verhogen. Burgers dragen voortaan niet 1,5 maar 5 procent van hun jaarlijkse inkomen af als oorlogsbelasting. Voor mensen in militaire dienst blijft het oude tarief gelden.

Bedrijven en ondernemers krijgen met hogere tarieven te maken. Voor banken wordt de winstbelasting 50 procent. Voor andere financiële instellingen gaat een belasting van 25 procent gelden. Zzp'ers waren voorheen vrijgesteld, maar moeten straks ook meebetalen aan de oorlogskas.

Het parlement in Kyiv heeft het wetsvoorstel vandaag aangenomen. President Zelensky moet het nog bekrachtigen, maar dat is een formaliteit. Zodra zijn handtekening onder het document staat, geldt de belastingverhoging met terugwerkende kracht vanaf 1 oktober.

Grote geldzorgen

De maatregel is volgens de autoriteiten nodig om de strijd tegen Rusland te bekostigen. Ruim 950 dagen na de inval door het Russische leger is het einde van de oorlog nog niet in zicht. Ondanks alle militaire en financiële steun vanuit het Westen dreigt voor Oekraïne een begrotingstekort. Volgens Kyiv is er dit jaar nog bijna 12 miljard euro nodig voor defensie-uitgaven.

Rusland verovert gestaag terrein in het oosten van het land en Oekraïne houdt een gebied in de Russische regio Koersk bezet. Dagelijks worden Oekraïense steden getroffen door artillerievuur, raketten of drones. Met de winter voor de deur wordt weer gevreesd voor massale stroomuitval door Russische luchtaanvallen.

Impopulaire maatregel

Hoewel er begrip is dat er meer geld nodig is, leidt de belastingverhoging ook tot kritiek onder Oekraïners, schrijft de krant The Kyiv Independent.

Volgens persbureau Reuters heeft Oekraïne inmiddels bijna 100 miljard euro aan financiële hulp gehad van het Westen. Als gevolg van het aanhoudende oorlogsgeweld wordt het land steeds afhankelijker van zulke steun. Ook worden op grote schaal Oekraïense overheidsbedrijven geprivatiseerd en verkocht aan buitenlandse investeerders om tekorten op te vangen.

Miljardenlening met Russische tegoeden

Gisteren werd bekend dat een Europese lening van 35 miljard euro voor Oekraïne weer een stap dichterbij is. EU-landen zijn akkoord met het plan om Russische bevroren tegoeden te gebruiken als onderpand voor deze megalening. Die ongekende maatregel moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement.

Binnen de EU is naar schatting ruim 200 miljard euro aan Russische tegoeden ondergebracht. Vanwege de sancties tegen Moskou zijn deze bezittingen al ruim 2 jaar bevroren. De rente uit deze tegoeden dient volgens het plan als onderpand voor als Oekraïne de miljardenlening niet kan terugbetalen. Rusland noemt die maatregel diefstal.

Het proces tegen muziekmagnaat Sean 'Diddy' Combs begint over een kleine zeven maanden. De rechter aan wie de rapper en producer vandaag werd voorgeleid, heeft bepaald dat het proces op 5 mei volgend jaar start.

Rechter Arun Subramanian van een federale rechtbank in New York kreeg de zaak toegewezen, nadat een andere rechter zich had teruggetrokken vanwege banden met de advocaten van Combs.

Het proces gaat waarschijnlijk een kleine maand duren. De openbaar aanklager zegt drie weken nodig te hebben om de zaak te presenteren. De advocaten van Combs denken een week nodig te hebben voor hun verdediging.

Kusgebaar

Bij binnenkomst in de rechtbank omhelsde Diddy in gevangeniskleding zijn advocaten. Ook maakte hij een kusgebaar naar zijn moeder en kinderen die in de zaal zaten.

De 54-jarige rapper wordt verdacht van tal van misdaden, zoals mensenhandel, seksueel misbruik en afpersing. Slachtoffers zeggen te zijn gedrogeerd, waarna ze werden misbruikt. Een grote groep van medewerkers en ondergeschikten zou hebben geholpen het misbruik mogelijk te maken.

Diddy werd bekend als rapper en maakte daarna ook naam als producer en eigenaar van een hiphoplabel. Hij groeide uit tot een van de machtigste figuren in de Amerikaanse muziekindustrie.

100 elektronische apparaten

Hij wordt door zeker 120 mensen, zowel mannen als vrouwen, beschuldigd van seksueel geweld. Een deel van de slachtoffers was minderjarig. Combs zegt onschuldig te zijn en ontkent de beschuldigingen.

Hij zit sinds half september vast. Combs heeft al een paar keer geprobeerd op borgtocht vrij te komen, maar dat is door de rechter iedere keer afgewezen. Vandaag was de derde keer dat hij voor de rechter verscheen in een voorbereidende zitting.

De aanklager maakte bekend dat er bij invallen in onder meer panden van Combs in Miami en Los Angeles in totaal 100 elektronische apparaten met daarop enorme hoeveelheden gegevens in beslag zijn genomen.

Rwanda heeft de uitbraak van het zeldzame marburgvirus onder controle, zegt de Afrikaanse volksgezondheidsorganisatie Africa CDC. Het Afrikaanse land meldde de uitbraak eind september. Inmiddels zijn dertien mensen aan het virus overleden.

Rwanda heeft maatregelen genomen om het virus in te dammen, zegt de CDC. Gezondheidsdiensten doen bron- en contactonderzoek. Mensen die in contact zijn geweest met besmette personen mogen het land niet verlaten.

Het marburgvirus is zeldzaam, maar zeer besmettelijk en dodelijk. De kans op overlijden is erg groot. Het virus lijkt op ebola en gaat gepaard met plotselinge koorts, hoofdpijn, overgeven, spierpijn en buikpijn. In een later stadium volgen hevige bloedingen en vallen organen uit.

Africa CDC wil dat andere landen de maatregelen intrekken die ze hebben genomen om Rwandezen te controleren. Zo worden mensen uit het Afrikaanse land gescreend bij aankomst in de Verenigde Staten. Volgens Africa CDC is de kans dat het virus zich buiten Rwanda verspreidt vrijwel nul.

Verdacht geval in Duitsland

Tegen marburg bestaat geen medicijn. Vorige week ontving Rwanda 700 doses van een experimenteel vaccin, die vooral bedoeld zijn voor hulpverleners. Zo'n zeventig procent van de mensen die het virus opliepen, werkt in de zorg.

Vorige week werd gevreesd voor een geval in Duitsland. Van een zieke treinpassagier werd gedacht dat hij het virus bij zich droeg, omdat hij als geneeskundestudent in Rwanda had gewerkt, maar het bleek vals alarm.

Het totaal aantal bevestigde gevallen staat op 58, van wie er twaalf zijn hersteld. De uitbraak is de op twee na grootste ooit wereldwijd. Er vielen alleen meer slachtoffers bij een epidemie rond een Congolese goudmijn tussen 1998 en 2000 en bij een uitbraak in Angola in 2004 en 2005.

Een van de verdachten van de moord op vier Nederlandse journalisten in El Salvador in 1982, oud-kolonel Mario Reyes Mena, is gedagvaard in een civiele zaak in de Verenigde Staten. Reyes Mena, die wordt gezien als de directe opdrachtgever van de moord, woont al jaren in de VS.

De vier Nederlandse journalisten waren in 1982 in El Salvador om een televisiereportage te maken voor publieke omroep IKON over de burgeroorlog in het land. In El Salvador woedde tussen 1980 en 1992 een strijd tussen een door de VS gesteunde rechtse regering en linkse guerrillagroepen.

Toen Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag in guerrillagebied probeerden te komen, werden ze door militairen van het regeringsleger opgewacht en doodgeschoten.

Straffeloosheid

Een waarheidscommissie concludeerde in 1993 dat kolonel Mario Reyes Mena verantwoordelijk was voor het plannen van de hinderlaag. Hij zou het directe bevel voor het bloedbad hebben gegeven.

De 86-jarige Reyes Mena werd onlangs al aangeklaagd in El Salvador, samen met twee andere verdachten, een voormalige minister van Defensie en een legerofficier. De oud-kolonel woont in Centreville in Virginia. In die staat is nu dus een civiele rechtszaak tegen hem aangespannen. Die kan de nabestaanden een schadevergoeding opleveren, maar een eventuele veroordeling heeft geen strafrechtelijke gevolgen en zal ook niet leiden tot uitlevering aan El Salvador. De kwestie van de uitlevering loopt al een jaar of zes.

Formeel richt die rechtszaak zich vooral op de moord op één van de journalisten, Jan Kuiper. De civiele zaak is aangespannen door Gert Kuiper, de jongere broer van Jan. Hij hoopt dat een uitlevering toch dichterbij komt bij een veroordeling. In dat geval zouden Amerikaanse autoriteiten kunnen besluiten Reyes Mena zijn staatsburgerschap te ontnemen.

"De families van de vier Nederlandse journalisten wachten al meer dan vier decennia op gerechtigheid," zegt Gert Kuiper. "Deze rechtszaak geeft mijn familie de kans om verantwoording af te laten leggen voor de moord op mijn broer, en om een stap dichter te komen bij het beëindigen van de straffeloosheid voor de misdaden gepleegd tijdens de Salvadoraanse burgeroorlog."

Amnestiewet

De moorden leidden tot grote verontwaardiging in Nederland. Tientallen jaren is geprobeerd de daders voor de rechter te brengen, maar zonder resultaat. De vier journalisten zijn ook geliefd in El Salvador, omdat zij de oorlog op een eerlijke manier wilden verslaan.

Dat het zo lang duurde voordat de vervolging gestart werd, heeft te maken met een amnestiewet die in El Salvador werd ingevoerd in het jaar waarin de journalisten vermoord werden. Daardoor konden de verdachten in eigen land niet worden vervolgd. De amnestiewet is in 2016 opgeheven. Daarmee werd vervolging van plegers van misdaden tijdens de burgeroorlog mogelijk.

Op dit moment lopen er twee onderzoeken naar de moorden op de journalisten: één in El Salvador en één in Nederland. Twee verdachten worden in El Salvador vastgehouden voor betrokkenheid de moord op de Nederlandse journalisten, in afwachting van hun proces.

In 2018 ging Zembla achter Reyes Mena aan, Nieuwsuur besteedde er aandacht aan:

In Alphen aan den Rijn zijn op klaarlichte dag meerdere woningen beschoten. De schietpartij vond rond 17.30 uur plaats in de Prins Hendrikstraat.

Een deel van de kogels ging door het raam van een van de woningen. Niemand raakte gewond, meldt de politie. Na de schietpartij stapte de vermoedelijke schutter in een zwarte auto die met hoge snelheid wegreed.

Omroep West ontving foto's van de mogelijke dader. Op de beelden is te zien dat een man met een automatisch wapen richting de Prins Hendrikstraat loopt. De politie is bekend met de foto's, maar kan niet bevestigen dat het om de schutter gaat. Wel komt het signalement van de dader overeen met de persoon op de beelden, zegt een politiewoordvoerder.

De vermoedelijke schutter:

Later op de avond werden in Almere twee personen in een auto aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de schietpartij. In het voertuig is een wapen gevonden.

Kapot geschrokken

De regionale omroep sprak een getuige van het incident. Zij stond oog in oog met de vermoedelijke schutter: "Eerst vuurde hij meerdere kogels af, en daarna stopte hij. Toen keek de schutter mij recht in de ogen. Vervolgens ging-ie weer verder en ben ik een winkel ingevlucht, en is alles op slot gedaan. Ik ben me kapot geschrokken."

Over het motief van de schutter is niets bekend.

Minister Uitermark van Binnenlandse Zaken voelt niets voor een kiesdrempel om de komst van meer kleine partijen in de Tweede Kamer een halt toe te roepen.

Ze wijst een plan van coalitiepartij VVD af om voor Tweede Kamerverkiezingen een kiesdrempel van 2 procent in te voeren. De VVD vindt dat de versnippering in de Tweede Kamer tot steeds langere debatten leidt, met kortere spreektijden en ook minder tijd voor de inhoud.

Nu zitten er 15 partijen in de Tweede Kamer en dat zijn er ten tijde van het laatste kabinet-Rutte door afsplitsingen zelfs meer dan 20 geweest.

De minister deelt de zorgen van de VVD niet. Ze wijst op de komst van BBB, die bij een hogere kiesdrempel nooit in de Tweede Kamer zou zijn gekomen. Nu zit de partij met 7 zetels in de regeringscoalitie.

Uitermark werkt wel aan een omvangrijke herziening van het kiesstelsel. "Maar nu vind ik het niet wenselijk om een hogere kiesdrempel in te voeren." Ze ziet ook geen trend dat het aantal partijen steeds meer groeit. In 1994 zaten er ook 15 partijen in de Kamer.

In de Tweede Kamer was al weinig steun voor het plan van de VVD.

Carola Schouten is beëdigd als burgemeester van Rotterdam. De 47-jarige oud-minister van de ChristenUnie is de eerste vrouwelijke burgemeester van de stad.

In haar eerste toespraak als burgemeester zei ze het een grote eer te vinden om Ahmed Aboutaleb op te volgen. Ze noemde vernieuwing, veiligheid en verbinding thema's die voor haar belangrijk zijn. "Veiligheid en vrijheid gaan hand in hand. Voor bijvoorbeeld queerpersonen om zonder angst over straat te kunnen. Voor moslims, joden, christenen en hindoes om vrijelijk hun geloofsovertuiging te belijden", aldus Schouten.

Ze zei dat ze Rotterdammers die het nodig hebben een helpende hand wil bieden en dat ze hard zal optreden tegen criminaliteit. "Mensen die willens en wetens een bedreiging voor de stad vormen, maken de stad kapot. Dat staan we niet toe. De kwaadwillenden zullen het nooit winnen van de goedwillenden, want wij zijn met meer. U treft dan in mij een meedogenloze burgemeester."

Na de beëdiging gaf Schouten een toespraak waarin ze zei grote schoenen te moeten vullen:

Schouten stond ook stil bij haar taak als burgemeester om de veiligheid in de stad te waarborgen. Dat vergt volgens haar complexe afwegingen: "Maar die maken we met de rechtstaat in de hand", aldus Schouten. Ze sprak haar waardering uit voor collega-burgemeesters die dagelijks zulke afwegingen maken.

"De vrede bewaren is een moeizaam en langzaam gevecht. Het wordt gevoerd met het dappere gesprek en niet met een vluchtig statement."

Bankjesmoment

Schouten woont al het grootste deel van haar leven in Rotterdam. Ze groeide op als boerendochter in het Noord-Brabantse Giessen. Haar vader kwam om het leven toen ze 8 was, waarna haar moeder de boerderij runde. In 1995 verhuisde ze naar de Maasstad om bedrijfskunde te studeren aan de Erasmus Universiteit. Ze is er sindsdien blijven wonen.

Schouten raakte tijdens haar studie zwanger. Tijdens een wandeling met een vriendin luchtte ze haar hart en brak ze in tranen uit op een bankje langs de Schie bij de Mathenesserbrug. "Ik had geen geld, geen werk of een idee waar deze situatie naar zou leiden", zei Schouten in haar toespraak.

"Vermoedelijk hebben meer Rotterdammers zo'n bankjesmoment gehad, een moment van radeloosheid. Het bankje staat er nog en ik denk vaak aan dat moment als ik erlangs loop. Het herinnert me eraan dat wanhoop kan omslaan in hoop." Schouten kreeg een zoon, die ze als alleenstaande moeder opvoedde.

Tweede Kamer

Schouten kwam in 2011 in de Tweede Kamer voor de ChristenUnie. Vanaf 2017 was ze minister in twee kabinetten. In Rutte III kreeg ze de zware landbouwportefeuille, waardoor ze te maken kreeg met de stikstofcrisis, protestacties van boeren en bedreigingen.

Schouten werd gekozen uit 26 sollicitanten. Onder hen waren meerdere geschikte kandidaten, meldt Rijnmond, dat de beëdiging live uitzond.

Binnen veel EU-landen neemt de vraag naar meer maatregelen op het gebied van migratie toe. Vandaag kwamen de Europese migratieministers samen in Luxemburg, onder wie de Nederlandse minister Faber.

Haar wens om een uitzonderingspositie te krijgen op het Europese migratiebeleid, kan in elk geval niet op steun rekenen van andere EU-landen, zo werd duidelijk uit de reacties. "Het is geen goed idee", zei de Duitse minister Faeser bijvoorbeeld.

Voor zo'n "opt-out" is een verdragswijziging nodig. Eurocommissaris Johansson liet weten: "Het is niet mogelijk volgens het EU-verdrag en dat heb ik ook tegen Nederland gezegd."

Terugkeer

Waar wel over gesproken werd, is de terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers. Begin dit jaar werd in Europa een migratiepact aangenomen. Daarin werd afgesproken dat de screening van asielmigranten sneller moet.

Asielzoekers uit relatief veilige landen komen in een aparte procedure terecht en worden vastgezet. Migranten die meer kans maken op een verblijfsstatus worden beter over Europa verspreid. Maar over het terugsturen van uitgeprocedeerde asielmigranten werd geen akkoord bereikt, daar willen de Europese lidstaten nu verandering in brengen.

Op dit moment is het terugsturen van afgewezen asielzoekers nog lastig. In de praktijk blijkt dat een groot deel van hen niet terugkeert naar het land van herkomst.

Volgens Hanne Beirens, directeur van de denktank Migration Policy Institute, werken de systemen in EU-landen op dit moment niet goed. "Er is tussen verschillende migratie-instellingen te weinig coördinatie. Het is niet altijd duidelijk wie verantwoordelijk is voor de volgende stap in het terugkeerproces. De stappen sluiten ook niet goed op elkaar aan, waardoor terugkeer vertraagd wordt."

Ook de samenwerking met de herkomstlanden verloopt niet altijd soepel. Soms is niet duidelijk van welk land iemand burger is. Dat maakt het moeilijk voor EU-landen om te bewijzen dat een herkomstland niet meehelpt, zegt migratie-expert Arjen Leerkes. "Als de nationaliteit van een migrant onbekend is en landen melden ook niet dat het hun burger is, hoe kun je dan aantonen dat ze niet meewerken?"

Maar ook als de identiteit van een migrant wél bekend is, kunnen er problemen ontstaan. "Herkomstlanden hebben niet voldoende capaciteit om terugkeer te ondersteunen", aldus Beirens. "Maar vaak is er in die landen ook geen politieke wil. Bijvoorbeeld vanwege het geld dat de migranten in Europa terugsturen."

Problemen met cijfers

Om hoeveel migranten het precies gaat, is moeilijk te zeggen. EU-landen houden terugkeer op verschillende manieren bij, waardoor cijfers niet goed te vergelijken zijn.

"We weten heel weinig over terugkeer," vertelt Beirens. "Als landen beter afstemmen welke data ze verzamelen, krijgen we een veel beter beeld over de aantallen én over welk terugkeerbeleid werkt. Want dat is op dit moment een grote onbekende."

Nieuwe regels

De migratieministers willen dus dat Europa meer gaat doen op dit gebied. Afgelopen vrijdag kwamen zeventien landen onder aanvoering van Nederland en Oostenrijk met een oproep aan de Europese Commissie om de regels rondom terugkeer te verscherpen.

Minister Faber wil dat er zogenoemde "terugkeerhubs" komen aan de buitengrenzen van de EU. "Daar moeten mensen die geen recht hebben op verblijf in de Europese Unie wachten totdat terugkeer is bewerkstelligd", zegt ze. Faber wil daarvoor in gesprek met 'derde landen'."

Volgens Leerkes is het belangrijk dat EU-landen vertrouwen creëren bij de landen van herkomst. "Om meer mensen te laten terugkeren moeten de landen van herkomst zelf geloven dat het belangrijk is om mee te werken, bijvoorbeeld doordat Europa in hun ogen ook voldoende ruimte biedt voor legale migratie naar Europa."

Lidstaten kunnen zelf al veel doen om de situatie te verbeteren. "Elk land moet voldoende investeren in hun terugkeersysteem", zegt Beirens. "Ook moet de samenwerking tussen EU-landen beter. Als één land nu besluit iemand terug te sturen, wordt dat besluit niet altijd erkend in een ander EU-land. Dan moet de procedure daar dus weer opnieuw."

Ongeacht waar de Europese Unie uiteindelijk mee komt, zal terugkeer een moeilijke puzzel blijven volgens Beirens. "Het eerlijke antwoord rondom migratie is: we kunnen het verbeteren maar het kost tijd."

Een aantal Palestijnse en Nederlandse organisaties start een kort geding tegen de Nederlandse staat omdat die te weinig zou doen om genocide door Israël op de Palestijnen in Gaza te voorkomen.

Ze willen dat de rechter Nederland verbiedt om wapens en wapenonderdelen naar Israël te sturen, direct of indirect. Ook moet er een verbod komen op het sturen van producten die zowel voor vreedzame doeleinden als voor de oorlogsvoering gebruikt kunnen worden (dual use-goederen).

Als voorbeelden van ongewenste leveranties noemen de organisaties onderdelen voor oorlogsschepen, gereedschap en technologie voor gevechtsvliegtuigen, cameratechnologie en containerscanners.

Ook willen de organisaties een verbod op relaties met zakenpartners die de bezetting van de Westelijke Jordaanoever en de Israëlische nederzettingen daar in stand helpen houden.

Ze verwijzen naar een uitspraak van Internationaal Gerechtshof (ICJ). Dat oordeelde in juli dat de Israëlische aanwezigheid in de bezette Palestijnse gebieden illegaal is en dat aan die aanwezigheid zo snel mogelijk een einde moet komen.

Dichter naast Israël

De indieners van de aanklacht, waaronder de Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al-Haq en de Nederlandse organisatie Een Ander Joods Geluid, wijzen erop dat Nederland het Genocideverdrag heeft ondertekend. Dat verdrag schrijft voor dat de ondertekenaars moeten voorkomen dat er genocide wordt gepleegd.

Het ICJ oordeelde in januari in een tussenvonnis dat Israël in de Gazaoorlog mogelijk genocide heeft gepleegd. De vaststelling of dat inderdaad zo is, kan nog jaren op zich laten wachten, zei de voorzitter van het hof. Ondertussen moest Israël er alles aan doen om genocide te voorkomen.

In februari riep een groep van VN-experts op om onmiddellijk te stoppen met het leveren van wapens en munitie aan Israël, omdat de kans bestaat dat daarmee in Gaza het internationaal humanitair recht wordt geschonden.

De partijen die nu naar de rechter stappen zeggen dat het Nederlands beleid sindsdien niet is veranderd. Integendeel: "De nieuwe Nederlandse regering heeft zich nog dichter naast Israël gepositioneerd, terwijl dat land doorgaat met het bombarderen, uithongeren en het gedwongen verplaatsen van Palestijnen zonder dat het einde daarvan in zicht is", schrijven ze.

Kans van slagen

In februari oordeelde het gerechtshof in Den Haag dat Nederland moet stoppen met de uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël, omdat er het risico bestaat dat Israël met de F-35-toestellen "ernstige schendingen van het humanitaire oorlogsrecht" pleegt in de Gazastrook. De staat ging in cassatie. Ondertussen gaan de leveringen door, niet rechtstreeks, maar via andere landen.

Hoogleraar internationaal publiek recht Marcel Brus van de Rijksuniversiteit Groningen vindt het moeilijk om de kans van slagen in deze zaak in te schatten, ook omdat hij de precieze aanklacht niet kent. Hij sluit niet uit dat de aanklagers deels gelijk krijgen, omdat er "elementen" in zitten die nog niet eerder aan de rechter zijn voorgelegd.

De politie doet onderzoek naar een inbraak en vernielingen gisteravond in de woning van een Joods-Israëlische man in Amsterdam-Buitenveldert. Maandag was de man bij de 7 oktober-herdenking op de Dam. Hij vermoedt zelf dat anti-Israël-betogers hem naar huis hebben gevolgd, bevestigt de man na berichtgeving in De Telegraaf. De Amsterdamse burgemeester Halsema noemt de zaak "afschuwelijk".

Op foto's is te zien dat het huis van de man overhoop is gehaald en dat een Israëlische vlag en een Hebreeuwse bijbel zijn vernield, evenals een laptop en andere apparatuur. De politie zegt de zaak heel serieus te nemen en allerlei scenario's open te houden. "Het scenario dat de man zelf schetst nemen we zeker ook mee in het onderzoek." De politie vraagt mensen contact op te nemen als ze meer informatie hebben.

'Antisemitische aanval'

De 59-jarige man, een voormalig militair in het Israëlische leger, was maandagavond met een Israëlische vlag op zijn jas te zien in Nieuwsuur, dat hem tijdens de herdenking op de Dam had geïnterviewd. Zelf houdt hij er ook rekening mee dat iemand hem van die beelden heeft herkend.

Burgemeester Halsema heeft de man vanochtend bezocht. In een reactie spreekt ze van "een afschuwelijke inbraak met vernielingen". Ze wijst erop dat het onderzoek nog loopt. "Dat moeten we afwachten. Maar het lijkt te gaan om een antisemitische aanval en dat nemen we uiterst serieus." Volgens Halsema is de man enorm geschrokken. "Dat snap ik volkomen. De politie geeft hoge prioriteit aan deze zaak."

De gemeente organiseert op korte termijn een bijeenkomst voor buurtbewoners, laat Halsema weten. "Ik kan me voorstellen dat er onrust in de buurt is."

De gemeente Enschede werkt niet langer mee aan de aftrap van de jaarlijkse campagne Orange the World van vrouwenorganisatie UN Women. De gemeente ziet "onvoldoende basis" om samen een goede bijeenkomst te organiseren na een meningsverschil met de organisatie over de rol van twee PVV-bewindslieden bij de aftrap, over anderhalve maand.

Deze week werd bekend dat er onenigheid was ontstaan tussen de gemeente Enschede en de Nederlandse tak van de VN-vrouwenorganisatie over de aanwezigheid van de staatssecretarissen Coenradie (Justitie) en Maeijer (Langdurige Zorg) bij de bijeenkomst. UN Women wilde dat het niet zou blijven bij een toespraak van de staatssecretarissen, maar dat ze op het podium ook kritisch bevraagd zouden kunnen worden.

Volgens de gemeente gingen de voorwaarden van UN Women verder dan een kritische bevraging van de bewindslieden en werd het daarmee "onmogelijk" om een goede bijeenkomst te houden. Een woordvoerder van de gemeente wil niet zeggen welke voorwaarden UN Women nog meer stelde. "We willen het verschil van mening niet verder uitventen."

Geweld tegen vrouwen en meisjes

Ook UN Women geeft geen duidelijkheid. "De lezing van de gemeente klopt wat ons betreft niet, maar dat geldt andersom voor hen ook", zegt Marije Cornelissen, directeur van de Nederlandse tak. "Het is jammer dat het op deze manier is gegaan."

Met de campagne Orange the World vraagt de VN-organisatie jaarlijks aandacht voor geweld tegen vrouwen en meisjes. De aftrap in Nederland vindt elk jaar plaats in een andere gemeente.

Waar de aftrap, die op 25 november gepland staat, nu zal plaatsvinden, is nog niet duidelijk. "Daar gaan we ons nu op beraden", aldus Cornelissen. "Maar het is onwaarschijnlijk dat dat in Enschede zal zijn."

Enschede doet nog wel mee aan de andere activiteiten van de campagne, zoals het oranje uitlichten van het stadhuis van 25 november tot 10 december. Ruim 200 Nederlandse gemeenten doen mee aan de campagne, die in meer dan 100 landen wordt georganiseerd.

Agenten hebben vanmorgen een automobilist klemgereden die een dollemansrit door Tilburg maakte. Hij veroorzaakte veel schade en bracht andere mensen in gevaar, meldt de politie.

Rond 05.15 uur kwam bij de politie een melding binnen dat iemand op de Burgemeester Baron van Voorst tot Voorstweg stenen en spullen naar auto's gooide. Agenten troffen daar niemand aan.

Niet veel later meldde een man dat hij op dezelfde weg was bestolen van zijn auto. Hij stond stil bij een stoplicht toen iemand via de bijrijderskant instapte, hem uit het voertuig duwde en wegreed.

Spoor van vernieling

Agenten kwamen de man in de gestolen auto op het spoor en zetten de achtervolging in. Hij reed onder meer tegen het verkeer in en over een fietspad, waar hij bijna in aanrijding kwam met een fietser. Ook beschadigde hij een bus en een politieauto.

Meerdere politiewagens reden de man uiteindelijk klem voor het treinstation van Tilburg, maar de man gaf zich niet gewonnen. Hij verzette zich flink tegen zijn arrestatie en werd uiteindelijk getaserd, zegt een politiewoordvoerder tegen Omroep Brabant. Hij is daarna naar het ziekenhuis gebracht.

De politie roept getuigen op zich te melden. Ook mensen die hun auto in het centrum van de stad hadden geparkeerd en schade door de achtervolging hebben opgelopen, wordt gevraagd zich te melden.

Israëlische militairen hebben gisteren en vandaag meermaals posities van de VN-vredesmissie in Zuid-Libanon onder vuur genomen. Dat is bekendgemaakt door die VN-missie, Unifil.

Volgens Unifil vuurde een tank van het Israëlische leger een granaat af op een wachttoren bij het hoofdkwartier van de vredesmissie. Twee blauwhelmen raakten gewond toen ze vielen.

Unifil zegt dat Israël ook gericht heeft geschoten op VN-beveiligingscamera's met het doel ze uit te schakelen. Daarbij vielen geen gewonden. Daarnaast werd een ingang van een bunker beschoten, waar VN-medewerkers schuilden, en werd er een Israëlische drone waargenomen die ook bij de bunker vloog.

Israël heeft nog niet gereageerd op de berichten. Een opzettelijke aanval op vredestroepen zou een schending zijn van het internationaal humanitair recht.

Naqoura

Het hoofdkwartier van Unifil staat in Naqoura, in het zuiden van Libanon. Daar zijn de blauwhelmen al ruim veertig jaar aanwezig om de strijdende partijen uit elkaar te houden.

In het zuiden van Libanon voert Israël al weken zware luchtaanvallen uit op doelen die volgens het land van Hezbollah zijn. Anderhalve week geleden begon het leger ook een grondoffensief.

Tussen 1979 en 1985 leverde Nederland in totaal zo'n 9000 militairen aan de Unifil-troepenmacht. Momenteel bestaat die uit zo'n 10.500 blauwhelmen uit vijftig landen. Nederland levert nu één militair, een genderadviseur.

Gisteravond twitterde de VN-afdeling die over vredesmissies gaat al dat er VN-posities in Zuid-Libanon geraakt waren bij beschietingen tussen de strijdende partijen. Unifil zelf wees Israël afgelopen weekend op het gevaar van zijn legermanoeuvres in het gebied en op zijn verantwoordelijkheid om VN-personeel te beschermen.

Correspondent Daisy Mohr en cameraman Jaap van den Biesen gingen eind juni, nog voordat Israël het land binnenviel, mee met de Unifil-blauwhelmen op patrouille: