NOS Nieuws - Algemeen

Een coalitie van 15.000 wetenschappers waarschuwt opnieuw voor een onomkeerbare klimaatramp. In een rapport dat vandaag uitkwam, ongeveer een maand voor de internationale klimaattop in Azerbeidzjan, staat dat de wereld voor een "kritieke en onvoorspelbare nieuwe fase in de klimaatcrisis" staat.

Volgens de experts stoot de wereld meer broeikasgassen uit dan ooit tevoren, was de oceaan afgelopen jaar warmer dan ooit en werden temperatuurrecords met enorme marges verbroken. "De omstandigheden waar we de planeet in hebben gebracht, zijn nog nooit door ons of onze prehistorische soortgenoten waargenomen."

De wetenschappers hanteren bij hun jaarlijkse rapportage 35 'vitale functies' van de planeet en houden bij hoe die veranderen door de jaren heen. Dat zijn bijvoorbeeld het aantal mensen op de wereld, hoeveel vee op aarde leeft, hoeveel bos er verdwijnt, het verlies van zee-ijs maar ook bijvoorbeeld de subsidies voor fossiele brandstoffen en de energieconsumptie. 25 van die 35 vitale functies bereikten in het afgelopen jaar recordwaarden.

Extremer en sneller achter elkaar

Wetenschappers zien de extremen steeds extremer worden en elkaar ook steeds sneller opvolgen. Dat maakt de situatie "zo kritiek en onvoorspelbaar", zei Marleen de Ruiter, klimaatwetenschapper aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, in het radioprogramma Nieuws en Co. "Het is heel ingewikkeld om nu te modelleren hoe erg die extremen worden, zoals de overstromingen in Midden-Europa onlangs. Die waren van een heel nieuw type, zoiets hebben we nog nooit gezien."

Recente gebeurtenissen laten zien dat we nu moeten handelen in de complexiteit van allerlei rampen bij elkaar, zei De Ruiter verder. "We zijn in Nederland bijvoorbeeld heel goed in overstromingen, in de winter voeren we al het overtollige water netjes af. Maar nu ontstaan in andere seizoenen andere rampen, zoals droogte en bosbranden. Dan hebben we dat water juist weer nodig. Daar moeten we op een andere manier mee omgaan."

Financiering

Op 11 november begint in Bakoe de internationale klimaattop, waar het mondiale klimaatbeleid wordt besproken. Financiering speelt dit jaar een belangrijke rol. Omdat landen in het mondiale zuiden relatief harder worden getroffen door klimaatverandering, is eerder afgesproken dat rijke landen tot 2025 zeker 100 miljard euro per jaar uittrekken voor klimaatfinanciering. Voor de jaren daarna moeten in Bakoe nieuwe afspraken worden gemaakt.

De wetenschappers hopen dat er meer gebeurt en pleiten voor gedurfde acties. "Het snel afbouwen van het gebruik van fossiele brandstoffen zou een topprioriteit moeten zijn. Dit zou deels bereikt kunnen worden door een hogere prijs te zetten op het uitstoten van schadelijke gassen", suggereren ze in het rapport. "Tegelijkertijd zou dat geld vrij kunnen maken voor de broodnodige programma's om ons aan te passen aan het veranderende klimaat."

De regels rond de beloning van bankiers moeten niet worden verruimd. Een motie daartoe van de SP heeft de steun gekregen van een Kamermeerderheid. Ook de coalitiepartijen PVV en NSC stemden ermee in.

De Kamer loopt daarmee vooruit op een evaluatie van de beloningsregels in de financiële sector. Die wordt eens in de vijf jaar uitgevoerd en wordt in december weer verwacht.

Minister Heinen (Financiën) wilde de uitkomsten daarvan afwachten. In een debat noemde hij dat vorige week "een goed gebruik". Hij raadde af de motie van de SP te steunen. De Kamer besloot daarop zich toch nu al uit te spreken tegen een eventuele verruiming.

Bonusplafond

Dat de Kamer tegen soepeler bankiersbeloningen is, is een domper voor de financiële sector. Verschillende banken en financiële instellingen willen meer ruimte voor het uitkeren van bonussen krijgen. Dat geldt ook voor ABN Amro, waar de Nederlandse staat nog altijd een belang van meer dan 40 procent in heeft. Iedere bank die (deels) in staatshanden is, mag volgens de huidige regels helemaal geen bonussen uitkeren.

ABN Amro is momenteel op zoek naar een nieuwe bestuursvoorzitter, die maximaal zo'n 800.000 euro per jaar als vaste beloning mag verdienen. Dat is een stuk minder dan bestuursvoorzitters van andere AEX-genoteerde bedrijven ontvangen, die daar bovenop ook nog een bonus kunnen krijgen. ABN Amro wil tegenover de NOS niet reageren op de aangenomen Kamermotie.

Voor banken waarin de staat geen belang heeft, geldt nu een bonusplafond van 20 procent van het vaste salaris. Ter vergelijking: bankiersbonussen in de rest van Europa zijn gemaximeerd op 100 procent van het vaste salaris. Met soepeler Nederlandse bonusregels zouden banken makkelijker geschikte mensen voor topfuncties kunnen vinden, zo is de redenering.

Banken teleurgesteld

De huidige regels zijn opgesteld na de wereldwijde financiële crisis van 2008. Die zou onder meer veroorzaakt zijn door verkeerde prikkels die van bankiersbonussen uitgingen. Daardoor zouden banken en andere financiële instellingen aangezet worden tot risicovolle acties.

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is teleurgesteld over de Kamermotie. "We vinden het jammer dat de Kamer de evaluatie niet heeft afgewacht. Dan hadden eventuele knelpunten en dilemma's van de wet besproken kunnen worden." De vereniging wil pas na publicatie van de evaluatie inhoudelijk reageren.

PVV-staatssecretarissen Coenradie (Justitie) en Maeijer (Langdurige en Maatschappelijke Zorg) mogen van de Nederlandse tak van vrouwenorganisatie UN Women "niet zomaar" deelnemen aan een evenement voor vrouwenrechten in Enschede. De organisatie wil dat de staatssecretarissen op het podium kritisch bevraagd kunnen worden in plaats van dat ze alleen een toespraak houden.

UN Women laat weten dat "er alle reden is om de huidige regering aan de tand te voelen over de teleurstellende teksten in het regeringsprogramma" over het bestrijden van geweld tegen vrouwen en meisjes. UN Women stelt dat de gemeente Enschede weigerde "om de staatssecretarissen te laten bevragen over hun inzet op dit belangrijke thema".

De gemeente geeft een andere lezing. "De aanwezigheid van PVV-staatssecretarissen bij de aftrap was onacceptabel voor UN Women Nederland", zegt een woordvoerder. "Wat de gemeente betreft zijn alle staatssecretarissen en ministers welkom in onze stad". Ook zegt de gemeente te overwegen "de organisatie van de landelijke aftrap terug te geven als UN Women bij haar standpunt blijft".

Het gevolg is een impasse tussen de gemeente Enschede en de Nederlandse tak van de VN-organisatie. De jaarlijkse aftrap van het zogenoemde Orange the World-evenement was voorzien op 25 november in het gemeentehuis van Enschede en had een samenwerking moeten zijn tussen de VN-organisatie en de gemeente. Of het daar nog van komt is onzeker. UN Women zegt "de mogelijkheden voor een wervelende aftrap" te onderzoeken, maar noemt nog geen alternatieve locaties.

'Onkritisch'

Directeur Marije Cornelissen zegt in gesprek met de NOS dat haar organisatie niet wil dat de staatssecretarissen "onkritisch een podium wordt geboden". Ze zegt dat de bewindslieden van de PVV ook op volgende evenementen van UN Women Nederland alleen op een podium welkom zijn als er vragen aan hen gesteld mogen worden over hun visie op vrouwenrechten en het kabinetsbeleid.

In De Telegraaf noemt een woordvoerder van de staatssecretarissen het "ongehoord en onacceptabel" als bewindspersonen niet mogen spreken. "Welke politieke kleur je ook hebt; geweld tegen vrouwen is bij uitstek een onderwerp waar eensgezindheid ontzettend belangrijk is om dit hoog op de maatschappelijke agenda te krijgen en te houden." Of de staatssecretarissen wilden komen als zij bevraagd zouden worden is echter onduidelijk. De PVV heeft over het onderwerp Kamervragen gesteld aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

De organisatie zegt in de bestrijding van geweld tegen vrouwen te staan voor dialoog en dat kritische vragen daar bij horen. Volgens Cornelissen was dat eerder geen probleem. Zo lieten bij eerdere edities demissionair minister Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, D66) en minister Kaag (Buitenlandse Zaken) zich wel kritisch bevragen.

Kleine organisatie

UN Women is een relatief kleine organisatie binnen de VN met zestig kleine kantoren wereldwijd. De organisatie werkt in negentig landen om de positie van vrouwen te verbeteren. De Nederlandse tak van de organisatie houdt zich vooral bezig met fondsenwerving en bestaat vooral uit vrijwilligers. Ook worden jaarlijks evenementen georganiseerd in Nederland zoals Orange the World.

Burgemeester Halsema van Amsterdam zegt dat het er steeds meer op begint te lijken dat PVV-leider Wilders "alleen demonstraties wil toestaan waar hij het mee eens is". In talkshow Eva reageerde ze op het X-bericht van gisteravond, waarin Wilders haar en pro-Palestijnse demonstranten het land uit wenste. Aanleiding was de pro-Palestijnse tegendemonstratie gisteren bij een pro-Israël-manifestatie op de Dam.

Halsema werd gevraagd om haar reactie op de tweet van Wilders, waarop ze zei dat ze niet bereid was om "naar dit niveau af te zakken". Toch maakte ze er een opmerking over. "Het begint er toch meer de schijn van te krijgen dat de heer Wilders alleen demonstraties wil toestaan waar hij het mee eens is. De volgende stap is dat Wilders zegt dat hij op Prinsjesdag geen zin heeft in een demonstratie tegen de regering, en dat kan niet. Dat is een autoritair sentiment waar we echt voor moeten oppassen."

Verder noemde ze het "giftig" dat Wilders vindt dat de betogers het land uit gezet moeten worden. "Je keren tegen onze Joodse inwoners is antisemitisme. Maar je moet altijd tegen regeringen kunnen demonstreren, onder welke omstandigheden dan ook. Je moet tegen de Israëlische staat kunnen demonstreren en dan ben je geen antisemiet. Als je dat begrip zo ver laat uitwaaieren, ook naar mensen die oprechte bedoelingen hebben, dan plant je een gif."

Alternatieve locatie niet gelukt

In het gesprek tussen Halsema en interviewer Eva Jinek werd ook de vraag opgeworpen of de gemeente en de politie de pro-Palestijnse betogers niet beter een andere demonstratieplek hadden kunnen aanwijzen, maar Halsema zei dat het niet anders kon.

Volgens de burgemeester is er wel gekeken naar een alternatieve locatie voor de tegendemonstratie, maar is dat om meerdere redenen niet gelukt. "Deskundigen van de politie en juristen hebben onder meer naar het Rokin gekeken, maar die plek was te klein. Volgens de wet moet zo'n tegendemonstratie op zo'n afstand plaatsvinden, dat de betogers de originele manifestatie kunnen zien."

"Ons belangrijkste doel was om de manifestatie op de Dam ongehinderd door te laten gaan", zei Halsema verder. "En dat is ook gelukt. Er is een minuut stilte gehouden, de gebeurtenis heeft twee uur geduurd en er waren sprekers. Dat heeft allemaal zijn gang kunnen gaan."

'Maximale gedaan'

De Amsterdamse burgemeester benadrukte dat ze het maximale heeft gedaan. Als mensen zich misdragen, is daar tegen op te treden, zei ze. "Maar je kunt het niet voorkomen. Ik had op voorhand ook gedacht: kunnen jullie niet alsjeblieft een dag wachten? Ik vond het niet smaakvol en niet prettig. Maar ik kan mensen niet hun rechten afnemen."

Een aantal incidenten ontstond toen pro-Israëlische betogers van het Centraal Station langs het Damrak naar de Dam liepen. Pro-Palestijnse betogers probeerden onder meer Israëlische vlaggen af te pakken en ook werden er flyers verspreid waarop de terreur van 7 oktober door Hamas werd verheerlijkt, zo kwam bijvoorbeeld naar voren in een reportage van Nieuwsuur. Halsema benadrukt dat het incident waarbij een vlag werd afgepakt niet had mogen gebeuren en "schandalig" was.

Maar aan het aanpassen van het demonstratierecht wil Halsema niet denken. "Daar ben ik absoluut geen voorstander van. Mensen moeten de mogelijkheid hebben om tegen elkaar te protesteren, dat is vastgelegd in alle mensenrechtenverdragen. Daar kun je grote bezwaren tegen hebben, maar uiteindelijk zijn de grondwet en onze mensenrechten dragend, zeker in een periode van zo veel onrust. En ik vind ook dat we ze niet zo makkelijk overboord moeten kunnen zetten."

Burgemeesters steunen Halsema

Eerder vandaag gingen meerdere burgemeesters achter Halsema staan, naar aanleiding van het X-bericht van Wilders. Zo noemde de Utrechtse burgemeester Dijksma de tweet "volstrekt onverantwoord" en "ondermijnend voor het gezag van burgemeesters". De burgemeester van Den Haag, Jan van Zanen, vond dat burgemeesters juist steun nodig hebben van de landelijke politiek "in deze lastige tijden". "Laten we niet conflicten importeren maar vrede exporteren."

Premier Schoof wilde geen expliciet oordeel vellen over de woorden van de leider van de grootste coalitiepartij. "Wij steunen burgemeesters in de ingewikkelde keuzes en afwegingen die ze elke dag moeten maken. Dat geldt ook voor burgemeester Halsema", zei hij.

In het coalitieakkoord spraken PVV, VVD, NSC en BBB af dat er "scherper onderscheid" gemaakt moet worden tussen "vreedzaam demonstreren en ordeverstorende acties".

De Arubaanse minister van Arbeid, Energie en Integratie, Glenbert Croes, is vanochtend in Oranjestad gearresteerd. Hij zou betrokken zijn bij fraude bij het verstrekken van verblijfs- en werkvergunningen vanaf het begin van zijn ambtsperiode. Croes is sinds 2021 minister.

In een eerdere fase van hetzelfde onderzoek werden op 4 juni al huiszoekingen verricht en goederen in beslag genomen. De verdenking tegen Croes kwam naar voren na een analyse van het in beslag genomen materiaal.

Procurator-generaal Amelin Flanegin benadrukt dat de arrestatie van Croes niet het gevolg is van politieke druk, ondanks de recente val van de regering op 9 september en de aankomende verkiezingen.

Ophef

De arrestatie van de zittend minister leidt tot grote onrust op Aruba. Croes' politieke partij, MEP, heeft nog geen officiële verklaring afgelegd en ook de regeringsgezinde kranten blijven stil.

De regering van Evelyn Wever-Croes heeft de afgelopen vier jaar volop ingezet op het thema integriteit en lijkt met de arrestatie van Croes de kous op de kop te krijgen.

Corruptie groot probleem

Corruptie onder ministers is een groot probleem op Aruba. In 2021 werd oud-minister Paul Croes veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar, onder meer voor het aannemen van steekpenningen bij toelatingsvergunningen.

In datzelfde jaar werd oud-minister Benny Sevinger gearresteerd wegens ambtelijke omkoping. Hij is inmiddels veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf.

In 2022 werd oud-minister Otmar Oduber gearresteerd vanwege het aannemen van steekpenningen, valsheid in geschrifte, machtsmisbruik en fraude. Zijn zaak loopt nog.

Volgens de integriteitswet voor ministers op Aruba moet Glenbert Croes nu aftreden als minister. Deze wet, anders dan de regels voor parlementariërs, stelt dat een minister die als verdachte wordt aangemerkt in een strafrechtelijk onderzoek, direct ontslag moet nemen.

Het voelt wat ongemakkelijk, een rit in een zelfrijdende auto. Ik zit achter het stuur, maar hoef niets te doen. De auto geeft gas, remt en stuurt, terwijl ik een film kijk. Echt zorgeloos ontspannen is het niet, want ongewild blijf ik continu op de weg letten. Ik moet bovendien binnen 10 seconden het stuur overnemen als de auto daarom vraagt.

Het is een testrit in een nieuw model van Mercedes-Benz. De Duitse autofabrikant brengt als eerste een auto op de markt die met hoge snelheid zelfstandig kan en mag rijden. Het gaat om het zogeheten 'niveau 3' van autonoom rijden. Waar bij niveaus 1 en 2 de auto alleen hulp biedt (met bijvoorbeeld cruise controle), neemt bij niveau 3 de auto daadwerkelijk het rijden over. De bestuurder mag iets anders doen, maar niet in slaap vallen.

Zo ziet dat eruit:

Het zelfstandig rijden is nog wel aan veel beperkingen gebonden. Vooralsnog is de 'Drive Pilot' alleen toegestaan bij helder weer, overdag, niet in een tunnel en alleen op de rechterhelft van de snelweg. Daar rijdt het voertuig met maximaal 95 kilometer per uur achter een voorligger, die de auto in zijn spoor volgt. De autofabrikant verwacht dat binnen een paar jaar 130 kilometer per uur zelfstandig rijden mogelijk is.

Naast mij zit een trotse ingenieur, die de testrit begeleidt. "Dit is onze moonshot, een baanbrekend moment in de ontwikkeling van zelfrijdende auto's", zegt Kai Sedlaczek, ontwikkelaar van zelfstandig rijden bij de autobouwer uit Stuttgart. "Je hebt nu eigenlijk een ingebouwde taxichauffeur!"

Het baanbrekende is vooral dat de verantwoordelijkheid van de bestuurder naar de auto en dus de fabrikant verschuift. Nog maar weinig autobouwers durven die stap te zetten, omdat de juridische consequenties bij een ongeluk groot kunnen zijn. Sedlaczek is echter zelfverzekerd: "Ik durf mijn handen in het vuur te steken dat deze auto veilig genoeg is."

Opsteker voor Duitse auto-industrie

Duitsland loopt voorop met het toelaten van zelfstandig rijdende auto's op de openbare weg. Op de Autobahn in het hele land is 'level 3'-rijden toegestaan. De benodigde wetgeving werd vier jaar geleden al goedgekeurd. In Europa is het zelfstandig rijden verder nog niet te gebruiken. Daarbuiten alleen in de Amerikaanse staten Californië en Nevada.

Naast Mercedes heeft ook BMW een beperkte Level 3-auto (tot 60 kilometer per uur) in Duitsland gelanceerd. Dat juist Duitse autobouwers vooroplopen in de ontwikkeling van zelfrijdende auto's, is een opsteker voor de Duitse auto-industrie. Die kwam de afgelopen maanden vooral negatief in het nieuws, met teleurstellende verkoopcijfers, dreigende ontslaggolven en de moeizame overgang naar elektrisch rijden.

In en rond Berlijn wordt al jaren volop geëxperimenteerd met zelfrijdende auto's, vertelt Daniel Göhring van de Freie Universität Berlin. Hij werkte mee aan de zelfrijdende auto 'AutoNOMOS', dat in 2017 werd overgekocht door het Nederlandse TomTom. Hun zelfrijdende voertuig reed al in 2015 ruim 2400 kilometer geheel zelfstandig door Mexico.

"In die jaren was autonoom rijden echt booming. Nu ligt de focus van autobouwers veel meer op de elektrische auto", vertelt Göhring in Berlijn. Zelfrijdende auto's zouden echter, naast meer veiligheid, ook kunnen bijdragen aan milieuvriendelijker verkeer. "Er is minder parkeerruimte nodig en zo'n auto kan zuiniger rijden."

Level 5

De ontwikkeling van zelfrijdende auto's gaat hard, zegt de onderzoeker. "Door een stad rijden kan eigenlijk al. Het venijn zit hem in de één procent heel ingewikkelde verkeerssituaties, zoals een ambulance die over de tegengestelde rijbaan rijdt." Volledig zelfstandig rijden kan daarom nog jaren, misschien decennia, duren.

Uiteindelijk moet de computer in alle gevallen beter en veiliger kunnen rijden dan een mens. Als 'level 5' wordt bereikt, stap je in een auto en rijd je automatisch naar de bestemming. Een rijbewijs zou dan niet meer nodig zijn, maar dat is nog verre toekomstmuziek.

Het zal de samenleving in ieder geval drastisch veranderen, denkt Göhring. Het aantal ongelukken neemt drastisch af, mensen met beperkte mobiliteit kunnen zich vrijelijk door de stad bewegen en autobestuurders hebben plots uren vrije tijd extra. "In mijn wereld van informatica zeggen we dat effecten op korte termijn worden overschat en op lange termijn onderschat. De gevolgen zullen dus groter zijn dan we nu kunnen bedenken."

Influencers die reclame maken voor een product en daarvoor worden betaald, moeten daarover duidelijker zijn op sociale media. Dat zeggen mediatoezichthouders. Sommige influencers worden gesponsord om online een product te promoten, maar vooral jongeren herkennen dat vaak niet.

De huidige regels schieten daarom tekort, stellen de toezichthouders, die zich baseren op onderzoek van Centerdata, een onafhankelijk onderzoeksinstituut.

Influencers die producten aanprijzen zijn verplicht om daarover transparant te zijn. "In veel gevallen melden ze niet duidelijk genoeg dat zij reclame maken", zegt Centerdata-onderzoeker Lieke Heil. "Zeker de jongeren die opgroeien met sociale media denken vaak dat zij het wel doorhebben wanneer ze beïnvloed worden. Toch lijken ze zich vaak niet echt bewust te zijn van de verdienmodellen van influencers."

Dat kan liggen aan de versluierende manier waarop ze melden dat ze worden gesponsord, zegt Heil. Zo hebben de platforms het over 'gemaakt in betaald partnerschap'. Jongeren lijken vaak niet begrijpen wat daarmee wordt bedoeld, zegt Heil.

Veel influencers zetten die standaardmelding vaak niet bij hun video, ontdekten de onderzoekers.

Als er wel sponsoren worden genoemd bij een video, staat dat regelmatig alleen onderin de beschrijving van een video. De kijker moet daar dan zelf naar zoeken.

Zoals bij deze filmpjes, die misschien niet gelijk op reclame lijken, maar dat toch na het lezen van de beschrijving bleken te zijn:

Bij video's kunnen influencers beter meteen zeggen dat ze worden gesponsord of dat in een tekstje links boven in beeld duidelijk maken, zeggen de onderzoekers.

Wel of niet melden

Soms is het een bewuste keuze van influencers om hun betaalde samenwerking niet te noemen. Zij zijn bijvoorbeeld bang dat ze volgers verliezen als blijkt dat ze er een commercieel belang bij hebben, staat in het onderzoeksrapport.

Dat is niet per definitie zo, zegt Heil. "In werkelijkheid werkt melden soms andersom. Een goede en herkenbare sponsorvermelding creëert juist een betrouwbaar imago. Op die manier zou je dus zelfs kunnen verwachten dat je sponsorvermeldingen commercieel gezien juist voordelig kan inzetten. Dat is een beetje dubbel."

Heil vindt dat de oplossing niet enkel ligt bij het verscherpen van de regels. "Ook is het belangrijk dat jongeren meer weten over de industrie die achter influencen zit. Daarvoor is media-educatie belangrijk. Het zou goed zijn als daar meer over verteld wordt."

'De-influencing'

Hoewel veel influencers handelen vanuit een commercieel belang, zijn er ook influencers die proberen dergelijke reclame tegen te gaan. Op socialmediaplatform TikTok verschijnen video's van zogeheten "de-influencers". Zij maken kritische video's over producten die populair werden door sociale media.

Met deze trend moedigen filmpjesmakers hun volgers aan om goed na te denken over de aankoop van een bepaalde producten. Meestal omdat die 'onterecht' zouden zijn aangeprezen door andere influencers:

De Mexicaanse president Claudia Sheinbaum heeft aangekondigd de omstreden hervorming van het rechtssysteem door te voeren. Kern daarvan is dat rechters in Mexico voortaan worden gekozen door de bevolking.

Op 1 juni zijn er verkiezingen voor nieuwe rechters. Alle zittende rechters van het Hooggerechtshof worden vervangen en het aantal zetels in het hof wordt uitgebreid van 9 naar 11.

De vorige president López Obrador, die net als Sheinbaum lid is van de Morena-partij, vond de wetswijziging noodzakelijk om het vertrouwen in de rechterlijke macht te herstellen en corruptie onder rechters te bestrijden. De links-populistische López Obrador haalde regelmatig uit naar de rechterlijke macht, zonder met bewijzen voor corruptie te komen.

De hervorming werd in september aangenomen door de Mexicaanse senaat. In de aanloop naar deze stemming werd wekenlang door tegenstanders van de plannen gedemonstreerd, waarbij betogers de Senaat binnendrongen.

Zo'n 1700 rechters legden uit protest tegen de nieuwe wet voor onbepaalde tijd het werk neer, net als duizenden rechtbankmedewerkers. Ze zijn bang dat machtige drugskartels door de hervorming meer invloed krijgen op het rechtssysteem door het stemgedrag van de bevolking te beïnvloeden.

Onafhankelijkheid rechters in gevaar

Daarnaast vrezen rechters dat de politiek een grotere invloed op de rechterlijke macht krijgt. Omdat de regeringspartij Morena populair is onder de bevolking, worden er meer rechters van die politieke kleur benoemd, zo is de vrees.

De regering wil ook een aantal onafhankelijke toezichthouders afschaffen. Verder is het de bedoeling dat bestuurders van de Mexicaanse kiesraad ook door het volk worden gekozen.

Internationale waarschuwingen

De belangrijkste handelspartners van Mexico, de Verenigde Staten en Canada, waarschuwden dat de hervormingen het USMCA-handelsverdrag van de landen zou kunnen schaden. De VS en Canada zeiden dat sommige van de hervormingen de positie van Mexico als aantrekkelijk handelsland kunnen schaden.

Het mensenrechtenorgaan van de Verenigde Naties zei ook te vrezen voor de gevolgen van de hervormingsplannen.

Een ruime Kamermeerderheid steunt een voorstel om in de wet vast te leggen dat minimaal 2 procent van het bruto nationaal product aan defensie moet worden besteed. Bij de NAVO bestaat al sinds 2006 de afspraak dat de lidstaten die norm moeten halen, maar in de praktijk bleven veel landen lange tijd eronder.

Mede onder druk van de internationale ontwikkelingen hebben de afgelopen jaren steeds meer landen hun defensie-uitgaven fors opgeschroefd en het merendeel voldoet inmiddels aan de 2 procent-norm. Dat geldt ook voor Nederland.

'Niet bezuinigen bij economische tegenspoed'

Om te voorkomen dat in tijden van economische tegenspoed opnieuw op defensie wordt bezuinigd, dienden partijen een initiatiefwet in bij de Kamer om de norm wettelijk te verankeren. Kabinet en Kamers zijn er dan dus aan gebonden. De initiatiefwet werd aanvankelijk ingediend door SGP, VVD, CDA en Volt en later ondertekenden ook NSC, D66, JA21 en ChristenUnie het voorstel.

Voorman Stoffer van de SGP, de partij die al jaren pleit voor stevige defensie-uitgaven, noemde het vandaag in de Kamer een historische vergissing dat jarenlang is bezuinigd. Behalve de partijen van de indieners lieten ook PVV en BBB zich lovend uit over de initiatiefwet, waarmee een grote meerderheid is verzekerd.

GroenLinks-PvdA niet overtuigd

GroenLinks-PvdA is wel voor het voldoen aan de norm, maar die fractie is er niet van overtuigd dat wettelijke verankering nodig is: "Wij willen een betrouwbare partner zijn binnen de NAVO en we nemen het huidige dreigingsbeeld serieus. Maar volgens ons kan deze wet nooit de noodzaak van die politieke steun vervangen", zei woordvoerder Nordkamp.

Hij voegde eraan toe dat vastlegging een afwijking van de gewone begrotingssystematiek is en hij benadrukte dat de Kamers uiteindelijk met een begrotingswet toch ook van een verankerde norm kunnen afwijken. Voor GroenLinks-PvdA is vastlegging in de wet niet onbespreekbaar, maar alleen als het echt noodzakelijk is. De partij laat de uiteindelijke afweging afhangen van het antwoord van de initiatiefnemers. Dat komt later.

Overigens is ook in de formatie afgesproken dat de coalitiepartijen voor wettelijke vastlegging zijn. Dat er een Kamermeerderheid voor is, is dus geen verrassing.

De rechtbank heeft twintig jaar celstraf opgelegd aan de man die vorig jaar Ibrahim Demir doodschoot op straat in Den Haag. Adem B. deed dat vanwege een ruzie om geld dat Demir nog aan hem moest betalen.

Het gebeurde eind augustus 2023 in de Orlandostraat in het zuidwesten van de stad. Demir werd daar neergeschoten en overleed kort daarna in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. De schutter vluchtte weg, maar een dag later werd hij in een vliegtuig op Schiphol aangehouden door de Koninklijke Marechaussee. B. stond op het punt te vertrekken naar Turkije.

De twee mannen kenden elkaar uit Den Haag, waar ze in dezelfde straat opgroeiden. Kort voor de schietpartij hadden de twee jeugdvrienden ruzie gekregen over een schuld die het slachtoffer had bij B. Volgens het Openbaar Ministerie ging het om een bedrag van 8000 euro. B. zou het slachtoffer hebben bedreigd via de telefoon, schrijft Omroep West.

Goed voorbereide liquidatie

Volgens de rechtbank had hij de liquidatie goed voorbereid en daarom is hij veroordeeld voor moord, niet doodslag. B. huurde niet alleen een vluchtauto op een andere naam, maar had ook al een ticket voor een vlucht naar Turkije en had veel contant geld mee. Onder meer uit deze feiten oordeelde de rechter dat B. voornemens was om te vluchten na het incident. "De verdachte heeft zijn verantwoordelijkheid voor zijn laffe daad willen ontlopen door naar Turkije te vluchten", aldus de rechter.

B. was zelf niet aanwezig in de rechtszaal en werkte eerder ook niet mee met onderzoeken om inzicht te krijgen in zijn handelen. Dat zijn volgens de rechter strafverzwarende omstandigheden. De gevangenisstraf van twintig jaar is gelijk aan de eis die het OM had gesteld.

Langnekdinosaurus Kirby in het Oertijdmuseum in Boxtel is erkend als een nieuwe soort. Het unieke skelet van 22 meter lang heeft de naam Ardetosaurus Viator gekregen. Dat betekent in brand staande reizende hagedis. Vanochtend werd die naam in het museum bekendgemaakt.

De botten werden in 1993 gevonden in de Amerikaanse staat Wyoming - samen met andere dinosaurusbotten - opgegraven en in 1995 naar Zwitserland gebracht. Daar lagen ze zo'n 20 jaar in de opslag in het Sauriermuseum Aathal.

Een deel werd daarna naar Duitsland gebracht, om met meer mankracht aan het prepareren te kunnen werken. Maar in de opslaghal waar dat gebeurde, brak brand uit, waardoor een deel van de botten verloren ging. De overgebleven botten gingen weer naar Zwitserland en in 2018 werden alle onderdelen van het skelet naar Boxtel gehaald.

In het prepareerlaboratorium zijn de botten verder uit het steen gehakt, schoongemaakt, onderzocht en is het skelet samengesteld. Daar zijn zo'n 40.000 manuren aan besteed door onderzoekers, studenten en vrijwilligers.

Er was veel belangstelling voor de onthulling:

Tom van der Linden werkte als stagiair mee aan het onderzoek van een internationaal team. Er werd toen nog van uitgegaan dat het een Diplodocus was. Maar Van der Linden ontdekte dat het waarschijnlijk om een nieuwe soort ging. Een jongensdroom, zei hij indertijd. Dat gebeurt maar eens in de tien à twintig jaar.

Experts moesten dat nog wel bevestigen. Het onderzoek is nu klaar en is in het wetenschappelijke tijdschrift Palaeontologica Electronica gepubliceerd.

Ondertussen is de dino al een tijd te zien in het Oertijdmuseum. Het skelet was voor 60 procent compleet en is aangevuld met kunststof delen.

Jagers krijgen meer mogelijkheden om op ganzen te schieten in Zeeland. Dat heeft het provinciebestuur besloten. De populatie ganzen is stukken hoger dan gewenst, en geeft overlast voor boeren.

Het gaat om de grauwe gans en de brandgans. Het aantal grauwe ganzen is in de afgelopen zes jaar ruim verdubbeld. Het aantal brandganzen is in diezelfde tijd twaalf keer zo hoog geworden. Ze eten gewassen, en laten uitwerpselen achter op het land van boeren. Een deel van de schade kunnen boeren verhalen op de provincie. Die rekening loopt daardoor steeds hoger op: afgelopen mei was er 2 miljoen euro aan schade geregistreerd volgens gedeputeerde Wilfried Nielen.

De provincie nam al maatregelen tegen ganzen, maar volgens Nielen niet voldoende. Zo gaf de provincie afgelopen mei toestemming aan Faunabeheereenheid Zeeland om ganzen te vangen en te laten vergassen tijdens de broedperiode. Of dat daadwerkelijk is gebeurd, is volgens Nielen onduidelijk.

Schemering

In de hoop het aantal ganzen in de provincie te verminderen, komt er vanaf nu meer ruimte voor jagers. Zo mogen ze de ganzen op meer uren van de dag beschieten. Voorheen mocht dat alleen van zonsopgang tot zonsondergang; nu komt daar op beide momenten van de dag een uur bij. Dat moet effectief zijn, omdat ganzen zich vooral in de schemering verplaatsen. En het moment waarop de ganzen van het rustgebied naar de akker vliegen, is een effectief moment om ze te kunnen schieten.

Er komt ook bij dat jagers ganzen mogen doden met een mes om ze uit hun lijden te verlossen als een schot niet meteen dodelijk is. En om de jacht nog effectiever te maken, mogen ganzen gelokt worden met voer of geluid. "Eerst zaten jagers na een schot drie uur in hun neus te peuteren voordat er weer een gans kwam. Nu kunnen ze op wel dertig beesten in een uur schieten", zegt Nielen tegen Omroep Zeeland.

Afspraken

Er gelden afspraken over het aantal ganzen dat minimaal in de provincie Zeeland moet leven - zo wordt de soort in stand gehouden. Nu mogen jagers in Zeeland net zo lang doorgaan met schieten op brandganzen en grauwe ganzen tot dat minimumaantal is bereikt. Voor de grauwe gans zijn dat 10.000 dieren, voor de brandgans 6170.

Dat is fors minder dan het aantal ganzen dat bij de zomertelling van 2023 werd vastgesteld. Toen werden ruim 16.000 grauwe ganzen gezien, en 12.000 brandganzen.

De Amerikaanse president Biden reist deze week niet af naar Duitsland vanwege orkaan Milton, die de komende dagen over Florida raast. Gezien de verwachte baan en kracht van de orkaan is besloten om het bezoek van de president uit te stellen, laat het Witte Huis weten. Biden zelf zegt dat Milton een van de hevigste stormen in honderd jaar tijd kan worden.

Door in de VS te blijven, kan Biden zich focussen op het "toezicht houden op de voorbereidingen op orkaan Milton en de noodhulp die nog bezig is in de nasleep van orkaan Helene", laat het Witte Huis weten. Biden zou ook een bezoek brengen aan Angola, ook dat is uitgesteld. Wanneer hij alsnog de oversteek zal maken, is nog niet duidelijk. "Die zal ik op een later moment proberen in te halen", zegt Biden, "maar ik kan het land op dit moment niet verlaten".

Biden zou donderdag in Duitsland landen voor zijn eerste staatsbezoek aan het land in de bijna vier jaar dat hij president is. Hij zou zaterdag op de Amerikaanse luchtmachtbasis in Ramstein een internationale top bijwonen over verdere militaire steun aan Oekraïne, waar zo'n vijftig vertegenwoordigers van NAVO-lidstaten en andere bondgenoten van Oekraïne bij aanwezig zullen zijn.

De Duitse regeringswoordvoerder Hebestreit betreurt het afzeggen van Biden, maar zegt de situatie te begrijpen. "Het Witte Huis had ons vooraf al ingelicht."

Eerst Helene, nu Milton

Milton is de tweede gevaarlijke orkaan die de VS in korte tijd zal treffen. Orkaan Helene raasde slechts anderhalve week geleden over het zuidoosten van het land. Zeker 225 mensen zijn om het leven gekomen en de herstelwerkzaamheden zijn nog in volle gang.

Gisteravond bestempelde het Amerikaanse weerinstituut Milton als een orkaan van de hoogste categorie. Hoewel die vanochtend weer iets in kracht is afgenomen, vormt Milton nog steeds een grote bedreiging voor Florida en de Mexicaanse staat Yucatan. Naar verwachting zal hij donderdag aan land komen in Florida.

Biden herhaalt de oproepen van de lokale autoriteiten in Florida en zegt dat iedereen moet luisteren naar de evacuatiebevelen. Het is een kwestie van leven of dood, zegt hij. Ook roept de president luchtvaartmaatschappijen op om te helpen bij de evacuaties en niet opeens de prijzen van vliegtickets omhoog te gooien.

West-Europa krijgt vanaf morgen te maken met de 'afgezwaaide' orkaan Kirk. De ex-orkaan van categorie 4 trekt nu nog vanuit de Atlantische Oceaan richting West-Europa en is inmiddels veranderd in een gewone storm.

Vannacht en morgenochtend bereikt Kirk naar verwachting de Spaanse westkust en het noorden van Portugal. Daarbij worden windstoten tot lokaal 130 km/u niet uitgesloten en er wordt gewaarschuwd voor golven van zeven meter hoog. Ook valt er veel regen. De hoeveelheid neerslag kan oplopen tot zo'n 100 millimeter.

In de loop van morgen trekt Kirk over de rest van Noord-Spanje naar de Golf van Biskaje. Daarbij kunnen in de westelijke Pyreneeën windstoten voorkomen die oplopen tot 150 km/u.

Kans op overstromingen en aardverschuivingen

De precieze koers ligt nog niet helemaal vast, maar Franse meteorologen verwachten dat Kirk in de buurt van Bordeaux in het zuidwesten van Frankrijk weer aan land komt. Lokaal kan de storm in het westen en midden van Frankrijk veel regen en harde wind veroorzaken.

In Parijs en omstreken wordt tussen de 40 en 60 millimeter neerslag verwacht en in het Loiregebied loopt dat op tot wel 90 mm. Dat zijn hoeveelheden die normaal in een maand vallen. Omdat de grond al behoorlijk nat is, is de kans op overstromingen en aardverschuivingen groot.

Nederland

De verwachte koers van de 'afgezwaaide' orkaan is de afgelopen uren steeds verder naar het zuiden bijgesteld, waardoor Nederland nu naar verwachting grotendeels de dans ontspringt. Eerder werd gewaarschuwd voor harde windstoten en veel regen. Nu lijken de gevolgen voor Nederland mee te vallen.

Alleen het zuiden van Limburg krijgt morgen te maken met regen, mogelijk 20 tot 30 millimeter. Maar dat heeft maar weinig met Kirk te maken. Dat is een lagedrukgebied dat morgen overdag al overtrekt.

In Duitsland is een enorm kinderpornonetwerk opgerold met honderdduizenden gebruikers wereldwijd. Zes Duitse mannen in de leeftijd van 45 tot 69 jaar zijn opgepakt. Ze worden beschouwd als de belangrijkste financiers van de Duitse tak van het netwerk, waarvan de naam niet is vrijgegeven.

Op het platform op het dark web, het verborgen deel van internet, stonden miljoenen foto's en video's waarop meisjes seksueel werden misbruikt. Het platform is nu gesloten. Het hoofd van de onderzoekscommissie doet een beroep op alle gebruikers "om hulp te zoeken en berouw te tonen". "Als de politie voor de deur staat, is het te laat."

13,5 terabyte op één computer

In september waren al huiszoekingen geweest in zes deelstaten en daarbij is uitgebreid bewijsmateriaal veiliggesteld. De politie nam 1517 voorwerpen in beslag, waaronder laptops en mobiele telefoons. Ook werden 94 verhuisdozen vol video's en dvd's meegenomen.

Op de computer van een van de verdachten werd alleen al 13,5 terabyte aan gegevens gevonden, dat komt neer op 3,4 miljoen foto's.

Volgens minister Reul van Binnenlandse Zaken was het netwerk sinds 2019 in gebruik en was het daarmee "een van de langstbestaande illegale platforms voor het uitwisselen van walgelijke beelden". De verdachten in Duitsland riskeren gevangenisstraffen van tussen de 2 en 15 jaar.

Een meerderheid in de Eerste Kamer wil dat het kabinet voor het asielvraagstuk naast het staatsnoodrecht ook werkt aan een wat gebruikelijker spoedwet. De SGP zal daarvoor een motie indienen die naar verwachting door een meerderheid van de senatoren wordt gesteund. Ook tegenstanders van strengere asielwetgeving sluiten zich uit principe bij het verzoek aan.

Dat blijkt tijdens het debat in de Eerste Kamer met het kabinet-Schoof over de Miljoenennota en de Prinsjesdagstukken. Zowel SGP-leider Stoffer in de Tweede Kamer als SGP-senator Schalk liet eerder al weten het staatsnoodrecht niet de juiste route te vinden voor strenger asielbeleid.

Het kabinet kan niet rekenen op een meerderheid in de Eerste Kamer. Het signaal van de senatoren van vandaag is dus van belang, mocht het ooit zover komen dat de Eerste Kamer het noodrecht achteraf moet goedkeuren.

Voor steun in de Eerste Kamer zijn andere partijen nodig, de PVV heeft daar een kleine fractie en het nieuwe NSC heeft nul zetels:

Ook de VVD-fractie in de Eerste Kamer, onder leiding van oud-minister Edith Schippers, heeft vanmiddag gezegd dat zij vindt dat het kabinet naast het noodrecht ook moet gaan werken aan de meer gebruikelijke weg van spoedwetgeving. Dit standpunt heeft ook de VVD-fractie in de Tweede Kamer.

PVV-minister Faber, aangespoord door partijleider Wilders, zegt juist alleen te willen werken aan het noodrecht. Het kabinet hoeft voor die maatregelen niet eerst goedkeuring van de Tweede en Eerste Kamer te krijgen. Wel moet juridisch onderbouwd worden dat er sprake is van buitengewone omstandigheden. De kwestie zet de politieke verhoudingen op scherp.

Grote bezwaren

Bij coalitiepartij NSC leven er grote bezwaren. Met name minister Uitermark van Binnenlandse Zaken wordt gezien als grootste tegenstander binnen het kabinet, die mogelijk bereid is haar portefeuille in te leveren als zij het noodrecht juridisch niet goed onderbouwd vindt. En Wilders heeft laten weten dat hij niet weet of de PVV "nog heel lang vrolijk wil doorgaan" met het kabinet, als het noodrecht wordt geblokkeerd.

Bij de andere coalitiepartijen klinkt steeds luider de vraag waarom Faber nog niet met haar voorstel is gekomen. Zij zei afgelopen vrijdag dat zij een eind op weg is met de onderbouwing van het noodrecht, maar dat er "nieuwe inzichten" zijn bij gekomen die zij wil uitwerken. Premier Schoof zei op zijn vrijdagse persconferentie dat hij voor 25 oktober met het kabinet een besluit wil hebben genomen.

Daarna moet het noodrecht voor advies worden voorgelegd aan de Raad van State. Als het kabinet besluit het noodrecht in te roepen kunnen er meteen asielmaatregelen genomen worden. De Tweede en de Eerste Kamer kunnen de wetgeving pas achteraf goed- of afkeuren. De Eerste Kamer heeft daarbij het laatste woord.

Een Française die lange tijd in Syrië verbleef bij terreurbeweging IS is aangeklaagd door de Franse autoriteiten. Ze zou in oorlogsgebied in Syrië haar eigen kinderen hebben geïndoctrineerd en psychisch en lichamelijk hebben mishandeld.

Een van de kinderen van de 39-jarige Emilie König heeft verteld dat haar moeder hun leerde "om mensen te onthoofden en granaten te gooien". "Toen de kinderen terugkwamen naar Frankrijk dachten ze dat messen bedoeld waren om hoofden af te snijden. Ze vertelden dat ze beelden hadden gezien van kelen die werden doorgesneden", staat in de aanklacht.

De kinderen zijn een tweeling van 7 en een van 9 jaar. Ze zijn volgens de autoriteiten getraumatiseerd door hun verblijf in Syrië.

Emilie König bekeerde zich als tiener tot de islam. In november 2012, ze was toen 28, vertrok ze naar Syrië en liet haar twee kleine kinderen achter in Frankrijk. Ze sloot zich aan bij IS, trouwde met een Franse jihadist en kreeg in 2015 een zoontje en in 2017 een tweeling. Kort daarna werd zij opgepakt en opgesloten in een Koerdisch kamp.

In 2021 haalde Frankrijk haar drie kinderen op, net zoals vele andere Franse kinderen van jihadisten. In 2022 werd Köning zelf gerepatrieerd en in Frankrijk opgesloten. Ze is aangeklaagd wegens deelname aan een terroristische organisatie.

'Getuige van extreme gewelddadigheden'

Het jongetje en de tweeling kregen opvang in de Morbihan-regio in Bretagne. Daar worden ze begeleid door psychologen en psychiaters. Vorig jaar werd voor het eerst officieel bij justitie gemeld wat de kinderen vertelden. Vorige maand is een aanklacht ingediend door advocaat Jean-Guillaume Le Mintier, namens het bestuur van Morbihan dat officieel de voogdij over de kinderen heeft.

De kinderen zouden verklaard hebben het slachtoffer te zijn geweest van geweld door hun moeder en door derden. Alle drie zeiden ze video's te hebben gezien van onthoofdingen. Ze zouden getuige zijn geweest van gruweldaden.

"Emilie König heeft haar kinderen blootgesteld aan ernstige gevaren en aan de dood, door zich aan te sluiten bij IS en door kinderen te krijgen en kinderen op te voeden binnen deze terreurorganisatie", stelt Le Mintier in zijn aanklacht. "De kinderen zijn opgegroeid in onveilige kampen en zijn getuige geweest van extreme gewelddadigheden waardoor ze tot op de dag van vandaag getraumatiseerd zijn."

König is één van Frankrijks meest beruchte jihadisten. Op videobeelden is ze in Syrië te zien met een automatisch wapen. Op sociale media ronselde ze mensen om zich aan te sluiten bij IS. Ze riep mensen op om aanslagen te plegen in Frankrijk. Ze werd door zowel de CIA als de Verenigde Naties op zwarte lijsten gezet van gevaarlijkste en meestgezochte terroristen.

Landen in dubio over ophalen IS-strijders en kinderen

De advocaat van Emilie König zegt verbaasd te zijn. "Hierover staat niets in het dossier van justitie en er zijn nooit eerder van zulke beschuldigingen geuit", aldus Emmanuel Daoud. "Ik weet niet hoe deze verklaringen van de kinderen zijn verkregen. Mevrouw König heeft er juist altijd alles aan gedaan om haar kinderen te beschermen."

De aanklacht komt op een belangrijk moment omdat er in westerse landen al jaren veel debat is over de vraag of teruggekeerde IS-strijders en hun kinderen een gevaar vormen. Critici noemen hen 'wandelende tijdbommen' omdat ze voor het leven getraumatiseerd en/of geradicaliseerd zouden kunnen zijn. Dat zou ook een reden zijn om jihadisten en hun kinderen niet op te halen maar in Syrië te laten.

Anderen benadrukken juist dat het humaan is om de kinderen op te halen, omdat ze als minderjarigen niet verantwoordelijk zijn voor de keuze van hun ouders.

In Noordoost-Syrië verblijven nu nog zo'n 120 Franse kinderen van IS-strijders. Advocate Marie Dosé bezocht vorige maand een aantal van hen, samen met hun Franse opa's en oma's. "De gezondheidstoestand van de kinderen is extreem slecht. Als we ze niet terughalen zijn ze in levensgevaar", zei Dosé tegen de krant Le Monde.

De Arbeidsinspectie eist dat pakketdiensten maatregelen nemen omdat werknemers te lang en te zwaar werk moeten doen. "Personeel, meestal uitzendkrachten en vaak arbeidsmigranten, werkt onder te zware fysieke omstandigheden."

Een jaar lang deed de arbeidsinspectie onderzoek naar de werkomstandigheden in 35 depots van de zes grootste pakketdiensten. Daar zagen ze dat mensen te zwaar tillen en te veel bukken in een te hoog werktempo. "Door verkeerde werkhoudingen kan lichamelijke overbelasting en gezondheidsschade ontstaan."

De zes pakketdiensten moeten van de Arbeidsinspectie de lichamelijke overbelasting verminderen. "Dit moet al op korte termijn. Dit kan met bijvoorbeeld tilhulpmiddelen, meer personeel en vaker afwisseling van diensten", zegt Danielle Rebel van de Arbeidsinspectie.

Daarnaast wil de inspectie dat de hele sector met een totaalpakket aan structurele verbeteringen komt. Zoals een logische inrichting van het depot, waardoor er minder gesjouwd hoeft te worden met pakketten. "Ook kunnen robotisering en automatisering erbij helpen dat werknemers minder zwaar hoeven te tillen", zegt Rebel. Daarnaast moeten er duidelijke afspraken komen over maximale vulhoogte van karren, maximale gewichten van pakketten en trainingen.

Pakketbezorger DHL laat weten dat de conclusies van de Arbeidsinspectie aansluiten bij allerlei initiatieven die het bedrijf onlangs al heeft doorgevoerd om het werk fysiek minder zwaar te maken. Zoals de ontwikkeling van tilhulpmiddelen en afspraken met klanten over het maximale gewicht van een pakket. "Het onderzoek van de Arbeidsinspectie sterkt ons daarmee in onze overtuiging dat veiligheid en gezondheid van onze medewerkers altijd de hoogste prioriteit moeten hebben", zegt Ewout Blaauw van DHL.

De pakketdiensten krijgen een jaar de tijd om de verbeteringen door te voeren. "Maar wij blijven een vinger aan de pols houden, dus het is niet zo dat we ze een jaar met rust laten. We hopen dat de sector samen gaat optreden om de fysieke omstandigheden te verbeteren. En wij kunnen daarin adviseren", zegt Rebel. Na een jaar wil de Arbeidsinspectie weer nieuwe inspecties uitvoeren.

Steeds meer burgemeesters gaan voor hun Amsterdamse collega Femke Halsema staan, die gisteravond door Geert Wilders in een X-bericht het land uit werd gewenst. De PVV-leider twitterde naar aanleiding van een pro-Palestijnse demonstratie in de hoofdstad "Het land uit met dat tuig. En Halsema mag mee".

Het ging om een zogenoemde tegendemonstratie gisteren in het centrum van Amsterdam, terwijl even verderop een pro-Israël-manifestatie was waar de slachtoffers van de Hamas-aanslag een jaar geleden werden herdacht. De Amsterdamse burgemeester had de pro-Palestijnse demonstratie toegestaan, maar beëindigde die wel voortijdig vanwege "wanordelijkheden".

De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma, ook voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, noemt de tweet van Wilders "volstrekt onverantwoord". "Dit is ondermijnend voor het gezag van burgemeesters en buiten elke proportie." Ze roept het kabinet op afstand te nemen van de uitspraak.

Vrede exporteren

Paul Depla, burgemeester van Breda en voorzitter van het stedennetwerk G40, stelt dat Wilders polariseert "over de rug van een burgemeester die naar eer en geweten probeert de samenleving bij elkaar te houden".

De burgemeester van Den Haag, Jan van Zanen, stelt dat burgemeesters juist steun nodig hebben van de landelijke politiek "in deze lastige tijden". "Laten we niet conflicten importeren maar vrede exporteren." Ook het Nederlands Genootschap van Burgemeesters roept op tot steun aan burgemeesters.

Burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen noemt de tekst van de PVV-leider "volstrekt ongepast en intimiderend". Volgens Bruls moet het kabinet met "een stevige reactie" komen. Hij verwijst daarbij naar minister Judith Uitermark van Binnenlandse Zaken, die gaat over de burgemeesters.

Ingewikkelde keuzes en afwegingen

Uitermark (NSC) wilde vanochtend niet uitgebreid ingaan op de woorden van Wilders, die ze "niet verstandig" noemde. "Ik vind dat wij als politici het goede voorbeeld moeten geven", zei de minister in algemene zin.

Minister-president Schoof wilde ook niet expliciet oordelen over de woorden van de leider van de grootste coalitiepartij. "Wij steunen burgemeesters in de ingewikkelde keuzes en afwegingen die ze elke dag moeten maken. Dat geldt ook voor burgemeester Halsema", zei hij.

Halsema zelf was vandaag niet bereikbaar voor commentaar. Een woordvoerder van haar zei desgevraagd "geen zuurstof" te willen geven aan de uitspraak van Wilders. De PVV-leider zei vandaag in een toelichting op zijn tweet dat wat hem betreft een burgemeester die een tegendemonstratie toestaat op zo'n herdenkingsdag "geen knip voor de neus waard" is.

Halsema zei afgelopen weekend nog in het programma Buitenhof dat ze vindt dat zij en haar collega-burgemeesters hulp nodig hebben vanuit Den Haag "en geen tegenstand". "Wij moeten er garant voor kunnen staan dat als mensen willen demonstreren en uiting willen geven aan hun solidariteit met bijvoorbeeld Palestina, ze dat ook morgen in vrijheid kunnen doen."

Ze reageerde daarmee op VVD-leider Dilan Yesilgöz die eerder die ochtend in het programma WNL op Zondag ageerde tegen pro-Palestijnse demonstranten die juist op herdenkingsdag 7 oktober actie wilden gaan voeren.

De Amsterdamse VVD-fractie wil morgen in de gemeenteraad opheldering van Halsema waarom ze de tegendemonstratie op die plek heeft toegestaan. Pro-Palestijnse betogers probeerden onder meer Israëlische vlaggen af te pakken en ook werden er flyers verspreid waarop de terreur van 7 oktober door Hamas werd verheerlijkt, zo kwam bijvoorbeeld naar voren in een reportage van Nieuwsuur.

Ook in de Tweede Kamer ging het over antisemitisme, polarisatie en demonstraties:

China gaat tijdelijke maatregelen nemen tegen het "dumpen" van cognac en soortgelijke dranken uit de EU op de Chinese markt. Dat staat in een verklaring van het Chinese ministerie van Handel. Het is de volgende stap in het escalerende handelsconflict tussen China en de EU en komt dagen nadat er importheffingen zijn aangekondigd op Chinese elektrische auto's.

Chinese importeurs van cognac moeten vanaf vrijdag bij het invoeren van de drank uit de EU een soort waarborgsom betalen aan de Chinese douane. Het land overweegt ook om heffingen in te voeren op varkensvlees.

De Chinezen zijn in januari een onderzoek gestart naar de import van cognac. Dat deden ze nadat de EU een aantal maanden ervoor een onderzoek was gestart naar Chinese subsidies voor elektrische voertuigen.

China zei twee maanden terug nog dat het geen maatregelen zou nemen tegen de import van de drank, maar zei wel bewijs te hebben dat cognac tegen een kunstmatig laag gehouden prijs wordt verkocht.

Armagnac, grappa en cognac

Cognac en vergelijkbare dranken zijn een destillaat van wijn. Ze worden veelal naar de regio vernoemd waar ze zijn ontstaan, zoals cognac en armagnac. Een Italiaanse variant is grappa.

Na de stemming van de EU-lidstaten over het invoeren van importheffingen op Chinese elektrische auto's zeiden Franse cognacmakers al dat ze zich slachtoffer voelen in het handelsconflict. "Ons verzoek om de stemming uit te stellen en te onderhandelen over een oplossing, is genegeerd. De Franse autoriteiten hebben ons in de steek gelaten", reageerden de drankproducenten.

Verschil per merk

De Chinese importtarieven verschillen per merk, net zoals de importtarieven die de EU voor verschillende automerken invoerde. Zo moet voor cognac van Hennessy 39 procent van de invoerwaarde aan importtarieven betaald worden en voor Remy Martin 38,1 procent. De tarieven variëren tussen de 34,8 en 39 procent.

De aankondiging van Peking leidde vanochtend tot een reactie op de effectenbeurs. De eigenaar van Hennessy cognac, het Franse LVHM, zag de waarde van de aandelen met 4,3 procent dalen. Het aandeel van Martell, eigenaar van Pernod Ricard, zakte met 2,7 procent en dat van Rémy Cointreau met bijna 4,8 procent.

De aandelen van andere luxe goederen, zoals van Gucci, Hermès, Cartier en Prada daalden eveneens. Investeerders maken zich zorgen dat de verslechterende betrekkingen tussen Brussel en Peking ook andere sectoren zullen raken.