Aggregator

Nicolien van Vroonhoven staat komende verkiezingen toch niet op de kandidatenlijst van Nieuw Sociaal Contract. Ze ziet daarvan af, nu de NSC-leden haar van plaats 2 naar plaats 4 hebben gezet. De stemming van de leden ziet ze als "een duidelijk signaal".

"Het was een jaar van vechten, verlies en teleurstellingen", zegt Van Vroonhoven. "Ik begrijp dat de leden van mening zijn dat ik daar medeverantwoordelijk voor ben, al hoopte ik met de rest van de ploeg de weg omhoog weer terug te vinden."

Van Vroonhoven volgde eerder dit jaar Pieter Omtzigt op als fractievoorzitter. Daarna maakte ze na enige aarzeling bekend ook als lijsttrekker mee te willen doen aan de verkiezingen. Twee maanden later begon ze daar openlijk weer over te twijfelen.

Toch terug

Ze besloot uiteindelijk toch definitief geen lijsttrekker te worden en zelfs de Haagse politiek helemaal te verlaten. Oud-minister Eddy van Hijum nam haar rol als lijsttrekker over.

Tot ieders verrassing prijkte een paar maanden later de naam van Van Vroonhoven toch weer achter Van Hijum op de NSC-kandidatenlijst. "Om te laten zien waarom we dit zijn begonnen", zo zei Van Vroonhoven. "Het werk is nog niet af."

Maar de leden van haar partij zien dat anders. Zij zorgen er dus voor dat Van Vroonhoven, twee plekken op de lijst zakt. Het is de enige verschuiving in de lijst die de leden hebben doorgevoerd. Hanneke Boerma, die een paar maanden voor NSC staatssecretaris van Buitenlandse Handel was, trok zichzelf terug van de lijst.

Van Vroonhoven blijft wel in Kamer

Van Vroonhoven blijft wel in de Tweede Kamer. Daar krijgt ze vanaf morgen gezelschap van Van Hijum, die dan als nieuw Kamerlid wordt geïnstalleerd. De oud-minister van Sociale Zaken vervangt Diederik Boomsma, die vanwege zijn vertrek naar JA21 zijn zetel opgaf.

"Ik ben blij dat Van Vroonhoven haar werk als Kamerlid de komende weken gewoon doorzet", zegt Van Hijum. "Zij heeft onder moeilijke omstandigheden leidinggegeven aan de fractie en verdient daar alle waardering voor."

Often times, e-bikes seek to build the biggest battery with the most range. But what if you want to take a couple lunch loops on your bike and only need …read more

Het is nog niet gelukt om met 100 procent zekerheid de identiteit vast te stellen van de man die wordt verdacht van de moord op de 17-jarige Lisa en het ernstige seksuele misdrijf aan de Weesperzijde in Amsterdam. Dat meldt het Openbaar Ministerie.

Het achterhalen van de persoonsgegevens is moeilijk omdat de man niet in het bezit is van papieren. Hij verbleef in een locatie van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in Amsterdam.

Het OM zegt dat hij zelf verklaart dat hij uit Nigeria komt. Dat komt overeen met de informatie die hij in de asielprocedure gaf. Eerder had het OM gemeld dat het vermoedelijk om een 22-jarige man gaat.

Een aantal landen is "om nadere informatie" gevraagd. Daarbij wordt specifiek Nigeria genoemd.

DNA niet in databanken

Het DNA en de vingerafdrukken van de verdachte zijn ook gecontroleerd in de Nederlandse en Europese databanken. Hierin komt de verdachte niet voor, schrijft het OM.

Sinds de persconferentie van 22 augustus zijn er bij de politie 300 meldingen binnengekomen. Het OM zegt in het belang van het onderzoek nog niets te kunnen zeggen over de aard van de meldingen.

De man wordt ook verdacht van een derde incident, op 10 augustus in Amsterdam, ook op de Weesperzijde. Dat leek aanvankelijk een straatroof, maar de politie ziet het nu als een mogelijk zedendelict. Daarom vroeg de politie tijdens de persconferentie of nog meer mensen dergelijke zaken hadden meegemaakt.

De verdachte blijft nog zeker 90 dagen langer vastzitten.

Studenten gaan weer de collegebanken in en op hogescholen en universiteiten wordt vandaag de opening van het nieuwe studiejaar gevierd. Met gemengde gevoelens voor een deel van de Joodse studenten, die de afgelopen tijd te maken hadden met intimidaties en bedreigingen.

"Ze vertelden me hoe zij hun davidster afdoen, hun keppel thuislaten en zich eenzaam en buitengesloten voelen. Sommigen vertelden mij in tranen dat ze zich vreemden aan hun eigen universiteit voelen", zegt Peter-Paul Verbeek, rector magnificus van de Universiteit van Amsterdam (UvA) bij de opening van het academisch jaar.

"Dat zulke ervaringen plaatsvinden op onze universiteit, een plek die juist ruimte moet bieden voor openheid, ontmoeting en veiligheid voor álle studenten en medewerkers is buitengewoon zorgwekkend." Verbeek zegt "in te grijpen waar nodig" en roept studenten en medewerkers op het te melden als ze te maken krijgen met "bedreiging, intimidatie, discriminatie of haatdragende uitingen".

Amsterdam en Nijmegen

Cijfers over hoeveel Joodse studenten zich bedreigd voelen, zijn er niet. Volgens de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding speelt het onder meer in Amsterdam en in Nijmegen. Dit zijn ook plekken waar meerdere pro-Palestijnse demonstraties hebben plaatsgevonden.

Vorig jaar waren er meerdere pro-Palestijnse demonstraties bij universiteiten. Bij de Roeterseilandcampus van de UvA werden 140 mensen aangehouden. Tijdens en na de protesten ervoeren Joodse studenten gevoelens van onveiligheid.

Hoewel het vooral lijkt te spelen sinds de oorlog in Gaza, zeiden Joodse studenten aan de UvA en de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam daarvoor ook al een toenemend anti-Israël sentiment te ervaren.

Antisemitische teksten

Student Yoram Groen, bestuurslid bij de VU Jewish Union (VUJU), vertelt dat studenten die een evenement van de Joodse studentenvereniging bezochten, na afloop werden lastiggevallen en uitgescholden met teksten als 'er is geen plaats voor zionisten op de campus' en 'zionistische varkens'. "Als je met een keppel loopt, word je de hele dag aangesproken en wordt er 'free Palestine' naar je geroepen."

Volgens Groen heeft de universiteit geen duidelijk beleid om ervoor te zorgen dat Joodse studenten "zich weer veilig kunnen voelen op de instelling, zonder hierbij het recht op demonstratie of vrijheid van meningsuiting te beperken".

"Helaas is onze studentenvereniging de dupe, evenementen moeten zwaar beveiligd worden, daar hebben wij veel last van. Posters worden beklad met antisemitische teksten."

De VU zegt "diep geraakt" te worden door de gedeelde ervaringen, elke vorm van discriminatie en geweld te veroordelen en actie te hebben ondernomen. Bij strafbare feiten wordt aangifte gedaan en bij "uitingen die als kwetsend of aanstootgevend worden ervaren" worden mensen aangesproken.

Vertrouwenspersoon of studieadviseur

Landelijk studentenrabbijn Yanki Jacobs spreekt regelmatig Joodse studenten. Volgens hem voelen veel van hen zich onveilig, omdat men ervaart dat "Israël en iedereen die het land steunt wordt gedemoniseerd". "De meeste mensen zijn natuurlijk niet antisemitisch, maar het conflict is helaas wel naar Nederland geïmporteerd."

De rabbijn hoort van studenten dat ze wennen aan het gevoel van onveiligheid. "Er ontstaat een bepaalde nuchterheid: 'het hoort er nu eenmaal bij'. Voor een deel van onze studenten is de studententijd daardoor niet per se leuk meer. Het is drie jaar blokken, maar buiten de colleges blijven ze weg van de campus."

Jacobs adviseert de studenten eerst om binnen de instelling contact te zoeken met een vertrouwenspersoon of studieadviseur. "Als dat niet lukt neem ik contact op met de universiteit om hopelijk tot een oplossing te komen. In veel gevallen blijken problemen misverstanden die we samen kunnen oplossen, maar natuurlijk niet altijd."

Correctie

In een eerdere versie van dit artikel zei Yoram Groen dat de VUJU zelf de beveiliging van evenementen moest betalen. Dat is onjuist, de universiteit betaalt.

Ewald Engelen, de echtgenoot van Marianne Thieme -oprichter van de Partij voor de Dieren- staat op de lijst van de nieuwe dierenpartij Vrede voor Dieren (VvD). Naast Engelen staat ook de oud-voorzitter Ruud van der Velden van de Partij voor de Dieren op de kandidatenlijst van de nieuwe partij, die in wezen een afsplitsing is van de Partij voor de Dieren.

Van der Velden staat op nummer drie, hoogleraar financiële geografie Engelen op vijf. Lijsttrekker is Pascale Plusquin, jaren Statenlid in Limburg en een van de oprichters van de nieuwe partij. Marianne Thieme is niet betrokken bij de nieuwe partij en heeft ook geen ambities om weer politiek actief te worden, laat ze aan de NOS weten.

Plusquin maakte een maand geleden bekend een nieuwe partij te beginnen, samen met Jurgen Suurmeijer, tot voor kort lid van de raad van advies van de Partij voor de Dieren, en Annemarie van Gelder, eerder voorzitter van de Friese afdeling van de partij.

De oprichters vinden dat de Partij voor de Dieren de pacifistische beginselen te veel verlaten heeft door open te staan voor extra investeringen in defensie. "Bij herbewapening delven dieren altijd het onderspit", zeggen ze.

Discussie in de partij

In het verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren stond dat de partij tegen herbewapenen is, maar de fractie in de Tweede Kamer veranderde begin dit jaar van standpunt. Dat leidde tot flinke discussie in de partij, onder meer ook op het partijcongres in juni.

Leden van de partij discussieerden daar of extra bewapenen een noodzakelijke stap voor de Europese veiligheid is of een militaristische draai die niet bij de pacifistische grondslag van de partij hoort.

Volgens Ouwehand en de fractie zijn de tijden "zodanig veranderd" dat het helaas wel nodig is om te investeren in defensie. "Zonder een vrije rechtstaat kun je ook niet strijden voor klimaat en natuur", aldus Ouwehand.

'Kiezersbedrog'

De oprichters van de nieuwe VvD zien echter de basiswaarden in gevaar gekomen. "Dieren kunnen niet demonstreren of opinieartikelen schrijven. Wij moeten voor hen opkomen. En als je opkomt voor dieren en milieu kun je niet anders dan tegen herbewapening zijn" aldus Plusquin bij de oprichting tegen de NOS. Er is volgens haar dringend behoefte aan een partij die "exclusief voor dieren opkomt en zich niet laat afleiden door geopolitieke vraagstukken".

Ruud van der Velden, oud voorzitter van de Partij voor de Dieren, nu nummer drie op de lijst van de nieuwe partij: "In die geopolitieke vraagstukken staan dieren nooit centraal. De wapenwedloop wordt als enige optie tegen oorlogsdreiging gepresenteerd maar dat is het niet. Eerst worden die ellendige wapens op dieren uitgetest, daarna wordt door de oorlog hun leefklimaat vernield. Wij willen inzetten op praten en een staakt het vuren."

Thieme, oprichter van de Partij voor de Dieren, sprak in maart in een opiniestuk in Trouw van kiezersbedrog. Door het nieuwe defensie-standpunt van de partij was er geen pacifistische partij meer die ook voor dieren opkomt en waren sommige mensen in haar ogen "dakloos" geworden.

In die zin vindt ze de nieuwe partij logisch, zegt ze vandaag tegen de NOS. Maar ze ziet de VvD eerder als "aanvulling dan als afsplitsing" van de Partij voor de Dieren en hoopt dat beide partijen geen concurrenten worden maar goed kunnen samenwerken.

Al maanden wordt er gezocht naar een advocaat voor Nederlands zwaarste crimineel: Ridouan Taghi. Gisteravond verliep een deadline voor advocaten om zich te melden en morgen gaat Taghi's hoger beroep verder, maar de vraag is of dat wel echt kán. Want wie stapt er na acht voorgangers, van wie er drie zijn opgepakt, nog naar voren?

In deze podcast vertelt strafrechtadvocaat Jan Hein Kuijpers wat je als advocaat bij zo'n besluit tegen elkaar afweegt en wat het betekent om in zo'n grote zaak te stappen. Kuijpers staat twee andere verdachten in het Marengo-proces bij en was in het verleden advocaat van Willem Holleeder, nadat diens advocaat Bram Moszkowicz het werk moest neerleggen. Hij kent het wereldje en alles wat erbij komt kijken als je advocaat bent in complexe strafzaken van verdachten uit het criminele milieu. "Het is ook gewoon leuk", zegt hij.

Justitie-redacteur Remco Andringa zet uiteen wat de gevolgen van Taghi's advocatenprobleem zijn voor het hoger beroep in het Marengo-proces en welke scenario's er liggen voor als het Taghi niet lukt om een advocaat te vinden.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: IJsbrand Terpstra en Ulrike Nagel

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

De Dolle Mina's Limburg meldt dat deelnemers aan de actie 'Wij eisen de nacht op' te maken hebben gehad met seksuele intimidatie of ander ongewenst gedrag. Ze roepen deelnemers die lastig zijn gevallen op zich te melden.

In de nacht van zaterdag op zondag liepen en fietsten deelnemers door zeker negentien plaatsen. Dat deden ze om aandacht te vragen voor onveiligheid voor vrouwen op straat. De protesten verliepen niet vlekkeloos.

Zowel in Maastricht als in andere steden zijn dit weekend incidenten geweest, melden de Dolle Mina's. Daarbij waren voornamelijk mannen betrokken. "Helaas zijn er landelijk te veel verhalen en nare ervaringen gedeeld over seksuele intimidatie die plaatsvond tijdens onze rustige, maar luide actie", schrijft de Limburgse tak van de feministische beweging.

De Dolle Mina's zijn op dit moment dan ook meldingen uit hele land aan het verzamelen. Tot nu zijn er meldingen binnengekomen uit negen steden, zegt Dolle Mina Nynke van Zwol. Het gaat in ieder geval om Eindhoven, Maastricht, Leiden, Amersfoort, Zwolle, Groningen, Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.

Route aangepast

Het gaat tot nu toe om allerlei soorten meldingen. Zo werden vrouwen in Maastricht bij het protest onder meer nagefloten, bedreigd en in de billen geknepen, schrijft De Limburger. Zowel de Limburgse tak als die in Amersfoort deelden op Instagram meerdere incidenten. Daarbij melden vrouwen bespuugd en achtervolgd te zijn door mannen. In Amersfoort meldt iemand dat blikken op deelnemers werden gegooid en dat mensen werden uitgescholden.

In Leiden werd de stoet uitgejoeld en is er een ei gegooid. De organisatie in Eindhoven laat weten dat de actie grotendeels positief is verlopen, maar dat halverwege de route omgelegd moest worden. Dat gebeurde op het Stratumseind, een uitgaansgebied in het centrum.

De stoet werd begeleid door de politie, beveiliging en stewards, maar toch werd gekozen voor een andere route. Mannen riepen vrouwonvriendelijke en nare dingen, zegt de organisatie van de fietsactie, zowel tegen vrouwen als mannen. Ook werd de stoet continu tegengehouden en werd een vrouw bij haar heupen gepakt door een man. In Eindhoven liep ook de burgemeester en mannelijke wethouders mee. Zij zijn volgens de organisatie geschrokken van wat ze horen en zagen tijdens de fietstocht.

Ook hartverwarmend

Zowel verschillende lokale organisaties als actievoerders benadrukken dat de protesten ook zeker als hartverwarmend zijn ervaren. Actievoerders vertellen dat er veel mensen langs de routes hen juist aanmoedigden. Ook was er gejuich en applaus te horen. Verder waren ze erg blij met de begeleiding van onder meer de politie en handhavers van de gemeentes.

Van Zwol laat verder weten dat individuele actievoerders aangifte zullen doen. De Dolle Mina's zelf overwegen dit ook. "We zijn op dit moment aan het uitzoeken of dat kan."

Mensen die een nare ervaring willen delen, kunnen dat doen bij het meldpunt seksuele intimidatie van hun gemeente of bij Dolle Mina's zelf. Ook wordt mensen op het hart gedrukt om naar een vertrouwenspersoon te gaan en van zich te laten horen op sociale media.

Voormalig minister van Economische Zaken Robert Habeck van de Duitse Groenen heeft het parlement verlaten. Met zijn vertrek, dat hij vorige week had aangekondigd, trekt een van de bekendste Groenen zich terug uit de Duitse politiek.

Habeck werd in 2021 vicekanselier in de zogenoemde 'stoplichtcoalitie' in Duitsland, samen met de sociaal-democratische SPD en de liberale FDP. Het was voor het eerst in ruim vijftien jaar dat de Groenen weer in de regering zaten.

In die regering moest Habeck als minister van Economische Zaken en Klimaatbescherming direct na zijn aantreden een energiecrisis zien af te wenden, die dreigde na de Russische inval in Oekraïne. Hij koos daarvoor pragmatische oplossingen die binnen zijn partij controversieel zijn, zoals kerncentrales langer laten draaien langer en kolenwinning door laten gaan.

Zijn zogenoemde verwarmingswet, die onderdeel was van zijn beleid om Duitsland te verduurzamen, leidde in 2023 tot veel strijd tussen de coalitiepartijen.

Nieuwe deuren open

Bij de vervroegde landelijke verkiezingen deed Habeck een gooi naar het bondskanselierschap. Dat mislukte. Na bijna 15 procent van de stemmen in 2021 kelderen de Groenen dit keer naar 11,6 procent. Sinds het aantreden van het kabinet-Merz in mei was hij weer gewoon parlementslid.

Over zijn persoonlijke toekomst zei Habeck in een Instagram-video waarin hij zijn vertrek aankondigde: "Soms moet je deuren sluiten zodat er nieuwe kunnen openen. Ik sluit er nu een, maar ik weet zeker dat er nieuwe deuren zullen openen."

Dat zullen met name de deuren van internationale onderzoeksinstellingen worden: Habecks toekomstige dienstverbanden zijn onder meer bij het Deens Instituut voor Internationale Studies in Kopenhagen en de Universiteit van Californië in Berkeley.

Correspondent Duitsland Chiem Balduk:

"Begin dit jaar had hij nog de hoop bondskanselier te worden, nu treedt Robert Habeck terneergeslagen terug. Na de afstraffing bij de verkiezingen liggen de Groenen een beetje in de touwen. Vooral de jonge kiezer liep in groten getale weg naar Die Linke, dat voor stevig links beleid en pro-Palestijnse posities staat. In peilingen staan de partijen inmiddels op gelijke hoogte, wat een jaar geleden nog ondenkbaar was.

Habeck stond juist voor de meer realistische stroming. Hij bracht de partij naar het midden en naar het centrum van de macht. Als minister nam hij maatregelen die in zijn ogen nodig waren maar tegen de groene idealen in gingen. Dat heeft hem veel krediet gekost.

Een nieuwe, aansprekende leider ontbreekt nog. Daarmee ligt de vraag open of de Groenen verder gaan als constructieve middenpartij of juist weer wat idealistischer en linkser worden. In Habecks afscheidsinterviews zagen we hem minder hoffelijk dan we hem kennen: de CDU-Bondsdagvoorzitter werd ongeschikt genoemd, CSU-leider Söder een 'worstvreetfetisjist'. Misschien zien we daar een nieuwe stijl: een tikkie feller en populistischer, en daarmee zichtbaarder."

Hulpmedewerkers zoeken in de Afghaanse provincie Kunar nog altijd naar slachtoffers onder de ingestorte gebouwen. Volgens het Taliban-regime zijn er zeker 812 doden en 2800 gewonden gevallen. Internationale hulp komt moeilijk op gang, zegt de VN.

De VN-missie in Afghanistan spreekt van een verschrikkelijke ramp. Honderden mensen zouden nog vastzitten onder het puin. "Kinderen liggen onder het puin, ouderen liggen onder het puin", zegt een van de dorpelingen tegen persbureau Reuters. "We hebben hulp nodig. Er is niemand die ons kan komen helpen de doden te bergen."

De VN zegt dat de uitrol van hulp wordt bemoeilijkt door Amerikaanse bezuinigingen op humanitaire hulp. Zo zijn klinieken gesloten en zijn er minder helikopters.

"De daadwerkelijke levering van hulp is getroffen door de bezuinigingen, maar ook het aantal mensen die we ter plaatste hebben is veel minder dan zes maanden geleden", zegt Kate Carey van het VN Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken in Afghanistan.

Hulpmedewerkers vervoeren slachtoffers met een helikopter naar ziekenhuizen:

Het Taliban-regime doet een beroep op de internationale gemeenschap om hulp te geven. "We hebben het nodig, want heel veel mensen zijn omgekomen of hebben hun huis verloren", zegt een woordvoerder. Het Rode Kruis laat weten dat de zusterorganisatie Rode Halve Maan in kaart brengt hoeveel en welke hulp er nodig is.

Save the Children stuurt medische teams naar de zwaarst getroffen districten in de provincie Kunar. "Medische noodhulp, watertransport, voedsel, spullen voor onderdak en kinderbescherming zullen prioriteit moeten krijgen", aldus de organisatie.

Ook Artsen zonder Grenzen heeft contact met de lokale autoriteiten om te horen wat er aan medische hulp nodig is.

De internationale persbureaus hebben nog bijna geen beeld uit het zwaarst getroffen gebied, de provincie Kunar. Daar lag het epicentrum van de beving van 23.47 uur plaatselijke tijd gisteravond met kracht 6. Het regime zei eerder vandaag dat daar 610 doden zijn geteld. In het veel dichter bevolkte Nangarhar, met de stad Jalalabad, waren dat er 12.

Moeilijk toegankelijk

Kunar is ook onder normale omstandigheden moeilijk toegankelijk. Door de beving zijn wegen geblokkeerd geraakt waardoor reddingsteams de afgelegen dorpjes, met huisjes gebouwd van hout en leem, nog moeilijk kunnen bereiken.

Door de beving zijn zeker drie dorpen zijn volledig verwoest. "Het aantal slachtoffers loopt waarschijnlijk op als we toegang tot afgelegen gebieden krijgen", zei een woordvoerder van het ministerie van Gezondheid tegen het Afghaanse Ariana News.

De beving werd gevolgd door meerdere naschokken, waaronder twee met een kracht van 5,2.

Het epicentrum van de aardbeving lag ten oosten van de hoofdstad Kabul:

Vaker bevingen

Afghanistan ligt in het gebied waar de Indische en Euroaziatische aardplaten op elkaar botsen. Daardoor doen zich vaak aardbevingen voor.

Twee jaar geleden werd de westelijke provincie Herat in een week tijd door drie zware bevingen getroffen, waarbij zo'n 2500 mensen zouden zijn omgekomen.

In 2022 werd het oosten van Afghanistan ook al door een aardbeving getroffen. Toen kwamen er 1000 mensen om.

Daling hulpgelden

De beving in 2022 kwam op een moment dat de hulp aan Afghanistan al fors was gedaald: van 32,5 miljard euro naar 654 miljoen euro. Dat werd mede-ingegeven door de stelselmatige onderdrukking van vrouwen door de Taliban en de beperkingen die het regime aan hulpverleners oplegde.

De radicaal-islamitische beweging was in augustus 2021 aan de macht gekomen. Hulporganisaties die vrouwen in dienst hielden, raakten hun vergunning kwijt.

Het vliegtuig van Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft gisteren boven Bulgarije te maken gehad met een langdurige storing van het gps-systeem. Daardoor moest de piloot het toestel uiteindelijk neerzetten zonder hulp van elektronische navigatie, via fysieke kaarten.

Von der Leyen landde uiteindelijk veilig in de Bulgaarse stad Plovdiv:

Een woordvoerder van de Europese Commissie zegt op basis van informatie van de Bulgaarse autoriteiten dat Rusland mogelijk achter het verstoren van het systeem zit. Rusland wordt vaker beschuldigd van 'gps-jamming', waarmee de gps-signalen van satellieten in een bepaald gebied worden verstoord met een stoorzender.

De krant Financial Times meldde vanochtend als eerste het 'jammen' van Von der Leyens vliegtuig. Kort daarna bevestigde de woordvoerder van de Europese Commissie het nieuws. Von der Leyen is bezig aan een vierdaagse rondreis langs EU-landen die grenzen aan Rusland en Belarus. Die reis wordt niet afgebroken, aldus de woordvoerder.

Gevaarlijke situaties

Er werd de laatste tijd door verkeersvliegers vaker melding gemaakt van storingen en gps-spoofing, het opzettelijk overstemmen van het gps-signaal met een valse plaatsbepaling. Waar het eerder maar een handvol keren gebeurde, waren er in 2024 maar liefst 150 meldingen, met name in het Midden-Oosten.

Luchtvaartautoriteiten zeggen dat het vaak gaat om valse signalen die strijdende partijen uitzenden om vijandelijke drones en gevechtsvliegtuigen in de war te brengen. Dergelijke praktijken kunnen echter gevaarlijke situaties opleveren voor de burgerluchtvaart, doordat vluchten ongemerkt uit koers kunnen raken.

To say that neutrinos aren’t the easiest particles to study would be a bit of an understatement. Outside of dark matter, there’s not much in particle physics that is as …read more

De Natuurbrug Zandpoort kan voor het eerst sinds de oplevering in 2013 volledig open. De brug moest de Amsterdamse Waterleidingduinen en Nationaal Park Zuid-Kennemerland bij Zandvoort verbinden, maar werd kort na de bouw afgesloten met een hek om damherten tegen te houden. Dat hek gaat waarschijnlijk dit jaar nog weg.

De herten verplaatsten zich van het ene duingebied naar het andere en plantten zich daarom in rap tempo voort in beide gebieden. De hertenpopulatie bleef maar groeien. Met name Zandvoort had daar veel last van. In beide natuurgebieden werden de afgelopen tien jaar - ondanks protesten - ruim 16.000 herten afgeschoten.

Honderden

Het hek bij de ecobrug bleek effectief in het tegenhouden van herten. Vanwege het jarenlange afschot zijn inmiddels nog enkele honderden herten over. Dat kleine aantal vormt geen bedreiging meer voor de natuur en bollenvelden in Zandvoort.

"Waarschijnlijk gaat het hek voor het einde van het jaar weg. Camera's en boswachters houden daarna wel goed in de gaten hoeveel herten naar welke kant oversteken. We willen natuurlijk niet dat er weer schade ontstaat in bepaalde gebieden", legt een woordvoerder van beheerder Waternet uit bij de regionale omroep NH.

Geen rechtszaak

Vorig jaar dreigde de stichting Animal Rights met een rechtszaak als het hek niet snel zou verdwijnen. "Een natuurgebied verandert door dit soort hekken in een afgesloten safaripark, een schiettent. Dat kan niet de bedoeling zijn", zei Erwin Vermeulen, juridisch adviseur bij Animal Rights toen.

Vermeulen is blij dat het hek verdwijnt en er geen rechtszaak komt. Afschot van herten gaat echter de komende winters door. "We blijven beheren, maar dan gaat het om kleinere aantallen", legt de woordvoerder van Waternet uit.

(Telecompaper) South Korea's financial institutions are ramping up preventive measures against voice phishing after the government moved to require financial...

De Nederlandse, Ierse en Britse weerdiensten hebben de stormnamen voor het aankomende seizoen bekendgemaakt. Uit die lijst wordt onder meer duidelijk dat de eerste storm van het seizoen de naam Amy krijgt en dat astronaut Wubbo Ockels (1946-2014) wordt geëerd met een stormnaam.

De Ierse en Britse weerdiensten geven sinds 2015 namen aan stormen. In 2019 sloot het KNMI zich hierbij aan. Een reden om de stormen namen te geven, is "om het bewustzijn van gevaarlijk weer te vergroten", zegt het KNMI. "Door herkenbaarheid hopen we zoveel mogelijk mensen te bereiken met onze waarschuwing voordat het weer toeslaat."

De Q, U, X, Y en Z worden niet gebruikt in de lijst, omdat er internationaal te weinig namen met die beginletters bestaan. Verder is een van de eisen dat de stormnamen in alle landen makkelijk uit te spreken zijn.

Bezoekers open dag bedachten namen

Nederland heeft voor dit seizoen 7 van de 21 namen aangeleverd: Chandra, Eddie, Hannah, Janna, Lilith, Nico en Wubbo. De laatste naam refereert dus aan Wubbo Ockels, de astronaut die in 1985 als eerste Nederlander de ruimte inging: hij bracht zeven dagen door aan boord van het ruimteveer Challenger. Ockels overleed in 2014.

Het KNMI vroeg om input voor de namen op de open dag van het instituut, in oktober vorig jaar. Zo tipte een bezoeker de naam Chandra, de hindoegod van de maan. Nico refereert aan de kleinzoon van een voormalig KNMI-medewerker die tussen de jaren 50 en 70 op het weerschip Cumulus werkte. Hannah is de naam van een meisje dat stormen interessant vindt.

Lijst met stormnamen 2025/2026:

Amy, Bram, Chandra, Dave, Eddie, Fionnuala, Gerard, Hannah, Isla, Janna, Kasia, Lilith, Marty, Nico, Oscar, Patrick, Ruby, Stevie, Tadhg, Violet, Wubbo

Zal ik het volgende doelwit zijn? Dat is wat Palestijnse journalisten in Gaza zich afvragen als een van hun collega's is gedood door een Israëlische aanval. Verslaggevers leven met de angst dat zij het volgende slachtoffer kunnen zijn door de beelden en verhalen die ze over het genocidale geweld naar buiten brengen. Toch blijven ze doorgaan met hun werk.

In de recente geschiedenis was een oorlog nooit eerder zo dodelijk in zo'n korte tijd. De Verenigde Naties documenteerden 247 gedode journalisten, het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) heeft 197 journalisten geïdentificeerd. Een deel is gedood toen bijvoorbeeld hun huis werd gebombardeerd, anderen werden doelbewust vermoord door het leger terwijl ze aan het werk waren.

Het gaat onder meer om verslaggevers, cameramensen en schrijvers. Een van de laatste namen is die van de 33-jarige fotojournalist Mariam Abu Daqqa. Ze wist dat de kans groot was dat ze aangevallen zou worden. "Op een dag zal deze camera uit mijn handen vallen tijdens deze oorlog", zei ze tegen een collega van Independent Arabia. "Maar maak je om mij geen zorgen. Zet onze missie voort, stop niet."

Ze werd vorige week gedood bij een aanval op het Nasser-ziekenhuis, samen met 22 anderen, onder wie vijf journalisten en vier reddingswerkers. Na een raketaanval snelden zij naar het ziekenhuis om gewonden te helpen en de schade vast te leggen. Kort daarna vuurde Israël nog een raket af, een zogeheten double tap-aanval. Een beruchte tactiek om nog meer slachtoffers te maken. De aanval werd live op televisie uitgezonden.

Israël noemde de aanval een "tragisch ongeluk". Later zei het leger dat Hamas zich schuil zou houden in het ziekenhuis, een argument dat het leger vaak gebruikt bij aanvallen op burgerdoelen, maar zonder bewijs te leveren. De BBC en The New York Times trekken de verklaring van Israël in twijfel na analyse van beelden. Journalisten en hulpverleners zijn onder het internationaal recht beschermd, maar in Gaza lijken die regels niet te gelden.

Palestijnse journalisten zijn samen met hulpverleners en burgers op sociale media de enigen die informatie over de dagelijkse realiteit in Gaza naar buiten kunnen brengen. Israël houdt Gaza zoveel mogelijk geïsoleerd van de buitenwereld en laat geen internationale media naar binnen om verslag te doen.

Dat er zo veel journalisten zijn gedood, wijst erop dat Israël niet wil dat er getuigenissen naar buiten komen, stellen organisaties. "Door het tempo waarin journalisten in Gaza worden vermoord door het Israëlische leger, zal er binnenkort niemand over zijn om ons te informeren", stelt Reporters Without Borders (RSF). De organisatie noemt het Israëlische optreden een poging om de informatievoorziening te "elimineren".

Actiedag

Meer dan 250 media wereldwijd gaan maandag gedeeltelijk op zwart om aandacht te vragen voor de vele journalisten die zijn gedood in Gaza. De campagne is georganiseerd door RSF, dat een einde eist "aan de straffeloosheid van Israëlische misdaden", de evacuatie van Palestijnse journalisten verlangt en vrije toegang voor internationale media. Onder meer The Independent in het Verenigd Koninkrijk, Der Freitag in Duitsland en Mediapart in Frankrijk doen mee. Andere media, zoals de NOS, besteden vandaag extra aandacht aan het lot van journalisten in Gaza.

Dat is ook hoe journalisten in Gaza het zien. "We zijn niet zomaar lokale journalisten, maar documenteren de aanhoudende misdaden", vertelt Sally Thabit vanuit het zwaar belegerde Gaza-Stad tegen de NOS, waar ze met haar drie dochters woont. Bijna twee jaar lang doet ze verslag voor Al-Kofiya, een Palestijnse tv-zender, van de dodelijke aanvallen, verwoesting en uithongering in het gebied.

Net als alle andere inwoners van Gaza slaan journalisten op de vlucht voor bombardementen en slapen met hun familie in overvolle tentenkampen. "Palestijnse journalisten verslaan dit niet alleen, maar doorleven het ook zelf iedere dag", zei Hind Khoudary, verslaggever van Al Jazeera, met tranen in haar ogen na de moord op haar collega-journalisten in het Nasser-ziekenhuis.

Verslaggevers moeten vaak naar ziekenhuizen toe om daar internet te krijgen en hun materiaal te versturen, terwijl de stroom vaak uitvalt. Vervoer is er amper en brandstof is inmiddels onbetaalbaar. Voedsel is bijna niet te krijgen omdat Israël nog steeds veel te weinig eten binnenlaat en geld opnemen om wat te kopen kan alleen tegen een hoge commissie.

Honger

Door de uithongering kunnen journalisten nog amper op hun benen staan, en niet iedereen kan het werk volhouden. Zo plaatse fotograaf Bashar Taleb, die onder meer voor het Franse persbureau AFP werkt, vorige maand op Facebook dat hij door de honger geen kracht meer had om verslag te doen. Sally Thabit viel een paar weken geleden flauw voor de camera, en werd opgenomen in het Shifa-ziekenhuis om aan te sterken.

Inmiddels staat Thabit weer dagelijks voor de camera, in de hoop dat de beelden die zij uitzendt impact maken op de buitenwereld. "Van binnen zijn we uitgeput, uitgehongerd en leeggezogen", vertelt ze. "Journalisten en hulpverleners zouden beschermd moeten zijn. Maar net als alle burgers in Gaza, achtervolgt de dood ons overal."

Gazaanse journalisten filmen ook voor de NOS

Nog los van het menselijke leed, zijn de aanvallen op journalisten problematisch voor de manier waarop de rest van de wereld op de hoogte kan blijven van de situatie in Gaza. Toch zie je in journalistieke media nog altijd beelden die zijn gemaakt door professionele cameramensen, ook bij de NOS. Hoe we er samen met Palestijnse collega's nog steeds in slagen om verslag te doen van de oorlog, legt de hoofdredactie van NOS Nieuws in dit artikel nader uit.

Woonwinkels Leen Bakker en Kwantum kampen met financiële problemen. Dat bevestigt de leidinggevende die is ingezet om de woonketens te redden.

Kwantum zou op het punt staan om verkocht te worden, bericht het FD. Homefashion Group is eigenaar van de twee woonketens. Het bedrijf wil geen commentaar geven op de berichtgeving van de krant.

Kwantum en Leen Bakker verkopen interieur- en badkamerinrichting en vloeren aan consumenten. Opgeteld tellen de ketens zo'n 300 winkels en 2600 medewerkers in Nederland en België. Vorige week werd al bekend dat de 44 Leen Bakker-winkels in België in de verkoop gaan.

Kijken naar alle opties

Sinds dit voorjaar probeert Rob Schuyt de woonketens te redden. Ook hij wil geen nader commentaar geven op de berichtgeving in het FD.

"Net zoals veel andere winkels verkeren Leen Bakker en Kwantum in een lastige financiële positie", zegt Schuyt, die bekendstaat als bedrijvendokter. Samen met Homefashion Group kijkt hij naar "alle opties" om de bedrijven weer gezond te maken. "We moeten aan alle knoppen draaien: kosten, omzet en financiering, om zeker te zijn dat de bedrijven financieel gezond worden."

Of dit verkoop van winkels en ontslagen betekent, wil Schuyt nog niet zeggen. Het is ook onduidelijk wanneer er meer bekend wordt over de toekomst van Leen Bakker, Kwantum en hun medewerkers. Schuyt: "Niemand vindt het prettig om lang in deze situatie te verkeren, specifieker dan dat kan ik het op dit moment niet maken."

Door aanhoudende droogte in Noord-Irak hebben archeologen veertig oude graven ontdekt. Het waterpeil van een stuwmeer bij Mosul is dusdanig gedaald dat de graven konden worden blootgelegd.

Geschat wordt dat de graven zo'n 2300 jaar oud zijn en uit de hellenistische periode komen. Een team van archeologen doet onderzoek in het gebied sinds 2023. Ze konden alleen op de locatie werken toen het waterpeil dit jaar zakte, zegt Bekas Brefkany, die leiding geeft aan het onderzoek.

Archeologen hebben de afgelopen jaren in hetzelfde gebied ruïnes ontdekt die dateren van duizenden jaren geleden. Door de droogte die Irak al vijf jaar op rij teistert, kan er nu nog meer onderzoek worden gedaan.

"De droogtes hebben een grote impact op veel zaken, zoals de landbouw en het opwekken van elektriciteit. Maar het stelt ons archeologen in staat om opgravingswerk te doen," zei Brefkany tegen verschillende media.

Zijn team is nog bezig met het opgraven van de graven. Daarna worden ze naar een lokaal museum gebracht voor verder onderzoek en behoud.

Irak is bijzonder kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. De regio waar het land zich bevindt, kampt met stijgende temperaturen, chronisch watertekort en jaarlijkse droogtes. Dit jaar is een van droogste jaren in bijna honderd jaar. Hierdoor zitten de waterreserves op nog maar 8 procent van hun volledige capaciteit, melden lokale autoriteiten.

Ook heeft Irak te maken met dammen die stroomopwaarts in buurlanden Iran en Turkije zijn gebouwd. Hierdoor zijn de waterstanden van de rivieren Tigris en Eufraat, die Irak van oudsher van water voorzien, drastisch verlaagd.

In de Belgische badplaats Heist is een aangespoelde dwergvinvis gered. Het dier van 6 meter lang en een paar duizend kilo spoelde gisteren aan en zwemt na meerdere reddingspogingen weer veilig in zee.

"Het is redelijk uniek dat het lukt om zo'n dier op het strand te laten overleven", zegt Kelle Moreau van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) tegen de VRT. "In 30 jaar tijd hebben we dit nooit meegemaakt. De redders, politie en stadsdiensten hebben fantastisch werk geleverd. Het zit er nu op. Nu is het wachten op verder nieuws. Of beter gezegd: op geen nieuws."

Dit zijn beelden van de redding op het strand:

Het lukte om de dwergvinvis twee keer terug de zee in te krijgen, maar het dier spoelde steeds opnieuw aan. Na de derde reddingspoging was het gisteravond dan ook spannend of het dier vanochtend nog werd gespot. Dat is niet gebeurd, zegt de KBIN.

Bulldozer

"Het dier is droog komen te liggen op het strand", zegt Moreau tegen de Vlaamse omroep. "De redders konden het nat houden. Ze groeven een soort zwembad waar het dier in kon blijven liggen. Ze legden er handdoeken op en goten er emmers water over."

Vervolgens groef een bulldozer een geul, zodat het dier makkelijker terug naar zee kon zwemmen. Daarna werd een plastic zeil onder de dwergvinvis gelegd en begeleidden ongeveer vijftien mensen hem richting het water.

Het dier was volgens een dierenarts verder gezond, zegt Moreau. De hoop is dat het alleen de weg kwijt was.

FNV'ers Tuur Elzinga en Zakaria Boufangacha kunnen zich niet meer kandidaat stellen voor het FNV-voorzitterschap. Dat heeft de tijdelijke raad van toezicht van de grootste vakbond van Nederland besloten.

"Daar waar het collectief tekortschiet, is het van groot belang dat de organisatie met een schone lei vooruit kan", schrijft de toezichthouder. Daarom kunnen de kandidaten voor het nieuwe bestuur die in de afgelopen periode al in het bestuur zaten niet meer meedoen. Dat geldt dus ook voor het voorzitterschap.

De toezichthouder heeft er geen vertrouwen in dat deze kandidaten de langlopende, interne conflicten kunnen beslechten: "Ondanks vele pogingen is men er niet in geslaagd om de onderlinge geschillen op een professionele manier op te lossen." De angst is dat de FNV hierdoor aan geloofwaardigheid verliest als vakbond.

Excuses

De tijdelijke toezichthouders Lodewijk Asscher (oud-politicus) en Ton Heerts (oud-FNV-voorzitter) werden een paar maanden geleden aangesteld om de crisis binnen de FNV te bezweren. In een brief aan het FNV-personeel, in handen van de NOS, zeggen zij niet op zoek te zijn naar schuldigen, maar "patronen en oorzaken".

Tuur Elzinga, die de afgelopen vier jaar voorzitter was en opnieuw een gooi wilde doen naar het voorzitterschap, laat weten het besluit te betreuren: "Ik vind het jammer dat ik die kans niet krijg." Hij zegt trots te zijn op wat hij heeft bereikt. De beslissing van de raad van toezicht zal hij niet aanvechten.

Gisteravond gaf Zakaria Boufangacha al aan dat hij uit de race stapt voor het voorzitterschap van de grootste vakbond van Nederland. Hij gaf aan hier geen "kracht en energie" meer voor te hebben. Boufangacha wil zich richten op zijn eigen herstel en zijn gezin.

De stap terug volgt op excuses van de toezichthouders afgelopen weekend. Die excuses gaan over beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag aan Boufangacha's adres. Die bleken al snel vals te zijn en uit onderzoek bleek dat er binnen de FNV te weinig aan werd gedaan om die beschuldigingen weg te nemen.

Onveilige sfeer

De valse beschuldigingen vertroebelden de verkiezingen voor een nieuw bestuur en een nieuwe voorzitter. Daarnaast bracht dit een felle interne discussie op gang over de cultuur en de organisatie van de vakbond. Meerdere onderzoeken kwamen tot de conclusie dat er sprake is van een onveilige sfeer en een harde cultuur. Ook werd geconcludeerd dat verschillende afdelingen binnen de FNV niet goed met elkaar samenwerkten.

Asscher en Heerts, die dus zijn aangesteld na de affaire-Boufangacha, hebben nu de taak om nieuwe verkiezingen in goede banen te leiden. Ook moeten zij werk maken van een betere organisatie en een veilige werksfeer. Het bestuur was al vervangen door een interim-bestuur. Daar zat nog wel bestuurslid Petra Bolster in, maar ook zij moet nu plaatsmaken.

Bij een pizzeria in Amsterdam is vannacht een explosief afgegaan. Het is de tweede keer in enkele dagen tijd dat in dezelfde straat een explosief schade veroorzaakte bij een pizzarestaurant, schrijft AT5. Het gaat om twee verschillende filialen van dezelfde keten.

De explosie was vannacht rond 01.30 uur in de Plantage Kerklaan, vlak bij Artis. Het explosief veroorzaakte een kleine brand die snel onder controle was. Niemand raakte gewond.

De deur van het afhaalrestaurant raakte beschadigd. Ook is binnen sprake van brand- en rookschade.

Ramen eruit

Donderdagnacht ging een explosief af in het filiaal drie panden verderop. Die knal veroorzaakte meer schade. Ramen werden uit het pand geblazen en de gevel waren zwartgeblakerd door brand. De politie heeft nog niemand aangehouden maar is op zoek naar een man van rond de 20 jaar op een zwarte crossmotor of een elektrische fiets.

Waarom de twee filialen van De Pizzabakkers doelwit waren, is nog onduidelijk.