Vervuiling over de grens legt inname Maaswater in Limburg stil
Waterleidingmaatschappij Limburg (WML) wint geen water meer uit de Maas. Het water is zodanig vervuild met een bestrijdingsmiddel uit de tuinbouw dat het niet als drinkwater kan worden gebruikt.
De inname van het water ligt inmiddels ruim vier weken stil, laat Joyce Nelissen van de waterleidingmaatschappij weten bij L1 Nieuws. De drinkwatervoorziening loopt geen gevaar, omdat er nu (diep) grondwater wordt gebruikt.
Het is niet de eerste keer dat WML de inname van drinkwater uit de Maas stillegt wegens vervuiling. In 2022 gebeurde dat zelfs twee keer langdurig. En net als toen is vervuiling over de grens de oorzaak.
Dit keer gaat het om het middel propamocarb, een bestrijdingsmiddel tegen schimmel dat veel in de tuinbouw wordt gebruikt.
Bij LuikDe vervuiling werd aanvankelijk vastgesteld bij metingen op het punt waar de Maas vanuit België Nederland binnen stroomt. Vervolgens deed hydroloog Peter van Diepenbeek zeven metingen in de buurt van Luik.
"Onze verwachting is dat de lozing daar tussen sluis Flemalle en Outremeuse moet hebben plaatsgevonden", concludeert hij. Beide punten liggen net iets ten zuidwesten van het centrum van Luik.
"Deze situatie onderstreept het belang van betere bescherming van onze drinkwaterbronnen", zegt Nelissen van WML. "De kwaliteit van die bronnen staat steeds meer onder druk. Het vraagt grote inspanningen en investeringen om drinkwater van hoge kwaliteit te blijven leveren. Soms is het water zelfs tijdelijk onbruikbaar, zoals nu met de Maas."
Droge zomerDe vervuiling is al ruim een maand een probleem. "Normaal gesproken zou zo'n vervuiling met propamocarb binnen een aantal dagen verdwijnen. Het verdunt en verdwijnt stroomafwaarts", aldus hydroloog Van Diepenbeek. "Door de droge zomer staat er nu weinig water in de Maas, waardoor de stroomsnelheid extreem laag is.
Normaal gesproken stroomt er 100 tot 150 kubieke meter water per seconde door de Maas, bij de overstromingen zelfs 3300 kuub per seconde. Nu is dat nog maar 8 kubieke meter per seconde. "Daardoor blijft de vervuiling hangen."
"Door de klimaatverandering moeten we er rekening mee houden dat dit scenario vaker voorkomt", zegt de hydroloog. "Daar moeten we bij toekomstige lozingsvergunningen veel beter rekening mee gaan houden."
BronbeschermingDat is mede de reden dat WML samen met de koepel van drinkwaterbedrijven RIWA Maas (opnieuw) pleit voor betere internationale afspraken over bronbescherming.
Zelfs een overzicht van wat er langs de Maas gebeurt in Frankrijk en België ontbreekt tot nu toe. "Wat mij nogal verbaast, is dat er geen overzicht is met alle bedrijven die zowel direct als indirect via de riolering afvalwater lozen", zei directeur Maarten van der Ploeg van RIWA Mass vorig jaar september. "Zonder zo'n overzicht weet je dus eigenlijk ook niet precies wat er gebeurt."
Ondanks het wegvallen van de Maas als waterbron, blijft de drinkwatervoorziening op peil. WML haalt ongeveer een kwart van het water dat bestemd is voor drinkwater uit oppervlaktewater, de rest komt uit grondwater. Voor nu kan WML nog even gebruikmaken van Maaswater dat voor de vervuiling is opgeslagen in speciale bekkens.