Aggregator

President Trump heeft miljardair Elon Musk gevraagd hulporganisatie USAID grondig te reorganiseren en kleiner te maken. Musk vergeleek dat op X met het "door de shredder halen" van het belangrijkste federale agentschap voor buitenlandse hulp, goed voor zo'n 40 procent van de humanitaire hulp wereldwijd.

"Dit is geen appel met een worm erin, het is gewoon een bol wormen. We moeten er helemaal van af, het is niet meer te redden", oordeelde Musk. "We trekken de stekker eruit."

Gevraagd naar de voorstellen van Musk zei Trump dat USAID door "radicale gekken" geleid wordt. "Die gaan we eerst verwijderen en dan nemen we een besluit." Het Witte Huis suggereerde dat USAID meer geïntegreerd kan worden in het ministerie van Buitenlandse Zaken, "om het efficiënter te maken en te verzekeren dat de agenda van de president wordt gevolgd".

Trump reageerde maar kort op de woorden van Musk:

Concrete stappen zijn er al genomen. De VS bevriest drie maanden lang miljarden aan buitenlandse hulp. Topfunctionarissen die niet met Musk wilden samenwerken, moesten vertrekken. Het USAID-hoofdkantoor werd afgegrendeld met politietape, de website ging offline en honderden medewerkers kunnen ineens niet meer inloggen. Buitenlandminister Rubio is aangesteld als voorlopig hoofd.

Het heeft nu al wereldwijd gevolgen, zegt Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan de Erasmus Universiteit. "In Ethiopië is het gezondheidszorgsysteem in één keer gesloten, in Myanmar staan tuberculosepatiënten op straat, in Sudan is er geen voedsel voor 800.000 mensen die een keer per dag soep kregen. Dit is een ramp van ongekende proporties."

Visitekaartje van de VS

USAID werd in 1961 opgericht door president Kennedy om Amerikaanse hulp in het buitenland te stroomlijnen. Hij meende dat de VS "als rijk volk in een wereld vol armen" de morele verplichting had andere landen te helpen. Het hulpprogramma creëerde bovendien nieuwe afzetmarkten en schiep goodwill voor de VS tijdens de Koude Oorlog.

"USAID is eigenlijk het visitekaartje voor de VS wereldwijd", vat Hilhorst het samen. "Door hulp ben je ook in gesprek met landen en kun je aan diplomatie werken. Hulp is dus eigenlijk ook een investering in vrede."

De VS groeide zo uit tot de grootste speler in internationale hulpverlening. USAID had in 2023 een budget van 44 miljard dollar en was actief in 158 landen. In de loop der jaren ging er bijvoorbeeld geld naar malarianetten in Ethiopië, voedselhulp in Zimbabwe, mijnen ruimen in Vietnam, aardbevingsslachtoffers op Haïti, wederopbouw in Oekraïne en covid-testen voor Honduras.

Opeenvolgende Amerikaanse presidenten prezen het werk dat werd verricht. Ronald Reagan zorgde ervoor dat het budget anderhalf keer zo groot werd en George W. Bush noemde het werk essentieel voor het Amerikaanse buitenlandbeleid. "Door banen te scheppen, markten te creëren, de volksgezondheid te verbeteren en de democratie te helpen groeien wordt de wereld beter en het Amerikaanse volk veiliger."

President Trump heeft er niet over uitgeweid wat zijn probleem is met USAID. Musk daarentegen twitterde vandaag voortdurend onbewezen beschuldigingen over USAID, zoals dat er veel geld aan de strijkstok zou blijven hangen en er geld zou zijn gegaan naar een Chinees laboratorium dat de bron zou zijn geweest van de covid-pandemie. "USAID is een criminele bende", luidde zijn conclusie. "Eén grote zwendel."

"Hoe weet hij dit? Hij is autofabrikant en zou ineens weten dat de humanitaire hulp niet efficiënt is? Dat gaat er bij mij niet in", reageert Hilhorst. "Het is zonder meer waar dat er efficiëntieslagen gemaakt kunnen worden. Maar wat weet Musk daarvan? Waar is zijn bewijs? Ik hoor hem geen rapporten noemen."

Het argument dat de miljarden voor ontwikkelingssamenwerking ook goed besteed kunnen worden aan het oplossen van binnenlandse misstanden, America first, noemt ze kortzichtig. "De wereld stopt niet bij je eigen grenzen. Behalve dat het gaat om solidariteit, vertaalt investeren in vrede en veiligheid in de rest van de wereld zich ook naar vrede en veiligheid in eigen land."

Hilhorst waarschuwt dat zo'n abrupte verstoring van de wereldorde Amerika's rivalen juist in de kaart speelt. "Dat geeft zoveel chaos in de internationale verhoudingen dat het de vraag is of de VS ermee geholpen is. Het geeft ook een vrijbrief aan China om betere banden te krijgen met landen waar de VS nu nog een goede relatie mee heeft."

Large language models (LLMs) are wholly dependent on the quality of the input data with which these models are trained. While suggestions that people eat rocks are funny to you …read more

Bevolkingsonderzoek bij mannen kan helpen om prostaatkanker in een vroeg stadium op te sporen, zeggen experts. Daardoor kunnen uitzaaiingen en sterfgevallen worden voorkomen. Uroloog Pim van Leeuwen van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis in Amsterdam pleit voor een onderzoek op maat voor mannen die het grootste risico lopen op de ziekte.

Uit cijfers van het Integraal Kankercentrum Nederland bleek dat vorig jaar opnieuw meer mensen de diagnose kanker kregen. Bij vrouwen werd borstkanker het vaakst gediagnosticeerd, bij mannen was dat prostaatkanker. Dit type kanker werd bijna net zo vaak vastgesteld als borstkanker.

'Geen houdbare situatie'

Van Leeuwen kijkt niet op van de uitkomsten van het onderzoek. Hij vindt het zorgelijk dat steeds meer mensen op latere leeftijd een diagnose krijgen en daardoor steeds meer mensen komen te overlijden.

"We moeten daarom in actie komen, want het is geen houdbare situatie meer qua zorgbelasting en de toenemende kosten van medicijnen." Hij pleit er daarom voor om in een eerder stadium de ziekte op te sporen. Van Leeuwen: "We kunnen op een gestructureerde manier de mensen die het hoogste risico op prostaatkanker hebben identificeren. Als we deze mannen op tijd een passend screeningsprogramma aanbieden, kunnen we een heel aantal uitzaaiingen en sterfgevallen terugdringen."

Vergrijzing en bewustzijn

Een van de oorzaken dat steeds meer mannen de diagnose krijgen, is de vergrijzing. De stijging komt ook doordat er meer bewustzijn is gecreëerd over de ziekte. "Steeds meer mensen laten zich in een vroeg stadium testen op prostaatkanker." Desondanks vindt de uroloog dat het nog niet vroeg en gestructureerd genoeg gebeurt.

Dat er nog geen bevolkingsonderzoek is, komt omdat de Gezondheidsraad de voordelen niet vindt opwegen tegen de nadelen, vertelt Van Leeuwen. Ook konden onderzoeken volgens hem pijnlijk zijn en kunnen behandelingen bijwerkingen hebben. "Soms hebben patiënten daar de rest van hun leven nog last van."

Maar dankzij nieuwe ontwikkelingen en betere technieken in de diagnostiek is er vooruitgang geboekt. "De overdiagnose is verminderd." Daarmee verwijst hij naar het fenomeen waarbij een 'ziekte' wordt vastgesteld die geen klachten geeft.

Ook zijn de nadelen van het nemen van een pijnlijke biopt, waar vaak risico's op infecties aan kleven, volgens hem minder geworden. "Die worden nu alleen nog gedaan via een MRI-scan en onder verdoving. De kans op infecties is bijna nul geworden en de nadelen ervan veel minder." De uroloog raadt mannen aan om vanaf hun 50e jaar zich te laten informeren over vroegdiagnostiek.

Opsporing borstkanker als voorbeeld

Ook de Prostaatkankerstichting pleit voor een aanpak in een eerder stadium voor het bestrijden van de ziekte. "Wij horen keer op keer de verhalen van mannen die pas een diagnose krijgen als het te laat is", zegt voorzitter Peter Ruigrok. "Dit leidt niet alleen tot enorm veel leed, maar verkleint ook de kans op succesvolle behandeling. Terwijl we weten dat vroege opsporing het verschil kan maken tussen leven en dood."

Volgens de Prostaatkankerstichting is het tijd "dat vroege opsporing van prostaatkanker net zo vanzelfsprekend wordt als die van borstkanker". Daarom pleit de stichting "voor een proeftuin waarin onderzocht wordt hoe screening verantwoord kan worden ingezet".

Ruigrok zegt dat zijn stichting in gesprek is met verschillende partijen in de zorg om dat mogelijk te maken, maar dat blijkt een "complex proces" te zijn.

"Dat heeft te maken met hoe er in het verleden gedacht werd over het diagnosticeren van prostaatkanker", vertelt Ruigrok. "Ook heeft het te maken met de discussie over of ziekenhuizen niet overbelast worden. Wij denken dat het een kwestie is van goed en anders organiseren, zoals het ook bij borst- en darmkanker is georganiseerd."

Australië zou YouTube geen uitzonderingspositie moeten geven in de nieuwe wet die sociale media verbiedt voor jongeren tot zestien jaar. Dat zeggen experts, die claimen dat YouTube verslavende content pusht naar jonge gebruikers.

Lhbti'ers met een kinderwens kloppen steeds vaker aan bij een stichting die hen kan helpen. De stichting Meer dan Gewenst probeert vragen van zogeheten regenboogwensouders te beantwoorden.

Infodagen van de stichting zijn in grootte gegroeid. Jaren geleden kwamen enkele tientallen belangstellenden, afgelopen week waren het er 175.

Er komen allerlei stellen én singles op af: alleenstaande vrouwen en mannen, vrouwenkoppels, mannenstellen, trans personen, stellen met een derde wensouder en nog veel meer. Allemaal hebben ze dezelfde vraag: welke mogelijkheden zijn er voor ons? En hoe makkelijk of moeilijk is het om de kinderwens te laten uitkomen?

'Grootste cadeau'

Marije Severs, Christian Gladel en Marco Peters hebben het traject inmiddels achter de rug. Ze hebben drie kinderen en een co-ouderschapsregeling. Dat betekent dat de kinderen de helft van de tijd bij hun moeder zijn en de andere helft bij hun vaders.

Alle drie hadden ze een kinderwens. "Ik was alleenstaand, maar wilde het niet helemaal alleen doen", zegt Severs erover. Ook de mannen wilden kinderen. Co-ouderschap sprak hen het meeste aan. Met Severs was er een klik en besloten ze om ervoor te gaan. Gladel noemt de kinderen het grootste cadeau van zijn leven.

Geen juridisch ouder

Maar nadelen zijn er ook. Volgens de Nederlandse wet kunnen maximaal twee mensen juridisch gezien ouder zijn van een kind. In enkele Amerikaanse staten en Canadese provincies zijn daarop uitzonderingen mogelijk, hier vooralsnog niet.

Severs, Gladel en Peters moesten dus kiezen. "Niet fijn", zegt Peters, die geen juridisch ouder is. Voor zijn kinderen is hij gewoon een van de papa's, maar voor bijvoorbeeld instanties ligt dat anders.

"Als ik met mijn kind in het ziekenhuis terechtkom, kan ik geen beslissingen nemen voor mijn kind." Ook oudergesprekken op school, officiële documenten aanvragen of het regelen van geboorte- en ouderschapsverlof zijn geen vanzelfsprekendheid als je voor de wet geen ouder bent.

Marije, Christian en Marco zijn samen de gelukkige ouders van drie kinderen:

Zo zijn er voor regenbooggezinnen vraagstukken waar een heterostel doorgaans niet mee te maken krijgt. Voor welke gezinsvorm kies je? Als je in zee wil gaan met een draagmoeder, hoe vind je die dan? Openbaar een oproep doen is verboden. Of als je kiest voor een zaaddonor, wil je dan sperma van iemand die je kent of van een donorbank?

"Er is een enorme behoefte aan informatie", zegt Sara Coster van Meer dan Gewenst, die meehelpt op de infodagen. "Mensen komen met tien vragen binnen en gaan er met honderd weg. Maar dat helpt ze wel verder."

Bij de dagen gaat veel aandacht uit naar de verschillende gezinsvormen die mogelijk zijn. Opties zijn onder meer co-ouderschap, draagmoederschap, eicel- of zaaddonorconceptie, adoptie en pleegzorg.

Ervaringsdeskundigen delen hun verhaal, er zijn groepssessies waarbij je je verdiept in de vorm van je voorkeur en deskundigen vertellen over de psychosociale kant en het familierecht. Ook het ontmoeten van mensen die met dezelfde vragen zitten is voor deelnemers belangrijk.

Wet laat op zich wachten

Ze zitten niet alleen vol vragen. Er is ook frustratie, vooral over het juridische deel. Dat in een meeroudergezin een van de ouders niet dezelfde rechten heeft als de andere twee, is voor de betrokken vaders en moeders moeilijk te verkroppen, zegt Coster. "Een staatscommissie stelde in 2016 unaniem voor om dit te regelen. Toch is er nog steeds geen wetgeving."

Meer dan Gewenst doet een beroep op politiek Den Haag om haast te maken met een wetswijziging. Het familierecht hobbelt nu achter de realiteit van het gezinsleven aan, zegt ze. Ook is zo'n wijziging in het belang van het kind. "Kinderen die opgroeien in deze gezinnen verdienen dezelfde bescherming van ouders als andere kinderen."

Looking Glass heeft een bèta-iOS-app uitgebracht. Gebruikers van iOS-apparaten kunnen daarmee 3d-video's maken en de Looking Glass-schermen aansturen. Looking Glass maakt brilloze 3d-monitors.

Een van de mannen die afgelopen weekend gewond raakten bij een schietpartij in een zalencentrum in Rotterdam, is vandaag in het ziekenhuis aan zijn verwondingen overleden. Het gaat om een 43-jarige man uit Hoorn.

Bij de feestlocatie aan de Galvanistraat werden in de nacht van zaterdag op zondag rond 04.00 uur meerdere schoten gelost. Twee slachtoffers werden in kritieke toestand naar het ziekenhuis vervoerd. Een van hen is nu overleden, meldt Rijnmond.

Het andere slachtoffer, een 24-jarige man uit Amsterdam, is inmiddels aanspreekbaar.

Zalencentrum gesloten

Eerder vandaag werd het zalencentrum voor een periode van twee weken gesloten door burgemeester Schouten. Door de sluiting hoopt de gemeente de rust in de buurt terug te krijgen.

Op het moment van de schietpartij was er in het complex een evenement aan de gang. Veel mensen waren volgens de politie getuige van het incident. Zij werden door agenten naar buiten geleid.

Kort na de schietpartij werden twee verdachten aangehouden. Een 46-jarige man uit Rotterdam is na verhoor vrijgelaten. Hij is geen verdachte meer. Een 43-jarige man uit Amsterdam zit nog vast. Zijn rol wordt nog onderzocht.

De Python Package Index, PyPI, gaat ontwikkelaars de mogelijkheid bieden om oude projecten te archiveren. Daarmee kunnen ze duidelijk aangeven aan gebruikers dat er geen updates meer komen. Volgens PyPI is dat veiliger, nadat er recent meerdere veiligheidsincidenten waren.

De politie heeft vanmorgen op de A15 ter hoogte van Ridderkerk meer dan honderd automobilisten betrapt op het negeren van een rood kruis boven de weg. Zij kunnen binnenkort allemaal een boete van minimaal 290 euro in de brievenbus verwachten.

Om veilig hulp te kunnen bieden aan een automobilist die met pech langs de weg stond, werd de linkerrijstrook afgesloten met een rood kruis, schrijft Rijnmond. Maar volgens de politie werd die waarschuwing door in totaal 110 voertuigen genegeerd.

Daardoor was er sprake van een gevaarlijke situatie. "Het slachtoffer van het pechgeval was erg bang en durfde niet uit te stappen. Met gevaar voor eigen leven gingen wij naar het slachtoffer toe", schrijft de politie op sociale media.

Boete verhoogd

De politie en Rijkswaterstaat vragen al langer aandacht voor de gevaren van het negeren van een rood kruis. "Een rood kruis staat er nooit voor niets. Iedere keer dat eronder wordt doorgereden, levert dit direct gevaar op voor zowel hulpverleners als weggebruikers", zegt de politie.

De boete voor het negeren van een rood kruis is op 1 februari verhoogd van minimaal 250 naar minimaal 290 euro, exclusief 9 euro administratiekosten.

Have you ever wished you could experiment with different layouts super easily, just by adding or removing a few switches here and there and printing a new case? Well, [heyisjambo] …read more

Een Britse oud-militair is in Londen tot veertien jaar en drie maanden celstraf veroordeeld voor spionage voor Iran tussen 2019 en 2022. De 23-jarige Daniel Abed Khalife verzamelde onder meer de namen van speciale eenheden binnen het Britse leger.

Khalife, wiens moeder in Iran werd geboren, ging in 2018 op 16-jarige leeftijd bij het leger. Kort daarna zocht hij contact met een man die mensen kende binnen de Iraanse Revolutionaire Garde. In 2019 ontving hij een eerste bedrag van 1500 pond voor zijn diensten. Dat geld kreeg hij in een hondenpoepzakje in een park in Londen.

Khalife stuurde enkele weken later een e-mail naar de Britse buitenlandse inlichtingendienst MI6. Daarin zei hij, zonder zijn identiteit prijs te geven, geld te hebben ontvangen van de Iraanse regering na het versturen van valse informatie. Ook bood hij aan een 'dubbelagent' te willen zijn voor MI6. De inlichtingendienst ging niet in op zijn bericht. Dat gebeurde opnieuw toen Khalife een tweede poging ondernam bij MI6, korte tijd later.

Beveiligingsfout

Gedurende zijn tijd in het Britse leger nam Khalife met zijn mobiele telefoon foto's van geheime communicatieapparatuur. Ook maakte hij screenshots van vijftien Britse militairen, onder wie zeven leden van de speciale eenheden.

Aanvankelijk had Khalife alleen de achternamen en initialen van de militairen, maar door een fout in het vakantieroostersysteem van het leger kon hij ook de voornamen opzoeken. Foto's hiervan zijn na zijn arrestatie op zijn telefoon gevonden.

Hoeveel foto's en informatie Khalife uiteindelijk heeft gestuurd naar Iran, is onduidelijk. Hij heeft gesprekken met Iraanse contacten verwijderd.

Opgepakt en ontsnapt

Begin 2022 werd Khalife aangehouden voor het verzamelen en verspreiden van geheime informatie, maar werd hij op borgtocht vrijgelaten. Een jaar later werd hij opnieuw opgepakt, dit keer werd hij aangeklaagd. Twee maanden voordat zijn rechtszaak begon in 2023, ontsnapte Khalife uit de Londense Wandsworth-gevangenis.

Dat deed hij door onder een busje te hangen waarin eten werd bezorgd. Na een klopjacht van drie dagen werd hij opnieuw aangehouden. Afgelopen november werd hij schuldig bevonden aan het sturen van gevoelige informatie naar Iran.

'Gevaarlijke stommeling'

Khalife heeft schuld bekend aan het uitbreken uit de gevangenis, maar blijft alle andere aantijgingen ontkennen. Hij heeft naar eigen zeggen alleen maar valse documenten gestuurd naar het Iraanse regime, of documenten die al openbaar waren.

De rechter zei bij het voorlezen van de straf dat Khalife de potentie had om een voorbeeldig militair te worden. "Maar door herhaaldelijk je eed te schenden, heb je laten zien dat je een gevaarlijke stommeling bent."

De Nederlandse Autoriteit Consument en Markt gaat bij de handhaving van de Digital Services Act onder meer kijken of webhosters aan de EU-wet voldoen. De ACM mag vanaf deze week handhaven op de Europese wet.

"Vroeger niet, nu niet, nooit niet: we zullen nooit met de AfD samenwerken." Hij kan het bijna niet duidelijker zeggen: CDU-leider Friedrich Merz wil op de partijdag van de christendemocraten duidelijk maken dat hij niet in een regering met de rechts-radicale partij zal stappen.

Vorige week stemde de CDU voor het eerst samen met de AfD voor een strenger asielbeleid. Vergeefs, want Merz' wetsvoorstel werd door intern verzet weggestemd. Sindsdien klinkt er kritiek en is er protest vanwege de toenadering tot de partij. En ook vandaag in de wandelgangen ging het vooral over de AfD.

De partijdag had eigenlijk vooral om de verwachte verkiezingswinst van de CDU moeten draaien, en wat de partij zo snel mogelijk wil doorvoeren na de verkiezingen. Bij aanvang van de campagne was er volop zelfvertrouwen, want de christendemocraten gaan al dik twee jaar ruim aan kop in de peilingen. Maar na het politieke tumult van afgelopen week is dat zelfvertrouwen iets minder groot geworden.

Migratie in plaats van economie

Op het congres doen CDU'ers er alles aan om te benadrukken dat de partij eensgezind is. Maar na wat doorvragen, zonder camera en microfoon, klinken er wel degelijk zorgen. "De campagne had om de economie moeten draaien. Op dat thema zijn we heer en meester. Nu het vooral om migratie draait, kunnen de verhoudingen schuiven", zegt een kandidaat voor de Bondsdag.

Voor veel kiezers blijft de economie het belangrijkste thema, stelt CDU-Bondsdaglid Gitta Connemann. "Buiten de bubbel van Berlijn gaat het om de inflatie, de hoge belastingen en dat iedere paar seconde een bedrijf failliet gaat. De angst en onzekerheid is extreem groot."

De samenwerking met de AfD wordt door niemand als verkeerd gezien, omdat Merz keer op keer een regeringscoalitie met de rechts-radicale partij uitsluit. Maar er klinken wel zorgen dat kiezers dénken dat de CDU daarvoor openstaat. "Als we dat doen, valt de partij uit elkaar. We hebben geleerd van het CDA in Nederland", zegt een CDU'er uit het grensgebied met Nederland.

Sommigen zien de stap van vorige week juist als groot succes. De kiezer weet nu duidelijk wat Merz' asielplannen zijn. De stap speelt niet de AfD in de kaart, redeneren zij, maar juist andersom. De hoop is dat AfD-kiezers nu naar de CDU worden gelokt. De 'brandmuur' tegen de AfD is niet gevallen, wat hen betreft, de CDU ís de brandmuur.

Merz zat bovendien klem, klinkt het. De CDU-leider had aangekondigd actie te willen in het asieldossier, na de dodelijke mesaanval door een Afghaanse vluchteling. Als hij was ingegaan op het voorstel van de SPD en de Groenen om te zoeken naar een compromis, dan had hij aan geloofwaardigheid ingeboet.

Wie is Friedrich Merz? In Nederland is de 69-jarige politicus nog een grote onbekende, maar in Duitsland gaat hij al heel lang mee:

CDU'ers weten dat de partij als geen ander de verwachte verkiezingsoverwinning zelf kan verspelen, als er scheuren in de eensgezindheid komen. Aan de vorige Bondsdagverkiezingen ging een maandenlange leiderschapsstrijd vooraf; uiteindelijk boekte de partij een historische nederlaag.

Er bestaan echter wel degelijk verschillende 'vleugels' in de partij. Onder Merz is de CDU naar rechts opgeschoven en heeft de partij afstand genomen van de standpunten van oud-leider Merkel, ook over asiel. Merkel sprak zich publiekelijk uit tegen de samenwerking met de AfD en vertrouwelingen van haar weigerden vrijdag voor Merz' asielplan te stemmen.

Ook over de coalitievorming na de verkiezingen klinken verhitte debatten. Markus Söder, leider van de Beierse zusterpartij CSU, laat vrijwel dagelijks weten dat hij tegen een coalitie met de Groenen is. Ook vandaag weer. Daartegenover staat de CDU-deelstaatpremier Günther van Sleeswijk-Holstein, die vindt dat Söder 'eens zijn mond moet houden' over de Groenen.

Permanente grenscontroles en btw omlaag

Merz laat zich vooralsnog nauwelijks uit over de mogelijke coalitiepartner. Zijn vandaag gepresenteerde Sofort-Programm, de plannen die onmiddellijk na de verkiezingen moeten worden doorgevoerd, bestaat uit voorstellen waar SPD en de Groenen tegen zijn. Daaronder de omstreden asielmotie: permanente grenscontroles, het weigeren van alle asielzoekers aan de grens en het stopzetten van gezinshereniging.

Verder gaat het om talloze economische cadeaus, zoals het verlagen van energiebelastingen en btw op voedsel. Hoe dit betaald moet worden, is onduidelijk.

De Amerikaanse president Donald Trump vindt "importheffing het mooiste woord in het woordenboek", en dat laat hij ook blijken. Hij zet importheffingen in om van alles voor elkaar te krijgen, van het stoppen van de instroom van drugs en migranten tot meer banen en spullen met een Made in the U.S.A.-sticker.

Wat is het nut van deze heffingen en wie betaalt uiteindelijk de rekening? Vijf vragen en antwoorden.

Wat is een importheffing?

Een importheffing, ofwel handelsbarrière of importtarief, is een belasting die bedrijven moeten betalen aan de overheid als ze goederen importeren uit een ander land.

In het geval van de nieuwe Amerikaanse importheffingen tegen Canada, Mexico en China moeten Amerikaanse bedrijven dus belasting en importheffingen betalen aan de Amerikaanse overheid. Het directe effect is hogere prijzen voor Amerikaanse bedrijven.

Waarom houdt Trump zich zo bezig met importheffingen?

De Amerikaanse president zet (het dreigement van) heffingen in om uiteenlopende zaken te bereiken. De nieuwe heffingen tegen China, Mexico en Canada moeten volgens hem ertoe leiden dat er minder fentanyl en migranten de VS binnenkomen uit die landen. Vanmiddag heeft Mexico - na een telefoongesprek tussen Trump en de Mexicaanse president Sheinbaum - een maand uitstel gekregen in ruil voor grensbewaking.

Trump wil ook importheffingen opleggen aan de EU. Naar eigen zeggen omdat "Europa de VS heel slecht heeft behandeld" en niet genoeg goederen uit Amerika heeft geïmporteerd. Importheffingen op Europese goederen moeten ervoor zorgen dat Europese producten duurder worden in de VS, waardoor de vraag naar Amerikaanse producten moet stijgen en er nieuwe fabrieken en banen zullen ontstaan in de VS.

Onder de streep moet dit ertoe leiden dat de handelsbalans tussen Europa en de VS verandert, aldus het Witte Huis. De VS importeert al jaren meer spullen uit de EU dan andersom, uitgedrukt in euro's. "Ze kopen onze agrarische producten niet, ze kopen onze auto's niet maar ze sturen wel massaal hun auto's onze kant op", zei Trump recent. De negatieve handelsbalans van de VS tegenover de EU omschrijft hij als "heel erg oneerlijk".

En gaat dit lukken?

Het korte antwoord volgens economen: nee.

In theorie zouden hogere prijzen op geïmporteerde goederen ervoor kunnen zorgen dat er meer vraag is naar Amerikaanse producten, zegt Lize Nauta, econoom bij de Rabobank. Maar in de praktijk komen onderdelen bij het maken van producten vaak uit zo veel verschillende landen dat het in principe onmogelijk is om alles uit eigen land te halen.

Nauta neemt chips of halfgeleiders als voorbeeld. "Taiwan kan heel goed en efficiënt bepaalde onderdelen produceren die de bedrijven in de VS en Europa kopen om chips te maken. Als Europese of Amerikaanse bedrijven die onderdelen zelf zouden gaan maken, zou het ontzettend duur worden. In principe onbetaalbaar."

Uit economisch oogpunt pakken importtarieven "voor niemand goed uit", zegt Nauta. Ze zorgen alleen maar voor hogere prijzen. Wat Trump wel doet, is handelstarieven gebruiken om aan de onderhandelingstafel te komen.

Wie betaalt de rekening?

Deskundigen zijn het erover eens dat de Amerikaanse consument die prijs zal moeten betalen. Dat zag je al tijdens Trumps eerste vier jaar in het Witte Huis, zegt Martijn Schippers. Hij is douane-expert en verbonden aan advieskantoor EY en de Erasmus Universiteit in Rotterdam. "Amerikaanse bedrijven die goederen importeren, kunnen die importheffingen aan iemand doorbelasten. En dat zullen ze doen: aan de Amerikaanse burgers, als ze nu iets kopen uit bijvoorbeeld Canada."

De redenatie dat handelstarieven leiden tot meer vraag naar Amerikaanse producten is volgens economen een heel versimpeld beeld. Toch gaat Trump hiermee door. Dat beleidsmakers niet alleen naar de economische logica kijken, is de nieuwe realiteit, volgens Nauta. "We weten dat protectionisme en importheffingen het alleen maar duurder maakt voor iedereen. Maar door de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne hebben we ook geleerd dat je heel erg kwetsbaar bent door mondiale toeleveringsketens. Het is een evenwichtsoefening."

Zitten we nu in een handelsoorlog?

In het geval van de VS versus Mexico, China en Canada is het antwoord ja. Kaja Kallas, de buitenlandchef van de EU, noemde het vandaag een trans-Atlantische handelsoorlog.

"Er is sprake van een handelsoorlog als een land hoge handelsbarrières oplegt aan een ander land om iets voor elkaar te krijgen, en het drukmiddel zorgt niet voor een onderhandeling maar dat de ander terugslaat", zegt Nauta. "En dat is wat we nu zien met de tegenbeweging van Canada." Voor Europa geldt dat nog niet.

Somfy heeft de update van smarthomeplatform TaHoma teruggedraaid waarin het eerder lokale api-toegang blokkeerde. Het bedrijf geeft geen verklaring voor de blokkade, maar zegt dat het 'geen ideale situatie' is.

Join us on Wednesday, February 5 at noon Pacific for the Underwater Robotics Hack Chat with Tony White! Almost anywhere you look, there’s a good chance you can see a …read more

In het noorden van Pakistan is op de eerste dag van het vaccinatieprogramma tegen polio een politieagent doodgeschoten. De moordaanslag was in Jamrud, bij de grens met Afghanistan. Het Franse persbureau AFP spreekt over twee schutters. Voor zover bekend zijn ze nog niet aangehouden.

Medische teams en agenten zijn in Pakistan vaak het doelwit van extremisten. Zij beweren dat de vaccinatiecampagne een westerse samenzwering is om Pakistaanse kinderen onvruchtbaar te maken. Het land heeft daarom duizenden agenten ingezet om vaccinatieteams te beschermen die nu langs de deuren gaan om kinderen in te enten.

De Pakistaanse premier Sharif heeft de aanval veroordeeld. Hij belooft dat de campagne doorgaat om "polio uit te roeien in het land". De campagne heeft als doel om in een week tijd ruim 44 miljoen kinderen onder de 5 jaar te vaccineren.

Polio is een zeer besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door het poliovirus. In Nederland komt polio niet meer voor, maar in Pakistan en buurland Afghanistan is de ziekte nooit weg geweest.

Vooral jonge kinderen worden getroffen. De meeste infecties verlopen zonder verschijnselen, maar polio kan verlammingen veroorzaken en dodelijk zijn.

Ruim 200 doden

Poliovaccinatiecampagnes in Pakistan gaan regelmatig gepaard met aanslagen. Sinds de jaren 90 zijn volgens de Pakistaanse autoriteiten meer dan 200 vaccinatiemedewerkers en agenten omgekomen.

In december vorig jaar explodeerde een bermbom naast een voertuig waar agenten in zaten die hulpverleners beschermden. Drie politieagenten kwamen hierbij om het leven. In augustus 2022 openden twee schutters het vuur op agenten die een vaccinatieteam begeleidde. Hierbij vielen twee doden. De vaccinatiemedewerkers bleven ongedeerd.

De Pakistaanse autoriteiten zeggen dat onder meer de Pakistaanse Taliban achter de aanvallen zitten.

In Duitsland heeft een 76-jarige man brand veroorzaakt in een trein omdat hij koffie wilde zetten met een meegebracht gasstelletje. Zijn medepassagiers wisten erger te voorkomen door aan de noodrem te trekken en het vuur te blussen.

De man zat gistermiddag in de trein van Hamburg naar Kiel, in het noorden van Duitsland. Onderweg pakte hij er een gasfornuis bij en zette dit op zijn koffer.

Het gasstel vatte vervolgens vlam en er ontstond veel rook in de trein, waarop medereizigers de politie alarmeerden. De passagiers trokken aan de noodrem en een van hen wist het vuur met een brandblusser uit te krijgen.

Rechtszaak

De trein reed door naar Neumünster. Daar stonden agenten op het perron de trein op te wachten.

De man hield brandwonden aan zijn actie over. Hij werd daarom met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht.

Zijn koffer raakte zwaar beschadigd, net als de treinstoel waar hij had gezeten. De man hangt daarom ook nog een rechtszaak boven het hoofd voor het veroorzaken van de schade en brandstichting door nalatigheid.

Vanaf 2 februari 2025 is het verbod op de toepassing van bepaalde AI-systemen in werking getreden. Onder de AI-verordening zijn onder meer realtime biometrie in openbare ruimten voor wetshandhaving en het maken van risicoprofielen voor misdaden niet meer toegestaan.

Inwoners en bezoekers van Amsterdam kunnen vanaf vandaag een centraal nummer bellen met meldingen over mensen die verward gedrag vertonen. Het meldpunt moet de aanpak van verwarde mensen ondersteunen, ook doordat meldingen die eerder bleven liggen alsnog op te pakken.

"Vorig jaar waren er zeker zeven moordzaken waarbij mensen met onbegrepen gedrag betrokken waren", zegt René de Beukelaer, de Amsterdamse hoofdofficier van justitie. Het gaat volgens hem vaak om mensen die zorg mijden en zwerven door de stad.

Burgemeester Femke Halsema wijst op een tekort aan bemoeizorg, die eerder zorgbehoevenden kan benaderen. Maar ook op de groeiende toename van dakloosheid, die ook mensen treft met ernstige psychiatrische problematiek.

Medewerkers van de politie, GGD, ggz en woningbouwcorporaties werken op het stadhuis samen om meldingen te behandelen. De locatie geeft volgens Halsema aan "hoeveel voorrang de gemeente aan de meldingen geeft". Ze belooft dat mensen "nooit meer van het kastje naar de muur worden gestuurd".

Nuri Ö.

Het initiatief komt voort uit bewonersbijeenkomsten na ernstige incidenten met verwarde personen, zoals een dodelijke steekpartij in augustus 2023. Nuri Ö. stak zijn onderbuurman dood. Later kwam naar voren dat hulpinstanties geen zicht hadden op het overlastgevende en verwarde gedrag van Ö. Hoewel er meerdere meldingen waren gedaan over zijn gedrag bleven deze liggen omdat er geen overleg was tussen hulpinstanties.

Halsema zegt dat de gemeente met het nieuwe meldpunt "doet wat het kan", maar volgens haar is hulp van het Rijk hard nodig. Er zou te weinig geld zijn voor zorg voor mensen met ernstige psychiatrische problemen.

Capaciteit bij politie

Ook speelt het landelijke tekort aan politiemensen een rol. In een persgesprek op het stadhuis blikten Halsema, De Beukelaer en politiecommissaris Peter Holla (samen de 'driehoek') terug op een "zeer intensief jaar op het gebied van de openbare orde en veiligheid" en een tijd waarin "de maatschappelijke onvrede en onrust flink zijn toegenomen".

"2024 was een rumoerig jaar. Amsterdam stond vaak in de nationale en internationale aandacht", zei De Beukelaer. Hij wees op de opening van het Holocaustmuseum, de rellen na de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv en de vele demonstraties in de hoofdstad.

Hoewel de Amsterdamse politie vaker nodig is, kampte de eenheid vorig jaar met een onderbezetting van ruim 300 voltijdsbanen, wat ongeveer 6 procent is van het hele Amsterdamse politiebestand. Volgens de drie drukt dit tekort zwaar op opsporing en vervolging. Voor politie-inzet bij rellen en demonstraties worden bijvoorbeeld moordonderzoeken uitgesteld, zegt De Beukelaer.

Halsema heeft in december een brief aan de minister van Justitie en Veiligheid gestuurd met de vraag om de Amsterdamse politiecapaciteit te vergroten.

Explosies

De driehoek wil verder de jeugdcriminaliteit "intensief aanpakken". Burgemeester, politie en OM maken zich daarnaast zorgen over het groeiende aantal explosies, vanwege het gemak waarmee de bommen geplaatst worden en de impact ervan op de gemeenschap. In 2024 werden in Amsterdam 229 explosies in wijken geteld, vergeleken met 197 in 2023.

Veel van de daders zijn "zeer jong en worden geronseld in het stadscentrum", aldus De Beukelaer. Dit jaar gaan de autoriteiten door met campagne voeren om jeugdcriminaliteit te voorkomen.