Aggregator

Het smelten van gletsjers in Alaska gaat steeds sneller, blijkt uit internationaal onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Communications. Volgens de onderzoekers krimpt het Juneau-ijsveld, waar meer dan duizend gletsjers zijn, 4,6 keer sneller dan in de jaren 80.

Volgens hoofdonderzoeker Bethan Davies van de Universiteit van Newcastle komt dat omdat we door klimaatverandering kortere winters hebben en langere zomers. "Er is een langer smeltseizoen", zegt zij tegen persbureau AP.

Alaska is volgens de onderzoekers de plek waar het meeste ijs ter wereld verdwijnt. Tussen 1948 en 2005 zijn daar vier gletsjers weggesmolten, tussen 2005 en 2019 waren dat er 64. Veel van die gletsjers waren te klein om een naam te krijgen, "maar een grote, de Antler-gletsjer, is totaal weg", zegt medeonderzoeker Mauri Pelto.

Door het smeltende ijs komt er ook een enorme hoeveelheid ijs in het water, namelijk 50.000 liter per seconde.

'Sneeuwlijn' steeds hoger

Hoeveel sneeuw er in een gebied blijft liggen, kan je zien aan de 'sneeuwlijn'. Onder die lijn kan in de zomer sneeuw verdwijnen, maar daarboven ligt het hele jaar sneeuw. Volgens Pelto blijft die lijn alsmaar omhoog bewegen. Als deze lijn uiteindelijk hoger wordt dan een ijsveld zelf, is er een omslagpunt bereikt.

Voor het Juneau-ijsveld zijn we volgens de onderzoekers niet zo ver meer verwijderd van dat omslagpunt. Omdat dit specifieke ijsveld aardig plat is, is het kwetsbaarder voor bepaalde omslagpunten, aldus Davies.

Als alle sneeuw daar zou smelten, waarvan Davies denkt dat het binnen veertig jaar gebeurt, zou het desondanks niet heel veel toevoegen aan de wereldwijde zeespiegel, zegt de onderzoeker. "Maar het is een grote toeristische bestemming en een culturele hotspot."

De gemeente Amsterdam heeft van de Belastingdienst een naheffing van zo'n 62.000 euro gekregen vanwege fouten bij de administratie van het privégebruik van de dienstauto door burgemeester Halsema. Dat meldt wethouder Van Buren (Financiën) in een brief aan de gemeenteraad.

Volgens Van Buren heeft de gemeente sinds 2019 het privégebruik "niet goed geregistreerd en administratief afgehandeld" en is daardoor onterecht geen fiscale bijtelling betaald.

Meer dan 500 privékilometers

Sinds 2019 is het voor leden van het college in principe niet toegestaan om de dienstauto voor privédoeleinden te gebruiken. Voor de burgemeester geldt een uitzondering, vanwege haar veiligheid en vanwege het feit dat ze 24 uur per dag beschikbaar moet zijn, schrijft AT5.

Wie jaarlijks meer dan 500 privékilometers per jaar in een dienstauto rijdt, moet daar bijtelling over betalen. In het geval van de burgemeester wordt die bijtelling in principe betaald door de gemeente, maar dat is in dit geval niet gebeurd. Dat ligt volgens Van Buren niet aan Halsema: die heeft haar privékilometers altijd gemeld.

Werkwijze

De wethouder zegt dat er binnen de ambtelijke organisatie geen goede instructies waren over de afhandeling van die gegevens. De werkwijze van de gemeente is volgens haar tekortgeschoten. "Zowel het proces als de regels waren niet duidelijk genoeg."

Sinds gisteren zijn er nieuwe werkinstructies van kracht die het duidelijker moeten maken hoe het privégebruik moet worden verwerkt, aldus de wethouder.

'Iceman' Wim Hof is volgens een Amerikaanse rechter niet verantwoordelijk voor de dood van een 17-jarig meisje twee jaar geleden. Dat meldt de Volkskrant, die onder anderen sprak met een advocaat van de Nederlander en de advocaat van de vader van het meisje.

Het meisje, Madelyn Rose Metzger, werd door haar vader Raphael dood aangetroffen in het ondiepe zwembad achter zijn huis. Zij zou ademhalingsoefeningen van de methode van Hof hebben gedaan waarbij je korte tijd het bewustzijn kan verliezen en daardoor zijn verdronken.

Raphael Metzger eiste in een rechtszaak omgerekend ruim 62 miljoen euro van Hof en diens zoon Enahm, die samen het bedrijf Innerfire BV runnen. Het was de eerste keer dat een nabestaande Hof en het bedrijf voor de rechter daagde na de dood van iemand die zijn methodes had gebruikt.

De zaak diende in een rechtbank in Californië. Volgens de Volkskrant gaat Metzgers advocaat beroep aantekenen tegen het vonnis. Het ging om een civiele rechtszaak. Dat betekent dat er alleen een schadevergoeding kon worden betaald. Hof riskeerde geen celstraf.

Water

Wim en Enahm Hof stellen dat zij altijd waarschuwen om hun oefeningen niet op onveilige plekken te doen zoals op de fiets of bij het water, maar "zittend of liggend op de grond", zei Enahm Hof eerder tegen de NOS. Maar critici stellen dat dat niet afdoende is. De NOS heeft Wim en Enahm Hof om een reactie gevraagd op het vonnis, maar zij waren niet bereikbaar.

Hofs Amerikaanse advocaat Robert Matsuishi zegt in de Volkskrant dat in deze zaak geen aanwijzing gevonden is "dat het slachtoffer op 10 augustus 2022 de Wim Hof-ademhalingsoefeningen heeft uitgevoerd in het zwembad, en of die oefeningen daadwerkelijk tot haar verdrinking hebben geleid".

In Turkije zijn de afgelopen twee dagen 474 mensen gearresteerd na geweld tegen Syriërs en het vernielen van onder meer winkels. Dat meldt de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya.

De onrust, in meerdere steden in het land, brak uit nadat een Syrische man zondag was gearresteerd in de stad Kayseri. Hij wordt verdacht van het seksueel misbruiken van zijn 7-jarige nichtje. Daarna braken in de stad en het omliggende gebied rellen uit waarbij Turken onder meer huizen, winkels en auto's van Syriërs beschadigden.

Ook rellen in andere provincies

De rellen sloegen over naar andere Turkse provincies, waaronder Hatay, waar veel Syriërs zitten en de provincie Adana. De minister meldt niet waar de mensen zijn gearresteerd, maar zei eerder dat in Kayseri en de omliggende gebieden 67 mensen aangehouden waren.

De regerende AK-partij en president Erdogan hebben het geweld sterk veroordeeld. "Het is onacceptabel om huizen te verbranden, vandalisme te plegen en straten in brand te steken", zei de president gisteren. "Met het aanwakkeren van vreemdelingenhaat en de haat voor vluchtelingen in onze samenleving wordt niets bereikt."

Oppositie

Volgens Erdogan heeft de oppositie de rellen uitgelokt. De grootste oppositiepartij CHP geeft juist de president de schuld vanwege mislukt vluchtelingenbeleid.

Volgens officiële cijfers zitten er in Turkije op dit moment zo'n 3,6 miljoen Syriërs maar analisten denken dat het aantal veel hoger is. De meesten van hen zijn gevlucht voor geweld in hun eigen land.

Na het geweld in Turkije gingen vooral in het noordwesten van Syrië mensen de straat op. In gebieden die onder controle staan van door Turkije gesteunde oppositiegroepen werden Turkse vlaggen neergehaald en stenen gegooid naar Turkse vrachtwagens. Volgens het in Engeland gevestigde Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten sloot Turkije grensovergangen in het noordwesten, maar dat kan niet onafhankelijk bevestigd worden.

De schendingen van de rechtsstaat in Hongarije staan opnieuw hoog op de agenda. In Brussel zijn de zorgen daarover extra groot, omdat het land van premier Viktor Orbán het komende half jaar de EU voorzit.

Directe aanleiding is de soevereiniteitswet die Orbán doorvoerde. De wet maakt het voor de Hongaarse regering gemakkelijk om journalistieke onderzoeksplatformen en maatschappelijke organisaties (ngo's) strafbaar te stellen, als er een vermoeden is dat die als verlengstuk van een buitenlandse organisatie opereren.

Ngo's die met buitenlands sponsorgeld de verkiezingen in een land beïnvloeden "vormen een bedreiging van de democratie", aldus een woordvoerder van Orbán.

De Europese Commissie, die vreest dat de wet wordt gebruikt om critici van de Orbán-regering de mond te snoeren, heeft in een zogeheten inbreukprocedure Hongarije om uitleg gevraagd.

'Schandalige aantijging' jegens Nederland

De zorgen zijn terecht, zegt corruptiewaakhond Transparency International (TI), dat slachtoffer dreigt te worden van de wet.

Vorige week ontving de TI-afdeling in de Hongaarse hoofdstad Boedapest een brief van de zogeheten soevereiniteitsautoriteit dat een onderzoek naar TI heeft ingesteld. In de brief staan ruim zestig vragen over onder andere TI's sponsoren. De corruptiewaakhond heeft een maand de tijd gekregen om te reageren.

De brief staat bol van insinuaties en verdachtmakingen, zegt Miklós Ligeti van TI in Boedapest. "Het is pure intimidatie."

Opvallend in de brief is de verwijzing naar geldschieter Nederland, een van de vele landen die TI financieel steunen. TI stelt een reguliere corruptie-index op: een ranglijst waarop Hongarije recent werd vermeld als corruptste land binnen de EU.

Orbáns soevereiniteitsagenten willen nu weten wat Nederland terugkrijgt voor de steun aan TI. Ligeti: "Letterlijk luidt hun vraag: 'Hoe is de positie van Nederland in de corruptie-index veranderd ten opzichte van andere onderzochte landen gedurende de financieringsperiode?' Ofwel: ze onderzoeken of Nederland TI mogelijk heeft omgekocht, in ruil voor een gunstige positie van Nederland op onze ranglijst. Het is een schandalige aantijging."

Het heeft ook woede gewekt onder betrokken Europese diplomaten, die sterke twijfels hebben over Hongarijes rol als 'eerlijke bemiddelaar', zoals de officiële opdracht van elk EU-voorzittend land luidt.

'Brussel bezetten'

Met de slogan Make Europe Great Again, een verwijzing naar de slogan Make America Great Again van Orbáns politieke vriend Donald Trump, trapt Hongarije het voorzitterschap af.

Aan de huidige EU deugt weinig, vindt Orbán, die afgelopen weekend een nieuwe Europese fractie presenteerde: Patriotten voor Europa. Als het hem lukt om genoeg medestanders te vinden wil hij met de Patriotten Brussel gaan "bezetten". Volgens Orbán is de "huidige Brusselse elite verantwoordelijk voor de illegale migratie die Europeanen teistert".

Van een EU-voorzittend land wordt een neutrale voortrekkersrol verwacht tijdens vergaderingen van onder andere de EU-ministers. Hongarije, dat het komende half jaar in totaal ruim 5000 EU-vergaderingen zal leiden, moet toezien op wetgevings­processen en samenwerking tussen de lidstaten.

Een verantwoordelijkheid die Hongarije nooit had mogen krijgen, vindt Groen Links-Europarlementariër Tineke Strik. "Het schaadt de geloofwaardigheid van de EU, dat een land dat zelf alle regels aan de laars lapt, en waar de pers wordt gemuilkorfd, de regie in handen krijgt."

Aanstaande woensdag organiseert Strik in het Europees Parlement een conferentie over Hongarije met tal van internationale rechtsstaat-experts. Zij vreest dat Hongarije Europese wetgeving die ze niet bevalt kan gaan vertragen. "Neem de Europese anticorruptiewetgeving. Daarover wordt binnen de EU al volop onderhandeld. Je kunt je toch niet voorstellen dat dat nu verder moet onder voorzitterschap van een land dat verreweg het slechtste scoort op corruptie."

Alarmbel

De gewraakte soevereiniteitswet van de Orbán-regering is wat Strik betreft een alarmbel. "Behalve Transparency International is nu ook het onafhankelijke Hongaarse onderzoeksplatform Átlátszó slachtoffer van die wet. Er wordt van ze geëist dat ze al hun onderzoeksmateriaal delen met de soevereiniteitsautoriteit, met een overheid dus die door TI en Átlátszó juist wordt onderzocht wegens corruptie op het hoogste niveau. Dit is absurd."

Onlangs was er ophef over een nieuwe wet in EU-kandidaatlid Georgië, die overeenkomt met Orbáns soevereiniteitswet. In beide gevallen wordt verwezen naar de 'buitenlandse agenten'-wet die de Russische president Poetin in 2012 invoerde. Wereldwijd was de kritiek daarop toen groot.

De huidige kritiek op de Hongaarse soevereiniteitswet wuift Balázs Orbán, politiek adviseur van premier Viktor Orbán, weg. Hij vindt juist dat zo'n wet "in alle EU-landen moet worden ingevoerd".

De Amerikaanse ambassade in Boedapest liet vorige week in een persverklaring weten "zeer bezorgd" te zijn. "De poging van de Hongaarse regering om onafhankelijke organisaties lastig te vallen, te intimideren en te straffen druist in tegen de principes van democratisch bestuur die geworteld zijn in de rechtsstaat."

Het gebruik van discriminerende algoritmes lijkt wijdverspreid bij overheidsinstanties. Daarvoor waarschuwt voorzitter Aleid Wolfsen van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). "Men is zich er vaak niet bewust van", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Het gaat om algoritmes die overheden gebruiken om fraude op te sporen. "Als je onderscheid maakt op basis van leeftijd of opleidingsniveau, dan moet je daar een goede onderbouwing voor hebben." De directeur van de privacywaakhond stelt dat die er vaak niet blijkt te zijn.

Hij geeft als voorbeelden de omstreden fraudescorekaart van een aantal gemeenten. En de misstanden bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) met studiefinanciering. NOS op 3 en onderzoeksbureau Investico hadden achterhaald dat DUO studenten met een migratieachtergrond of een lager opleidingsniveau veel vaker van fraude beschuldigde.

Pijnlijk

Wolfsen noemt het bijzonder pijnlijk dat er geen goede onderbouwing was voor het gebruik van deze risico-indicatoren in het algoritme van DUO. In een interview met de Volkskrant zegt hij vandaag: "Het feit dat we bij elke tegel die we lichten dit soort systemen vinden, baart me zorgen. Waarschijnlijk wordt er dus op grote schaal gediscrimineerd."

Voor het probleem wordt al jaren gewaarschuwd. Instanties zeggen te worstelen met de druk om misbruik van belastinggeld op te sporen met beperkte middelen. 100 procent controle is onhaalbaar, dus wordt onderzocht waar het risico op fraude het hoogst is.

Het is logisch dat dit soort keuzes worden gemaakt, beaamt Wolfsen. "Alleen dan moet je wel een inhoudelijke reden hebben voor de selectiecriteria."

Bewustwording

Volgens de AP-directeur is bewustwording een belangrijk deel van de oplossing. "Systemen worden gemaakt door programmeurs, die vaak minder verstand hebben van op welke basis je onderscheid mag maken. Terwijl mensen die beleid maken meestal minder thuis zijn in hoe het algoritme werkt. Daar gaat het vaak mis", legt hij uit.

Een andere aanbeveling is transparantie over het gebruik van algoritmes om fraude op te sporen. Laat weten op basis van welke factoren een persoon eruit wordt gepikt, adviseert Wolfsen. Daarnaast wil de AP zelf meer doen en het personeelsbestand van de waakhondinstantie verdubbelen. "Wij zouden vaker spontaan onderzoek moeten doen, in plaats van na een klacht."

De directeur verwijst terug naar het omstreden algoritme dat DUO gebruikte om mistanden op te sporen. "Dat systeem is tien jaar gebruikt en we hebben er niet een klacht over gehad. Slachtoffers waren er niet bewust van dat ze op basis van een algoritme waren geselecteerd."

Ook op het functioneren van de AP is de afgelopen jaren kritiek geweest. Veel burgers met een klacht kwamen voor een dichte deur te staan, concludeerde de Nationale Ombudsman in 2021. Ook het jaar erop waren er nog problemen door achterstanden en lange wachttijden.

Een 77-jarige man uit Castricum, die verdacht werd van strafbare hulp bij zelfdoding, heeft een einde aan zijn leven gemaakt. Dat meldt het Openbaar Ministerie. Omdat de man niet meer leeft komt er nu ook een einde aan de strafzaak.

Het OM had vorige week een gevangenisstraf van 2,5 jaar geëist tegen Tom de M., waarvan zes maanden voorwaardelijk. De M. werd verdacht van witwassen en van het online verkopen van het dodelijke middel X. Justitie linkte hem aan zes sterfgevallen.

Tom de M. was ook betrokken bij Coöperatie Laatste Wil (CLW), die middel X in 2017 presenteerde als humaan zelfdodingspoeder. Over de vraag of het daadwerkelijk leidt tot een humane dood zijn sinds het begin sterke twijfels.

Volgens het OM hadden zeker 223 mensen via zijn online handel een bestelling geplaatst en zou De M. er 74.400 euro mee hebben verdiend. Tijdens de zitting zei de officier van justitie dat de verdachte "zeer lichtvaardig" omging met het leven van anderen. De nabestaanden van personen die het middel kochten zijn door het OM op de hoogte gebracht van het overlijden van de verdachte.

De Volkskrant schreef eerder dat de man naar eigen zeggen handelde uit "idealistische motieven" en niet uit economische. De M. leverde het middel na zestig dagen in een kluis met codeslot bij zijn klanten, om overhaaste beslissingen tegen te gaan. Volgens de officier van justitie doet dat niets af aan zijn handelen, ook omdat hij "in de praktijk bereid was om hiervan af te wijken."

De uitspraak in de zaak, die nu dus niet meer doorgaat, zou zijn op 9 juli.

In minstens acht Keniaanse steden zijn opnieuw demonstraties tegen de regering. Op verschillende plekken treedt de politie hard op tegen betogers. Het is de onrustigste dag sinds vorige week het parlementsgebouw werd bestormd waarbij zeker twintig doden vielen.

Demonstranten eisen het vertrek van president William Ruto. De 57-jarige leider besloot vorige week om de gehate belastingwet, de aanleiding voor de landelijke protestgolf, in te trekken. Maar de veelal jonge Kenianen die weer de straat op gaan, vinden dat niet genoeg.

Protestmars

Lokale media melden dat twee demonstranten zijn neergeschoten in Mombassa, de tweede stad van het land. Op foto's is te zien dat er auto's in brand staan. Persbureau Reuters meldt dat er honderden betogers een protestmars lopen door de kuststad. "Ruto moet vertrekken", roepen ze in koor.

Ook in de hoofdstad Nairobi zijn onlusten. De politie zet volgens Keniaanse media traangas in. Agenten worden bekogeld met stenen en voeren charges uit op betogers. Het is onduidelijk hoeveel mensen gewond zijn geraakt en of er sprake is van doden.

Sinds het begin van de protestgolf halverwege juni zijn bijna veertig Kenianen gedood bij confrontaties met de politie, meldt een Keniaanse mensenrechtenorganisatie. Tientallen burgers en mensenrechtenactivisten zouden zijn ontvoerd door de politie.

"Mensen sterven op straat en hij kan alleen maar praten over geld", zegt een demonstrant tegen Reuters over president Ruto. "Wij zijn geen geld, maar mensen. Hij moet voor zijn mensen gaan zorgen, anders willen we hem niet."

Bezuinigen

Ruto riep vorige week op tot een nationaal dialoog. Hij wil de staatsschuld beperken onder druk van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Maar de omstreden belastingverhoging op levensmiddelen leidde tot grote zorgen bij de Kenianen die al moeilijk rondkomen. De laatste jaren zijn de kosten van levensonderhoud in het Afrikaanse land fors gestegen.

De president haalde de wet dus van tafel en beloofde ook dat de corruptie onder functionarissen wordt aangepakt. Het heeft de betogers er niet van weerhouden om opnieuw de straat op te gaan.

"Op steeds meer plekken pikken de locals het niet meer", zegt Jan van der Borg. De hoogleraar toerisme in Leuven en Venetië reageert op het protest tegen massatoerisme in Málaga van afgelopen weekend. Daar gingen 15.000 tot 25.000 mensen de straat op omdat de Zuid-Spaanse stad volgens hen onleefbaar is geworden door de grote aantallen vakantiegangers en dagjesmensen.

Het protest in Málaga begon dit voorjaar met een stickeractie met teksten als "Dit was mijn huis" en "Wegwezen hier". Hiermee uitten inwoners hun frustratie over de stijgende huurprijzen.

Massatoerisme heeft als effect dat de oorspronkelijke inwoners worden beperkt in hun dagelijks leven, stelt Van der Borg. In de jaren 80 waarschuwde hij voor de gevaren van toerisme in steden als Venetië, Barcelona en Amsterdam. Er werd toen niet naar hem geluisterd, zegt hij. "We hebben ons laten overrompelen door de enorme toerismevraag."

Inmiddels ziet hij wel een kentering in het denken, bij de toerisme-industrie en toeristen zelf. Nu is er nog ander beleid nodig, zegt hij. "We hebben beleidsmedewerkers nodig die duidelijke keuzes maken over hoe een stad zich wil profileren."

Ongeremde groei

Toerisme is in principe iets moois, vindt Van der Borg. "Reizen maakt mensen wijzer en toleranter, en vaak doen ze hun werk beter als ze terug zijn van vakantie. Dat beaamt Shirley Nieuwland, die promoveerde op duurzaam stedelijk toerisme aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. "Het is alleen jammer dat het nu zo ongeremd is."

De toerismesector groeit wereldwijd al decennia, zegt Van der Borg. Ook na de coronacrisis zit de sector alweer flink in de lift. De United Nations World Tourism Organization voorspelde eerder dat het aantal internationale toeristen in 2030 verdubbeld zal zijn ten opzichte van 2015: van 1 naar 2 miljard.

De oorzaken? "Mensen worden rijker, mensen zijn mobieler, bed and breakfasts hebben een goed aanbod, low cost airlines maken vliegen aantrekkelijk en mensen vinden vakantie een recht in plaats van een voorrecht", zegt Van der Borg.

De toerismevraag neemt dus enorm toe, maar het aanbod van populaire bestemmingen is volgens hem redelijk vaststaand. Dat gaat op den duur wringen, zegt hij. Voor inwoners van populaire Europese steden is het bijvoorbeeld niet meer makkelijk om simpelweg boodschappen te doen, en huizen zijn niet meer beschikbaar of onbetaalbaar. "Ik woon zelf in Venetië en kan geen bus meer pakken, want die zit altijd vol", zegt Van der Borg. "Terwijl ik wel belasting betaal voor die bussen."

Inwoners van Málaga demonstreren tegen de vele toeristen in hun stad:

Niet alleen in Málaga laat de bevolking van zich horen. In 2016 gingen inwoners van Venetië de straat op met lege koffers om een leefbare stad te eisen, en in 2017 kwamen Spanjaarden in onder andere Barcelona in opstand.

Of het protest in Málaga effect gaat hebben, is volgens Nieuwland niet goed te voorspellen. "Overheden komen vaak pas in actie als het al te laat is." Het argument dat toerisme geld oplevert, wordt volgens haar vaak aangevoerd om niets te doen. Ook Van der Borg zegt dat overheden vaak "laconiek" omgaan met problemen door toerisme.

Overheden moeten zich volgens Nieuwland richten op het aanpakken van vakantieverhuur. Een andere maatregel is het beperken van het aantal bezoekers met regels voor vluchten en cruises, zegt ze. "Als er maar één cruiseschip per maand mag aanmeren, dan houdt het snel op."

Eigen identiteit

Volgens Van der Borg zouden steden moeten kiezen voor een heldere, eigen identiteit, om zo een specifieke groep toeristen te trekken. Amsterdam wil veel te veel, vindt hij. "Het verhaal is nu: hier kan alles en we vinden het ook nog leuk dat je er een zootje van maakt." Wel maakte de stad van de week bekend het aantal cruiseschepen dat aanmeert bij de passagiersterminal in het centrum van Amsterdam te gaan halveren vanaf 2026.

Brugge is volgens Van der Borg een stad die massatoerisme succesvol heeft aangepakt. "Daar zijn moeilijke keuzes gemaakt: minder dagtoeristen, minder hotels in het centrum en restricties op cruisevoorzieningen." Een andere best practice is volgens Van der Borg het reserveringssysteem voor het Alhambra-paleis in Andalusië. In Venetië loopt deze zomer een proef waarbij toeristen entreegeld moeten betalen.

Ook toeristen zelf hebben een verantwoordelijkheid, vindt Nieuwland. "Ik hoor vaak dat mensen midden in een populaire stad een Airbnb boeken. Je kunt ook kiezen voor een andere accommodatie, dan verpest je in ieder geval niet de huizenmarkt."

(Telecompaper) The German Federal Cartel Office (Bundeskartellamt) has imposed fines of almost EUR 16 million on AVM, the maker of Fritz!Box routers, for vertical price fixing with six electronics retailers...

(Telecompaper) The EU is falling behind in ICT development and may miss its 'Digital Decade' goals set for 2030, according to the latest monitoring report published by the European Commission...

De kans is groot dat je het al een paar jaar bovenin je telefoonscherm ziet staan: 5G. De cijfer-lettercombinatie zegt iets over het mobiele netwerk waar je telefoon verbinding mee heeft. De belofte van 5G is veel sneller internet, maar tot nu toe viel dat nogal tegen. De bedoeling is dat daar snel verandering in komt.

Gisteren werd er een frequentieveiling afgerond die flink wat gaat veranderen. Het is een moment waar consumenten, maar ook telecomproviders naar hebben uitgezien. Vijf vragen en antwoorden over wat dit gaat betekenen.

Ik heb toch al 5G, wat verandert er nu?

De kans is best wel groot dat je al 5G op je telefoon hebt en dat het verschil met 4G niet eens zo groot is. Dat heeft alles met de techniek te maken. Dat werkt zo: mobiele netwerken draaien op frequenties. Sinds 2020 draait 5G op 700 MHz: deze frequentieband heeft een ver bereik, maar is niet zoveel sneller. Daar komt nu 3,5 GHz bij. Die heeft een wat minder groot bereik, maar wel veel meer snelheid en capaciteit.

Met die 700 MHz konden providers vrij makkelijk een (bijna) dekkend 5G-netwerk opzetten. Maar de stap van 4G naar 5G was niet zo groot als de belofte, de écht hoge internetsnelheden zouden pas komen met 3,5 GHz.

Wat kan ik straks dan met 5G?

Het gaat zorgen voor sneller mobiel internet en meer capaciteit. "Je moet het een beetje vergelijken met het aantal rijstroken op de snelweg", zegt Toon Norp, die bij TNO onderzoek doet naar mobiele telecom. "Die frequenties betekenen dat er extra rijstroken bij komen. Dan kun je harder rijden of meer verkeer verwerken."

In de praktijk zou dit er bijvoorbeeld voor moeten zorgen dat internet op drukke plekken - denk aan een festival of bij een sportwedstrijd - stukken beter is. Norp verwacht dat over het algemeen de mobiele internetsnelheid honderden megabits per seconde zal zijn. Op drukke plekken zou je 100 megabit per seconde moeten kunnen halen.

Waarom komt deze uitbreiding nu pas?

De extra frequentieruimte die nu in handen komt van de telecomproviders, werd eerst gebruikt voor satellietverkeer. Dat gebeurde vanuit het Friese Burum, waar grote afluisterschotels staan. Boven de lijn Amsterdam-Zwolle mocht daardoor de 3,5 GHz-band niet worden gebruikt.

Het duurde jaren om dit op te lossen. Zo moest het afluisterpark van de overheid worden verplaatst en er is tot vorig jaar oktober gesteggeld met satellietbedrijf Inmarsat, dat naar Griekenland verhuist.

Wat willen bedrijven ermee?

Voor bedrijven moet het 5G helpen om slimmere toepassingen en innovaties te ontwikkelen. Denk aan zelfrijdende voertuigen of robots in fabrieken. Artsen zouden met betere videoverbindingen makkelijker patiënten op afstand kunnen helpen, ook in noodsituaties.

Een experiment met supersnel 5G-internet in Noord-Groningen liet eerder al de mogelijkheden voor de gezondheidszorg zien:

De Rotterdamse haven laat weten via 5G de containeroverslag veel efficiënter en sneller te kunnen automatiseren. Ook kunnen drones voor beveiliging en verschillende vaar- en voertuigen beter en slimmer op afstand bestuurd worden. Daar zegt de haven al mee te hebben getest. Schiphol zegt eveneens de 5G in te gaan zetten voor innovaties, zoals de automatisering in de bagagekelder.

Wie gaan het aanbieden?

Dat zijn de drie Nederlandse providers met een eigen netwerk: KPN, VodafoneZiggo en Odidio (voorheen T-Mobile). Het ministerie van Economische Zaken stelt dat de bedrijven hun frequenties deze maand in gebruik kunnen nemen. Klanten met toestellen die 5G ondersteunen moeten daar dan ook direct iets van merken.

Odido laat weten de "komende periode" diverse netwerkverbeteringen door te voeren en hierbij direct de uitbreiding van 5G aan te zetten. KPN zegt het netwerk al te hebben voorbereid op de nieuwe 5G-frequenties en op de drukste plekken in het land ook al te hebben geïnstalleerd. Een woordvoerder zegt dat die snel geactiveerd worden en dat de dekking in het land stapsgewijs wordt uitgebreid. VodafoneZiggo verwacht ook binnen enkele weken van start te gaan.

In India zijn meer dan 100 mensen omgekomen door gedrang dat ontstond bij een religieus evenement. Onder de doden zouden veel vrouwen en kinderen zijn. Daarnaast zijn er zo'n 150 mensen naar het ziekenhuis gebracht.

Het gebeurde in een dorp in de staat Uttar Pradesh zo'n 200 kilometer ten zuidoosten van hoofdstad New Delhi. Daar woonden veel mensen een bijeenkomst bij van een religieus leider.

Het ging mis toen veel mensen tegelijk de bijeenkomst wilden verlaten. "Toen ik probeerde weg te komen, stonden er buiten motoren geparkeerd die mijn weg blokkeerden. Velen vielen flauw, terwijl anderen stierven", zegt een van de slachtoffers tegen de Indiase krant Hindustan Times. Volgens de krant vond de bijeenkomt in een tent plaats waar het warm en vochtig was.

Op beelden die gedeeld worden via sociale media is te zien dat tientallen lichamen op de grond liggen. De lokale politie zegt tegen persbureau Press Trust of India dat er mogelijk te veel mensen aanwezig waren op het evenement.

Bekijk hier beelden:

De luchtmacht gaat een stuk van honderd meter van de Friese zeedijk weggraven om een vliegtuig te bergen dat neerstortte in de Tweede Wereldoorlog. Het wordt volgens Wetterskip Fryslân een complexe operatie waarbij de veiligheid van de dijk niet in gevaar mag komen. Voor 1 oktober moet de berging van het vliegtuig klaar zijn.

Het vliegtuig is een Engelse Vickers Wellington HE346 en ligt in de zeedijk tussen de dorpen Holwert en Ternaard. Daar stortte het toestel op 26 juni 1943 neer na te zijn neergehaald door de Duitsers. Op de plek waar dat gebeurde staat een monument ter nagedachtenis aan de vijf geallieerde vliegers die hier sneuvelden. Waarschijnlijk zijn de stoffelijke resten van de vijf bemanningsleden nog aan boord. De nabestaanden zijn in beeld. Voor hen wordt een herdenking georganiseerd als het vliegtuig geborgen is.

In het deel van de dijk waar het vliegtuig ligt, komt een bouwkuip van acht meter diep, schrijft Omrop Fryslân. Een tijdelijke waterkering moet het zeewater tegenhouden tijdens de berging. Die kering moet aan dezelfde eisen voldoen als de zeedijk, dus ook berekend zijn op een storm die eens in een millennium voorkomt. Het stormseizoen begint op 1 oktober, voor die tijd moet de berging voltooid zijn.

De voorbereidende werkzaamheden zijn al begonnen. Op het perceel van een agrariër in Holwert komt de verwerkingslocatie. Daar zal de afgegraven grond gezeefd worden om restanten van het vliegtuig en de bemanning te kunnen vinden.

Nationaal Programma berging vliegtuigwrakken

De uitvoering wordt gecoördineerd door de Stafofficier Vliegtuigbergingen van de luchtmacht. De berging wordt betaald vanuit het 'Nationaal Programma berging vliegtuigwrakken'. De overheid wil tot 2030 stoffelijke resten van piloten uit de Tweede Wereldoorlog bergen en heeft daar 15 miljoen euro voor uitgetrokken.

De Franse radicaal-rechtse partij Rassemblement National (RN), de partij van Marine Le Pen, trekt een kandidaat voor de parlementsverkiezingen terug nadat er een foto was opgedoken waarop zij een nazipet draagt.

Het gaat om Ludivine Daoudi, een kandidaat in het noordwestelijke kiesdistrict Calvados. Ze kreeg zondag in de eerste ronde van de verkiezingen, die landelijk gezien werd gewonnen door het RN, bijna 20 procent van de stemmen.

De foto van Daoudi is gedeeld door Emma Fourreau, een kandidaat van de linkse verkiezingscoalitie Nouveau Front Populaire (NFP). Het is een schermafbeelding van de Facebookpagina van Daoudi, waarop ze te zien is met een officierspet van de Luftwaffe, met daarop het hakenkruis.

Fourreau deelde die foto op X met de oproep om komende zondag in de tweede ronde van de verkiezingen niet op RN te stemmen:

Een woordvoerder van RN in Calvados zegt tegen lokale media dat Daoudi erkent dat ze de pet heeft gedragen. "Ze heeft deze foto enkele jaren geleden gemaakt op een wapenbeurs in Saint-Pierre-sur-Dives. Ze geeft toe dat de foto getuigt van slechte smaak." Haar kandidatuur is per direct ingetrokken, voegt de woordvoerder eraan toe.

Het uitvallen van Daoudi betekent dat kiezers in Calvados zondag op twee overgebleven kandidaten kunnen stemmen: Fourreau, die eergisteren tweede werd, en Joël Bruneau van het rechtse Les Républicains.

Spannende tweede ronde

De Franse parlementsverkiezingen worden in twee rondes gehouden. Afgelopen weekend won RN de eerste ronde met 33 procent van de stemmen. De linkse coalitie NFP kreeg 28 procent en de coalitie van president Macron bleef steken op 21 procent.

Komende zondag gaan de Fransen opnieuw naar de stembus in honderden kiesdistricten waar nog geen winnaar is. Er staan dan alleen kandidaten op het biljet die in de eerste ronde minstens 12,5 procent van de stemmen kregen. Het gebeurt vaker in Frankrijk dat partijen tussen de eerste en tweede ronde met elkaar gaan onderhandelen om de kansen op succes te vergroten.

De krant Le Monde meldt dat om 13.30 uur al meer dan 200 kandidaten zich hebben teruggetrokken: 127 politici van linkse partijen en 75 politici uit het kamp van Macron. Dat wordt gezien als een strategische zet om RN in te dammen. Tegenstanders van RN hopen dat de meeste stemmen dan worden uitgebracht op de kandidaat die het in een kiesdistrict opneemt tegen RN.

Dit zijn de keuzes voor de Fransen bij de verkiezingen:

In the monthly Ladybird Browser update video which we’ve placed below, SerenityOS founder [Andreas Kling] announced an interesting development. The browser has been forked from the OS that has been …read more

De EK-wedstrijd van Nederland tegen Roemenië (aftrap om 18.00 uur) dwingt scholen die vanavond de diploma's uitreiken tot een keuze. De ene school lost het op door de ceremonie wat te vervroegen of verlaten, zodat niemand de wedstrijd hoeft te missen, de andere school laat de uitreiking gewoon doorgaan.

Lennart uit Pijnacker, bij Delft, is geslaagd. Tot zijn spijt begint zijn diploma-uitreiking vanavond precies om 18.00 uur, als het startsignaal van Nederland-Roemenië klinkt. "Ik had gehoopt dat mijn opleiding de uitreiking wel zou verzetten. Maar ik moet toch mijn diploma ophalen", vertelt hij tegen Omroep West. Bovendien heeft zijn familie al vrij genomen om naar de ceremonie te komen. "Ik vind eigenlijk ook niet dat je je eigen uitreiking kunt afzeggen, daarom ga ik vanavond wel naar school", verzucht hij. Hij benadrukt wel dat hij zijn smartwatch meeneemt en meldingen ontvangt op zijn horloge als er is gescoord.

Meer EK-wedstrijden van Oranje

Ook op het Laurens Lyceum in Rotterdam worden vanavond gewoon zoals gepland diploma's uitgereikt aan de 94 geslaagde havoleerlingen, schrijft Rijnmond. Twee ouders hadden gevraagd of de ceremonie kon worden verplaatst, maar dat is niet gebeurd. Het is ook niet de bedoeling dat de leerlingen en meegebrachte familieleden op hun mobiele telefoon de wedstrijd volgen. De school vindt het voldoende als twee docenten de wedstrijd volgen en af en toe een update geven.

De directeur van de evangelische school De Passie in Rotterdam hoopt dat Nederland vanavond wint en doorgaat naar de kwartfinale, zodat de geslaagde leerlingen die vanavond niet kunnen kijken een 'herkansing' krijgen. Want vanavond zullen ze de wedstrijd moeten missen. "Onze leerlingen komen uit een uitgestrekte regio", zegt directeur Johan Wijnhorst. "Het moet voor hen qua eindtijd wel haalbaar blijven. Daarom hebben we besloten dat we vasthouden aan de oorspronkelijke tijd voor de uitreiking."

Ook de voetballiefhebbers van het Macropedius College in Gemert hebben pech. De directie heeft overwogen de diploma-uitreiking uit te stellen, maar daar toch van afgezien. "We hechten eraan iedere leerling apart toe te spreken en dat zou dan niet meer kunnen", zegt directeur Wim Timmermans tegen het Brabants Dagblad. "We gaan er bovendien van uit dat we ook na vanavond nog wel kunnen genieten van een paar EK-wedstrijden van Oranje."

Uurtje later, uurtje eerder

Niet alle scholen nemen dat risico. In Barendrecht begint het Dalton Lyceum om 20.30 uur met de ceremonie voor zestig leerlingen, een uurtje later dan gepland. "Ook de docenten kijken graag naar het voetbal", zegt een woordvoerder.

En de vijftien leerlingen die geslaagd zijn voor de opleiding tot laborant aan het Techniek College in Rotterdam zijn ook op tijd thuis: de uitreiking is om 17.30 uur klaar, een uur eerder dan in eerste instantie de bedoeling was.

Waar het Nederlands elftal komt, verschijnen duizenden Oranjefans. Vandaag is het de binnenstad van München die oranje kleurt. Voor zo'n EK-tripje moeten supporters vaak flink in de buidel tasten: de hotelprijzen liggen flink hoger dan normaal en veel horecazaken hebben hun prijzen tijdens het EK verhoogd.

"Ja, de bierprijs is een beetje verhoogd", geeft barman Alex van de Ierse pub Dubliner in München toe. "Dat is omdat we zo veel verkopen. Het is nu vijftig cent duurder, maar alleen tijdens het EK." De bezoekers drinken er geen glas minder om. "Het helles bier gaat hier met duizenden glazen per dag de deur uit. Het is net het Oktoberfest."

Bij de souvenirwinkel van Manuela op de Marienplatz loopt het ook storm. "Ik verkoop alles: sjaals, sleutelhangers, hoedjes, magneten, allemaal EK-dingetjes. Van inflatie is hier niks te merken. Mensen kopen het toch wel, want ze zijn in een goede stemming."

"Het is zeker duur, maar dat hebben we er voor over", zegt Oranjefan Sandra, die met haar familie met een camper buiten München kampeert. Sinds bekend werd dat het EK in Duitsland zou plaatsvinden, planden en spaarden ze voor deze reis. "Duitsland is niet echt duur, vind ik. Het wordt pas duur als UEFA erbij betrokken is."

Hotels steeds duurder

In de officiële fanzones en de stadions liggen de prijzen inderdaad hoger dan gebruikelijk. In het stadion van München betaal je nu 7 euro (plus 3 euro statiegeld) voor een halve liter, waar dat normaal 5,50 euro is. En dat is voor Duitse begrippen al veel.

Ook de broodjes worst (verplichte kost in Beieren) zijn in prijs gestegen. Miguel en Oner werken al tien jaar in een braadworstkraam in het Olympiapark, dat nu binnen de fanzone ligt, en nemen de menukaart door. "De curryworst doet het goed. Die was 6 euro per stuk, en nu 7,50", zegt Miguel. Op het hele terrein zijn de prijzen naar UEFA-norm aangepast.

De reizen voor de groepsfase konden ver van tevoren kon worden gepland, maar deze Münchenreis konden Oranjefans pas afgelopen weekend organiseren, toen bekend werd waar Oranje in de achtste finale zou spelen. Met hogere hotelprijzen als gevolg. "Wij reizen het Nederlands elftal achterna en je merkt dat de hotels steeds duurder worden", zegt de Nederlandse fan Guus, die net is aangekomen. Ook voor de finale in Berlijn heeft hij alvast een hotel geboekt: 750 euro per persoon voor vier nachten.

Verderop in het historische centrum van de Beierse hoofdstad drinken de vrienden Stef, Joey en Fleur hun eerste biertje. "Dit was 6,25, en net hadden we een broodje voor een tientje per stuk", rekent 'reisleidster' Fleur voor. "Je weet nou eenmaal dat zo'n reis veel geld gaat kosten."

Veel geld gaat naar de hotelkosten, die in een stad als München bij een last minute boeking rond de 200 euro per nacht bedragen. De kosten voor een hotelnacht zijn in de meeste speelsteden verdubbeld, bleek uit een analyse van een Duitse vergelijkingssite. Het minst ben je kwijt in Leipzig, het meest in Stuttgart.

Goedkope opties

De reiskosten liggen behoorlijk uiteen. De ene supporter vertelt over een vliegticket van honderden euro's, de ander maakt gebruik van een speciaal afgeprijsd treinticket van enkele tientjes. De Roemeen Sebastian is met vier familieleden met de auto gekomen: "Dat kost 400 euro aan benzine en tol, maar zo veel had ook een vliegticket voor één persoon gekost."

Ook voor de tickets verschillen de prijzen. Voor de achtste finale liggen de prijzen tussen de 50 en 250 euro. Voor de halve finale wordt 195 tot 600 euro afgerekend, voor de finale zijn tickets van 300 tot 1000 euro verkocht.

Er gaat veel geld om in het EK, maar er is ook veel gedaan om het evenement aantrekkelijk te houden. De fanzones zijn gratis toegankelijk, en voor fans met een kaartje is het lokale openbaar vervoer gratis gemaakt. Menig Duitser volgt de wedstrijd bij een späti, een avondwinkel, waar bier voor 2 euro per flesje wordt verkocht.

Overigens betalen Duitse belastingbetalers indirect ook mee aan de organisatie van het EK. Volgens ZDF en Der Spiegel liggen de kosten voor de federale overheid, deelstaten en speelsteden op ongeveer 650 miljoen euro. De UEFA verwacht op zijn beurt dit toernooi af te sluiten met 1,7 miljard euro winst.

De Nederlandse supporters hebben wel begrip voor de hogere kosten van een EK-trip. "Wat het kost, dat kost het", zegt de Brabander Guus. "Als je het vergelijkt met Qatar is het hier heel goedkoop." Daar werd voor een halve liter (Amerikaans) bier het dubbele gerekend. "Maar daar waren ze wel sneller met serveren."

Het OM eist zes maanden cel tegen een man en een vrouw vanwege verzekeringsfraude. Het stel uit Den Bosch was binnen een paar jaar betrokken bij tachtig aanrijdingen met de auto. Volgens justitie is er sprake van structurele oplichting.

Van 2014 tot 2020 waren de 53-jarige vrouw en 50-jarige man uit Den Bosch betrokken bij tientallen aanrijdingen. In alle gevallen draaide de tegenpartij op voor de schade, waardoor het echtpaar in totaal bijna twee ton aan verzekeringsuitkeringen incasseerde. In 2020 werden ze opgepakt na onderzoek van een verzekeringsmaatschappij. Het viel de maatschappij op dat er wel heel veel schadeclaims van het echtpaar binnenkwamen.

Om vermoedens van fraude te toetsen, berekende het bedrijf hoe groot de kans is dat een persoon zo vaak betrokken raakt bij een botsing. Daaruit blijkt dat de kans daarop vrijwel nul is.

Structurele oplichting

Volgens het OM is er sprake van structurele oplichting. De aanrijdingen gebeurden vaak op eenzelfde manier, vertelden getuigen. Op een druk parkeerterrein reed een automobilist achteruit het parkeervak uit, waarna het stel met hoge snelheid kwam aanrijden met een botsing als gevolg. Dat leverde het Brabantse echtpaar in totaal 180.000 euro aan verzekeringsgeld op.

Een automobiliste uit Den Bosch kwam in 2020 in aanraking met het stel. Ook zij reed achteruit een parkeervak uit en botste daardoor tegen de auto van het echtpaar.

"Ik was verbouwereerd, het ging zo snel", vertelt ze. "Bovendien werd ik door de man die uit de wagen kwam bijna gedwongen om meteen het schadeformulier in te vullen. Ondertussen reed de vrouw de auto snel weg en kreeg ik niet de kans om hun schade te bekijken."

Gisteren verscheen het stel voor de rechter. Die hield hen voor dat als je zo vaak en steeds op dezelfde manier bij een ongeluk betrokken bent, je misschien bij jezelf te rade moet gaan. Daarop zei de vrouw: "Dit gebeurt gewoon. Als mensen achteruitrijden en niet opletten, daar kunnen wij toch niks aan doen?"

De advocaat van de verdachten stelde daarbij dat zijn cliënten niets verdiend zouden hebben: met het verzekeringsgeld werd volgens hem de schade aan de eigen auto betaald, of een andere gekocht. Het paar reed vanaf 2012 in ongeveer vijftig verschillende auto's, schrijft Omroep Brabant.

Schadevergoeding

De advocaat vraagt daarom om vrijspraak. Volgens hem zijn er geen onafhankelijke getuigen en camerabeelden van de vele aanrijdingen. Een celstraf zou het einde betekenen van het cateringbedrijf van het stel.

Als het aan het OM ligt, gaan de vrouw en man dus een half jaar de cel in. Daarnaast eiste de officier van justitie dat het stel een schadevergoeding van 17.000 euro betaalt aan een van de verzekeringsmaatschappijen. Als het stel weer in de fout gaat, zou volgens het OM nogmaals zes maanden celstraf gepast zijn.

Inwoners en toeristen die op het Griekse eiland Kos waren geëvacueerd vanwege bosbranden, mogen terug naar hun huis en hun hotel. Ze moesten de nacht doorbrengen in sporthallen en andere locaties.

De brand brak gisterochtend uit aan de zuidkant van het eiland en bereikte vannacht het dorp Kardamena. Lokale autoriteiten zeggen dat gebouwen in het dorp niet beschadigd zijn geraakt.

Vanochtend was het gevaar voldoende geweken om mensen terug te laten keren. Toch zijn nog altijd meer dan honderd brandweerlieden bezig met het bestrijden van de branden op Kos.

In Kos verzamelden de mensen zich onder meer op een sportveld:

Afgelopen weekend braken in Griekenland tientallen bosbranden uit. Premier Kyriakos Mitsotakis waarschuwde gisteren dat het land deze zomer rekening moet houden met nog meer bosbranden na een lange periode van droogte.

Natuurbranden komen geregeld voor in Griekenland maar de frequentie en intensiteit ervan zijn toegenomen door heter en droger weer met veel wind. Wetenschappers schrijven deze ontwikkeling toe aan klimaatverandering.