Aggregator

Plasmadonor die ruim 2 miljoen baby's redde op 88-jarige leeftijd overleden

1 month 3 weeks ago

Een Australiër die volgens de Australische bloedbank 2,4 miljoen baby's redde met zijn bloedplasma is op 88-jarige leeftijd overleden. James Harrison, ook wel bekend als 'De man met de gouden arm', stierf op 17 februari. Zijn dood werd vandaag door zijn familie bekendgemaakt.

Harrison had het zeldzame antilichaam anti-D in zijn bloed, dat gebruikt wordt om medicatie te maken voor zwangere vrouwen. Het medicijn helpt vrouwen die Rhesus D-negatief zijn, van wie het bloed hun ongeboren kind kan aanvallen. Zonder dit medicijn kunnen baby's bloedarmoede krijgen of lijden aan hartfalen.

De Australiër werd donor nadat hij zelf op zijn veertiende meerdere bloedtransfusies had gekregen bij een zware longoperatie. Tot op 81-jarige leeftijd bleef hij tweewekelijks plasma geven, zonder ook maar een afspraak verstek te laten gaan.

In 2005 werd hij wereldrecordhouder voor het doneren van het meeste bloedplasma, tot dit record in 2022 werd gebroken door een Amerikaan.

Levens redden

"Hij verwachtte er niets voor terug", zegt de voorzitter van de Australische bloeddonororganisatie. "Zelfs toen zijn vrouw was overleden, bleef hij doneren."

Volgens zijn dochter was haar vader erg trots dat hij zo veel levens heeft kunnen redden. "Het maakte hem blij om te horen over de vele gezinnen die dankzij zijn vriendelijkheid konden bestaan."

Inflatie loopt toch weer op: 3,8 procent in februari

1 month 3 weeks ago

In de afgelopen maand is de inflatie in Nederland weer opgelopen. In februari 2025 lagen de prijzen van het dagelijks leven 3,8 procent hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder. Dat blijkt uit de eerste, snelle berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In januari daalde de inflatie nog naar 3,3 procent, maar de daling wordt nu dus onderbroken. Het lukt maar niet om de inflatie in Nederland naar een gewenst niveau van 2 procent of lager te krijgen. Dat niveau wordt door economen als een gezonde stijging van het prijspeil gezien.

Ook ligt de inflatie in Nederland al een tijd hoger dan het Europese gemiddelde. Dat percentage ligt op 2,4 procent, blijkt vandaag.

Voeding en tabak

Het CBS vergelijkt het prijspeil met dat van een jaar eerder, maar ook met de maand ervoor. Ten opzichte van januari 2025 stegen de prijzen met ruim 1 procent. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat in februari veel mensen hun vakanties boeken. Volgens het CBS worden de prijzen tijdelijk wat opgestuwd bijvoorbeeld door duurdere vliegtickets.

In een maand tijd zijn vooral de prijzen van voedingsmiddelen, dranken en tabak omhooggegaan. In april 2024 gingen de accijns op sigaretten omhoog. Dat werkt nog altijd doorwerkt in de prijzen, ook deze maand nog. Vanaf april zal dit niet meer of minder terug te zien zijn in het inflatiecijfer.

Ook zijn in juli vorig jaar de huren flink gestegen. Dat effect is niet zomaar na een jaar verdwenen: de verwachting is dat ook dit jaar de huren omhoog zullen gaan.

Ook valt op dat de prijzen van industriële producten harder zijn gestegen. Energie en brandstof zijn juist iets goedkoper dan in januari.

Koopkrachtig

Dat de prijzen aanhoudend blijven stijgen, heeft meerdere oorzaken. Bovenal blijft de Nederlandse consument flink uitgeven, zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS. "We zien die prijsstijgingen over de hele linie, bij vrijwel alle productcategorieën. Ook als je uitgaven aan tabak en huren niet meerekent, is de inflatie aan de hoge kant."

Ook geeft de Nederlandse overheid al jaren veel geld uit, wat vooral de vraag naar personeel in de dienstensector opstuwt en daarmee de inflatie. Waarschijnlijk is dat uitgeven van de overheid nog niet voorbij. Afgelopen week berekende het Centraal Planbureau (CPB) dat de overheidsfinanciën er beter voorstaan dan verwacht. Dat zou ruimte geven aan politieke wensen van coalitiepartijen zoals meer uitgeven aan defensie of het sneller halveren van het eigen risico. Ook is er de roep om de energiebelasting te verlagen.

Overigens verwacht het CPB dat in 2025 de koopkracht verder zal stijgen. Daarbij kijkt het planbureau hoeveel de gemiddelde Nederlander waarschijnlijk meer gaat verdienen, maar ook hoeveel van die loonstijging opgaat aan inflatie. Het CPB gaat nu nog uit van een inflatiepercentage van 3,2 procent over heel 2025. In de eerste maanden van dit jaar ligt dat percentage dus hoger.

Wekdienst 3/3: Hoorzitting over pleegmeisje Vlaardingen • Visdeurbel gaat aan

1 month 3 weeks ago

Goedemorgen! Vandaag worden Tweede Kamerleden bijgepraat over het onderzoek naar de zware mishandeling van het pleegmeisje uit Vlaardingen. En in Noorwegen neemt de marine deel aan een grote militaire oefening onder arctische omstandigheden.

Eerst het weer: ondanks het aankomende zachte lenteweer, blijft het fris in de nacht. Dat zorgt in de ochtend voor wat mist of nevel. Later vandaag breekt de zon in heel het land door en wordt het tussen de 8 en 10 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Vannacht werden voor de 97ste keer de Oscars uitgereikt in Los Angeles. De Nederlandse regisseur Victoria Warmerdam heeft met Ik ben geen robot een Oscar gewonnen voor Beste Korte Film. Het is voor het eerst dat een Nederlander deze categorie binnenhaalt. Slechts drie keer eerder werd een Nederlandse kortfilm genomineerd, allemaal in de jaren 60. De andere Nederlandse genomineerde dit jaar, Nina Gantz, greep naast een prijs.

De romantische komedie met een rauw randje Anora verzilverde in Los Angeles vijf van de zes nominaties en won daarmee de meeste prijzen van de avond, onder meer voor Beste Film, Regie en Actrice. De film gaat over de vertwijfelde zoektocht naar liefde van een sekswerker die wordt tegengewerkt door een Russische oligarch.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

"Ongelooflijk. Dit is iets dat je nooit meemaakt, dit is echt een holy-shit-what-the-fuck-moment", reageerde acteur Henry van Loon, die de mannelijke hoofdrol vertolkt, na de overwinning voor Ik ben geen robot. Kijk hieronder naar de korte film van regisseur Victoria Warmerdam.

Fijne maandag!

Coalitie gaat weer onderhandelen: dit zijn de potentiële struikelpunten

1 month 3 weeks ago

Het reces in politiek Den Haag is morgen voorbij, en dat betekent dat de coalitie nu echt aan de bak moet met de voorjaarsnota, het stuk waarin de partijen de begroting voor dit jaar kunnen aanpassen. Een ingewikkelde taak, want de lijst met discussiepunten is lang.

Het afgelopen jaar zijn meerdere grote problemen op de lange baan geschoven en zijn er ook een aantal nieuwe bijgekomen, zoals de grote geopolitieke onzekerheid. En dat terwijl de verhoudingen binnen de coalitie al op scherp staan. Wat zijn de grootste potentiële struikelpunten? Een overzicht.

Btw-gat

De oppositiepartijen in de Tweede Kamer dwongen eind vorig jaar af om de btw-verhoging op theaters, musea, boeken en sport niet door te voeren. Dat leidt tot een gat in de begroting van 1,2 miljard euro.

De afspraak was om dit gat met een andere btw-maatregel te dichten. Zo kwam bijvoorbeeld het plan voorbij om het hoogste btw-tarief van 21 naar 21,4 procent te verhogen. Maar tot nu toe stuiten alle andere btw-verhogingen op zoveel weerstand, dat de kans klein lijkt dat dat lukt.

Als het kabinet geen oplossing vindt, breekt het de belofte met de oppositiepartijen. Een mogelijke uitweg is het geld te zoeken buiten de btw, dus op een andere begroting. Maar dat betekent ook een bezuiniging en zal dus ook ingewikkeld zijn.

Klimaatdoelen en stroomnet

Als het kabinet de klimaatdoelen toch wil halen, moet het nieuwe maatregelen nemen. En maatregelen kosten bijna altijd geld. De vraag is dus hoeveel geld het kabinet hiervoor wil vrijmaken.

De neuzen staan in ieder geval niet helemaal dezelfde kant op: in het regeerprogramma is afgesproken om de klimaatdoelen te halen, maar coalitiepartijen PVV en BBB hebben daar veel minder mee.

En dan is er nog het overvolle stroomnet, dat ook een miljardeninvestering nodig heeft om toekomstbestendig te blijven.

Stikstof

Volgende maand komt de ministeriële commissie met een plan om Nederland uit de stikstofcrisis te helpen. Het lijkt onafwendbaar dat daar een flink bedrag voor nodig is, in ieder geval meer dan de 5 miljard euro die er vorig jaar bij het Hoofdlijnenakkoord voor is begroot.

Politiek lijken er zaken te verschuiven. BBB zag eerder af van geld dat voor de stikstofaanpak in de landbouw was bestemd, maar wil nu toch weer meer geld voor duurzaamheid en boeren. Daarvoor kijken ze, met een meerderheid van de Eerste Kamer, naar het Klimaatfonds van minister Hermans van Klimaat en Groene Groei. Hierin zit geld dat onder meer voor kerncentrales is gereserveerd.

Defensie

Nederland voldoet nog maar sinds kort aan de NAVO-norm, die voorschrijft dat 2 procent van het bruto binnenlands product aan defensie moet worden uitgeven. Internationaal is er, gelet op de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne, inmiddels veel druk om dat percentage naar ruim 3 procent te brengen.

Dat zou grote gevolgen hebben voor de Nederlandse begroting. Elke procent extra naar defensie komt neer op zo'n 11 miljard euro die ergens anders vandaan moet worden gehaald. Binnen de coalitie is er grote verdeeldheid over de vraag of het percentage omhoog moet. Een definitief besluit wordt pas verwacht na de NAVO-top in Den Haag in juni.

Spaartaks

Een ander heet hangijzer zijn de problemen rond de 'spaartaks', ook wel de vermogensrendementsheffing. De rechter zette meerdere keren een streep door de wijze waarop het ministerie belasting heft over spaargeld en beleggingen. Daarom wil het ministerie van Financiën dat anders gaan berekenen.

Maar de invoering van die nieuwe berekening duurt langer dan gedacht. Vanaf 2027 loopt de overheid daardoor ruim 2 miljard euro aan inkomsten mis en daarvoor moet nog dekking worden gevonden. Dat betekent dat er op een andere manier inkomsten moeten worden geregeld, of dat er een extra bezuiniging moet komen.

Overige wensen

Veel coalitiepartijen hebben ook nog allerlei wensen die ze bij de Voorjaarsnota hopen te kunnen regelen. Een overzicht:

De partijen zijn het zeer oneens over waar het geld voor dit alles precies vandaan moet komen. Ook is er discussie over de begroting zelf. In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat de cijfers van het Centraal Planbureau leidend zijn en dat er bij tekorten eerst moet worden gesneden in de uitgaven.

NSC zet daar nu toch vraagtekens bij. Volgens partijleider Omtzigt raamt het planbureau niet op de juiste manier, waardoor er aan het einde van het jaar veel meer geld zal overblijven dan verwacht. Zij lijken er, samen met BBB, op te koersen de begrotingsregels wat minder strikt te handhaven.

Kortom: de coalitiepartijen zullen nog heel wat spannende onderhandelingsuren tegemoet gaan. Komende maand wordt de eerste versie van de voorjaarsnota in de ministerraad besproken. Mochten ze er niet uitkomen, is er ook nog een uitweg: de problemen doorschuiven naar Prinsjesdag.

Oscar voor Nederlandse korte film Ik ben geen robot, Anora wint meeste prijzen

1 month 3 weeks ago

De Nederlandse regisseur Victoria Warmerdam heeft met Ik ben geen robot een Oscar gewonnen voor Beste Korte Film. De andere Nederlandse genomineerde dit jaar, Nina Gantz, greep naast een prijs. De romantische komedie met een rauw randje Anora verzilverde in Los Angeles vijf van zijn zes nominaties en won daarmee de meeste prijzen van de avond.

Op het podium bedankte Warmerdam hoofdrolspeelster Ellen Parren en de rest van haar cast en crew. "Jullie hart en ziel zit in elk frame van deze film. Deze prijs is ook voor jullie." Voor haar partner en producent Trent had ze ook lieve woorden: "Wij nuchtere Nederlanders zeggen dit te weinig, maar ik hou van je".

Parrens mannelijke tegenspeler Henry van Loon noemt de overwinning een holy-shit-what-the-fuck-moment. "Ongelooflijk. Dit is iets dat je nooit meemaakt", zegt hij tegen persbureau ANP.

Bekijk hier het moment waarop de Nederlanders de Oscar in ontvangst mochten nemen:

Ik ben geen robot gaat over een vrouw die aan haar identiteit begint te twijfelen als ze niet door een captcha-test op haar computer komt. Met absurdisme en zwarte humor stipt de film in ruim 20 minuten identiteit, feminisme en zorgen over AI aan.

Het is voor het eerst dat een Nederlander deze categorie binnenhaalt. Slechts drie keer eerder werd een Nederlandse korte film genomineerd, allemaal in de jaren 60.

Naast Ik ben geen robot was ook Wander to wonder van de Nederlandse Nina Gantz genomineerd, over de ontrafelende levens van drie minimensjes. Deze stopmotionfilm legde het af tegen In the shadow of the Cypress uit Iran.

Bekijk hier de Oscarwinnaar:

Anora ging uiteindelijk met de meeste prijzen naar huis, onder meer voor Beste Film, Regie en Actrice. De film gaat over de vertwijfelde zoektocht naar liefde van een sekswerker die wordt tegengewerkt door een Russische oligarch. "Amerikanen zien blijkbaar graag hoe iemand zich verzet tegen een machtige Rus", grapte presentator Conan O'Brien in een overduidelijke sneer naar president Trump.

Winnares Mikey Madison (Beste Actrice) onthield zich van dergelijk commentaar in haar dankwoord. Ze keek terug op het pad dat haar hier gebracht had. "Dit voelt heel surrealistisch", kon ze geëmotioneerd nog net uitbrengen. "Ik ben opgegroeid in Los Angeles maar Hollywood leek altijd zo ver weg."

Net als regisseur Sean Baker dankte ze de sekswerkers die hun verhalen en ervaringen met hen deelden voor de film. "Ik blijf jullie ondersteunen en zal een bondgenoot blijven." De winst van Madison betekende dat oude rot in het vak Demi Moore de eerste Oscarnominatie in haar 40-jarige carrière niet kon verzilveren.

Het lukte Adrien Brody met The brutalist om voor de tweede keer een Oscar te winnen, 22 jaar na zijn eerste voor The pianist. Wederom een drama over de gevolgen van de Holocaust, merkte hij zelf op. "Opnieuw verbeeldde ik het trauma en de gevolgen van oorlog en onderdrukking, van antisemitisme en racisme", zegt hij over de parallellen tussen beide films. "Als het verleden ons iets kan leren, is dat je haat niet ongehinderd mag laten bestaan."

In totaal werd de film met tien nominaties onderscheiden met drie Oscarbeeldjes, ook voor het camerawerk en de muziek. Wellicht een povere score, maar de dertien kansen voor Emila Pérez leverden slechts twee keer winst op. Daaronder wel de prijs voor Beste Vrouwelijke Bijrol, voor Zoë Saldaña. Ze kwam in tranen het podium op.

"Mijn grootmoeder kwamen in 1961 naar dit land; ik ben het trotse kind van immigrantenouders, met dromen, waardigheid en hard werkende handen", vertelde ze. "Het feit dat ik win voor een rol waarin ik mocht zingen en spreken in het Spaans, zou mijn oma enorm trots hebben gemaakt."

Winnaar voor Beste Mannelijke Bijrol Kieran Culkin keek in zijn dankwoord juist naar de toekomst. Hij herinnerde zijn vrouw dat ze ooit beloofd had met hem voor een vierde kind te gaan als hij een Oscar zou winnen. "Dus liefde van mijn leven, met zo weinig vertrouwen in mij", lachte Culkin bloedserieus, "laten we beginnen aan dat kind".

Grote politieke boodschappen bleven daarmee bij de meeste prijzen uit, al riepen de Palestijnse en Israëlische filmmakers die Beste Documentaire wonnen voor No other land wel op tot vrede in het Midden-Oosten. "We zijn met elkaar vervlochten", zei de Israëlische journalist Yuval Abraham die de Palestijnse activist Basel Adra volgde.

"Mijn volk kan waarlijk veilig zijn als Basels volk vrij en veilig is. Het kan echt anders", beloofde Abraham, die en passant nog uithaalde naar de politiek van president Trump. Ook Adra hoopt op betere tijden. "Twee maanden geleden ben ik vader geworden en ik hoop dat mijn dochter nooit zoals ik zal vrezen voor geweld, verwoesting en verdrijving."

Regisseur Walter Salles put hoop uit de onverzettelijkheid van Eunice Paiva, wier echtgenoot verdween tijdens het militaire regime in Brazilië. Verfilmd als I'm still here won haar verhaal als Beste Internationale Film de eerste Oscar ooit voor Brazilië.

"Dit draag ik op aan een vrouw die een vreselijk verlies heeft geleden onder een autoritair regime, maar weigerde te buigen en zich verzette. Deze prijs is voor haar."

Australië redt Litouwse oceaanroeier die aandacht vraagt voor Oekraïne

1 month 3 weeks ago

De Australische marine heeft een Litouwse oceaanroeier gered die bezig was met een poging de Stille Oceaan over te steken. De man had in de Koraalzee een noodsignaal uitgezonden omdat hij in een tropische storm was beland.

De storm met de naam Alfred bereikte windsnelheden tot 100 kilometer per uur, wat leidde tot golven van wel zeven meter hoog.

De Litouwer, Aurimas Mockus, had vrijdag alarm geslagen. Hij was bezig om solo de oceaan over te roeien om steun te verwerven voor het door oorlog geteisterde Oekraïne.

De man was in september in de Verenigde Staten begonnen aan zijn overtocht van 12.000 kilometer en had die bijna voltooid.

'Macron en Starmer stellen beperkte wapenstilstand van maand voor in Oekraïne'

1 month 3 weeks ago

Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk komen met een voorstel voor een beperkte wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland die een maand moet duren. President Macron heeft dat gezegd tegen de Franse krant Le Figaro, op de terugweg van de top in Londen.

Het zou gaan om een bestand dat alleen geldt voor "de lucht, zee en voor de energie-infrastructuur". Volgens deze informatie zouden de gevechten op land niet worden gestaakt. Het voordeel van zo'n beperkte wapenstilstand is volgens Macron dat die gemakkelijker te controleren is. Hij wees erop dat de lengte van de frontlinie vergelijkbaar is met de afstand tussen Parijs en Boedapest.

Macron voegde eraan toe dat hij en bondgenoten vrede willen "maar niet tegen elke prijs, niet zonder garanties".

Zelensky op de hoogte

Europese leiders kwamen zondag bijeen op uitnodiging van de Britse premier Starmer, om te praten over de veiligheid van Oekraïne en Europa. Starmer en Macron willen een gelegenheidscoalitie van NAVO-landen om Oekraïne te beschermen als het tot een bestand komt.

Macron zei tegen Le Figaro dat er pas in een tweede fase sprake zal zijn van Europese militairen op Oekraïense grondgebied. "In de komende weken zullen er geen Europese troepen op Oekraïens grondgebied zijn."

De BBC vroeg Zelensky naar het plan voor een beperkte wapenstilstand. "Ik ben overal van op de hoogte", was zijn korte antwoord.

De Franse president wil dat Europese landen hun uitgaven voor defensie opvoeren. Hij sprak over een percentage van 3 tot 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Ook zou de Europese Commissie innovatiever moeten zijn bij het financieren van defensie-uitgaven.

'Grondstoffendeal nog op tafel'

De ingelaste top in Londen volgde twee dagen na het diplomatieke debacle in Washington, waar een ontmoeting van de Oekraïense president Zelensky met president Trump en vicepresident Vance ontspoorde.

Zelensky zou in de VS eigenlijk een overeenkomst over grondstoffen tekenen, maar daar kwam het niet van. Hij werd openlijk de les gelezen en kreeg te horen dat hij voortijdig kon vertrekken. Vandaag zei de Oekraïense president dat de deal wat hem betreft nog op tafel ligt. "Als we overeenstemming hebben bereikt om de grondstoffendeal te tekenen, zijn we klaar om hem te tekenen", zei hij tegen de BBC.