NOS Nieuws - Algemeen

De overheid heeft opnieuw een verkoopronde van staatsaandelen van ABN Amro afgesloten. De verkoop bracht 1,17 miljard euro op voor de staatskas, en het belang van de Staat is hiermee teruggebracht naar 40,5 procent. Dit maakte minister van Financiën Heinen vandaag bekend in een Kamerbrief.

Deze verkoopronde van de aandelen werd eind vorig jaar al aangekondigd. Het is niet voor het eerst dat dit gebeurt. Nadat de Staat ABN AMRO had overgenomen in 2008 om de bank uit financiële problemen te redden, werd in 2015 besloten om te beginnen met de afbouw van het staatsbelang in de bank. Andere verkooprondes volgden in 2017 en 2023.

Afgelopen maanden werd 9,5 procent van de staatsaandelen verkocht. Dit ging via een zogeheten dribble out-methode. Hierbij werden steeds kleine aantallen aandelen verkocht. NLFI, de instelling die voor de Staat de aandelen beheert van banken, verkocht zo'n 78 miljoen aandelen.

Staatsschuld

Minister Heinen schrijft dat met de verkoop een deel van de staatsschuld is afgelost. Dit heeft geen gevolgen voor het budget of saldo van het kabinet, aldus de minister.

Met de huidige koers verdient de Staat niet terug wat destijds voor de aandelen is betaald. Maar de minister denkt niet dat het realistisch is "dat een dergelijke koers op korte termijn bereikt zal worden". "De Staat is geen belegger en investeert dus niet risicovol als daar geen publiek belang mee is gediend. Ik acht het dan ook onwenselijk om te wachten op een hogere koers." Heinen benadrukt dat ABN Amro niet in staatshanden is om winst te maken.

In 2008 waren de aandelen twee keer zoveel waard als nu. Wel moest bij de verkoop rekening gehouden worden met een door het NLFI-bepaalde minimumprijs.

Belang verder afbouwen

In de toekomst moet het staatsbelang in ABN Amro nog verder worden afgebouwd, laat de minister weten. Ook NLFI geeft aan dat er nog meer verkooprondes zullen volgen. "Het eindigen van het handelsplan belet NLFI niet om in de toekomst een ander handelsplan op te zetten of naar eigen inzicht op andere wijze haar belang in ABN Amro af te bouwen."

Ook de Volksbank is in handen van de Staat. In juni adviseerde NLFI om ook van deze bank aandelen te gaan verkopen.

Bij de NAVO zijn grote zorgen over het toenemende aantal schendingen van het NAVO-luchtruim door Rusland. De Russen sturen drones bewust de NAVO-grens over om te kijken hoe het militaire bondgenootschap reageert, denken ze op het hoofdkwartier. Ingewijden zeggen tegen de NOS dat volop wordt gediscussieerd over de vraag hoe om te gaan met deze provocaties.

Zo kwam afgelopen weekend een Russische 'kamikazedrone' in Letland neer. "Ik dacht dat iemand op de motor langskwam", zegt een inwoner tegen de Letse publieke omroep. "Het was eng, alsof iemand gas gaf, en toen een klap en stilte. Gelukkig viel de drone in een veld, niet ergens in een tuin of op een huis."

Letse autoriteiten publiceerden na het incident foto's van de neergekomen drone en bevestigden dat die geladen was met explosieven.

Wat deze drone te zoeken had duizend kilometer van het slagveld in Oekraïne, daar geeft Rusland geen antwoord op. En ook in Roemenië schonden Russische drones het luchtruim. Deze keer vlogen ze vanaf de Zwarte Zee het luchtruim binnen. Daardoor kwamen ze een stuk zuidelijker van de grens met Oekraïne in het Roemeense luchtruim dan tot nu toe. Roemenië stuurde uit voorzorg straaljagers erop af.

'Escalatie'

"Dit ziet Roemenië als een escalatie", zegt de Roemeense militair expert Valentin Mateiu. "Normaal steken ze vanuit Oekraïne de grens over wanneer ze daar infrastructuur aanvallen." Vooralsnog houdt hij er rekening mee dat het een technische fout kan zijn geweest van de Russen, omdat de politieke gevolgen groot kunnen zijn. "Als Rusland dit blijft doen, dan zullen Polen, Roemenië en de Baltische Staten de NAVO vragen om een gezamenlijke reactie", zegt Mateiu. "Want we kunnen Rusland niet ons luchtruim laten gebruiken om oorlog te voeren."

De Russische kamikazedrone die in Letland neerkwam, was er een van het type Shahed:

De incidenten vinden over het algemeen plaats wanneer Rusland aanvallen uitvoert op Oekraïense doelwitten aan de grens, zoals graanhavens op honderden meters van Roemeens grondgebied en energie-infrastructuur in de buurt van de Poolse grens.

In Polen is duidelijk dat de Russen het luchtruim gebruiken om de Oekraïense luchtafweer te omzeilen, ziet Mateiu. In Roemenië moet nog blijken of het gebruik van de zuidelijke route eenmalig was of een omtrekkende beweging net zoals in Polen.

Landen die grenzen aan Rusland en Oekraïne overwegen steeds nadrukkelijker om Russische drones en raketten uit de lucht te schieten. Roemenië is bezig met een wetsvoorstel dat het makkelijker moet maken om in vredestijd toch de luchtafweer in te zetten tegen drones en raketten.

Polen en Oekraïne werken aan een plan om dit al boven Oekraïens grondgebied te kunnen doen. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken zei onlangs in een interview met The Financial Times dat Polen de plicht heeft om het eigen luchtruim te verdedigen en deze Russische wapens preventief uit de lucht te schieten boven Oekraïne. Al benadrukte de Poolse regering dat dit nog niet het officiële standpunt van het land is.

Binnen de NAVO zijn ze zeker nog niet zover. Voor de grote landen is dit vooralsnog een rode lijn, is achter de schermen te horen, omdat het een te groot risico op directe confrontatie met Rusland zou opleveren. Maar sinds het begin van de oorlog in Oekraïne is gebleken dat rode lijnen fluïde zijn. "Op politiek niveau blijft het Westen terughoudend, omdat de bondgenoten Poetin geen mogelijkheid willen bieden om verder te escaleren", zegt Mateiu. "Maar ik denk dat dit moment uiteindelijk wel zal komen."

Het alternatief, het tolereren van dit soort schendingen van het luchtruim, is voor de NAVO naarmate de incidenten zich opstapelen ook geen optie. Kern van het NAVO-handvest is het beroemde artikel 5. Daarin staat dat een aanval op één van de leden gezien wordt als een aanval op álle lidstaten. De landen zullen elkaar dan te hulp schieten. En dus is de vraag: wanneer is sprake van een aanval?

Tot nu toe beperkt de NAVO zich tot het veroordelen van de Russische schendingen. Maar het is een kwestie van tijd tot een drone met explosieven op NAVO-grondgebied neerstort en er doden vallen, realiseren ze zich bij de militaire alliantie. En dan zal er een duidelijk antwoord moeten komen.

In Pakistan is een taxiservice speciaal voor trans personen en vrouwen opgericht. Volgens de CEO van het bedrijf Ammaz Farooqi is de dienst een nieuwe stap om beide groepen te beschermen tegen discriminatie en seksuele intimidatie. Het openbaar vervoer is vanwege dergelijke bedreigingen voor hen namelijk vaak geen optie.

Bij SheDrives, zoals het bedrijf heet, zijn zowel de chauffeurs als de passagiers uitsluitend trans personen en vrouwen. Hun veiligheid staat voorop: tijdens de rit is de online noodknop binnen handbereik. Daarmee worden veiligheidsdiensten direct gealarmeerd en wordt de locatie van de auto gedeeld. De auto's van SheDrives zijn niet makkelijk te missen: met een knalroze logo op de deuren rijden ze door de stad Lahore.

Wet voor trans personen ongeldig

De veiligheid van trans personen in Pakistan is de afgelopen jaren steeds verder onder druk komen te staan. In 2018 werd een progressieve wet aangenomen waarmee het onder meer mogelijk werd om het geslacht 'X' te hebben in je paspoort. Ook werd het discrimineren van trans personen in het openbaar strafbaar.

Maar die wet is sinds begin 2023 grotendeels niet meer van kracht, toen een sharia-rechtbank de wet ongeldig verklaarde. Volgens de rechtbank stond de wet haaks op bepaalde principes uit de islamitische sharia-wetgeving.

Dat kwam Pakistan internationaal op kritiek te staan, onder meer van Amnesty International en de VN. "De trans gemeenschap is een van kwetsbaarste groepen in Pakistan, omdat zij constant te maken hebben met systematische uitsluiting, marginalisatie en zelfs criminalisering", concludeerde VN-vertegenwoordiger Livio Zilli.

Ook voor vrouwen is het openbare leven in Pakistan vaak onveilig, zeggen de organisaties. Zo krijgen vrouwen vaak te maken met geweld, eerwraak en intimidatie.

'Taxidienst mogelijk uitgebreid'

De trans gemeenschap in Pakistan zegt blij te zijn met de taxidienst en hoopt op meer verandering. De deeltaxi rijdt nu nog alleen in Lahore, maar volgens CEO Farooqi kan dat in de toekomst nog veranderen. "Ik heb nu een kleine stap gezet, maar er is een mogelijkheid dat we het bedrijf verder uitbreiden naar andere steden."

Er zijn volgens ruwe schattingen 30.000 trans personen in Lahore, een stad met meer dan 13 miljoen inwoners. Organisaties die zich inzetten voor het welzijn van deze gemeenschap schatten het totale aantal trans personen in het 240 miljoen inwoners tellende Pakistan op zo'n 500.000.

De Frans-Italiaanse zangeres Caterina Valente (93) is overleden. Met haar veelzijdige stem werd ze ook wel de Europese Barbara Streisand genoemd.

In de jaren 50 en 60 was ze in Duitsland, Nederland en België enorm populair met hits als Ganz Paris Träumt Von Der Liebe en Wo Meine Sonne Scheint. Later volgden ook internationale hits als Malaguena en The Breeze And I.

Valente werd in 1931 geboren in Parijs als dochter van Italiaanse ouders die beiden in het circus werkten. Haar moeder Maria Valente was een bekende clown en haar vader was de accordeonist Giuseppe Valente. Op haar vijfde mocht ze voor het eerst samen met haar ouders een liedje zingen in de piste van circus Grock.

Ze werd de assistente van jongleur Erik von Aro, met wie ze in 1952 trouwde en een zoon kreeg. Daarnaast bleef ze zingen, ook buiten het circus, met steeds meer succes. Von Aro werd later haar manager en was ook een tijd lang de drijvende kracht achter de Nederlandse zanger Rob de Nijs, toen die probeerde in Duitsland door te breken.

Nummer 1-hits

Ganz Paris träumt von der Liebe, de Duitse vertaling van I love Paris van Cole Porter, was in 1954 Valentes eerste grote hit in Duitsland. Een jaar later stond ze ook in Nederland in de hitparade met onder meer Malaguena en The breeze and I.

Tot 1963 had ze in de Lage Landen bijna onafgebroken hits met al of niet originele Nederlands- en Duitstalige nummers. Enkele nummers bereikten de eerste plaats, zoals Tschau, tschau Bambina, de Duitse vertaling van Domenico Modugno's San Remohit Piove en het in aandoenlijk Nederlands gezongen Sweetheart My Darling Mijn Schat.

Ze maakte haar debuut in Amerika, waar haar show Bonsoir Kathrin werd uitgezonden op de televisie, en stond een maand lang in het beroemde Parijse theater L'Olympia. In Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland was ze op televisie te zien met haar eigen The Caterina Valente Show.

Valente speelde ook in films. Ze maakte haar debuut in Mannequins For Rio, gevolgd door hoofdrollen in films als Liebe Tanz Und 1000 Schlager met Peter Alexander en Casino De Paris met Vittorio de Sica en Gilbert Bécaud.

Meer van Lugano

Toen haar Europese succes eind jaren 60 begon te tanen, verlegde ze haar werkterrein meer naar Amerika. Daar trad ze op met grote sterren als Doris Day, Bing Crosby, Louis Armstrong, Ella Fitgerald en het orkest van Count Basie. Haar repertoire werd daardoor een stuk jazzier.

Haar huwelijk met Van Aro strandde in 1971 en ze hertrouwde met de Britse pianist Roy Budd, met wie ze een tweede zoon kreeg. Het huwelijk hield niet lang stand en na haar scheiding maakte ze uitgebreide tournees door Amerika, Rusland, Oostenrijk, Zwitserland en Oost- en West-Duitsland.

In 1996 gaf ze in Leipzig haar afscheidsconcert. Sindsdien leefde ze teruggetrokken in haar villa in Zwitserland aan het meer van Lugano.

NSC-Kamerlid Nicolien van Vroonhoven, die voorlopig de zieke Pieter Omtzigt vervangt, is ervan overtuigd dat haar partijleider over een tijdje weer terug kan komen. "Het is maar tijdelijk hè", hield ze de verzamelde pers in de Tweede Kamer voor.

Volgens Van Vroonhoven zit Omtzigt "op doktersadvies" thuis. Wat hem precies mankeert wilde ze niet zeggen, maar "we hebben een bizar jaar gehad", daarbij wijzend op het oprichten van de partij, de campagne en de formatie. "Op een gegeven moment is de beker een beetje leeg. Dus hij neemt even een beetje gas terug."

Als Omtzigt terugkeert, moet hij zijn werk misschien wel anders gaan indelen, denkt de vicefractievoorzitter. "Hij werkt als een dolle. Ook 's avonds zit hij hier echt nog heel lang te werken. Misschien dat we zo'n gesprek nog met hem kunnen voeren."

Ook al is het niet de eerste keer dat Omtzigt met burn-outklachten kampt, Van Vroonhoven wil niets weten van twijfels over zijn geschiktheid als partijleider. "Die twijfels zijn er intern niet. We kennen hem allemaal als een ongelooflijk bevlogen man die vecht voor de zaak." Nadenken over een definitieve vervanging noemt ze "niet aan de orde".

Omtzigt heeft op X bekendgemaakt dat hij om gezondheidsredenen de komende weken even een stap terug doet. Van Vroonhoven zal daarom volgende week de Algemene Politieke Beschouwingen doen, het belangrijke debat over de miljoenennota direct na Prinsjesdag.

Ook zal ze namens NSC het overleg met de andere coalitiepartijen voeren. "Ik ben net toegevoegd aan de appgroep."

Bij een steekpartij in Den Haag zijn twee gewonden gevallen. Het incident vond in of om het ROC Mondriaan op de Meppelweg plaats, meldt de politie.

De slachtoffers zijn op school behandeld en vervolgens met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Het is niet duidelijk hoe ernstig hun verwondingen zijn, maar volgens een politiewoordvoerder zijn beiden aanspreekbaar. Of het om leerlingen van de school gaat, is onbekend.

Inmiddels zijn meerdere verdachten aangehouden, meldt de politie op X. Een woordvoerder van het ROC laat aan Omroep West weten geen mededelingen te doen en de situatie te inventariseren. Het is nog niet duidelijk wat de aanleiding voor de steekpartij was.

Apeldoorn

Gisteren raakte een jonge man lichtgewond bij een steekpartij op het ROC Aventus in Apeldoorn. Een jonge vrouw sloeg op de vlucht, maar werd later aangehouden.

De onderhandelingen tussen het kabinet en de vakbonden over het vroegpensioen zijn voorlopig gestrand. De vakbonden hebben een eerste voorstel van het kabinet keihard afgewezen. En het kabinet is nog niet van plan de bonden tegemoet te komen. Dat betekent dat de acties van de vakbonden, zoals stakingen bij de politie en in het openbaar vervoer, voorlopig doorgaan.

Vanmorgen was er weer een grote staking in het openbaar vervoer. En bij de Tweede Kamer demonstreerden vandaag dakdekkers met spandoeken van vakbond FNV.

Wat bij het kabinet meespeelt, is de angst dat een te riante vroegpensioenregeling waar te veel werknemers en beroepen gebruik van kunnen maken een soort nieuwe VUT-regeling wordt. Die Vervroegde Uittreding is juist afgeschaft omdat te veel werknemers ophielden met werken terwijl ze juist nodig waren. Bovendien was de regeling te duur en gebruikten werkgevers hem om mensen goedkoop te ontslaan.

Aan de andere kant ziet het kabinet ook dat sommige beroepen zwaar zijn en deze werknemers niet gezond van hun pensioen kunnen genieten. Het kabinet heeft de vakbonden daarom een voorstel gedaan voor een blijvende regeling voor een vervroegd pensioen voor mensen met een zwaar beroep.

In dat voorstel mogen jaarlijks rond de 15.000 mensen een beroep doen op de vroegpensioenregeling. Van werkgevers wordt verwacht dat zij tijdig beginnen met het omscholen of herplaatsen van hun medewerkers als het werk voor hen te zwaar wordt. Er komt een inkomensgrens van rond 74.000 euro per jaar (maximaal jaarlijks sociaal verzekeringsloon), daarboven moeten werkgevers een boete betalen als zij werknemers met vroegpensioen sturen. Wat een zwaar beroep is, bepalen werkgevers en werknemers samen.

Minister Van Hijum van Sociale Zaken heeft dit voorstel vorige week toegelicht aan de sociale partners, de vakbonden en de werkgeversorganisaties. De afspraak was om donderdagavond verder te spreken, maar zover is het niet eens gekomen.

In de loop van donderdag heeft vakbond FNV de minister formeel laten weten niet naar de onderhandelingstafel te komen omdat er nog te veel vragen zouden zijn om de onderhandelingen te kunnen starten. Maar even later kon Van Hijum via de media het hardere verhaal van FNV horen: het kabinetsvoorstel was "onacceptabel" en de bonden waren "woedend".

'Echt dramatisch'

"Het voorstel was echt dramatisch", zegt een FNV-woordvoerder. "De regeling moet voor iedereen zijn. Dat maximum van 15.000 mensen moet er dus vanaf. Je wil niet bij de 15.001ste persoon zeggen: 'Sorry, we zitten vol'. Mensen moeten weten waar ze aan toe zijn."

Ook van een inkomensgrens wil FNV niets weten. "Dat is bijvoorbeeld oneerlijk voor havenarbeiders. Die hebben net zulke kapotte knieën, maar hebben een wat hoger inkomen. Die moet je ook gewoon de mogelijkheid bieden om met vroegpensioen te gaan."

De vakbond wil dat iedereen die zwaar werk verricht van de regeling gebruik kan maken. "En we willen ook een hoger bedrag dan nu wordt geboden. Nu krijgen mensen eigenlijk het AOW-bedrag, wat je dan nog moet aanvullen met je spaargeld of toekomstig pensioen. Mensen met een laag inkomen, zoals schoonmakers, hebben die financiële ruimte niet."

Voetbalwedstrijden

Werkgeversorganisatie VNO-NCW noemt het teleurstellend dat de bonden niet verder wilden praten en weer zijn gaan staken. "Onder andere in het ov en bij wéér een voetbalwedstrijd. Daar hebben we allemaal last van", laat een woordvoerder weten. "Dus de oproep aan de bonden is: kom gewoon terug aan tafel, dat is waar we het moeten en kunnen oplossen."

Bij het ministerie van Sociale Zaken wil men niet ingaan op de impasse. "We gaan niet tijdens onderhandelingen via de pers reageren op onderdelen", zegt een woordvoerder. "De minister heeft een goed voorstel neergelegd bij de partijen, dat is een basis voor verdere gesprekken. De deur van de minister staat altijd open en hij nodigt partijen van harte uit om aan tafel verder te praten."

FNV geeft aan deze week door te gaan met acties. "We zijn ook al bezig met voorbereidingen voor latere acties als er geen of te weinig beweging komt. We komen pas aan tafel bij een nieuw voorstel."

Treinkaartjes worden volgend jaar mogelijk toch minder duur dan gedacht. Dat bevestigen bronnen tegenover de NOS na berichtgeving van het AD. Het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat, het kabinet en de NS werken aan een plan om de prijzen op tickets zes procent te laten stijgen, in plaats van de ruim elf procent waar in eerste instantie sprake van was.

De NS kondigde eerder dit jaar aan dat treinreizen vanaf 2025 fors duurder zouden worden. Het spoorwegbedrijf lijdt veel verlies, in de eerste helft van dit jaar alleen al 33 miljoen euro. De NS wilde dit jaar eigenlijk de prijzen al verhogen, maar kon dat voorkomen nadat de Tweede Kamer eenmalig 120 miljoen euro had vrijgemaakt.

Op nog zo'n financiële injectie voor volgend jaar hoeft het spoorwegbedrijf niet te rekenen, werd eerder al bekend. Daarop besloot de NS maatregelen te nemen voor onder meer de ticketprijs. De verhoging daarvan werd vastgesteld op 8,7 procent, daarbovenop kwam nog een inflatiecorrectie, waardoor reizigers meer dan 11 procent extra voor een treinkaartje zouden gaan betalen.

Niet definitief

Volgens meerdere bronnen ligt er nu een compromis op tafel om die prijs toch minder te laten stijgen. Voor lagere tariefstijging zou het spoorwegbedrijf niet alleen hoeven op te draaien, maar NS zou de kosten delen met het kabinet. Zowel de NS als het kabinet leggen volgens ingewijden 40 miljoen euro neer.

De overige 40 miljoen wordt dan nog wel op de reiziger verhaald. In de praktijk zou dat betekenen dat de ticketprijs met zo'n 6 procent zou stijgen.

Maar deze cijfers zijn nog niet definitief, omdat steun aan de NS binnen de coalitie gevoelig ligt. Zo vinden partijen als PVV, NSC en VVD dat de NS de oplossing te makkelijk in Den Haag zoekt. Zo denken ook Denk en D66 erover.

Verder moeten de plannen voor Prinsjesdag nog bekendgemaakt worden. En morgen is er een debat over het spoor in de Tweede Kamer met staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer.

Naast Borssele zijn nu ook Terneuzen en de Tweede Maasvlakte nadrukkelijk in beeld als locaties voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei schrijft aan de Tweede Kamer dat die twee gebieden "kansrijk" zijn.

Het kabinet wil vier nieuwe kerncentrales laten bouwen in ons land. Het plan is om twee daarvan te bouwen bij de al bestaande centrale in het Zeeuwse Borssele.

Maar er wordt nu dus ook gekeken naar Terneuzen, ook in Zeeland, en de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam als vestigingsplaats. De komende maanden wil Hermans overleggen met gemeenten, provincies, havenbedrijven en grondeigenaren om te bepalen welke plekken in die gebieden geschikt zijn.

Om de mogelijkheden zo breed mogelijk te houden, hoeft zo'n locatie niet braak te liggen, maakt de minister duidelijk. Desnoods worden bedrijven die er nu gevestigd zijn verplaatst of wordt infrastructuur verlegd.

Bij het Zeeuws-Vlaamse Terneuzen heeft netbeheerder Tennet plannen voor een nieuw hoogspanningsstation met leidingen en een kerncentrale zou daar goed bij passen.

'Duurzaam en robuust energiesysteem'

De nieuwe kerncentrales zijn volgens het kabinet nodig om te komen tot een "duurzaam en robuust energiesysteem". Kerncentrales wekken ook energie op als het niet waait of zonnig is. Bovendien komt er bij de productie geen CO2 vrij.

Hermans kan nog niet inschatten hoelang de gesprekken gaan duren, maar uiterlijk begin volgend jaar wil ze een besluit nemen over welke locaties definitief onderzocht gaan worden.

Marktconsultatie

Het bouwen van een kerncentrale kost vele miljarden en zal niet gaan zonder investeringen van marktpartijen. De afgelopen tijd is geïnventariseerd of, en zo ja welke bedrijven geïnteresseerd zijn. Volgende maand stuurt Hermans de uitkomsten van die 'marktconsultatie' naar de Kamer.

Ook zijn er bouwers uit Frankrijk, Zuid-Korea en de VS bezig met technische haalbaarheidsstudies naar nieuwe Nederlandse kerncentrales.

Een brief van de overheid lezen, foutloos een sollicitatiebrief schrijven of begrijpen wat er op deze site staat; 2,5 miljoen Nederlanders hebben daar moeite mee omdat ze laaggeletterd zijn. Ze kunnen niet goed lezen, schrijven of rekenen, en hebben daar op veel vlakken in het leven last van.

Van 8 tot 15 september is het de Week van Lezen en Schrijven. Door het hele land zijn er bij gemeenten, scholen en bedrijven extra activiteiten om aandacht te vragen voor laaggeletterdheid.

"Helaas is zo'n campagne nog steeds nodig", zegt Jan-Willem Heijkoop van Stichting Lezen en Schrijven. "We zien dat nog steeds veel mensen moeite hebben met de Nederlandse taal, waardoor ze moeilijker een baan vinden en behouden. Ook begrijpen ze bijvoorbeeld informatie van gemeenten of ziekenhuizen niet goed."

Als voorbeeld noemt hij het woord 'nuchter'. "Mensen krijgen te horen dat ze nuchter moeten zijn voor een operatie. Dan denken ze dat ze geen alcohol mogen drinken, maar wel gewoon mogen ontbijten. En dan kan vervolgens de operatie niet doorgaan."

Met de Week van Lezen en Schrijven hoopt Heijkoop dat laaggeletterdheid beter bespreekbaar wordt. "Het taboe, de schaamte, moet eraf."

Die schaamte waar Heijkoop het over heeft, speelt vooral bij mensen met Nederlands als moedertaal een grote rol. "Als samenleving gaan we er nog steeds van uit dat iedereen op school goed heeft leren lezen, schrijven en rekenen. Veel mensen met een taalachterstand schamen zich daarvoor. Ze denken dat ze de enige zijn, en weten niet dat ze op veel plekken hulp kunnen krijgen."

Problemen bij jongeren

Ook jongeren kampen met een taalachterstand. Dat kan allerlei redenen hebben, zoals leerproblemen of mentale problemen. Bij de 32-jarige Damla Ersöz uit Sittard begonnen de taalproblemen toen ze depressief werd.

Na een heftige gebeurtenis op haar 21e stopte ze met school. Ze kwam thuis te zitten en had weinig contact met andere mensen. Ook las ze geen boeken meer. Daardoor liep ze een taalachterstand op.

Later in het jaar komt er een groot onderzoek uit met nieuwe cijfers over laaggeletterdheid. Heijkoop verwacht dat de aantallen alleen maar stijgen. Dat heeft meerdere oorzaken, zoals vergrijzing en migratie. Ook komen steeds meer jongeren met een taalachterstand van school.

Het volledig oplossen van het taalprobleem lijkt een flinke kluif te worden. Volgens Heijkoop ligt er niet alleen een taak bij het onderwijs, maar moet iedereen in Nederland meehelpen. "Organisaties moeten eenvoudiger communiceren en daarnaast moet er goed (volwassenen)onderwijs aangeboden worden. En we moeten met z'n allen de mensen met een taalachterstand vinden en bereiken. Mensen moeten weten dat ze niet de enige zijn en dat ze op veel plekken hulp kunnen krijgen. En dat ze zich echt niet hoeven te schamen."

Ook Ersöz zet zich in om mensen met een taalachterstand te bereiken. Ze is na haar Nederlandse lessen aan de slag gegaan als Taalambassadeur voor de Stichting Lezen en Schrijven en is te gast bij allerlei bijeenkomsten en trainingen. Zo hoopt ze laaggeletterdheid zichtbaar te maken, en mensen te overtuigen van het belang van goede basisvaardigheden.

Extra makkelijke Flair

Om meer jongeren met taalproblemen te bereiken, heeft Stichting Lezen en Schrijven in samenwerking met tijdschrift Flair een speciale editie van het blad uitgebracht. De Flair - Extra makkelijk te lezen.

Die editie heeft een lager taalniveau en eenvoudige vormgeving. In interviews vertellen ervaringsdeskundigen over hun probleem. Ook Ersöz staat erin.

"Ik vind het geweldig om in de speciale Flair te staan", vertelt ze. "Dat is gewoon mijn verhaal. Ik hoop dat ik andere mensen ermee kan inspireren om ook terug naar school te gaan. Neem de stap, het maakt niet uit hoe oud je bent. Iedereen kan het. Geloof in jezelf en heb geduld met jezelf."

Vandaag en morgen trekken stevige buien over het land. Met name in het westen is er kans op zware (onweers)buien met plaatselijk veel neerslag. Volgens het KNMI kan er lokaal 75 millimeter vallen, met op een enkele plek zelfs kans op 100 millimeter. De hoeveelheden die in 24 uur in het westen kunnen vallen, komen in de buurt van wat er gemiddeld in heel september valt.

Er ontstaan zo grote verschillen in het land in de hoeveelheid regen die er gaat vallen. "Overal gaat het regenen, maar in het oosten valt ongeveer 5 tot 10 millimeter, terwijl het westen dus lokaal meer dan 75 millimeter kan krijgen", zegt NOS-weerman Marco Verhoef.

De meeste neerslag zal vannacht en in de loop van morgenochtend vallen, omdat dan de lucht het koudst is. "Daarbij kan ook onweer en hagel voorkomen", verwacht Verhoef. Vanwege dit alles geldt in het hele land op dit moment code geel.

Warm water in Noordzee

Dat er in de kustprovincies veel meer neerslag kan vallen is te verklaren. Marco Verhoef legt uit dat het onder meer te maken heeft met de watertemperatuur van de Noordzee. "Dat zeewater is nog vrij warm, met een temperatuur van 18 tot 20 graden, terwijl het boven land morgen maar 14 of 15 graden wordt. De bovenlucht, op zo'n 5 kilometer hoogte, is met -30 graden koud."

Door de grotere temperatuurverschillen boven zee, zullen daar grote en hogere wolken ontstaan, die meer regen met zich meebrengen dan boven land. Een tweede effect wat voor meer regen zorgt in de kustgebieden, is de zogenoemde kustconvergentie.

"De noordwestenwind boven zee is veel harder dan de westelijke wind boven land. Daardoor krijg je een ophoping van lucht langs de kust die nergens anders heen kan dan naar boven. Daardoor ontstaat er nog meer neerslag", aldus Verhoef.

De slechte vooruitzichten voor de komende dagen betekenen niet dat de herfst al zijn intrede heeft gedaan. "Het weekend wordt al beter. Volgende week zijn de dagen warmer, droger en zonniger."

Gesteggel tussen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en het ministerie van Asiel en Migratie over het aantal mensen in Ter Apel heeft ertoe geleid dat de cijfers twee dagen niet zijn gepubliceerd.

In eerste instantie zei een COA-woordvoerder vandaag dat van het ministerie niet meer mocht worden gepubliceerd hoeveel mensen in het aanmeldcentrum in Ter Apel sliepen. Maar later kwam het COA daarvan terug.

Het was geen kwestie van mogen, klonk het toen. De cijfers, die inmiddels wel openbaar zijn gemaakt, moesten voor publicatie nog worden geanalyseerd, verklaarde het COA in tweede instantie.

Het gaat om het aantal mensen dat in Ter Apel overnacht. Die cijfers zijn een heet hangijzer, omdat in het aanmeldcentrum niet meer dan 2000 asielzoekers mogen verblijven.

Dat wordt met regelmaat overschreden en daarom stapte de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, begin deze maand opnieuw naar de rechter. Ook de afgelopen twee dagen waren het weer meer dan 2000 mensen, bleek vanmiddag. Van maandag op dinsdag sliepen er 2062 mensen op het terrein, de nacht erna 2073.

Discussie

De afgelopen maanden deelde het COA die cijfers dagelijks, maar sinds gisterochtend was dat dus niet meer gebeurd. "Er is inderdaad discussie over of we de cijfers zoals we die al geruime tijd over Ter Apel publiceren nu nog mogen blijven publiceren", zei de COA-woordvoerder daar in eerste instantie over. "Het hangt nu ergens tussen het COA en het ministerie."

Een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie zegt achteraf relativerend dat er sprake moet zijn geweest van "een misverstandje" en "ruis op de lijn" tussen het ministerie en het COA.

Dwangsom

De rechter bepaalde eind januari al dat het COA een dwangsom van 15.000 euro moet betalen voor elke dag dat de bezetting boven de 2000 uitkomt. Die grens werd het grootste deel van de tijd overschreden, waardoor in juni het maximumbedrag van 1,5 miljoen euro werd bereikt.

Omdat verbetering uitbleef, kondigde de gemeente Westerwolde in de zomer aan opnieuw naar de rechter te stappen als er op 1 september nog steeds meer dan 2000 asielzoekers in Ter Apel verbleven.

Overigens hebben ook het COA en de gemeente de afgelopen tijd over de cijfers gesteggeld. Het COA gaat uit van de bezetting in de avond en de nacht, terwijl de gemeente ook naar de bezetting overdag kijkt. Dagelijks wordt een groep asielzoekers weggebracht om de nacht door te brengen in de buurt, terwijl ze overdag in Ter Apel verblijven.

De politie gaat vanaf morgen preventief fouilleren in delen van Vlissingen. Burgemeester Van den Tillaar heeft het Middengebied en een deel van het centrum aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Reden voor die beslissing zijn meerdere schietpartijen die de afgelopen maanden in de stad plaatsvonden. De maatregel geldt voor een half jaar.

Volgens de burgemeester leiden de incidenten tot onrust en gevoelens van onveiligheid onder inwoners. "Vlissingers hebben het recht om zich veilig te voelen", stelt hij. "Daarom kies ik er bewust voor om deze maatregel een half jaar te laten gelden. Het moet duidelijk zijn dat wapenbezit niet geaccepteerd wordt."

Door gebieden aan te merken als veiligheidsrisicogebied, mag de politie iedereen fouilleren. De burgemeester realiseert zich dat het een zwaar middel is, zegt hij, maar de openbare orde en veiligheid wegen op dit moment zwaarder.

Vlissingen werd dit jaar meerdere keren opgeschrikt door schietpartijen op straat. Zo was er vorige week donderdag een schietpartij op de Visodeweg, waarbij een dode viel en een andere persoon gewond geraakte.

Vier dagen eerder werd ook al een vrouw beschoten in de stad. Zij raakte gewond, drie verdachten werden later in Rotterdam aangehouden. Er zijn dit jaar al negen schietincidenten in de stad geweest, schrijft Omroep Zeeland.

Het ziet ernaar uit dat Nederland op korte termijn alsnog vaccins tegen mpox aan landen in Afrika zal doneren. Minister Agema van Volksgezondheid is daar eigenlijk tegen, omdat ze bang is dat Nederland dan zelf langere tijd onder "de veilige voorraad van 100.000 vaccins" zal komen.

Maar een Kamermeerderheid vindt dat het kabinet ruim 13.000 doses naar het getroffen gebied in Afrika moet sturen, zoals ook het RIVM heeft geadviseerd. Agema ontraadde een motie daarover, maar zal de Kamer wel volgen als die wordt aangenomen. Ook al is het volgens haar onverstandig om die motie te steunen, "de Kamer is uiteindelijk de baas", zei ze. De stemming is over twee weken.

'Ook in belang Nederland'

De motie (met als eerste ondertekenaar D66-Kamerlid Paulusma) wordt gesteund door een deel van de oppositie en ook regeringspartij NSC is ervoor. Die partijen benadrukken dat het ook in het belang van de gezondheid van Nederlanders is om gehoor te geven aan de oproep van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO om vaccins naar Afrika te sturen. Zo moet de verspreiding van het mpox-virus bij de bron worden aangepakt. Mpox heerst vooral in de Democratische Republiek Congo.

Agema zei onder meer dat andere landen samen al zo'n 4 miljoen vaccins hebben toegezegd en dat de WHO daarmee een half jaar vooruit kan. Volgens de minister zou Nederland later alsnog vaccins kunnen sturen. Ze heeft al nieuwe doses besteld, maar die zijn er pas volgend voorjaar.

Ook oude voorraad

In een soms stekelig debat ging het vaak over adviezen en cijfers en Agema verraste de Kamer met de erkenning dat Nederland ook nog een oude voorraad pokkenvaccins heeft. Kamerleden wilden weten wat dat voor haar afweging betekent.

De minister antwoordde daarop dat die voorraad "eerste generatie-vaccins" betreft, terwijl het WHO-verzoek sloeg op een "derde generatie". Volgens haar is de eerste generatie "een lastig vaccin met veel bijwerkingen" die in deze discussie geen rol hoeft te spelen. Hoeveel doses ervan zijn wil ze niet zeggen.

Onwaardig debat

Er was verder verbazing in de Kamer over het argument van Agema om een ruime voorraad aan te houden ook de "dreiging van kwaadwillenden" is die het virus kunnen verspreiden. Ze doelde daarmee op Rusland.

D66-woordvoerder Paulusma noemde het een "ongemakkelijk en onwaardig debat", Volgens haar is de Kamer overvallen door nieuwe feiten.

NSC-leider Pieter Omtzigt doet tijdelijk een stap terug, meldt hij in een bericht op X. "Het afgelopen jaar is buitengewoon intensief geweest en dat betekent dat ik, om gezondheidsredenen, de komende weken meer op de achtergrond werk en even minder in de spotlight."

Die stap terug is voor "de komende weken".

Nicolien van Vroonhoven zal namens NSC de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) doen, meldt Omtzigt. De APB is het debat volgende week na Prinsjesdag over de Miljoenennota. Van Vroonhoven was de nummer 2 van de lijst voor NSC en is de rechterhand van de NSC-leider.

Huilen

Onlangs verschenen er berichten over de manier waarop Omtzigt de gesprekken binnen de coalitie over de begroting zou hebben gevoerd. Anonieme bronnen meldden dat de NSC-leider in huilen was uitgebarsten en verschillende keren boos was weggelopen.

Omtzigt zelf ontkende die emotionele uitbarstingen niet. "Ik kom op voor mensen die in de knel zitten omdat hun situatie mij raakt en ik niet van teflon ben. Den Haag moet daar maar aan wennen", schreef hij op X.

EW Magazine meldt vandaag op gezag van bronnen binnen NSC dat organisatiepsycholoog Kilian Wawoe, een vertrouweling van Omtzigt, gevraagd was om een plan te maken om een tijdelijke opvolger aan te wijzen.

Functie elders

Ook in 2021 trok Omtzigt zich al een tijdje terug om gezondheidsredenen. Toen hij met een burn-out thuiszat, speelde ook nog de 'functie elders'-affaire. Bij de formatie bleek na veel gedoe dat premier Rutte hem weg wilde hebben uit de Tweede Kamer.

Omtzigt liet zich uiteindelijk zelfs vier maanden vervangen als CDA-Kamerlid. Bij zijn terugkeer stapte hij uit die fractie en ging als éénpitter verder.

Voor de Kamerverkiezingen van november 2023 richtte hij zijn eigen partij, NSC, op. Die haalde in één klap 20 zetels. Na een lange en moeizame formatie trad de partij toe tot het kabinet-Schoof.

Schrik bij collega's

Verschillende collega's van Omtzigt zijn verrast door zijn besluit om zich voorlopig niet in Den Haag te vertonen. "Ik schrik altijd als mensen dit soort signalen afgeven", zegt NSC-staatssecretaris Idsinga van Financiën.

PVV-leider Wilders laat op X weten dat hij alle begrip heeft voor Omtzigt. "Heel veel sterkte, rust goed uit", schrijft hij. Ook VVD-leider Yesilgöz wenst hem sterkte en beterschap.

Volgens BBB-leider Van der Plas heeft Omtzigt de andere fractievoorzitters over zijn stap geïnformeerd, kort voordat hij vanmiddag het nieuws naar buiten bracht. "Ik schrik daar wel van. Het is een hele terugslag voor hem, dat vind ik heel naar voor hem", zegt ze.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken en zijn Britse collega Lammy zijn in Kyiv voor overleg met Oekraïense leiders. Ze bespreken daar onder meer het gebruik van langeafstandsraketten tegen Rusland.

De ministers gingen per trein naar de Oekraïense hoofdstad. Voorafgaand aan de reis uitten Blinken en Lammy hun bezorgdheid over Iraanse steun aan Moskou. Blinken beschuldigde Iran ervan korteafstandsraketten te leveren aan Rusland, volgens de Amerikaanse minister "een bedreiging voor de Europese en wereldwijde veiligheid".

Met meer korteafstandsraketten kan Rusland Oekraïense steden dicht bij de grens of het front bestoken, naast de langeafstandsraketten die dieper in Oekraïens grondgebied worden ingezet. Daarnaast hebben de Oekraïense troepen en de bevolking sinds een paar maanden te maken met verwoestende zweefbommen, die volledige appartementencomplexen kunnen wegvagen.

De Oekraïense president Zelensky dringt daarom al enkele maanden aan op toestemming voor de inzet van langeafstandswapens. Daarmee kan Kyiv beter terugslaan. De zweefbommen worden vaak gelanceerd vanaf luchtmachtbases ver van de Russisch-Oekraïense grens. Oekraïne wil die aanvallen, maar mag dat momenteel niet doen met Amerikaanse raketten.

Angst voor escalatie

Sinds de Russische invasie in februari 2022 is de VS terughoudend geweest met het leveren van langeafstandswapens aan Kyiv en met toestemming geven voor de inzet ervan, uit angst dat het conflict verder zou escaleren.

Het Kremlin heeft meermalen gezinspeeld op de inzet van nucleaire wapens als Rusland wordt aangevallen. Ook andere landen die wapens leveren zijn voorzichtig. Het Verenigd Koninkrijk, dat Storm Shadow-langeafstandsraketten heeft geleverd, wil geen toestemming geven zonder goedkeuring van de VS.

Gisteren liet president Biden doorschemeren dat die lijn mogelijk losgelaten wordt. Gevraagd of de VS de beperkingen op het gebruik van langeafstandswapens door Oekraïne zou opheffen, zei Biden dat zijn regering "dat aan het uitwerken is".

Blinken zei voorafgaand aan zijn bezoek aan Kyiv dat de ministers "rechtstreeks van het Oekraïense leiderschap" willen horen over hun "doelstellingen en wat wij kunnen doen om die behoeften te ondersteunen".

Terwijl in Kyiv wordt gepraat, is Rusland begonnen aan een tegenoffensief in de regio Koersk om Oekraïense troepen terug te drijven. Die waren de streek begin augustus binnengevallen en hebben volgens Oekraïne een gebied van 1300 vierkante kilometer en zo'n honderd nederzettingen onder controle. Volgens een commandant van een Russische eenheid in Koersk hebben Russische troepen tien dorpen terugveroverd, maar de claims kunnen niet onafhankelijk worden bevestigd.

De Mexicaanse Senaat heeft definitief goedkeuring gegeven aan een ingrijpende hervorming van het rechtssysteem van het land. De belangrijkste verandering is dat rechters bij het hooggerechtshof direct worden verkozen door het volk. De hervormingen waren vorige week al door het Lagerhuis aangenomen.

De goedkeuring betekent een belangrijke overwinning voor de vertrekkende president Lopez Obrador, die de controversiële plannen altijd heeft verdedigd. Volgens de president zijn de hervormingen nodig om het vertrouwen van de Mexicanen in de rechterlijke macht te herstellen. Rechters worden regelmatig beschuldigd van corruptie en vriendjespolitiek.

Toen de hervorming in de Senaat besproken werd, drongen demonstranten het Senaatsgebouw binnen na berichten dat de partij van López Obrador genoeg stemmen zou hebben verzameld om het voorstel aangenomen te krijgen. Dat gebeurde toen bleek dat Miguel Angel Yunes van de oppositiepartij PAN voor een meerderheid zorgde die nodig was om de constitutionele hervorming door te voeren.

Beelden van de bestorming van het Senaatsgebouw:

In Mexico waren al weken protesten gaande tegen de hervormingen van de scheidend president, die komende maand wordt opgevolgd door partijgenoot Sheinbaum. Zo'n 1700 rechters hebben drie weken geleden voor onbepaalde tijd hun werk neergelegd, evenals duizenden rechtbankmedewerkers.

Zij vrezen dat machtige drugskartels meer invloed kunnen gaan uitoefenen op het gerechtelijk systeem als de bevolking rechters gaat kiezen. De georganiseerde misdaad zou bijvoorbeeld het stemgedrag van mensen kunnen sturen, waarschuwen ze. Ook bestaat de angst dat de politiek bij gekozen, mogelijk onervaren rechters een grotere invloed op de rechterlijke macht krijgt.

De hervormingen zijn overigens breder dan de invoer van een kiessysteem voor rechters. De regering wil ook een aantal onafhankelijke toezichthouders afschaffen. En bestuurders van de Mexicaanse kiesraad moeten volgens het plan straks eveneens worden gekozen.

In goede banen leiden

De belangrijkste handelspartners van Mexico, de Verenigde Staten en Canada, hebben gewaarschuwd dat de hervormingen het USMCA-handelsverdrag van de landen zou kunnen schaden. De VS en Canada zeggen dat sommige van de hervormingen de positie van Mexico als aantrekkelijk handelsland zouden kunnen schaden.

Ook zouden investeringen door die landen in Mexico om dezelfde reden onder druk komen te staan. López Obrador deed die woorden af als bemoeienis met binnenlandse aangelegenheden.

Eind augustus voegde de Verenigde Naties zich bij de organisaties en landen die kritiek hadden op de Mexicaanse hervormingen. Maar ondanks alle interne en buitenlandse protesten zijn de hervormingen nu toch goedgekeurd.

De penningmeester van de jongerenorganisatie van het CDA heeft bijna een ton uit de kas gehaald, meldt het CDJA op zijn eigen website. De jongerenorganisatie heeft de penningmeester de wacht aangezegd en aangifte gedaan van verduistering.

In totaal is er 96.000 euro van de rekening van de jongerenorganisatie verdwenen. Dat gebeurde in het tijdsbestek van een paar dagen, half juli.

Op de rekening van de jongerenorganisatie stond tijdelijk een groter bedrag dan normaal, omdat een oud-verkiezingsfonds van het CDJA net was opgeheven, meldt de organisatie. "Van deze tijdelijke en uitzonderlijke situatie is gebruikgemaakt."

Boilerroomfraude

Het CDJA schrijft dat de penningmeester als verweer had dat ze slachtoffer was van boilerroomfraude, een vorm van fraude waarbij mensen benaderd worden om te beleggen in een project dat later niet blijkt te bestaan.

Nadat er geld is overgemaakt worden slachtoffers onder druk gezet om steeds meer geld te storten. Het CDJA noemt dat "vanzelfsprekend geen enkele rechtvaardiging om geld te onttrekken" aan de vereniging. De CDA-jongerentak en de oud-penningmeester proberen een betalingsregeling te treffen "voor de terugbetaling van het volledige bedrag".

Subsidie

Het bestuur van het CDJA is "geschrokken", maar zegt dat de gang van zaken geen gevolgen heeft voor alle plannen voor dit jaar, omdat de vereniging genoeg geld in reserve heeft. "Alle geplande activiteiten gaan gewoon door."

Jongerenorganisaties van politieke partijen krijgen jaarlijks subsidie via het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het CDJA kreeg in 2022 bijvoorbeeld zo'n 90.000 euro.

Een jurk in de kleur 'champagne'. Dat is inbreuk op de beschermde naam van onze mousserende wijn, zo vinden champagneproducenten uit Frankrijk. Zodoende probeerden zij in een kort geding bij de rechtbank in Den Haag een partij jurken uit de handel te halen. Tevergeefs. Want champagne ís ook een kleur, zo staat in het vonnis.

De zaak kwam aan het rollen nadat de Nederlandse douane op 30 mei een zending van het merk Cult Gaia in beslag had genomen. Naast de maat, vermeldden de labels ook de kleur van de jurken: champagne. "Mag dat wel?", vroeg de douane aan het Comité Interprofessionnel du vin de Champagne, een Franse belangengroep die misbruik van de aanduiding 'champagne' probeert te voorkomen.

Champagne is sinds 1927 in Frankrijk geregistreerd als een beschermde naam. Sinds 1973 is dat ook zo in Europa. Hierdoor mogen alleen geregistreerde wijnboeren uit de gelijknamige regio in Noordoost-Frankrijk hun mousserende wijn deze naam meegeven. Het Champagne Comité staat erom bekend sinds jaar en dag wereldwijd fel op te te treden tegen misbruik van de naam.

Beige, camel, crème, café latte of karamel?

Maar champagne is ook een kleur, stelt de jurkenmaker. En naast de maat, verwacht een koper ook de kleur op het label van een kledingstuk.

De Franse belangenclub betoogde in het kort geding dat ook gekozen kan worden voor beige, ecru, camel, crème, zand, café latte of karamel. Omdat champagnewijnen gemaakt worden in verschillende tinten, van bijna wit tot zalmroze, zou de kleur champagne helemaal niet bestaan. Het is profiteren van het merk champagne, vinden de Fransen.

Maar toen de rechter het Nederlandse en het Franse woordenboek erop nasloeg bleek dat champagne als bijvoeglijk naamwoord wel degelijk de omschrijving van een kleur is.

Alleen als zelfstandig naamwoord is champagne volgens Van Dale "een (wit­te) mous­se­ren­de wijn­soort". De rechter verwacht niet dat kopers van een jurk door de kleurnaam champagne zullen denken dat de kwaliteit van het kledingstuk dezelfde hoge standaard heeft als de gelijknamige Franse topwijn.

En dus mogen de jurken gewoon worden verkocht, oordeelt de rechter, in de originele kleur 'champagne'.

De Franse justitie zegt dat er tijdens de Olympische Spelen in Parijs drie aanslagen zijn verijdeld.

Volgens de openbaar aanklager wilden onbekenden in Saint-Etienne een aanslag plegen op cafés rond het voetbalstadion. In Parijs zouden er plannen zijn geweest om aanslagen te plegen op Israëlische doelen. Daarbij zouden Israëlische sporters geen doelwit zijn, maar het zou gaan om 'vertegenwoordigers' van de Israëlische overheid. Tot slot waren er volgens justitie twee mannen in de omgeving van Bordeaux die ook een aanslag wilden plegen tijdens de Spelen.

"Alle verdachten zijn aangehouden en aangeklaagd. Het gaat om vijf personen, onder wie een minderjarige", zei Olivier Christen, de hoogste baas van de antiterreureenheid van de Franse justitie. Het is nog onbekend wanneer de vijf terecht zullen staan en wat de precieze aanklacht is.

Eerder meldde de Franse pers al dat een Tsjetsjeen was opgepakt die in Saint-Etienne wilde toeslaan. De man zou een moslimextremist zijn. Over de twee andere pogingen tot aanslagen zijn nu geen details bekend. Wel werd eerder al gemeld dat ten westen van Parijs een jongen was opgepakt "die aanslagen op joden wilde plegen tijdens de Olympische Spelen".

Intensieve samenwerking

Aanklager Christen zegt dat de Franse veiligheidsdiensten, politie en justitie zich maandenlang intensief hebben voorbereid op de Spelen. Daarbij werd ook samengewerkt met inlichtingendiensten in het buitenland.

Potentiële verdachten die iets zouden kunnen uitrichten tijdens de Spelen zijn daarbij in kaart gebracht. Met hen werd een gesprek gevoerd. Ook zijn er huiszoekingen gedaan. "In 2024 hebben we tot nu 936 huisbezoeken afgelegd. Ter vergelijking: in 2023 waren dat er 153", zegt de hoogste baas van de antiterreureenheid.

Christen noemt de aanpak succesvol. "Er was een optimale veiligheid. Dankzij ons werk is er tijdens de Spelen geen terreuraanslag gepleegd."

Onduidelijkheid over sabotageactie spoor

De sabotageacties aan het Franse spoor, de nacht voor de openingsceremonie, zijn door justitie niet aangemerkt als 'terreur'. Vooralsnog is er nog steeds niet duidelijk wie er toen op verschillende plekken in het land kabels doorknipten en zo het treinverkeer urenlang stil legden.