NOS Nieuws - Algemeen

In de Amerikaanse stad Memphis zijn drie agenten veroordeeld voor hun rol bij de dood van een zwarte arrestant. De 29-jarige Tyre Nichols werd door de agenten zwaar mishandeld met de dood tot gevolg.

De zaak wordt in de VS in een adem genoemd met andere gevallen van politiegeweld tegen zwarte burgers, zoals Breonna Taylor, George Floyd en Eric Garner. Toch was er ook een belangrijk verschil: alle aangeklaagde agenten in deze zaak waren zelf ook zwart.

De dood van Nichols wordt de agenten niet direct aangerekend. Alle drie zijn nu veroordeeld voor beïnvloeding van getuigen. Een van hen is ook schuldig bevonden aan het schenden van Nichols burgerrechten met de mishandeling.

De strafmaat wordt later bepaald, er zijn straffen tot 20 jaar mogelijk. Aanvankelijk had de drie mannen levenslang boven het hoofd gehangen, maar de jury vond na zes uur overleg dat de zwaardere aanklachten niet konden worden bewezen.

Valse verklaringen

Tyre Nichols werd in 2023 aangehouden voor roekeloos rijgedrag. Omdat hij niet zou hebben meegewerkt, werd hij zwaar mishandeld door vijf agenten. Twee van hen erkenden eerder al schuld en werkten mee met justitie. Aanklagers eisen voor hen een celstraf van 15 en 40 jaar. Daarmee bestaat de kans dat ze dus langer vast komen te zitten dan de drie agenten die het op een proces lieten aankomen.

Die kunnen nu het zwaarst worden gestraft voor het afleggen van valse verklaringen. Tegen hun meerderen en medici die Nichols hielpen, logen ze over het geweld dat ze hadden uitgeoefend.

De vader van Nichols reageerde opgelucht op het oordeel van de jury. "Winst is winst. Ze gaan tenminste allemaal de cel in."

Bij een Israëlische luchtaanval op een vluchtelingenkamp in Tulkarm op de bezette Westelijke Jordaanoever zijn zeker achttien doden gevallen. Dat meldt het Palestijnse ministerie van Gezondheid. De Israëlische luchtmacht heeft de aanval met gevechtsvliegtuigen bevestigd.

Dit zijn beelden van het ziekenhuis waar de gewonden werden binnengebracht:

Volgens het leger is bij de luchtaanvallen Hamas-commandant Zahi Yaser Abd al-Razeq Oufi gedood. Oufi was volgens het leger het hoofd van een Hamas-netwerk in Tulkarm en verantwoordelijk voor onder meer het plannen van een bomaanslag met een auto vorige maand. Ook zou hij een rol hebben gespeeld bij meerdere aanvallen op Israëlische burgers.

Israël voert vaker aanvallen uit op de Westelijke Jordaanoever, maar doet dit voornamelijk door middel van drones of helikopters. Sinds oktober vorig jaar zijn daarbij zeker 573 Palestijnse burgers gedood, blijkt uit cijfers van VN-organisatie OCHA.

In juli dit jaar stelde het Internationaal Gerechtshof in een niet-bindend advies vast dat de Israëlische aanwezigheid op de Westelijke Jordaanoever in strijd is met het internationaal recht. Ook maakte Israël zich volgens de rechtbank schuldig aan rassenscheiding en apartheid.

Bekijk in de video hieronder wat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever betekent voor de bevolking:

De Belgische premier De Croo roept de pauselijke nuntius in zijn land op het matje vanwege uitspraken over abortus door de paus. Na een bezoek aan België vergeleek Franciscus abortusartsen met huurmoordenaars. "Absoluut onaanvaardbaar", vindt De Croo, die daarom de hoogste diplomatieke vertegenwoordiger van het Vaticaan in het land wil spreken.

De paus bracht vorige week een meerdaags bezoek aan België. Op zijn terugvlucht naar het Vaticaan deed hij tegen de meegereisde pers zijn gewraakte uitspraken. "Artsen die dit doen zijn - sta me toe dit zo te noemen - huurmoordenaars. Daar is geen discussie over mogelijk. Een menselijk leven wordt vernietigd. Dat is moord."

Franciscus had eerder al het kabinet en de koninklijke familie verrast met de aankondiging te willen onderzoeken of koning Boudewijn zalig kan worden verklaard. Ook dat werd gezien als een opsteker voor tegenstanders van abortus, omdat de gelovige koning in de jaren 90 weigerde abortuswetgeving te tekenen.

'Diplomatiek incident waard'

"Dat een buitenlands staatshoofd zo'n verklaring doet over democratische besluitvorming in ons land is absoluut onaanvaardbaar", reageerde De Croo gisteren tijdens het vragenuurtje in de Kamer op de uitspraken van de paus. "Wij hebben geen lessen te krijgen over hoe onze parlementsleden democratisch wetten goedkeuren."

"De tijd dat de kerk in ons land de wet dicteerde, ligt gelukkig lang achter ons."

Eerder hadden de Vrije Universiteit Brussel en het Universiteitsziekenhuis Brussel al geschokt gereageerd. Rector Jan Danckaert noemde de uitspraken "het verspreiden van haat". Hij vond dat de regering moest reageren. "Een staatshoofd dat met dergelijke perfide uitspraken tegen democratische wetten ingaat, is beslist een diplomatiek incident waard."

'Onaanvaardbaar'

De Croo heeft nu dus de nuntius ontboden. Hij zegt een gesprek te willen om duidelijk te maken waarom hij de uitspraken niet vindt kunnen. "Mijn boodschap zal bijzonder duidelijk zijn: wat daar gebeurd is, is onaanvaardbaar."

De premier voegt eraan toe dat de paus beter zijn aandacht aan een ander dossier kan besteden. "Als er ergens verontwaardiging over moet zijn, is het tegenover zij die bijvoorbeeld feiten van seksuele intimidatie hebben laten plaatsvinden, of tegenover zij die niet zijn opgetreden op het moment dat men had moeten optreden."

Groot-Brittannië raakt zijn laatste overzeese gebiedsdeel in Afrika kwijt: premier Starmer is van plan Chagos-eilandengroep over te dragen aan Mauritius. Daarmee komt een einde aan een slepend conflict over de strategisch gelegen eilandengroep.

De Britten zijn sinds 1814 de baas op de eilandengroep. Vanwege de ligging midden in de Indische Oceaan besloot het Verenigd Koninkrijk de eilanden te houden toen Mauritius in 1968 onafhankelijk werd. Op het hoofdeiland Diego Garcia is een Amerikaans-Britse luchtmachtbasis gevestigd.

Voor de basis op Diego Garcia moest indertijd de complete bevolking van de eilanden wijken: zo'n 1500 bewoners werden gedwongen overgebracht naar Mauritius, de Seychellen of Groot-Brittannië zelf. Human Rights Watch karakteriseerde dit als een misdaad tegen de menselijkheid.

Onderzeeërs en langeafstandsbommenwerpers

Diego Garcia bleef ook na de Koude Oorlog van strategisch belang als tussenstop voor patrouillerende onderzeeërs. Ook vertrokken hiervandaan de langeafstandsbommenwerpers die werden ingezet tijdens de oorlogen in Irak en Afghanistan. Nog altijd zijn er zo'n 2500 militairen gelegerd.

Internationaal groeide echter het verzet tegen de ontvolking van de eilandengroep. De Algemene Vergadering van de VN sprak in 2019 zijn protest uit en datzelfde jaar oordeelde het Internationaal Gerechtshof in Den Haag in een niet-bindende uitspraak dat de Chagos-eilanden nooit van Mauritius gescheiden hadden mogen worden.

In een gezamenlijke verklaring zeggen het VK en Mauritius nu dat er na twee jaar onderhandelen afspraken zijn gemaakt om "fouten uit het verleden" recht te zetten. Onder de nieuwe afspraken zullen de oorspronkelijke bewoners van de Chagos mogen terugkeren naar alle eilanden behalve Diego Garcia. Daarvoor wordt ook Brits geld vrijgemaakt.

99 jaar

Verder is afgesproken dat de pacht van de Amerikaanse basis nog zeker 99 jaar wordt voortgezet. Daarmee zijn volgens de Amerikanen en Britten hun belangen in de regio veiliggesteld.

Toch is er ook kritiek op de soevereiniteitsoverdracht. Politici van de Conservatieve Partij waarschuwen dat Mauritius hechte banden met China heeft en zijn bang dat dat land garen spint bij het vertrek van de Britten.

Ook zijn de (nazaten van) de oorspronkelijke bewoners niet tevreden over de gang van zaken, omdat zij buiten de onderhandelingen zijn gehouden. "De Chagossianen zijn consequent en moedwillig genegeerd", zegt een teleurgestelde woordvoerder, die het nieuws over het verdrag uit de media moest vernemen. "We eisen dat we volledig betrokken worden."

Voormalig first lady Melania Trump verdedigt het recht op abortus. Daarmee draagt ze een ander standpunt uit dan haar man Donald Trump. "Individuele vrijheid is een fundamenteel recht dat ik bewaak. Zonder enige twijfel is er geen ruimte voor compromissen."

De video is te zien op X:

De uitspraken komen enkele dagen voor de biografie uitkomt van de vrouw van de Amerikaanse Republikeinse presidentskandidaat, waarin ze ook pleit voor het recht op zelfbeschikking voor vrouwen. De Britse krant The Guardian heeft het boek al ingezien.

Haar man nam eerder een tegenovergestelde positie in: Trump zei tijdens een anti-abortus-evenement in 2020 dat hij het recht van elk geboren en ongeboren kind wil beschermen "zodat ze hun door God gegeven belofte kunnen waarmaken".

Geen landelijk recht meer

Tijdens zijn presidentschap benoemde Trump drie conservatieve rechters van het Amerikaanse Hooggerechtshof, waarna het landelijke recht op abortus in 2022 werd afgeschaft.

Sindsdien mogen de Amerikaanse staten beslissen en is in een aantal staten abortus nu zeer ingeperkt of zelfs volledig verboden. Toch zegt Trump dat hij onder geen enkele omstandigheid een landelijk abortusverbod zou steunen.

Hoewel hij dus niet voor een landelijk verbod is, is het toch een heel ander standpunt dan van zijn vrouw Melania. Die staat, op dit punt, op hetzelfde standpunt als de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris.

Republikeinse verdeeldheid

Onder de Republikeinen heerst verdeeldheid over abortus. Zo is vicepresidentskandidaat Vance uitgesproken tegen abortus, maar wil Trump dat staten zelf bepalen hoe zij erover denken. Vance zei onlangs dat de Republikeinen een geloofwaardigheidsprobleem hebben op dit vlak en dat ze het vertrouwen van de kiezer op het onderwerp moeten terugwinnen.

Het kabinet "breekt een belofte", "tekent een doodvonnis", is een "kille boekhouder", "neemt een hardvochtig besluit", heeft een "morele plicht" en "brengt mensen in levensgevaar". De kwalificaties van de oppositie over het kabinetsbesluit om een groep Afghaanse beveiligers toch niet naar Nederland te halen zijn stevig, zo bleek donderdagavond in het debat over de bewakers.

De negen aanwezige oppositiepartijen (alleen JA21 was er niet) zijn het met elkaar eens: het is schandalig dat dit kabinet terugkomt van het voornemen van het vorige kabinet over een groep Afghaanse beveiligingsmedewerkers.

Deze mensen hebben soms met gevaar voor eigen leven Nederlandse militairen beschermd. Nederland zat bijna twintig jaar, van 2002 tot 2021, in Afghanistan, met name in de provincies Uruzgan en Kunduz. "Een ereschuld is gebroken", vat CDA-Kamerlid Boswijk de opvatting van de oppositiepartijen samen.

Gezinnen

Vrijdagavond stuurde het kabinet een kort briefje naar de Tweede Kamer. Er gaat een streep door het idee om een "afgebakende groep" Afghaanse bewakers en hun familie hierheen te halen. Het gaat namelijk niet om 145 beveiligers, maar om bijna duizend bewakers, zegt het kabinet.

En dat komt met hun gezinnen erbij neer op een groep van zo'n 4500 mensen. Het kabinet vindt de groep te groot, de opvang wordt te duur en het blijkt moeilijk te achterhalen te zijn waar de beveiligers nu zijn, is de argumentatie uit de brief en de bijgevoegde ambtelijke stukken.

Schrijnende situatie

Niet alleen de oppositie, maar ook regeringspartij NSC valt het kabinetsbesluit zichtbaar zwaar. NSC-leider Omtzigt was onder het vorige kabinet als Kamerlid toch vurig voor het laten overkomen van de beveiligers, wordt NSC-Kamerlid Kahraman bij herhaling gevraagd.

Breekt de partij die staat voor goed bestuur geen afspraken met mensen "die drie jaar ondergedoken hebben gezeten en nu dachten veilig te zijn?", wil GroenLinks-PvdA-Kamerlid Piri weten.

Kahraman spreekt over een "duivels dilemma" en "morele afwegingen" en noemt de kwestie "zeer ingewikkeld". Dat het kabinet de Afghanen niet wil vanwege de kosten vindt de NSC'er belachelijk. "Het financiële plaatje doet er niet toe." NSC wil nog wel kijken of er gekeken kan worden naar bewakers die in een "schrijnende situatie" zitten.

Wachttorens

Regeringspartijen PVV en VVD hebben daarentegen geen twijfels. PVV-Kamerlid de Roon: "Wij willen niet nog meer buitenlanders in Nederland". Hij denkt ook niet dat de bewakers zich opgeofferd hebben voor Nederland door het militaire kamp te bewaken in wachttorens. "Ze deden het voor het geld."

De VVD vindt dat er genoeg Afghanen zijn opgevangen in Nederland en wijst erop dat het ten opzichte van een eerdere berekening om een aanzienlijk grotere groep gaat.

De ministers Brekelmans van Defensie, Veldkamp (Buitenlandse Zaken) en Faber (Asiel en Migratie) hebben nog geen uitleg gegeven over hun besluit, omdat het debat opgeschort werd. De Kamer krijgt de tijd om nog nieuwe stukken te lezen en het is onduidelijk wanneer het vervolgdebat wordt gepland.

De ministers hebben al wel laten doorschemeren dat ze willen vasthouden aan het besluit. De kans is heel klein dat NSC de steun voor dit gevoelige onderwerp zal intrekken, omdat dat de toch al broze onderlinge verhoudingen in de coalitie verder zal beschadigen.

Zangeres Nana Mouskouri wil nog een paar concerten geven, maar daarna stopt ze definitief. Dat zegt ze in een interview met het Duitse blad Der Spiegel. Mouskouri wordt op 13 oktober 90 jaar.

"Ik doe nog een paar optredens en dan is het genoeg, denk ik", zegt de Griekse zangeres, die in Genève woont. Ze zegt niet te kunnen doen alsof ze nog jong is. "Ik wil mensen niet laten lijden. Ik heb het recht niet op het podium te gaan staan en slecht te zingen, zelfs als ik daarvoor applaus zou krijgen."

Mouskouri doet nog dagelijks oefeningen om haar stem goed te houden. Waar en wanneer haar afscheidsconcerten zullen zijn is nog niet duidelijk.

Comeback

Het is niet voor het eerst dat Mouskouri haar afscheid aankondigt. Zestien jaar geleden, in 2008, nam ze afscheid van het publiek met twee grote concerten in Athene, maar een jaar later maakte ze alweer haar comeback. Ze kon het optreden niet laten. "Het voelde alsof ik zou sterven als ik zou stoppen met zingen", zegt ze tegen Der Spiegel.

In de jaren die volgden nam ze nieuwe cd's op en in 2014 ging ze ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag opnieuw op wereldtournee, waarbij ze ook Nederland aandeed.

Nieuw album

Ter gelegenheid van haar negentigste verjaardag verschijnt nu een album waarin de muziek van een aantal van haar hits opnieuw is opgenomen. Haar stem is uit de oude opnames gehaald, omdat Mouskouri het niet zag zitten om af te reizen naar Londen. Het eindresultaat ontroert haar, omdat het haar doet denken aan haar jonge jaren.

Mouskouri heeft meer dan 1500 liedjes opgenomen en zingt in het Grieks, Frans, Duits en Engels. Ze is bekend van nummers als The Three Bells, Quand Tu Chantes en Only Love.

Bij ongeregeldheden in Enschede voorafgaand aan de voetbalwedstrijd FC Twente - Fenerbahçe zijn twee mensen gewond geraakt. De politie heeft twee mensen gearresteerd en onderzoekt wat er precies gebeurd is.

Het ging mis in de buurt van de fanzone voor Fenerbahçe-supporters in het centrum van de stad. Volgens de regionale omroep Oost braken de Turkse fans uit de fanzone nadat ze waren geprovoceerd door FC Twente-aanhangers.

De twee groepen gingen vlak bij de Oude Markt met elkaar op de vuist en gooiden met terrasmeubels, fietsen en vuurwerk, aldus de omroep. De mobiele eenheid greep vervolgens in met honden en knuppels.

Noodbevel

De burgemeester heeft een noodbevel afgekondigd dat geldt tot morgenochtend 07.00 uur. Daarmee mag tijdelijk strenger worden opgetreden tegen onruststokers. In het bevel staat onder meer dat voetbalsupporters geen gezichtsbedekkende kleding mogen dragen. Dat is bedoeld "om ongeregeldheden rondom de wedstrijd te voorkomen". Het noodbevel geldt voor de hele stad.

Eerder op de avond kondigde de burgemeester al een tijdelijk noodbevel aan voor een deel van het centrum.

Vorige week werd bekend dat bijna alle 65.000 politiemedewerkers het slachtoffer zijn geworden van een hack. Hun zakelijke e-mailadressen en zakelijke telefoonnummers zijn gestolen en in sommige gevallen zaten daar ook privégegevens bij. Daarnaast zijn contactgegevens van enkele 'ketenpartners', zoals officieren van justitie en advocaten, achterhaald.

Inlichtingen- en veiligheidsdiensten vermoeden dat een andere staat achter de hack zit. Wat kan zo'n land met deze gegevens, en zijn de slachtoffers nu in gevaar?

'Goed inzicht'

Er is een aantal redenen waarom een andere staat dit soort gegevens in handen zou willen krijgen. Volgens hoogleraar cybersecurity Bibi van den Berg gaat het vooral om het vergaren van inlichtingen. "Je wil graag voor de informatiepositie van je eigen land goed in kaart brengen wat andere landen aan het doen zijn. Onderdeel daarvan is snappen hoe het politieapparaat van een ander land in elkaar steekt."

Sabotage kan ook een doel zijn van de hack, aldus cybersecuritydeskundige Dave Maasland. "Wanneer je zoveel gegevens hebt, kun je die bij wijze van sabotage inzetten op een moment dat jij als land chaos wil creëren. Dat je bijvoorbeeld de agenten tegelijkertijd met sms'jes bombardeert of onrust zaait."

Chantabel

Medewerkers van de politie en het Openbaar Ministerie zijn bezorgd dat hun gegevens gebruikt kunnen worden om uit te vinden waar ze wonen. Geen onterechte zorg, vinden Maasland en Van den Berg. De data die nu zijn gestolen, kunnen worden gecombineerd met andere uitgelekte informatie van bijvoorbeeld webshops of sociale media. "Als ik eenmaal een naam heb, kan ik ook weer zoeken in andere uitgelekte gegevens en dan heb ik best een goed profiel", zegt Maasland.

Via die gecombineerde gegevens kunnen andere overheden of criminele organisaties de politiemedewerkers persoonlijk gaan benaderen. "Daarmee zou je kunnen ontdekken of iemand op wat voor manier ook chantabel is, dan kan dat wel leiden tot een probleem." Via kwetsbare medewerkers zou er dan toegang gezocht kunnen worden naar systemen, politieonderzoeken of dossiers.

Minister Van Weel denkt niet dat politiemedewerkers nu grote risico's lopen voor hun veiligheid, benadrukt hij. Wel verwacht hij dat er de komende tijd een verhoogde kans is op phishingmails, waarbij ontvangers worden verleid om inloggegevens af te staan. Politiemensen moeten daarom extra voorzichtig zijn met het openen van e-mails.

Signaal aan de daders

Nederland is vooralsnog redelijk goed beveiligd tegen dit soort aanvallen, vindt hoogleraar Van den Berg. "We hebben vrij vlot door dat er iets niet goed gaat en ook snel wat er niet goed gaat. Er wordt ook snel en transparant gecommuniceerd over wat dat dan betekent."

Het feit dat er nu openlijk gecommuniceerd wordt over de hack is bewust. "Het geeft een signaal aan de daders: we weten dat het is gebeurd en we stellen iedereen op de hoogte. De impact van zo'n aanval wordt dan meteen een stuk kleiner."

In Australië is onderzoek gedaan naar de invloed van Andrew Tate op scholieren, voor de eerste keer wereldwijd. Een kwart van de ondervraagde jongens geeft aan dat ze door de omstreden Amerikaanse influencer zijn beïnvloed om zijn wereldbeeld. Dat veroorzaakt een crisis in het onderwijs.

"Vrouwelijke docenten vertelden ons schokkende verhalen", zegt onderzoeker Stephanie Wescott, verbonden aan de Monash universiteit in Melbourne. Voor haar onderzoek sprak ze vrouwelijke docenten over hun ervaringen met Tates gedachtegoed in de klas.

Een vrouw vertelde dat een leerling haar vroeg: "Juf, vindt u dat vrouwen zouden mogen autorijden? Want volgens Andrew Tate mag dat niet." Een ander zei dat een jongen haar vroeg waarom er meisjes in de klas zaten. "Zij hebben toch geen onderwijs nodig, ze kunnen een OnlyFans account aanmaken om geld te verdienen." OnlyFans is een online platform waar influencers geld kunnen vragen aan hun volgers, vaak in ruil voor seksueel getinte filmpjes en foto's.

Wereldwijde populariteit

Andrew Tate is een internationaal internetfenomeen. Zijn dure auto's, sigaren en levensadviezen vinden een gretig, voornamelijk mannelijk publiek op sociale media. Zijn filmpjes zijn miljarden keren bekeken.

Maar sinds zijn opkomst in 2022 is de zelfbenoemde vrouwenhater bij herhaling in opspraak geweest vanwege zijn uitgesproken vrouwvijandige opvattingen. Volgens de influencer zijn "echte mannen" sterk, rijk en houden ze hun vrouw onder de duim. Hij stelt onder meer dat "vrouwen eigendom zijn van de man" en dat "vrouwen die zichzelf in een positie brengen om verkracht te worden, daar deels zelf voor verantwoordelijk zijn".

En het blijft niet bij omstreden uitspraken op sociale media. In Roemenië worden hij en zijn broer Tristan verdacht van seks met minderjarigen, verkrachting, mensenhandel, witwassen en het beïnvloeden van getuigen.

Ze zijn nog in afwachting van een rechtszaak. Daarna wordt hij mogelijk uitgeleverd aan het Verenigd Koninkrijk, want ook daar wordt hij vervolgd voor belastingfraude en verkrachting. Toch is zijn wereldwijde populariteit nauwelijks afgenomen.

'Managen van wangedrag'

Wescott stelt dat veel jonge jongens door Tate en geestverwanten zijn geradicaliseerd. "Het gedrag van jongens is onder invloed van Tate ingrijpend veranderd. Ze zijn openlijk seksistisch en fysiek en verbaal bedreigend tegenover vrouwen."

Veel vrouwelijke docenten zeggen weinig tot geen steun te krijgen van hun mannelijke collega's. "Vaak worden hun klachten weggewuifd of gebagatelliseerd. Vrouwen worden niet geloofd", zegt Wescott.

Dat herkent Halley Metcalfe (39). Ze werkte jarenlang als docent Engels en drama op verschillende scholen. "Ik hield van mijn werk, ik ben ervoor gemaakt", zegt ze. Maar eind 2023 trok ze het niet meer. "Door het gedrag van sommige jongens lukte het niet meer om gewoon les te geven. Het was geen lesgeven meer, maar het managen van wangedrag."

Er zijn initiatieven in Australië om de negatieve invloed van figuren zoals Andrew Tate tegen te gaan. De organisatie The Man Cave geeft workshops aan jongens op scholen om hen te helpen hun gevoelens te uiten.

"In Australië bestaan nog veel stereotype ideeën over wat het betekent om een man te zijn", zegt Daniel Paproth, een van de workshopleiders. "Wij proberen een veilige omgeving te creëren zodat jongens zich kunnen uiten."

Want door dat eenzijdige, stereotype beeld van wat het betekent om een man te zijn, ontstaan volgens Paproth problemen. Veel jongens worstelen met depressie en agressie. In Australië wordt gesproken van een crisis van huiselijk geweld.

Gemiddeld wordt elke vier dagen een vrouw vermoord door een man. "Onze visie is een wereld waarin elke man gezonde relaties heeft, waardoor hij zichzelf en de vrouwen om hem heen minder geweld aandoet."

Vrouwen nemen ontslag

Hoewel de workshops een succes zijn, blijft de invloed van de zogenoemde 'manfluencer' groot. "Zelfs al hebben we een heel goede dag gehad met de jongens, aan het eind zitten ze meteen weer op hun telefoon. En dan dringen weer die ideeën van Andrew Tate binnen."

Want ook al is Tate verbannen van de meeste sociale media, zoals YouTube en Instagram, zijn ideeën worden nog steeds veel gedeeld. Op X is hij nog wel actief en heeft hij zo'n tien miljoen volgers.

Voor veel vrouwelijke docenten is het een reden om het vak te verlaten. Metcalfe stopte na zestien jaar in het onderwijs. "Het merendeel van de docenten in Australië is vrouw. Maar door dit gedrag vertrekken veel vrouwelijke docenten, want dit is niet de baan waarvoor we getekend hebben", zegt ze.

Onderdeel van de cultuur

Hoeveel vrouwen om deze reden stoppen, wordt niet bijgehouden. Wel is bekend dat in 2023 meer dan twee keer zoveel vrouwen ontslag namen vergeleken met vijf jaar daarvoor. Veel vaker dan hun mannelijke collega's.

Onderzoeker Wescott spreekt van een crisis in het Australische onderwijs. "Seksueel wangedrag en vrouwenhaat worden geaccepteerd als een onderdeel van de cultuur op scholen. Er is veel te weinig aandacht voor de veiligheid van vrouwelijke docenten en het ontbreekt aan effectief beleid om deze trend te stoppen."

Op het Kivumeer in het uiterste oosten van de Democratische Republiek Congo is een passagiersschip gezonken. Volgens de gouverneur van provincie Zuid-Kivu zijn er 78 mensen omgekomen, maar er wordt rekening mee gehouden dat dat aantal nog oploopt. Er waren volgens de autoriteiten 278 mensen aan boord.

Zo'n 80 mensen zouden zich hebben geregistreerd voor de tocht. Het schip vertrok vanuit Minova en zonk vlak voor aankomst in Goma, vlak bij de grens met Rwanda. Op beelden is te zien hoe het kantelt, omslaat en vervolgens zinkt.

Door de conflicten in Congo tussen het regeringsleger en rebellengroepen is de weg tussen Goma en Minova vrijwel onbegaanbaar, en zijn mensen genoodzaakt over water te reizen. Veiligheidsmaatregelen worden daarbij lang niet altijd nageleefd en er zijn vaak geen reddingsvesten aan boord.

Veel gevaren

De boten zitten regelmatig te vol en verkeren veelal in slechte staat. In juni zonk nog een boot in de buurt van de hoofdstad Kinshasa, aan de andere kant van het land, waarbij 80 mensen omkwamen.

Toch wordt varen gezien als een veiliger optie, omdat reizen over land ook veel gevaren met zich meebrengt door het ontbreken van centraal gezag en de talloze strijdgroepen die in het land actief zijn. Het is ook een goedkoper alternatief dan het openbaar vervoer, dat voor velen onbetaalbaar is.

De autoriteiten waarschuwen vaak voor de gevaren van te volle boten. Maar in sommige regio's hebben mensen soms geen andere mogelijkheid.

Het Israëlische leger heeft een jezidische vrouw bevrijd die tien jaar geleden als kind werd ontvoerd en doorverkocht aan een man uit Gaza. De vrouw, Fawzia Amin Sido, werd in 2014 meegenomen door de terroristische organisatie IS. Ze was toen 11.

Het meisje werd verkocht aan een man uit Gaza, die haar vanuit Irak mee naar huis nam. Die man kwam onlangs om het leven in Gaza, waardoor Sido kon ontsnappen en hulp heeft gezocht.

Het Israëlische leger zegt in The Times of Israel dat ze onlangs is gered en herenigd met haar familie, maar details over de redding zijn niet gegeven. Ook het Iraakse en Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigen ieder afzonderlijk de redding van de vrouw. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie zegt dat de VS op 1 oktober heeft geholpen om een jonge jezidische vrouw uit Gaza te evacueren.

Genocide op Jezidi's

Jezidi's zijn een religieuze groepering afkomstig uit het noorden van Irak. IS had het bij de vele veroveringen daar in 2014 ook op hen gemunt. Er vielen talloze doden. Van de ruim 500.000 jezidi's is het overgrote deel hun geboortegrond Sinjar ontvlucht.

Verder zijn naar schatting zo'n 6000 vrouwen en meisjes door toedoen van IS in de (seksuele) slavernij beland. Ook zijn duizenden jongens ontvoerd en opgeleid tot jihadistische kindsoldaten. Er worden nog altijd jezidi's vermist, en gevreesd wordt dat veel van hen niet meer leven. De VN heeft de moorden op de jezidi's aangemerkt als genocide.

De provincie Zeeland reageert vol ongeloof op de Haagse plannen om in 2029 maandenlang geen treinen te laten rijden tussen Vlissingen en Goes. "Het is ongewenst en een bittere pil", zegt provinciebestuurder Van der Maas.

Staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu heeft de provincie Zeeland uitgekozen voor een verplichte proef met een nieuw beveiligingssysteem. Door ERTMS, het European Rail Traffic Management System, zouden treinen in de toekomst veiliger en sneller kunnen rijden. Tijdens de testperiode moet het traject echter op slot voor reguliere treinen.

Voor de proef zijn meerdere trajecten overwogen, maar in het midden van het land zou het voor te veel problemen zorgen, concludeerde de staatssecretaris.

Tussen Vlissingen en Goes zullen in 2029 vier maanden geen treinen rijden. Er worden dan bussen ingezet. Gedurende negen maanden daarna is er nog kans op storingen en vertragingen op het traject.

Zwartboek

Zeeland kampt de laatste jaren al geregeld met treinuitval. Zo reden er vorig jaar door verzakkingen wekenlang veel minder treinen tussen Vlissingen en Roosendaal. De Statenfracties van PvdA-GroenLinks, de Partij voor Zeeland en de Lokale Partij Middelburg overhandigden vorige maand een zwartboek aan de NS en ProRail vanwege de treinuitval, schrijft Omroep Zeeland. Daarin staat een opsomming van alle problemen op het Zeeuwse spoor sinds 2011.

Het besluit van de staatssecretaris staat echter vast. Van der Maas zegt dat hij er alles aan gedaan heeft om de proef buiten Zeeland te houden, maar dat zijn "smeekbede" niet heeft geholpen.

Een van de Belgische journalisten die vannacht werden aangevallen en mishandeld door een menigte in Beiroet, is urenlang opgesloten en ondervraagd in een kelder. Het tweetal werd beschuldigd van spionage voor Israël, komt naar voren uit een reconstructie door Belgische media.

Oorlogsjournalist Robin Ramaekers en cameraman Stijn De Smet waren voor VTM Nieuws bezig met een reportage over een Israëlische aanval op een hulpverlenerspost van Hezbollah, eerder die nacht, toen een groep van twintig mannen zich tegen hen keerde.

De Belgen hadden zich voorbereid op een mogelijk gevaarlijke situatie. Zo werden ze bijgestaan door een fixer, een lokale inwoner die journalisten de weg wijst, en droegen ze vesten waar in grote letters "pers" op stond, schrijft de Belgische krant HLN. De situatie werd als veilig ingeschat.

Dat bleek anders. De menigte begon te schieten op de cameraman, die twee keer geraakt werd in zijn been. De interviewer en de fixer kregen klappen en werden meegesleurd. Ze werden opgesloten in een kelder waar ze ondervraagd werden en nog meer klappen kregen. Na vier uur werden ze op straat gezet. Een man die zei dat hij werkte voor het Libanese leger bracht hen met een bromfiets naar het hotel.

"Geen enkel verhaal is je leven waard"

Van cameraman De Smet werd pas uren later iets vernomen vanuit een ziekenhuis. Hij was daar behandeld aan zijn schotwonden. Hij bleek niet geraakt op vitale plaatsen en kon terug naar het hotel. Over de toestand van de fixer is niets bekend.

Een journalist van de VRT vertelde eerder vandaag wat er gebeurde met zijn VTM-collega's:

Ramaekers is inmiddels ook terug in het hotel nadat hij in het ziekenhuis behandeld is aan breuken in zijn gezicht. Beide journalisten maken het naar omstandigheden goed, is te lezen in Belgische media. "Ik ben blij dat ik Stijn straks levend terugzie. Geen enkel verhaal is je leven waard", zei Ramaekers in een eerste reactie tegen VTM.

"De voorbije 24 uur zijn erg heftig geweest en heel anders uitgedraaid dan we ons ooit hadden kunnen voorstellen." De twee hebben inmiddels met hun families gesproken.

Terug naar huis

Ook de hoofdredactie van VTM Nieuws heeft gebeld met het tweetal. De Belgische ambassade is ingeschakeld om de journalisten te helpen. Gekeken wordt hoe ze zo snel mogelijk weer naar huis kunnen, heeft de Belgische minister Lahbib van Buitenlandse Zaken gezegd.

Dat geldt ook voor andere Belgen in Libanon. Morgen keren 180 Belgen terug die Libanon willen verlaten, schrijft de VRT. Een deel van hen reist mee op een Nederlandse vlucht, de rest komt met commerciële vluchten terug.

De politie heeft het waterkanon rechtmatig ingezet tijdens demonstraties van Extinction Rebellion (XR) op de A12 in september vorig jaar. Dat concludeert het Openbaar Ministerie na onderzoek. De betrokken agenten worden niet vervolgd.

Vorig jaar blokkeerden de klimaatactivisten van Extinction Rebellion 27 dagen op rij de A12 in Den Haag. Drie activisten deden aangifte van mishandeling door een of meerdere politieambtenaren vanwege de inzet van het waterkanon. Volgens hen zijn ze mishandeld door de agenten die de werper hebben bediend, schrijft Omroep West.

Het waterkanon kan ingezet worden door de mobiele eenheid om een groep mensen (vaak demonstranten) nat te spuiten en zo weg te krijgen, maar kan ook met een harde straal worden ingezet. Dat kan letsel veroorzaken. Zo liep een vrouw hoofdletsel op tijdens een demonstratie tegen coronaregels in 2021 in Eindhoven nadat de straal haar tegen een muur had doen klappen.

Zo zette de ME vorig jaar de waterkanon in op de A12:

Volgens het OM werd de openbare orde vorig jaar op de A12 verstoord doordat demonstranten van XR op de weg zaten en was het gebruik van het waterkanon daarom "noodzakelijk" op 18 en 23 september. "Die demonstranten weigerden te vertrekken, terwijl duidelijk was dat de demonstratie op die locatie niet was toegestaan", aldus het OM.

Daarnaast was er volgens het OM op dat moment geen lichter middel voorhanden om de actievoerders weg te krijgen. "Aan mondelinge vorderingen om te vertrekken werd niet voldaan." Ook vindt het OM dat het geweld tegen de activisten "in juiste volgorde is opgebouwd". Tenslotte is het gebruik van de harde straal direct gestopt toen bleek dat de gevolgen daarvan niet proportioneel waren, aldus justitie.

Verbod

Extinction Rebellion probeerde vorig jaar via een kort geding een verbod op het gebruik van het waterkanon af te dwingen, maar daarin ging de rechter niet mee. XR zei toen tegen Omroep West dat de inzet van het waterkanon vooral gericht was op "mishandeling en vernedering".

De twee mannen die afgelopen nacht om het leven kwamen bij een ongeluk op de A50 bij knooppunt Valburg in Gelderland waren afkomstig uit Utrecht, meldt de politie. Ze waren beiden 21 jaar.

Een derde inzittende werd zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht. Dat is een man van 25 uit Oss. De politie is daarnaast nog op zoek naar een mogelijke vierde inzittende.

De inzittenden waren vermoedelijk op de vlucht geslagen na een inbraak. Bij de auto werd een kluis gevonden die waarschijnlijk is gestolen in Vaassen. Bij het ongeluk waren geen andere voertuigen betrokken.

De politie doet nog onderzoek naar de toedracht en zegt dat dit nog wel even kan duren. "Dat is omdat het zorgvuldig moet gebeuren en het maar één keer goed gedaan kan worden. Onze bevindingen dragen we daarna over aan het Openbaar Ministerie."

In de video hieronder is de schade na het ongeluk goed te zien:

Ook bij het Openbaar Ministerie is onrust ontstaan over de grote datadiefstal bij de politie. Bij de hack blijkt ook een onbekend aantal contactgegevens van officieren van justitie gestolen, net als van bijna 300 rechtbankmedewerkers.

De Telegraaf meldt dat de hack is gelukt doordat een politievrijwilliger uit de eenheid Oost-Nederland op een link met malware zou hebben geklikt. Zo zouden de aanvallers bij de politie zijn binnengekomen. De politie wil daar "in het belang van het onderzoek" niets over zeggen.

Gisteravond maakte minister Van Weel van Justitie en Veiligheid bekend dat de hack vermoedelijk het werk is van een andere staat, zonder te zeggen om welk land het gaat. Naast contactgegevens van bijna alle 65.000 politiemensen, zijn volgens hem ook e-mailadressen van "een aantal ketenpartners" buitgemaakt.

Een deel van de medewerkers van het OM heeft ook een mailadres van de politie, omdat ze bijvoorbeeld op een politiebureau werken. Anderen staan met hun OM-mailadres in de gehackte kaartenbak van de politie. "Op dit moment wordt in nauwe samenwerking met de politie uitgezocht om hoeveel OM-medewerkers het gaat en welke gegevens het precies betreft", aldus de woordvoerder.

Marechaussee en advocaten

Onbekend is nog of er ook medewerkers van de Koninklijke Marechaussee zijn getroffen door het datalek. "Sommige marechaussees hebben in verband met opleidingen of operationele redenen een politie-account", legt een woordvoerder van de marechaussee uit. "Het is op dit moment niet bekend welke gegevens aan het gehackte account gekoppeld zijn en of deze zijn buitgemaakt."

Aan de Nederlandse Orde van Advocaten is verzekerd dat er niet op grote schaal gegevens van advocaten zijn gestolen. "Mochten er e-mailadressen van advocaten op een buitgemaakte externe distributielijst van de politie hebben gestaan, dan hebben zij persoonlijk bericht gekregen", zegt een woordvoerder van de Advocatenorde.

Bij de 300 e-mailadressen die zijn gestolen van rechtbankpersoneel is het nog onduidelijk om wat voor medewerkers het precies gaat. "Als het nodig is, zullen we aanvullende maatregelen nemen", aldus een woordvoerder van de Raad voor de rechtspraak.

'Gevolgen vallen waarschijnlijk mee'

Minister Van Weel denkt niet dat Nederlandse politiemensen op dit moment grote veiligheidsrisico's lopen. "We hebben geen aanwijzingen dat er concrete dreigingen zijn. Het veiligheidsrisico schatten we in als heel gering", zegt de minister.

Dat juist een land de vermoedelijke dader was, en niet een criminele organisatie, betekent volgens de minister dat het doel van de hack waarschijnlijk niet was om te dreigen. "Het doel was het verzamelen van informatie. "We hebben geen informatie dat de gegevens verder zijn verspreid."

Net als bij het OM maken ze zich ook bij de politie zorgen over de hack. De korpsleiding heeft een meldpunt geopend waar bezorgde agenten terechtkunnen, inmiddels hebben zich daar enkele honderden mensen gemeld. Van Weel begrijpt de zorgen, maar wil duidelijk maken dat de gevolgen waarschijnlijk wel meevallen.

Undercoveragenten

De minister benadrukt dat er geen gevaar is dat undercoveragenten ontmaskerd zullen worden door de hackaanval. Zij staan volgens hem niet in de Outlook-adressenlijst van de politie.

Omdat het om contactgegevens gaat, verwacht Van Weel dat er de komende tijd een grotere kans is op phishingmails, waarbij ontvangers worden verleid om inloggegevens af te staan. Politiemedewerkers worden er daarom extra op gewezen dat ze heel voorzichtig moeten zijn met het openen van dergelijke mailtjes.

Er wordt nog volop onderzoek gedaan naar de hack, maar de politie gaat ervan uit dat het lek gedicht is. "We hebben geen aanleiding om te denken dat de aanvallers nog steeds toegang hebben tot onze systemen", zegt een woordvoerder. De politie heeft extra veiligheidsmaatregelen genomen, bijvoorbeeld om te kunnen inloggen.

Politiebond

De Nederlandse Politiebond vindt dat er meer werk gemaakt moet worden van digitale beveiliging. "Wij bereiden ons bijvoorbeeld voor op de NAVO-top van volgend jaar", zegt voorzitter Nine Kooiman. "We moeten nu inventariseren wat de politie meer kan doen om ook cyberveilig te zijn." Zij wil dat minister Van Weel "passende maatregelen" neemt om alle veiligheidsdiensten beter te beschermen tegen dergelijke aanvallen.

Pakketbezorgers PostNL en DHL passen hun duurzaamheidsclaims aan. Dat doen ze op verzoek van de Autoriteit Consument & Markt. De toezichthouder kwam tot de conclusie dat de bedrijven consumenten misleiden met beweringen als "je pakket wordt duurzaam bezorgd".

Volgens ACM-directeur Edwin van Houten worden in de postsector veel groene claims gedaan, "terwijl de bezorgingssector nog altijd vervuilend is, met een grote impact op het klimaat". Met zulke claims help je de consument dus niet om een goede keuze te maken, zegt hij.

En dat terwijl consumenten steeds meer online kopen en vaker iets laten versturen, legt Van Houten uit. "Zij zien alleen de laatste kilometers van het proces."

Aanpassingen

PostNL staat achter het besluit. "Het ACM vond de uitingen mogelijk misleidend. We hebben daar gesprekken over gehad. Het is bovendien zo dat de Europese regelgeving gaat veranderen", zegt een woordvoerder. "Daarom maken wij onze uitingen duidelijker."

Halverwege volgend jaar moeten die claims zijn aangepakt, is de afspraak met de postbedrijven. PostNL zegt dat het "Duurzaam bezorgd" niet meer op de busjes zal zetten. DHL schrapt onder meer de tekst "Natuurlijk onderweg". Een andere grote pakketbezorger, DPD, deed al eerder aanpassingen.

Greenwashing

Het zich groener of maatschappelijk verantwoorder voordoen dan een bedrijf eigenlijk is, staat bekend als greenwashing. De afgelopen jaren zijn bedrijven daar geregeld van beschuldigd.

Hoe greenwashing werkt leggen we je uit in deze video:

Op zijn derde dag als secretaris-generaal van de NAVO heeft Mark Rutte een bezoek gebracht aan Oekraïne. Daar sprak hij met president Zelensky over de oorlog in dat land. Het was Ruttes eerste reis in zijn nieuwe functie.

Door Oekraïne eerder te bezoeken dan de landen uit het NAVO-bondgenootschap, onderstreept Rutte nog eens wat hij twee dagen geleden in zijn openingstoespraak zei. Hij noemde Oekraïne toen een topprioriteit en zei dat het land thuishoort in de NAVO.

Op een persconferentie vandaag in Kyiv zei de Nederlandse oud-premier uit te kijken naar de dag dat Oekraïne lid wordt. Hij vindt dat het land dichter bij het bondgenootschap staat dan ooit tevoren. Ook zei hij dat Rusland geen enkele zeggenschap over die toetreding heeft.

Daarnaast blikte Rutte vooruit op de verkiezingen in de Verenigde Staten. Hij sprak daarbij zijn vertrouwen uit in zowel Donald Trump als Kamala Harris. Rutte benadrukte nogmaals dat hij met allebei de presidentskandidaten kan samenwerken.

Rutte ontmoet Zelensky in Kyiv:

Zelensky zei op X dat hij blij is met het bezoek van Rutte. Het maakt voor hem duidelijk waar de prioriteiten van de NAVO liggen. "Oekraïne kan rekenen op het voortdurende persoonlijke leiderschap van Mark." Daarnaast vroeg hij opnieuw om meer wapens om tegen Rusland te kunnen blijven vechten.

Op 12 oktober, volgende week zaterdag, komen meer dan vijftig landen bij elkaar in Duitsland. Daar wordt onder meer besproken of langeafstandsraketten die door de bondgenoten aan Oekraïne zijn geschonken, ook doelen in Rusland mogen raken.

Rutte zegt dat het internationaal recht aan de kant van Oekraïne staat. "Dat betekent dat het recht op zelfverdediging niet bij de grens stopt. Het enige land dat tot nu toe rode lijnen heeft overschreden is Rusland, niet Oekraïne." Tijdens Ruttes bezoek aan Kyiv ging twee keer het luchtalarm af.

Huizen en bedrijfsvoertuigen van dakdekkers in Den Bosch zijn de afgelopen maanden zeker negen keer het doelwit geweest van explosies, schrijft Omroep Brabant. Ingewijden zeggen tegen de regionale omroep dat er sprake van een ruzie in de dakdekkerswereld.

Afgelopen nacht was het weer raak. Een bus van een 23-jarige ondernemer ging in vlammen op. De brandweer en de politie gaan ervan uit dat de brand is aangestoken.

De politie kan niet bevestigen of er sprake is van een 'oorlog' in de dakdekkersbranche. "Wij kijken bij incidenten altijd naar vergelijkbare zaken of er een mogelijk verband is", laat een woordvoerder weten. Verder wordt de toedracht van elk incident individueel onderzocht.

Concurrent uitschakelen

Volgens dakdekker Ali Katkay is er wel degelijk sprake van onderlinge strijd bij dakdekkers uit zijn regio, zei hij eerder tegen de regionale omroep. Volgens hem willen de ondernemers elkaar uitschakelen door het plaatsen van explosieven of het vernielen van bedrijfsbussen, zodat ze het werk dat iemand niet kan uitvoeren, vervolgens kunnen overnemen.

Volgens Katkay gebeurt dat vooral in tijden van droog weer. "Als het niet vaak regent, is er weinig werk."

Volgens de vader van de vannacht getroffen ondernemer is er overigens helemaal geen dakdekkersoorlog. "Mijn zoon heeft geen vijanden."

Al eerder 'gerichte acties'

In het najaar van 2017 werden ook al auto's van dakdekkersbedrijven in brand gestoken in Den Bosch. Een van de dakdekkers met wie Omroep Brabant toen sprak, was ervan overtuigd dat het gerichte acties waren. "Het is geen toeval dat de slachtoffers allemaal dakreparateurs zijn. Zo willen de daders de concurrentie uitschakelen. Ze gunnen elkaar het licht in de ogen niet."