Aggregator

De tijdelijke voorkeursbehandeling die Oekraïne sinds de Russische invasie had voor de export van landbouwgoederen komt vandaag ten einde. Brussel werkt aan een nieuwe regeling, maar die ligt gevoelig omdat boeren uit buurlanden vrezen voor oneerlijke concurrentie.

Sinds 2022 waren er voor producten zoals graan, kip en suiker uit Oekraïne geen importheffingen of quota. Met die maatregel wilde de Europese Unie de economie van Oekraïne een stimulans geven. Oekraïense boeren konden hun producten niet meer zomaar kwijt, onder meer doordat Russische oorlogsschepen de exportroute via de Zwarte Zee blokkeerden.

Het geld dat Oekraïne verdient met de verkoop van graan is onmisbaar in de strijd tegen Rusland, zei de Europese Commissie destijds. Ook omdat de inkomsten voor de staatskas gebruikt worden om het Oekraïense leger op de been te houden.

Spanningen met buurlanden

De regeling leidde tot steeds meer spanningen met buurlanden. Boeren in Polen, Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Slowakije zeiden dat veel Oekraïens graan op de interne markt belandde, waardoor de prijzen daalden en de inkomsten van de boeren daarmee dus ook.

Het leidde meerdere keren tot grootschalige protesten. Boeren blokkeerden grensovergangen om te voorkomen dat het graan de grens over zou komen. Inmiddels is Rusland verdreven op de Zwarte Zee, is die route weer bruikbaar en de landroute dus minder belangrijk. Uit een brief aan de commissie die in handen is van Radio Free Europe blijkt dat Bulgarije, Hongarije, Roemenië en Slowakije eisen dat de quota van voor de oorlog weer gaan gelden.

De NOS sprak twee jaar geleden met deze Poolse boer, die uitlegt waar de problemen door kwamen:

Oekraïne verwacht op zijn beurt dat het ontbreken van een vergelijkbare regeling dit jaar tot 700 miljoen euro minder inkomsten zal leiden. Als er helemaal geen nieuwe regeling komt, kan het tekort oplopen tot enkele miljarden euro's in 2026. De totale export vanuit Oekraïne naar de EU is sinds de grootschalige invasie toegenomen van 40 naar 60 procent.

Wel zijn er al gesprekken bezig tussen de EU en Oekraïne over een nieuwe overeenkomst. EU-commissaris Hansen voor Landbouw en Voedsel zegt tegen persbureau Reuters dat de nieuwe importquota ergens tussen de vroegere regeling en de vandaag afgelopen regeling zullen liggen.

Intussen heeft Rusland vannacht weer aanvallen uitgevoerd, volgens de Oekraïense president Zelensky op bijna heel het land. Ruim 400 drones en 40 raketten werden afgevuurd. Oekraïne zegt ongeveer 30 kruisraketten en tot 200 drones hebben neergehaald. Zelensky heeft de VS, Europa en andere landen opgeroepen om de druk op Rusland op te voeren.

Vught heeft als eerste gemeente in Nederland voelbare geleidestrips bij twee spoorwegovergangen geplaatst. De strips helpen blinden en slechtzienden om de spoorwegovergangen recht over te steken. "Ook als je niks ziet en het lawaai van brommers en vrachtwagens je oriëntatie verstoort", zegt de initiatiefnemer tegen Omroep Brabant.

In Nederland kennen we zulke strips wel al sinds een paar jaar op stations waarbij over het spoor overgestoken moet worden om op het perron te komen.

De lijnen in Vught zijn een initiatief van inwoner Marcus Boerdijk (67). Hij werkt al 45 jaar als mobiliteitstrainer en helpt mensen met een visuele beperking om zo zelfstandig mogelijk te leven. "Ik leer mensen niet alleen omgaan met een blindegeleidestok of een hond. Maar bijvoorbeeld ook koken, schoonmaken en wassen", vertelt hij.

Boerdijk bij een van de spoorwegovergangen:

Maar hij maakt zich ook hard voor problemen waar blinden en slechtzienden tegenaanlopen. "Ik let op dingen die anderen niet zien. Letterlijk. En dan trek ik aan de bel." Hij deed dat al vaker in zijn woonplaats Vught, bijvoorbeeld over tegels die niet goed liggen of gevaarlijke zebrapaden. "Mensen staan er vaak niet stil bij hoe ze het goed moeten doen voor blinden en slechtzienden. Maar ik hoor hun verhalen, zie wat er misgaat en wil dat aanpakken."

Bang

Dat geldt ook voor de spoorwegovergangen. "Veel blinden zijn bang om het spoor over te steken. Ze kunnen niet zo makkelijk hulp vragen. Daarom moeten wij zorgen dat ze het zelf kunnen."

Binnenkort worden de strips waarschijnlijk ook bij een derde overgang in Vught geplaatst. Boerdijk hoopt dat andere plekken in het land volgen.

De Oekraïense president Zelensky roept de VS, Europa en andere landen op om de druk op Rusland op te voeren. Aanleiding voor zijn nieuwe oproep is de Russische aanval vannacht op Oekraïne met ruim 400 drones en 40 raketten. Oekraïne zegt ongeveer 30 kruisraketten en tot 200 drones hebben neergehaald.

Het betreft een van de grootste droneaanvallen uit de oorlog tot nu toe. Volgens het Kremlin was het een vergelding voor de grootschalige Oekraïense droneaanval op Russische luchtmachtbases, afgelopen zondag. Daarbij zijn volgens Oekraïne tientallen militaire vliegtuigen, waaronder bommenwerpers, vernietigd of beschadigd. President Poetin sprak van "terreurdaden" en kondigde aan met vergelding te komen.

Bij de Russische aanvallen van vannacht zijn volgens de autoriteiten in Kyiv drie hulpverleners gedood. Burgemeester Klitsjko sprak eerder van zeker vier doden. Daarnaast raakten er verspreid over het hele land nog zeker 49 mensen gewond.

"Als niemand druk uitoefent en de oorlog doorgaat, is men medeplichtig en medeverantwoordelijk. We moeten daadkrachtig optreden", aldus Zelensky. Hij zegt dat "bijna heel Oekraïne" is aangevallen. "Sommige raketten en drones zijn neergehaald. Ik dank onze strijders voor hun verdediging. Maar helaas werd niet alles onderschept."

Dit zijn beelden van vannacht en vanochtend vroeg:

Zelensky zegt dat Rusland ter verantwoording moet worden geroepen. "Sinds de eerste minuut van deze oorlog hebben ze steden en dorpen aangevallen om levens te vernietigen. We hebben samen met de wereld veel gedaan om Oekraïne in staat te stellen zichzelf te verdedigen. Maar nu is het moment waarop Amerika, Europa en anderen samen deze oorlog kunnen stoppen door Rusland onder druk te zetten."

Zelensky pleit al heel lang voor meer druk op Poetin om concessies af te dwingen. Hij daagde Poetin ook uit om direct met hem te onderhandelen in Istanbul, maar de Russische president hield dat af. De Oekraïense stafchef Yermak zei deze week bij een bezoek aan Washington dat Rusland alleen onder dwang concessies zal doen omdat er in Moskou geen politieke wil is om de oorlog te beëindigen.

Ook doelen in Rusland geraakt

Overigens meldde de Oekraïense legerstaf dat Oekraïne zelf tijdens een nachtelijke aanval ook Russische doelen heeft geraakt. Het was volgens het leger een "preventieve aanval" op Russische vliegvelden in de regio's Saratov en Rjazan, in het westen van Rusland. Ook brandstofreservoirs waren doelwit.

"Aan de vooravond van de massale vijandelijke aanval werden vijandelijke vliegvelden en andere belangrijke militaire faciliteiten getroffen", zegt het Oekraïense leger in een verklaring op Telegram. Daaronder vallen bijvoorbeeld brandstofopslagtanks en transportknooppunten.

Rusland meldt op zijn beurt dat er tien Oekraïense drones waren neergeschoten, die onderweg waren naar Moskou. Het vliegverkeer op de vliegvelden rond de hoofdstad lag vannacht daarom kort stil. Volgens Rusland zijn er in totaal 174 Oekraïense drones in 13 verschillende regio's neergehaald. Drie mensen zouden gewond zijn geraakt.

(Telecompaper) Alcatel Submarine Networks (ASN) has announced a strategic collaboration with French artificial intelligence start-up Mistral AI and Unitel, an ICT...

Tearing down hardware from different parts of the world can be revealing, showing unique parts, techniques, and tricks employed by engineers living in a very different world from our own. …read more

De beroemdste bromance uit de Amerikaanse politiek is spectaculair tot een einde gekomen. De machtigste man op aarde bekvecht openlijk via (sociale) media met de rijkste man ter wereld. En dat terwijl ze een week geleden nog vol lof over elkaar waren. Een tijdlijn.

Vrijdag 30 mei

Er zijn nog mooie woorden bij Elon Musks afscheid van het Witte Huis, een week geleden. Vier maanden lang heeft hij voor Donald Trump radicaal overheidsuitgaven teruggesnoeid, maar nu is het weer tijd om zich op zijn zakenimperium te richten, zegt de multimiljardair. Trump geeft hem als dank een gouden sleutel tot het Witte Huis. "Elon vertrekt niet helemaal, hij zal op en neer blijven pendelen", voorspelt Trump. Musk beaamt dat: "Ik verwacht een vriend en adviseur te blijven. Als de president iets van me nodig heeft, ben ik beschikbaar."

Dinsdag 3 juni

Die mooie woorden ten spijt is Musk enkele dagen later al bijzonder kritisch over belangrijke wetgeving van Trump. De president probeert een veelomvattend begrotingsvoorstel door het Congres te loodsen, zijn "big beautiful bill" van 1116 pagina's. Musk is fel tegenstander: "Wat een walgelijke wanvertoning", oordeelt hij op X.

Hoewel de wet wordt goedgekeurd in het door Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden, stribbelen fiscaal conservatieve partijgenoten in de Senaat tegen. Trump is van plan het begrotingstekort op te laten lopen met 2400 miljard dollar, onder meer om belastingverlagingen te financieren. Om dat te betalen is hij bovendien bereid te snijden in zorgverzekering Medicaid. Ook voedselprogramma's voor arme Amerikanen dreigen geschrapt te worden.

Donderdag 5 juni: 18.00 uur

In de marge van het bezoek van bondskanselier Merz vraagt een journalist Trump naar Musks afkeer van zijn plannen. "Ik heb Elon altijd gemogen en ik was zeer verrast", begint Trump. "We hadden een prachtige relatie en nu misschien niet meer."

Trump stelt dat Musk vooral baalt dat de Amerikaanse overheid niet meer inzet op elektrische auto's. "Dat gaat om miljarden en miljarden." Ook zou hij teleurgesteld zijn dat Trump zijn kandidaat voor NASA-directeur deze week introk. "Hij heeft nog niets slechts over mij persoonlijk gezegd, maar dat zal vast komen. Ik ben teleurgesteld in Elon, want we hebben Elon erg geholpen."

18.19 uur

Nog voordat het persgesprek in het Oval Office is afgelopen, reageert Musk via X. Hoewel hij nog begint met een onderkoeld "Whatever", volgt daarna een barrage aan berichten. Geheel in eigen stijl becommentarieert hij de opmerkingen van Trump, aangevuld met retweets waar hij soms kortere of langere opmerkingen bij plaatst of simpelweg emoji's.

18.45 uur

Dat Trump hem toebeet "Elon erg geholpen" te hebben, zit Musk blijkbaar hoog. Hij roept in herinnering hoe hij vele miljoenen stak in de verkiezingscampagne van de president. "Zonder mij had Trump de verkiezingen verloren, hadden de Democraten het Huis gewonnen en zou de Republikeinse meerderheid in de Senaat 51-49 zijn geweest."

20.37 uur

Als Trump via zijn eigen sociale medium Truth Social begint te reageren, komt de woordenwisseling in een stroomversnelling. Trump werpt tegen dat Musk "aan het eind van zijn krachten" was en hij hem daarom had gevraagd uit Washington te vertrekken. Door het gedoe rond de elektrische voertuigen "draaide hij helemaal door".

Trump dreigt meteen Musk verder financieel te raken. "De makkelijkste manier om in onze begroting geld te besparen, is de miljarden en miljarden dollars aan Elons overheidssubsidies en -contracten te schappen. Ik verbaasde me altijd al dat Biden dat niet deed."

21.20 uur

Musk komt met een grove aantijging aan het adres van Trump: "Tijd om een bommetje te droppen: Donald Trump komt voor in de Epstein-files. Dat is de echte reden waarom ze nog niet openbaar zijn gemaakt. Fijne dag nog, DJT!"

Musk brengt Trump openlijk in verband met een van de meest beruchte Amerikaanse zedenzaken van het afgelopen decennium. Het was bekend dat Trump in dezelfde kringen verkeerde als zakenman Jeffrey Epstein, die in 2019 zelfmoord pleegde voordat hij kon worden vervolgd voor grootschalig misbruik van minderjarigen. Musk geeft geen enkel bewijs voor de opmerking, maar voegt er alleen aan toe: "Bewaar dit bericht voor de toekomst. De waarheid zal boven komen."

22.06 uur

In een nieuw bericht op Truth Social zwijgt Trump over de aantijging. Hij kiest ervoor zijn begrotingsvoorstel te verdedigen en verbaast zich erover dat Musk juist over "een van de beste wetten die het Congres ooit heeft gezien" het oorlogspad kiest. "Ik heb deze bende niet veroorzaakt, ik ben er gewoon om het OP TE LOSSEN!"

22.09 uur

Musk reageert op Trumps dreiging overheidscontracten te schrappen door aan te kondigen "per direct" te beginnen met de ontmanteling van de Dragon-raketten. Dat zou een enorme aderlating voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma zijn, omdat het de enige bemande ruimtevaartdienst in het Westen is die het internationale ruimtestation ISS kan bereiken. Zonder Musk is de NASA aangewezen op de Russen.

22.11 uur

"Ja" reageert Musk kort op de vraag of president Trump niet afgezet moet worden.

Kort daarna waarschuwt hij dat importheffingen van Trump in de tweede helft van het jaar een recessie zullen veroorzaken. Hierna lijken de gemoederen te kalmeren. Musk ziet zowaar af van zijn dreigement om de Dragon-capsule uit de vaart te halen. "Goed advies", reageert hij op het bericht van een twitteraar met nog geen 200 volgers die beide mannen adviseert "af te koelen en een paar dagen rust te nemen".

Ook Trump keert op Truth Social weer terug tot de orde van de dag, met de officiële aankondiging van zijn parade en een reclame voor zijn cryptomunt.

Door de ruzie met Trump keldert het aandeel Tesla (min 14 procent in New York), dat al langer te lijden heeft van de politieke bemoeienissen van eigenaar Musk. Het koersverlies komt neer op zo'n 150 miljard dollar. Dat roept de vraag op of Musk niet een te machtige vijand heeft gekozen.

Tegelijk is het de vraag of Trump het zich wel kan veroorloven Musk tegen zich in het harnas te jagen. De zakenman liet al zien dat hij een fortuin wil uitgeven om politiek zijn zin te krijgen. Boven aan zijn X-account staat een peiling: "Is het tijd om een nieuwe Amerikaanse politieke partij te beginnen?" Een grote meerderheid van de reacties is positief en Musk nam in het verleden vaker verstrekkende beslissingen op basis van zo'n uitkomst.

Trump en Musk zouden elkaar later vandaag spreken om de ruzie uit te praten, maar dat telefoongesprek gaat volgens een functionaris van het Witte Huis niet door. "De Amerikaanse president heeft geen behoefte om met Musk te praten."

In het safaripark De Beekse Bergen in Hilvarenbeek zijn in enkele maanden tijd 14 pinguïns doodgegaan. Elf van de Afrikaanse pinguïns waren een paar maanden geleden overgeplaatst vanuit AquaZoo in Leeuwarden. Daar overleefden ze als enigen een onbekende ziekte.

Het Friese AquaZoo besloot te stoppen met de pinguïnkolonie vanwege de ziekte. De precieze oorzaak is niet duidelijk. De overlevenden gingen naar het Brabantse park.

De pinguïns waren niet ziek toen ze werden overgeplaatst, zegt een woordvoerder van het park tegen Omroep Brabant. "Maar later kregen ze helaas toch symptomen vergelijkbaar met de pinguïns die eerder doodgingen in AquaZoo."

De Universiteit Utrecht heeft sectie verricht, maar de doodsoorzaak is niet achterhaald.

"Ze werden ziek, onrustig, gingen slecht eten. We denken dat het een virus was, maar we weten het niet. Ook de pathologen van de universiteit niet, zij hebben allemaal tests gedaan. We hebben daardoor veel kunnen uitsluiten, bijvoorbeeld dat het geen vogelgriep was", zei Martin van Hees, zoölogisch manager van het park, op NPO Radio 1.

Ook drie pinguïns die al langer in de Beekse Bergen verbleven, gingen dood. Volgens het safaripark kwam dat niet door een ziekte.

52 over

Er verblijven nu nog 52 Afrikaanse pinguïns in het park. "We zien op dit moment niets aan de andere pinguïns. Er zijn geen signalen dat meer dieren ziek worden."

Een Amerikaanse rechter heeft het besluit van president Trump om buitenlandse studenten die aan Harvard willen studeren de toegang tot het land te ontzeggen voorlopig geblokkeerd. Volgens de federale rechter in Boston zou het laten doorgaan van de maatregel het komende half jaar leiden tot "onmiddellijke en onherstelbare schade". Het besluit is opgeschort zolang de rechtszaak ertegen nog loopt.

Het oordeel is het jongste hoofdstuk in een strijd tussen de regering-Trump en de prestigieuze universiteit in Boston. Eerder stopte Trump al subsidies voor Harvard en trok hij belastingvoordelen in.

Aanvankelijk richtte de president zijn pijlen vooral op de universiteit omdat die te weinig zou doen tegen antisemitisme op de campus, met name bij pro-Palestijnse protesten. Daarna eiste hij ook aanpassingen in het curriculum en een einde aan het diversiteitsbeleid.

Harvard ging, anders dan veel andere universiteiten die Trump aanviel, niet door de knieën en spande rechtszaken aan. Volgens de federale rechter die nu de tijdelijke blokkade heeft opgeworpen, heeft Harvard het recht om zich te verdedigen tegen de maatregel van de regering-Trump.

Verslaggever Simone Tukker was onlangs op de campus van Harvard en sprake er onder anderen met een Nederlandse student:

Een onbemande maanlander van het Japanse commerciële bedrijf ispace is bij een landingspoging op het maanoppervlak waarschijnlijk neergestort. Twee jaar geleden was de eerste maanmissie ook op een fiasco uitgelopen.

De maanlander Resilience had problemen met het meten van de afstand tot het maanoppervlak en kon de daling niet snel genoeg afremmen. Na de vermoedelijk harde landing kon ispace ook geen contact meer maken met de Resilience.

Het in Tokio gevestigde ispace had gehoopt zich aan te sluiten bij de Amerikaanse bedrijven Intuitive Machines en Firefly Aerospace. Deze twee bedrijven lukte het wel om een commerciële maanlanding uit te voeren.

Om de landing live te bekijken hadden zich in een zaal in Tokio meer dan 500 ispace-werknemers, aandeelhouders, sponsors en overheidsfunctionarissen verzameld. Het werd meteen stil toen minder dan twee minuten voor de geplande landing het contact met de maanlander verloren ging.

Wat er misging, is nog niet duidelijk. "Er zijn zeer uiteenlopende scenario's mogelijk, waaronder problemen met het voortstuwingssysteem, de software of de hardware, vooral met sensoren", zei Ryo Ujiie, de Chief Technology Officer van ispace, op een persconferentie.

In 2023 stortte de eerste maanlander van iSpace neer omdat de hoogte niet goed werd ingeschat. Sindsdien is de software verbeterd, meldde ispace.

Resilience vervoerde een vierwielige rover en wetenschappelijke instrumenten van Japanse bedrijven en een Taiwanese universiteit. De lander had Mare Frigoris als doelwit, een vlakte op ongeveer 900 kilometer van de noordpool van de maan.

Kantelende landers

Het was de bedoeling dat de lander en de rover 14 dagen lang verkenningsactiviteiten zouden uitvoeren, waaronder het verzamelen van regoliet, het oppervlaktemateriaal van de maan.

Als de landing was gelukt, dan was ispace het derde commerciële bedrijf geworden dat een succesvolle maanlanding had uitgevoerd, na Blue Ghost van het Amerikaanse bedrijf Firefly Aerospace en Odysseus van het Amerikaanse bedrijf Intuitive Machines.

De Odysseus kantelde bij de landing en werd na een week in slaapstand gezet. In maart bereikte de Athena-lander van Intuitive Machines de maan, maar ook toen niet rechtop.

(Telecompaper) MultiChoice Group says it expects to report substantially higher earnings per share and a much-improved headline loss per share for the year ended 31 March 2025, thanks to one-time gains...

Het zal voor veel mensen even slikken zijn bij het zien van de weersverwachting voor het pinksterweekend, zeker als je van plan bent naar een festival te gaan, een fietstocht te maken, of een lang weekend te gaan kamperen.

Want het gaat af en toe flink regenen, er is kans op onweer, het waait behoorlijk, en de temperatuur houdt ook niet over. Toch regent het zeker niet de hele dag door, en maandag op Tweede Pinksterdag lijkt het grotendeels droog te blijven en schijnt regelmatig de zon. Maar dat neemt niet weg dat je de komende dagen rekening moet houden met wisselvallig weer en flinke buien.

Vandaag is het een groot deel van de ochtend en de middag droog, met af en toe wat zon. Het wordt 17 tot 19 graden, en dat is iets minder warm dan de 20 of 21 graden die we gemiddeld in juni hebben. Vooral 's middags ontstaan er lokaal een paar flinke buien, in het oosten ook met kans op onweer. Het waait flink, vooral in het open veld en bij het water.

Twee keer buien

Zaterdag lijkt het erop dat we twee keer buien krijgen, met daartussen een droge periode. Het is dus de moeite waard om even de zaterdag af te wachten en op je radarbeelden te kijken wanneer het droog is.

Waarschijnlijk trekken er 's ochtends en aan het begin van de middag buien van het westen naar het oosten over het land. Dan is het een tijd droog, en 's avonds en 's nachts komen er opnieuw buien over, met een vrij grote kans op onweer op veel plaatsen in het land. Ook dan waait het nog duidelijk en is het aan de frisse kant.

15 graden op zondag

Zondag draait de wind, van het zuidwesten naar het noordwesten. Daardoor wordt het nog wat kouder. Op veel plaatsen haalt de temperatuur waarschijnlijk maar net de 15 graden, en dat is fris. Droog blijft het ook zeker niet, met een komen en gaan van buien vanaf de Noordzee.

De meeste buien lijken te vallen in de noordelijke helft van het land. In de zuidelijke provincies blijft het waarschijnlijk vrijwel droog. Later in de middag en in de avond breekt dan op meer plaatsen de zon door en wordt het droger. Ook voor de zondag loont het om de regenradar goed in de gaten te houden, want het kan zo zijn dat het onverwachts best een tijd droog is om naar buiten te gaan.

En dan lijkt het op maandag eindelijk op te klaren. Heel warm wordt het niet met een graad of 18, maar als het grotendeels droog blijft en de zon breekt af en toe flink door, dan voelt het toch ineens een stuk warmer dan de andere dagen van het weekend. Later volgende week wordt het waarschijnlijk een stuk droger en warmer. Maar dan is het pinksterweekend al wel voorbij.

It’s been at least a few hours since Hackaday last featured a cyberdeck, so to avoid the specter of withdrawal, we present you with [Sp4m]’s SPACEdeck, a stylish phone-based cyberdeck! …read more

Goedemorgen! Vandaag rijden er vrijwel geen NS-treinen vanwege een staking en er is een ministerraad waar mogelijk meer bekend wordt over de vrijgekomen ministersposten.

Eerst het weer: vanochtend is het op een verspreide bui na droog en schijnt af en toe zon. Vanmiddag meer buien, bij een matige tot vrij krachtige zuidwestenwind wordt het 16 tot 20 graden. In het weekend blijft het wisselvallig met geregeld buien en een stevige wind.

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Rusland heeft verspreid over Oekraïne luchtaanvallen uitgevoerd met drones en raketten. Overal ging het luchtalarm af. Ook steden in het uiterste westen en de hoofdstad Kyiv kwamen onder vuur te liggen, meldt de luchtmacht van Oekraïne.

Volgens de autoriteiten in Kyiv is er in delen van de stad brand uitgebroken in woongebouwen. Burgemeester Klytsjko zegt dat er zeker vier doden en enkele tientallen gewonden zijn.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De Amerikaanse president heeft alle federale subsidies aan de wereldberoemde universiteit Harvard stopgezet. Verslaggever Simone Tukker ging lang op de campus en sprak met studenten en werknemers.

Fijne dag!

Door een staking van het personeel rijden er vandaag in bijna het hele land geen NS-treinen. De staking begon vannacht om 04.00 uur en duurt tot morgenochtend vroeg. Alleen tussen Amsterdam en Schiphol rijdt er in beide richtingen vier keer per uur een sprinter.

De staking van het personeel in Midden-Nederland heeft gevolgen voor het treinverkeer in heel Nederland, omdat de regio rond Utrecht een belangrijke spil is in het spoornet en het treinschema daar wordt gepland. Er is ook geen alternatief vervoer. "In een trein passen duizend mensen, in een bus maar vijftig, dus dat valt niet te regelen", zei een NS-woordvoerder woensdag.

Het NS-personeel in Midden-Nederland legt het werk neer vanwege een loonconflict. De vakbonden (VVMC, FNV en CNV) vinden de geboden loonsverhoging van 2,55 procent op jaarbasis te laag gezien de inflatie. De gesprekken met de NS liepen vast, waarop de vakbonden de NS een ultimatum stelden. Dat verliep dinsdag. Daarop werd de werkonderbreking aangekondigd.

"We begrijpen de zorgen van collega's", meldt de NS. "Actievoeren is een recht. Toch betreuren we het dat reizigers hierdoor worden geraakt. We waren en zijn wat ons betreft niet uitonderhandeld en gaan graag weer in gesprek."

Geen problemen op de weg verwacht

De ANWB verwacht niet dat de staking tot veel problemen leidt op de weg. Op vrijdag zijn er normaal gesproken nauwelijks files. Wel denkt de ANWB dat het begin van het pinksterweekend in de middag tot meer drukte kan leiden.

De meeste files worden verwacht op wegen in Noord-Brabant en Gelderland, met een piek tussen 15.00 en 17.00 uur.

Gevolgen voor het weekend

Zaterdag om 04.00 uur rijden de treinen weer volgens het reguliere schema, maar de NS verwacht dat de staking gevolgen heeft voor het treinverkeer in het weekend.

Volgende week dinsdag (West-Nederland) en donderdag (Noordwest- en Oost-Nederland) zijn er opnieuw stakingen gepland. De NS vraagt met name reizigers in die regio's er rekening mee te houden dat er geen treinen rijden.

Op maandag 16 juni (Noord- en Zuid-Nederland) en dinsdag 17 juni volgen er mogelijk nog meer stakingen als het conflict tegen die tijd niet is opgelost.

[Daniel Salião Ferreira] may or may not be a Game of Thrones fan, but he does have a fun demo of the Seebeck effect in the form of a flashlight …read more

Rusland heeft verspreid over Oekraïne verscheidene luchtaanvallen uitgevoerd met drones en raketten. Overal is het luchtalarm afgegaan. Ook steden in het uiterste westen en de hoofdstad Kyiv kwamen onder vuur te liggen, meldt de luchtmacht van Oekraïne.

Volgens de lokale autoriteiten is er in delen van Kyiv brand uitgebroken in woongebouwen. Burgemeester Vitali Klytsjko zegt dat er zeker vier doden en enkele tientallen gewonden zijn.

Timur Tkatsjenko, het hoofd van het militaire bestuur van de stad, zei dat de drones de stad in golven naderden en dat luchtverdedigingseenheden probeerden ze af te weren.

Tkatsjenko zei verder dat drones de bovenste verdiepingen van een flatgebouw hadden geraakt en brand hadden veroorzaakt. Ook was brand uitgebroken in een appartementengebouw. Tkatsjenko waarschuwde voor meer aanvallen met raketten.

Dit zijn beelden van vannacht en vanochtend vroeg:

De Russische aanvallen volgen op een grootschalige Oekraïense droneaanval op Russische luchtmachtbases, afgelopen zondag. Daarbij zijn volgens Oekraïne tientallen militaire vliegtuigen, waaronder bommenwerpers, vernietigd of beschadigd.

De Russische president Poetin sprak van "terreurdaden" en kondigde aan met vergelding te komen. Poetin telefoneerde woensdag met de Amerikaanse president Trump. De laatste sprak van een "goed gesprek, maar niet een dat onmiddellijk tot vrede zal leiden".

'Vechtende kinderen'

Onder druk van de VS zijn Oekraïense en Russische delegaties onlangs enkele keren bijeengekomen om te praten over een staakt-het-vuren. Dat leverde alleen afspraken op over een gevangenenruil.

Trump vergeleek Poetin en Zelensky gisteren met twee vechtende kinderen. "Ze haten elkaar, en ze vechten in een park en je probeert ze uit elkaar te halen. Maar ze willen niet uit elkaar. Soms kun je ze beter even laten vechten en ze daarna uit elkaar halen."

Zelensky pleit al heel lang voor meer druk op Poetin om concessies af te dwingen. Hij daagde Poetin ook uit om direct met hem te onderhandelen in Istanbul, maar de Russische president hield dat af. De Oekraïense stafchef Andriy Yermak zei deze week bij een bezoek aan Washington dat Rusland alleen onder dwang concessies zal doen omdat er in Moskou geen politieke wil is om de oorlog te beëindigen.

De Verenigde Staten hebben vier rechters van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag op de sanctielijst gezet. Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio zegt dat ze "actief hebben deelgenomen aan de onwettige en ongegronde acties van het Strafhof tegen Amerika en onze trouwe bondgenoot Israël".

De sancties zijn gericht tegen Solomy Balungi Bossa uit Uganda, Luz del Carmen Ibanez Carranza uit Peru, Reine Alapini-Gansou uit Benin en tegen de Sloveense Beti Hohler. Ze kunnen door de Amerikaanse maatregelen problemen krijgen met het doen van eenvoudige financiële transacties omdat alle financiële instellingen die zaken doen met de VS eronder vallen.

Met de sancties voert de VS de druk op het hof verder op. President Trump stelde begin februari al sancties in tegen het ICC, nadat het Strafhof arrestatiebevelen had uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Netanyahu en zijn voormalige minister van Defensie Gallant vanwege de oorlog in Gaza. Het Internationaal Strafhof wordt hard geraakt door die sancties; persbureau AP schreef vorige maand dat de werkzaamheden van het hof zelfs nagenoeg stilliggen.

Ondermijning

Het hof veroordeelt de jongste maatregelen in een reactie. Het stelt dat de sancties bedoeld zijn om de onafhankelijkheid te ondermijnen van een hof "dat hoop en gerechtigheid biedt aan miljoenen slachtoffers van onvoorstelbare misdaden". Het Internationaal Strafhof voegt eraan toe dat het volledig achter zijn personeel staat en zijn werk onverstoorbaar zal voortzetten.

In 2020, tijdens Trumps eerste termijn als president, legde de VS ook al sancties op aan toenmalig aanklager van het Strafhof Fatou Bensouda en een van haar medewerkers. Dat was naar aanleiding van onderzoek door het hof naar Amerikaanse troepen in Afghanistan. Dat onderzoek werd een jaar later op een laag pitje gezet en richtte zich daarna meer op potentiële misdaden door de Afghaanse regering en de Taliban.

Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken veroordeelt de Amerikaanse sancties. Op X schrijft hij dat Nederland pal achter het Strafhof staat. "Onafhankelijke internationale hoven en tribunalen moeten hun werk ongehinderd kunnen doen."

Het ICC bestaat sinds 2002 en vervolgt onder meer verdachten van genocide en misdaden tegen de menselijkheid. De Verenigde Staten en Israël zijn niet aangesloten bij het strafhof.

These days, when you think reverb, you probably think about a guitar pedal or a plugin in your audio software. But you can also create reverb with a big metal …read more

De beurslancering van het bedrijf achter de cryptomunt stablecoin is een groot succes geworden. De aandelen van Circle Internet stegen op de eerste dag dat ze verhandeld werden op de aandelenbeurs van New York enorm in waarde.

Bij intekening werd een aandeel op 31 dollar gewaardeerd. Direct bij opening steeg het aandeel naar 69 dollar en het sloot uiteindelijk boven de 83 dollar. Daarmee is het aandeel in een dag 168 procent in waarde gestegen.

Dit is het eerste cryptobedrijf dat naar de beurs gaat en de beursgang draagt bij aan het meer gangbaar maken van stablecoins. De verwachting is dat bedrijven volgen. Stablecoins zijn cryptomunten die qua waarde gekoppeld zijn aan de euro of de dollar.

Afgelopen maand zei de nieuwe Amerikaanse cryptotoezichthouder Hester Peirce tegen de NOS: "We zijn 180 graden gedraaid en gaan de crypto-industrie een volledige reset geven." Peirce kondigt aan memecoins en stablecoins überhaupt niet meer te reguleren.

De bromance tussen president Trump en techmiljardair Elon Musk is uiteengespat. Slechts een week geleden klonken er nog lovende woorden bij Musks afscheid in het Witte Huis. Nu kan de hele wereld online volgen hoe de vechtscheiding zich voltrekt.

De relatie tussen de rijkste en de machtigste man ter wereld bleek toch niet gemaakt voor een lang en gelukkig huwelijk. Het rommelde al langer, maar in de afgelopen uren lijkt de boel volledig te ontsporen. Op sociale media is het moddergooien begonnen. De twee vechten elkaar publiekelijk de tent uit.

Trump: 'Musk is aan het doordraaien'

"Zonder mij had Trump de verkiezingen verloren", schrijft Musk op X, "wat een ondankbaarheid." Dat kan meteen op een felle reactie van Trump rekenen. De president noemt Musk "irritant en doorgedraaid".

Het blijft niet bij alleen lelijke woorden. Trump schrijft op zijn socialemediaplatform Truth Social dat hij de contracten tussen de overheid en de bedrijven van Musk wil intrekken.

Musk op zijn beurt zei dat zijn bedrijf SpaceX per direct begint met het ontmantelen van zijn Dragon-ruimtevaartuigen. Dat zou een enorme aderlating zijn voor de Amerikaanse ruimtevaart, omdat er momenteel geen alternatief is om astronauten naar het internationaal ruimtestation ISS te brengen.

Enkele uren later trok Musk zijn dreigement schijnbaar weer in, nadat iemand hem en Trump op X had geadviseerd even "af te koelen". "Goed advies. We zullen Dragon niet ontmantelen", reageerde Musk.

Trump zei tegen journalisten dat hij "erg teleurgesteld" is in Musk:

Steen des aanstoots is een begrotingsvoorstel waar Trump zich hard voor maakt; hij noemt het zijn big beautiful bill. Het is een gigantisch dik pakket van meer dan duizend pagina's met enorme belastingverlagingen. Daarmee kan Trump een belangrijke campagnebelofte inlossen.

In dat wetsvoorstel staan nog meer punten die allemaal voortkomen uit zijn verlanglijstje. Hij wil dat het Congres meer geld vrijmaakt voor defensie en ook moeten er meer overheidsdollars naar de immigratiediensten en het versterken van de grensbewaking.

Begrotingstekort

Alles bij elkaar zal het begrotingstekort daardoor verder oplopen met zo'n 2,4 biljoen dollar. En dat is tegen het zere been van Musk. Hij heeft nota bene de afgelopen maanden voor het Witte Huis gewerkt om de overheidsuitgaven serieus terug te dringen.

Met een kettingzaag de bureaucratie aanpakken, dat was de missie van Musk. Maandenlang stond hij aan het roer van DOGE, een taskforce in het leven geroepen om de overheid radicaal af te slanken. Onder zijn aanvoering werden vele tienduizenden ambtenaren ontslagen of afgekocht en werden programma's voor onder meer ontwikkelingshulp de nek omgedraaid.

Het doel om duizend miljard dollar te besparen is verre van bereikt. Achter de schermen zou hierover al langer onvrede spelen tussen Trump en zijn first buddy Musk.

Vorige week vrijdag nam Musk officieel afscheid en ontving hij uit de handen van Trump een gouden sleutel voor zijn inzet. Maar de frustratie over het wetsvoorstel liep toen al op naar het kookpunt. Musk koos heel andere woorden om Trumps big beautiful bill te omschrijven. De techmiljardair sprak van "een walgelijk gedrocht". Het wetsvoorstel moet nog voor goedkeuring door de Senaat. De politieke strijd is nog lang niet gestreden, en dat weet Musk.

Trump is furieus en beweert nu dat het vertrek van Musk niet vrijwillig tot stand is gekomen. Nee, zegt Trump, hij heeft er persoonlijk op aangedrongen dat Musk zou vertrekken. De vijandige houding van Musk komt volgens de president voort uit jaloezie. "Hij mist het Witte Huis. We hadden een geweldige relatie, maar ik weet niet of dat nog zo zal zijn."

Campagnekas

Door het conflict met Musk verliest Trump een belangrijke geldschieter. Voor de presidentsverkiezingen doneerde Musk meer dan 250 miljoen dollar aan de Trump-campagne. Bij campagnebijeenkomsten zat hij vaak vooraan en ging hij zelfs dansend over het podium.

Om enthousiasme voor Trump te wekken in de belangrijke swing state Pennsylvania reikte Musk dagelijks één miljoen dollar uit aan een willekeurige kiezer. Trump won die cruciale staat uiteindelijk nipt. Ook dat is voer voor de steeds verder ontluikende ruzie: "Ik zou Pennsylvania sowieso makkelijk hebben gewonnen", schrijft Trump.

De dreigementen van Trump hebben ertoe geleid dat de beurskoers van Musks Tesla kelderde. Het bedrijf verloor in een dag tijd 150 miljard dollar aan waarde, een koersval van ruim 14 procent.