Ontvoeringen in criminele circuit: 'alles gerechtvaardigd' bij conflicten
De ontvoering van een vrouw uit Hoofddorp was afgelopen week dagenlang in het nieuws. De vrouw, die inmiddels weer thuis is, werd volgens de politie ingezet als drukmiddel in een conflict tussen drugscriminelen.
Het is de zoveelste ontvoering in het criminele circuit. Vandaag staan in de rechtbank Amsterdam twee mannen terecht voor een ontvoering van een 21-jarige man in oktober vorig jaar. Hij werd met grof geweld meegenomen in een wit busje in Amsterdam-Oost, en later zwaar mishandeld teruggevonden. Morgen dient in de rechtbank Assen ook een ontvoeringszaak.
"Het gebeurt vaker dan vroeger", zegt strafrechtadvocaat Jan-Hein Kuijpers. "Er zitten heel veel mensen in de drugs, dus er ontstaan ook meer problemen." Ook bij andere conflicten in de criminele wereld zijn ontvoeringen een manier om elkaar onder druk te zetten.
'Ultieme drukmiddel'De handel in cocaïne is veel levendiger dan vroeger, zegt Kuijpers. "Een jaar of vijf geleden was de prijs voor een kilo coke zo'n 30.000 euro. Nu ligt de prijs rond de 14.000 euro. Er is dus veel meer coke op de markt." Daardoor is de kans op conflicten simpelweg groter, stelt Kuijpers.
Die ruzies kunnen gaan over bijvoorbeeld de kwaliteit van de drugs, een late levering, of een gestolen partij. "Eerst wordt er gedreigd, bijvoorbeeld met graffiti of een kogel door de deur." Als dat geen effect heeft, gaan criminelen soms over tot ontvoering, zegt hij. "Dat is het ultieme drukmiddel."
Het doel is dat er alsnog wordt betaald, of dat de drugs worden teruggegeven", zegt hoogleraar strafprocesrecht Sven Brinkhoff. Bij de ontvoeringen zijn er volgens hem geen grenzen meer wat wel en niet mag. "De belangen zijn zo groot, dat criminelen alles gerechtvaardigd vinden."
Vorig jaar leidde de diefstal van 1400 kilo cocaïne tot een uitbarsting van geweld in Zuid-Holland met explosies, beschietingen, brandstichtingen en bedreigingen. Ook werden mensen ontvoerd, meldden andere media.
Bekijk hieronder onze special over deze geweldsexplosie:
Vroeger was er volgens Brinkhoff een ongeschreven code in het criminele circuit dat je familieleden of advocaten met rust laat. "Die regels bestaan niet meer", zegt hij. "Mensen rondom criminelen worden steeds vaker slachtoffer, dat zagen we natuurlijk ook al bij de moord op advocaat Derk Wiersum."
Tieners en twintigersVoor de ontvoering van de vrouw uit Hoofddorp zijn inmiddels zeven mensen gearresteerd onder wie één tiener en vier twintigers. Ook de verdachten die vandaag terecht staan in Amsterdam zijn 19 en 21 jaar.
"De verdachten worden steeds jonger", zegt advocaat Kuijpers. Dat is volgens hem bij ontvoeringen het geval, maar ook bij andere zware misdrijven.
Hij wijt dit aan onder andere de bezuinigingen op jeugdzorg en minder inzet van wijkagenten. "De jeugd is vogelvrij, en jongeren zijn bevattelijk voor geld, snel geld. Dat zie je terug."